Skip to main content

Full text of "Ivrisprvdentia heroica, sev Ivs qvo illvstres vtvntvr privatvm, ex innvmeris exemplis actis pvblicis editis et ineditis atqve historiarvm monvmentis omnis aevi illvstratvm"

See other formats


Google 


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  prcscrvod  for  gcncrations  on  library  shclvcs  bcforc  it  was  carcfully  scanncd  by  Googlc  as  part  of  a  projcct 

to  make  the  world's  books  discoverablc  onlinc. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  cxpirc  and  thc  book  to  cntcr  thc  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subjcct 

to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expircd.  Whcthcr  a  book  is  in  thc  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 

are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  cultuie  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discovcr. 

Marks,  notations  and  other  maiginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  flle  -  a  reminder  of  this  book's  long  journcy  from  thc 

publishcr  to  a  library  and  fmally  to  you. 

Usage  guidelines 

Googlc  is  proud  to  partncr  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  thc 
public  and  wc  arc  mcrcly  thcir  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  tliis  resource,  we  liave  taken  stcps  to 
prcvcnt  abusc  by  commcrcial  partics,  including  placing  lcchnical  rcstrictions  on  automatcd  qucrying. 
Wc  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  Wc  dcsigncd  Googlc  Book  Scarch  for  usc  by  individuals,  and  wc  rcqucst  that  you  usc  thcsc  filcs  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrainfivm  automated  querying  Do  nol  send  aulomatcd  qucrics  of  any  sort  to  Googlc's  systcm:  If  you  arc  conducting  rcscarch  on  machinc 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  laige  amount  of  tcxt  is  hclpful,  plcasc  contact  us.  Wc  cncouragc  thc 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attributionTht  GoogXt  "watermark"  you  see  on  each  flle  is essential  for  informingpcoplcabout  thisprojcct  and  hclping  thcm  lind 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatcvcr  your  usc,  rcmember  that  you  are  lesponsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
bccausc  wc  bclicvc  a  book  is  in  thc  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countrics.  Whcthcr  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  wc  can'l  offer  guidance  on  whether  any  speciflc  usc  of 
any  speciflc  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearancc  in  Googlc  Book  Scarch  mcans  it  can  bc  uscd  in  any  manncr 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liabili^  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Googlc's  mission  is  to  organizc  thc  world's  information  and  to  makc  it  univcrsally  acccssiblc  and  uscful.   Googlc  Book  Scarch  hclps  rcadcrs 
discovcr  thc  world's  books  whilc  hclping  authors  and  publishcrs  rcach  ncw  audicnccs.  You  can  scarch  through  thc  full  icxi  of  ihis  book  on  thc  wcb 

at|http://books.qooqle.com/| 


Dioitizedb,GoOgk 


^ 


Git,  "^5";  37.  ai) 


Harvard  College 
library 


By  Exchange 


..Goot^lc 


no,t,z=db,GoOgk 


DigilizedbyGoOgle 


D.  BVRCARD  GOTTH.  STRUVII 

SERENISSIMOR.SAK.  DVCVM  ET  SERENISSIMI  MAKCHIO- 

NIS  JIRANUE8VRG0.CVX.MBACENSIS  DVM  VIVERET 

A  CONSILIIS   AVLICIS  IVRISPVBLICI   FEVDALIS  ET 

HISTORIAKiVM  PROP..FVBL.  ORD.  ET  HISTO- 

RICI  SAXON. 


IVRISPRVDENTIAE 

HEROI C A  E 

S  E  V 

I  V  R  I  S 

Q_VO 

ILLVSTRES  VTVNTVR 

PRIVATI 
PARS     II. 


OPVS    POSTHVMVM 

Q_  V  O  D 

EX   a    AVTORIS   SCHEDIS   EDIDIT 

SIMVLQVE 

VARIAS    OBSERVATIONES 
ET INTEGRAS  DISSERTATIONES 

I  N  S  E  8.  V  I  T 

lO.  AVG.  HELLFELD  D. 

lEN  AE 
-       APVDIO.    ADAMMELCHipR 

M  D  CC    X  XX  X  I  II  L.  ,,  , 

-   ,      .  .  Cjoot^lc 


miVKRD  CDLLEGt  LlSbAHV 
•T  EXCMHUC 

II  inw  1933 


:,      7 


n,V,.ib,G00t5lc 


LECTORI  BENEVOLO 

S.      P.      D.  '  

p.  10.    AVGVST.   HELLFELa 

#i\ErE»Q  iaa»  Tjibi  B,  L.  alteram  «W74;pwi 
\__^>  4?«//«  Heroieae  partem ,  poft  fanj  ,R 
ST.iii  vii:  -oc  'dns.  fcte(iis  coUeftsun.  . Ar»  " 
guinenta,  quae  Tibi  exhibentur,  praeter  iu-, 
ciDiditatem.  vtilitas  et  vfus  in  illuftrium  cav^. 
quotidiiuius  cbmmendat.  ■.  3ant:  enim  de_  wre^ 
StfpettfanM  circa  mtrimoma  iUiifiriiim ,  de  ^maf, 


^  '       P  R  AEFsAT  10. 

/ritalmio  inaequali  illuftrium  tirorum ,  de  matri- 

mmio  ad  Legem  Morganaticam  inito,  de  matri- 

monio  femimrum  iUuftrium  inaequaU,  de  nuptiis 

perfonarum  iHuerfae  religionis ,  de  nuptiii  per 

procuratorem,,   At  matrimonio  virgineo  et  cm- 

fcientiae,  de  nuptiis  iVuJtrium  fecunSs ,  de  /a(pe- 

rio  ilb^rium  maritaU,  de  dote  etpaSis  illufirium 

iotaUbas  tam  exterohm  quam  Germanorum. 

i 
Non  eft  igitur,  quod  praefando  prolixioies 

fihns  eaque  ej^toUamus,  qnae  ob  stkuvia' 

N  V  M    nomen   argumenconmique    dignitateqi 

praeftandamque ,  nuUa  indigent  laude.       Hinc 

mutati  folum   propoliti  pauds  reddenda  erit 

mtia       nimoenim  ab  ordine,  quem  in  coo" 

^eftu  priori  parti  praeffliflb  mihi  ^xi  fertian- 

dum,  receffi  ;    dum  capita  de  maritaliimperio 

l'.,r,db,G0(J^C 


K  do&  ittaftnxun,  tmiae  inferenda  paiOi  &dia;  ■ 
^e  addieli.       Aft  non  defi)ei:i]nt  Ebutatt  nskt^  ' 
des  confOiL       Erat  enim ,   dum  partem  -  ant^ 
annuffl  eoulgarem  primam,:  pei^es  me  copfjti^ 
tam,-  fiigulis  nuiiilinisnoaam,  duoj  vt-  dicete 
folent^  Aiplnbetba  confidentem,  in  pubtiiQUitii 
cmitiere,  idibque  in;  oinoieE  totasti  :opu$  difie^     , 
cui  partes.       Aft  bibliopota ,  cui  confukius  vi-, 
d^nturinohfingulisnaDdimsmiiiorem  ied  po-, 
tias  (dff^  annis  maiorem  typlis  exfcribere  fa£d- 
ciihnn,  meapropofitodimouitkiiideqOe&Sum,, 
vt  iq^  Kftiae  deftiinta  erant  potti ,  fecsnda^, 
aiiimgeKntar  ficque  lihio  ex  bibliop<ilae  de(ide- 
ck)  iaft)  iedi|er«t»r  m^gmtudoi,       Deiade  me» : 
imerdum  imn^icii,;  incertos  an  Mcibus  &a  io- 
finfliE  Jabforii  sn^idis.    Int^ritq  accq»  conatus 


rHAEFA-TFOl 

Mdonem.      Socer  pie  defimfhis  ad  fcribendaoi 

heronm  iuri^nidendam  ndn  e6  acceffit  aiiirao, 

vt  iura,  quae  inter  iUqttres  obtinent,.  coUigeret. 

acdemonftraret,  fed  podus,  n  acempliset  itnmv 

geftarum  raOnumeniB,  quae  iUufttiom  mortbujt; 

fertniitur ,  iliuftnret.       Fatet  hoc  ex  primtt,; 

quaiii  pubKci  inris  &niiuiB  pam,.>ifl  qva^obmt) 

TUque  feleAftetplane  fiiig^ilada  ek»nida  clarioia> . 

.  quidem  reddunt  UlofttiiBB  4uta,  aft  raoora.adf.» 

mixta  fiint  iufis  prindpia.  -  '   Lide  {dures  fiiere,; 

qM  exemjdis  vt  iunt  iungerentur,  litterja  ^d,  nosj 

datb  deflderatui^  i    HorniB  an  &ti$&ceteqv 

de^enis,  graues'ob  cau(as!din  dobius  ancepsque? 

hiefi,  ^  nd  quid  deeOet ,-  quod  apiaa  gCMani: 

efBceret  editibnem ,  conftitui  rei  penculum  fu^i 

biie  et fing^b: capita, 'vbi  necsl^  idfttm,. in.tbuSi 

■'-'■'•  c  X  diui- 


PKAEFATro. 
dlui^ere  fediones,  qoannh  priori  praedpna  iurn 
capita  mei£  daborata  cuiis  illoftranda,  sJtera  vero 
exemplis  a  E  stkuvio  coQefGsiuTaiHuftriiiia 
llBhi  confirmanda  fumfi. 

Eii  igitnr  In  patte,  qiiae  iain  Tub  B.  L.  ijD> 
£cie  traditur  benigno,  mei  quaedaih  laboiis  fpe* 
^ojaina.  Ca^  cnm  fecnndo  de  mtrimoido.  nb> ' 
JMum  WrAfflDt  iiitegram  feftionempraeMi^^  et 
feSiooi  tettiae  de  mtrimnio  ai  L.  MorgOMr 
l^im  Tarists  adouni.Faniigiaphos.  O^IV, 
ie  mtttrinwnmt  ittitr  ferfimat  Muerfae  reUgims 
quaedam  iuris  addidi  princq)ia  a  $.  I.  vsqne  ad  XI 
Marimma  illujlrium  per  procurattretd  per  fe« 
flionempnmam,  qoam  elaboraui  int^^am ,  ex 
inris  tamnanirae,  quam  Canonici  et  Germanici 
priadpiis  vt  et  moribus^  qdi  iBXss  gentes  obti- 

""         ',    '  Dgnz=db,CO(?gk 


PirAEFATIO.! 
tieol,  iHuftraiiL  Ctfiuf^amo  di/icimiSfft^ 
taflrim  mptiit  vada  ex  difiemiioae  cel£b« 
soEHMERi  ^  hac  matoia  iniitiHcat  iuri% 
dogmata.  Meas  quoque  q^iti  odauo  de/wt^ 
fiiffe  vmitttU  adiiinxi  cogitadones,  qiMie  id  prio- 
ri  huius  capitis  fe£libne  exbibentur.  Haeco^ 
siea  (i  penitus  non  erunt  iqgnta,  tetttd  fajfe«^<» 
caput  de  iureferfimrum  Hbtftriim  in.  aSmt  e»0\ 
moriintiiimterriton'o,cap\x6edaie,  Mirgenggtaek 
imMioIUufiriujn  flmidque  rariadii  waKr«iii«ai)fit 
.  i'^^riummtttritttmaUlms\sSex.fsst-ixaia!iX'ilk,  \ 
Vale  ac  feiie.    .     '        ' t 


DoitizBdbytiOOgle 


IVRIS  PRVDENTIAE 
HEROICAE 

>      P.ASS    SECFNDA. 


C AP  VT    L 

IVRE    DrSPENSANDI    CIRCA 
TRIMONIA  ILLVSTRIVM. 

S  V  M  M  A  R  I  A. 


MA- 


-    -     I.  I. 

Wms  J^nJkmU  ttgisiMtm  tm- 
M.   ptlit. 

i-  n. 

ISne  eired  kges  dikinssbomt  tH- 
Jbemfiire  nemit, 

^.  m.  . 

Xm  ntcpontffek. 

.    ^     $:  IV. 

'QMem  umtM  dij^e^p  v^rid  fr$^ 
hdfit  txmpU, 

$■    V. 

2>iJpenffripQiefi  m  UgisUttrihHS  iU' 
-mdnis  cire4_grd4Mt  inre  diuim» 
exprejje  mMprtbibitos.  Quod  Lm* 
iheri  (ejHmemtfhbatMr^^ , 

S$nmi  Itirispr.  Heroic,  P*  //• 


^.    VI. 

lUufiret  MU  imperio  JitbJiiMt ,  4Mt 
mon,  Hi  nuU*  cirtd  Itges  buniM' 
MMS  indigent  dijpinfdtiene, 

9.  vu. 

Jft  iUd  metejferid  efi  iis,  qnt  Jkb  im. 

periojkmt,  tt  difpehfdMt  impirdM' 

tes  fummi.    Prout  inttr  imperd- 

teres  Conrddus  I.  et 

tf.    VIII. 

ijidMtieMS  BdUdrMS. 

V  vmr. 

SiMbid  tontrjt  Ugisldteridm  in^e- 
fdtaris  petifidtem  i»  tdnfts  md- ' 
trimoHi^libus    metd    .remoiteM- 

JMT, 


j..C.o(.:)t^[c 


PirAEFATIt).! 
lienl,  ithiftratd.  Cdfiu(spa.mo  diJiaituEf  ii^ 
taprim  miptiit  varia  ex  difiemcioae  ce  l£b« 
BOEHMERi  6a  hac  ntatcx^a  unmifcal  iui^ 
dogmata.  Meas  quoque  q^iti  o£hino  d&p0t*^^ 
fiktt  mWitali  adiunxi  cogitationei ,  qune  ifl  prio- 
ri  fauius  capitis  feftidne  exhibentur.  Haecoc^ 
inea  fi  penitus  nao  etunt  Jqgiata,  tenid  fajE»(id<^ 
caput  de  iareferfoHarum  Hlttfirium  in  aHtntem\ 
moriintiumterritorio,cap\st6itdri!e,  Morget^ebseti 
iotaMoiOuftrium  fimulque  rva^iitiuiieeinttmfiA 
■  iiluJhiummatriia(mialilMt\i&xestismixiSi&,  :\ 
Vale  ac  feue.  ■  .     ■      .'    .  V 


lYRIS 

tizedbyCiOOgle 


rVRIS  PRVDENTIAE 
HEROICAE 

-      PAMS    SECFND4- 


C  AP  VT    I. 

IVRE    DrSPENSANDI    CIRCA 
TRIMONIA  ILLVSTRIVM. 

S  V  M  M  A  R  I  A. 


MA- 


.     -    *.  I- 

Wtis  iiJpen/Midi  te^ijUteri  tm- 
M.  petit,  ■ 

^    IL 
Sinc  cired  Ugts  dmitut  bm»  lU- 

y.    fll.    , 

'ImtMicpinttifiX. 
.    .  S'   Vf. 

-QKem  taimat  ii^enfilffi  VMid  frt>' 
bdtit  ixetmU. 

f-    V. 

I>iJpeHfdrii^tefi*  tegiiLttmhHsiu- 
-mdMts  circd^rMMs  igrt  diuim» 
exprejp!  ttenfrabibitts.  Quod  Lti» 
iheri  teJhmitiUfnhdtmr..-  / 

S^Tfiitii  Iuri/J>r.  Herw,  P*  II* 


<.   VI. 
Vbifires  dut  impirio  fuhjknt  t  dut 
men.    Ht  nuBd  cirtd  leges  humd* 
ndt  iudigent  diJpeHfdtiene, 
f,    VU. 
4|f  iSd  meeeffdrid  efi  iis,  qui  fub  im. 
periojkntt  et  dtfpenfdmi  /mperdm- 
tesfummi.    Prout  inter  imfird. 
tores  Conrddut  1.  et 

$.  vni. 

iMdmius  Bdudrut. 

$:  viiir. 

JCtuhid  cotitrd  Ugisldteridm  impt- 
rdtoris  potefidtem  iu  tdufis  md- 
irimonidlHntt  metd  .rtmeuetf 
^ur* 

A  .   §.X. 


j..Co(.:)t^l'c 


a  ,    '  Cap.I.    De  fmr 

S-  X.  f.  xir. 

j^facctjfu  umporir  w  C£itJFs  w#-  Cdncttiornm  i»  mAtrimoniAlihut  fw- 

trimenidhbttt  UgisLttori^m  pote-  '  tefiaiemi^jg/iburrkmpeinriSfet. 

■  Jlaitm  fihi  fmmferuht  poniifetf,  jj»    XIII. 

'qu&dfaSum  dum  ipjt  imptrantts  A  'tmcUiis  vero  -ai  ipfos  pontifxts 

'"  tatifas  mdtrimonistts  ad  eoncittd  perueuit  difpenftnJi  poitfias^ 

-■detulerunt,  prmtfa.Uum  4b  Ot-  ■          S-    ^'IH- 

tene  JIII.  et  Qud  tamtn  opus  non  tftprotefianti' 

',    j.    XT.    -  tnisprincipib&tttiii^pe-qutfibi^ 

Jn.Oriinte  abJndfOMU»,-^  ■  fis  di^MfMtU^                 •    > 

Ci  vas  eotnperit  leges  conftimendi ,  iBi  quoque  (blf 
poteihs  dilpenfandi,  fi  qoaevlli  competit,  c(l  tribuenr 
da.    Hanceaim  (i  alii  cuidaoi  concederes,  illiiunul  ' 
kgishtoriam  eiiertendi  potelhtem  ius  dares. 

.       §.   V. 
lura  quae  circa  matrimonia  (unt  con(lituta ,  aut'  a  Deo, 

^auc  db  homiDC  riineiandtai  Et  cum  diHieneahdipotefbs,  non 
iiifi  legislaEori  oompetat  (§.  |.^  in  legibus  a  DeQ  ipnftitutis 
nuIIam'IiominibtK  dilpenfaridi  poteftatem  fuperbfle,  clarum 
e(t.  Qnaecunque  igiiurde  matrimoniis  a  Deo  (iint  con(ti- 
tfita ,  illa  ab  illuitribus  quoque  (lint  obferumida ,  ac  irjde 

'iil  gradibiis  Scriptura (acra  cxpreflfe  prohibitis,  jllu(lriu|n  - 
tiuptiae  funt  illicitae,  nullaque  humana  prodelTe  pcte((  di- 
Qien&id,    Sunttamen,quiputant,di%cn(ariquoquepofie 
in  gradSius  dinino  iore  prohibitis,  quomm  aigumenta  vide 

'apud  PFEFPrNGER  Vityiario  illuftratii  lib.Ui.  Tit.  XVII. 
5.  lop.  b.  .A(t  cuin  ipiarcQa  ratio  tiuasdam  nuptras  pi-ohi- 
benms  cedfeat,.  cur  non  Dei  ptvbibieiones  pro  fj^ientidi- 
nis  habcamus' easqSfe  obfehiemus? 

,      S,  ni. 

In  gradibus  igftnr  iiire  diuino  prohibitis  nec  pontifici 

fflpenfandi  iiis  c(t  ($..»,•)  qu6iJ"et  ipfi,  agwuetuM  pontifi- 

/.  .W.H  .•,..■.,.'..  ...         ..«e« 

Goot^lc 


*  '  _      ,  ■     .  _   .        _ 

«s.  %c  in  cap,  litten^s  *  innocentivs  HI.  decreuit: 
vt  ingraHm  cmfangmmtatii  dittina  lege  jyrohihitis .fides'  apS' 
fiolita  dijperfm-e  nequeat :  H)t  porro:  Quando  aliquis  confan^ 
guifBtatis  ^adus  ohiicituf  ^  in  quo  fides  ApofioHca  djjpenfare 
nonpoteft.  franciscvs  svarez  **  ficftatuit:  Nul-  - 
lam  ejfe  poteftatent  itiEccJe/ia  nequeafdinariam  neque  delegatam  ad. 
dijhenfandum  in.praeceptis  Turtt  mturalis^  quofum  ohltpatio  eft  S- 
Jbluta^  indepinaens  ah  bominwn  conjeri^,  Immo  GkMia%*  tra- 
dif :  quod  licetfontifeKi  dijpenfrt  cum  aliqm' ex poteftate  jUd ,  ipfi 
eamett  dijpe/t/atus ,  nim  erit  tutusjn  nrycientia  nifihahuerit  cm^ 
fam  ratiottabikm^obxirwn^  et  acceptandi  hiaustmdi  dtJpenfhtiO' 
netn.  Ideoque  hieronymvs  PRAEviuTitLvs+^n^^rc- 
probat,  quod  Afaitinus  V.  in  matrimonio  firatris  cum  -(b- 

•'  rore germana diiberjfaverit.  ab'^as  pjij^ormita-nvs, 
Hcet  alias  admoaum  dabius  haereat,  tamen  ait:  \  Memini,  , 
aidiuije  in  curia^  numquid  pojjtt  dijpenfari^  vt  Patruus  ducat\ 
nepteta  ex  jrmre  ,\>xorem^  qui  gradta  lure  Suimprohibittu  efi:\ 
Et  tamen  ad  inftat^iatn  magni  Principis  audiui  fuijje  dijpenfa^, 
tumj  SedputOjtaiemdifpetfationeniJierimnpQ^e^  mfiatma- 
xima  caufa  et  ar3ua.  Hanc  etiam  fententiam  curia  et  Par" 
lamentum  GaiJiae  ob(€ruant.  ||  Lioet  non  defint,  qiu 
ftpam  etiam  in  gradibus  lure  dluino  maxime  Leuiticor. , 
XvIII.'  prohibitis  pofTe-  difpenfarc  ,  adferere  non  dubitant. 
Frouocantes  ad  conciliumTridentinum m  majdme,  fi  fiat  ad 
■ ,,        .  A  a  in- 

*  CKIl?.  JL,rfej^Z»Vf.  r^V.  - 

■**  DtUgilnu  ub:  n.  e.  tW.  «.j. 

*^="  >  taf,  nonefi  X.  de  Vot.  et  Vot.  KeSem.   .Uem  trtMf  panoK' 
ujTKWfsAVlAsmcap.  fupet- 10  X.  At  refurrtSione, 
*3Mi*  Apudlaa^  KiRCBovivM  cohfiL  T.HI.  cqnf. I.  qu.  n.  n.ii. 
t  .FRANCi_s.  MAflc.  ^,  r/.  (fte.  CCtCLX/r.  , 
4t  tTDOVickscHORAin  coniilio  pf o  Henrico  VUL  a^ttd  latk* 
Ki  RCjfov.  Tom.  I/Z.  Afff^  /fi.    ,  -, 

■ms*/. jTj/r.  aV     --  ■  '  ■■  V-       r  ' 


4  Cap.  I.   De  iun 

inftanriam  m^nonun  Principum ,  pubKcae  nilitatis  canfii, 
et  fi  vxDrem  mae  dignicati  conueniencem,  reperire  nequeat. 
*  ^nmo  in  tancum  hoc  defendunt,  vteciam  basilivs 
poNTivs  **-  adlererc  non  dubitet ;  fi^o  mibi  videtar 
aufa,  vt Ji  Hijpamarum  Princepty  tumexvnaparte  Sgnatan^ 
taregia  maieftate  vxor  utm  efet\  itee  Jitte  ffraui  iticonaementi 
iuxtajmtdentitm  aefiituatimeta  etiam  adhuc  iuam  dticere  non  pot-  ■ 
fet^'  et  ex  aliaparte  iUa,  iptae pari  comugioct^uiari ptiffint ^  et- 
fita.,  ata  haerefi  infeHaa,  atttjiifpedof^  vmUproiahiie  pericufutu 
iimneret,  vtifenertendiReiitvelinJiciendiregni,  quodnonefl 
d^cile  evenire,  pejjet  certe  iitfie  di^en/ari,  vt  cumjbrore  mt- 
io^ei,  maximtji  vterim  nm  e£et. 

§.  W. 
Non  defiint  quoque  varia  exenmh ,  quibus  in  gradi- 
busdiuino  iure  prohibids  pondfices  djlbeniandi  iibi  mmie- 
nint  peteitatem.  Ootxt  hoc  exemplum  Fetri  Luiicani, ' 
vxorem  Alfonfi  firatris,  hoc  adhuc  viuo,  ducentis  *#*  Hen- 
•  rici  VIII.  Arthuri  iftatris  reliSam,  *«»*  lo.  Cafimiri  Polo- 
niae  Regis,  hatris  Vladislai  viduam  fibi  copulantium  f  in 
fingulis  per  Papae  Difpenlauonem ,  vt  reliqua  taceamus, 
Hinc  qnoque  concilium  Tridentinum  tt  5  quis  dixerit  non 
po0e  ecdel)am  in  nonnullis  jHorom  graduum  Leuit.  XYIIIk 
oii^enlare,  anachema. 

■  «•  "^- 

*  RAPHA.  vERsA.ir  Sotrm :  JdMtrhn,  Qo.  XV17.  S.  It  qaem 
fequinir  A^T.  piANA  Thtct.m»»H p.lV.  rtf.XCllL  tt  tlii,  apud 

MVLERVM  ab  EHaENBAC»  f.  VIII.  ^  IV, 

•*  Trta.  -dl  iUlrim.  Llt.  ril.  t.  XXIll. 
V  Vide  iuriipr.  HmU.  P.  L  c  VII.  %.  i%. 
•«i*  C  l  J.  JDflX.  et  XXIV. 
-    ■  j.  ^  I  «  XXX. 

tt  SeC  VIII.  ftb  Ko  IV.  Aniib  i^Sj.  Can.  3.       '    .  , 

■  '  li.mdb.GoOt^lc 


tUJpinfan£  drea  mammmat  ilhfirim.  5  , 

■       «.  'V.       - 

ht  gra(]ibas  iure  diuino  exprefle  non  prohibids,  dt- 
fporfari  pbfle,  c6  minus  dubtum  cft,  quo  darins  patec,  no- 
hufle  DEum ,  vt  vkra  gradus  exprenbs,  matrimonicmvn 
prohibitiones  extenderencur.  (§.3.  Cap.  VII.  P.  I.)  Osi- 
£rmat  imer  noflrues  hanc  rententiam  lvthervs  ^ 
verbis  :  Gon  recbwt  mcbt  mcb  den  GUedem  medie  luriften 
tbm ,  fofidem  zeblet  ftracks  dte  Perjhnen.  Sanft  weil  Vaters 
Schaefter  undBruders  Tecbter  ingleicben  Ghedemjeyh^  mufte 
kbfageny  Aafs  icbenmeder  meines  Bruders  Tocbter  nicbt  neb- 
men  liifnte,  oder  aucb  meines  Vaters-Scbwefter  TKbmen  mScbte. 
Nun  hat  Gm  Vaters-Scbasefter  verbotben  und  Bruders  Tocbter 
mcbt  verbotben,  die  d^h  im  gleicben  Gliedejind.  Quam^  etiam 
repetiit  in  epiftola  ad  Marquardum  Schuldorpium ,  Pafto-  . 
rem  auondam  Kilonicnfan,  quam  inferere  **  placet.  Eure 
Sthriffifi  ibr  am  nechfien  anmir  getham,  baie  ich  vemommenfnein 
Uehtv  Marqimde ,  wid  kan  ieicbt/icb  glsuben ,  iwij  aucb.  faft  icoht 
is^fich  vtele  drgem^  »nd  gros  grw}ifib  daraus  macbenj  da  ibr 
enrer  Sdrweftir-Tocbter  xu  ier  Ebe  getiommen  habet,  und  wiS 
eacb  nicbt  belfen»  dafi  ibr  es  gethan  babet  mt  mesntm  Ratb  und 
Vbrlaub ,  dasifi^  misGcttes  Ratbe  und  Vhriaub  ■,  den  icb  aus  ^Stti, 
Stbrijft  genommen  btibe ,  ia  d4s  macbet  allererft  £e  Aergemts  am 
grSfientdafiihrdenB-tz-Ketzermdver^amtenMenfcbent  den 
Teufels - Apofiel tmd Mgefanden y  denLutbery  biertnne-zum  Ratb 
genommen  itndgefolget  babet,  dem  aUerbeili^en  Vattrdem  Pa^e, 
Jiitet  ibr  Geid  gegeben  haben,  und  demfilbigen  fi  einem  Kramer 
fokbe  Rraue  ab^iauffi  imd  bezab/ei  haben  \  das  'waere  recbt  chrifll, 
und  goettL  gewejen^  da  ivaere  iein  Aergertus  geblieben ,  und  ihr 
taaeret  ein  fromm  Kind  geebret  •mrden ,  der  Boe/ewicht  Lutber  gibt 
Recbt  tmd  nimmt  kein  Geld  dafur  ,  ifi  das  eine  grofie  Dreufiigkeit 
tuiekanmans  Itideni 

.  A  3  ^»» 

*  Im  mublHn  vim  ebL  Ltbm  T.  IL  leneoC  f.  149.  fqq.  et  T.  IL 

Alteub.  f.  2 1 1, 
•'*^  lUket iUam  A^t^Rin  etmmmtst.diiuredijptnfandiitreatnait- 

bia  iurt  dtuinn  mm  dirtBt  frobiiita,  C^  \ 


jBJ^ettfan£  mca  mktrmtaiU  illufirium.  7  ■ 

utd  ich  gi$*  mche  darai^  und  fiAre  mmtr  ^t  uni  dem  eiie 
mehr ,  ie  m«hr  fie  es  mcm  'woUev,  fie  pochen  aufGrwa/t ,  Jo  tretz  ' . 
kh  aufdas  Recbt,  und  mH  vjarten  y  th  Gevialt  oder  Recht  endlicb 
'  ^ehti  und  bieihen  ncerde. 

Alfbraiheich  encb,  daflihrauehJhSteeseiierfeyn,  •mfieficb 
an  each  'argerien^  deimdas  ■w'dre  eine  Tumheit ,  dafiihr  dehra-' 
fenden  dcs  Evangelii  ztt  GefaUen  lehetet,  da  fie  fich  aher  Srgem^ 
dasfoUt  ihr  lacben  und  guttis  Muthes  fe^ ,  diefseil  ihr  toifiet ,  dap  , 
Ms  Gott  gefaeUtt ,  ,  '         ' 

JJajfaber  etlicbe  Schmche  auch  pch  daran  aergern,  dar  tfi 
nicht  nvjer  fw^dern  dcY  Tjrannen  Schutd,  die  dem&jange/ioiveh». 
ren,  daji  emicht  dahm  ktmmen  tind  die  Schivachen  witerrichten 
kamt^  ddrum  muffen  fie  diifiir-  antimrten.  /hith  wenn  es  dabin 
hmmt.  dafi  gSttf,  Frrybeit  imil  ge^'dmpfet  oder  g^b^det  loe*- 
■  ^^  ifi  derje&igenmehr  "wahrzittniMiendtim  derScbi»achenydenn 
,  an  Gouet-Wort  liegt  mehr  als  an  der  ganzen  Welt,  droben  fie  mit  , 
dem  Tode ,.  fi  bat  Chrifius  mehr  l.eien  devn  der  Teufel  Todes  hau 
■mUen  fie  Guter  nehmen,  yS  /^  Oirifius  reicher  detmfiei  looUenfie 
m^n^ige  Herren  mdltinckerfeyn,J^tttb^fie  ibre  Gnade  an- 
'heten,  dafie  uns.  nicbt  ttacbUufin  y  bifi  dafijQirifiut.  Gnadetiicbt 
mebr  ttuxer^  .  .  ^ 

IB  fiehet  ttun  Jefi  und  kehret  eucBan  hin  Aergernif,.  Zirn, 
Vngnad,  Drohen,  S^adeji  oder  Gefahr,  dte^ml  Gott  nicnt  'Wit' 
der  estch  y  fimdem  mit  euch  ifi ,  auf  dat  unfere  ^  ^  bey  eueh  fte- 
bende  klare  Texf->  dafi ScfriDefler-  Tochtervor  Gott  nicht  verhothen  iJL 
denrrum  Gunfi  ttndGeldes  WiUtn,  und  nicht  um  GettesWiUen,  dafi 
mr  esmcht  umGmes  ^  Jhndem  am  desGeides  WtUenhalten,  hahet 
fir  ntttt  gegett  eimmder  Gotr  ttnd  den  Pabftj.  melcber  der  grSBeJle 
fey  j  'vjelchem  mehr  zu  glauben  und  ztt  mg'n  Jey ,  ttnd  'srekber 
rediichere  Vrjacben  •oorfid)  babe ,  Gott  tajjit  dsefes  frey  um  femer 
Qaade  und  unfiresGeioiJjens  mUen^  der  ^abfi  verbietets  und  h%lt» 
gefemgtn  ttm  Geldes  -WiUen.,  zum  drittetr  habt  ihr  4^  m^icbtigr 
Exempel  Abrahattfs  ^  ■mlcher  fetne  Saxahekatmtvfnr.feme  pechtr 
Scbtoefierdes  Ifaters  ha/ben^,  und  nichtfeinet  Mutter  haUrir.  Gen. 
io.  DasmnfiJeyn^dafiesJeineStief-SchioeflerJeyge^wefen,  oder 
iDie  der  Text  latitet  ^feines  Bf,udert  Haran,  Tochter,.  Abraham 
aier  ^  •mit  m^  denn  aUe  PaehJUfiitdy  tUr  nicbt  sam  ^(^fei  ge- 

fahren 


8  Gip.T.    DeTm        ^ 

fahren^Jondem  h^  GOtt iffatten  in Jhidur  Ehejo  •wtrdau^dtm 
Excmpel  etm  Gefahr  entftehen,  irgemfie  ficb  nw,  toti  tafieru 
des  H.  Ertzvaters  AbrabMnts  Werck  und  Excmpel ,  /0  iafi  Jie  jidi 
'krgefn.  GOtt,  dem  Atraham  damit  gefaiien  und  gedienet  bae, 
loird  fie  loah/  Jfnden.  Ailfine  veracbtet  nur  EhrrAergemifi  und 
LAfltrerfo  boch  aisjie  enre  Ebe  tifiem  und  verachten.  Hiermit 
GOtt  iejohien.    Amettj  zu  Witteidrerg  den  5.  Isn.  152$. 

Nec  defunt  afii,  qui  noftram  tuentur  fentennatn*    £x 
Theologiseamhabent  brentivs*,  bvllingervs** 

JARCERIVS  %*    SPENERVS    %^*     MEIERVS  f    aHl- 

gue.  inde «Regia Maicfhs  Borufliae  absqiie  praeuia djfpen- 
iatione  huiusmodi  nupcias  fuis  permifit  rubditis,  teftantibus 
■Refcripti  verbis  :  Da  feine  KSmgl.  Mqjeflat  in  Prei^kn  wifer 
aUergtfadigfier  Herr  der  Btfhrderung  der  Ehe  in  Dero  Landen  und  , 
VenDliTunz^deHe&ennacbtheiiig  zujeyn  erachteu,  dafi  vor  did 
KBnigL  dilpcnfadones  Geldgegebemoordeny  fo  bahemfie  aus  Lm- 
des  viteri.  Vorfirge  in  Gnaden  refbtvirec  ^efer  gericbti.  zu  abro- 
giren,  und  iedermann  Jrey  zugehen^^fich  in  dewn  Cafibus,  vio£e 
&e  nicbt  idar  tn  Gmes  Wort  verbotben ,  Jonder  dlfbenfadon  und 
Koflen  nacb  GeJaUen  zu  verheyrathen.  Cbariottenburg  d.  3.  lun, 
1740. 

§.    VT.  - 

Hluftres  aut  cum  iinperio  exiftunt  tinnmo ,  aueakerius 
imperantis  fubfunt  imperio.  Itli  legibus  humanis  funt  fb-  ■ 
juti ,  ideoque  circa  illas  in  matrimonialibus  nulla  indigent 
di^)^i&ione,  fibique  ip^  difpenfant.  -  Agnouerunt  Jioc 
ipfi  pontifices.  Sic  iNNOCEN-fivsIII.JP^ar^cribit  jt: 
'  QmRexfiiperiarem  in  temporalibus  tnimftte  reeogpofcat  ^fttKturis 

aberm 

^  in  tommtkt.  Leo.  XVHI.  et  in  Hbello  cmi  Bkefethtn, 
■     **von  etofii.  Ebefiend  c  VU.  apud  Saner  f.  J3«. 
* ^*  in  Wbio  ven  heylfemtH  EbtfiMHd, 

*^/ p.  u.  Cb»i/:  TA«;.  jUf,  p.  105, 

■f  mvxtreCbr$/liaH4Q.s.  ~        ■  -.        , 

tt   c  ,13.  X  ^uijilii  flnt  Ugitiml^  C  \^' 


AJ^famR^arumitrimmaiBullrim.  9 

aberius  laeji^  in  eo  fe  Tf/risdiBioni  mfirae  Juhiicere  psfuit  j  itr 
quo  videretw  ali^hus,  (juod  per  Je  ipfum  Cmn  tanquampater 
^imfiliisj  fed  tatt^ua/n  Princeps  cumjubdftis)  potuit  dijpenfare- 


§.  vn. 

•  IHuftresflib  imperio  viuentcs,  legibus  prouinciae,  ih 
qua  comraorantur,  viuere  tenentur',  actnde  inmatrimonii 
quoqu^  caufls  legibus  adftri3;i  Cunt  hiimanis,contra  quas  (ine' 
'  imperantis  fummi  difpenfatione  matrimonia  valide  mire  ne- 
gueunt.  Qmcunque  igiturfupremi  funt  imperante$,illi  diCpcnJ 
fandi  quoque  poteftatc  in  gradibus  gaudent  lege  humana  pro- 
hibitis.  Hinc  et  imperatores  Romano-Germanici  hac  pot&' 
ftacefuntvli.  Sic  henricvs  avceps  DuxadhucSa- 
xoniae,  qui  Hatbui^im  monialem  (ibi  copulauerat,  contra 
aufus  epilcopi  Halberftadicnfis,  auftoritatcm  Conradi  I.  im- 
plorabat.  De  quo  ditmarvs:  *  ^  ( Sigismundus )'  . 
ctperpetratijacinuscotmubiip-imum  audiuit,  ovium  culpatnjua' 
nm  sngemuit ,  et  a^quatn  interfejieri  amplius  mnmixtionem 
Jftrr  intermmtium  et  per  epifiolam ,  Banno  ApoftoUcae  autoritatis ' 
inierdieensy  adcottdiBam  ambos  Synodtan  vocauit,  Hettricus  ta- 
U  timwre  tttrhatus ,  ad  Itttperata^em  properatdt  y  omnemme  itids- 
cansei  remordiWy  auxiltum  eiuspetiuit,  et  ^a  fatihUaris  H 
JTtit  expatris  comtmjfb ,  acjideliferuitio ,  itnpetrauit,  Nam  te- 
gato  ad  Antiflitem  Comite  direSo ,  vt  vinBos  folueret  ,^  et  adjm- 
tnet  prae/huiam  differrety  pqfiulauit. 

>  vm. 

Sibi  quOque  hoc  dilpenfandi  ius  vindicauit  Ludouicus 
Bauarus  imperator  in  fentcntia  Dilpenfationis  lata  inter  Lu- 
douicum  Brandcnburgicum  JVferchionera  et  Margaretham, 
CarinthiacDuciflam,  cumicadecemit;  **  Nos  veropropter. 
^    .  \  ■        com- 

•  Lib.  I.  p.  325^.edit:  L«ibnit. 
•*  dtns  REcuEic  DEs  TRAiTTix  A^^awTom.I.p. a^j.etapod'.  . 
LEiBNiT.  todite  ju.  Gatt.  n.  83.  ^.  \$6^ 
Struuiilurispr.Heroic.P,  U-  B  1  ,M-db  Gooq[c 


X*  Cttp,h    Dttttre       '     '  -. 

emmtment  tt  guidettifm  Reiputl.  vuliteterti  mamfefie  itjamfeffm,  ■ 
ad cmjugiumfupra  di^um,praefatummipedinientumaffimtatisfgn- 
guinis,ft  qmd  inter  ipfos  ode£etj  Jud/canius. gff}  tollendum et  Jivi- . 
pliciter  atmuitsdum.  Ctmi  ^radus  affiftitatis  fmguinis  praefertim 
infra  forores  rtfratrh  matrinmium  non  impediat  diuinae  feu  Cbri^ 
flianae  iegis  fiatuto  aiiqm  vel  fraecepto,  quemadniodttm  eertitut^ 
nalitei- muimus  tam  per  nos ,  quani  per  Jiipra  diSae  Itgis  diuinae 
idoneos ac Prebatos  Doffores.  tdqite  etiam  ajjerente  heato  avgv- 
STiNO  tib.  XV.  de  ciuit.  Dei  cap.  XVI.  dum  de  ta/ibus  afftnita/it 
fangainii  gradibus  ira8ansy  tnquit,  quodhoc  videtitr  nfatrimonium, 
'  Hcitum  fieri  inter  affinet  confanguineos ,  nec  lex  ditmta  prohihuit, 
et  nondum  prohikaerat  lex  humana.  Quibus  fiqtadem  verbis  duas 
ftntentias  txpreffit  Augufiinus  vnam  vtdekcet  fupra  didam^  quod 
iege  fUuina  itgititmm  matrimonittm  fiert  nen  ejt  probibitum  tnter 
ftrjiftaj  fangttinitatis  affinitatt  conitmSas,  Sectmdam  vtrofinter^ 
tiam  fctre  fecit :  videticet ,  quod  talis  pnhibitio  matrimonu  imer 
confanguiveos  fieri  deheat  autoritate  Legislatoris  bumani  aut  eius 
principantis^  ftfprem  principis  Romanorum.  Idtm  quoque  concedf 
re  atquefateri  conumit  Romanum Epijcopum  Papam  vocatttm^cum 
jifcrum  Qericorum  caetu,  quoi  Cardinales  appeOant,  •jjeritate  co* 
gente.  Nampraefatus  Fapa  Romtmus  Jitper  impedtmento  ^mta- 
tisjangttinis  per  Mfpenfatiouem  toBtndo  a  fangtunis  affitiitate  c«i- 
iunSisy  inuicem^ue  matrimonium  centrahtntitus  adfuamauSmta' 
tem  afferit  perttntre :  ac  in  talibtu  matrimoniis  piures  di&enfarmt 
defaih  praetniti  quidam  pontijkes  Romanorum.  Quadfi  talisgra- 
dtts  affinitatii  fanguinis  matrimonium  iegttimum  impediret  iegis  dt^, 
tsinaefeuGnifiianaefraecepto,  nenpeffet  aiiquishominum ,  quin  i- 
m»  neque  angeius  de  coeia  diSum  imptdimtntum  per  difpenfatimem 
aSquo  modo  aipouert :  boc  Ckrijh  ttflante  :  faciUus  efl  coeium  et 
terramtran^tjqtiani  vnumapicem  a  itgtcadere.  Rurfusqtteidem. 
Dotmnu/dixit  :  Coeiumetterratransibtim^verbaautemmeapermt' 
jiehmt,  «7  aetermtm.  Ex  qttibus  quidm  manifefltapparet ,  tefa' 
teri  c^itur  Remmtti^  Epifi:optts ,  et  ptr  faSum  covfirmatw  ipfius., 
^ud  gradits  affirutatis  fangtdnis  non  impediat  matrmmiumfieri  le^ 
gis  diuinae  Jeu  Chri^ianat  praeceptftt  et  quod  fi  gradtts  affimtotis 
^guhtis  quatnquam  Hciium  matrimonium  impediatfieri.,  hoc  tatt^ 
iumfa^um  effepraeceptofiutfiatutoiegit  btmsnae  ;  De  cuias  fi 

quidm  - 


AJ^fandi  circa  mairiawma  iUttfirittm.  t  c 

fMidem  hgis  praeceptis  fiue  flaiutis  dijpenjm^e  JhlummDdo  pertinet 
md'oiiSmtaem  Imperattris  feit  Priuc^s  Romanorttm.  Nec  ohflat . 
dicere  praefafa  matrimcnia  ^Jfe  prohibita  lege  £tiina ,  Ai  tptod  ma& 
mirisfitnt  et  propterea  etiamji^  peccato  mortali  ferf  probikita,  ac 
pxoinde  vh/igantia  contrahentee  aadamnationem  aetemam  :  et  con* 
trariam  dijpenpitionem  in  hir  adminijlrumjolummodo  ecclefiaflicum 
Epifcopumfiue  Presbyterum  pertittere.  Hic  enim  Jermo  Rhetori-  -. 
Cttsfiue  apparens  fo^ifticut  efi  :  falfttm  namqae  recipit.,  qimioM 
fraefata  matrimoma  non  funt  maii  moris  praefertim  in  altqm  ca- 
fu.  Piam  et  iffa  tanqttam  in  eajk  iicita  peri  come^  Romanus  B- 
pfcoput,  Nec  etiam  rurjitt  maH  moris  ftmt  ahfoiuie  io^uert^  : 
^ionism  «m  Jimt  cum  maiitia  conuoiata  confeflim  veiatt  Jm-tum  -. 
M  crimiaa  reUqua ;  et  propterea  nec  Junt  iege  diitina  prohibita^ 
f/uemadmoditm  dixit  keatus  Auguftintts  i  nonjydi^fatur  atuemne* 
que  conciuditur  propterea  difienfationem  de  taiibus  ad  epifcopum 
quendamfiue  Vreshyterum  pertinere,  ■  eflo  quodfint  abfoltue  prohir 
Uta  lege  diuina  etfub  poena  damnatioms  aetemae :  quoniam  de  his 
frohihitis  nuUus  haminum,  quinimo  nec  angelus  de  coeio  difpenjare 
pffety  veiordiitarej  fue  concedere^  quod  iicite  fierent,  vt  Mdu- 
3um  efi  fupra,  Vnde  etiam  juxta  praedi&a  de  ^aeceptit  Jac' 
rae  Jcripturae  fiue  mandatis  Joquens  Apoftoius  inquit  ;  £lt  S 
engeius  de  coelo  euangeiizaret  vobts  aiiudy  praeter  id ,  id  efl 
■contra  td^quod  euangelifatum  fit  a  nohit^  mathema  fit.  Nec  pro* 
fter  aliud,  nifi  quod  euangeiifata  er(tm  per  Apeftolum  diuina  probp- 
bita  vei  ^aecfpta.  ^urfis  qmniam  praefata  matrmoma  mmfu^ 
rttBtmaiimta^tt,  neque  prohibita  fecundnm  veterem  iegem^  quainr 
uis  aiiquanio  peccata  fiant  fiue  fuerunt  in  aliqua  iege,  non  quod 
funt  mfolutefiue  confeftim  cum  malitia  conuoiuta^  neque  maii  mo- 
'r/j-j  fed  Jolummodo.,  quod lege prohitita fuerunt y  veiuti,  camet 
'porcmasy  et  beftias  non  ruminantes  commedere ,  quod  ideopeccatum 
effeaum  eft-.  quia prvhihitum  fuerat  in  iege  Mofaica  ;  non  tamen 
.pnpter-nudum  aut  maU  moris  exJey'quemadmodumJurtum^  bomi- 
ciiStimjf^lfMm  tefiimotmtmet  hujusmodi  aiiqttayquvprohibttafunt' 
Itg^us  diuinis  et  humanisy  eo  quod  exfe  tmaftm)  tt  maU  ftiorit 
smfefiim  cummiitia  conmuta, 

Bft  j.  ix. 


12  Cap.h    Dtlm 

5.  IX. 
Ex  di^is  igicurpatet,imperatori  poceftatemingradibiK 
lure  diuino  prohibitis  difpenfandi  non  comperere  fblum,  fed 
eum  reuera  illam  quoquc  exercdWc.  Hanc  criam  iacukatem 
ICtorum  plerique  imperatori  tribuunt,  et  caufas  matrimo- 
niales  ad  fbrum  ciuilc  cH^  trahendas,  contendunt.  £  con- 
trario  ^ii  contrarium  adferunt  ex  ca  poudimum  ratione, 
qnod  ipfum  lus  GermaniQuni  tradat  imperacorem  in  caults 
matrimomalibusIudicioPapaefubefle.  Sicenim  fpeculum  Sa-  ■ 
XOniciuA:  *  In^ierateratemporeccn/ecrt^aMfahApoficiicoaut 
aha  kon  mfi  in  trihus  cafihusfottft  txcomnamcari^  tfm  fimt  bofi- 
refis,  mammomi  difiraSio  et  fiicrilesium.  Verum  licet  Papae 
fibi  iudicium  in  cau^s  matrimon^dibus  in  imperatores  fum- 
ferint,  hoc  tamen  non  de  iure,  (ed  ex  vilirpata  faOum  eft 
poteftate,  dum  lura  Rcgiae  Maicfhitiscirca  macrimonia  ia- 
lis  funt  certa,  Ifcet  horum  exercitiuni  ipfis  ha£tenus  fiierie 
&Q)en(um,ipnque  impp.  atque  Reges  ab  aliquoc  (aeculis  Pa" 
pae  ^i^rUacionem  quaenucrunt. 

J.    X. 
In  gradibus  ture  diuino  expreHe  prohilntis  nemini  di- 
ipenfandi  iu^efie,  jam  monuimu^.  ($.2.)  Similimodo  in  gradi- 
■bus  iurediuinohaudexpreflisdifpenfiitioneiHurtresimperanci 
haid  (iibieftos  non  indt^ere,  (tibieSis  vero  difpenfitioneiii 
ab  imperante  cui  (ubflint  impetrandam  elie,  iam  docuimus  ; 
( J.  3.>.    Aft  omnia immutatalunt,  ex  quo  nifflium  excrci 
uit  pontificompoteilas,  quippe  qui,  meditance  fifto  matrimo- 
-iliiucramento,  oinnimoaam  diipeniandi  poce^tem  in  fecra- 
Kerunt.    Et  primam  ijuidem  haecce  meditanti  occafioiia^i 
ipiiptacbnere  illui{res,  (pii,  (i  ibrfan  circa  matririjoiiia  in-  . 
«OBdaillisdubiuiiienacuni,  rem ad epifcoporum conc<li?de- 
tolerunc,  qui  cum  proceribus  regnr  caiuam  cognoqerunt, 
.,  t>n- 

■  •    «t.r.Att.  f7.        '■   '  r-         , 

nan7,db,LjOO<5lC 


,  '  £^fmdi  eirfa  iHatrimomt  iUuflrium.  13 

can^ehK[ne  itiam  dedaranint  (cfXcneiaM.  SicOftoIIII.Tnv 
perator  duOtntrs  Philippi  antecefbris  fiiifiiiamBeatricem, 
rem  ad  conciKum  epiicoporum  procemmqueGerrnaniae  de- 
ftJit :  verbis :  tamen  ywa  tam  celebris  conuentus  fet^t  dt  ar- 
ticulojlliae  Phi/ippi  Ducit  Suemae,  qmm  mflram  conjanguineam 
pemoduiitatf  vefiro  nos fubtnittimus  arhitrio fiue  confilio  etc.  qiri 
poftquam  ^eliberaflTent  interprete  Lupoldo',Duce  Auftriae  re- 
iponaent  :  DomineReXj  p/acet,  vt  audiatis  refponfum  Cardina''. 
hum  Vraelatorum  et  prineipum  ?  edhaecRex:  Attdio,et  iUe :  Mh 
uerit  fuhUmitas  vefira^  quod  iUe  tam  celnhris  conitentus  cardinab^  . 
«m,  autoritatem  domini  Papae  praeferentium ,  funmionm  praela-- 
torum  et  principtm  omnino  vobis  decreuit  expedire^  pro  pacisiona 
etfiatu  Bomani  orhis,  vt  virginem  de  qua  mentio  hahetur^  ducatis^ 
hoc  addentesy  vt  omnis  aufert/tur  trepidatio,  duas  congregati^  ,  , 
nes  monacborum  praeclaras  liberrime  conllruatis* 
$.  XI. 
Pari  modo  in  oriente  matrimonii  caufas  ad  concilia  dc- 
latas teftatur S^o XII.  Imperator  andrOnic vs.'-  De 
quo&fcribit  nicetas  chkoniates;  *  ,  Cw»  ^^ 
fliam  Irenem  ex  cmfobrine  Theodora  Gmmena  cemra  legesfufce' 
ptam  Alexio  Manueli  ex  incoeflo  concubttu  Theadorae  fiUo.  aefpon*. 
dere  vellet :  hreue  fcriptum  adfanSum  conci/ium  compamt,  jdqtu^ 
Jita  nomine  atramento  Juhfcriptum  pubftce  resitandmn  et  deliberan- 
dumproponit.  Cuius  haec  erat  fentemia :  Vtrum  ferendum  ejjet 
'  matrimoniumj  quodcumparum.autnihi/potiusincommodijpraejf 
ferat  :  tamen  ad  orientit  er  occiderttis  coniur^ionem  et  eaptiitoruM 
redemptionem  periineret^  ac-  plura  4iSa  conmeda  reipublicaealhtu^ 
Tum  efet.  Id  breue  Scriptum  txiuti  ahemm  ehul&ens ,  aut  Neptu* 
nus  tridmst  aut  ingenioje  cdrtfi3am  iUudcontentionispomum^  con* 
dftum  permifeuity  et  inier  ftnatorifs  ludices  omnes  dilfidium  effe- 
fft,  am  vt  verittr  i£cam  ^  alios  orTnatdt  t  et  in  conirariasvelut 
acies  diflraxit.  Nam  eorsm  maximapars  cerrupta  largttionihus  et  ^ 
amplificandae  digmiatis  promiJ^onihuF  :  td  coniugiumy  vt  licittm 
^qmd vtinam fa&um  noneffet)  approbauit.  ludicesvero  audacith 
res,  qui  procerim  aedes  Jrequemare  acfuffragia  CMuiuiis  eorum 
'•■  B  3  cimth' 

*  Alexio  JUbmule.  c  XV.       '  '    ;","'"  c     5   * , 

'  ■      .  '  '  , "   Goot^lc 


i~4  OfprT.    De  lure 

tondonare  f^lmt ,  et  haaraer  suan.  n  ret  '£mms  chipmari  Jhlh%\ 
eas  perjmas  interfi  itgnatas  effe  neg^am  :  pr^t^es  ^^od  ex  iU- 
/idtis  fmptiii  ptycreatae^  mhilcum  btre  eognatiouijcommune  ha^ 
herentf  et  atieni^mae  putarentuit  Efe  amem  infcitiae^  caufamjo^. 
ie  iSu/hiorem  in  quaeftionem  vocari.  Alii  vero  argumentis  ifiispla-  ■ 
va  repuJiatb ffjptiter  adutrfahantur  :  et  nuptiat  iflas^  quae  in—~ 
cefiae  ejfent-,  procedere  nequaquam  patiehantur.  B»s pulcerrmae 
fintentiat  audores  erant  pauci  ex  or^ine  Pontificum  xs  Sacerdotum 
et  ex  pairihuj  confcriptis  aliquot,  qui  et  ipfi  Patriarchae  fiudio  in^ 
dtafi  <<  au3oritate  conj^mati  in  reHa  fententia  f  quamuis  eam  do' 
m  nm  attuiifent,  permanehant.  Hunc  eniht  neque  Andronid  mt- 
iefiaj.deHiitamtf  n^^a^  vis  ehqueniiae  euertit^  neque  minaeper- 
turharmt ,  quo  mirtus  infiar  marinae  petrae  inconcujftts  maaeret. 
Q^.camfe  nihil  prqficere  et  mala  manifefie  ingruere  et  partem 
meliorem  a  malore  vinci  ceme/et :  e  facro  palatio  in  infitlam  Tere- 
hinthum  vhifihi  diuerforiitm  etfefttlcbrum  Jiruxerat ,  difcedit.  An* 
ebvnicme  vefo  j  vt  defiderattan,  tta  inopinatum  eius  difcejfum ,  in~ 
j^ittuofiio  commodimmmn  ratusy  nuptjas  perfedt :  Bulgaroritm  E-. 
fi/iopo,  qui  tupi  firte  in  vrhe  erat^  ceremenias  matrimonii  pera- 
gentie,  CttmdefiiaejforefuaefaSieuisPatriarchaedmdo  deHhera- 
ret,  Camatero  Bafilio  aecumenicum  pontificatum  dejert,  attt  pih> 
Shts  i&utjy^apha  mpulfiit ,  vendit ,  qua  is  prmifirat ,  fe  qmc-  - 
^d  cor£  effet  Andronico,  quantutnvis  iliidtum ,  JaSurunt ,  et  ea 
iicUnaturtm ,  quae  ilii  \difplicerent. 
v  §■    XII. 

Hanc  concQiorom  in  matrimonialibus  potelhtem  agno^ 
aerant  ip(i  Papae.  Audiamus  alexandrvm  II.  Papam 
ita  decementcn)  :  *  MultsrUat.rtiatioHe  cogmtimts  tepro^ 
priamveSe  ahiicere  Vxtrem^  et  adhaerere  aheri  praeiendemem 
confanguinitatis  occajianent.  Vnde  Afoftolica  auSoritate  interdi^ 
fendo  mandamus  tihi ,  vt  hanc,  qtuini nunc  kahes  vxorem,  mMdi. 
tfnus  waejionas  dimittere,  vei  aiiam  daeere ,  donec  Epifcaporuin 
religiyorum  Concilium  casifain  iftain  exajninauerit.  Videmus 
t^  aqa isy^  priu&os  ioIuiD,  led  eciapi illijftFes,  incaula 
.  Diuonii 

•  fcio.  C.'XXXVl,qii,ff.  i        v, 

■■"  I  ,-,„Cooi^Ig 


ii/ftnfm£  ara  nmraimit  'lUi^ltm.  lr'f 

Bmonii  Locharii  cam  Thiccberga,  quae'  in  diaerfis  cdn-' 
ciliis,  Aqi^asgranenfi  podflinitim  aimo  goo,  et  Metenfi 
anno  SSiS.  conlenfa  Ludouiei  tl.  Imp.  \abras ,  fiiit  exs- 
ininaca ,  licet  Nicolaus  Papa  fe  eciam  ludicem  vendi- 
ata.  *         ■ 

j.  xm. 

Crefcente  Vero  pontificom  et  Epiicoporum  auQorita- 
te,  hiadfuara  quoque  iurisdiaioncm  caufas  traxerunc  ma- 
trimoniales,  de  Iiis  feges  (anxerunf ,  ac  circa  illas  diipenfandi 
lacultacem  fibi  foli  lumferunt.  Et  ex  hoc  tempore  non  ■ 
inferioris  fblum  conditionis  homines  fed  illufhes  quoquey 
rnimo  fpfi  fummi  imperantes  legibns  fe  accommpdarunc 
pontificis  matrimonialrbus ,  hasque  viblacuri  efEs  impecra- 
nerant  di^enfarionein.  Loqunntur  in  hanc  rem  varia  illa- 
ftrium  exempla,  cx  quibus  recendora  fblum  adducemus.^ 
Sic  impcratorMaximilianasI.  **  in  defponfacionfs  litteris' 
curei  AnnaBohemicapromittft,  iiepotcrti  fuUmCarofum,A|i-' 
nam  Bohcmicam  duceredebere,  modb  acoriilaiftiimacrinio. 
niali,  ciDn  Rcnata  Francica  iriico,  liber  eflec,'  ec  vt  verba  ftmt  r 
opportuna&i^iflimi  Domini  noflri  et  fedis  apoffolicae  di-' 
feenlatio  interuemTet.  In  paffis  docalibus,  Lodooici  XIIL 
(jallorum  regis,  cum  Amra  Philippi  III.  HifpaniarnOT  pri. 
fflogenica  die  XVI.  Aug.  j&z.  Matiriti  im'tis,  caucum,  *»* 
quoddiuinabcnedicentegTatia,praeuiafantHtatisfiiaedi(pen-* 
utione  etcctc.  macrimonium  mire  vcUent.  In  Regno  Lu- 
fitanico  notatu  dignum  difpcnfationis  exemplum  hafjemus 
*-in  matrimonio  Petri,  cum  fratris  nacu  maioris  Alphonfi  ad- 
huc  viuentis  oxuuge ,  Maria  Francifcz  Elffibema  Sabau- 
'    ',  '  .        ^"'^ 

.  *  Cxtant  ^Ktm  Synodalia  Nicofai  Fontificifs  in  BaHano  ougno  T. 

Ef   p.  I.  coi]»!  Hili.  GenD.  Pat.  IV,  CIV.  $.  VIII.  ie^q. 
»•  Vide  P.  I.  c.  m   }.  lo  '■  • 

•.' vi*cip;itt.{;  14.' ?a»d».i  ••"'!. "         ■■■,■"     ,   ■ 

■  n,,r,db,LjOOt^le 


if  ,  ■■.     Ot.  !•   Dtinri 

dka,  iiiita*  In  Angliae  hiltoria  nota  eft  diipeD&io 
lulii  IL  pontifipis,  quam  de  matrimonio  Henrici ,  Archori 
fistris  viduam  ducentis ,  c»AcefIiL  **  In  cootra^  ma-. 
trimoniali  Philippi  Mariae  A^ii  ducis  Mediolanenn^et  Ma- 
rjae  SabaudiQae  confticacum.  *»*  Om  ifji  domini  dia  du, 
tes  Ji  imicm  tertio  can/anguittitatit  gradu  cotiftitutot  e£e 
tognofcuttt  domicellamque  ipfam ,  quartum  pradum  inff^ejfiim, 
Sed  in  benignitate  et  clementia  ApofloUcae  Jedis  confidentes  Jit'  ,. 
miter  determinauerurtt ,  auod  accedente  fedis  Afojiolicae  con^ 
fet^ytttatrimoniiiinpraediawnfeliciter  contrabfltur. 

§.  xniL 

Plura  iam  addere  exempla  ruperuaeaneum  eft ,  dum 
noftiis  temporibus  incer  illullres,  jpondficis  callra  fequen- 
tes,  vix.oupciae  ineuntur,  quious  pontiHcis  non  acce- 
dat  difpenfacio.  A/l  ab  hoc  onere  liberi  innc ,  qui  inter  prote- 
fiahtes  macrimonia  celebrant ,  quippe  qui  pontificis  reStei 
n^ligunc  I^es  auQoritacemue.  Proceftances  enim  aut 
ipn  lupremi.Iunc  imperances,  auc  fuperiorem  ^quendam 
agnofcuM.  ffi  dilbemacione  quidem  in  gradibus  macri- 
monii  prohibicis  'indigent,  aft  non  pontificis  fed  luperioris, 
cui  fubfbiL  Illi  vero  dum  nullum  praeter  DEum  habeant 
fuperiorem,  nullis  quoque  legibus  humanis  parent,  ec  cod- 
l«quencer  nulla  qubque  in  macrimoiiiis  circa  graduura  pro- 
.hibicibnes  opus  habenc  difpenfatione.  Eodem  quoque  iu^ 
re  cenfencuf  principes  Germaniae  proceflantes.  Hi  enim  neo 
poncificcm  fuperiGrem  m  facris  agnofcunc ,  quippe  qui 
penes  illos  nulUus  eft  auaoritacis ,  ncc  impemcori  circa 
racra.  aliguid'ius  eqncedere  poirunt,  quippe  quod  ex  prin- 
Qipiis  iuae  religidhis  exercere  nequic.'  HincexpacisWeft- 
pnalicae  difpolicione  principes  fhcusue  Germaniae  eandem 
■     ■     .  ;■  -■  •■  ■■  •  -^  ■■  .  in 

»P.  I,x«p.  ytu  J,;3.9. 
.      •*  P.  L  cap.  VIi:  j.  ij.  L  .  .'     ■  '■■■.■ 

»,»  Chart.  eft  apnd  do  M»«.  Ci»)«;0(//,  I.  B.  I.  IIiji-lJJJ. . 

Coot^k 


£JpmJatt£  tirea  .vutrimma  iSufiriiim,  17 

in  imtrimoniis  ineundis  poceftatem  habent  ac  fiipremi  impe-' 
rantes.  Hinc  nuUis  hominum  I^'bus  ad  ceitos  graduj  eonmi 
matrimonia  adAringuntur,  ^et  *fic  nuUaipIane  in  gtadibus 
prohibitis  indigent  diipenfadone,  fed  ipfi  fibi  digiai&>t  ec 
nifi  exprefle  g^us  Leuiticorum  XVIlL  et  XXll.  lit  pro- 
,  hibitus,  pro  lubica  nupcias  ineunt  Haud  raro,  tamcn  confi- 
iium  diueribnim  collegiorum  theologicorum ,  'fi  dubia  orta, 
iuit  expetitum.  Eite|nplum  habemus  in  Pfailippo  Haffiae 
Landgrauio,  qiii  dum  praecer  legitimam  vxocem  »iam  adhuc 
iuperinducere  veUec,  rem  ad  theologos  Vitebergenfes  detulic, 
h(Hum  exquirens  .cojifilium ,  ,qui  ipfi  dedei\inc  einen  GevHf- 
fens  -  Kath.  Idem  fecic  Albercus  Emeftus ,  princeps  Ott- 
dngeniis ,  dugi  defiinfH  priore  •coniuge  Chriftiana  Fride- 
rica  WurtebCTgica ,  (brorem  iUius  EEerhacdinam  Catha- 
rinam  duceret.  Idem  fine  dubio  faSum ,  dum  Auguihis 
Philtppus  HoUatiae  Dux ,  Lineae  Beckenfis ,  aeque  duas 
fbroces  fibimammonio  iungerec.  * 
*  Corpm  iur.  pdbL  cap.  XXV.  %.  XXK, 

C  AP  VT    IL 

DB 

MATRIMONIO    mAEQVALI    VIRO- 

RORVM    ILLVSTklVM. 

■       SECTIO    I.' 

MATRIMONIO  INAEQVALI  IVRIS  PRIN- 
CIPIA  SISTENS    BISSERTATIO. 

10.  AVG.    HELLFELDI. 


1> 


S  VMM  AKIA. 
f.  I.  S.  V. 

mfa  Bminum  tt  origt  Mtiti.        QittJ  Jit    miltripttmitm   tuM. 

titiftrAiiliir.  qiuiu.    , 

Smui»  Iie'itfr-Htnie'-P.li.  C  S-,DI. 


,r',d=.C.t«l'5k' 


Sutntnaris, 


I-   ni. 

JFra^rd  in  fialu  Hdturdti  de  md. 
trimcnip  qu4tritur  inaequtUy  afi  im 
'ttMu  tiuili  odiofum  tubeiur.  ' 
^  f.    W. 

iSufirer  dutfuperiori  fubfuni  sut 
Jkpremifunt  imperantes.  Hi  velpro- 
terum  tottfenfu  in  mMtrimomit  tite- 
mndis  iHdigentt  ' 

f-    '''        . 

Velproluhitm  nupttdt  imrt  ^eunt. 
£r  bii  tiberum  efijnMtrimMt*  iuire 
fiiMeqtidUd. 

/.  vr. 

Qude  tdmtn  pruitntide  reguUu 
val3e  diJTuddent. 

f.    VII.  ' 
.  Jnttr  iBufiret  ,  qmi  fuperiofi  fmb* 
Jititty  indequMlid  mdtrimon,  funt  odiOf 
quod  exemplis  Rsmdnorum^ 
,     f.    VIII. 
jb^brum,   Seoterum,  Ddumim 
won^dtur. 

,      .$.    IX. 
pTdefertim  vero  Germdnis  indr- 
fUdtes  nuptidt  erdnt  inuijde. 

Dimi&i  btmimum  Mpud  Germdntt. 

.         ■      jj.    XI. 
I>e  traine  nobilitdtit  Germdnite. 

i.  XII. 

Stdtut  dntiifiide  Germdnn-um  n$- 

bitiidtis. 

u  m 

Quodderdittem  Reget,  Buees,  Mdr- 
thi^t.  tomites  fknt  dtqualet. 
(.    XIIII.  ■     \ 
2ion  omhes  igi/ur ,  qui  hodie  nebi- 
ks  dituMury.  nobiiitdtem  dmtiqmioa 
kdbtbdmt  temport.    ■ 

S-    3CV. 
'*''  i)e  dtJifyJk   ingenuoritm    (ondi- 
lioite. 


f.    XVI. 

De  MimfitriAlibut. 
Jf.    XVII. 
Birum  vdrius  fittus. 
f.    XVIII. 
/V  bominibui  tiuitdt  caiiditionis 
eorumqut  fiatu. 

f.     XIX. 
Ingenmi  dgrdrii  nttntetje  dici  v^ 
lumt. 

f.    XX. 

Inde  differentide  inter  nobititdtem 

fuptriortm  et  imfermem. 

f.    XXI. 

i^mifieridlet  qmoque  nobitit  titm- 

tmm  dttumunt. 

f.    XXII. 

.  Gmiei  bomintt  nehititdttm  per  ii- 

ptomtdtd  imperdtorid  «htinemt. 

f.    XXIH. 

Kohititds  mon  expmtre  Jotttm,fed 

mdtre  qtuqme  et  dUdrmmferie  dtfiti' 

f.  xxiiir. 

Quodndm  intA'    Germdttide  iUu- 
firet  mdtrimemimmfit  imdtqmate, 
f.    XXV. 
Imdequdte  nom  erdt  mdtrimomittm  - 
^entestdi  Sdxonfde  Dutit  ettm  Cdo* 
cikd  Cdrrdriemfi,  . 

f.    XXVI. 
fheriut  defimuntur  iUufiriumwd' 
trimomid  indequdtid. 

$.  .xxvri. 

Leget  tintiqitorum^  Girmdmidt  .p^ 
putorum  ni^tids  pr^bibtmtis  imdt- 
qudtes.'    ■     ;     '  [ 

'  '    '$.  xxviir. 

Rtetpto  iuri  Cdntmite  rdtd  qmidem, 
dfi  non  ligitimd  fmert  mdtrimenia  im- 
deqmaliii  nec  yxor  ad  diffiitaiem  mee 
tibfrl  dd  nobilitarem  et  Juete^inem 
infemddjunt  dd^iS,     ■'-■'• 

"        i -^  ■  .■^-aDcix. 


Summaria. 


>9 


^    XXIK.  /.    XICXIX.    ^ 

PrMregAtiatie  nobilitdtii  auitMe  ■   Indi  buiHS  mo4i  vxer  ft  liberi  ji 

CQMpetunt  Uberit,  qui  ex  mdtrim«-  imptrAtwepetuHttVtsdmMhremeut^ 

fM  cum  n«bili  imtofunt  ePeati^,  mi-  bantur  digttitatem. 
uime  ver»  iis^  qui  tx  pltbtid  Junt 


Exe)^u,rjuibut  mdioremin^eird- 
runt  dignitdtem,  qutd  tdmenin  prdg' 
iudicium  iUufirit  eutusdgm  ftmilid% 
ftri  nequit,        ' 

J-  xLi.-       »    ;. 

,  Jms  fiuceffiwitOb  imsequAle ctutrtU. 
dicendi  matHmonium,eemptiitetinr^ 


MMtt, 

f.    XXX. 

Afucceffione  vtnt  et  dignitate  pd' 
ttrna  liberi  extlmtuntur ,  fiue  tx  no- 
bili  inferiori '  fui  ex  plebeis  fait 
ndti. 

.  f.   XXXI.  ,„^_,  ™^.,™„„„ 

Text^t  probdntes  exclu/anem  liht-  perdtori  et  dgndtir. 

rorum  indtqudU  mdtrimonio  udto-  g     XLII. 

mm  djkctt^nt.  mm^confenfu  in^trdtmt  dgHd- 

-      ,     ,    9-    XXXIi.            ,  torum  qut  nuptidi  in  fe « indequdUs 

Rtfponfioddesrumdrgumentdnqut  £tt]^sfiqudiu.                      ■ 

putdtit  SpeculdSdx.et^euic.nilprd-  *     XUIL 

^fT^'    ■             -vwm  Jbi  itnperAtor  liberit  iudequdli  fHS^ 

f.    XXXni.  trimonio  ndtis  fMmjEtntm^x&iuSis 

Vfum  Jptcutorum  tn   dottnnd  Of  M^is  ddre  ptSt. 

mdtrimonio  iudtqudti  prohdt  foati'  _» .... 


XXXIUI. 
£t  rermu  imbcAtdrum  exa/^td. 

j.    XXXV. 
Jc  ibQarim  gpinionet. 
f.    XXXVI. 
•  Argumenu  dduerfdriorMm  rtc^- 
fhttur.  ' 

f.  xxxvn. 

.    Btfpenfimis  jtd  bdte  drguiHintd. 

f.  xxxviu. 

ifefrit   temttribni    extluiitntitr 
indt^dUs  ftr  Cdfitatdtietttm  Cdt-    bttiitt  tMiti'idnfi, 
fdrddsii  d  Jiuteffifiie,\ 


qudlid  poffknt  prokibtri. 
%.    XLV. 
Jn   ttrris  ifioritScit  mdtrimmid 
indequdtid  uohiiipur  funt  interdi' 
Bd.  ^ 

f.    XLVL 
jl»  litldt  ixhdtrtddre  libtrot  ot 
indeqdle,   quod  iuierutttf  mdtrim$- 
nium» 

$.    LXVIL  . 
Quisndm  p  iudtx  tomptttut  i» 


SECTia 

g,t,z=db,Gobgl0 


1»  ^  Summtrii. 

SECT  lO    n. 

DB 

MATRIMONIO   INAEQVAU  ILLVSTRlVM 
VIROJVM  EXEMPLIS  A  B.  f  r/i^^f^/O  COL- 
-     LECTIS   ILLVSTRATO. 


SVMM 
S-   I. 

/n  mtariwomit  'iBu^tm  qiidem- 
Aii  gtntit  mbilit4s  fimper  fKit 
miSdlrdtd. 

■^  S.  11. 

j^Mi    Rmdnt  idiH   ttgum    XII. 

tAularum  tmpwihms  Mntmtre. 

f.    IH. 

jk  inde  luUmi  Csefdr  tMmitfin  dm- 

eekdty  qmod  mMtmmmgaufs  ex  R^$m 

bus  dmtertti  et 

$'   IV. 
Augufo  vikgenui  »hikitb4tur, 

SxtiMfU  mdtKmotHtrum  itMtqiki. 
Hum  IX  firiptmrAjiur^. 

•   ,       /.  VI.  VH.  vm. 

ExempU  GrMcprum  imftrMprmii, 
qui  imiequMes  duxermit  vxores. 
§.     IX. 
Mxeu^lum  Ittbdrii  iu^Moris, 

■- .    §.    X. et  XL 

■  Tm  Li£sMtmmstrimaiiormm  iudt- 
^qudlium  exeu^  fuut  Sduffii  II.  et 
iMdgmifi. 

.     S.     XII. 
In  tegionis  regm  Mfbonfms  VI. 
iddridm  Mmuritdsutm  indtqmdU  dth 
Itit  mdtrimonio. 

(.     Xfir. 
tndequdtes  qiuque  erdnt  9Uftid€ 
^ttri  Amgooiae    et   frdtris   M- 
.fbonji.  ^ 


AR  I  A. 


S<   x1«r- 


tn  Anglia  Edudrdus  IK  inde^udU, 
toutrdxit  mdtrimomum  tum  Eiifdl>e- 
tbdTFbodtviBe,  ' 

S-    XV. 

Edttdrdi  R.filius  lodimes  de  Gduut 
J>mx  Ldjudinide,  feeitfUs  cuiusdsm 
fiUdtK  OttbdrindHi  dHxit. 
§.     XVI. 

Jbeedeherti  JL  Fr.  iudequdle  md- 
trimouium. 

§.   xvir.     , 

Chdrihrti  IL  Fr.  iwdequdlet}  mp.. 
ptide.  \ 

$..  XVHL     - 

In  Sutcid  GujtavuT  t.  R.  dmxit 
Mtrgdrttbdm  s  Ldbolmf, 

s,  xvim. 

t»  eddem  Eritus  XIV.  tum  Citbd- 
riiid  iudtqudle  eeUbrduit  .mdtrimu^ 
uimm, 

§.     XX. 

In  DdnidFrideritmflF.  It.Cdthd- 
rindm  de  SeuentUu  dmxit,    ■ 

S.    XXI. 

Im  Nomvegid  Herdtdur  duxit  4U- 
eiUdm. 

§.   xxn.         ,     * 

Ju  V^sria  Sttpbdnusy  jhidrede  II. 
jCEritf/  tbomdfiidm  MdurociMdmJbi- 
imngit* 

%  XXIII. 


SHmmaria. 


%\ 


%.  xxim 

.  ViMcmf  XX.  Jt.  Bgbmut  -rafu 
csmfiuBdm  Bfizatm  duxit. 

«  §.    xxiiir. 

FrtmtifcMS  MdrU  IttrtntiM  tbut 
Jibi  t^ulguit  BUncAm  CtfeStm, 
S.    XXV. 
PbH^MdriMdAMoUM:  mstrU 
tmmKm  cwm  Bedtriet. 
§.     XXVI. 
lUymmidKt  GtidriM  cfimej  t  Ber- 
thoUi  iti  Mecblinid  mercatoris  fitUm 
mdtrimoitiofibr  iunxit, 

§.   xxvir. . 

Non  iefuni  dfud  GtrmAnos  mMtri- 
mepitrujn  iji4equnlium  expnpla.  Quo 
rtftrebdnt  praeeres  nuptiai  Mdximi- 
tidui  I.  tunt  BUnt^  AUrid  Medio-  ■ 
Unenfi. 

.§•  xxvm.       -  ; 

Htit  quo^ue  referuntnigitidi  Fer' 
iiudmdi  Aufirinti  lum  PbHippiiu 
IFeiftrU.  Exotnplmm  uuoque  r^ertu^ 
Gu/tdni  Sdmuelit  PdUtini  ^gmdit^ 
wUm  dueentis.  * 

S.     XXVII». 

Htnriti  iSufiris  Mifn.  Martb.  nhi- 
trimtnium  eum  £iifdbetb*  Mdlti- 
tid^ 

§.     XXX. 

l^  mmjttrtdU  MdkitiM  tfm£' 
liont* 

§      XXXI. 

Fitius  ex  boc  mdtrimenio  ndtus  in 
dionitdtem  pdttrndm  nunqUdmfuc 
t^y  qudm  eti^m  nec  MdttitU  tfi 
canfittitd. 

§.  xxxn. 

Jliertus  degtntr  Cdthdrindm  *b 
Eiftnbtrg  duxit^^Jl  filiuj  exinde  ndtus 
^itiujddjueceffimiem  MUftrunit, 


%.    XXXHI. 
Beteittiori  dctdte  iu  domo  SdtUnicA 
U.  Jd^b  Dux  Weifeufe^p,  Cbri^ 
Jlindm  l^tbimUdm  dt  Bundu  it 
§.     XXXIV, 
Edudrdns   fbrtundtttt   Mdrebi* 
$ddinfitfin  eeputdt  MurUm  ub  &• 
efieu. 

§.    XXXV. 
Ottoms  Henriei  Hdrhurgenjtt  nit^ 
ptidt  cum  nohili  dt  Bo^.    Et  Gtoi^ 
gii  GuiHttmi  dtteii  CtQin^i  enm  £!»> 
uord  d'£miers. 

$.  XXXVI. 
Jn  Gente  Hotfdtitd  jUexduder  Hed. 
ricui ,  cum  Dorothtd  Mdrid ,  HeS' 
bi^i%fUd  i  Bruejtus  Jugufius  Att^ 
gufimthurg  :  Bdronem  di  Vetbrutki 
Brntjtus  Cdjiminu  nobStm  dt  Frgt- 
fit^  duserunt. 

§.     XXSVII. 

.  Om^rotttrSd  dt  mdtrimonio  Cbri. 

Jlsdni  CdnaU  Ntrhttrgeufii ,  tum  Do- 

roihtd  Chriftind  dh  £iebelbirg  et  ti- 

heris  exindt  protridtis, 

$.    xxxviiu 

Ex  gente  Anbdttime  buc  fitiiunl 
exenfld  Gtetgii  Aribirti ,  Jki  Mdre- 
cbnaifitiMiiy  iMundm  Eiif^^ibum  de 
Krefigli  ducentis  it 

§.   xxxvHir. 

Cdr*Ul¥ideriei,  ^ni  JPitbelminMm 
Cbdrlottdm  NusUndm  vxorem  bs- 
buit, 

§.  xxxx. 

Pro  indeuudli  bdbetur  mdtrimo- 
uium  LeepoUi  Eberhdrdi  ducis  Mon- 
pe^drdenfis  eum  AnuA  Sdbieu  Hi^ 
ttigerid  initum, 

$.   xxxxi. 

MdtrimfniM  inde^uUd  futnint 
C  3  /ff.  *>•• 


Sutnwifia, 


/tf.  JV.  DefiderMtK  SririclphNfffouUn- 
/j  iim  Ifdb.  CUfd  EugenU  i4'  U 
Strre^  Ludtnici  Cbrifiidtti  tPitgem- 
fteintnfii  cum  J.  E.\yggbiay  CMrHi 
Ludouid  Witgtnftein  :  camJnnM  dt 
Brofkdvrffi  FrdncifdCMrtli  inUohtmi 
tiOHFrsneifeM  SmiMtni  u  GtprgiCo- 
mitii  Lipptnfit. 

%  XLir. 

EiKMrdiii  Eh^bdrdut  JFilbt^s 
^ifite  »r.  comti  inatquMUs  iuit  nu- 
ftiMS  eum  SofbidAUrid  Foelttm.. 


f.  xLiir:- 

txtMplum  Kiinbardi  eamttii  RMn- 

nouienfis  tum  minifieridlit  fni  Vlriti 
de  Mnnzenhirg  fiiiM  ^lktidd  nn- 
piiju  enntrdbintit. 

§.   JLinr.  - 

Attdmus  camtt  TfttAurgicut  ■,  ex 
Kufiici-fiiiM  CMthdrinu  GumptUn  ii- 
Sdf  inMtquali  mdtrimeni  ^ocrtduit- 
Oitinem,  ^ui  a  fuetefffoiu  txclufns  im 
iui  iuitt  tt  tata  rtfenfttur  ttntrO' 
uerfia^ 

/77. 


S  ECTIO 
.  .  DE  - 

MATRIMONIO    IMAEQVALI    AD    LEGEM; 

MORGANATriCAM    €ONTRACTO. 


5VMM 

atrimeniM  mA  Ltgem  Mergana- 
ticam  in  Germania  fluU  dHti' 
^mfiimivfui  ft  ^udidfint. 

$•  n. 

QuiA  leget  feudorum  de  hifee  ma- 
trimoniit  fanxeritu, 

i.  m. 

Vnde  ditdntnr  ad  Morgdualicam. 

j.    IIU. 
Cur  ad  Ifiem  Salicam  tentraSa 
dicdnturt  tt  qnid  Leges  Lot^obardt- 
rum  de  h»c  rHdtrinunia  Aijfondgt. 
$.    V. 
Grotii  Sententid  dt  huiut  matri- 
mmii  mgine. 

$.    VI. 
Jnboeti  mdtrimnium  fit  vtrtim 
et  Ugitimum   difquiriturj   tt  argu-  ' 
pientapro  uegaiiuM  afftraniHr. , 

.  ^tffiraaiiMplliettet 


ARI  A.'    . 

f.    VIH. 
Ptr  exen^U  proiatur.    &idtriei- 
BtlHcofi  Palatini  tkHorit.  dtuentit 
Ctaram  n  Tettiugtn. 

f.  va. 

R-iderici  Ludenin  Bipontini ,  cum. 
^nna  Maria  He^n  matrinnaiumjld 

MorranatfCAm  eoniraiffntii, 
(■  X. 
In  domo  Bauarica  Rrdinandut 
Mdridm  Pickiamfibi  mdtrimenio  ad 
L,  MorgMnaticam  iunxit.  Similt  erat . 
mairimenium  Georg.  Alberti  Martb, 
Brandtnburgici  1  qui  Rtgindm  Ma^* 
4aUnam  Lucii  fiUam  duiit.  Exib- 
tno  Brunfvico-  Luneburgica  bue  perti- 
ntnt  exempia  Augufii  tt  Rudolpbi 
Aiignfii  ,  quorum  hic  SeerttMriiJSi- 
liam,  aUer  vero  Bsfinam  EiifMbtlBMm 
MeniiMm  duxit.  TaUqueque  trat 
Georgii  FndtrUi  Martb.BMdenfiteum' 
EUfabitb*  Stelxid, 


'C 


cA^fi 


SitMmgria, 


»3> 


,    (•  XI-  &.  m 

,  Exmflim  fncfi  lufii  Unt       jh  u,ifm  mbiUiium  tift^u». 
gr^i  ,im  ^'''x*:'  i'  Dnrickil.     ar  tHxri  a.  bi  mtlrimmit  ndii. 

$.  XII.  g    xvn 

C»,UIW.mii,U,i4n,,gi'„im  ^  „^j,  „;„,«  m.fiM.r. 

Mar,a  Etdnctfid  Faut   hlK  qlu^t  *       XVIII 

fertinil  mdtrimomHm.  '  ^.     »-     ^         a      j  ,t 

jln  loBi  fojpnl  pdit'  'd  Mmrgtm, 

M.-   ■»■      ,''.  ^f  ■*■      «     .;  t^t'  itlibtriMitfiicaStnim-.ptr' 

Smnh  modn  lo.  Cbriptan  Dnx  It.  vtniri,                   ■*      ■*• 

fftitlnfo  tt  SrJgtnJU  tnm  Htiuige  .         '         r    .  xyilll 

tonmilS^liimtsnoMitpiadmn    Bnm  Morg«,nt.  poft  mciiiri. 
mntrintontd  imrittn.  ai  i.  Mer-  *      «     Irv 

/■•».  .,  ■  *:     ■*■ 

Tini  momn,  H/,  w  qnarim  f'tlt- 

■      ,   -  .      *»•   JEin».  ■_  rtmiwie.fSHmmuUntrtlimiti 

Non  fimpir  nialrmminm  ai  L.  fiutifenm  teSnt  aimilti.  . 

'Merganattcam  i/ tnatquati.  ■        -      «.    XXI, 

Jl.    XV.             -  ■  ^inininematrimn.4i t,Uirt, 

l/igiuininemalrimenii,  Jli  tratfitmtninm, 

' .    ■      .■  >    SeCTI.O    l  , 

DE  '         , 

MATRIMONIO  INAEQVALI  ILLVSTRIVM 
VIRORMM    DISSERTATIO. 

iO.  AVGVSTI  HELLFELD.   - 

§.  t 

Motaro  naturaB  in  cfuilem  flatmn,  diftinSio  in  anpe^ 
rantes  ee  parentes  fen  fubditos  eft  enata,  quae  inter 
-  homineis  conftituit  inaequalitatenii  Ex  (iibditis 
Ouichm  (aiBe,  bello^  aliisq^e  neccliltatibus  coa&i  durum 
leruitutis  iugum  fubiere,  alii  priftinam  rttinuere  libertatem. 
Hi  iBgenuj  j  illi  ferni  ftmt  dJtti.  Ex  ii^nuis'  quidam  ad 
regimiak  cuiain  vocabantar,  dum^rdiqui  ab  illa  ejtclude. 
.  ,,..  ^  .i«v-.',  ;.  ■  ,.,.,,1:,.      .     .     .  ■     j^jjj.^ 


34     '  Cap..l:    D4  mmmmit 

rentur.  'Hi  ingenuonim  denominatione  piioprie  et  princi- 
paliter  veniunt,  illi  vero  nobflium  recipiunt  denominxio- 
rifem.  *  Exinde  triplex  njbditorum  diuilio,  in  nobiles,  in- 
genuos,  et  feruos,  quibus  quarta  potell:  iungi,  lilxrtocum 
nempe,  qui  uon  multum  fupra  fouos  fuiit 

.   $•  n.     '       ;. 

Inde  qintaor  hominum  enati  lunt  ordines,  dum  qui- 
damnobilium,  alii  ingenuorum,  alii*feruomm,  et  rurfus 
alii  libertorum  eenferentur  iure.  Ex  his  ordinibus  R  qui- 
<bm  petibnam  nan  fiii  fed  inferioris  ordinis  roatrimonio 
ducit,  matrimomum  fit  inaequale.  Matrimonium  igitur, 
quod  imperans  cum  lubdita,  nobilis  cum  ingenua,  ingeniius 
cuqi  liberta,  feii  libertus  cuin  ancilla  inic,  inaequue  (ne-^ 
rito  habetur.  .  . 

$.  m. 

In  ihtu  naturali  homines  aequales  funt,  et  inde  in  hoc 
flatu  de  nuptiis  inae^ualibus  fruftra  difceptatur. '  Has  yerp 
'  fi  ea  folis  reOae'  ratioiiis  principiis,  <ine  refpeQu  ad  ciuita- 
tis  (htum,  confideramus,  vix  erit  aigumentum  ex  quo  ea- 
rum  coHigi  poffit  probibitio.  A&  flatum  refpiyientcs  ciui. 
lem,  ortnino  varia  mk  offeFuAt  argumenta,  ■qote  huius- 
modi  matrimonia,  cum  inferiorjs  ordmis  perfonis  inita,  val- 
de  diUiiadent.    Hinc  ovlBivi 

:'■      '  ,  "     '       ,  si 

'  '*  AntigtliinniU  igicor  temporibos  nobilitas  ex  munerum  digfiicate 
exifliaiatMtar  et  perfonalis  eiat,  Poftq^  in  qaitjusdaoi  prouinciis 
pacium  oiecita  liberis  imputari  coeperunt ,  ec  hi  ex  fola  natiui- 

.-  -  sate  absqoe  muneribus  nobiles  hibebantuc.  Inde  iam  tacitvs 
de  Mor.  Gtrmm,  (^..XIIL  Ir^ii  n^tMi  mt  mffu  fumk 
■mritt  frinci^  difftitiomtn  ttim  sdoUfemtttit  A^Mar, 

-      ■      C.odi^lc 


iSf  ^ua  viUs  t^e  roAere  «^  fayi. 

Tacitvs,*  *  Caeterit  monaUbus  in  eo/f/tre  toafiUa,  ^uoi 
jSncendmereputentyfrimipitmdiiterfiuneJfeJortem,  qmbutprae- 
■  Hpua  rerum  ad  famim  ejfe  diripettda.   salviakvs;**  Shti 
magis  tetrutn  ae  deteftabile,  quod^uidam  mattimema  honorataJbT'   \ 
titi  aUasj3n  rurjumferuilis  fiatus  comuges  futnant^  defi/nnantia 
fanSi  cormubii  honorem  per  degeneris  contuberttii  viJitatem^  tum 
er^escentes,  marttos  fe  fieri  ancillarum  Juarum\  praecifnantex 
feftigiwn  nobilium  matrimtmiorum  in  cubiUa  obfcenajeruarumy  di- 
gni  frarfus  eaam  illarum  fiatu,  quarumje  futant  diffmsefecoa-     j. 
ferti».  Hucquoque  pertinetrm)onfiim,Laniplaco,-Henricin.    , 
R.  Galliae  legaco»  a  lulio  11.  P.  M.  ex  Montanonim  familia 
danun  .*  m^tias  quae  inter  aequales  coirenty  Juter  ime^tales  per^ 
fonas  commode  cmtrahi  mnpoffe.  *** 

\.  m 

Quae  in  ftatu  ciuili  vhiunt  po^nae ,  vd  fupremi  funi 
in^>erances,  vel  nibdici.  Hi  l^bus  fi^nmt  ciuilibus,  illi 
vero  aut  omnimoda  in  matrimoniis  ineundis  libertate  gau- 
dent,  aut  libertate  pa£ii$  conuentis  circumfcripta  vtuntur, 
ec  absque  populi  conlenfu  nec  macrimonium  inire  nec  per- 
fbnam  vilioris  conditionis  feu  extraneam  duccre  p^flunt. 
tioc  cafu  pa8is  ccmuentis  eft  ftandum^  et  matrinionia  non 
nili  praeuio  procemm  confenfu  iniri  pdle ,  reOae  nos  credc* 
T«  iubent  racionis  principa. 

«.    V. 
Aft  alia  phne  rtdo  eft  fumfflorum  imperantium,  qui- 
bus  onmiraoda  in  ducendis  vxoribus  permiila  eft  libems. 

-  Hi 

»  AnraLLib.'IV.  C.4». 
**  De  gubanirioi»  Dei  nb.  17.  p.  104. 

*«  Apod  THVANVM  mftr,  lib.  XIV.  pr.  p.  418.  «  iari'tr.  Vf 
rm.  P.  t  c.  V.  ^  80.  p.  S57. 
StrmiiIiirufr.Henit,P.Il.  D  V^  '      ■ 

...  nan7,db,G00t^lC 


a$  Cep-  II* .  De  nutrimmg  inaequaB, 

Hi  enim  dum  fdis  naturae  I^bus  adftri3i,  bominum  tu- 
ribus  fuoc  (bluti,  libere  quoque  pro  arbitrio  peribnam  cu- 

.juslibec  conditionis,  fiue  nobilem,  fiue  ighobneni  ducere  qu&^ 

imt,  et  liberi  exindc  nati  non  legitimi  folum,  fed  fucceftio- 
nis  quoque  capaccs  habcntur  in  regnis  fucceflOTiis.  Inde 
varia  occurrunt  exempla,  quibus  fummi  imperances  perib- 
nas  viljoris  duxerunt  condicionis ,  ec  liberi  ex  Olis  nati  ad 
fucccflionem  pcrucnerunr.  Dc  regibus  Frartcorum  primae 
fiirpis  HADRiAKVs  VALEsivs.  *  Tum  Francormn  reges 
tametfi  JiHas  et  Jbrcres  Jitas  aan  aliunde  quam  regibus  coUoca- 

..hatff ,  ijifi  tamen  pukbritudinem  magis  quam  generis  in  vxori-' 
hus  ducendis  babuere  ratiomm ,   et  fmtUis  non  Jblum  igmbiiet 

.  fed  et  atKillas  iufiis  jmptiis  J&i  adiunxere ,  quo  etiam  pertinet^ 
^uod  de  Dagoberto  Jcribit  Fredegarius :  Nmtecbildejn  tnam  ex 
pueUis  de  minifterio  acciptens  reginam  Jublimauir.  In  Rufltae 
regno  Pecnis  M.  in  legicimo  habuic  matrimonio  Cachari- 
nam  Petrowram  Alexowinam,  qudepoftea  per  aliquoc  an- 
.  nos  Ruffiae  praefiiic  *f  In  Anglia  EduarduS  IV.  Elifebe- 
tham  dc  AVodeville,  equicis  de  Wodevillc  filiam,  matrimo- 
nio  duxit  inacquali ,  cxinde  nacus  Eduardus  V.  in  imperio 
patri.fiicceffit.  *»* 
^  $.    VI. 

Licet  vero  lupremi  impcrances,  quorum  macrimonfa 
^euadi  ^cultasnulliscircuipleriptaell  limicibi^,  proTubitu 
vxores  ducere  queant ,  prudentiae  tamen  fuadcnt  rcgula^ 
nc  pcrfonas  viliorts  ordinis  iibi  chori  ibcia$  cligant.  £um 
enim,,qui  perforiam  extra  nobilium  ordincm  confticucam  du- 
cic,  fibl  procenim  conciliareodimn,  ec  indoles  hominum  cc 
experiencia  fatis  fuperque  docet*    Pofteaquam  cnim  femet  ea 

inua- 

*  }(er.  Framicar.  A.  $^-ft 
**  Mentoirei  dit  re^ru  iii  Catbarlat  imftrstritt  tt  /tuvP^sbit  dt  tout$ 
U  Kufft  sU  Hgyt.  I72S. 
***  VHk  iirfrJ  Sea.  IL  $.  Xllrt.  -   _  ,- 

I   an7,db,COOt^lC 


(  Vhwm  WufirUm,  .47 

iniialuitopiniOj-qaa  magna  natiuitati  tribiiitUf  pfaefefentia, 
ficri  vix  aliter  poteft,  quam  vt  homines  natalium  (pIcndcHX 
confpicui,  aegre  ferant,  fibi  inferioris  ordinis  perfonais  prae. 
jferri,  imoliwros  exinde  natoe  aliquando  fibi  et  reipublicae 
praeef&.  Inde  parcnKs,  agnati,  magnates  tamdiu  molefti 
fimt  {n-incipi ,  donec  dimjttat  huiusmodi  vxorem  *,  aut  fi  ad 
optatum  pemenire  nequeunt  finem ,  irafcuntur ,  la3i.one$ 
quaannt^  conipirationes  excitant,  cx^quo  magna  impcfanti 
incommoda  ec  contemtus  cnascuntur ,  quae  depofitio  ab  im* 
perio  et  tiberorum  a  fucceffiofie  excluho  fequitur.  OMifir- 
m^  haec  exwnpla  luftiniani  orientalis  impcratoris,  **. 
Erici  Sueciac*»*  et  Sanfitii  PoftugaHiae  Rcgis  *^^*-  Ac-  ■ 
cedit,  quod  huiusmodi  matrimonia  ex  nimio  et.  tacro  plc- 
nimque  contrahamur  amore,  et  inde,  vxoc  d  animo  Gt  e)a- 
to ,  iniperium  in  maritmn  atque  in  vniucriam  rempublicani 
fibi  ftciic  pofik  w3q«irere,  quod  rarfijs  variis  in  republica'  . 
Hirbis  anfam  praebet.  Hinc  licet  iuftitia  haiusmodt  nuptias 
peimitcat,  illas  tamen  difTuadet  prudentia,  ex  cuius  regulis 
pericula,  quae  euitari  queunt,  vix  fijnt  adeunda. 

«•  VII  :  ;  ' 

'Qjod  ad  iBuftres  attinet,  qui  fiTperiorem  agn<^unt,  non 

■  m  Germama,fblimi  fed  quoque  cxtra  Germaniae ifines ,  inae- 

qualia  odio  fuere  quam  maximo  matrimonia.    Primo  enim 

apud  Romaflos  legibns  XII.  tabularum  eratcautum,  ne  pa-i 

'     '  D  2"  crimo-^ 

'    ♦  Ita  BoIefTano  Mazoinonini  Daci  fratrei  «  proceres  reliqoi  tamtliu 
...     molefti  fiieie,donec  vxorem,  dignitate  iinparem,diiiucteret.  cko- 
MER.  Hifi.  Polon.  lib.  XXVIU. 
**  Vid.  Sea.  IL  §.  7. 
***  Sea.  H.  §.19. 
*4i  «*  Sed.  11.  %.  10.  addi  his  pAteEl  «x  antiqats  ncemplum  ^exandi  Mt 
qai  cx  Rojcane  Satrapae  ftlia  gcnuic  'fitium ,  quem  ob  impar  ma- 
trimonium  a  fiiccelfione  excludere  volaic  jPtofomaetu.   ctrtivs 

""■*;=•*•         .  •        :  ■  CoOglc 


i6  Cap.  II, .  De  matrimm»  inaeqiuB. 

Hi  ehim  dum  fqlis  naturae  legibus  adftridi,  hominum  iu- 
ribus  fuot  (bluti,  liberc  quoque  pro  arbicrio  peribnam  cu- 

.iuslibet  conditionis,  fiae  nobilem,  fiue  ignobflerii  ducere  quft- 

imt,  ct  liberi  exindc  nati  non  iegitimi  folum,  (ed  (iicccfiio- 
nis  quoque  capaccs  habentur  iii  regnis  fucceflbriis.  Inde 
varia  occurrunt  exempla ,  quibus  fiimmi  imperantes  perfo- 
nas  viUoris  duxerunt  conditionis,  et  liberi  ex  illis  nati  ad 
fiicccfiionem  pcruenerunr.  De  regibus  Fraiicorum  primue 
ftirpis  HADRiANVs  VALEsivs.  *  TuM  Fraocorum  regei 
tametfi  fiUas  et  fifrores  fuas  non  aliimde  quam  regibus  coUoca' 
ham ,  ipfi  tamen  ptdchritudinem  magis  quam  generis  iu  vxori-' 
htts  ducendis  babuere  ratiomm ,   et  pueuas  non  fiAwn  igmibikt 

.  fed  et  nmiUas  iuflis  mtptiis  fibi  adiunxere ,  quo  etiam  p^tinet^ 
quod  de  Dagoberto  Jcribit  fredegarius :  Nantechildeytt  vhath  ex 
pueliis  de  mmfierio  accipiens  reginam  fitblimauir.  In  Ruffiae 
regno  Petms  M.  in  legitimo  habuit  matrimonio  Cathari- 
nam  Petrownam  Alexowinam,  qu^e  jpoftea  per  aliquot  an- 
nos  Rufliae  praefiiit.  *f  In  Anglia  Eduardus  IV.  Elifabe- 
tham  de  .Wodevilte,  equitis  de  Wodcville  filiam,  matrimo- 
nto  dnxic  inaequali ,  exinde  natus  Eduardus  V.  in  jmperio 
patri  .fiicceffit.  %* 
^  .  §.    Vt 

Licet  vero  fopremi  impcrantes,  quonim  matrimonia 
^euadi  faculcasnullis  circui{ucripta  eft  limitibiis,  pro  kibitu 
vxores  ducere  queant ,  prudentiae  tamen  fuadent  regulae, 
ne  perfonas  vilioris  ordinis  fibi  thori  focias  eiigant.  Euirt 
enim,  quiperfoijam  extra  notrilium  ordinem  conftitutam  du- 
cit,  fibi  procerum  conciliare  odium,  et  indolcs  hominum  et 

.  experieatiafatisfu{}erquedocec    .Pofteaquam  enimfemeJea 


*.R(r.  Frmetcar,  A,  5^7* 
**  MttHotra  du  rt^tu  4*  Cttbirtae  imptrsttitt  tt /«wnir/i^  dt  twte 
U  Ruffe  *la  Hayt.  ]72g. 

***  vMe  iirfrt  Sea.  it  $.  xrirt  •    -       r 

,    '  Gooc^lc 


'I  flnnim  iSaJlriiia.  .tj 

intl!iluit"opinio,'qaa  magna  natioitat!  tribuitor  pfjefei«ntia, 
fieri  vix  aiiter  poteft,  quam  vt  homincs  natalium  (plendore 
COfiipicui,  aegreferant,  fibi  inferioris  ordinis  perfonas  prac. 
ferri,  imoliberos  exinde  natos  aliquando  fibi  et  reipnblicae 
praeefle.  Inde  parentes,  agnati,  magnatcs  tamdiu  molefti 
fimt  principi ,  donec  dimittat  huiusmodi  vxorem  *,  aut  fi  ad 
'  optatum  pemenire  nequeunt  finem ,  irafcuntnr ,  fa£Hone5 
quaenint,  con(pirationes  excitant,  ey^quo  magna  impertnti 
incommoda  ct  contemtus  enascuntur ,  quae  dcpofitio  ab  im< 
perio  et  iibcrorum  a  iiicceflioftc  excluno  iequitur.  Confir- 
,  'nm  haec  ejcempla  luftiniani  orientalis  imperatoris,  ♦* 
Erici  Sueciae  *»*  et  San£Hi  Portugalliae  Regis  *»»*.  Ac-  • 
cedit,  quod  huiusmodi  matrimonia  ex  nimio  et.  eaedo  ple- 
Tumque  contrahantur  amore,  et  inde,  vxor  ii  animo  fit  eia' 
to,  imperium  in  maritiBn  atqoe  iri  vniucifim  rempubliiam 
fibi  fiicile  poilit  adquirere,  qiiod  rurfiis  variis  in  republica"  . 
turbis  aniam  praebet.  Hinc  Hcet  iuftitia  huiusmodi  nt^tias 
permittat,  illas  tamen  difTuadet  prudentia ,  ex  cuius  regiilis 
pericula,  quae  euitari  qucrnit,  vix  funt  adeunda. 

§.   m  •  ' 

'Qijod  ad  iBuftres  attinet ,  qui  fuperiorem  agnolcunt,  non 

•  in  Germania ,  (blum  fed  quoque  cxtra  Germaniae  fines ,  inae- 

qualia  odio  fiiere  quam  maximo  matrimonia.    Primo  eninv 

apad  Rojnanbs  kaibiis  Xn.  tabolarum  erat  catitura,  k:  fit- 

.■■■''■  D  a  trimo-, 

'    ^  Ita  Bolellano  Mazonioram  Dnci  {ntns  et  {>roceres  reliqui  tamdia 
..-    4iiolefti  iueie,donec  vxorem,dignicateiii)pareni,diinitteret,  cao- 

Mt».  Hij».  Pd/»..  lib.  xxvnt 

**  Vid.  Sea.  II.  §.  7.  •  ' 

*t*  Sefl.  Ili  §.19. 
*;^^*  Se£t  II.  §.  10.  addi  his  ptiteR  en  antiqats  exemplum  Alexandi  M. 
qai  ex  Roxane  Satrapae  iilia  gcnuit  Jilium ,  quem  ob  impar  ma- 
trimonium  a  fucceHione  excludere  voluic  PtQiomaelu.   ctrtits 

^'^'•e.  •  Cooglc 


%%  Cap.  It   D*mtnrimttmiiiae^uaR 

triata^ia^uie  cm  plehms  ejgeiu^  ce  (^m  pod^  t^c  dll^ 
fitio  plebiscitO'  eHcc  fublua »  per  legeiti  I^ain  Poppaeanx 
eit  conftitutum ,  ne  fenattH*!!  ordinis  viri  eonimque  liberi 
indignas  nuptias  contraherent,  qaoniam  id  in  totius  ordinis 
Trei^erct ignominiam.  Prouocant  adhanclegemcELsvs* 
ct PAVLVsICtus**  quoramhic:  qui finator eft quiiu Jilius 
\mposae  ex  fiUofromptisuej  ctdus  eorum  eft ,  erit :  «eqmseorum 
J^o^a  vxoremue  Jciens  dob  mah  babeto  tibertinam ,  aut  eatu . 
^iafi^fit,  cmusue  pater,  materue  artem  isa&cram  facit ,  fecerit: 
rnue ^finatoris  JHia ,  ne^isue  ex  JiUo\  prmeptisjie  ex  tup9te,Ji- 
tanatify  nata:  tihertimt  dui,  qui  tbje  adusue pater ^  mgteruc 
aenem  tudscram  fadt  fecerit  t  Jpoufa  mtptaue  Jciens  doh  mak 
^o ':  neue  quis  earum  dolo  maU ,  fciens  ^ffoiUam  vxoremue  babeta, 
l^odecauit  hahc  legem  ip(e  At^ufhif ,  aum  ita  ftatucfec.%* 
Ac  spmniam  mtfculs  patricii  generis  mtmrum  patriciarum  foemi- 
.mrum  multo  ameibam,  tibmtmfecit,  vt  qui  velknt  Cftodoje- 
nata^es  ne  ejfentj  lihertat  etiam  ducere  pojfent  y  eerumque  i^-^ 
ns  laitimos  eje  itfffit,  Idem  Augufhis  concicMte  ad  popit 
ktm  nabita  in^r  alia  proppnic :  *:k**  UbertituirumMaque  ma- 
trimama  »>,  qm  fenatoriae  digmtatis  non  ejfent,  concejjit.  Legis 
^ae  et  FapiaQ  Poppaeae  difboncioaes  magis  confTrmaronc 
Marci  ec  Commb£  oraciones  f,  nuptias  inaeqaales  irrjtas  de- 
darantes.  Et  cuih  Ilib  turbtuentis  uifcquencium  imperKO-v 
rum  cenqioii&as  ^pe  ienacnriae  dignitacis  p^fQnas  vilioreS; 
in  mffirimonium"  di^iflent ,  in  vfiun  rurfiis  Papiam  legem 
Cbnflancihds  M.  reoocauir,  (euerioresque  in  eius  viohcores 
ftacairpoenas,!!  quodeciam  sVaIenci(ua«o  ec  Maiciapo  fli- 

£hua 

^*  L,  2J.  C  de  rittt  iNtftUr^ 

•*  L.  44.  C  <fc  ritu  nBptm:  - " 

**.*  A^i  nroKEM  Lib.  UV»  p.  5)1. 

%*■  C.  L.  fib,  LVL  (K  $77. 
.    f  L.  I6v  C  isffm^hnt,   . 
tt  L,"r.  <L  de  ndtwr^hns  U$triT,  .  -  .;,..;      ■ .: 

nan/sdbvCOOt^lC 


Qxm.  *    Aik  oi|mia  rarCus  turbiiiiic^  mqkiasque  inaeqaaleff 
permift  luftmus.  *» 

-  $.  VUI.  . 
Smrili  modo  apud  Anglos  matrimonia  inaequalid  Cmt- 
illicita  et  di^ianigattones  vocabancur.  Sic  in  l^bus  An- 
glicis  luic  ibcuciim.%''^  Haeredetmaiitentvrjme  iij^agatinne^ 
Sic  eciam  fleta  ftacuic:  ^^i^*-  cum  mafadus  baeres  ixl  fe- 
mna-baeredstari  -atrecej^ae  Juccejerity  mn\^bm  per  BtOredi-' 
tatem  nftodiae  ad  dominuittjeudi  velparens  verum  ettim  ad  i^jh-  > 
rtmt  aJterum  marita^  haere£  et  a^odia  corparis  pertinehit  ««- 
triments ,  ^fymque  maritare  poterit  y  quande  V9h/erit  ef  vhtj 
dum  tamen  non  diJJMrapetury  ifuedjife6erkyj¥a»demfaeit.  bmc. 
cof^HtMtiom.  Apud  Soxos  niatrimoiiia  Inacqti^a  '^  pro-^ 
hibica  ceftamnr  cobvsll  f  ec  crao^vjt^.  Idem  d» 
i^ANis  afleric  havbmannvs,  f||  imo  a  diiunio  fta£uai 
hoc  obcinuifle  u  adhuc^apud  I^K»ii09  ifl  V&  eire  ob&ruac 

CLVVE^RVS.  jttt  ""  ■;■;;■■'.; 

D3      '•'"""-    fymL 

*  L.  7.  C,  de  imtfiis  nufiiis, 
**  L.  23.  C.  de  wptiit. .  Hwe  lex  lufHiniiD  ftabet  itiAorcin*  Etfee, 
infcriptio  loftintaneum  praeferac  nomen..  Teftarar  hoc  pitO'C9-' 
l>iTs  i»  atuedoti/.p.  i^^,  eZALZtSMHuvs,  qm  oblmttoit,-iiT  vfr^- 
teritHis  codidbus  iiifcriprionem  eHe  ec  luft;  de  luftmo  aQteni  w>^' 
Vaai  eftr  iltan).  tittenninT  fiiiHe  ipmum  nofnenquenon  tntegniBl»'! 
fel  per  ptiores^  litteris  fcripfitTe.  Yvie  axji  m  a  n  irTsr  «i^  Prtteft ' 
p.  1 16.  et  RSLAWP;  ia.fa^J  eonfnisribw  p,  ^91. 

*»*   Apod  UATTHETM    P  A  R I  Sl fJ?,SEU  3^,3;.   IJlf.    £•  2f£.  J^ 

V/  ij).  U  c.  CXia.  rit.X.  ^  tf.  dir  fiieske  er  spXLMANl*  VOT 

Drfparaggtio,  -       ■■. 

f  coRTELc  ^f.  At^Ucen,  !)&.  L  rir,  X.  S^  ^.  - 
+t  In  iureJatdeH  lib.  H.  Jiegefis  XXL 
+ft  Odmelog.  V&.  tJr.  4,  pait.  y.   ■ 

m  Qtrmaaia  li6.r  cXV,-,  '  '.  r- "  "      "r 

'    -■    ■'  J.     .    .-      .       .    .        .       ■n-„V4-ibv\jOOt^lC 


la  'Pi^  Jt  Df  nmriimh  'muqiuli 

S-  vnH. 

Pndetdm  vero  apiid  Gennanos  Rupiae  .etsn  peiionis 
inferiorie  eondicionis  innae,  feu  in|iequales,  niagnohibeban- 
tur.odio,  de  quo,  v£  eo  magis  conftec,  primo  de  diueriis 
perfonanm  ordipibus,  deipde  de  legfbus  circa  matrimonia 
di{poaf ncibus  inaeguaija ,  tandenKJue  de  effeiiibus  ciuilibut 
ob  nwtriinowm  imecjuaJe  dwegwjs  fiunus  aawl 
-.5,    X-  •; 

QBatuorapud  (Jennanos  func  hominwn  ■ordine«,,No- 
biles ,  ingenui ,  liiaerci  «t  ferui.  Hos  ab  anciqBilfimis  iam 
fiiii&.cemporibus^ccihtnrTACiTvs*  faisven>is:  i.tBEit-' 
Ti  'wn  mt^tkM^fi^a  SERvo$y«nr.,  raro  ^liqmi jmmcntum in 
ilom,  .mitpam  in  cimttae^  exc^tjt  geiailnu  qiuu  repuMvr, . 
iii  f«'m  *yi(M»' jjMSEjfvo»  eijifer  jiobilcs  /tdjaiiipit, 
apudjcae.t(r(n  fsmaret  lihertim-iibertatis  argwremm  Jiott.  Alii 
tre»  jnodo  erdm^s  Aicutiiit ,  etaut  &b  leruis  liliectos  intd- 
ligunt,  »ut  ftruos  jilane  omittunt.  De  trini  hac  diuilioHp 
cfireUiTHARSVS  **  Caroli  M.  nepos:  .6*»  (de'  Saxo-, 
.  nibqs  Joguicur)  tmmis  in  trHm  ordimHts  dimfa  co^it^  Jiatt 
emth inter  iUos.,  ^itf  £ohil-ingi,  Jiait*^  FaiLiNGi,y«ar 
^  L.\zzi  ilhrttm  lingua  dictatttr.,  fatinavero  littgua  hoc^Jtme 
NOBiLES,  INSENVILE.S  atque.sERViLEs.  >jic  feruos 
fiib  LAZ7;{S  Nithardamlntel!igere,.patet  exjatina  interpre-. 
tatione  ,.-4in  Lazzos,  interpretatur  femiles.  Aft  apud  eos- 
dem  Saxone»  libcitos  a  lennis  .diftinQos  fiiifle,  docet  E91N- 
HAKDVS.:  **f  Qualwr  Jcrihit  differeniiis  geiu  iUa  eoii/lffit 

NOBILIVM^i/iaf  «rlI«EROSVM,  I.I«ERT«RVM  aCquC 

SERvoRVM.  **i*     Qu«tHor  hi  otdiiies  vt  eo  clirius  jntel- 
ligantnrydei  fiiigUiis  'mgriilJM  '     '  ■ 

.''■"■  y  Xi. 

*  Di  morihut  Qlrm.  Cap.  XXV- 
^  *•  Lib.  IV.  Hipir.  FraiKor.  p.  478. 
*^*  Apud  ADAMVM  BRE.M^Nscu  lit).I.  Tf//.erff^  cip.  ^.  ,    ' 

*^^*    donf.HEINECCIVM  T.  L«/«fI*'.-J'Br-.  (7t:r»l.  lib.    I.  Tit.  .1 .  $.  ^O:  . 

ftqi}.  et  cEu  ENGAY  ittm.  lur.Girrk.  lib.I,  tit^,  '■' 


Virmim  iXufrmh  ,  Jt 

f     XI;    ■ 

Vt  apiid  reliqiHS  gemet,  &  apad  Germartos  quoqoe 
auita  nobttitas  primis  tempbribus  penitus  erae  ignota,  ibht^i 
que  vel  virtus  eximia,  vd  munerum  dignitas,  nobilitatem 
condliabat.  Pofteaqu^  vere  VAxxGS  pamim  merita  parfi* 
cipare,-illisque  virtutem  patemam  communicari,  Germani 
crcdiderunc,  patrum  qUoqrie  nobilitas  liberis -tribui  et  ex 
■iiatiuitatd  auorumcnie  ijfjendore  nobiritas  aeftumari  cepit. 
De  huiusinodi  mfcilitato  iam  fACiTvs  *  loquitur,  verbis; 
RggesexnobiUtaTe^BucesexviriuteJummtt  Etaliolocco:** 
•  Jff^»//  liobiHtas  etut  viagna  patrum  mefita'  principif  dfpnatio* 
•nem  etiam  a^kfeemulij  adfignara^  Hinc  de  antiqua  Germa- 
norom  flobilitatfc  cramehvs;  *#*  Miley  in  amiqua  Ger^ 
mattia-  fettfebantiir  'euiuscmque  gentis  proteres  ,  tfui  ob  rei  mili' 
.  taris  virtutem  et  laudem  aapritnaria  reipubUcae  munera  et  beU 
hca  et  (itaUa  eueSi  vel  ex  ii$  nati  erons, 
•         ■     -        ■         f    XII. 

Nobiles  erane  ex  Ibla-natiultiee;  (^  XIv)    Huiusmodl 
-nobiles  ex  fola  naciuitate  ob  parentum  merita  ad  primaria 
reipublicae  niunia  tam  eiuilia  quam  militaria  prae  caeteiis 
adfpirandi  ius  habebam  quaefitum,  ac  ex  iis  iblis  reges,   ' 
■tii-incfpes ,  marchiones,  comitcs  etc.  fumebantur,  %»*  re- 
fiqui  vero  ingenui  ab  hisce  maneribus  erant  excluii  |,  et  fid> 
nobiliiBn  ifflperio  caftft  fequebautur,  aot  agricnlturae  erant     . 
dediti.    Et  licet  comitum,  marchionnm,  vd  princlpum 
munia  nobiles   quidam  aEhi  non  gerercnt ,    mhilominus  . 
.laiWD  sid  illa  adfcendendi  ipem  habebant  proximam  ac  fum- 

ma 

*  'Dt  Uatlltii  aifli.  fiijs,  V8, 
•*  Wem  ap.m 

*^  Tic.  iifr,  u  jratrit^at,  niUU  auitMt  Cap.  H.  §,  7.  p.  Jg,  ^ 

*„*  Itl.  Itor?,  Jt  injleat  Jifn-atld  iatir  S.R.  l.  ttmlUl It  IU«I" 
immtJiittoi  Se^.  L  §.  fi  p,  3$, 
ti*aiKoiii>.I.c.p.3},  Goot^k 


]t  C»t-  II-    D'  amrmum  iatefiuli 

ma  in  pronincia ,  quam  inodebant  eranc,  au£h)ritate  pote- 
ftaceque,  quiEoe  qui  ampla  {Xiflidcbant  ptaedia,  pinprit» 
babcoanc  vmaos,  quos  «lli  tempore,  tanquam  duceaedo- 
cebiuit ,  ia  paee  vero  comitiis  interecant ,  eonimque  vota 
in  deeernaidis  proiMOciac  ncgotiis  oiagno  eianc  poo- 
dere.  * 

$.    Xffl. 

Nobiles  antiquiori  tempote  foli  erant  Re^ ,  Duces, 
Marchiones,  comiccs  et  illi,  qui  ex  his  esant  tna  et  dynaftac 
dkebantur.  ($.  KU.)  Hi  omnes  licet  gradu  inter  fe  diSecun^ 
nrdine  tamcn  conueniimt  omnec.  Hioc  lioec  rex  ducc, 
dux  marchione,  ct  marchio  comite  gradu  iic  prior,  amnen 
tamen  vnum  habeiu  ordincm ,  nobilium  nempe ,  et  ratione 
oidinis  inter  Kegem,  ducem,  narGhionem  ac  comitem  eft 
aequ^itas,    ... 

■      §■    XIV. 

Soli  reges,  duces,  marchiones,  comites,  dynaftae, 
andqniori  tempore  eranc  nobiles.  ($.  Xll.)  Hinc  non  om- 
nes,  qui  nollris  temporibus  nobilium  numcro  veniimc, 
olim  nobilibus  annumerabantiB-,  fedexdulanobilitate,  quae 
hodie  inierior  dicituc,  foh  fuperiori  nobilitate  confpicai  no- 
bilium  dignitace  ec  iuribus  fruebantur.  Ex  qnibus  paiec,  in- 
^iorcjn  nobilicatem  iam  antiquiori  tempore  non  in  eodem, 
fed  inaequali  ordine  cum  regibus,  docibus,  marchiooibus 
eomidbus  ec  dynaUis  finfle. 

f    XV. 

Qoatuor  erant  horainum  ordines.  KoDilinm,  ingenuo- 
rum,  literonmi,  libertorum  ac  leruonyn.  ($.X.j  Ad  no- 
bUes  illi ,  qui  hodie  Inferiorcm  nobilitatem  habent  haud  re- 

ferri  ■ 

-'  .*  Oinnia  fiaoc  Tberias  illQArantar  ab  ILL.  eopp.  L  c.  i.  c.  estos. 
tr,  de  minifi<riMtliut,  u  &  Riccio  voa^  iMulpjfyiK  AMt» 
Tattfitltiul, 


Sni  peeenot  <^  XIV.)     Ergo.ad  ii^ennanmi  pertii 

oeant  ciaflem  n^oelle  eft ,  nifi  iilo;  abfiirae  ad  Ubertos  Ssu 
ferUQS  referre  velis.  ingenvi  erant,  quotmnmaiores  fend^ 
mii  iug»  haud fihfiiermt  *.  Hi  omneslicet  gradu,  opibus^ 
vd  diuitiis  a  fe  difTenent,  ordine  tamen  etant  aeqiuli.  Aft 
(ticeeflii  temporis  ia'  tres  ruritis  ordines  abiere  ingenuf. 
Qujdam  enim  fuas  operas,  fua  minifteria  nobilibns  vonfepra- 
runt,  et  inde  miniAerialis  ordo,  a  leliquorum  ingeniiorpm  ordi' 
ne  diftin£lus,ellenatus.  Aliiminifterianobilium  nonobierunt. 
Hi ,  vel  in  ciuitates  le  contulemnt,  vel  in  agris  manent)es  agri: 
culturae  bellique  ftudio  fuetie  dedici.  Hinc  iingulatimde 
miniflerialiumconditione  et.iatis,  deinde  de  iis  dtcator,  qui 
in  agris  manlere ,  tandemque  eorum  coniiderandus  eric  (ca- 
eus,  qui  in  ciuitaces  concedcntes  ciuicum  ordinera  conllitUB- 
nmt.  ,  , 

J.  XVl 
MiKiSTtKiALES  funt  ingema,  mapiiSo  mmferia  tuhi- 
iium^fiii/iermmv4militariavelauli€ai^  MiniiHri^iam eon-'  ' 
ditio  c^  ex  paQo  vel  jiroprio  vel  parcntum.  Et  eian  paSa 
alibero  cuiosuis  conlenfii  pendent,  ec  fub.quibaslffaet  iniri 
queant  conditionibus,  facile  pacet,  miniftcrialium  ftattm  pto 
Oinerlicate  coiididonam,  quae  fibi  pa£io  funt  ftipiilad,  om- 
E  ■  nino 

..*  Nbn-igirar.a^  ingeoDicatem  itiiHciGbat  patrem  vel  niatn;ai  ftniilia 
non  fuifleconditionis,  led  qooque  maiofum  deliderabattir  ingenoi- 
tas.  Hinc  Ftidericus  L  Imp.  i»  CBnfiitutiont  it  paci  tiiuniu  11. 
Feud,  3^VII,  §;in.  ti  miles  aduerfus  militem  pro  pace  violata ,'  aut 
aiiqua  capitali  cauia  duellum  co^ittere  voluertt ,  &CDlras  pugnaodi 
illi  non  concedatur,  i|ifi  probare  poflit,  quod  antiqultus  ipfe  cum 
parentiboB  fuis  natione-legitimus  miles  ntiiiat.  Quo  ctiam  fpeflat  .  ^ 
lus  Pr.  Sax.  lib,  L  art  5 1.  L.  in.  arr.  29.  lus  prov.  Alein.  cap.  5  r. 

**  Catilas  cur  letuitiafua  nobilibus  ingenuiaddixetunc,  tcadit  celeb. 
ESToR /ft  ram«Mttr..&fflini^.cVL$.3o4.p-4'ti' 

Sirimilariipr.HJyait.P.Il.  E  . 

'       _  '  nan7,dliG00t5lc 


94  ^*  U'  ^  matrimm  iHafpuiU 

ninb  vsriafle,  ideoque  iub  dhierlis  dominis  4hieriam  fiiifle 
eorum  coDditionem,  fub  nonnullis  laxiOFem,  fub  aliis  reftri- 
^orem.  *  Erant  tunen  (ingulis  curiis  quaedam  fpecialia 
iura  conftituca,  quae,  nin  pauo  alitereflct  conuentum,  cir- 
ca  minifteriales  oinnino  obtinebant.  Hinc  re^aritfer  mini- 
fteriales  matrimonia  absque  dominorum  conienni  jnire  non 
potuiHe,  ab  his  faepc  oppignoratos,  permutatos,  venditos, 
donatos,  vindicatos,  quin  jmmo  manumiflbs  fuiffe,  docu- 
menta  medii  aeui  ^tis  docent ,  longa  ferie  addufla  ^  e  s  t  o- 
BE**  ct  RlCCip  *»* 

'       $.  xvn. 

Qtraecunqoe  autem  mtniflerialium  Aierit  c<^itio,  ilU 
nihilommus  tamei^  reftri^  vaide  vtebantur  libercate.  Hinc 
apud  Germanos,  quibus  fummus  honor  in  libercate  era^ 
minifleriales  reliquis  ingenuis  inferiores  *^^*  primis  tem- 
poribus  fuifle  babicos,  dubitari  vix  potefl.  |  Fofleaquam  vero 
'  ,    :  prin- 

-  *  Hine  AVCTOR  venilhH  de  BENEPicirs  §.  131.  Ordintm  iurU 

i/hut  turulu  prtpttr  diiurjitartm  «itu  hou  defiriigmt  fuh  ^utUiit 

.     \  Juim^f^eupfy  «MtfT»  et  aHatiffi  mitti/Uriaiu  iut  htUnt  fiagfUtirt 

i,\''-fi  ivs  4LEMAN:  freutHti^  cdpw47,  $.  I.  dafi  diti  Bueh  att 

-  i')  ^iftft^J^ff  if^ -^  ^*'^^'*'*'' R^f  T  ^' 0  ^'f'*  ^ifj^ iir  B^Jf§ 
'      .  tfi  j»  mmnixfMitig. ,       '    ' 

.  **  Cemmmsrh  dt  mlmifieriMliSui  §.  49.  Ceqtf. 

.  *#♦.  r#»  Z^ndfMJfittn  Adtl  cdp.  X.  feqq.    ... 

*^^*  De  ^b-i;.VDEWlG  in  iureftudorwn  Cap.  10. Qo.  IV.5.Xn.  qtde^ 
qiUd  tutm  horum  cl^um  fii  futritqm  olim ,  iSud  ttdftimt  itotmim 
dttmi  qaadsibac  miwfierii ^enertp^ofUntiaUi  trdiaesj  pratdiorum 
fu»rufn  domtnitmihilominui  litienijfmifimpirfutrim,  me^ut  iUu  ithu' 
rint  fuaintutiiitttit  tonfcrtii  tmniav »  tdtofue  tut  in  ixfrditim 
tnilitarl. 
t  Probe  omen  (iiftingua?  mihJIleriales  Regnr  ab  iis  »j3e  quibQs  hic  lo- 
quimar.  Hi  reftri^a  vrebanrur  Kbcrtate,  et  ingenais  inferiotes 
erant,  aftilli  nobiles,  et  minifteria  ^ro  rflg;niiaie  erant.  cEl.  1«. 
lAC.  K hico^r  di  ori£ine  ^fiemuMS.R.U  dtt.iakiHG\.cc»p, 
m.  QiMeft.IV.5. 13. 

I    ,jr,du.G00t^lC 


principum  afiorutiKiue  creuie  nobillmA  potefb^'^'  et  peoefl 
hj^  miniflerjales  nm^Jtufli  faepe  poterant,  eorum  qupque  aur 
^borkas  creuit,  et  non>foluni  plena  ingenuicasiis  eli  (ributa^ 
fed  interdum  qooque  ingenuis  praeferebantur, 

§.  xvra. 

HominjKcauicae  conditi<Hii6,  priginarie  jngenuimnt., 
Siceiiiin  de  vrbium  orjginibos  fub  Henrico  Auoipe  witi- 

:  CHIND  vs :  *  kt  primm  qmdem  ex  4grariis  mliiwuf  mtmm 
^uemque  elipetu  in  vrbihus  biwitarefecit ,  vt  caeteris  cmfOimUa' 
ribus  fufs  ^o  h^taeida  exfirueret  ^  Jru^m  ommum  tertiam  far- 
tem  exciperet  /eruaretque.  Caeteri  vero  o&fijhtanarentyfruges- 
^  coUigerent  nonOy  et  Jids  eas  lods  reconderent.  Indc  ciuicus 
ordo  ex  militibus  agrariis  feu  ingeiiuis  ortus,  et  homines  ci- 
uici  non  inferioris  conditionis  quam  rellqui  ingenui  fuere,  qui 
in  ciuitatesnon  migrarunt :  An  fuccemi  temporis,  cumia 

,  duitates  quoque  homines  feruilis  conditionis  reciperentur, 
it  cum  his  (e  miscerent  ingenui  >  deinde,  commerciis  pecu^ 
nias  congererenc  ciiies,  ac  per  opes  ad  libidinem  a  beltl  |hi- 
diis  auocarentur;  Germani,  qui  tn  fblis  armis.et  militia  g)o- 
riam  quaerebant ,  cinitates  ec  commcrcia  odio  habere,  et.ft 
dbliominibus  ciuiciordinis  diftingucre  c^erunt,  hosque  pro 
bgenuis  habwe  ainplius  noluerunt  ** 

■'■  ''■/     ,■..'.      §•    W-    ■ 

Vcigitur  eo  magis  a  ciuicis  horhinibus  ingenui'  agrarii 

ie  ^iungerent ,  hi  illos  annuentibus  nobilibus  a  C(»:ncamentis 

ex^ufonjiuu  fimulque  aditum  ad  praecipuos  quosdam  ho- 

pc^ ccdieuafticos ec dailoB^  ad  fociecatesi  coljegi?,  etcor- 

.     .    ■  E  *  por» 

*  Iib.1,  p.  ro,  13.  Eadem  re&runt  sigebertvs  gemblacensis 
ad  annum  925.  conkadvs  vsspEiiaENsis  an.  Chr.'p.  154. 
**  OnmiahaepflgK^ilhiftrat  CAAMER  WV>Mr,rt/>r«rff{iU/A:  KobiU- 
utit  €itUa$  T.  i.  C  ZI.  §.  8*  P*  77«  ^l-  .  .    ' 

"'  ..  ngitizsdbyGoOgrC 


pora  nobiliuih  praeduTerunt.  *  Hinc  cum  ingenui  'agrarii 
ad  honores  et  prae&rtim  ad  tomeamenta  fbli  concurrerenc, 
la^him  eft ,  vt  primo  vnus  vel  alter  ob  fertkudinan,  mox 
plures  nobilium  denominatione  ab  ipf&  nobifibus  hononHxn-* 
tur,  tandemque  omnes  nobilium  nomen  libi  iure  quafi  tribui 
vellent,  **  Quod  <;um  viderent  nobiles,  fuamque  nobilita- 
tem  cum  recens  nata  eonfundi  crederent ,  ihanc  ab  iHa  di- 
ftinguere  ceperunt,  ac  indc  i^in£tio  In  fupmMremec  infe- 
riorcm  nobilitatcm  eft  cnata.  ^^ 
$.  XX, 
Ex  quo  ingenul  nobilis  adfiimferant  ritdum,  nobilrt»-' 
tis  diftin^io  in  uiperiorem  et  inKriorera ,  oikr  den  hohen  und 


medem  Adel^  eft  enata.  Duae  diftin9:io  adhuc  obtinet,  &  ma- 
gna  inter  hanc  ec  iUam lupereft  difFerentia.  Non  enim  or- 
dine  iblum  {iiperlor  nobilitas  inferioris  conditionis  iiobiles 


praecediC,  ec  ex  fola^natiuitate  certis  gaudet  praerogatiuis, 

led  quoque  ibli  ifuperloris  ordinis  nobiles  dignltacum  imperii, 

EleaOFatuura,  ducatuumj  comitatuum  Ibnt  capaces. 

'.  '     S-'   XXL 

IMinifteriales  erant  ingenui,  quororo  taraeningenuitas  oht 

ininifteria,  quae  dominis  praeftabanc,  macula  laborare,  prifti- 

.  nis  videbatur  temporibus.    Ex  quo  vero  princi^m  poteftaa 

maiora  indics  cepit  iiKrementa,  cum  bac  quoqiie  tninifteria- 

lium,  qul  penes  principes  ob  quo^dianam  cum  iisconuer* 

;■  '  ,     -      .  fatio- 

*  Confernrar  cramer  I.  4^  p.  gi. 
**  Hnec  tnonAramnr a  t.G.n,icic-tovomtmifi^ttfjt/&IiHTfutfeB^ 
Und^P.  1.  c  JOQiVUH.  «t » 1.  G.  «fi-AMsK  i  ccapr  II.-  $.'3.  fin.  ■'• 
%*  CBftMEH  l.c.  sd  JeptimtndMm  tiuictt  fttiit  f^um^  ^CMcijJlnatm 
vifumfttit-,  vt  tntiliiMij  lituium,  folit  tucvj^u^  Jueiiuj  ,nareii9' 
nihtu,  printi^bui^  femitiiut  -et  Saronilut  propriumf  (Ai  ^oijut 
Vim^cmttt  tnilitn  «t  mitnfieriaUt  Mita  itigeuuitati  JH^ntt.  -inJa 
vere  «mm  v/f  mbilR^fffmMueM  Mfiifiritrim  4#  b^triorm  di- 
ftinBi4. 

l^anzedbvGoOt^lc 


yhmim  Wujhim.  '  37 

£itioneni,pIi»potersim^reiiitauaoritas.Indeniinilleri^escam 
ingenuisDoneadenifalunidignitatefunthabiti,redillisguoque 
haud  raro  praepoiiti,  et  cum  .hisad  militiam,  tomeamenta, 
canonicatus  etc.  funt  admiifi.  Sicuti  igitur  Seculo  XJII.  «t 
Xim.  ingenui  nobilis  tituluni  aSumrertim ,  et  liiffiQlarem  no. 
bilitatis  ordinem ,  hodie  ii^iorem  di£tum ,  confecenint ,'  ita 
qnoque  minifteriales,  aeqbd  cmn  ingenuic  loco  conftitud, 
his  nobiKtate  cedere  noluerunt,  ied  nobiles  quoque  ttsulos, 
6uoreprincipumfreti,ad&mfcnmt.  Etquidemprimoferui 
tiobiks,  minifteriales  nobiles,  BdU  KMchi,  mox  vero  perofii 
reruinomine;  nobiles  dici  vohierunt.' *  • 

$.  xxn. 

Ex  quo  ingenoi  agrdtes  et  miDifteriales  ndbilis  fibi  di- 
giiitatcs  lumierunt,  ciuicae  qnoque  conditionis  homines  ob 

§erpetuam,  qnae  iis  cum  minifterialibus  et  ingcnuis  agrdli. 
us  erat,  aemulationem,  ndbiliiatis  titulos  adfcuanint.  Inde 
impeiatoitmi  tahquam  (»nniam  dignitatum  fohtem  adierunt, 
et  nobilitacisf  ^lcndorele  condecorarijdata  obtinucrepeciiniat 
ExquONOBiLiTAS  enata  eft  biplomatica.  Dequa 
CRAMEhV***  Ntwu  txcopitaummt iri/idias ,  fer  Caefarum.  - 
in^lgentiam  cori^arandas.  Qmbus  animmn  injlauermt  diuitiM, 
J^pperatsrumteniaucrwu  giraiiam.^  ndiiiium  situlos  el  htrayfft 
diplomaiaiji/iscimferre^lKdedisnarensur.  Ouid}  quod  ttmta  tm: 
mSoran  fidt  itr^udentuifVt  adakioran  etiam  m^litatis  gradsany 
Baronatumtiejjtpe^  a^eadere  emarsatsur.  jReJpoBdit  votij  euea~ 
tus^tnoicque  eo  res  deaelm^  vt  ventdss  jieret  digmtsis,  quaejhloctlim 
Jkmane  parcAatttr^etfsirta  inUlerospn^ag^atur.  Vix ac  ite vix 
^utaem  dici  pdtej},  ^UsMjmiJa  jOuitae  et  gentihtiae  ndnlitatis  ^ 
■  mimius  a  prima  fua  origine  fuerrt  ntma  ijla  et  chartularia  nolnii* 
taSjftperetalHumjilenmjueredoIens.    ijuid igitur mirmn,  ^uod 

*- Vidt  Mc  ^«iiqpi  ci  <ME«  ]>.  I.  G.1I.  $.<.  <tli  !■:£  IVM  F.  1  c  }>• 
**  Ve  iurituitt  pr*trii^M,iloill4tatkMit4e  e.ll.  p.H.       . 

l!an7,db,GOOt^le 


iivauM  mhesfaxum  vobterent,  ne  bomnes  beri-vel  mtdiuf  (er- 
tius  mbilitati  imtiati ,  in  {jtummfMgmne.]feruiles  adbut;  haerere 
videbataur  ^rae ,  ilhs  qut  plitres  mmerare  poterantauos  n^tesy 
focieremxtr,  aut  cmi  ex  parte  aequareiuur  ?  Jfafittfl  ideo^  ipfis 
funottis  Germamae  in^atttibjtt  clementer  admtentibus ,  pa^m  con^ 
ditajutst  s  adititm  ad  praeeipuos  ^sdam  boneret  ^  ecclejiafticas 
et  auiles,  adfocietates ,  col^ia  et  torporanobilium  iiUs  prafxb^ 
dentia,  qui  ruMlitatem  auitamper  certas  et  definitas  gemratio^ 
w/,  tam  a  partepatris,  ^utm  apartematris  infetransmffam'^ 
et  ab  omm  imparis  ttmmtbtt ,  autfirdidae  negotiatioms ,  auttur- 
jwV  cuiusctmque  ftKinoris  macuia  pftri^mam ,  certi^mis  ptvban 
non  poffent  argumentis,  Aft  nouam  hancce  nobilicatem  Ger- 
tnani,  ~nobiHcateni  in  fimguine  quaerentes,  quam  maximc  &ra- 
.  per  funt  pa-o(i,  ct  hinc  a  priuilegiis  nobiucads  auitae  exblufe- 
runt  *  nouos  homines. 

§.  XXffl. 
Germani  nobilitatem  ea^  raQguine  et  auorum  fi)lendore 
aeftimamnt.  Hine  quD  longiori  auonim  ^rie  ftemmata 
Iplaiden^erem,  co  fpleDdider  habebatur  nobiliias,  Nec  par 
.  trisfblura  nobil)tateerantcomenti,(edmatri»quoqueincon- 
numenuidis  auis  habuerunt  rationem,  eorumquc  nobilicatem, 
qui  macre  ignobili  nad,  macpla  laborare  crediderunt  ec  adhu« 
vedunt.  ** 

§.  XXIV.  ; 

Matriraonium  inaequale  eft,  quando"  quis  perfonam-in- 
ferioris  ordinis  ducit  Qjji  igitur  cum  periiMia  extra  fuum 
ordinem  haud  conftituta  nuptias  init,  illius  m^mohium  in- 
aequale  non  eft.     Hinc  li  imperator  ducinam,  feu  comi'* 

tiflara 

*   ClAM&R  I.  C.  p.  90.  10.  CHRIST.  di  LEirZIGCK   oHgintt  fW". 
kiliutit  Jiplomatieat.  Viteb.  1733. 
**  6TNDLING  4if'M  HitiiUta  unttT  Csp,lSL  $i4i.«r4Bk  cia- 
i4B«  L.G.P.I.C,11U.  ^3, 

■       _       .  .  -  nanzedbvGoOl^lc 


Knmm  Hiillrim.  >9  '     . 

tUEim  'dndt,  imtTfanoninm  nbn  eft  inaeqoak.  *  Sic'  quo- 
qtie  acgiole  e&  matrimoniiiro  deSoris  cum  principifla  leu 
comitBn,  et  principis  cuih  maatiSi  feu  eaj  quae  ex  dynaftis 
eftprogenita  (S.xni.) 

$.  XXV. 
MaJe  ig^tnradmatiimoniainaequaliaEKNEsTVS  BRO- 
T  V  F  »  vj!  refert  •*  Waicaifai  eieaoris  Sai.  matriraonium  cum 
Caecilia  FranciscideCarraria,VicaniCaefarei  filia.  Patorenim 
Caeciliae  Franciscus  noniolum'.nobilis,  fed  potius  principa- 
lis  erat  dignitatis.  Sic  enim  Caeciliae  habet  epitaphium :  *»* 
A.  MCCCCU.  XIV.  Cal.  Oaofar.  tiwimr  Wnaslmts  dux  Sa. 
xaii/ieElfilor.,4nwMOCCCXXlX.eiiitQiedlia,reJiaavi. 
itia  IVaufilai  Ducis  EleBorii  SaxoLjiJia  Franci/ii,  Vitarii  impe. 
rinjir  ifiPaJm.  liiuifbi^enimCarr^ncpnumapudltaloseratfa- 
mili^atqueMediolanenfiumVice  comitum  aemula,  prout  doc6t 
nqs  lOSEP.HVs  ripamo.ntivs,;  *-,^*  arma  inde Mediola. 
nei^itdfn  in  ^ataimv^  CarrarienfUn  incwuere,  tum  Jortuna  tum 
it^emojia^jem  bcfieta  «',  quifra3us  m^ fvbaUtut^ue  erat.  Par- 
uum  is  quoque  intperitimva/Jo  teuetu  ammOy  vioJentia  infuhieffoSj 
infi^ieriores  itaddia  ,  maJignitate  in  tmAeis,  vt  Re£ulus  ac  dyna~ 
fia,  nitttiumpatens^  vt  regumquispiamttimis  inops^  Jeijueet  aJiot 
afftdue  inquietabat ,  cum  neque  iutra  fnes  conftfiere  iUos  pojjet,  et 
in  aliena  trmfcendere  voJpiaem  deJJituerettt  vires,  fortwiajmper 
aduerfa  retineret.,  Praecipue  cum  ifta  Vicecomitum  domo 
agebat  aemulacum,  in  eo  iplb  Scaligeri  olim  aemulus  et  (i- 

......  "" 

*  Nam.licetJ^uciflaereu  cofflitiniieimpemoriqnodanunodojubfin^ 
nihilominus  la;nen  in  vno  cum  unperatore  iiint  conftitutae  ordtne, 
Bobilium  ncmpe.  Hinc  ex  Germaaiae  duciUis  laepe  duceiunc  vlto- 
Tes-Germsqpe  iaireniD^Sr  ...  - 
.  **  /»  dtc  Anbtliift^cn  Chronick-Tib.  IV,  cap,  XIII.  quemqag  retjuiaic 
MrL.uavia..Aj  EjiAjiNBACU  de  oiatciiQonio  principum  itiaequala 
.  cip.  V.  $.  16,  " 

*,♦  Apud-»ECM»NMTM.}»J«k.»4»»r.p.j.Eb.LcVn.J.VII.?.47- 
•„♦  Hiflir.  M/iat  Ii6.  Ul  p.  574. 

■  .  I    ,,r,d»,CO(.l'^IC 


Bl  Ctf.  II.    Df  mifiimmo  «uuqmti 

idvfwk  'mhesfaxum  vobterent,  ne  bminet  beri-vel^mditu.  tet' 
lius  mbilitiui  imtiati ,  in  quorumfottffiilie^fermles  fuJluc  baerere 
videbtmurguttae,  ilHi  ipiipluret  mtmertrre  poterant  auas  lubilety 
Jociarentur,  aut  omni  ex  parte  aequorentur  ?  fla(uta  ideOy  ipfis 
Jitmmii  Germtmae  imperanlibjts  clementer  admentibus ,  paj^m  con- 
ditajuitt  s  aditum  tid  praecipuot  ^sdam  ■  boneres ,  ecclefiafiices 
etciuites,  ad  focietates ,  colj^iti  et  torpora  nobilium  aUs  prafciu^ 
dentia,  qui  nobilitatem  amtlm per  certas  et  dejinitas  genirjttit, 
nei,  tam  a  partepatrit,  Mom  a-parte  mtaris  infe  transmfam, 
a  ab  qmm  imparis  tomubii ,  aiitfordidae  negotiationit,  aut  tur. 
pis  cuiuscunque  facinorit  mtKuh  puri£hnam  ,  certiMiims  priAare 
im  pojfent  argumentis.  Aft-  nouam  hancce  nobilitatem  Ger- 
mani,~TOibiHcatein  in  ranguine  quaerentes,  quam  maxiipe  lem- 
.  pec  funt  perofi,  et  hinc  a  priuilcgiis  nobilitatis  auitae  exblule^ 
runt  *  nouos  homines. 

$.  xpi. 

Germani  nobilitatem  ts,  faoguine  et  auoruni  felendoce 
aeftimarunt.  Hinc  quo  longiori  auorum  (erie  ftemniata- 
fplendeicerent,  eo  ipleDdiderhabebatur  nobiUcas,  Necpar 
tris  folum  nobilitate  erant  contenti ,  fed  matri»  quoque  in  con- 
numerandis  auis  habuerunt  rationem,  eorumque  nobilitatem, 
qui  matjre  ignobili  nati,  macpla  laborare  crediderunt  et  adhuc 
credunt.  **  . 

$.  xxrv.  ; 

Macrimoninm  inaequale  ell,  qoando'  quis  perfbnam-  iur 
ferioris  ordinis  dueit  Qiji  igitur  cum  perfona  extra  funm 
ordinem  haud  confticuta  nuptias  init,  illitis  macrimonium  in- 
aequale  non  efl:.    ,Hinc  (i  iiqierator  duciifam,  feu  comi^ 

tiifim 

*   CKAME.R  I.  C.  p.  90.  JO.  CHRIIT.  il  LEirZlGES   Ott^^t  m**. 
iiUtetit  diphmgtieae.  Viteb.  1738* 
**  GvNDLiNG  dif^anriobtitttventirCa^^  $.41.«' 49.  cra- 
Hsx  I.C.f.I.'C.UU..^3, 

'       .       .  .  '  ngitizedbiGoOt^k' 


Kmm  iSijfriiUi.  S9  '     . 

tj£Eim  'dueit,  imtrimoniuin  non  eft  inaeqirale.  *  Sic'  qn»- 
que  aequale  efl  matrinioniQro  eleSoris  cum  principifla  fea 
comit^  et  principis  cuih  comitifla  feu  ea,  quae  ex  dyaaftis 
eftprogenita  ($.}an.) 

§.  XXV. 
Mde  igitor  ad matrimoniai inaequalia EKNESTVs  BRO- 
T  V  »  »  Vf>  refert  **  Weiicedai  deaoris  Sat  matrimonium  cura 
Caecilia  FranciscideCarraria,VicariiCaefarei  filia.  Patarenim 
Caeciliae  Franciscusnonlohim^nobtlis,  fed  potius  principa- 
lis  erat  dignitaiis.  Sic  enim  Caeciliae  habet  epitaphium :  *»* 
A.  MCCCCa.  XIV.  Cal.  Oaobr.  nvriar  Wemeskus  iux  iU- 
x»fiME)fSi,r.;fi<m>  MCCCCXXJX.  Mt  dudlia.,  teliaa  vi- 
Jtia  iVeofeiJai  Duds  EkMorij  $axcm.jiiU  Frandfci,  Vicarii  impe. 
nsUii inPedua.  liiuJfliri^-enimCarr^riepnunrapudltalos  eratfa-' 
milia-5atqueMcdioIaneniiuinVicecomitumapnuiIa,proutdocet 
noB  lOSEPHVS  RlPAMO.NTlvs;  *^**  orma  inde  Meiljola^ 
neiifium  iu  Fataidim^  Carrarien/eia  inciwuerey  twn  jortvm  tum 
ii^emQjia^iem  boftem  n,  quifraSus  im^  fubaBuse^ue  erat.  Par~ 
uum  is  quaqut  imperium.vaflu  teaens  ansmo,  violentia  inJubieSoSy 
isfiiperiores  itaisdsa  ,  niedignitate  in  ontneis,  vt  Regidus  ac  dyna- 
fia,  tumium  fotens ,  vt  regum  qusspiatn  mmis  itwps,  feipieet  alios 
affidtte  imjuietabat,  cum  neque  intra  fses  confiftere  ilhs  poJfeT,  et 
in  alieva  iranfcendere  voUiuem  dejiituerent  vires,  fcrrtmafemper 
aduerfa  retineret., ,  Praecipue  cum  ifta  Vicecomitum  domo 
aigelrataemulatum ,  in  eo  iplb  Scaligeri  olim  aemulus  et  (i- 
.  ,  .  'f 

*  Nam.licet  iJuciHae  feu  comitif&e  iinpemori  quod»ninoi!o  iubnnc. 
nttiilominus  tamen  in  vno  ciim  imperatoie  liint  conditutae  ordine, 
aphilium  ncmpe.  HincexGennaniae  duciHislaepeduxeiuncvlto- 
les  Germaqpe  {•nentoatir  ■  .:■■  ■  ,;  •  • 

,   •*  /«  dtc  Anhaliiff^eu  Chrntitk-Tih.rv.  cap.  Xin.^^uMnqu5  fequknr 
MVl.,£av,s,.A,9  EnafiNBACU  de  oiatuaionio  ptincipumioaequa]! 
,ap.  V.5.  i«.     '  " 

♦,♦  Apiid«ECHANNvM<}>i>aIt.tf^>r.p.;.lib.LcVlL$.VIl.p.47- 
*..*  HiM.  MiiUaL  Bb.  UI.  p.  J74. 

I  ,,r,d»,Go(.i<^le 


4a  Cap.IL   De'malr'amn».i1iaeqtuU 

cut  llle  per  ftnidcs  fere  ocoubu ,  qma  bdlo-anirto  iippar.; 
De  diElo  VETO  Francifco  teftatnr  Mantifli  adje9i  Chi^ntcoi 
Monachi  Faduant.  *  Francifnif  ie  CarrariaJUiui  praedi3i:  ■ 
Francijci ,  po/l  expuyionem  patrir  ex  doininio,  reetfe^rauie  Paduae 
domimum,  intranao  per  Jiihtus  pon/em  JanSi  lace^i  ae  menfe  Iwui  ■ 
Se XlX.ihnfJtus XVin.piJl eiepulfimpatreiiieiut.  Ideoqpein- 
aequale  non  erat  EleQoris  raaajmaoiuni,  <ed  cum  printip*' 
principis. 

$.  XXVI. 
Ihaequale  matrimonium  ineunt,  qui  perfbnas  in  inftriori 
brdine  conilitutas  dueunt.  km  rero  quatuor  in  Germania 
hominum  lunt  ordines.  ^  Ptimqs  nobilium ,  quo  cleaores, 
duees,  principes,  marehiones,  comites,  dynailae  continen- 
tur.  (J.  XIII.)  Alter  ingenuorum,  qno  iiobiles  iriferiores,- 

"  minifterialesL  et  ciuicae  conditionis  hOmines  liult.  (J.  XV.) 
Tertius  rufticorum ,  et  quartos  leruorum.  (Jui  in  primo 
ordine  funt,  illdhro  haberitur.  Hine  illuihinm  matrimo- 
nium  Inacquale  eft,  qnando  Impexator,  Rex,  ekaor,  dux,' 
niarchio,  comes,  feu  dynafta,  perfonam  inferioris  riobilitatis,' 
minilierialem ,  cioicae  conditionis,  rofticam  vel  ancDIam  nut' 
trimonio  fibi  iungit** 

J.    XXVII. 
Praemiiladeiinitione,  qui  fuerint  inaequglium  matrimo-' 
niorum  apud  Germanos.  ete&us ,  nunc  examinandum  eft.' 
Et  maximo  quidem  Germanicae  originis  gencibus  matrimonii 

'  inacqualia  fuerunt  odio.  Sia  wisioothi*»*  in  eos  qui 
(eruilis  conditionis  hominibus  feiungunt,  mortis  ftatuunt 
■.  _, .  ,  ^ .  poe- 

*  ApudMTilATOHlv«/W/«,nr.fti«(;T()lii.Vntp.  7}?, 
- '  *^  LicCt  enim  In  inaequatJMte  gradus  dentnr,  et  haad  raro  qooddam 
minus  alterum  tnagrs  inaequale  lit,  nihilominas'  t»iien~omnia  haec 
mairimonia  inaequalium  funt  fpccies, 

*»»  L*- •"•*•"■''£'=  ^-  '  ,   ,■   ; 

■  -  '    ■'  .  ~n,,,r,db,G00t5k' 


Vtmmn  Sk^fittm  -  41 

pdcn^,  Veiiiis :  JK  maUerinmoid  fmiojvo  ixlpiiprio  te/  /r* 
beriofein  aduberio  aammsaient;  aat-forfitan  mariium  ewn  ba^ 
•  kerevo&terit^et  ex  hoc  maiafeftayrdMuione  comuiKOtur,  aeci- 
datm'.  ^andem  di^x^onem  habet  lex  BVROVNOiOf 
■nvm:*  SiingemiafueUavoUintarie /eferuo<mitmxerit,vtrmtt* 
^  itdiemus  occidi.  xeges  t  ongob  ardor  vm  (an' 
citmt.'  **  fiferwu  liheram  mnlierem  antpueilam  at^Juerit  Jihi 
tomu^fociare^  ammae  incttrrat  pericaUat^  et  ilkmiy  quaeferuo 
Juerittm/entiens,  b^ant  fartntes  foteftatem  ocddendt^  ant  Jo- 
-  rasfradnciam  transuendendi ,  et  de  rebus  i^us  mulieris  faciendi 
^i^  vaitm-int.  ^Jtparentes  eitis  bocjacere  diftulerint,  tunc  U-. 
teat  Gaftaldio  Regis  aut  aSort  aut  Scbtddafio.  L ex  salica 
FrancOTUm  minus  adprobat  matrimonia  inaequalia,  (icfta* 
fuens :  *^^  fi  qtds  ingemtus  aneiHam  aUenam  in  coiungium  acce- 
perit^'  ipfe  cum  ea  injehdtium  impliceturs  lex  ripva&ia 
eadem  habet:  %«*  Si  autem  Ripuarius  andUam  Ripuarii 
'  in  matrimomum  accep^rity  ipfe  cum  ea  in  Jeruitio  permaneat. 
Qmd/i  ingenua  Ripuaria  Jeruum  Ripuarium  Jeeuta  JiMit ,  ett 


rentes  eius  boc  cmtradicere  voluerint ,  offeratur  ei  a  rege  Jeu  d  , 
comitejpata,  (^AiirW^  et  conuctda  Qcolus  KitnckelJ  qi^fijpi^. 
tamaccepent^feruuminterficiatjJimtemconuculam,inferuiti9 
perjeueret.  la  ieruitucem  detni^  eos  easqnfi ,  qui  quacue  Ccip* 
piljbus  ie  po}Iuunt  coniugiis  y  non  vno  loco  iubent  Gapicula- 
riif.  ivs  provinciale  alamannicvm  leuere  ad* 
huc  maQimonia  inaequalia  coaroenda  docet ;  jj  K/ii  ift  da^ 

*  tit.  xxxr.  s,».   . 

**  i.ii.  ff.  Ttt. /X.  S.  1. 
V  Tit.  IIV.  S.XL  ^       . 

♦^*  Tit.  uruT.  J.  i;.  ,S.  /7. 
t  Vide.CAPiTvtAKB  Lvooirici  m  itinterpr.  BtgtifiUem  Cgp. 
III.  apod  EccARDivM-iii  dJdit.  sd  L.ftUc.  e.lU.  p.  igf.  Capittf 
UHs  KfgimFrsnttr,  Uk  V,  e,  XX.  ipud  ■M.vziVM  J,I,f*Sih 

t.+  cef.  xmt 

StrufHt  lurispr.HereiCP.n,'  F    '  .'        /^-       \ 


49  Cgf.  U,  -XV  mtinmm»  mstftuS 

fiM /rty  Frau  ibren  agfHMam-zu  ibrlS/ty  numfiS  ibr  iat 
iiaujit  abfcblofoi,  unadat  Maat  verbretmeu,  uudmrd  eix  Kind 
.  gebebren  von  ibuai  bcfdeu ,  das  ifi  mA  mcbt  frp^  es  efbt  aucb 
mcbtjeiiier  MutterGm,  uocb  Vater^  Gut,  uecb  keinet  Gia^  De 
Sax(xiibus  nocatu  digna  habe^verba  adamvs  BREAtEN- 
8ig  :  *  Generis  quiHjue  ac  vdbiMtatis  fme  frauidsffimam  curam 
babetitej ,  nec  faa'le  vBit  aJiarum  gemium  vel  fin  ii^eriarum 
rcmmbiis  itferti,  propriam  etjmeeran  tatttumspujibifiunlemgen* 
iemfacere  conatifmu.  Quattur  igitur  dijfereutiis  gau  iUa  cerifi- 
ftit,  fudrilium  et  iiberorum  t  kbertorum  atquejenmnmi.  Et*id  iegi~ 
busjirmatum^  ne  vUapars  in  coputmi&s  cmi^is  jfrofriae  fartis 
serminos  transferat  ^  fed  ncbiHsmdMlemducat  vxorem^  hber  libe^ 
ram,  libertus  coniungaiur Hbertae  etJeriaisanciUaeyfi  veroqms~ 
fiam  borum  Jibi  non  amgruemem  et  genere  praeftamierem  duxerit 
vxoran^  aim  pitaejkae  damru  coa^eaat. 

$.  xxvra. 

Poftcaqaam  vero  las  Canonico-PoneificiDm  in  Ger- 
Irtamae  penetrauit  fora.  Germani,  matrimonia  facramert- 
tis  accenfemes,  cam  feueris  poenis  inaequatia  non  vin- 
tficarunt  matrimonia ;  fed  ex  iuris  Canonici  di(Hn£lionc 
flla  pro  ratis  quidem,  aft  mim'me  pro  legitimis  ha-' 
fcuerunc  **  SuDfiftunt  igitur  matrimonia  inaequalia  .quoad 
yincuIuiA ,  ■  vxor  legitima  ec  iiljeri  leeitimi  eatenus  ha- 
bcnmr,  vt  nulla  quiaem  natiuitatis  macma  laborent,  aftnec 
vxor  dignitatem  mariti  participat,***  ncc  priuilegia«et  prac- 
rogaciuae  nobilicatis  auicae  aliaque  iura  ex  {tatu  reipublicae 

■   :  cDnti- 
■*  uLl.bifi.tttUf,  ctp.V.  ,■"'*".. 

**  tozHtntRiui  tccUJtafiimm  lit,  Ift.  tU.  p,  /•,//. 
*^*  COitfenmir  qeorg  A(£e,ch.A  i.vO.oi.rrdiittrtfimimirum^U' 
•  /Iriim  StS.l.  f.to.ft^q  ybidOcm,  matamoniiimnoa  effsinodam 
«d  nobilica^  perneQinKli  ^uij  Gtntuinos,  quod  «mfa  prolixe  re- 
lotstu  contrjrionun  iiguiiMDtis  moi^auic  de  lvdewio  in  JS§^  ' 
-  rm,  iurii  Kom.  ii  Gtri^^  in  Mimmtvxorii  diff.  II.  n,  £.  tt  b. 


Thvnim  itttifirim^ '      ^  /49 

coftpetenta,  liberjs  ex  imeguali  imm'monio  nads  ti3)ii'' 
uncur.  1  •     ,  .     . 

§.  XXIX. 
■  Quod  veropriunegianobilitMisauitae  attin^,  guae  U' 
beris  inaequali  matximoflio  nacis  denegantur,  merico  diftin- 
guendum  cenfeo,  inter  praeh}gaduas  nobilitati  il^^eriori  pro* 
pria5,etil1as,  quaecum  inferioris  ordini^  nobilibus  communes  , 
compemntiUufVibus.  SuntenimiaraquaedamndbilUjus tam 
(upcriorisquafn  inferioris  ordinis  coramunia,  (imt  quacpropria 
TiobiKtati  fuperiori  tribuuntur.  Ad  iura  conmiunia  vtrique 
nc^tiitari  perrincnt  iura  tomeamentorum ,  iura  adniiffionis  ad 
canonicatus  in  ecclefiis  cathedralibus,  iura  in  nobilium  con- 
uentibus  comparendi,  aliaque.  F^opria  maiori  nobilitati  fuiit 
iiicceflu)  in  fcuda  maiora,  eleftoratus,  principatus,  comita- 
nis  et  dignitates  cum  prouinciis  connexas.  lam  vero  nobili- 
cattsiuperioris  peribna  macrimonium  inaequale  contrahic,  vd 
enm  peribna  inferior»  nobiHnds,  Vel  ciuicae  ait  jeruilis  c(m-. 
dicionfs.  Matrimonium  prindpis  vel  comitis  eum  poibrai 
inferioris  nobilicatis,  eff^quidem  inaequak-.,  aft  iiira  nobilica- 
ds  aukac,  comeamentorum,  admtflio  ad  canonicacus  et  con-i 
nentus  equcftres,  omnino  iiberis  exiride  natis  competunt.  *  Aft 
omnia  baec  merito  liberis  ex  inaequali  natrimoniocum  perfo-  , 
nis  plebeiae  conditionis  iiuco  nacis,re£le  denegannir.  **  Fa- 
F  3."  '    ciunt 

'  *  Ad baec  enim  omm«  etini,quiinfeiioni  faMoeliUitMis^adQiitare 

^  Ititer  privil^a  Lndomm  eqaefiruint  eft  ftttonim  apad  avxNZK 
Turitttr-B^eip^iS'  WtUhtr\BoUt  vtnJdti^tirtiUHundTliumitrm 
4er  «irfit  von^tH  'Btern  Edtlgthpirtn  ttHA-Herhorr^t»  ^Jirt ,  und 
—  d<u  ttOt  feitm  Vitr  Aknidtn  meit  er^etijtk  hnmtt,  dtr  tkiig  mU  ^ 
Recbtdi^trTliuniitrktinuibtfiielten.  trimVtrlHiadigmidttiltur' 
\niir  Fre^t  rvxncr  f,,iM.  umd  •i  iin  'IhirMitr-Cmtft  tinti 
Bnritr/  Tocbur  Qdtr  eiat  Stutrim  sm  liiitT.^fMfbm  }Um.-<5inc^n 


44  C^-  ^*    Of  nutriimriffinafquaii 

ciimthncVCTbacRAMERi.  *  IXfii^ufndmmtvmimftin- 

cepfy  comes  aut  baro  matrimmium  iegitimum  contraxerit  cum 

femina  nobili,fed  inferitirit  gfaJur,  atf  vero  cumfsmina  igmbilifeu 

plebeia,    Qui  ex  illuftri  patre  et  nobilitMatre  dijpari  quidemyfiale- 

.  gitimo  matrimonio  iun^isj  enascim/ur/iberi,  iurium  et  praerogatiua- 

rum  nobilitatii  auitae  capaces  erunt,  fi  matris  aeque  ac  patri-r  pra- 

fapia  antiqua  flt  j  et  toi  auos  atdasque  nobiles  ffitndat  ■,  qmtflatutit 

vei  morihuf  requiruntnr.    Neque  entm  ducisy  principis,  xomitis  aut' 

iarottis  /egitimisfi/iis,  /icet  ex  nobi/i  tantum,  fedgeneiis  antiquitatt 

t/ara'vxore  generatis^  controuerfia  flatus  in  tomeamentis^  ordini' 

nihus  mi/Harihus  et  coi/egiis  canonicorum  cathedra/ihus  ideo  moueri 

poterit ,  quod  mater  nonjverit  aeque  i/luflris  ac  pater ,  fiauidem  «/- 

.   /egiorum  equefirium  et  plerorumque^  capitu/orum  cathearaiium  flatuta 

et  prtui/egia  aidtam  tanttm  vtriusqm  parentis  nobihtatem  defide- 

ranty^  non  itidem  dignitatem  iUuftrem.    Secus  pronunciandum  erit^ 

vhi  dux\  princepsj  comes,  aut  horo  fplendidae  jfiiae  originis  prorfus  - 

obiitus ,  in  forum  vocat  vxorem  igmbiiem ,  auicam  aut  p/ebeiam,  ^ 

Efteruescunt  adiliiusmoMnuptias^ifyiftribusvms  mdignijfmasfierma* 

mrum  animi,  iH  quihus  maximum  per  omne  aeuum fiagramt  odium 

Ss^riam  qaiorumuis  connahiorum.    Qms  igitur  crederety  m  Germ 

■  wtaniay  vhi  ea  fi/a  vera  et  genmna  haheiur  nobi/itas ,  qUae  m>  vtroqut 

,  parente  propagata  eft  in  /tberes ,  vere  nobi/es  etiurium  atque  praera- 

~   ggtiuarum  nohi/itatis  awtae  capacef  eenferi  iUuflriumfiiioSy  tx  vxore 

pragenitos  ignobi/i  ve/  p/eieia  ?  Hinc  Germam  inde  ab  antiquiffimis 

temt>er'ibusprincipumfuorumnobilitatem.p/enam  et  materni  quoque 

generisfpiendorf  infignm  ejfe  vo/uerunt. 

$.  'XXX. 

Aft^ijfucceflioiicinprouinchs,  dignitates,  tin^osetin- 

fig^ia^  liberi  a  pacre  illu(tri  inaequali  matrimonio  fiiw  ex  no- 

(!  bili 

:  mtfiif,  ineain^  n^  ntttti  dU\atil.ir  tthty  Jen  Thumhr  nichtge~ 
irdUcbtH ,  Much  d^ilblmKimdtrj  iwa  dirXeiedtn  itnergitobrtn  Jird 
ibrt  KitidM-Kiiiur  bii  ini  JrituG^cbkett,-  Sitnili  modo  ex  inae- 
qiuli  niatriinonio  nati  addtidluiD  prouooare  tKtn  poteitac  t  fp,  $ax, 

•^'      bb:*.'Jlr$,<*iiimX.M.3fi,         ....  '■  ^  . 

•^**  Z)(  iuribui  ti  praerogatitUs  nohitHat,  auitat  eap.  UIU  $. '.   ,^ 

Goot^lc 


yirorttm  Hbt^rittm.  45 

^  bili  infoion  1'  ^uc  ™  ingent^  plebelae  vel  ciaica6  condicioni^ 
procreaci,  omnino  funt ezclu^  Gennani  enim,  quoad  fuc- 
ceffionis  iura  femper  reqDinuerunc  aeqiralitacem  dignicacum, 
eiM  Ebet^irtigkeit.  Hanc  vero  red:e  glofla  ''t^  ad  ius  feudale 
Saxonicum  explicat :  Ebet^ti^  ifl  mcbts /artdersy  dem  dafs 
der'^hnjeinm  Vater gUicbeben^ebobrenfyu  foU,  eC  vocabu- 
brium  Saxonicum  WcichbiI(Jo  adiunaum  **  EbevbHnig  heifl 
(bviel-ds  einem  recbt ^bobrenfeyn^oder  ibtn  gleicbanGeburtb 
vfidfyeyheit  aus  der  remenhkt-Freund/ch/sffe. 
§.  XXXL 
Qaod  vero  Germani  ad  fucceinonem  eine  Ebet^artighit 
requifiuerint,probantprimo,toccextus  iurisSaxonici  etSueui- 
cii  (ecundo  concinua  in  Germania  praxis,  tertio  res  iudicatae,  . 
optimam  hancce  Germanorura  confuetudinem  confirmantes. 
Primo  igicuripeculum  Saxonicum  aeque  ac  Sueuicum  docenc, 
liberos  qui  non  aequalis  natiuicatis  func  cum  pacre,  die  tticbt 
ebenlMrtif(^  a  fucceffionc  plane  cxciudi.  Sic  enim  lus  Feu- 
dale  SaxcKiicum:  ***  tw  aber  ein  Sobnfeinem  Vater  nicht  ebm- 
kHrtig  iffi  fo  mdjgen  des  Veters  Lebenmann  zu  Recbt  ivohl  toegem 
von  dem  Sohne  ein  Gut-TJt  empfahen.  Vndaucbjo  gUich  ein  folcher 
Sohn  lehete  nach  fetnes  Vaters  Tode^  er  kan  doch  denen  die  an  des 
Vaters  Gut  Gedinge  baben,  nicht  nehmen.  Id,em  dicic  ius  Feudale 
Sueuicum  :  *<f*  Wo  der  Sun  den  Vater  nit  ehenhurrig  ift,  da  ge^ 
we^lgerenj  die  Jins  Vater  •woreht  ■wohljicb  ihr  Lehn  von  im  , 
2it  eiTOjfohende,  Ec  in  iurc  Prouinciali  Saxonico  jj  dicieur; 
?wr  *TO  andtm  nicht  ehenhurtig  ifl,  mag  fein  Erbe  nicht  nehmen. 
Porro  dicitur  in  lure  Saxonico  Prouinciali  ijj  Das  ebrlich  und 
Jf^Ogtbohrne  Kinde  bth'4lt  feines  Vaters  Heerfchild.y  und  nimmet  aacb 
-  F  3  M 

*  Op.  IX.  n.t.  ^ 

**  Voce  Bhtnlmrtii^  \ 

\*  Csp.XX. 

****  Cap.  XL.    .  ^  j     ■ 

t  uK  V  Art.  xvir. 

+1-  Ub.  ni.  Art.  LXXIL  -.  •  <     ■ 

l^anzedbvGoOt^lc 


4^  Cap.  IL    De  matrimmo  huequaB 

JimErtt,  unl  dcr  Mmtir  iiifi  iiM  ci  a  ibr  limhirtig  ijl  cJer  tat 
gehhreti,  haec  verbapofterioni  nihflaJiud  dcndtant  quam  «'«- 
%-/£gel?d!re»  fiyn,  id  eft,  nratrimomo  inaequaS,  pront  ex  la- 
£ina  patet  translarionc.    Legittma  et  ingenua  proles  dypeum 

nis  ild  et  haereditttem  ciiB  matrisque  obtinet,  fi  iit  aequa- 
enetationis  vd  meliores.  In  Sachf.  Landrecht :  *  ixbmen 
auch  vmene  Bmder  mw  Sikweflern,  und  der  Jritte  Britdeffonfi  em 
imJer  Weii ,  iire  aUerfeils  Kinder  find  iedod)  gleich  nahe ,  em  iet- 
lithr  des  andem  Erie  vt  nebmen,  at  fie  einander  eteniiirtig,  ^ 
ijl  an  der  Gehurtbjleichjind,  fiue  prout  textus  latinus  habet ; 
fnodo  in  eadem  imt  dignitate  pn^agationis.  Quare  bis  Sa- 
xonicum  **  ad  fiieceinonem  requirit ,  quod  KDcri  cx  macri- 
monio  acquali  eHe  debeant.  tiimbt  Jer  Sm  em  Weit  tiy  Jet 
Voters  Leten,  die  ihm  eteniiirtig  ifl,  ttnd  eeujinnet  Kinder  mit  ihr,  , 
und  flirhet  damach  ehe  fein  Viiter  tbm  ahtrit  vm  dem  Brhe ,  fiim 
hinderlajfeve  JOnder  nehmen  Theil  an  ihret  Gres-  Vaters  Erht, 
lus  prouinciale  Saxonicum  :  Ein  ieglieher  Mam  tm  Rittere 
An  vereriet  aitcb  xmeyerley  dat  Erhe  an  dem  necbfien  ehenhiirtU 
pen  Fretmd,  vbi  tcxtuslatinus  habet:  <]uDimodo  ei  fit  in  ge- 
neratione  aequalis.  %*  Idran  confirmat  Jus  Alemannicuni 
Prouincialc :  *,»•  Immoetiamintutorclegitimotequiritur, 
vt  fit  aequalis  natiuitatis,  eheiAinig,  lus  A3emamiicum| 
hoc  anto  certius  declarat,  quando  definit  eiusraodi  liberos 
non  txsa  patris  quam  matris  lequi  conditionem.  Sic  enim 
'decemic ;  Esifiniemattdt^mgzrjrey,  detm  derVater ttndMutter 
femper  firey  marent.  Die  tm  der  Mutser  Jrey  find  gehmn ,  dtefind 
mitteljreyen ,  undifl  er  der  Mutter  femper  Jrey ,  una  der  Voter  mit» 
telfrey,  die  KJnder  werden  mitteifrey.  Vnd  tft  der  Vatter  iemper 
Jreyuni  die  Miuter  miltelfrey,  dieKinder  tierdn  atieh  lailteljireye, 

■  '      .  inde" 

*  Uh.t.  an.in.  . 

**  ii».  /.  Art.f. 
♦,*  lih.  I.  An.if. 

****  A-  <^i-r- 
t  c.  vjrnu 

DgitizedbiGoOt^lc 


Vifsrm  iik^tm,  j^ 

Inde  apud  Germaaos  ab  antiqi»  los  maionim  requfrebatur, 
de  quo  lus  AlenKaimcum  *  ^  Wekher  Mam  vmfeinen  vier 
Anen,  dasifi,  vanfeinenaben  Aiiittertizwyen,  uml ziveyen  alten 
VStern,  ttndven  Vater  ttndMuuer  nnbefibolten  ifianfeinem  Rechi, 
den  kan  niemandep  gefihelten  an  feiner  Gektrt-,  er  hahe  dem  fein 
Recht  vertourcket.'  idem  confirmalur  ia  ivire  Froumciaii  Saxoiii- 
co  **  Dat.rechreKJnd,nimh  ttnd  behilt  JynsVaderSchiid,»ndmmp9 

fn  Erve  und  der  Moder  alfo  imhl  offie  ideme  evien^ordig  ir^  eter  ■ 
iet  gebom:  Texms  latirMis  habet :  legitkna  et  ins^cnua  pro- 
ies  dypeum  patris  (xa  et  haereditatem  tms  matrisque  obti- 
net ,  if  fft  acqualis  condirionis  vcl  melioris.  Et  alio  loco 
DeSoenhehatr  desV^erfScbiid  to  Leenrechte  dtem  eroeabSmig  if. 
EtWeichbitd,  *^*  Eo  etfam  feeerc  videtur  lus  Feudale  Sazo- 
flicum,*it**   dum  decemit :    Die  mcht  -60»  Rftterf  Art 

Jeindx,  dteJoUen  tehn-R^kfi  darben.  Die  tdcht  SitterS'Mt 
nuUi  alii  func,  quam  qui  iur^maiorum  noii  gaudent.  Im- 
sno  maiores  iffii  eo  quam  maxime'  refpiciebant ,  vt  ctiam  in 
cauHs  &udalibus  ncminem  ad  tdHmonium  reciperent,  ni(i 
qui  in  perieQiDne  (it  clypci  milttaris^  ^  nicht  am  Heerfcbild 
vollkommen.  \  Nec  etiam  Ke^m  elTgcre  poterant ,  qui  matri- 
snomum  contraxcrac  inaequSe..    Sic  enim  lusSueuicum  Pro- 

■  nindale ;  ^  Die  Furfien  fotlen  kiefen  einen  l^mg  ^  ein  fre^er 
Heryfey,  und  affhfrey,  dafifein  Vater  und  Mutter  frey  fiyn  ge^. 
•wefeny  and^nit  foSen  mittelfiey  feyn.  Ste  foUen  mt  feyn  Mamt, 
iann  der  ?fajen  FtirfienMann^  mdfidlen  mitrelfreye  zb  Mamt  ha- 
hen,  ttnd  hahenfie-  ^hevteib  za  der  B]e  genommen,  fi  manfie  kiefete^ 
»ndifiintal^frey,fofi>llmanfiemtkiefin  zu  KSnigeny  •mamn  da$ 

'viSr  -mieder  Reeht^    lu  arguoienaim  etiain  dudtor  kis  Feudale 

Su& 
*  c.  XUX, 
•    **  lib,U{.art.lXXlf. 

V  «rt,lV,- 
■****  c»f.H.  ■  '       ^       "    - 

t  Im  FeudMU  Saxom'eum  ti^,LXXlU 
n  Jrt.  la.edit.  Stbann, 

■  ^        .  ■      i:an7,ab,G00t^[c 


4t  Ot-  IL    Dt  mnrlmmi  imitfiuS 

SucuJcum*  in  quo  didtur-;  DasKindirittTurilrgemHaitd*^ 
quodetiain  he-rtivs%*  in  hunc  ca(umadplicac,^ump6- 
tius  luris  Sueuici  compibtor  ad  Legem  Menliam  ropexme 
videatur,  dcqu2Vlpianus:%,^*  LexMen(taexa1terutrope- 
.Tegrino  natum  dcterioris  condidonis  parentem  feqtd  iuoet.' 
Sicetiam  Leeibus  Aletnannprum  fiiit  definitum  cap.  56.  Si 
duae  fi)fores  wsque  6=atre  iiio  reli£lae  poll  moitempatris  fue- 
rinc,  et  ad  ipTas  naerediias  patema  pertingat ,  et  vna  nup(i- 
rit,  fi  coaequali  libero,  alia  autem  nupierit  aut  colonoRegis 
auc  eccieliae,  ilb  quae  libero  nupfit  fibi  coaequali ,  teneat  cer- 
rampatriseonim.  Res  autem  alias  aequaliter  diuidunt.  Ula 
aatemquaecolononiq>lit,nonlntrecponionemterrae.  Qmi 
fibi  coacquali  oon  flupnc 

i.  xxm 

Sederunt  forta(fe,qui  pu.i.nt,  loca  exipeculoSaxonico  et 
Sueuico  addu£^  nil  plane  prol^re,  dum  haecce  ipecula  non  ra& 
naeniascontineant,  et  priuato  conatu  ia£^nullam  inter  priuatos 
neduminter  illuftTcs  habeant  iuris  auaoritatem.  Et  ni  refte 
fidem  ^eculis  Saxonico  et  Sueuico  den^ant,  quippequam. 
non  merentur ,  fi  fola  Ipecula  aliqnid  al&unt  et  non  fimul 
aliunde  auftoritas  iis  accrefcit.  Aft  omnes  tamen  conce- 
dunt ,  et  concedere  eos  oportet ,  fpecula  tanquam  tcftes  de 
confuetudine  deponentes  eflc  confidcranda,  et  licct  vni  tefti 
plcna  non  habeatur  fides,  illc  tainen  praefumcioncm  veritatis 
prae  ie  habet,  cui,  fi  aliae  acccdunt  proliationes ,  omnino  plena 
d^negari  nequit  fides.  Hinc  et  fpeculo  loli  plene  non  creditur, 
aft  praefiimtionem  iuris  babent,  quae  in  illo  continentur ,  et 
plene  probata^  habetur  confuctudo  in  Ipeculis  prolaQ  ^  fi  aliae 

acce- 
•  c.  cn.  $./. 
**  Illuftrat  egregtehanc  paroeniiam  cramer  di  iar.  II  prtirtt.  jM* 
Hl.l.m.  i.i.n.f.    .  .  ' 

\*  PtramUlurliVl.  yi.ia.n. 
•„»  tit.r.  frti.il. 

-■  ,  ngitizedbiGoOtjlc 


aoccdimt  dicuniflancne  de  viii  coiJiKtadinis  tqllantcs.  E( 
bniisnndi  aicunifiandae  OGciinimt  onuiino  in  doSrina  Spe- 
culi.de  libcronmi  ex  noininooio  inaequali  naKHum  fucra- 
fiaoe.  Prinioaiimexl^fausGeninniaeaiiciquis,$.XXVII. 
a  Hpbis.addudis,  patet,  GcmiaDos  ab  andquiminis  tenipon> 
bus  inatrimonia  iiia«]ualia  fnmiiio  habuiflc  odio,  eaquc  ph- 
ne  fiiille  inualida,  UbeFasqne  exiiide  natos  iOegitiinos.  Hae 
leges,  licet  Canilingica  in  Gennania  (tiipe  exftinQa,  nnfiiB 
exolesceient,  nihilominiE  tamen,  quae  ilus  continebantur  di- 
(pofitiones,,  tanquam  confiietudines  apud  Germanos  mSnle- 
runt  in  vfii.  De  hoc  vfii  cum  ceftencar  Speoila  Saxonicura 
ac  Sueuiciun,  et  vtraque  idem  aflerant,  non  video  ({ooinado 
clarior  probatio  conuKtudinis  vciU(EHiac  defidecari  queat 
Aft  excra  omnem  dubitacionis  aleam  res  eric ,  fi  huius  confue* 
tudinis  longaeuae  auSoritas,  ooncinua  praxi  cotroboraca  ec 
-rerura  iudicatarum  cxen^is  itccntiori  tempore  confiiman^ 
demonftiatur. 

§.  xxxin. 

Quod  igicur  adcontinuam  praxin,  qualiberi,  ex  inae- 
qnali  matrimonio  nad ,  a  fiiccemone  exduduncur,  accinec, 
mulca  quidem  matrimoniorum  inaequalium  inter  Gennanlae 
proceres  cxftant  exempla ,  afl  nullum  poteft  pro^rri ,  quo 
'  vnquam  contiadiccncilns  agnatis  libcn  ex  inaequall  matri- 
monionari^faccelEonempeiuenerint.  £  concrario  mulco- 
rum  exemplonim  cohors,  (eqnenci  (eOione  adduSa,  vberiUs 
dooec,  concinuaobcinuiire  Germaniae  praxi,  quod  huiusmodi 
libcriadfucccnionemnunquaminuitisperaenerinca^atis.  In- 
'dequoquematrimoniorumadtegemMorganacicamincerGer- 
maniae  proceres  vfiis  ftequcns ,  quibus  omnem  de  (uccel^ 
fione  liberorum'  inaequali  matrimonio  natorum  concrouerfiam 
coUere-voluerunt  . 

Strmilmifr.Heroic.  t_.Jl  Q  S,XXXIV. 


fa  jCaf.  II, '-De  matrimmio  in^e^ttaii 

$.    XXXIV.  '  • 

Magis  vero  amiquiHima  haec  Gerroanoruin  confiietudo 
rerum  iudicatarum  exemplis  conFirmacur.    Sic  imperator,' 

CUm     EZARD     EBERHARD    WILHELM  OiHHfiae  COmCS 

Sophiam  Mariam  Foelten  matrimonio  duxiflet,  ad  implora- 
tionem  matrii  refcripfit,  ummfmd  Reichs  H(ffraihs  aergj"- 
tben  expeditiones  niebt  'tm  verwiUieen ,  dieweikn  die  !Rttin 
etSen  in  adis  vorpekmjnenen  Vmfl'Men  nstcb  der  Standes  Er- 
idhutt^  urrTdhig ,  dahero  aitcb  die  w«,  ibr  berkommende  Kinderjicb 
-der*finflen  in  detn  Qrafft,  Hatu  sebrmcbticben  fijcceffion' «f Ar 
ZH  erfreuen  hahen.  In  caula  Mompelgardenfi  inter  caulas 
caeteras  a  fiicceflione  comitcs  de  sfoneck  exdudendi, 
erat  quoque  inaequale  matrimonlum ,  quod  teflatur  decre- 
-tum  imperatopum  infra  addudum  *.  Liberi  ex  matrimonio 

OEORGII  ARIBEKTI  et  CAKOLI  FRIEDERICI  Anhalci- 

^rum,  ius  fiiccedendi  qnidem  pecierunt,  venttn  diflentienti- 
bus  atque  contradicentitms  agnatis ,  niiiil  obtinuerunt.  ** 
Sic  OTTONi  comici  ab  isenbvrg,  quod  matre  plebeia 
natus  eilet ,  quaedio  flatus  ipouebatur,  eique,  ne  comitis  ci- 
-tnlo  vceretur,  Belcripco  Caefareo  IVIDCIX.  iniungebacur. 
*»*  Plura  vide  in  der  deduftion  die  Meiningifihe  Stmdes  Er-  . 
■ttbisng  betr^end.  *,^* 

.;.  ■.    '        $.  -XXXV.  ■     ,  . 

Denique  eciam  totidem  luris  Foblici  Dodores  eiosma- 
di  iltoftrium  matrimonia  inaeqtelii  met^ito  reiiciunt.  Erfiir. 
tenlis  lureconfiiitus   CEOReivs  henricvs-  springs- 

feLd, 

»  SiSiim  n.  $.  IXXX. 

•*  jECtMANM  P.  r.HiJJtf.  ifii*«/i.Ii*.W,  «;. /.§./. deivi*- 
w  1 G  */  /».  B.  P.  II.  f.  ijtj.  et  infta  SiB.  11.  $.  jl^ 
V  Viii.  &a.  II.  l.+f. 
.' »^.  ffg.' fi.  Hn^ljmtUlMt.  im^  ■    •'  '   , 


^CLD^  ft-incipnm  reputationem  pcr  eitismodi  matrimoni^ 
plurimum  laedi,  obferuauit. '''  '  Sic' eciam  angelvs 
fcribit,  **  quod  mammonium  a  viro  noblli  cura  muliere 
ignobilr  honef^e  contrahi  non  poi^t ,  moribusque  homl- 
num  Ht  repFobatum.  <  Idem  docet  nicolavs  betsivs 
t  iic  /cribens ,  f  »w/  ex  fucceffu  mparii  mamtiwmi  deprebenr 
iere  licet ,  quam  fimt  periculnfa  huiitsniddi  coniugia  il^flribus 
fmmliis,  etiamfi vrgente  neceffitaii  in  earum  ctmtuodfim  &^molu- 
mentttm  contrahantur.  Pugienda  itaquefunt  htUutmom  matrimoniat 
.  Germamt  praejertim  proceribus  iUuftri  Sgnitate  praeditit  y  non  tat^ 
ium  ob  ratimet  caufasque  iam  cemmemoratas,  verian  etiam  nepofte- 
ri  vel  ab  emnibas ,  ve/  ab  eufaltem  beneficiis  ecclefiafiicit ,  ad  qua» 
foHsiUufiribus  perfonit^  progeniemfitam  contama  ferix  tam  apatemtt, 
quam  matema  Unea  integram  atque  iwon/aminatam  probantihut  af^ 
farare  licet^  emnino  excludantttri  et  ita  hoc  mediof  quo  potiffimmtt 
in  imperio  Germanicae  natiomt  fplendor  et  diuitiae  illuftritm  fam^ 
liarum  elim  ttmfirmatae  fturint y  mperpetuum  defiitttataur.  ideu 
antea  diicerat :  tt  mdignas  vero  nupttas  non  fecus  ac  fcopuht,  ad 
quosplitrmi  Reges  impingentes  lamentabile  nattfragttim  fecere .  pnt- 
demer  vitent.  Semper  enim  rn  comun^Sonibtis  non  folum  qidd  Ikeat 
cenfiderandum efi y  fed et  quid honefitm fit »  ut  ait  hodestinus 
/.  42.ff'.  de  ritu  nupttarum,4iod  et  Germ  aaicae  nobilitat  js  deCus ,  v  i  - 
Tus  tuDovicus  a  SECKENDORF  ad&tuit,  its  fcribeas:  ttt 
Nacb  alten  Herhmmen  des  tetufchen  Landesy  verhryratben  ficb  Se 
Teutfi^  Pmrfien  tmd  vomebme  Reicbs  Grafe»  an  keine  anderey  ali 
nvekbcaus  FurfiUcbem  Haufiey  oder  denfelben  gleich  geachteten  Gt* 
fcblecbty  •wekbezumahiinReich.betafmt,  una  etrtoa  itueh  dem  La»' 
det  Furfien  dgr  da  beyratbety  ]nicbt  unterworjfen  oder  LemdJ%fitg 
"^e ,  geiobren  ifi ,  wndfind  Exentpel  amttziebe»,  tlafi  im  FaU  eine 
^FiirftLader btd>e  Perjonj  es  bierinnen anderi gebaltmt  undanevn» 
G  2  gemtim 

*  Tr.  io  rrputattont  pHndpii  et  J$  dpaHa^ 
*  *  In  Aoth.  fui  nuU.  ^.  l^itinh 
,      .  t  VtpaaujBufirium  tap.  Fl.  §.  UV, 
t+  Cap.  ri.p.  99. 
\\\  rirftemStaat  p.lUt,f.u,^;r  - 


ft  Ctp.  II.    Bt  mttrlmmkhuiqiuB 

fimaiu im  Ablfich termiikt hai,  et ihm  mtittlki» zmr  t(fm 
^ackredt  gere/cMt,  Jhndem  aucb  denen  plfe  enieUen  Kinderu  Hm^ 
^tm^  maRecht  zur  landes  Kegierung  febr  befcbnittenj  auck  ■wehl 
gar  aberttandtj  odtr  fie  mit  geringen  Giitern  angemejen  worden. 
tiEKRicvs  SALMVTH,  licec ' nngulari  remonlo  tale  ma^ 
Irimoniam  principis  cum  virgine  nobili  infcridris  ordinis 
^efendere  conetur;  nihilominus  conduditj*  meliusefle,vt 
liberi,  tx  eiu$modi  matrimonio  pro^ti,  a  principis  nomine, 
ritulo,  iniignibus  atmie  emolumentis  exinde  dependentibus, 
liicceffione  etiam  abmneant ,  et  cem  ponione  alimentorum 
fint  contenti.  Hinc  etiam  Bvo  schemck  de  tavten- 
BVRG  ita  (entit :  **  T^*?*''  ^^  (Juttejho  eft  de  feu^  digmtatis 
aut  ilh(/irij  fi^Sj  quos  frincept  aut  cemes  tulit  ex  mutiere  vili  ■ 
aut  ahieSa.,  ntm  aSnitti  ad  fatris  fui  fuccejfionem .,  quod  decora 
adeje  nequeant.  Natalium^propter  obfcuritatem  materid  generis. 
Idem  etiam  lureconfgltorum  multi  adferuerunt  ex  ratione 
potiflunum,  quod  reipublicae  interfic,  familiarum  illuftriam 
dignitatem  earumque  bona  cenferuari,  in  quarum  confenu- 
tione  lus.Pubiicum  atque  adeo  publica  ^us  non  folum  pri- 
iHta  confiftat. ' 

§.    XXXVI. 

Aft  lioet  a  fuccelfione  liberi,  tx  inaeqinli  matrimonio 

nai,  per  confuetudinem,  multorum  facculorum  vfii  prola- 

tam,  omnino  Gm,  ex«iufi,  non  defunc  tamen,  qui  hancce  in 

dubiiHn  vocant  fententiam. ,..   Quidam,  nimio  iuris  Romani 

imore  capri,  et  feminas  dignicatem  maFitorpm  participare. 

_  credentes  j  inaequaKa  non  wlum  probanc  matrimonia ,  fcd 

"  liberos  qnoque  exinde  natos  fuccefnonis  capaces  efle  conten- 

.,3untt-  Aft  iam  fatis  eorum  profligatus  eft  error,  qui  inra 

-  Komana  et  canonioa  coiitraria  pacriae  confuetndinibus,  iii  cau- 

fis  illuftrium  decidendis  nonnam  aiSiibere  volonc,  ct  inde 

.  non 

•f  Con,mat.aJn.F.XXIZ,: 

■  -  -        .  n,,n7,db,G00t^lc 


BOd  «um  hb|,  fed  iflis  hobis  res  eft ,  qni  patriae  qaoqae  legi- 
bos  inaeqnalia  non  prDhiberi  matrimonia  aflerere  non  di£i- 
tant.  Horufnargrnnentafimtfequentia.  Prnw  quod  nobi-" 
litas  a  patre  recipiat  formani ,  a  matre  aotem  naturam ,  qua 
de  caufa  in  ineunda  ratione  nobilitatis  nullam  haberi  ratianens 
matrisied  patris.  Seapido  adl^nt  ius  prouinciale  S^oni- 
cum,  quo  definitum:  *  Wo  ein  Kitid  Jr^  und  ebrUcb  gehch' 
rmift,  dai  behak  tuchjmei^  Vaters  Recht,  Et  in  iore  feuda- 
li  Saxonico :  **  Der  Sohn  hehalt  dis  Vaters  Schild  vnd  Adel 
mchfeinem  Tode,  jifem  er  ehrlich geiohren  ifl,  md  dieweikn 
ir  fcb  mit  Jeinem  Ritterjland  mdjeinem  Sebn  nacb  dem  Dienfl 
nicbtfelbft  ermedriget.  Tertio  quod  filii,  ex  ignobili  matre,  pa- 
tre  tamen  nobili  nati,  ad  feuda  in  Camera  et  EleSorata  S^o- 
nico  admittantur.*»*  Qiarto  qupd  tales  fflii  non  nifi  paEto 
ipeciali  intercedenteafuccefnone  excludai]tur,  *««*  ad  eiu$- 
modi  vero  paQum  nemo  cogi  poffit.  t  Qyinto  prouocatnr 
ad  exemplum  ernesti,  hodiemae  lineae-Durhcenfisfiin- 
datoris,  qui  binas  duxit  virgines  hobiles,  Vrfuhm  a  Rpfen- 
feld,  et  Annam  Bombaft  a  Hohenheim ,  ex  aitera  etiam  reli-  , 
quitCarolum  ftenmatis  propagatorem.  jf  Sexto  allegant 
exemplum  edvardi  fortvnati  Badenfis  Marchionis, 
cuius  liberi  .ex  inaequali  matrimonio  cum  Maria,  lodoci.  ab  Ei-  ^ 
cken  Baronis  de  RiQiere,  qui  Auriaci  principis  erat  aulae 
UareGhaHusetBredaegubernator,  fUiainicoprognati  adTuc- 
j'  G  3  ceffionem 

'  la.  I.  ^i.  xrt. 

■    «•  i.^.  XXI.  '     . 

V  CA&rzor.  Ont.  I.  tmj:  I. n.  17.  tCHVBAHT.  itjnjlrigu e.VT. 
u.  ll^fi^.    liC,  ll,rMiT«  jytee^  cdmtr.  tit.  XXVU.  n.  ^, 
.»t^6t%,lietoli,  iur,  tit,2I.  lil.  Ipi 
'„»  n,  Riii.  XXIX.  - 

i  Coa!.  nttK,  ite iiiriiiti Jhigut,  emHuh,  in  GirmMis  eiif,'II.  $.14, 
11  i),       . 
■.   tt.  H«>>'<>'  ini-  LXXxm,  n,  tj,  'ti»i>.   Qnul.j,(^, 
VASJin.  Cinetl.f.tii. 

,  •  .    .  ,  .  ,,Go(.ii^lc 


5*4  Cfp'  TL    Df  matrimmo  inaefuaS 

cdn^Miem  ofnnino  pcruenerunt.  ■  Prouocant  ad  eremplum^ 
QTTONjs  IV.  *  qui  ex  Machilda  de  Campen  ^  fflidm  rdi- 
qaerat  Ottonem  imiiorem,  quem  imperator  non  (blum  digni- 
tatis  partidpem  patemae,  fed  etiam  in  ipfiufe  t^rrarum  por- 
tionem  declarauit  fuccenbrem.  Ponro  exemplum  adducunt 
I0(  GEOK.GII,  princfpis  Peflauienfts,  cuius  liberi  ,ex  inae- 

.  duali  matrimonio  prognati,  ex  conh^  tamen  admaiCH*em 
dignitatcm.eue£h,  non  folura  principali  gaudent  dignitace, 
fedf  ^iam  fuccelTbres  funt  legitinit.      Oemum  ad  exemplum 

.  10.  CAROLt  l^atini  comitis  Birckenfeldenl^s  ]i6erorum  ex 
Maria.Eftherc  de  Witzldben,  qui  proceftamibus  Kcecfere- 
nifliniis  agnatis,  per  (ententiam  iudicii  aulici  principalts  di- 
gnitatis  participes  et  fuccdfores  l^itimi  fucre  dedarati. 


«.  xxxva 

)  adnaet 


(^intum  vero  ad  haec  argumenta  attinet,  primum  qui- 
dem,  quod  npbilitas  a  patre  recipiat  formam*  a  matre  nacu- 
ram,  in  ihuu  nacurali  re^  ie  habec ,  dum  vero  nobilitas 

'   gendum 

*  De  quo  viHCKCLMAMtr  Srdunfihfnieigifibtr  St£mnihMimp.t}t  ■_ 
Uertzog  Htinricbendei  'jHngemaUeJter  Sohn  ijtgtbobren  im  Jmt 
t^9j'  d,  /if.  Jug.  fMbrte.zwar  titu  zeitUtig  He  kegitrti^  mie,  ^ 
iieweil  er  ^ber  von  Ndtur  mekr  Luf  zur  Rmbe  hatte »  trM  er 
im  Jdhr  i$ty.  4ie  Regierung  fiitttm  Srmder  lUrtzog  Ernfien  gegem 
tine getiVifft jdbriitbe  GetdSMmmevvuder  db^  hegdbfitb  dufdtu- 
furpUche  Schfoft  Hdrburg^-weUbts  er  4m  Gebduien  verbe^irte^ 
vermdhtte  fch  mit  Meehtild  einer  Mdirone  von  Cdmpen  einer  Uk- 
neburgtfibeo  ven  Adel,  dndere  ntnnten fieAnnen  Gr^n  ven  Cdwt- 
freunoit  dus  ItdUen.  De  eodem  dicit  Retbmeyer  Srdunfebweigi* 
fibt  Oironic.  F,  !U.  c.  LXX.  p.  ijjy.  di^er  itxt  bensmnte  Hertt^ 
CttoJirlF.  tnder  tuneburgifibtn  tinie,  Wdrd  ij4f.  ndcb  jtf- 
jterbtnjeints  Htrrn  Vdiers  zu  Hdrburg  regieren^er  Herr.tmd  bielt 
ddfilb/jeiH  Furfilicb  HofLdger.  jinfdnglicb  zWdr  mdcbten  ihm 
die  abrigen  HerizegTTcu  Brdunfchwefg  und  Luneburg  fiinen  A^  - 
•tbtil  Ldndts  fireitigt  vvtit er  ktittt  gehebrju  Fiirfiin  zur  Mutter 
gehdbt.  ledennetb  wurde  er  hitrtey  gefibiitzt ,  dlt  ihn  die  JUf- 
firUtbt  Kkmmh  dtirch  rttitkrheit  ^tj^ath  tw  mrrji  rttbtaMU^ 
figen  Surfito  erkttate» 

'.        ■  Goo^lc 


Vmrtim  iUuJlrhm.  $^ 

gentiifiiini(»ilmsntfu^data»  circa  eandem  id  quoque  ol^i- 

■  ntt,  quod  iisdem  cft  receptum.  Et  fic  inGermaniav  vbi 
matris  qiioque  nobilitas  rdpicitur,  (§.XV.  n.)  liberi  ex  inae- 
quaji  matrimonio  naci,  ifnm^ulata  non  gaudent  nobilitate.  - 
Ad(ecundum  ,  quod  legibus  GJetmanicis  eft  (htuturff:  ein 
ebrlicb  Kind  behaeltfeinej  Vatgrs  Recbt.,  fecilis  eft  reiponfio, 
boc  in  rcgula  omnino  obtjnere^,  atque  dignitatem  ad  pofteros 

.tranfire:  excipi  tamen  ratione  fiicceffionisjllos,  qui  ex  matri*  . 
monio  inaeqi^i  fuerunt  nati,  prout  alii  ceft^tur  textus  Ge^- 
manici.  ,  Sic^him  ivs  provinc  saxon.  *    Dasebrlicb 
md  Jrewebobrm  Kind  hebaltfeines  Vaters  Heerfcbild  wd  mmrnt 

■  aucbfein Erbe  und  der Mutter  alfo  wciob  es  ehenbartig.      Ad 
,  tertiwn,  qaodjilii  .ex  nsiffe  ignobilii  patre  vero  nobili  nati  in 

cameraeteleQoram  Saxbnico  etiam^feudorumfiiccefiioncin 

.  admittanmr,  illud  locum  habet  in  qujbusdam  terrjs  circa  infe- 

^rioris  ordinis  nobiles,  vbi  hoc  ita  receptum,  non  vtro  in 

omnibus.      Secus  tamen  eft  fecundum  mores  legesque  Ger-  - 

maniae  circa  peiibnas  illuftrium.     Ad  quarttm,  ouod  libei-i 

ex  inaequali  matrimortio  nati  pado  faltim  excluaantur,  ad 

quodnemopaffitcogi,facit,quodconiu^sillufhpescumfemiria' 

(AndJcionis  inaequaOs  eiusmodi  paQ;a  ineant ,  minime  necefli- 

.  tatis,  fed  maiori«  iecuritacis  gratia ,    ad  euftandos  omnes 

-icrupulos,  maxime  cum  defenmres  patrinioniorum  extite- 

rint  inaequalium  ,  idem  vero  etiam  locum  habcbit,etiamfi 

-  matrimonium  inaequale  flne  di£io  pa£l:o  fuerit  conclufum. 

.  NequelCcorumaudoritatesquidpiamvalebunc,  dumnonplu- 

.  res  tolum  podint  opponi ,  fed  aiam  quod  diBti  do£tores  ad- 

fcruerunt  de  perfonis  priiiatormn  ,  ad  illuftrium  perfonas 

.  non  poffit  adplicari.      Nec  exempla  quidpiam  probant, 

cum  ERNESTi  Badenfis  liberorum  eit  inaequali  matrimo- 

.  nio  fucceftio  cum  ^gnatbrum  confenfu  fueric  aOz.    Potifli- 

mum 


*  Uh.  III.  art.  7i.  confi  qnoque  sstoR;  dHp.  dt9^9  in  mdtrim» 
mdinaeqHdUit,  Kti^A.  to%ttt.(t  bdbitd,    ■ 


Coot^lc 


ft  Cap.  U.    De  nttrimtit  «uieqiuli 

miun  prauocatur  ad  filios  eovaroi  foktvkati  «' 
ii^aequali  macrimonio  prognatos.  Verum  hoc  inter  tuiins 
bcUiGermanici,  piaeualencibus  armis  Caciareis,  poftquam 
pcr  cladem  ad  Wimpinam  d.  IV.  Maii  i6as.  perculfus  ad- 
modum  proteftantium  eiceicitus,  obfauorem  religionis,  in- 
ftinte  potiflimdn  nuntio  papali  Carolo  Cataia,  *  ita  iuit  de- 
cretum,  necinexemplumtnihendum,prout  rvFFSNOOK- 
rivs**  probe  notauit.  Hac  tmta  chit ftrnyh,  fmh  fcfl 
Cnefar  acrius  iTiatrfitat ,  frmmciata  adaerjuf  ifpmjmemtt, 
jw)  EOVAROI  FORTVNATI  Ukri)  fufericrem  MarcUMO- 
ttm  Bactettfem  am  otitni  etmlvtnento  haSemts  fercefto  reffittiere 
iiietitr.  Licet  etiam  auQor  Fecialis  Europaei  addat ,  *^* 
Georgium  Fridericnm  Marchionem  iplss  faltim  dominos, 
de  Rodenmachem,  Vafildiftgen  et  Helpringen  vocaffe.  Nec 
0  T  T  0  N I  s  Harbm^nlis  exenq)lum  poteric  all^ari.  Hic 
enim  terranim  regimim'  renuntiauerat ,  portione  terrarum 
alimentaria  (altim  contentus,  ad  cuius  luccellionem  iilius  ex 
macre  nobili  fiiic  admifliis.  QuaeexHoIiacica  et  Anhaltina 
gente  producuncur  exempla,  dedipiitace  equidem  coniugis 
nobilis  ec  {iiccefiione  filiorum  ex  cali  matrimonio  docenc,  led 
ea  ex  racione ,  «juod  feminae  nobiles  ab  Imp.  in  principis  Vel 
comicis  dignitatem  fiierinc  eueiiae,  acque  fereniflimi  agnad 
in  fucceflionem  filiorum  coiifenferint.  Secus  videmus  in  ma- 
trimonio  Georgii  Aribeni  et  Caroli  Friderici  Anhaltihorum, 
quorumconiugesequidem  dignicacemmariti,  liberique  fuc- 
cedendi  iuspecierunc,  verum  djflcntiendbus  atqiie  oontradi- 
centibus  agrotis  nihil  obcinuemnc.  Tunc  enim  Brocardicum 
illud  locum  'habet,  quiUbet  iuri  iuo  i.  e,  pro  fe  introdu£to 
jibere  renuntiat.-  Vnicum  igitur  exemplum  in  domo  ftlan- 
na  obftare  videtur,  de  quo  camen  ferenilBmi  agnati  adhuc 

pro- 
*  Praut  jple  fatetor  GirmenUfAcrd  riJtAurMtd  p.  iiy. 
.        "y  Dc  rib.  SKiitit  lii.  /.  f.  fXXniL  il  in/rd  SiSk  U.  (.j^, 
V  ^*-  l-t-fl- 

-  -       .      .      GoQt^lc 


{aeteffiimnr,  Iket  etain  hoc  dctxcmin  iudicii  atdicr  gratia 
quonuKfain  principain  ergadaiae  pni%iaeftiipem  Witzlc; 
biam  promouerit. 

$.  xxxvin. 

Noftiis  vero  teinporibus  omne  de  exdudendis  a  fucces- 
fiooe  Kberis^z  iiwquali  progenitis  matrimonio  fublatijm  cft 
dnbiuniper  capitulationem  mendiHniain.  In  ea  enimdis- 
ponftiir:. *  Nocli  aitcbdeMmaus  obafireitip  lutorijiber  Mifibe».. 
rath  ennpen  KinJem  eitter  StmaJet  des  keicbs  tder  giu  Jiicbem 
Htmfe  eiit^rofetien  Iterms  zu  Verltlemenmg  des  Haufes  Jie  meter- 
licbeH  Tttel,  Ebren  icrd  Wurden  heylegen ,  vielvtieiuger  Oiefelhe 
zum  Nachtbeii  derer  mabren  Erijetger  ttnd  ohnt  deren  hefindere 
(jitvvitiigung,  wr  eheitharibig  itnd  fitcceJlionS'fthig  erttleren,  aacb 
vvo  d^-rgleicben  varbin  hereits  gefcbehen ,  folaet  pir  nuS  und  nicb' 
'tig  anfehen  undachten.' 

§.  XXXIX. 
\  Cnm  igitur  ilhiftrium  liberi  ex  inaequali  proceniti  ma- 
jirimpnio  a  fucceflione  in  prouincias  et  ditiones,  dignitates, 
ticulos  et  inrignia,  penitus  excludantur,  ad  Augoftiflimuiji 
interdum  confugiunt  parentes,  abeoque,  tanquam  omnium 
fonte  dignilamm,  mediantibus  cadicillis  impCTatoriis,  vxor 
mariti  <fignitatem  ,  liberique  lus  fiiccedcndi  in  prouincias, 
"dignitates  paternas  aliaque  familiae  iura  confequi  nituniut', 
a  intcrdum  confequuntur.  Quod  dum  aegre  faepe  ferunt, 
qui  ^nationis  iure  proximamluccedendi  Ipem  haoent,  va. 
•riae  exinde  oriuntur  disceptationes,  quitKis  concefliones  dl-  ■ 
gnitamm,  inagnatorumpraeiudiciumfadas,  inuaUdas  cfle, 
omni  .contenduat  ftudio. 

l    XXXX. 
]         Et  quod  ad  vxores  minus  illuftres  marito  nuptajs  illuftri 
attinet,  varia  ejsftant  exempla,  quibus  imperatoria  poteftate 
■  « 

•  jttti  XXII.  i.^ 
Straiiinirispr.Heroic.P.lI.'       ■  H- 

-     ,  ,  '  .1        '        n  .„'„«  b,  GoOt^lc 


5^  Cip.  Ilt    De  matrhmm  maequah 

,ec  plenitadine  Tn;aior  nobilftas  feu  dignitas  prindpis  vel  comi- 
tis  hiilusniodi  fcmihis  eft  cohcefla.  Sic  AaoJphus  Dux  Saxo- 
Weifehfelien{is  conii^em  fuam  Chriflianam  Wilhelminam 
de  Bunau  in  principalem  dignitacem  euchi  curauit,  Simili 
modo  Albertus  Dux  Saxo-Coburgenfis  coniugcm  alteram  Su- 
lannam  Eliiabetham  de  Kimpinski ,  Georgios  Guilielmus 
Dux  Brunfuico-Lunebm^nfisconiugem  Eleonoram  d'Emie]S, 
Alexandri  d'01breule  filiam,  Lebrechtus  prindeps  Anhalti- 
nus  in  Bemburg  alteram  coniugem  Wilheuninam  lacobinam 
Baronem  de  Wede,  Leopoldus  Princeps  Anhaltinus  Defla- 
vienfis  AnnamLudouicam  aFfifc  vcl  in  comitum  vel  in  prin- 
'cipum  dignitatem  euehi  curarunt.  Muiufinodi  vero  digni» 
tates  ab  imperatore  ex  plenitudine  poteftatis  vi  releruatorum 
Auguftalium  concedi  pofle,  nemo,  nifi  qui  temerario  et  gra- 
vifiimis  poenis  digno  auiu  imperatoria  re(eruata  in  dub'uin 
vocat^  vnquam  negabit.  Aftfibiipfi  tamen  quosdam  pote- 
ftatis  limites  Augimriflimuspofiiit;  dum  in  capitulatione  rc* 
'centiifima promifit  :,*  Aucb  keinm  derfelbeny  wer  der  aucb 
fey  zutn  Praeiudiz  oder  Schm^lermg  einigen  aken  Haujfet  oder  - 
Gefcbleehts,  dejjelhen  Digmtaty  St£mdesmdiiblichenTitulSy.mit 
tieuen  Pr^dicat^  bohem  Titufn  oder  Wappen  -  Bricfen  hegaben. 
Vi  huius  articuli  iraperator  dignitatcs,  titulos,  infignia,  ve- 
'teri  familiae  ifluftri  iam  competentia,  in  nouam  cuehendis 
'd'^itatem  concedere  non  vult^  et  inde  inuitis  agnatis  in^ 
peratorii  codtcilH  vxori  et  tiberis  dignitates,  titulos  vel  iura, 
muftri  propria  familiae ,  tribuere  nequeunt 
§,  XXXXI. 
lus  lucceflioni  liberorum  ex  inaequali  progenitordm 
matrimonio   confradicendi,  vi  confiietudinum  Gennaniae 

lon- 
■  Jrt.  XXIt.  f.  j.  qui  articulL»  \tm  \(>^%.  Iti  liapitulatioiie  Leopolfll- 
na  Art  44.  occurrit,  in  lofcphina  ille  cft  retenms  et  adiecSa  tiint 
vcrba.  DMmit  nicbt  dit  gtrimgert  StMde.tgit  ie»tti  •hcben  fiiri^ 
tiret  vvtrdtn,  ■  In  CaroiiiM  jlrt.  XXII.  hacc  clauTuU  lolephiiue 
e(l  ominji. 


.  .       VsrorumWuJhiiSn,  .^^      '  >  ^sb 

Idngaeuanim ,  etvi^apiRihrioriumGermahiaeimpra^orah^ 
cbmpajt  pdmD  agnatis  et  .Vleinde  iii^)eracori.  ;  Hinc  licet 
i^natilninaequalemkrinionidm,  etvcliberi  kinnde  ius  (iic- 
owehdi  habeAit,  conTenferint,  hihilominiis  camen  bi  ad  fuc- 
ceiSonem  peruehire  nequemu:,'  niii  ^ul  in  principtim  ieu^ 
comitum  dignitxem  imperat(ff  iilos  euexerit,  ficque  in  fiiC" 
ceffionem  dederit  confenfum.  Simili  modo  dignitates,  ntU'. 
-  ks,  infignia  iHuflris  cuiusdam  &miHae,^t.fucce(iionem  in 
principatus  huius  6miiliae,  imperatorJiberisconcederenequi^ 
e^  inaequali  matrimonto  progT^ds,  'niH  prozimiores  iimd 
agnati  in  fiicceffionem  conlenferiM.  Coneradleentibus  enim 
agnatis,  fi  liberis  ex  inaequali  matrimonio  natis  fijccxflio  da- 
retur.in  principatusj  comiiatus,' ali^sque  familiac  dignita- 
ces,  titulos,  iura huiu$ ^iliae I^e^feiiitur,' quactamcQ Tar' 
a  te^que  ieruare  AuguAiffimus  premifif  impemon  ($.4o.> 

Cuilibec  feenltas  competitiuri  pro  fe  introdu^o  reQUTK 
t^andL  Hinc  quoque^iati  iuri^quod  illis  cf»npetit ^  Jibf>T' 
Eomm  ex  Inaeqiialibus  nuptiis  (mundorum  fijccf^^Hii  pdn^l 
dtcoidi ,  valide  renuntiant,  e£  huiusmodi  liberi  in  ditionesr 
et  digmtttcs  patemas  fiiccedunt,  fi  imperatoris,  illos  ad  prin* 
«pum  feu  comitum  dignitates  euehentis,  accedit  confen^.. 
Pnltdenter haec omnia-cwferu^uit Wilhehnus III.  DuxSaxo-f 
oiae  Friderici  I.  Bellicofi  fi)ius ,  qui ;  cum  Catharinam  Ebeiv, 
bardi  de  Brandenftein  tiliam  ducere  velkt,  imp^t<»*is  non 
&lum,  fed  agnatorum  quoque  confenfiim  ante  nuptias  impe-,' 
e^uit;  dequo  mvllervs:*  Mittmcbs nach Maria Heim' _ 
Jucbufig  hat  HerfzoP  WttbelmUJ.  tu  Sachfin^  mf  mrher^egaif, 
gfnf'3^^>r^rmi  der  Chur-  md  FHrJilicben  J^iateny  v^e  auch^ 

Jiine  andere  GemabUn  Catbarina,  Eberhards  von  Brandenflein  zu 
~  "'i  Rf/ters  Tvchter^  eines  von  Hefiberg.  tms  Frajieken  Wittbe 
,,.,.  ,     ■  .H  a  ,_■.  . ,  ■    .    ■     .,  •  gehey^ 
*  bi  Sd^s/fiben  Jktntd.  di  A.  1463,  ■     .■■  -.  •' 


ik 


io  Cap,  IL    Dtmttrmmh  Half^uaU 

gt^e^athety  laitieji erfchfe&i^e^ttWeimar^mdmchtwiea- 
luge  &rihemen  meytun  xnKffJUai  ttiBej^tyaviekr  Churund  F^fiL 
auch  Grieffi.  und  HerrL  Aaatkt  Per/hneriJtavh  den  Ertz-Bifibqff 
7»  Magdeburg  antrauen.  Simili  niodo  Sercniffimas  Deflauiae 
Dux  LEOPOLDVs,  cuHi  Annam  Ludouicam  a  Foefen  mar 
trimonio  (ibi  iungeret,  agnatorum  non  (blum  conienfum  fed 
vxoris  quoque  eueQicnem  ad  principis  dignicacem  ab  impe> 
ratore  impetraait.-*  ,  Huiufinodi  matrimoniaa^atorum  et. 
imperacoriscmfenniinita,  aequaliumnaturamrecipiunt,  et 
non  rata  folnm  fed  qtioque  legitinia  funt  effeftusque  ciuiles 
producunt,  liberi  di^itatem  iurague  familiae  patemae  confe- 
quuntur,  et  in  ditiones  patemas  fuccedunt. 

$.■  xxxxni. 

Sed  quaeritur ,  annon  iriiperator  liberis  inaequali  matri- 
monio  natisfucceffionem  in  principatus  et  comitatus  inuitis- 
agnatisjeo  modo  dare  posfit^  vc  mortuis  omnibus,  quibus  in 
pfincipatalusquoddam  fuccedendi  eft,  ad  fuccesfionem  de- 
jrtuhiperueniant?  Etfiint,  qqihancquaeflionemaffirmant," 
ptitatites  defunftis  iiS,  qufbus  mtereft,  folum  fupereffc  im-" 
p6lratol"em,  cui  ius  fit  fuccesfioni  huiusmodi  liberorum  con- 
tradicendi,  cuiue  proinde  fuo  renuntiare  iuri  omninoliberUm 
eflet.  Aflalii  hanc' potefhtem  imperatori  nef^nt,  obtex- 
ram  capiculationis.  **  Wem  auch  ins  kiknfftige  Lehn  deni 
Kfich  durch  Tedes-FteBe  oder  VervNirckunger^ffnetwtd  ledi?  heim- 

faUen  •wHirden^  f&etwoj  merckliches  ertra^^en,  als  Chur-Futfien" 

thHmer,  Ffirfienthiimer^  Grafffchafft ^  Uerrfchafft  ^  Sifcdce  und 

'  dergleichlm^  die  fbUen  tMii  woUenwir  die  Chur-Fiirfierithtmer  oh- 

te  des  Chur^Furfiirchen  OiUem^  die  Fttftenihumer^  .Gtaff-  und 

■  Berrfchaffien  j  St£dte  und  d^^feichen  abh^  ohne .  derChfffiafii; 

-Furfit.auchwemes  etne" Reichs^Sta^t  heireffeti  ihut,  Stiettifcher. 

■     o>ae*_ 

.*  Diploma  imperji^orinm  et cognatoratn  conFenfiiinTiJ>ia  TBVCiMi 

i^Hit puhlicis  Tom,IU,  taf,  XI,  it.fi.io.tt, 
•*  Jrt.  XI.  $.  lt,       ■  '■:    -^    ;  ,   ■  \  ..y .'.  ;     '  ■  ■■■:    * 

l!an7edbvCOOC^IC 


OiSegionim  Vonajem  tmd  Confauferner  memojid  Uibeh ,  aucb  me* 
maMattMigi  E^^teSaatx  oder  Amoartimg  draufgebeu. 

$.  xxxxnn. 

Liberi  ex  inaequali  matrinionio  nad  inuids  agnads  iA' 
AKXxffionem  in  dignitates  et  prouincias  penienire  nequeunt  ' 
($.41.)  hinc  &iiflTa  et  Domidano  modo  agitatur  quaef^io ;  an 
agnad  paS»  inter  fe  conuenire  queant,  vt  liberi  ex  ijiae- 
cpali  macximonio  nad  a  nicceflione  excludantur  ?  Quis  enini 
dubitabft,  pacisci jpone  deiis,  quae  I^es  permittunt?  A(t 
interdum  maioris  fecuritads  caula,  et  vt  oinne  dubium  peni- 
tus  tobatur,  huiusmodi  ineuntur  pafta.  Fa£him  hoc^in  ge»te 
comitum  IfenburgicQrum  pcr  pauum  1607.  initum.  *  £  do- 
mo  Wurtenbergica  per  paua  gentilitia  de  a.  1617.  iiiit  (aiwit 
tum:  **  Dieweilen  aucb  Ibrofamtlicbe  Furftl.  Gnaden  nemhcb 
flertzogFriedericbj  f.  Herren  Sohne ;  lohamFriederichf  ItUiustFrie^ 
derichyAibilles  und Maffius  gleichm  Fiir/liicben  GeblHts  und Herhm-' 
mens ,  Jh  foUen  and-mUenfieficb  hinfttbro  laie  bifibero  gleicben  Ttteh 

I  und  Wappens  gebraucben^  haben  oucb  hiermit ,  als  anfich  felhfi  JSb*' 
Ifch,  FurftHch  tmd  biUig^e  femere  Verordnutigeethan^  dafi  ketnet 
tmter  Ihro  Furfilichen  Gnd,  Gnd.  Gnd.  Gnd.  Gnd.  fich  ohne  dem  an- 
dem  j  fimderJich  aher  des  'Altern  regierenden  Herm  Bruders  oder 
Haupts  diefes  Furfil-  Haufet  Rath,  Vetwijfen,  WoUen  tmd  BeUebeny 
ztmablaher  aujfer  dem  Fitrfil.  Stande  verheyrathen  foUe  noch  tucUe^ 
Sic  eriam  inter  S«reniffimos  eleftores  atque  Marchiones  Bran^ 
denburgicos  die  |g.  Nouembris.ifipS-  pa8.o  fuit  definicum,  ie 
eiuanodi  matrimonia  velle  euitare.  Idemque  per  firigulare 
paiftmndie  30.  lonii  1707.  fuit  renouatum,  cofifirmatum  at- 
que  eo  declaratum»  quqd  rnatrimonia  infra  comltum  dignita* 
icm  contraaa.pro  inaeqoalibus  fint  habenda :  Denn  dif  Hey~ 

-  ratbJomterdenGri^enStandgefdieheny  vormgleicbgeachtettm 
i  /  H  3  -  .^^^_ 

*  FBLTM&VH  ^e  in^Mri  matrimma.P.  I.t,U.f.j3-  ;  * 

*•  Exftjt  im<^nim  paflura  apud  i.?iiig  PArte  Jpee.  emt,  II.  unttr 

ff^urtemberg.  ..;.-..,.' 


4ft  Cap,  II,    De  mairJoBmo  iitaepiaU 

Aieim^enffSirJlenmdGrqfen  wttHohenzcIIernJkhemattgiirh^^~ 

demjiijl^edaber  er/olgendedcC<xo6en7.JeiTitulsNabmemjmdder. 
fucceffion  ut^ahipfeyti,  noch  mit  dimjbn/i  aus^ejezten  Deputat  ver- 
Jehen  werdenfoU.  Eadem  ratione  in  pa£lo  (ucceflbrio  inter  Bran- 
denburgicum  eleftoi^m  et  Marchiones,  et  Hohenzolleranos 
d  20.  Nou.  1695.  conclufo  fiiit  definitum:  *  Vndals  Tnanficb 
aucb  erinnert,  dqfsFurftl.  Haujer  durch  ftandestriaffige  Heyrathen 
in  Attfitehmen  erhalten  v^den^  und  hergegen  durch  ungleicbe  un- 
anftimdige  Mitrimoniz  inAbfaU  und  Veracbtung  kommen,foift 
noch  verabredet^  dajS  man  von  Seiten  derer  Furften  von  Hobenzol- 
lernfokhes  aach  femerbin  euitiren  foDe  und  wUe.  Gefchehe  es 
abfr,  daJJ  einejolche  ttngleicbe,  und  nicht  ftandesmaj^ge  Heyratb 
ven  iemanden  in  der  FSrften  von  HohenzoUem  Famiue  contrahi-^ 
ret ,  itnd  aljb  der  btfther  lohlich  beobachteten  Oh/ervanz  zuwideff 
aelebet  ivird,  Jhjcdlen  dejfe&en  Kinder  vxder  den  Titul  noch  Nab~ 
tnen  von  HobenzjoUern-fubreny  noch  auch  zur  (iicceffion  derfelhen 
Landen  gelajfen  werden,  fondem  derfeiben  ganiz  utfahig, 
tmd  davoniedoch  gegen  Veroribtutig  eities  iahrliehen  Tieput^ts  zu 
ibrem  Vnterhalt  ausgefcblojfen  fiyn  und  hleihen.  Eaoem  rario-' 
-  nePhilippus  Nafibuius  AraimonenfisPrinceps  in  teftamentq 
fuo,  d.  18-  Februarii  1620.  Bruxellis  condito  **  definit:  Or-' 
donnons  que  tousle^dits  biens  (ans  alienation,  chai^c,  ou 
deminution ,  ou  detraSion  d'  aucune  quarte  ou  Trebellia- 
nicque  foyent  fucceffiuement  delaisfes  et  rendus  au  plus  pro- 
chaih  de  nos  dits  Hoira  ^  fiiccesfeurs  procr^ez  en  loyal  ma-» 
riage,  portantlenom  et  arfflesdeNafuiu,  la  repraelentadoif 
ayant  Ueu.  Fay  diften  loval  mariage :  d*  adjoufte  qu'ii  nff 
ioit  riieflalli^.  Car  en  tef  cas  je  veuht  que  la  fiicceffion 
pafle  au  fecond ,  eftane  mari^  (elbn  (a  qualit^.  SimiJi  mo-i 
do  1717.  infer  plorcs  famiJias;  iUuftres  potiffimum  Saxonicas 

vnio 

*  ExflM  htic  pa^m  apud  i.  v  k'i  g  J^teU.  Ecelef,  fi,  I.  p.  jp/^.  ek  qao 

•  hn€  pertfHet  $.  6.  ,  ,'. 

k*DuMOKT  CoTfi  i>ifhm,  Tm.V.p.  11.  p.^aj,  ' 

e^  ' 

iv,n7,dbvGoof^[e 


Vinrwm  ilb^hiam  €} 

TTito  Ia8a  Ibic,  qood  in  poftenmi  coniuges  ilhiftriain,  qtae 
Infra  Aacinn  Baronis ,  nec  de  manti  dignitate  debeant  par- 
ticipare,  nec  filii  ad  Ibcccflionem  a^itti,*  licet  illud  M  ef- 
feoum  plene  huid  fucric  dedudum. 

$.  xxxxv. 

Nec  fblum  incer  ilhiftres  moribus  padisque'  coniux  in< 
aequaHs  conditionis  a  dignicace  exdudicur  marici  a  liberi  a 
ruoceflione,  fed  eciam  quibusdam  confticudonibus  prouincia- 
libus.  Sic  enim  Fridericus  m.  Ele^r  Brandenburgicus  per 
iingiilarem  coniUcucionem  a.  1697.  in  BorufHa  definiuitv 
Naebdem  uns  diejamtlicbe  Ritterfcbi^t  zu  vernebmeH  peffeben, 
tvof  Geftalten^  ficb  eimge  vm  Akl  zs  ScbmiUerwig  des  A^lflatt- 
det  und  tu  nicbt  gerinffer  Bejcbif^fvng^  mt  Bauem  urtd  andem 
gmeinen  Tocbtem  verebUget ,  mit  Bitte  dajl  var  Jblcbe  matri- 
monia  pro  morganacicis  erUaren  woUten.  Setzen  demnacb, 
'dafif  •wann  kHnffiig  Jicb  von  Adel  iemand  geluften  lajfen  JoUtej 
mit  Bauem  und  tmderer  Leute ,  Jo  gar  gerinMn  Herkommens^ 
Tdcbtemj  Jicb  zu  verebUcben,  derfelSe  zwar,  Zeitfeines  Lehens 
Aie  Lebn  •  GHter  bejinen ,  aucb  Hebn  und  Scbild  bebalten ,  die 
Sibne  abery  die  infolcben  Eben  xenielet ,  Jtcb  dejfen  nicbt  awnaj^ 
'fen,  tucb  7ur  fucceffion  im  Leben  verftattet ,  fondem  beydet  SSb: 
ne  und  Tdcbterfcb  an  den  Erbejb  ihr  Vater  verlii/fet,  begt^- 
gen  la£en,  die  Leben  aber  an  die  Agnaten  und  Mitbelebnten  ver- 
faUen,  EsJoU  aber  diefes  ad  cafus  praeteritos  nicbt  geTJoeen 
toerden^  Gegeben  Giln  den  30.  Nou.  1697.  Sic  etiam  idem 
Ele9:or  fafhis  Rex  Boruffiae,  **  nobilibus  matrimonium  ad 
Morganaticam,  cum  ipfius  tamen  confenfu  contrahentium, 
concedit ,  ica  decernens :  Nacbdem  aucb  zwifcben  Adel ,  und 
BHrgerfiandes  Perjmen  die  Verlobung  zuuxilen  Lege  Salica  oder. 
fiib  pa3o  morganatico  abgebdndek  mrd,  fo  fm  derfelbe  bin^ 

fab- 

•  tVDiriQ.4ii  A.  B.  T.  II.  p.  \3S9. 
■  **  Itt  def  renouirttn  Conftitution  V(m  Verlohaiffen  'uni  EbfSdebeU 


4ft  Cap,  U,    De  mairhmnio  hMequali 

dieiem^en^rfienmdGraffen  vonIbbettaMemJicbentau£i;m^hef' 
de/n^njidiedaher  erfolgende  ddJxn^mdesTitulsNahmemunidei^. 
(uccef  fion  unftehip/eyny  noch  mit  demfot^  ausgefezten  Deputat  iwr- 
/ehen  werdenfqU.K/w£.m  ratione  in  paftofuccenbriointerBran- 
dcnburgicum  eIe£to!^m  et  Marchiones,  et  HohenzoUeranos 
d.  20.  Nou.  1^5.  conclufo  fiiit  definitum:  *  Vnd  als  manficb 
aucb  erinnert,  dafsFurfil,  Haufer  durch  fiandesimfiig^  Heyrathen 
in  Aufitehmen  erhalten  w^den^  und  herffcgen  durch  ungleiche  un- 
flw^tfwi/g^e  Matrimonia  in  AbfaU  und  Verachtung  ki>mmen^foift 
jtocb  verabredety  daji  man  von  Seiten  derer  Furfien  vm  Hobenzof- 
krnfokbes  aach  femerbin  euitiren  foBe  und  vxUe.  Gefcbehe  es 
utor,  daji  einefolche  ungleicbej  wid  nicht  fiandesmafiipe  Heyratb 
«p»  iemanden  in  der  Fitrften  von  IhhenzaBem  FamiUe  contrahfJ 
ret ,  und  al/h  der  bijiher  iSblich  heohacbreten  Ob/ervanz  zuwidet* 
gelebet  xoird^  fofolkn  defte&en  Kinder  weder  den  Tital  noch  Nat- 
men  von  HohenzoUernfubreny  nocb  auch  zur  fucceflion  derfelheH 
Landen  gelajen  weri^,  fondem  derfelben  ganiz  urfebigj 
und  davon  iedocb  gegen  Verordnutig  eines  iabrliehenJ^cputats  zu 
ihrem  Vnterhalt  ausgefcblojfen  feyn  und  bleiben.  Eaoem  ratio-" 
ne  Phiiippus  Naflbuius  Araiifionenfis  Princeps  in  teflamentq 
fuo,  d.  i8-  Febniarii  1620.  Bruxellis  condito  **  definit:  Or- 
donnons  que  tousle^dits  biens  fans  alicnation,  charge,  ou 
deminurion  ,  ou  detra&ion  d'  aucune  quarte  ou  Trebellia- 
nicque  foyent  fucceffiuement  delaisfes  et  rendus  au  plus  pro- 
chaih  de  nos  dits  Hoirs  elt  fuccesfeurs  procr&z  en  loyal  ma-» 
riage,  portant  le  nom  ec  amies  de  Naffau,  la  repraefencatioif 
ayant  lieu.  Fay  diO:  en  lcwal  mariage :  d'  adjoufte  qu'il  ne; 
(oit  itief^lil  Car  cn  tel  cas  je  veulx  gue  la  fucceffiori 
pafle  au  fecond  ,  efhnt  mari^  feion  fa  qua!it6.  SimHi  mo-i 
do  1717.  inter  plores-ianiilias;  iUuflres  potiffimum  Saxonicas 

vnio 

*  Exftai  hoc  paAutn  -  apud  l  t  k  i  g  .^tiU.  Eecltf.  P.  /,  p.  j/j.  eJc  ipi« 

hite  pminet  ^,6.  ,  _ 

^•DuMoiiT  Ceris  Di^lm.  T<>m.V, p.  IT,  f. ^j, 

I    .n7,d'bKjOOC^[c 


Virontm  iBufifium,''  Sj 

vnlo  fa^  fuit,  quod  in  poftemm  coniuges  illuftridm,  qnae 
infra  nacum  Baronis,  nec  de  mariti  dip;nitace  debeant  mt-" 
ticipare,  ncc  Hlii  ad  (iicceflionem  admitti,*  liccc  illudaa  ef- 
hwirn  plene  haud  fuerit  dedu^Simi. 
§.  XXXXV. 
Nec  folum  inter  Uluftres  moribus  pa&isque-  coniux  in- 
aeqiialis  conditionis  a  dignicace  excludicur  mariti.  et  lil^eri  a 
fuccefHone,  (ed  eciam  quibusdam  con{i:itutionibus  prouincia'. 
Jibus.  Sic  enim  Fridericus  III.  Ekaor  Brandenburgicus  per  , 
Cnguhrem  confticucionem  a.  1697.  in  Borullia  de6niuici 
'  Ifaebdem  uns  diejtemtlicbe  BJnerfibojffi  zu  vernehmen  gesehett^ 
toas  Geftalten^Jkb  eimge  vom  AdelTit  ScbmiiUrung  des  A^lfianr 
des  und  m  mcbt  geringer  Befcbin^Jung^  mit  Bauem  und  anderti 
gemeinen  Tdcbtem  verehliget ,  mit  Bitte  dafl  mr  fokhe  matri- 
monia  pro  morganacicis  erhJaren  rooUten.  Setzen  demnacb, 
'  dafly  wimn  kjiryffiig  fich  von  Adel  iemand  geluften  lajjen  foUte^ 
mit  Bauem  uad  anderer  Leute ,  fo  gar  geringen  HerkDmmens', 
Tdchtem ,  Jicb^  ut  vereblicbenj  derJelSe  zwar ,  Zeit  feines  Lebens 
die  Lebn  -  Guter  bejiti£n.,  auch  Hebn  und  Scbild  hehalten ,  die 
^hneaber^  die  infokhen  Ehen  ^enielet ,  fu:b  dejfen  nicht  amnaj^ 
'fen^  nocif  zur  fiicceffion  im  Leben  verfiatta ,  Jimem  heydes  Sob'. 
ne  und  Ttkhterjicb  an  den  Erbe  foihr  Vater  verlaffet^  begnH' 
gen  laffen,  die  Lehen  aber  an  die  Agnaten  und  Mithelehnten  ver- 
faUen.  EsJoU  aber  diefes  ad  cafus  praeceritos  nicbt  gezoeen, 
iverden^  Gegeben  Cok  den  30.  Nou.  1697.  Sic  etiam  i(Km  ■  . 
Eleaor  hOm  RexBorufGae,**  nobilibus  matrimonium  ad 
Morganacicam ,  cum  ipfius  tamen  confenlu  contrahericium, 
concedic,  ica  decerhens:  Nacbdem  auch  zwifchen  Adejund 
Burgerfiandes  Perjonen  die  Verlohung  zuweilen  Lege  Salica  oder. 
fub  pa£to  morganatico  abgebdndSt  ivird,  fo  foli  derfelbe  bin-- ' 

fub-  ' 

*  lVD'Wtii.4dA.  S.  T.  ir.  p.  iJSf. 
**  bt  def  rtmuirttn  Conftitution  ww  VerlohmJJin  iini  Eb(-S4tben 


<4*  Cap.  ir.  .'-De  matrimtiie  inaequali 

fuhro  ahderer  gejialt  mcbt  dem  mit  miferm  daredr^^ucbren  tmd 
erbaltenen   Confins  verflaitet  wd-  TJt^flaJJfn,  feyH  ,  undmdeffin  " 
VerhUibwig  dergleicben  defponTationes  urd  matrimonia  zvoar 
beftehen^  racione  condicionum;  adie^arura  ad  McH^ganadcam 
ebeTy  k^nen  effeCkun  imi^hahen,* 

§.  XXXXVI. 
Sed  an  patri  filium,  inaequale  matrimonium  concrahen- 
tem,  liceaic  cxhaeredare,  oricor  quaeftio.  willenoer- 
Givs  diftinguic  **  inter  regnum  non  alienabile  et  pacrimo- 
qiale.  De  iilo  dicic,  quod  populi  confenfu,  fucceflio  filio 
fucric  collaca  ,  idcoqyc  cius  iterum  confenfii  ab  ea  fic  repel- 
lendus,  vt  (bla..pacris  indignacio  ad  hoc  (ic  infi^cicns.*^^ 
Nec  probabile  efle ,  populum  hanc  patris  exhaeredacioncm 
cfle  adprobacurum,  dum  manifeftum  fit  feminam  fplendori 
-  &miliarum  nihil  detraherc,  fed  illas  patris  familias  gloria  et 
fanguine  exfiirgere  ac  conferuari ,  caufam  igitur  populo  vi- 
deri  non  pofTe,  vt  ob  inacqualem  vxorem  induftam  filii  exbae- 
redacio  rata  habcatur,  iuftaque  pronuncictur.  Aliam  caraen 
racionem  etre  dicit  rcgni  vei  ducatus  patrinionialiSj  in  quem 
pater ,  vt  priuatus  in  iratrimonium  fuum,  plenum  ius  habec, 
cum  libenor  de  eo  flt  ipfi  difpofitio ,  ideoque  de  faculcate  cx 
di£ta  cadTa  filium  exhaeredandi  aliccr  fit  femiendum.  Si 
^nim  priuatus  poflit  filium  foum  ab  haereditatc  exciuderc, 
conueniac,  principinon  minus  ius  in  liberos fbos  competcre. 
Verum  alla  [Hane  eft  exhacredacio  priuatomm,  alia  exclufio 
ia  fbcceflione  in  r^num  vd  prouinciam.  Siuc  enim  regnum 
vcl  prouincia  efl  elc^cia  ,  fadulcas  fucceflbrem  etigendi  mi- 

nime 

*  Vid.  Dn-  nccii.&np«fr/vw  tsnift^gtn  Mtl  P.  II.  c.^t.p.f. 

it  6.  vtii  it  7.  pd3d  eum  in  fitum  inttr  nebilts  fdmilidt  initit 

tomtnemorat  dtqut  ddprohat, 

,.**  Stmdtrmon.c.  r.  $.  XXFtl, 

*^  GKOTivs  de  I.  B.  tt  P.  tib.  IL  t.  Vll.  Jf.  ij.  tmt t ti  de  tfjtdm, , 

fumm.  Imptrdntiitm  t.  I.  %.  Xt.  ftqq.  -       ,-  r 


nime  dependet  a  regii  vel  prindpe,  (cd  i  pntenbai  et  po- 
pulo,  ideoqne  patemae  extiunoais  ratio  non  eft  haben- 
da.  8in  vero  regnuni  rel  prouincia  fiierlc  haerediaria,  ilec 
parend  licebit  ins,  ffiis  cx  pa^  et  prouident^  Maionim 
quaeiinim,  adimere,  diim  ius  iiioceaeadi  non  a  patre  ha- 
tKant. 

§.  xxxxvn. 

De  eo  plorinnim  adhuc  erit  diiputandum,  quisnam  ia< 
dexfit  ineiuamodi  caufis  controuerm..  Licct  enim  certnm 
(it,  cauias  matrimoniales  a  iurisdi^one  Cadaris,  ludicii  Au- 
lici  acqne  aC  Camcialis  efle  exemptas,  hoc  tamen  (altim  in- 
reUigendum  de  caufis,  quae  enentiam  matrimonii  concefT 
nunt,  circa  matrimonii  vero  accidentalia  ludicium  Aidicum 
aeque  ac  Camerale  poterit  iudicarc.  An  vero  in  eiusmodi 
caulis  Cameia  poflit  mdicaie,  dubium  fulwricur,  dum  in  tali 
caula  agatur  de  dignicate  vxoris  et  libcrorum,  quae  ad  foliu;  . 
Claclariscognitionem  tanquamfontis  dignitatum  fpcGat  deci-  - 
fio.  IVfexime dumhaec cautaconcematfucceflioneminfcuda 
regaIia,Jdeoque  ad  Curiam  fcudalem  eft  referenda,  atque 
adeo  ciusmodi  concrouernac  omnes  coram  ludicio  Aulico 
foerunt  ventihtac ;  caufa  tamen  Otconis  Harburgenfis  coram 
iudicio  C!amcnli  tefte  winckelmanno  locum  inuenit^ 
Ijcet  etiam  aliasjnteruenifle  circumftantias,  iacile  eft  ad  cre- 
deiidum  *.  Sic  ctiam  cauia  Henburgica  coram  Camera  fuit 
ventilata ,  ita  camen ,  vc  dum  fori  competencis  excepcio  op- 
ponerecur,  Camera  1615.  decemerec,  quaeftionem  praeiuoi- 
-  cialem ,  an  macrimonium  Antonii  comicis  Kenburglci  c.im 
Catharina  Gumpelin  fit  legitimum  primum  coram  iudice 
compctente  efle  examinandom,  deindc  vlcerius  proceden- 
Jum.** 

•  SeB.  11.  %.jj.  SECTIO 

•'  SiB.  II.  l.  i4.  -  .      ' 

itrmii%irifpr.Smic.f:lI.  I 


;,Goot^le 


*t  Ctf,  n^-  DrminimimiiuffmiB 

fECTia  n.    •    ■    ' 

.    .  M  ^ 

MATRIMONIO  INAEQVALI  ILLVgTRIVM 

VmORVM  BXEMPLIS  A  B.  STRVVtO  CGL-- 

LECTIS  ILLVSTRATOi 

f.    I. 

In  inatnfiK>nu5  Hroftnum  quaerencfis,  {tentis  nt^Iiitas  fenj- 
per  &ic  confiderata,  dmn  ex  mo&estin^  ICd  e^o: 
,  Viris  iOuflribus  tn  comunSumbus  matrimomahbus  mn  qttid  U» 
uat^fed  quid  honefiam ,  ^  confiderandum.  *  Hine  bene  Ti- 
BE&ivs  ad  Seianum:  caeteris  morta^hs  m  eo  flart  cor0ia>f 
auidfibp  condttcere  futent:  Principum  diuerjhm  effe  Jhrtem^  ^m> 
\us  profcipua  rerum  ad  famam  dirigenda,**  Ideo,  dum  pubtice  " 
i^terjir^  vtfatua  maneat  dignitas  ordinum  et  Jami/iarum,^  friHceps 
iaueredeiety  nefanuUae  antiquae  fptendor  inoiquali  cmrtuiio  ini' 
wtaatatup  atu  plane  eotuaminetur. 

§.  n. 

A(%nonere  iHud  Koraanf ,  per  LL.  enfm  XIl  TaBub- 
nim  decretum  fiiit,  nepMridis  Romanis  cum  pfcbctis  eSet 
connubium,  de  quo  cakvleivs  apud  Liuium:*»*  Hoc 
i£/tmj  ttt  comuiium  patribut  cumpkhe  ejfgt^  n»tt  ihcgmtun  tulc' 
rintr  paticir  his  annis  peijimii  exempto  ptihiico,  cum  fitmma  iitiuria 
plehis?  Ane^evUamaiwrausin^gtnor coittttmetiapotefl^tfuiimpaTtem 
sittttatis  velut  cmtaminatam  ,  inJignam  comtttbio  haheri:  Quid  efi 
tlilldquam  erJUinm  intra  eaaem  noenia ,  ifuam  reiegarionem  pati?  , 
nt  ajpnitaiihtts  jte  propimfuilatihus  ititmisceamur ,  caaeni^  ne  Jocietilr- 
Jimgmr.  Meiuebant  cnim  Romant  per  eiusmodi  matrimo- 
Bia  promiseua  turbarl  publica  priuataque  au^icia^  plebeios- 
;  reipiiblicae  fieti  pfflrticipea,    Venmi  cum  A.  V.  C.  3ia  dc 

«on- 

♦  i.  <I.  f  I-.  (T.  *  J!.  JSC 
•*  rt^ctrys- j6Mal.ri^.t.XI^      '       ,  ... 

•,•  lih.  iy:e./KAtid9r^xrniaitttfQanuXir^&d.0,il'  Er;.  , 

Xy.eat.!^.  '  • . 

I    3n-,db,G0.0<^IC 


PSrmlm  «ftsJWBt'  *7 

cbnudja  pumm  et  plebis  C.  Camilcius  tritj;»!»  ^diis,  roga>' 
«iohefnpromidgaret;  quacontaminyi  laiiguaieiit  foamPatreji 
confiiiidique>uragentiumrebaiuur,oblHterHntConrules,dicen-. 
tes;  quas  quaiaasquenc,C'Canuleius  aggrefltim,  coUuuionem 
gentiam,  Oeituifationem  aitfpicioqim  pubKcerum  prinato^ 
nimque  afK(i<e ;  noquid  lincen,  ne  quid  incontaminati  Ht ;  vt 
difcrimine  omai  fiiblato ,  nec  fc  qujsquam  nec  fiios  noneric  ^ 
Qu^m  enim  aliam  vim  connubia  pnxniscua  habere ,  nifi  vt 
Knirum  prope  ritu  vu^cntnr  concubitus  plebis  patmmque? 
yt  qui  nanis  fit,  igiiont,  cuius  fanguinis,  qnohim  £icrorum 
iit:  dimidius  patrum  (k ,  dimidiusplebis,  ne fecucH  quidem 
ipie  «oacors.  Foftquam  antem  CanBleins  tr3>unus  plebfii 
yeibafeeiflet,  viSi tandem patres,  yt de conaubio foTenir, 
«nrfenfcce.* 

$•  in. 

Qrare  etiam  luRus  Cae£ir  maximae  (ibi  laudi  ducebat^ 

r)d  matemum  genus  a  reglbus  ortum,  paternum  a  diis^ 
quo^vETONivs;  **  Qaae/hrMiamMmitam^vxirremque 
Omeham  deJwiBas^  iau^amt  e  nore  ^jo  roflris :  fed  in  amtae 
quidem  iaudatiime^  'Se  eiur  acfatris^fiii  vtraque  ori^nefic  refert:. 
AmitaemeaeIuliaeMATeii.sriit^emttjiks.^oi»vsmum, 
fatemum  cum  Diir  immortaUbus  tomutiSum  efi.  Nam  ah  Amc» 
Manio  fwa  Marcii  reges ,  me  nomhit  fuit  mater :  a  Veaere, 
■  lulii,  cuiut  gentis  famiUa  efl  noflra.  Efl  ergo  in  genere  et 
fmMitas' regutn ,  qui  Jtlunmum  inter  iomines palent :  et  caeru 
mma  Deorum,  ^uorutn  i^in^teflatejunt  reges,  Hinc,  dunl 
Clasdio  Imp.  vxor  «flet  quaerenda ,  inter  alias  viitutes  rc 
quirebatur ,  quae  nobilitate  eSet  in%nis ,  et  quae  alias  ge- 
ncnim  qu^ditate  aoteiret. 

I»  ;  S-.IV.     ' 

•  liTlti  ».  JT.  cnt.WI. 

■'   ■  ..  ■  "  l!3n/,db,G60t^lC 


.    -r  j:   IV.. 

E;  conerario  vile  macernum  genus  At^iQfto  obiidsb^ 
Ipr.  Sic  cnim  de  eo  svetonivs:  *  Verm  AL  J^omus 
fiejfkiens  etiam  maeenum  Auffifti  origiium ,  proaaum  etus  ^ri 
generit  fmp ,  et  moda  vtiguentoriam  tahernam ,  modo  pifirimm  . 
Arieiae  exeraiijfe  obiicit.  Otafvus  qmdem  Parmenfis  quadam  epifiO' 
fa ,  mn  tatitfffn  vt  pifioris,  fed  etiam  vr  mimiarii  nefotem,Jic  taxat 
4isigtfium :  Materm  tibifaim  efi,  ex  crudiMimeAriciaepifirino, 

f.  \. 

Non  defimt  quoque  in  aliis  regnis  antiquiori  non  (b- 
bm  fed  etiam  recentiori  aetate  exempla  inaequalis  matrimo- 
nii ,  licet  ifta  plerumque  improbata.  Ex  Hiftoria  facra  cft  , 
Dauidis  exemplum  cum  Abigajh  **  Ahasuerus,  repudiata 
Vafthi ,  Eftheram  duxit  reginam.  *»«  Alexander  M.  Cohor- 
tani  latrapae  noUlis  filiam  Roxanem  duxit  vxcrem,  quod 
plurimum  deteftahantur  Macedones.  **»» 

*  J.    VL       ** 

foter  imperatore?  Graecos  inaeqQaTG  erat  matrimonium 
jnonftancint  Chlori  qui  Helienam  dqxit,  quae  tamen  obicu- 
yibri  loco  fuerat  nata.  {  Theodofius  II.  Imp.  duxit  Eudo- 
jtiam/  Athenienfis  Philofophi  filiam,  eandemque  impofito 
ffiademate  Auguftam  appcDauici  Ij:  quaetamen,  cumfeinui- 
0m  e6e,  cerneret,  faculcatem  abeundi.  Hierofolymam  petit, 
quo  ctim  magnis  c^ibus  pr^^eda^  et  terbplum  aedificaurt,  et 
«Eiuperibus  eiusque  loci  monafteriis  multa  dedlt.  tnde  reuer- 
S^  p(^  mariti  obitum  eodem  rediic  ibique  mortua  eft.  \^ 

•  '**  r.  SamJXXhv.^/t,  -      ^ 

\,*  cv%TiYt. Ui. rm.  c,  IK 

.  ■.  '  t' ^inc  EVTROMTi  lih.  X.  e.  /X  CooSandnuin  M.  0)n(UiitH.fiIium 
disit  obfcuriori  matnniontoi  natun). 
•Jf  »0»*»jBf.  £i/Ji  //A* 


Vmnm  dkifirkmu  ^ 

$.  XTL 
Saenciffinins  licet  ICus  dicatur  luftinianos  imp.  nifailo- 
minus  Theodoram  Hbi  iunxit,  mulieron  fc;enicam  atguc  fa- 
ime  anriMgoae.  Docet  iDud  aiSnr  de  antiquitatc  vrbisCon- 
ifoncinopwitaiae,  *  vbi  dicit :  Tbeodora  vxor  ma^Iuftimmd^ 
fifi  rtditum  ex  Papbl^ama ,  m  Bahlo  babitauit  >  vbi  propter  ege- 
fiettm  lanom  nebat,  fx  qm  opifido  vitam  Juflentauit :  v^  vero  ai 
imfhiitm  peruemt^  abieBa  iUa  domo  templum  conJhuxitS.Pantaleonis. 
rKOcoPivs  etiam  ipl^m  vocat  mulieTemfcenicajn**  ec  f«n- 
imtne p^ofiibukm.  .Li(%t  de  lvdewig  eam  ex  gente  Patri- 
ctorumAncia&iffedjcac ,  atque  admodum  defcndere  cone- 
ttir.%*  Inhuiusmatrimonii&uoFemEVSTiNVsImp.%** 
omnem  maculam  plane  (iiftulit,  id  ^od  luftiniamis  bnp.  po- 
ftea  confirmauiL  f 

$.  vin. 

Confhntinus,  Trenis  filiuff»  exeunte  (eculo  VDI.  repu- ' 
diacaatqnc  in  monafterium  decrufa  legicima  coniuge  Maria, 
Theodorari»,  macris  luae  aibiculariam,  illicicis  ml  nupciiS 
copulans  ai^ffali  corona  omauic  ff  De  Romano  Laeape- 
no  Imp.  ConfitancinopoIiEano  feculo  decimo  fcribit  mich. 
CLYCAS:  JH  Filio Jlto Komano ^  comuge priori mortm  dedir  aU 
teramy  non  ituftri  natam  famiUa  j.  fed  fkbeiis  ortam  parentibut, 
qte  quaeftum  in  cai^na  JacieBant.  Ei  cwa  nmeneffet  Anaftajia, 
td  ipfim  cum  Theopbanone  mox  coamuratumjuir.. 

I  3  $.IX. 

*  ap.  }Ttc.  JbHgmum  mr.  si  Fnc^fMm.,  p.  //. 
**  flijf.  jtrrMd  f.  ^S.  ddde  Rifior,  Iuris  e,  Ilt.p.  2i4.feq. 
•»*  mftor,  lufiimmti  tdp,  VIU.  $•'  IX.  X.  p.  rfg. 
\  ^*  L.  2j.  C,  dt  nMptiis,  iptdm  Sufiim  ■oindrcMi  iir  hifwis  iur.  p.  iSS. 
■f  £-7.  CJe  inceftit  nuftHsj  Nou.  LXVIt.  c.  VI.^  Adde  albeei- 
V    c^ie  QEyir\x.zvi  tie  nKptiis  lib,  J.c.tlT. 
■ff  cBDli-EBv»  comp.I3ifior,p.4^z.zoKAt.stUB.Xr.  Jun.cXJi. 
pMg.jfZ-  '      . 

nanzsdbyGoOf^IC 


7«  Cf.  B,   Bt  nmrimmt  MmpdB 

Intcf  Romattos  Tmp.  ctrani  matriinonloniin  inaegtiauisii 
proftantexempla.  De  Lothario  Irap.  dicunc  avkalci 
'  BERTiNiANi:  ^  Lothartus  (kfynSa otte biemuim  Enumgar^ 
daii^ftianiffimaregind^  dms fihi  ancilUu  ex  i»iIaregia<opuIa- 
vit^  ex  juarwn  akera  Doda  vociAulo  JHium  gemtertH^  ^m  Ka- 
Tohmamuai  ■oocari  iulAt,  Atii^  JiUi  -eiut  ^^a^er  adukeriis 
jn/eruiaa. 

^ud  Li^tanos,  sanctivs  IL  cognomento  Pilem 
CQ^leJ  acucullo^  quem  inde  a  pueris  vsque  ad  annos  pii> 
batacisfuae  ex  votoa  enatre  iiia,  pbaduenam  qua  vteba- 
tur  valctudiuem,  mincupato  gcftabat,  poft  patris  excefnioi 
in  rcgem  inauguratus  eft;  ied  cum  corpore  et  animo  aeger, 
J^corsque-eflot,  et  matrimonio  inaequali  quod  cum  Mencia 
Hara  contraxit,  parum  generofi  fpecimeiT  dediflet  ingemi, 
£Un9aque«x  eius  et  gratioforumaroJtram  c^^et ,  imperitim 
ilii-a  proceribus  abrogatum,  eiusqne^ter Alfonfus  II.  eO^ 
Ua,  vbi  m  vxoris  liiae  ccuniitatn,  agebat,  excitatus  eft,  vt  3- 
lins  nomine  remiimi  moderaretur.  Mdefteid  tuKtSan&ius, 
tentauitque  reftitui  ope  Alfonfi  GafteBae  resh ,  ftd  vbi  nitril 
feOTDfcere  videt,  Tolctumferecepit,  ibldemque  rdigiofe 
vitititando  et  geniumfuum  fiiperftttiole  defraudandp,  aetatem 
pcrcgiL  Alronlus  eius  frater  regno  potitus,  vtft)i  id.fil'- 
marct,  et  Cafteflae  regem  deuinciret,  ftagitioie  obftringere 
haud  eft  veritus ,  vxorem  Mathildam  Bononieniem,  quae  in- 
opem  opuna  domo  c^eperat ,  ottfentu  infbecunditads  «ius 
etaetatisproue3iorisrepudiando,  etcum  Beatrice  di£ti  Re- 
gis  HUa  QDtha  fcelcAas ,  vt  ValcQC  verbis  vtar,  ni^itias  con- 
trahendo.** 

$.XL 

,*Goot^[c 


*  Ai  d.  tSS-  ap*  Bv  «HBSMK  %  TIT.  p.sty. 
«•  VcEba  luat  iv^aotujmmdte  iMPamto  f,  g. 


^    XL 

feco^emPora^afliaeregno  Anconras,  Ludbuiciflru^ 
KnsiDelis  XR.  Ln(itaniae  regis  nepos,  eo  quodex  m^mo* 
nio  inwiiqisdi  cum  Vlolanca  (kionta)  concra^,  fberat  natus, 
p(rfl  moitem  Hcnrid  Cirdin^s  a.  1580.  »  fiiccesfionc  in  rc^ 
gnun>  exdudebaCBr.  *  fanmo  in  eodcm  regno  per  l^em. 
publicmiiuit  dieHnitum,  quod  libcFr  ex  eiusfnodL  matnmo»- 
nio  pn^aci,  a;  locccsnone  debeantexclwfi.  ** 

f  xn 

Ineci-RegesLegibms  albhonsvsVT.  guificuIoXE 
TOdt, .  Mariam ,  Mauritanam  fed  bapcizatam  diixit ,  dc  quo 
10.  MARtANAr*j^*  InregistorumBenahetiMauri^Hisfa^  ■ 
fis  regisJiUaJUJctptaefiyJiiferfiitionefriusMaurica^ttraa^  et 
■Xd£u  mmine  Mariae  i^feSatioae  nmtata,  tpddam  Elifahetbat, 
£aine.  fiaec  lieet  B^gisjiierit  Jitia^  attameny  ^uia  Maura  «rat^ 
iaaeyiaU  diei^efi  matrinmimttr 

.    :  '  $.  xnrJ 

foaequafeemprHnnmPecrir  Arragonfaeregis»  eiusden^ 
qnefraCFis  Alfonili  matrimonimnfde  quo  BERKARnc.NVS 
eoMEsiv9:%^*  R£xetAff<mfusJiore?ttisadbiicaeratisailoks^  ^> 
femes,~morihus>^ et it^ioJhmUs,  aciri Hbrdjftmprmioref,  ex 
/oeminfs^  <puis  DabetpremnefaeximiefukBras,  Jtngiilas  ^i  elege' 
tum^.fQrrft<fi£imasaw^miSas^feifa^u£fieym\ateinclyras^  m-  , 
^regiaexfiirfe  (^iesdecetit  Reees)  ortas :  mhihminus  ta- 
ineneasdemin.niammenium.  pr^  c^Mdefiimin  duxerum^     Qua 

dt 

*  Liccr  quaoi  maxrme  iiira  flia  (fcfeadeK  conamnc  AntDnnis.-     Quo' 
(acit ■.' eiftfnhttio' veri  ac  UgitinU  iurit,  qfw  Sertnipmm  Lufi^ 
niat  l^x  Anioniits  ntiitttr. 
'^  'TZI.TM htiK_^  impari matriimnio  fdrt.  Le.  I.-H.  tj^ 
•;*  X;*.  IX.  eltX.p.  m.s99' 

■■  -       "  '  ■  n^nzedbyGoO^glc    ■ 


ja.  Cap.  U*   Dtf  'mtnmmtinaefuaU 

Je  taafh  Kex ,  ac  etiam  tpioi  mntre  et  froceribus  regm  tm  eimfid' 
SisUfeuriiy  tttOtias  ite^  piAiiee  ne^  am  Jplendore  erfua^tu 
tomtaixit*  Ex  bis  mptiisjit^hs  qiaqite  Jilios  hahuenait,  fria- 
remHeXf  m  Siaimmdi  Berengariiy  (mtumntmen  impojidt,  qid 
frotinus  vna  cum  matre  tmrtuus  efi:  Alfsnfus  autem  balmt  alte- 
rum,  quemjimili  Raimimdi  Berengm-ii  nmrnne  danamt,  Isfotri 
f^ea  m  emstatu  fuceejftt. 

§.  xrv. 

Eduardus  IV.  Anglorum  j«x,  cum  in  animo  haberet 
Sabaudiae  principem  iibi  matrimonio  iungere,  amore  capcis 
fiiit  EHrabethac  Woodeuiiie,  Equitis  de  Woodemllei.  qui 

pofl;eafa3:usfuit  comesdeRiuers,  filiae,  quam  etiam  dnxit 
inmatrimonium,  de  quo  larrey  "^  fic  fcribit:  Edouard 
$rimpbant  de  tousfes  etmetms  etoit  heureux,  Vatnour  vint  trou* 
hlerjh  gloire  etfen  repos,  Entrant  dans  Jh  vingt  troifieme  annie  U 
ptnfa  afe  marier,  II  ny  amit  rien  fue  raifonnable  dans  ce  des~ 
fein;  et  il  etoit  ^autant  plus  louable  en  iui,  0ue  fon  penchant  pour 
iesjemmes  faaoit  jieja  engagi.^  toutjeune  qt^il  etoit^  dans  des  ga- 
iameries  dangeurefes ,  et  ^ui  le  menomn  a  la  debauche  et  au  Itberti- 
nage.  11  veulutfefixer  par  vnmariage,  eu  fa  giotie  etjon  coeur 
putfent  egalemetft  trouoer  Jeur  compte.  II  m  paria  a  fon  CmfiHi 
aui  Impropofa  trois  Princelfes,  egalewent  Jigms  de  lut.  -hapre* 
smere etoit  IfabeUe de  Caftille,  qui  epoufa  deptds  Ferdinand  dArra- 
go»,  et  quife  rendit  Ji celebre  dans  lajuite,  lafeconde  Margneiite 
d^Bcojje^  et  la  troifieme^  Boime  de  Samye.  La  derniere  Pemporta- 
par  ta  confideratim  de  CaUiance  qiCeUe  procuroit  a  Edouard  auee 
Loms  Xi.  nouveliement  paruenu  a  iaCouronne  de  france  ^  qui  auoit 
epoufe  Chariotte,  Joewr- ain/e deBprme,  On crut qt^il eioit  a pro^^ 
pos  de  mettre  leMovtarque  Franpis  dans  ie  patti  de  la  Rofe  blanche, 
pour  tempecher  defamrifer  ia  Rofe  rouge^  et  d^accorder  a  Margue- 
ritedAnpju  iefecours  queUe  etoit  allie  lui  demander,  pour  retabltr 
Henri  Vl.fon  epouxfur  ii  irene.  Le  Duc  de  Wanotchfitt  chargi 
de  cette  negat/arwny  et  iipartit  a^tot  pottr fin^Ambapide ,  dont- 
Pamour  et  la  politique frejjoient  egalement  tefuaes. 

•  Tom.Lf.879-  -  '  "^    - 

I  .MrjdD.Goqt^lc 


Jlfatttmsmreqi^iietehfmerwi;  VAmS^pidmr  ntu- 

fo  dtmsfa  xmimjfim;  m^  th^tmmu  tk  fm  mmtn  U  tmrma  ttmt 
mttm^ei  a  U  vdiige  Mmm-qm  ft  mmm  Mutcvmt  foi^  Dmtti- 
ftUem  Aigfeteney  Ja*t  ietem  ^fm  Piempetemimt  tmcimmt 
fm  mariage  em  Frmmce  mmec  vme  yrm^e.  Cefi  vm  det  atriemfm 
fcmes  defk  m,  et  tpu  ^mBem  dmms  Eem  m  vm  remebitimfmrfre- 
tumte,  qm  emt  fm perir  U  mmifim  /tterctt  et  ntem  CtBede  tm^ 
eafire  f  JS  EdmMrd  gmt  ete  moimf  bemremXf  m  lUmri  mmms  im/irtmmC 
j^^  eUe  mieritr  iiem  qif  m  em  dumee  ie  detmik 

EJmurdwpett/iit  <j^m  UVrimce^e  de  Sm^e^  qm'  il  MttemdmS 
muec  impatimce,  larsque  le  hmzard  Ui  fit  vair  vm  hmmti  fm  hfi^ 
prit  f  et  qui  lui  fit  omlierfa  recbercbe  dt  U  foeur  d^mm  grmd  Primee^ 
et  de  U  beUe  fheur  /tun  grand  Roi.  Vn  J9ur  qifilprematt  le  £iur* 
tifiment  de  U  chtiffe  de  cote  de  Grafion,  ii  em  emue  dmUer  remdre 
vifite  a  U  Dame  au  Hem,  Ceitat  cette  Ucqmelime  de  Luxemiemgf 
Wttve  en  premieres  mSces  de  iUuflre  Duc  de  Bethford^  qm  desbono- 
ramfa  naijfance^  et  ceUe  defimpremier  epottx^  s  eteit  indigaement 
resmariie  auec  le  Cbeualier  de  WoodeuiUet  depius  Comte  de  Riuers* 
Vinegaliti  de  ce  mariage  Ui  aiuii  fait  perdre  U  ramg,  fne  U  fimg 
dtmt  eUe  etoitfortie,  et  celm  oMque  CeUe  /  etoit  premeremem  af' 
Hie  Itd  ettfentfait  temr  a  U  Cour.  Ai^  eUe  aimoit  mieux  pafier 
U  tems  a  U  campagne,  etfurfes  tenes,  q^  a  U  viUe  et  parmt  U 
Bttrsfoifie,  VnefiOeforue  defm  fecond  mariage  Im  temott  cmtpa^ 
fftie ,  ou  plutot  eUe  etoit  venue  cbercher  ampres  ^eUe  vne  confhUtioit 
_a  fes  malbettrs^  et  vne  refource  a  fes  pertes.  Elifaheth  WoodeaiUe, 
c*  etott  U  nom  ae  cette  armabUfiUe,  auoit  eu  part  aux  caUmitezpii' 
iliques.  le  CbeuaSer  lean  Gray  fou  mari ,  auoitfidiu  Uparti  des 
Tjmeafiresy  et  j*  etmt  trouvi  a  Ufeconde  hateiUe  de  St.  A/ban^  0« 
i/r  emient  remporti  U  vi3oire  i  mais  ii  etm  demeuri  parmt  Ut 
morts.  Cette  pretmere  infortune  d^unefhmme  qtf  il  laiSoit  veuvm 
d'Ufi^^i'f'>^  age.,  fttt  fuiuie d^uae  autre.  Le parti aes Lanca- 
fires  ne  amfifuapas  long  temsfim  auantagei  et  U  Rofi  hlanche 
miant  repris  U  de^ ,  fon  Qieffit  cmfis^uer  Us  hiens  des  partifani 
4e  U  Rofe  rouge  tuez  a  U  premtere  hatatUe  de  St.  Alham.  Le  Cheua- 
Mer  lean  Gra^  etoit  de  ce  nondtre,  Ainfifa  veuvefe  v»fans  bienf 
tt  fans  mart ,  et  vint  chercber  aupres  S  fa  mere  fim  refup  etfa 

Strmditmjpr,Htrm,P.-iL'  'K  ■        -  fmf' . 


xlc 


74  ^*  ^^^  ^  matrimtmdfnaeqttaB 

■ftAfifimkt.'  SUnecraiitfas.y  troKoervtteC&tmim^.  Jiafortme 
■yaroenaEdmird^qmJmdomtlafienneguecJoncwitr.  Dans/e 
uieffein  di  fro^er  de  la  vifite  qu  il  rendoiia  h  Dudu-jfe  deBettferJ 
fa'7nere,  et  de  menager  vne  ammSure  fi  famvahU  peur  rentrer 
dane  fe  kiens  eanfijqwr.y  a  quti  eUe  hmoit  totttes  fet  esperances^ 
■aUe  parut  deitant  iejeune  Souverain  auec  tout  fes  charmes.  ESe  n* 
■atoit  pas  vne  de  ce  beatuez  dont  f  iclat  a  quelque  choje  debioufffanti 
'jnais  twue  fa  perfbnhe  ,etoit  -pieme  itagrtmens;  feiyettx,  fan,  air-f 
Jes  mameres  amiem  vne  muacite  et  des  graces  dont  an  etoit  enchant^i 
at.iiy  amit  dansfa  conuerjation  vn  tour  ^  espritfi  aifsetfi  galant^ 
att*ifeuf  fala  amir  /e  coeur  bien  dur,  pour  tien  etre  pas  tauchL 
Geiui dEdouard «*  etoit  paj  de cette  trempe,  et  Une  fut  que trop 
■Jiiicepihie  des  impreffiont  qti  yjirent  totttes  les  Sfferentes  beaUtex 
M  ta  Jeune  veuve,  Ses  maiheurs,  dont  eilefe  piaigniteuec  vne  dou- 
eear  refpeStueufe  ^  puiis  qui  ri  auoit  rien  de  bas.  dot^nerent  encore 
'dk  reiiefj  a  fes  attraits,  et  Pamoureux  Edouard eprouva  dans  cette 
accafion.qu^une  heauti  maibeureufe  a  quelque  chofe  de  ptus  touchant^ 
igu^une  qui  ne  fefi  pas.  Attam  ^tfeiie  eut  acheui  de  parier ,  elie 
aaoit  tfiutohtenuy  et  te  tendre  Edouard  ne  partit,  au\ipres  Pauoir 
ajfurie de  ta  rehahiiitation  du  Cheuaiter  Gray ,  et^ae  ta  rejlitution 
de  tousfes  hiens.  Sit  ne  /.  expHqua  pas  afors  de  fa  paffionj  it  /y 
aiandmna  pourtant fi  fort  des  cette  premere  entrevue,  qiiii  ne  pen- 
fa  piusqu'a  lafatisfaire.  tt crat  qu^ii  en  feroit  de  cet  amour,  com-. 
me  de  qttetques  autresy  qui  ne  tui  aueient  cout/que  queiquesfvliici' 
tationSf  et  quelques  liberaKtez^  Celte  quUtvenoit  ae  fmre  a  la  hit- 
.  •■Igveteoe,  etoit  deja  dun  affez grand prix ,  pqur  PAtgager  a  tare- 
tonnoiffance  a  famoury-ii  n'y  auroit  plus  guere  de  chemin  a  faire^ 
itfe  tiompa i  et  cette  ariifiaeufe petfonne  ie  niena  pius  toin  quUt  »e 
pertfoit.  It  ne  fut  pas  teng  temsjans  tui  rendre  vne  Jeconde  w- 
fite,  11  ne  pauvwt  ptus  viure  fans  eUe;  et  on  peu  croire 
qtiun  Amant  courorme  t  jeunet  hienfait ,  accoututp^  a  etre 
"beureux^ 'aftji' impatient  d^ailieurs  en  amour  qu'  d  ia  gtler.- 
re  ;'  quan  Prince  en^n ,  qui  n*  auoit  mis  q^  un  fottr  a  con- 
querir  vne  Courotme.,  if  eteit  pas  dhumeur  a  donner  des  annees  a 
la  cenquete  dun  toeur.  Mais  il  trouva  dans  ceiiu  qu^lt  attaqmit, 
yne  refifiance  qtCii  n*atto^  point  encqre  eprouv/e.  Vn  ceiebre  Aiifeftr 
"iAjt,  (pte^idfine  Atttanre ^etant aper^ue du.prmpt.effet. defes ihar^ 


mjy  et MeJennr St Sti  tm mit frspf/ ^imt mmieKS  mt/m 
ftuvoir  iepmJrey  eBe  ini  mtmufmt  dG»  ZtfMr,  fmrTM^tr  m  i*«« 
gagriri  cmr  enfin  Jid  £t-eSey  je  fiti  Ainr,  Sre,  far>r  wefi^  f4ti 
nee pemr.  etre Retmei  etje  titefins  trtp de  conrsge,  «A  tr^aevertM^ 
feur  me  amtemur  Je  la  qiulite  de.  Mmr^He.  Ces  fm^$  fmteM. 
frowmees  mm  vu  mela^ge  de  dnicemr  et  tQfiertiy  qtn  mcketterett 
^e^amerleRu,  Ebkien,  Aladmme,  Jtd  repem£eil,  ^tee fmm 
qme  Im  Oiwrtmte  ^Aa^letarey  feur  vomi  p^eder,  je  vmt  t^rm 
mmecmoncoeitry  et  jevetixxmsefmfex.  I^tnarimgefitiienimtemt, 
c/u  acefrix.  O»  nedk  feint  combien  de jimrs fi  fatterem ^  defms, 
-le  premer  q^il  vit  eette  dangerewfe  ferfomte ,  jnsqu  m  cetudeclm^ 
ration  qmjia  fnitde  dn  mariage.  ftefi  au  moHs  certem  qne  te  ter- 
me  rf  enfttt  pas  hng ,  fuisque  les  Htfioriens  noits  efprenent ,  qii^ 
les  epoufinSesfifirent  le  i.  de  Alaj  1444.  fmr  le  pwm  gne  MyLrd 
Warwitb  venoirde  comjmre  ceiid  de  Jm  Frmcefe  de  Sautye^  et  qu* 
le  Coime  de  Dammartin  eteit  fret  mfmrtir  tk  France,  penr  en  vemr 
dfmander  larati^etiemaEdnimrd.  Tane  il  efi  vrai  que  fes  cbofitk 
quehifalfimmnufmtfmre-,  s  exectitem  toujenrs  auec  fbis  de  fri^ 
chitatim  que  lei  «atres.  tcRoi  eut  honte  neamntms  tmfe  miiimnc^ 
fidtsprt^ortiotmee^  et  qui  lui  ev  faifint  manqner  vneplus  conmrmMm 
afadigmti,  ai^  bien^qt^  a  fes  interets.  II  craignoit  d^aSiettrs  d& 
fi  h-ouHHr  par  la  auec  Loms  XI.  qifii  outragoit ,  en  manquant  d£ 
forote  a  fit  heUe  fiemr^  et  a  ce  Monarque  ai  meme ,  dbn/  il  aaat 
demandi  ie  confimtemeitt.  Pem  •  etre  encore  mpr^ienda  -t-illetre^ 
'frocbes  du  Duc  de  Warmchfm.  Ambafadear ,  et  c*  etoit  aufft ;  com- 
me  nms  /'  aOonsvoir,  ce  qui  iui  deuoit  demter  ie  fius  dinqmtude. 
Cefut  au  mohfs  du  mecbmemement  du  Mylord  Angioii  qtfii  em  ie 
plus  ajouffrir  i  ce  fier  Ambaffadeur  n^ajmt  fu  im  pardomter  de 
taaoir  joue  da^  vne  fi  imfortante  negotiation.  Quei  q^enput  etre 
le  motiffon  mariagefut  vn  myfflere  pendant  plus  de  quatre  eu  cinq 
moiSf  et  ce  nefttt  qitefitr  iafin  de  Septembre  qttil  le  rendit  fublia 

On  ifen  eut  la  noiraelle  a  la  Cour  de  France ,  que  lors  que  ii 
Comte  de  Dammartin  auoit  deja  recu  fes  depechesy  pour  venir  affu-, 
rer  Edouard  quefa  recherche  auoit  ^te  agnrable  a  Louis-Xl  et  a  ia 
Princeffefa  beliefoeur.  ..On.futfurpris  de  ia  l^gerete  et  de  ia  b'^ar- 
rerie  du  Miiiarque  Aagiois  et  on  eu  de  la  feine  a  ia  croire:  muit  m 

■  >     ,  K  »;  ,-.'"« 

Goot^lc 


7<  CtP'  B- '  Dt  nuinmm  httjuS 

tnntf  Kmct  U  emfirmnmi,  -  Vn  oatre  ^ue  lcuis  Xl.tnem  temi- 
gnt  Je  f  im&gMti^i  nnut  H  eteitji  apItMi^a  a^ai£er  la  Mmjim  de 
Botttgegat-,  )jtlii  nt  penjhii  a  autre  cbtft,  et  iltfaaoit  garde  deje 
broniiier  antc  vn  Pritice  cftttettt  pu  trauerjfer  Jim  dejjein  fauori  ^  et 
Pttniqttt  M  de  tmttefa  poMeme,  U  fe  cmtenta  £mc  de  quel^uei 
txcufes  qu^en  iujilt  du  rejte  il  fe  ntit  peu  en  peine  qu'ijn  lut  ettt 
mam^departle^  etiaiJfaEJeutirdfisrtenrepcs,  et  fans  eumr rien 
it  traitidre  dtfen  rejjhaiment.  Licet  autem  inaequale  &erit 
inatrimoniuin,  nihilominas  EduardusV.  ex  hoc  matrimo- 
iuo  ipfi  fuoceflit,  de  quo  Larrey;  ♦  //  laifa  defm  mariaie 
miec  Bifabab  Woodimtte ,  Edtmrd  Prince  de  Gattes ,  qui  bt) 
ficceda. 

J.  XV. 
ApodAnglos,  ioannes  de  gavnt  Dux  Lanca- 
ftriae,  Eduardi  Regis  filius,  concubina  primum  vius  fiiit  Ca> 
tharina,  Ottonis  Scnwynfordii  viri  equeftris  loci  vidua ,  fo- 
dalis  cuiusdam,  cui  nomen  erat  Fapa  Roet,  fflia,  etcum 
^dem  pcr  aliquot  annos_  ftupri  confiietudinem  Iiabuerat. 
Hanc  licet  aliquando  amouiflet,  attamen  biennio  poft  mor- 
tem  vxoris  Conftantiae,  Pctri  cruddisRee.  Caft.  filiae  natur^- 
lis ,  folenni  rim  duxit  in  matrimonium ,  fiberasquc  ex  cadcm 
progenuit  de  BcaufortdiSos. 

§.  XVI. 
In  regno  Franconim  theodebertvs  Bilechildam 
(qoamBrunchildisa  mercatoribus  emtam,  eoquoderatfor- 
fliaejEregia,  illi  dcdeYatconiugem)  intcrcmit:  puellam  no- 
mineTheudechildemfibi  accipiens  in  vsorera.  **  Chilperici 
yero  filiis  qiueftio  ftatus  fupcr  fuccelfionc  mouebatur ,  de  quo 

AIHOlNVS.  *i« 

J.XV1L 

•  C  /.  f .  pet.  - 

t«  AiMoiif  I  Hifi.  &Mtt.  Ub.  iu.i.'fi.  apad  bv  CBum  T.  III 

t-K- 
*^  Lik.IK  e.I.  *Bad  try  tiBttxtf.f^. 

1  ,nrfdb,Goot^k- 


ipi 
fpi 


Vhwmi&tjhmm*  ff 

5.  xvn. 

De  CHARiBfiRTi  Francorum  Regis  tooquati  matrf- 
nxmiodicic  gregorivs  tvronensis:  *  ForroQ>ari-- 
hmut  "Rfx  Ingobergam  acctpit  vxorfnty  ds  quafiiam  hahmty  qua» 
fofiea  m  Catmamy  virum  accipiens,  efideduSa:  Hahe^t  amc  tem* 
pms  Ingoherga  in  fermtium  fuim  duas  pueUas ,  pauberis  cmusdam 
Jl(iaSy  fuarumpnma  vocahatur  M^rcauefat  reiigiejam  vefiem  ''ha~ 
hens:  aUaveroMerofiedis}  iu  quarum  amore  Rex  valde  detmebatur, 
Brant  enimvt  diximus  artificis  hnarii  filiae.  Aemutd  ex  boc  In^oher- 
ga^  qmda  Rege  £Ugererttur  y  patrem  earum  ficreiiut  operan  fecitj 
futarumyVt  dumhaec  Rex  cemeret,  odio  fifuts  eius  haheret^  quo 
operante  vocauit  regem,-^  lUe  autemfperansaiiquidnoittvidere,  ad- 
fpicit  buttc  eminus  ianas  regias  componentem :  tptod  vident  comm»- 
tus  in  ira,  reliqmt  Ingohergam  et  Merofiedem  accepit.  Hahuit  et 
■  aiiam  pueUam  opihonis  y  id  efl  pafioris  omum  ,  filiam ,  mmiruTheu^ 
dechiidemf  dequaetfertmrfiiimnbahmjfei  qui  v$  proce^t  ex  aluOy 
frotimis  deiatut  efi  adfipuicrum. 

f  xvra. 

In  .W(:0fun7 regno  gvstavvsI.  3.1536.  fecondasnn- 
ptias  ^lebrauic  cum  illufh*!  virgine  Mu?aredia ,  Erid  Abrsh 
hami  in  laholm  Equicis  aurati  ec  Wcftn^othiae  guber* 
nacoris,  rcgni  Senacoris  filia.  **  Haec  primo  filii  lohknnis, 
poftea  regis  Sueciae  parcu,  exeunce  anno  d.  21.  Decembri» 
S.  Thomae  die  1538.  feKx  erat.  *^^  Hic  Finnlandiae  duca- 
tumfuit  adeptus,  atque  depoHto  Erico  XIV.  firatre ,  hStx» 
Rex  Sueconmi.  *#** 

§.  xnc 

In  eodem  Suecorum  R^o  liocidimnm  eft  exemplum 

Eriei  XIV.    Hic  dum  varicmim  principum  nuptias  miftra 

E  3  .  ambi. 

*Ztt.ntr.e.XXp-I.p.jig.ti.enE»9, 
**  Verba  Amt  LoccKHii  i;»^. /7.f.  ^9«. 

%•  a  I.  p.  ipf, 

V  C.l.f.jit,  .       r-  i 

nan..db,G00g[c 


71 :  Cap.  II.   Dt  mnrmma  MUfmU  . 

ambiuiflet ,  tmdem  concubinara  ftiani  Catharinam  'peffimo 
«mfilio  doxit  yiotmt:  Erat  enim  JBtet  conaibinasj  quas 
riureshabuit,  Catharina,  quam  itadeperiit,  vtnontantum- 
in  coniugem  eam  adfciucrit,  led  etiam  folenni  ritu  tanquam, 
reginam  coronari  cnrauerit.      Faaum  id  eft  d.  31.  Iulii,anno 

.  1568.  poftquamiam  antea  filium  ex  Catharina  iiiiceperat, 
Guftauum,  cui  hac  ratione  legitimato  ad  fucceinoncm  viam 
pandcrc  voluit.  Rex  vecors,  qu!  fi  irtens  non  fiiiflct  laeira,' 
potius  profpicere  debuiflet,  potuiflctque  fecile,  inde  ruinant 
caTumque  ipfiim  fibi  adpararc  ccrtiflimum.  Erat  enim  Ca- 
tharina  humiUimo  loco  nata,  filia  quippeliaoris,  vtquidam 
vtdiBit,  vel  vt  alii,  rufl:ici  cuiusdam  Mcdelpaccnfis,  podea 
fefti  decurionis  inter  praefidiarios  miJites.  Ferunteampuel- 
lam  in  foro  obiitario  Holmiac  nuces  venum  expofuifle ,  vnde. 
dum  forte  vifa  placuit,  Ericus  eam  in  fororis  Eli&bcthae  gy-. 
naeceum  traducl  ct  ibi  tamdiu  aflemari  iuiferit,  donec  amo- 
ribus  ibis  per  aetatem  redderetur  idonea.  Fecerat  autem  hoc 
Ericusvel  fpekgitimandiipfam  ct  filiumante  nuptias  exes 
naium  ,  ct-iucceflbrem  fiium  faciendi,  vel  ex  ddperatione 
nuptiarum  Elifabethae  Anglorum  Reginae,  Scotae,  Land- 
grafii  Hafliae  filiac ,  et  Lotharingae  quas  fiiiftra  ambiuerat; 
vcl  vtfratribus  fuis  acgrc  faceret.  Quo  tamen  fuo  nomini 
maiorem  ipfc  maculam  adfpergebat,  populique  contemcum 
fibi  creabat ;  quod  cum  imparem  fociam  regio  lateri  appli- 
carCt,  quaercgiae  dignitatis  nomen  vilitatc  gcneris  obicura-  . 
bat;  vt^annuli  decus  etfplendqrem ,  vicrum  pro  adamante  ei 
inlertum,  minuerit.  Sed-et  exiftsmationi.publicaeregnique 
i!am  indigna  coniugii  fijrtunanOn  parum'detraKebatj'quod 
tex  fuae  patriaeque  dignitatis  ycl  oblitus  vel  negligens,  a4 
iftas  fe  fordes  abiiceret.  Sponfam  in  aede  facra  publicc  fibi 
iungi,  etpoftridie  folenmritutanquamreginamcaronaricu- 

:  rat.  *    Verum  non  ipfe  folum  hanc  ob  caufam  regno  deitcie- 

■  .ImW 
•  Vid.  Lof  CBH.  Jiijl.  Sutem.  Ijh,  yil.f-j7f.ft»..      -  ^    ,, 

:  '.  ■      .C.oc^lc 


tmir,  fed  ectam  Jijberi  ex  hoc  itntrrtnoiuo  prognaci  ab  oasBi 
{ii<:ceffione  plane  exchidebatttar,  de  quo  10.  loccenivs: 
*  Fraecipm  autem  ordines  regra  am  lohame  rege  et  Carolo  Ma- 
gno  Principey  Regmque  Senatu,  per  Petrum  Brabe,  Ericof  ^Ked 

tusiwaadum  J^aeftituni  fiAditiSy  et  regmjeges  perfde  tiiolafeT^  at-< 
aue  propter  tot  crudetitatis  exercitae  exempla  aliasque  cmfits  Ju* 
'  perius  emmeratas  et  peculiari  fcriptp  pubfice  edita  cati^eBenfas, 
~  Of^ue^Uberis  eiusy  ob  vileac  inhonorum  ^natemumgems  regmSuejitci  ,  , 
in^eriumrenunciarunt ,  etjigillis litterisque quwusfuam fidem an- 
tea  Erico  (^ligaruat  discerptis^  etinigtam  come3isj  perpetia  car~ 
tere  Ericum  cmhmianmt.  Ucet  Ericmtpoftea  huiusfaBipoeni^ 
terit  qttam  maxime ,  ^a«/  Maieflatis  et  regni  decoris  oblitus  im- 
memonjuefui  eruperit  in  coecum  vo/uptatis  adfe3um,  concubhiam 
fmiHae  iOufiris  Julgore  non  con/picuam ,  Katharinam  nomine,  . 
VKorem  ilUcemer  ducendo ,  con/ortem^ue  cubilis  agmjcendo.  Qui 
ramea  tanqumt  tam  illafiris ,  tam  honoratur ,  tam^  potenj  Rex 
^ner^^manm  i^oianarutn  deU^um  haberer, 

.§.    XX.  : 

SereniffiniusDanomml?ex  FRiDERicvsIV.  primum 
^damabac  Annam  Sophiam,  Conradi  de  Reuendau,  Magni 
TJanrae  CanccHani  filiam ,  (jnam  primum  1712.  Slcswigiae 
^ucrffartl  declarauerae,  poft  prioris  comHgis  iudoiiicae  Me- 
gapolitanae'  yero  "morTem ,  -d.  15.  Martii  1721.  infecutam,  illam 
3.  30.  Aprilts  '1721,  in  arce  l^fiderichsberg,  in  praefcntia  re- 
giaeiamiliaeatque  Maguacum  impofita  corona  Regiflam  de- 
darauit,  his.verbis  :  Madame :  Je  vms  declflre par  eette A3ion 
Meine  de  Bmnetivtrc  ,tf  -de  Nerwefftte  ** 

.   ,    "  §.  XXI.    . : 

-In  Not^gtae -T^tm  adlegatur  exempkmi  haraldt, 
X^  andllan  fuain  duxerit  vxorem ,  ex  qus  prognacus  Haqui-. 

.^  V      ■   ^   '■■'■•    •■  ■■■  ■  '^"®» 

1',,  r^du.C00t^lC 


$g  Caf,  IL   Dt  autraimi»  kuuqdaR 

imsi  qui  ipft  fucceflit.  Veram,  ifta  ex  priniamm'  poduf 
erat  nobilitate,  de  quo  thormoovs  thorfaevs:  *  ■ 
Cum  effet  Hwraldut  pr^efiptiugenarius  ^  nokilem.^uanJam  vir£i- 
nem ,  vemtfiate  eximia,  Jooram  in  infula  Hordiae  M^fiure  natam^ 
indequeper  contemtum  ab  ittuidis  pofiesMoflrarfittng^  perticam  Mo- 
fittrenfemtdi&em^  in  familiam  recepit  y  quam  licet  interandlias  Re- 
^as  rtputabaty  more  tamen  id  potius^  iam  a  Mortarcfnae  tempore 
recepio,  fiehat,  quo  nobiles  etiam  muUi  tep  obnoxu  erantt  quan  .■ 
generis  ratiom,  nam  eognatione  att'mgebat£tiUemHordakariam,  vt- 
rum  primarium. 

$.  XXIL 
In  Vngaria,  Aridreac  D.  fflius  stephanvs,  Venetias 
ttonfugit.  Vtii  aliquandsper  diuerfatus,  patiicii  cuiusdani 
viri  ex  Maurocencmxm  'famiiia  nad ,  et  nimhim  diti(Gnii  fr- 
liam ,  amicormn  confifio  ada^his,  vxorem  duxit,  cut  'nio- 
mafina  nbmen  ^rat ,  Ibcerique  patrimoninm  ampHlIimum  iu-  • 
redotis  aecepit.  Ex  hac  hlium  genuit,  qucm  exaui  nomi- 
he  Andream  vocari  iuflit ,  in  Veneta  natus  **  et  educatus 
vriw,  hinc  cognomen  accc^ 

§.  xxm. 

Apud  Bohems^.  vdalricvs  xxt.  rufticam  puellam 
Bozeam  fibi  macrimonio  cc^ulauit,  iilius  ctiam  ex  noc  ma- 
•  trimofljo  natus,  BrebisIaUs,  ipii  fucceHu:,  de  ^o  dvbra- 
R I V  8 :  ***  ne  is  absqttt  vxore  plane  folitarius  aeeret ,  initicflatim 
pritKipattis,  animttm  ad  matrtmamim  appulit.,  fed  ajiquamdiu  in- 
certttm  ^  vndensm  ctmiugem  fibi  peteret  ^  qu^tmqmdem  extema  A. 
Germania  ,  in  qua  magnam  aetatis  partem  comriuit ,  n^io  quart 
nonjatis  piacebantGynaeceaj  et  dominuliataiij  extabat  ^ponfi  ^  cum 
quapro  dignuatefponfajia  contrahi  pffe  vtderemur.  utefutfartet  ' 
vt  a  venatu  reuertens ,  incidefet  in  pueJlam  rufiici  cmusdam  homt' 
mtfiiiam^  HmeBiarMm  tunc  fordes  ad  fontem  eluent£m  i  huiusfpem 
pelleSut^  adequitur  pr^ius  iUaT^que  intttens  aUoqtatur  fattttltariut, 

»  Rer.  Ntrvag.  P.  11.  tih.  I,  tap.ff.  fy  ■  ' 

••  BOH*ijiiT»  XtK.  tt.  iii.' IX.  iueiatte p.  m.  2tf,  .    ■      " 

V  Xf^.  ril,  iutunttp, »  f/.  ASVf.  iilTlTf  «^k  XfBif  -  ■ ' 

■     ■  Goot^lc 


PSrmim  iSi^Mm»        ^  U 

geiMX  um  adet CMpitnr  igm,  vt  nee  £^tittiem  tm,  )pumfii 
foMU  ate  m  ctmfiHum^vitvrx  dmend^  iMmcauerm^  reJPtfietidam^ 
»ec  quenquam  ffwfiu  bimtmem  _fiki  amiienihim^ptitaiifrit^  fi^aiiter 
fuamper  nuptias  bmusue ptteilae  igaem  baufiumexflingtmmumjua* 
deret.  locafus  inter  tSJaaJoreSf  Je  vna  no3e  effedwrtmi  vt  quae  htrf 
virgo  ruflica  fuerit ,  eadem  cras  fieret  principis  mulier^  ^uoniam 
prmciph  vxor  eadem^gattderet  cum  marito  dignitatn.  Extra  aulam 
tamenjjmpar  hoc  cnnhtginm fu^iiiatiqne  haud  carebat,  fraefertm 
m coetu  nojhonm  TMii/iam, procaciter  ignobilitatem Btaincit \id^ 
'  men  fponfae  erat")  tncejfentium.  Sed  itetti  a  ntiptiis  temporey  Bea^ 
trix  tantum  generofae  indolis  fpecimen  t  tummontm  elfgantia  et  mom 
defiia^  tumverbarum  comitdte  et  ciuiUtate,  turp  vita  deniqui  caflet 
etpudica  ofiendit,  vt  non  in  minoremfui  admir^knem^  quam  pritts 
inttieSam  matrmas  etiam  mhilijjmat  comierteret.  Ea  primo  fiatiih 
matrimonii  anao  fi&dtum  peperit ,  quem  Heiichardue  Pragenfis  Pen- 
tifex,  quiin  /octtm  Theodaii  cooptatus  efl^  aquis  luflraiMy  tinxit* 
'fue  thrismate^  ac  nomine  BratisIai.tinSitm  nermnamt.  ipjo  parente 
dtceffime  filii  ade»  exhilarato^  ut  £em  iufiricam  pubiico  commuo^ 
choraeis-i  hafiarttm  cencurju  donatiuo  coacelebrauerit.  De  V  d  a  L- 
Ricoidem  dicic  abneas  sylvivs:*  Inter  caetera et iUud  ^  . 
nerratur ,  redeuntem  ex  venatione  pueUam  vidifie  m  viOa  quadam 
iuxta  puteumvefiimenta  iauantem,  ntmine  Bvzenam,  ^ued  Beatri' 
eem  interpretatur ,  elegami  forma  et  moribus  fupra  quam  par  efl 
agrefli  vemifiis  .*  captum  fpecie  et  alioquio  modeflo ,  quamuis  amici- 
aduerfarentur^  coniugem  accepije.  De eodem connubioinaequalt  - 
dick  ANTONiys  BONFiNivs:**  Quum  e  venatione  rediree, 
pueliam  vidit  vefiimema  laaantem,  rafiicali  genere  natam,  liheraU 
faae-,  forma  eieganti  -et  venuflate  ninua,  cui  Bocenae  nomen  erat, 
Primo  obtuitu  in  eam  exarfit,  accedekat  fuatA^nmm  virgims  .ela^ 
^tm ,  ingeniique  mores,  quHus  it  tniferrtme  captus  efi,  HancmoM 
muitis  famhariitis  vxorem  accepit ,  ex  qua  Byzeiitiaui  nattu  eft, 
$.  XXIV. 
Incer  Itdos  Frmdscus  Maria,  Magnus  Dux  Florentiae  ^ 
fupeiiHte  priore  vxorc  J^mntut,  Ferdinandi  1.  fiUa,  in  Bhncae 

•  BeliemU  c  XVm.  \  ^.      , 

*•  Hifi.  Hung.Dec.  IT,  U%  U.  f.  i^, 

Stfmiiltirispr.Hereic,  P.If»  L  .  ..    . ,   •     , 

nan7,dbvCtX:)glC 


OaidSaCy.  Bntholomaei  Senacoris  Veo^ci  fijiae,  amoru  traft 
efrafusvh?cyeraiub]ata,  inoemim  reliODit,  Riq>iusue  fece* 
rit,  c^  eam  poftea  in  nwEttiinoniOTri  duccrct,  an  cum  a»^ 
tcafupcriHtc  loanria,  eiusdcm  cdntubemio  fe  permatrimo^ 
nium  ponueret.  Erac  haec  Blanca  Capella  patritio  apud  Ve- 
netos  iaiiguine  oita,  cumque  a  Francifco  in  com'ugcm  ad- 
i(citaiuinec^  a  Senatu  Veneto  adopt^,  ec  maritum,  nono  abr 
iwic  annp  r^ntino  obicu  (ublacum ,  quinque  po(t  horis  (lue 
ex  iato,  l|ue  cx  moerore  praedpicaca  morte  iecuca  eft.  * 

§,    XXV.  -        . 

De  Philif^  Maria  Vice  Comitc  Mcdiolanenli,  ct  buius 
inatrimoniocumSeacrice  ficnarrac  iosefhvs  ripamon- 
Tivs  ;♦*  iam  adoieiurat  loannet  aetatis rtkore fimd^  et  apud  Vtce' 
(omiem  exiliimatitn*  t  quatn  pofi  matris  mortem  auxit  fat^uiari 
veritOy  per  Beatrids  materteraejhae  nuptias.  VxoreaFaciimCame 
fuerat ,  ficuti  dtSam  efi,et  ev  merttto  magvorttm  opum  heres  femnay 
l^tcecomitum  demum  infira  firtUBam  fuam  pene  defpeSabat.  Q/m^ 
y»?  amaiiante  foamey  PJjiHppo  Mariat  ttmupfiffet ,  Prindpanm  de 
^uo  tunc  amki^ebatur,  haud-duhiefirmauit  in  maritimt  fauore  fuo  et 
fecumarum  vi.  Tantdm  momenii  in  nuftiis  iliis  fait ,  arti/exftu 
.tnatrimomiloannes,  imperio fic firmato  potiebatur  aula..  Nefhur 
.  autem  qiad  caufae  fuerit ,  cur  leannes  ipfe  caeiibem  agere  vitam  to- 
^uritf  tadia  Penatihus  indu&a  vxwe^  qmd  txfiet..  libero  fortajfe 
tboro  aele&abaiur,  de£tut  abeunte  aetate  Hiteraru^fiudAs-,  et  adui*- 
ta  tam  Sanabae  jratris  preie^  piuribus  itififlhe  murnmentts  domam 
videhar.  Et  principis  amicorumque  bortatu,  confiHa.  nuptiarum.hner- 
dama^tami  nommlia,  eOgenttque  vei  ^ifferenti,  aetas  (d/reffirat 
«r,  qtiae  confidtare  idem  probiberet.  Hanc  tamen  vxorem  d.  t.  Au~ 
guftt  1417.  fuh  aduiterii  praetextu^  cum  homine  Miifiea  capite  ftdt. 
fleSi-  ***  Vberius  de  boc niatrimomo  egit  pavlvs  (ovivs 
*^*  diSm  ^  ierihit :  deerat  pecunia  exercendae  virtutis  Meruus, 

fed 
•  iMHOj»  Gentdt.  EamiL  ItdtUe p, i^, 
•*  Hifi.  lOedioUn.  (ib.  IX.  p.  SS^ 
\»  Sks.OK.TKvcHifi.deiidUMrrefJio.tkccuji  PHi(iFr.V£k«AU7S 

f-3^f-     .  ■        *.    V 

•^*  Vitd  Fkili^  Msrise  &h.  XII.  vitar.  vMtf^  ■iHufir.Jiik  initim/if,  igi*  • 


Vironim  iBt^hium,  if% 

/ei  es  ftditam  prouenta  a  ^eatrice  Ten^ ,  vrorf  Tacinii ,  eehrlttr 
ijfipetratw,  pnfofitis  ntm  noao  prmcipe  nuptfis,  quat  i^fe  Fanrtigr 
in  extrenm  vitae  aSu  Jiu^ffe  ferebatxr.  Nfc  eas  ainatt  PhiUppur 
'tanquam  aetatejvrtanaqtte  hnpares.  Itaqne  ieais  meHer  kntempe^ 
fiiaae  Htidsius  et  maiorir  imperu  atuda ,  vix  4fterfis  fachryfnis  inaa^ 
fiicati  cemagii  tbmtm  faiit^  quatertpie  ceniena  nl/l/ia  anretaam  nane- 
mam  dotis  nomine  Snimerat.  Sed  pergit  ille  :  *  Vermm  Pifiiip>- 
pus  ingrah  fbemque  ammt  infamiafe  ttirpiter  fBedaffevifus  «?,  cu» 
'Beatrtcem  vxorem  adtUterii  cum  OfwnteOo  Citharoedo  admiffi  reaoTf 
nec  in  tormetttis  qmcquam  contra  putScitiae  decus  conjltemem  j  fecttrt 
fercuffit^  imparis  vt fervntcomuffi pertaefas y  cuiuttamaMtundutiit 
vpibus  ad  imperium  penterafet. 

§.  XXVlv 
De  Rffy«flftfo,  GeldriacComiPe,  qoiSeCTfc-XIV.vfitf^ 
fcribit  froissardVs,**  quod  B£RTHOL»faMechIinia 
incrcateris  praediuidsftliani,  vc  fe  adebitisliberaret,  duxe; 
lit  in  m^moniQiri  his  verbis :  &qjra  memmmu  diKts  GtU 
driaei  ^  heUum  in  GaBtas  demtndatttt  ^  id(piejaperheet  tiatttoh 
hon  contwneUofi ,  praeter  communem  et  vfitatum  indicendi  belii  mih 
reiii.  Pprro  vt  clarius  dccipianzur  vnaria ,  ret  ita  hahet :  GeU 
driaecomes  'R^mddus^  proSigalitate  et  luxu  mtiltum  iahefedt  S- 
iionem  (itam-  Cumque  locum  et  digmtatis  ^adum ,  in  his  on- 
m^iit  aegre  ttmi  pojfet  ^  adito  Cdonieffi  fraefuk  ^  cognato^ 
r^tn  fids  CDiifilitan  nptahat,  jUe  fofl  Hberiorein  tdmarsatimm^ 
\fatis  immt  vides  et  ipfe  imeWgity  nan  effe  prindpem  vQum^  ^ 
fitiamfiiam  vxorem  tihidare  velit ,  non  fiban  exhaufto  et  it^y 
fed  vebementer  etiam  obacrato.  Caeterum  is  quem  Bertholdtan  a 
MecbUnia  vocanr,  niercaror  pfaedii^s  ^  fiUam  hahet  vnicaihy  a  ma- 
gnis  eticmt  p-incipibus  expetiram  proprer  anipljjimam  dorem.  Noh 
alia  via  melius  tihi  confuli  poffit ,  quamfi  praedam  iftam  inuoles. 
MJttendus  ioitureftadiiJumtegatus,  inbancfentemiamyfipecunia 
L  3  fw 

*  p.  igS:                            .        ^          - 
'        ••  Ub.  iri.  p.i4>'  Injiff  coUEVisi  Sfript.  rtrmn  Brittjmtricar. 
'      fJJi-  , 


.^lc 


^  Cap.n,    tk  mtrUmm  .hueqtuR 

Jia  reHmere  veSt  arcet  et.9ppida a^e&mbtis ep^gnorata y  etfimnl 
Mebittimt  qm  iu  illi  abiigatus  es ,  remttercy  duSurum  te  fliam  ip^ 
fitu  vxttem. .  l^hcuit  confiHum.  et  auffus^  qui  rem  exponeret. .  JUe 
fofiquam  orationem  accepit,  henefifcum  agi  refpondit..  et  eum  fanu" 
6a  fua  omni  yfiqmdem  fiiia  fiia  rtfmtetur  tali.  marito  non  inaigna^ 
mderefe  raiiones  cur  Geldrtu  idfaciat,  nimiram  vt  a  creditoribtts 
OMeiStttSf  libere  fua  pt^deat.  Se  quidem  a  propofitis  cmditionibtu 
tuDtl  abborrere^  quin potius  connuhtum  hoc  ratum  hahere:  fedita  vt 
fiqmdem  tlle  praemmatur  nan  reliSa  f<Aole  ^  pofej^o  rerum  «mtfium 
etd  filiam  transferatur ,  et  penes  eam  fit  qttoad  viueret.  Si  vero 
tmtingat ,  ipfam  praemori  fusceptis  e  comuge  tiberis ,  vt  dtim  ifii  ip 
patemam  baereditatem  omnem  admtttantury  nec  ilhnm  fortmae 
'  obfit,  etiamfi  aiiam  pofi  iUe  ducat  iUi^origenere  natam  et  prolem 
axtitet.  Ifia  cum  non  difplieerent  JSertholdi  yfi/ia  Maria  nupfit :  et 
fuartopofini^fif  amtOyCum  marittim IfabeUa filiit atixifet ,  evitus 
mgramt.  \o.  isaacivs  vero  pontanvs  iUam  vocatSo- 
phiam,  atqiie  Florentium  vocat  virum  iUuftrem,  dum  de 
nbc  matrimonio  (ic  *  fcribit :  Reinaldut  iam  patre  deftmBai^ 
Ceiriae  Zutpbaniaeque  comes ,  ma^  erat  apudomnes  propterfitem 
fiberaHtatemgratia,  inpala^is  ac  ludis  equeflrihus  fefi  exercent 
muB  pcpercit  pectmiae,  nec  caftris  nec  tehniis  juis»  vt  om- 
niumfilum  erga  fe  fauorem  coBgeret.  Annorum  quidem  diurum 
redittfs  fimid  vno  ahfumfit  anno.  Imperdioremenim  non  comitem  egit. 
Confiauit  rgitur  bretii  grande  aes  alienum ,  ac  plura  cafiro  teloniaqua 
ht  manihus  erant  creditonmi  et  quid  dicam  ad  extremam  peruenif- 
fit  paupertatem,  ni  auunctdtts  eitiSf  venerandus  arcbiepifiofms.  dmi^ 
ms  Guilielmut  de  Gemiip  ad  ducendam  Bartholdi  dormni  Mecbli- 
menfisfitiam  vxorem  induxifet  i  qut  tum  erat  pecumofijfimus.  Fuit 
enim  mercator  infignis  ( id  tamenfalua  honore  dixerim)  et  Damafii 
et  Alexandriae  ac  aUis  plurihus  m  locis ,  adeo  vt  tancUm  maximam 
smgefierit  pecuniam  f  et  ex  eafihi  mhile  pararit  nomen^ 

§.    XXVtt 

Nec  apud  Gennan08  matrimoniorum  inaequalium  de- 
fiintexempla,  quae  tameH  fatis  probant,  huiu^odi  matri- 

monia 
'[     •IEfief.Gil^ieae/ii,rilmeimte4 

nan/sdb;G00gIC 


Vktnm  iBa/hitmu  tf 

tnoiua  OcranRis  finRc  iaiii&  Sic  Marimnfani  l  inapq-aL 
naptiac  cum  Uaoca  Mm,  MedHrfaai  di]df&,  cx  rcccndOTi 
iH^prpgiiata,vdde  dii{rikxbaittGcnnBuae  ordinUnSjproctt 
docet  GEKHAKDVS  AKoo:  *  flM  pnk^amir  iBae  (nu- 
pdx)flm'sMe  Gerrmaaae Frimc^hufy  ^uod ^fw^tianm  ac  Vkt- 
tmifvmfaaulia^  Jb^ftriMoe  veteri  et  tet  mmormm  imagimhiif  af- 
8tx  fr^Mee_  ia^ar  efit ,  videretnr^  Caefar  dou  magis  quam 
ge^ere  amnSas  eam  affimtatem  imre.  Plemus  boc  expomt  fhi* 
Lippvs  dc  COMIHES  (cribens:**  Le mariage ajhrt despleu 
aax  frinces  de  rEa^rey  et  a  pbifiears  amis  du  Rof  des  RomaiHSy 
pmtr  fCefire  de  maifgn  Ji  wAle  eanmie  ii  teurJhaUit  ^^il  kur 
i^anermt.  Car  thi  cofie  des  Vicomtes  dtaa  J^apeBent  ceux  fia 
regnem  a  Milan^  y  apem  de  mAie£e,  et  meim  da  cofie  des  Sfbrces^ 
dom  efimfils  le  DucFrancisqae  de  Mjlati :  car  il  etoitjilf  dtm  cor- 
domder  d^une pettte  viBey  mipelJee  G^ignoles.'  mats H Jvt homme 
tres  foiriptuesx  ei  encorepius  le  fi  :  uquelfejit  Due  de  MHdn, 
mojfemumt  lajaveur  dejkjeiimiebafiarde  du  Duc  PbiRppe  Marie* 
Idem  C0MINAEV5  ^oJoco*^.*  didt :  Maximjtiamis  autem 
in  matrimomimi  duxitfHam  Galeacii'^  Medhlam  Duds,  tnter- 
$eJore  Ludouico  ^ottia ,  patruo  :  fed  eam  rem  grauiter  tuieruat 
Gerwumae  prineipes^  prapter  ipjms  femnae  ^curitatem  getieris. 
Parum  emm  efijplendori^  Tnfamifia  Viacomitum,  ae  mubomi' 
.  ims  in  ^artiir:^  quatwn  nomen  HJtifirr  primum  effetit  Francifcusy 
fatre  natas  homine  plebeio ,  Jed  ingemo  praeditus  liieraii ,  qui 
•pxore  ^iSa  filia  notba  PbiHppi  Mariae^  acfamiba  Viceconattany 
Medioleni  tbicis  Baeresfuit,  atquejuccejorjiiijoceriy  et  Tnfiibriam 
pojfedity  magims  profeSo  vir,  et,virtute  cuilibetfuaf  aetatisprin* 
<ipi  comaran^.  Haee  autem  eo  pertinent^  vt  demonftrem, 
quod  mpra  diKi ,  quam  inau^icato  illae  ad  nouas  lu^ias 
L  3  tran- 

•^  j^di.  AKArint.  Hk,  XL  innaiti.  jnf&9t%,  Aiegtt  ier  £irai  tih* 
Vl.e.I. 


••  Mtmoires  Sh  VW  p.  4^f. 


,,Goot^[c 


S^  ,  /    Op.  //.    De  matfhmmio  Jtue^ali 

tranfierint.  Hinc  etiam  petrvs  bailivs*  inud  pTanc 
liabec  pro  matrinionio  inaequali ,  ita  fmbens ;  0»  fi  cmfofa 
du  cate  de  TEr^>erew.  Cejttt  a  la  verite  memesaSiame^  car 
Maximilianfe  maria  auec  Blancbe  Marie  Sforte  ,  dotit  le  fanp 
rietoit  ■point  encore^  eptire  de  la  Juiliure  d^oripine,  v»  ^elk  etm 
fetitefih  d'vn  Batard  et  d^mebatarde^  mats  eUe  t^orta  hemcoM 
£argent\  dsntjm  ^wcfefit  vn  tres_grmdj)tai/ir. 

§.  xxvni.        ,  - 

Ferdtnanaus  Auftriacus  UneaeTyrolenfis,  matiinionium 
contraxerat  cura  Phflippina  Welferia ,  cx  patricia  Auguffcmo- 
mra  gente ,  liberos  ex  eadem  fufhilerat  Andream  et  Caro* 
^Jum,  qui  tamen  a  dignitate  patema  atque  fucceffione  per 
adgiiiatQs  confencientibus  ordinibus  Prouincialibiis  exciude- 
baitur,  dequo  thvanvs:**  pauto  ante Ferdinandus Cae^ 
faris  ipjiusque  JHrneJii  patruas  fere  Jexagenarius  vitam  cum  morte 
commmauit  Oeniponte^  beliicae  laudis  famanyJbeUo  Pamtonico  olim 
adeptus ,  qtd  ex  PhHrppina  (Francifci  Weiffri  Baronis  a  Zinnenberg 
filia)  Velfera  absque  patris  rmfenfu  in  vxorem  duSa  ,  Caroium 
Burgouii  Marchumem  et  AndreamEpifcopum  'Cmfimtienfem,  poflea 
m  coliegium  Cardinaiittm  cooptatum,  JiMu/it,  ah  Jmperin  ct  Prouin^ 
ciarumfuarum  ordinibtts  fuc^ffione  ipfius  indignos 'habiios  y  quipp» 
vbi  clandtfiina  matrimoTtia  pro  contubemiif  baientur ,  nuOaque  «»- 
iugiorum  licet  in  ecclefia  cetebratoriim  religio  reputatur^  ^bus  pie^ 
■tatis  pa/emae  aut  eorum ,  qui  parentis  iocofunt,au3oritasnm_ac~ 
cefmt,  quod  decretum  fe  fuperftite  faaam  tam  aegre  tulit,  vt  Phi^ 
Ifppinaforte  mortuayAnnamCetbaristam,  VincentiiMantuae  ducisfv 
Torem^  ac  Helknorae  fororb fiiiam in  domum  indtixerit.  Verum  ex  ' 
ea  tantum  duas  fiiias  fuscepit ,  nec  proinde  cmrhuerfiam  Caeferi 
fratribusque  eius  y  qui  tam  haereditatem  i^us  d^matione  interfk 
creueraru^eafacerepott^^    MiCH.  EiCeAR,TVS  V  verorem 

ita 

*  RffpmfeMUxqutfiions  ^unfroutmi/ATom.  TIT.p.Hi». 

—  Lik  CXJf.p.sS7-    Addc  BKAMDis  im lyrotifiben £Aren.&-4Mtzk 

p.  iop.  '        , 

%*  Vid.de  LvQBVifi,  dtdiffiit,vxorithtttnfi,p.tiTS*      .. 


Vkontm  ilbtfirim*  %i 

iM  efiert:  fie  erihus  fnamiarum  FenHnaTuR^anhitkch  Attfiria»^ 
noiture  Hberos  tx  Fhmppina  Welfera^  eleganti  ingenio  et  fomia  i 
wrgite  patritia  Augufiae  VindelicorUm  famiHa  natos  patri  fuctede-^ 
re.  Nan,  vt  opinatttr  Thtianusy  quod  clam  patre  Ferdinandas  il^ 
iam  fiifedaffet ,  qturm  quod  impar  rffet  matrimoniam^  et  Hheri  ex  eo 
Jitfcepti  tamae  fttaeffimts  capaces  non  viderejttnr.  Ttaque  vix  mul- 
tit  prtdhus  ah  ordimbtts  impetrarff  potuit  y  vt  ejfigtatm  ixfieUum 
(BuTgau  et  NeUenhurg)  ex  tam  opulento  patrimonio  detraberetur, 
Qa^  Carolum  grandiorsm  natu  cttm  marcbionit  tituh  donatut*  An^ 
dreas  alier ,  vt  in  coUegium  cardinaUum  eoaptaretur  a  Gregorio  XI II. 
facile  ohtinuit.  Qmd  fipro  cotuugiQ  legitimo  pontifex  non  habuifiet , 
faBum  idfane  nonfui£et.  Cum  cardinalitiits  honor  non  nifiex/egi- 
t/rtio  matrimoakprocreatis  attribid  fokat.  Noftra  a^etate  Gu-^ 
ftams  Samuel  r^^atlxxos  Dux^  Biponci  fedem  habens ,  j1  20. 
Maii  1723.  duxit  Ludouicam  Dorotheam  Hofmanniam,  cui 
macrimonio  A<%nati  SeFem^flimi  plurimum  fe  oppofuerunc, 
iicet  illud  ha^nus  fueric  {(erile,  _ 

§.   xxvnir. 

ffCTinnffifl^mMifniaeMarchiOjduxerat  in  matrimo- 
hiam  Elilabethffln  MalcicianL  Rudolphus  Habsburgicos  ve- 
lu  in  caAris  ad  Znoymam  liberos  ex  noc  matrinronio  nacos 
flb  omni  ferunis.feu  miriifterialis  conditionis  refpe^  eximic 
Sic  cnim  verbadipleimatB  habent :  *  ElszaBetb  legitimm  tho- 
rifiii  cor^tem-,  frideriatm  natum  legitimmn  vtriuffue  et  vjiiuerfii 
fiberosffiquosaheisdem.parenti6us  procreari  conttgerit,  in  fulUT 
rum  ah  omm  fert»lis  fiu  minifterialis  condttianis  reJpeSu  de  plerutur 
Sne.  Regiae  potefiatis  eximmus,  etkpfos  ingenuitatis  ac  iiberi  partus 
hoTwre  et  tittdo  perpeiuo  infignimus ,  volentes  eos  ficfemper  in  antea 
in  Ingenuorum  et  fjobilittfrj  Jbrte  et  mtmero  recenferi,  ac  fi  deven^ 
frelibeionatiefent.    Itaqmd  adfmeffionem  bonoront  feudaRuni^ 

e$ 

*  Eiwt  «ploma  ^pad  ahtosivm    wKCKrvM"  CBrm.  Drefdinfi 

^         ■•  /.iV-    SCHLE6EL   e(Bd  vtteri.  $•  ^^^f^-     LVSiGPdrt.  $p*c. 

tont.  //.  ».  f.f.  ijS.  •M.^a.^ta  Hcnr.  iUttfirts  i»  *oMu  dipL 


Go^t^lc 


41  Cap.  /r.   0*  «atrimmf  haeqnaU 

m  aUormn  qaoruadihet  fmlfmm  ficuti  meenm  tt  wlntef  aimtttmt' 
tm>  Et  vmuerjaliter  omnihtt  iariius^  ubertatibm  y  £gnitatihtts^ 
konorihas^  conditioniBus^  qu^ns  ingenui  a  facris  fimt  Ugibtu  ».  et 
approhatif  conjiutudimlms  i*ifigjiitip  in  perpetuam  ex  donatione  rs- 
gia  gaudeam  pleno  iure.  Ex  praemiffis  naque  prefato  Friderico  ac 
ceteris  hberis  Mardjionisfa-eJiffij  fi  quas  ipjjpn  in  antea  eie  preds^a 
^zabetb  procraare  contigent  fauoraaiiiter  sndulgemut^  cimce^mu 
tt  donamusj  vtioms  Marciioms  ipfiust  poffejfmibus  ^  terrie^  dtgni- 
tatihus ,  et  ceteris  iurdme  quihuscmnfue^  ^uo  poffint  et  debeam  iura 
jwcedere,  acji  departu  et  vemre  Ubero  nati  ejfha.  Non  crf>" 
{hnte  tamen  hac  adprobactone  Caefarea,  filiis  eK  hoc  matri- 
xnonio  natis,  ^um  Seni(»res  ex  aequaU  matrimomo  nati,  ex 
difpofitione  patema  integras  prouiadas  obtinerent,  {aUim 
ceitae  praefcourac  iuerunt  adfignatae,  de  quo  georgiv^ 
FABRrcirs.  *"  iSjcfo'  pater  retimdt  Mijhiam^  Aibertodedse 
Ihurinmam^  Dtderico  OJlerJandiam  ,  filiis  EJifahethae  certat 
fratfeauras,  Friderico  Dresdenfem  affignatdt  ^  quid  Hermamtus 
praprium  hdu^jt,  adhuc  Jejere  nm  manim. 

^    XXX. 

Dum  autem  Kudolphus  diftae  Eliiabediae  fifios  ab  tmifti 
(emilis feu  minifterialis  conditioae  exemit;  facile  patet  ma* 
trem  Eiifabetham  etusdemfinfle  conditioms/  Dum  autem 
minifteriales  duplicis  generis  ifuerint,  maioris  ordims  acque 
inferioris,  proot  demonftrauit  Jlhiftris  Dn.  lo.  «gorgivs 
ESTOR**  incommentariiideminifieriaiihuSyfKshipatGt]  hic 
minifterialem  intelligi  inferioris  conditionis  pfdKtae,  illtmmij 
qui  (^)eras  fuas  akeri  pro  mercede  addixerunt ,  ideoquc  ia 
numero  adfcriptitiorum  glebae  habebaocur.  Plane  vero 
minifteriales  non  fmife  noDilec ,  patet  ex  diplomate  Rudol- 
phi,  Adelheidae,  VlricideHanauconiugiconceflb,  uiquo:* 
to  ^/od  a  patre  tnimjteridi  geaiui  ejfi  diceharis,  tt  te  mtam  ort*- 

gims, 

•  Origg.  SdXMikdnm  ■Ub,  VI.  f^jjt. 
**  Jn  prrUgoM.  f,  IX. 


ffms,  fi  quaextitit , :  adfminmi  et  ie  ^oi^enlu  prAa.ipm  isifim- 
rmty  te  puerosque  tuos ^  ji -(pos  habes  velia  pofia-um^te.b^Aere 
«mtigerit,  redaimus  et  donamur  nebiks  et  ingemos  de  vtrofieptf^  ' 
rentCj  m  omtd  fermtute  tninifterialium  liberamus.  ^ 

§-     XXXI.  :.   -■:    n 

ElxiiMfcfa6him,  vt^i£hisFriderieasfe  nonMifneafi^  , 
tt  Orientaleih  Marchionem,  fed  (dltirn  Uluflris  prindpis  Do- 
mini  Henrici,  quondam  MifhenCis  ec  Orientalis  Marchionis 
bonae  memoriae,  fiiium ,  et  Dpminum  ciuieads  et  terrimni 
Dresden  *  fe  vocaret.  In  aliodicit:  **  quod diSo patre  n»-^ 
flro  viam  vniuerjae  carms  ingrejp>.,  eidem  in  Dresden  ciuitatej 
indicio,  hanis liberis etinfoedatis  ad eandem  ciuittaem  ex  antiqia 
pertinentibusj  cum  caflfo  Radeberc  et  merica  intermedia,  ami 
foreftay  qua£  didtur  Fridewaide^fucceftimus,  et  a  venerabiU  pa- 
tre  noftrOy  Ddinino  IVitheffone  Epijcopo  et  ecclejia  Mi/herifi  iure  re-  ' 
dpimusfeodali,  Omagiumjibi  debietmfacientes.  Idema^ofcit :  *^ 
■FHderico  filio  iUuflris  principis  noftri  Tbeodorici  Marcbionfs  Ha 
Landsbers  in  Marchia  et  dominio  Mtjhenfi  Jiaxedenti\  vbi  et- 
iam  diflum  Tlieodoricum  Dluftrcm  Prindpim  fmm  vocac 
Idem  Fridericus  a  Wiehegonc,  Mifnenfi  epnbopo,  de  domi- 
illoDresdenfifiiitinueftitus:  *;#,**  vblinfiginoiitterarumRe- 
verialium  fakim  dicitur:  filius  Henrici  Marcbioms  Mijhet^.\ 
Ipfius  mater  Elifabeth  ntmquam  Mifiilae  Marchiom'fla  voca- 
tur ,  laicim  in  diplomate  de  a.  ia83-  titulum  gerit ,  EU/ahetB 
reliBa  Domini  Henrici,  quottdam  Ilkflrif  Mijh^is  et  Orient^  . 
Marcbionisf  Albercum  degenerem  vero  et  Henrici  nepotes 

Yocaijt 

•  Apud  HotHiTU  rUnrit»  IBuftr. 
**  Apud  ANT.  w-ECKEK.  h$ft.  l>retJ.p.tjy. 
%*  Apud  KOKMiTM  inviuHsnriciMiftr.f.tft* 
V  J^-  P'  '9!'  .  -•  ' 

t  Apud  VECKITM./ 1//,  ,    ^ 

ttruaiilurispr.Htroie.i.it  M" .     :..  ./  .: 


$%  Ctp*  II,   2V  fuatrimaih  UaeqnaU 

0t  atomn  qmrmiiletfMnfenm  JKana^n»  ttn^Ue^  aimftfai^ 
tmt.  Et  vniaer/aliter  omrnhut  iarihus^  Mertatiku,  digmtetihusi 
honofthasj  aniMtioniSia,  quibms  ingenui  e  facris  fitnt  Ugibus  x^  a 
approbatis  conjitetuiiimbtu  infigniti,  in  ferpetuutn  ex  donatione  rt- 
gia  gaudeattt  pleno  ime.  Ex  praemij^s  itaque  prefato  Friderica  K 
eeteris  bberis  Aiarchionisprediffi,  fi  ams  ipfum  in  antea  ete  pere^a 
EiiTiabeth  procreare  contigerit  fauartmiliter  sndulgemut,  timcedmHi 
at  donatnus^  vtioms  Marchionis  ipfius^  pejfejfiontbus ^  territ,  d^- 
WiiuSi  et  ceterif  iuribtu  quihusctenqur^  quo  p^^t  et  sUbeatu  iurt 
fuccederey  acfi  departu  et  ventre  Ubero  nati  ejfha,  Non  ob- 
ftance  tamen  fiac  adprobatk>ne  Caefarea,  ftliis  ex  hoc  matri- 
monionatiSj^umSenlffl-es  ex  aequali  matrimdmo  naci,  ex 
dilpo(Klone  patema  integras  prouincias  obtinerent,  faltim 
certae  praefeaurae fuenjnt  ad(%natae,  de  quo  georgiv^ 
FABRrciTS.  *  "  S^  pater  rettmdtMiJhJam,  Alberto  dedit 
Ihiringiam^  Dtderico  Ofterlmdiam  ,  filiis  Elijabetbae  tertat 
p^aefeMuras,  Friderico  Dresdenfem  (^gnauU^  quid  Hermsmmts 
fropiumhabuerjty  adhuc  ie^e  nen  memim. 

$.  XXX. 
Dum  autem  Kndolphus  diOae  Elifabediae  filios  ab  ombf 
feruilis  feu  minifterialis  conditi«ie  exemit;  fiicilc  patet  ma* 
trem  EKfabetham  eiusdemlm/re  condkionis.'  Dum  autem 
niinifteriales  duplicis  ■generis  ifuerint,  maioris  ordints  atque 
inferioris,  proot  demonftrauit  JllirfhTs  Dn.  xa  georgivs 
ESTOR**  incommentariis  demtnifierialihuif,ft.d\Gpdt^'i  hic 
minifterhlem  intelligi  irrferioris  conditionis  pfebeiae,  illOTum, 
qui  operas  liias  akeri  pro  mercede  addrxerunt ,  ideoquc  in 
numero  adfcriptitiorum  elebae  habebaQtur.  Plane  veco 
minifteriales  non  fiiine  nobilc* ,  patet  ex  diplomate  Rudol- 
phi,  Adelheidae,  VlricideHanauconiugiconceflb,  inquo:» 
to  quod  a  patre  minifieriali  geaita  ejfi  diceharis,  a  u  tiotam  ori'- 

•  Crigg.  SsxtmtMvm  ■iib,  /7.  p,  /jl. 
•:f  J»  prolegtm.  J.  IX. 

-  ,  .  '  I  .n7,db,'Goot^[c 


£ms,  Ji  ^extitit ,  adsminm  et  ie  tei^enlu  pr^ipmn  nofim^ 
rum^  tefuerQstnte  tm>s,Ji-^ms  habes  veljm  pcfienan:te.babere 
contigerit,  redaimus  et  donamuf  mbi^s  et  ingenms  de  vtroquepa'^ 
reate.,  ac  onntifermtute  minifterialium  liberamus.    . 

$.     XXXI.  .:   :,:"n 

Exinde  fadum,  vfdiQus  Friderieas  ft  non  MifneQf^^ 
et  Orientaleih  Marchionem,  fed  ^kihi  Iliufbris  principis  Di»- 
mini  Henrici ,  quondam  Mifhenfis  et  Orientalis  Marchionis 
boiia^  memoriae,  filium,et  DDminum  ciuitadset  territorii 
Dresden  *  fc  vocaret.  In  aliodicit:  **  quod di3o patre n»^ 
ftro  viam  vniuerfae  carms  ingrejfo^  eiaem  in  Dre^dm  ciuitate, 
iadieio,  bmis  liberis  erinfoedatis  ad  eandem  ciuitatem  ex  anti^ito 
'pertinentibus  y  cum  caftro  Radeberc  et  merica  intermediay  cam 
forefta,  quae  dicitur  Fridewalde^fucceffimus,  et  a  venerabili  pa* 
tre  noflro,  Domno  Wirheffone  Epijcopo  et  ecclefia  Mi/he?tft  iure  re- 
apimusfeodali,  Omagiumjibi  debittmfadentes.  Ideni  agnofcit ;  *^ 
Friderico  Jilio  iUu^'s  principis  noftri  Theodorici  Marchiomi  j£f 
Landsberg  in  Marchia  et  a<miinio  Mtjhen/t  Jiatedenti ,  vfai  e^ 
iam  diaum  Theodoricum  Illuftrem  Prindpem  Jiatm  voc^ 
Idem  Fridericus  a  Withegonc,  Mifiienfi  epllQopo,  de  don»- 
riioDresdenfifuitinueffitus:  *-^^*  vbiinfigilloBtterarum Re- 
verlalium  faltim  dicirur :  filius  Henrici  Marcbiems  Mijhen/is:'^ 
Ipfius  mater  Elifabeth  nunquam  Mifniae  Marchionifia  voca- 
tur,  laltim  in  diplomate  dea.  1283.  titukim  gerit,  EUfabeth 
reliSa  Domini  Henrici,  qutmdam  Ilhftris  Mijhmfis  et  OrientaUf  . 
Marcbiottisf  Albertum  degenerem  vero  et  Henrid  nepotes 

vocaQC 

•  Apud  HOKMiTM  Henrieo  ISufir, 

•*  Apud  ANT.  WECKEH.  bifi.  Drtsi.  p,tS7, 

V  Apud  HOKMiTH  in  vit4  I^m-iei  jBjifir, t' ift* 

V  I4.f,tfg.  .  ' 
t  Apud  vscKifU.////.                                          -    .  , 

Arttuii  lurispr.  Htroif.  ^.  Jl  M\     %.  .,    .; 


■.fa  Ctf,  U.    Di  «MiriwwV  iiutjiui 

--vbcant  terne  MUhenfis  domiiiQs ,  FVidericuin  verofilimn 
'  noHniin  carifliimini. 

§.  xxxn. 

Eiusinodi  exemplum  etiam  praebet  albertv^  de- 

GEXER,  Thuringiae  Landgrauius,  qui  ex  Cunigunda  de 
'  'Yfenburg ,  qua  priimm  vfus  ftierac ,  poftca  vero  in  vitorem 

duxerat,  fflium  progennit  diOnm  Ludouicum ,  Italis  veto 
'  vecatum  Apitium.      Hic  licet  per  iubfequens  matriinonium 

finfiet  legitinfitus,  nihilominus  obihntibus  Dominis  corae, 
■  fkie  fhitibus  Prouincialibus,  ob  vitium  natalium  a  terrarum 

fiicceffionefuitexclufiis:*  non  obflante,  quod  a  Rudolpho 
I  Imp.  codiciUos  nobiiitatis  ixierit  confecutus,  addicis  a  Caeia- 
\  ic  jn%nibus  Leonis  varii,  geihmtis  capite  galeam.  ** 

J.  XXXUI. 
Secentiori  aetace  ex  Serenidiroa  Saxonum  familia,  10. 
.»i)Oi.PHvs,  Dux  Saxo  -  WcKenfcUcnfis  duxit  Chriilinam 
.Wilbelminam,  nobilemde  Bunau,  quam  in  Principum  di- 
gnitatem  a  Leopoldo  Caeiare  euehi  fecic.  albertvs 
.Dux  S^o-Cobuigcnfis,  nobilem  dcKimpinsky,  quae  in  comi- 
.lamdignitatem  mit  coecla,  duxit  in  macrinionium,  verum 
;TtraeqQe  improles  fiiemnt  defun6iae. 

$.  XXXIV. 
Db  matrmonio  edvardi  fortvnati  Marchio- 
nis  Badenfis,  quo  Mariam,  lodoci  ab  Eicken  Baronis  de  Ri- 
'viere,  qui  Auriaci  principis  erat  Aulae  Marechalhis  et  Bre- 
"dae  gubemacor,  iiliamduxit,  yaldc  djiccptatur.  Poftquam 
cnimEduardus  eiurata  patema  reltgione,  Romanam  fuiiiec 
amplcxus,  dcrelifto  dicionum  regiminc ,  peregrinatione 
jcetaiem  contereret,  debitorum  cum  aiiitorum,'  tum  a  pa- 
,     ,   ,  .  .  truele 

'  mjl.  tjnigr.J^a:  r.  CXXXtli. 
**  f  ASBICITK  6^.  ^MV*.  iib.  yS;f.jpf.  ' 

nan7,db,G00t5lc 


traele  Philippb  cantra&onnn  mdhm  racionein  haberec,'  peiv> 
fiones  annnu  non  dependeret,  aes  aiienum  cumulara,  eoi 
queFrincipatumotinieret,  adeo,  vtpericalomeflet,  nedi'' 
tiones  eios,  qoas  iam  cum  Rudolphus  U.  Caefar  Oucibus  fia- 
variae  ac  Locharingiae  adminilhandas  conBniferat>  quo  «x 
eorum  prouentibus  debita  diirolnerencur,  Hli  aucem  Mar- 
co  Fuggero  concefleranc,  in  alienas  mams  dilabercntar,  at- 
qneanimilia  bmnino dioeUerencar;  caufam  iaftam  ac  legf-. 
cimam  (e  haberepucauit  Emellos  Fridericus.adgmcas  eDurr 
lacenlilinea,  vcvigorepaai  gencilicii  de  a.  1537.  fuperiorK. 
Marchionatus  pofleffionem  a^rehenderec,  cuius  eciam  feci- 
)i  negotio  fbit  podcus,  faOique  raciones  publicae  Jueiiexpev. 
fiiit;  *  datis  quoque  in  eam  fentenciam  d.  a6.  Nonembrii 
1594.  licceris  ad  Rudolphum  11.  Imperatorem.  Edinrdus 
aucem  poftquam  a.  1600.  Bruxellis,  dum  ebrius  ab  Amala 
fna  venidec,  perfcalarum^dus  lapfus,  ceruicefra^fiiisi 
fec  examinatus,  *♦  fflios  impuberes  leliqdc  WiBiebnum; 
Albeitum  et  Hermaiinum  Fortnnacum:  Hilce  ex  maCFimo- 
nioDikriaeabEickenprogn^s,  cum  pfoUinctam  reftituerey 
EmefluS;FridericusDurlacen(isabnueret,  easdem  FhiUppui 
etiam,  eorum  pacruus,  armis  recuperace  itrico  conacu  mO^ 
Btus,  idque  aufum  oaptiuicate  luit  ;  Tandem  poft  longam 
akercacionem,  etmnltas,  fedincallum,  reicomponendaecen- 
tatasvires,  ad  cucorum  aliorumque  magnatum,  maxime 
Caroli  Garaflae,  Nuncii  Apoftolici  incerceffioncs  atque  horta- 
menta,  poft  proelium  ad  Wimpinam  d.  4.  Sepcembris  162*. 
in  iudioio  Caefareo  Aulico  fencencia  aduerfus  Durlacenfon 
&ic  pronumiaca  ,  illeque  Marchionacum  fuperiorem ,  vna 

M  s   ,  .     cum    • 

•  Prediil  hffi*K£ger  Bericbtj  Vjisfib  ver  uMd  mjthf  clareh,  ifdrg* 
£raff  Ernf    ^itdtrith  ZH  Bitdtn  rtchtnut^  und  befusttr  Wiift 
'  fiirgfmmmtntr  Otcitpatim  dtt  Obtr-Ibeils  tus  tifr^itlhlims  vdtr 
^  Gr0ibjff(vtrUliftp-  ISJfS.  ;.,... 
*>%zlln,Kyf^ll»,Blli/tih.XLp.a^f   .v  .      ■  .i 

nan7,db,GOOt^le 


9%'  -^- Cap^  It,  ■  De'matnmminaeqtui& 

cam  fTudibu&  percepds  et  pardpiendis  nec  ncm  rumptibiia 
in  litem  impeiifis ,  Eduardi  filiis  rcfticucre  fiift  iufliis.  Ne- 
gotiufn jiQCce  ca.roxvs  carafa  opdme  expbfuit,  duni 
ita  icribit :  *  frius  autm  Caefarfentetttiam  in  Maxcbionem  Dur- 
iaienfem  tuiit ,  vt.Marcbimuum  Baden^m  Eduardi  jiliis,  vti 
baeredibus  legitim/i  reftitueret.  Ltsetenim  iftafub  tribus  Im* 
ferator^ms  (Sidum  ab.  E^uardi  Marchioms.  Badenfis  filiis  agitata 
^^teratcimtra  Geargium.Fridericum  Marcbimem\  ^ui,  nepotum 
fitoram  t.ut«r  ^  baereditatem  pupiUorum  J^i  appropriauerat  i  occa- 
^necapta,  quodj^fnsadin^ares^tfastra^ijety  et  Catbo- 
iicam  religionem  iTiuebere  temajfet,  quodMamuis  in  imperio  ai- 
fpmmfyrft:  tamencaufa  nondumfatis  inJpeSa,  etneob  remfmgu- 
iariaiintewafjermama  beUo  affligeretur,  inMarcbioue  Badenji 
baBenUs  meratum  fuerat.  Cum  \>ero  pratfatus  Marcbio^  Georgius 
^ridericus  arma  cmtra  Caefarem  ftrinitijfet :  ac  prius  fibo  Sti(f 
nmfuam  magna/raude  c^jftjfet^  ftajffettme  pars  aliqua  ditionum 
fujnUerm  Princfpmt  aMarchione  ^nota  internlia  kcaocafatai 
a^tCaefar-adintercf^mem  ekaoris  Mogumihi',  aciwftratn 
fm^me  vt  Gatb^litfi^^mo  debitf,pfwm>uerettirj  veris  baeredi' 
imst  EduardifiHis  Catbmcis  in  aula  Bruxeliae  educatis,  ditionem 
meftituere ,  M^e  ex  fementia  Juorum  cot^arionm  aulicorum 
fmammiter  .fiiffragantiwn  fecmdum  it^ajcripta^  et.Germaniae 
fof^tudinesy  Georffimn  Fridericum  vti  reum..eor^em^amt  adrCr 
fiitue^i^,  fisdemfi^eriorem  Marcbionatum  Badenjemy  nec  non 
friMns  perceptos  ac  percipiendos ^  cum  ommbus  clenodiis^  ttAuUs, 
mdnifiui  et  r^^fienejiHutmm  ac  damnorum. 

5.     XXXV.  . 
.    ,    &TTO  HacbBrgenfifi ,  ^n.  i6cw,  ax  prinw^cnito  filio 
Ottorie  Henricd,  nepoiem  rdiquit  Philippum  ex  nobili  de 

.     .   '    .  Bam 

•  GermMnU  faera  rifidurdts  f.uy.    khbvehhvi.lbb  Tom.  IX. 

"••  ■    ''  "  /.  1764    Corput  Hifi.  Gffm.  Per,  X.  SeQ.  IX.  §.  XFll    Addc 

^  ^•- •     KNifscHiLDTM  dt  fidticommifiis  t..yill.  n.  ^40.    ittervm 

iefeudir  impfrii  XIV.  f.  IX,   lUHor.  nuiiU  frwer/m  tik,  IV, 

€.  FIII.  t>  XII.  JCa^   .  ^        .  ■     - .  i  .   : ' 

Coot^lc 


'  Fxrvnogp  mnjhium.  93  - 

Bafli  [Htignatam,  quitamenauononrucceflit,  ideoqne  eius-^ 
demque  nuUa  in  Genealogiis  fit  mentio;  *  .potius  cum  Wil- 
hefano  a.  1642.  tbrburgenfB  linea  plane  exaruiL  No(ha  ^ 
aetateGEORGivs  gvilielmvs  Dux  Cellenfls,  vxorem 
duxic  Eleoaoram  d'  Emiers .  quae  a  Leopoldo  Caefare  in 
prineipalem  dignitacem  fiut  eue£hi,  verum  ftcrile  tiiit  ma- 
trimcxiium. 

§.  XXXVI. 
In  lercniffima  gente  Holfatica  alexa^tdbr  hen- 
Ricvs  macrimonium  contraxit  cum  Dorothea  Maria  Hes- 
hutii ,  Concionatioris  aulici  filia ,  dum  vero  matrimonium 
hocce  adgnati  miniine  adprobarent ,  Catholicam  adfumfk 
religionem,  iJberi  ex  impari  hoc  macrimonio  prognati  a  fuc- 
ceffione  excludebantur.  **  ERNESTVS  avgvstvs  lineae 
Augi^o  -  burgerifis  fibi  matrimonio  copulauic  Baronem  de 
Vemmck,  (liperioris  ftabularii  EIe£t.  Palatini  filiam.  erne- 
sTvs  CASiMiRVS  lineaeBeckenfis  duxit  nobilem  dc  Prey- 
fuig,  feu  Proffng  licet  /lerile  fiierit  matrimonium.  %* 

§.  xxxm 

Notiffima  efl  concroueriia  nofh^  aetate  fiq^er  fuccefno* 
tie  filionim  ex  inaequs^i  .  macrimonio  nacorum  ventilaca. 
christianvs  CAROLVsNorburgenfisIineae,  duxeratin 
macrimonium  Dorochcam  Chriftianam  ab  eichelbeho, 
quaepofhra  de  Carlflein  fuicdi£)a,  fme  vUa  condicione,  eandem- 
queVtnfbdripermamisSuperintendentisFalatinijIo.  lacobi 
Mufleri  pcaience  praefcdo  PaIatino,Carok)  GuilielmodeConti, 
ciusdemqne  vxorc,Anc!aHeIenanataScbenkia  dcSchweins- 
hei^,  fibi  lqg;itimo  modo  fecit  copulari.  Pofl  matrimoninm 
Vero  contraoinn,  d.  24.  Nouembris  1702.  cum  fir^e  fiio  loa- 
M  3  chi-. 

•  Habeo  faaec  cx  MSCr. 
^     •*»liTMiiH!if   hCXXIL^.ZiJ. 
'"%•  SALMVTB  g.  i9'  MILEKl  GtmUgU  t.  Vtf.  t$,  ^       - 

,         '  ■  i:an7,dbvG00t^lC 


9^  Cap*  11.    De  matririum^,  inaequaU 

chimoFrideric6iuitpa£his,  quod  exfbla  intendone  conier' 
uandi  lineam  Norburgenfem  et  ne  terraenimium  diuideren- 
tur,  declararet,  liberos  ex  hoc  matrimonio  progenitos  faltim 
nobililium  dignitate  contentos  efle  debere,  et  quod  poft  ipfim 
mortem ,  praedia  ipfi  a  patre  loachimo  Emefto  in  Arroa  adfi. 
gnata,  Seeburggard  et  Gottesgahe  non  ad  iilios  fed  ad  fratrem 
ipfius  loachimum  Fridericum  deuenire  debeant ,  ita  tamen 
vt  ipfius  fitiis  qiiadraginta  loachimicorum  millia  ^oluanturl 
Quod  fi  vcro  plurcs  obuenirent  haercditates ,  fe  tiiiis  fiiis 
nuUum  praeiudicium  fieri  veUe.  £x  A\StD  matrimonio  na< 
fcitur  fiUus  Tridmmi  Canbu,  pater  vcro  Cbrifliaem  Qmlm  - 
m^ifc  maio  1706.  moriebatur,  ^  paucas  poft  menles ,  Leo- 
toldus  Ado^hut,  ex  Ploneniibus  vltimus.  Hinc  hacbimus 
fHdericus,  diffi  Chrifliaia  Caroli  fnta,  nonfolum,  vi  Tefta- 
mean  patertii ,  PI6nenfium  terrarum  arripuit  poflefiioneixi^ 
fed  etiara^arm  fui,  Chriftiaiti  Caroli,  terras  fibi  vindioiuit, 
atquebonain  Arrhoa  et  Alfena  fita,  rctinuit.  Scilicet  ha- 
cbimus  Emeflus  a.  1671.  pcr  Tcfhmentum  inter  quatuor  libe- 
ros  /0.  AAthbum ,  Auguflum ,  Joacbitnutn  Errteftwn  et  Bembar^ 
^^  de  tcrris  fuis  dilpofuit,  et  cuiiibet  certam  portionem  ad- 
fignauit,-  hoc  adie£lo,  vt  fi  vnus  ex  fHiis Jinefi^eritate  deftm- 
gcretur,  proximus  illij^^  fucccderet.  Hoc  tefhmen- 
tum  a  diftis  ipfius  fifiis  fuit  a^robatum,  stfeatndtm  iBud  diui- 
fio  faSa.  Dum  igitur  ahcr  ex  illius  filiis  Augtiflus  bona  ia 
Airoa  et  Alfena  fSa  pro  portione  fiia  obtinuifKt  et  binos  fi- 
lios  Joachimum  Fridericum  et  Cbriflianum  Carolum,  obtinuiflet^ 
per  difpofitioncm  patemam  3.  1688.  alteri  bona  in  Alfena, 
alteri  bona  in  Arroa  fita,  reliquifTet ;  infuper  difjmfuit,  vt,  fi 
fiater  ipfiusyCTiiw,  vt  Adolphus  Dux  Plonenfis,  fine  haerc- 
dibus  mafculis  fiiiffct  defun&us,  indeque  ducatus  Plbnenfis 
ad  ipfius  lineam  deueniret ,  filius  ipfius  primogeniius,  loacbi- 
ipus  Friderirus  integrum  ducatum  Ploenenfem,  tanquam  feu- 
dum  Jmpcrii  immediatum  obtineret :  fratri  veio  Cbriftiaiio 


Carolo  (Hnnia  bona  in  AUena  (ica  derdinqueret  Hac  ex  ra- 
tione  Cbrifiiam  CaroU  Blius ,  Fridmau  Caroius ,  non  fblum 
fuardfionem  bonoruni  pacemoruni  in  Arroa  (itorum ,  a  qui- 
bus  canquam  filius  ex  Usitim  macrimonio  oatus  excludi  non 
poflec,  (ed  eciam  vi  Teflammi  amti ,  bona  in  A]lena  Hca  pe- 
cebac,  ec  licet.pa£lum  illud  de  a.  1702.  obiici  ponet,  hocta- 
men  concra  l^es  inicum ,  ipfo  iure  nullum,  ^  quad  iusfuc- 
tejffmis  in  boaajhtdalifipaterna  adiim  baut  potuerit ,  dum  fecun- 
dum  I.  F.  8-  pr.  nulla  ordinacio  defiin^  m  feudo  manere  dc* 
beac  vel  valere ,  ec  li  ^iam  di^rmi  padum  valeret  Atta- 
men  fecundum  illud  bona  in  AJibna  ma  pofi:  defeOimi  lineae 
f  loenenfis  ipfi  obuenire ,  in  quibus  CBrifiJanus  Carolur  fifai 
ec  pofteris  ius  fucefConis  per  expreflimi  referuauerit.  DiSti 
igicur  Domini  de  Carlftein  tutores  loannes  ab  Ekrencron  ec  Do' 
mimts  de  lob.  d.  7.  Febnurii  iTig-  a  danorvm  rege 
peKbant ,  vt  loacbimus  Carolus  Dux  Pldnenfts,  non  folum 
Friderieo  Carok  de  Carlfiein  bona  patema  in  Arroa,  illaque  in 
AUena  fita  reftitueret ,  fed  etram  Rex  Dominum  de  Carifiein 
pro  Principe  fanguims  Sle/uico-  Holfatici  declarec  Refbortdc- 
viat^Ahd.tcIoacbimusFridericus^  DuxHolfato- Plenenns,  pa- 
Qxm  iltud  de  a.  1702.  omninp  efle  vaUdum ,  in  tfto  eciam  efle 
prouijum,  Cbrifiiam'  Caroii  filios  cum  poctione  aHmen-itria  con- 
tentos  efle  debere,  quousque  fratris  loacbimi  Friderici  hacre- 
desfuperfuerint,  idemque  per  cefbamencum  Qmfiiani  Caroli- 
fuifle  con6rmacum.  Immo,  <himifte  ea  inrcntione  padmn 
illud  confirmaaerit ,  vt  Uneae  Norburgenfis  fplendar  conferuia^e- 
tur^  contrarium  huic  intentioni  efle,  ^Friderrco  Caroh  bona, 
;quae  ipfius  tucores  peterent,  concedereiitur ;  dum  vere  mc- 
lioris  fieret  condiiionis ,  quam  ipfe  Dux  Plonenfis.  Macri- 
monium  equidem  fuiiTe  legitimum ,  filiom  tamen  ex  eodem 
prf^enitum  paBo  excludi,  quod  autem  per  paQa  ordo  fuc- 
ceflionis  poHic  alterari ,  efle  iuris  notorii :  maxime,  dum 
diQjas  Friderieut  Garoltis  temporepafti  nondum  fiiept  in  re- 

Tum 

*-     ^   ngitizedbyGopgle 


js  Cnjf.  II.   D»  marmmiii  iiuiejiuB 

ram  natura.  Nec  <Jx  teftamento  hacUim  EnulH  argumen- 
tum  fumi  polTe ,  dum  non  folum  Cbrifliami  Carolus  Ai&am 
teftamenum  ipfe  impugnaucrit ,  fed  etiam  teftamento  per  .•• 
paaum  contrarium  hiiffet  derogatum ;  Immo  nec  ex  diao 
tdhmento  quidpiam  iuris  ipfi  accedere,  iam  loachimm  Er- 
irf»/  aeque  wt\\>t  Augu/tus  difpofuerint,  quod  Plonenfes  et 
Norburgenfes  terrae  cofu  exiftente  iteran  vniri ,  nec  diuidi 
in  pofteram  dcbeant.  Maxime,  dum  diaum  matrimonium 
cum  mbilide  Eichelierg,  omainoRt  matrimonium  ad  morga- 
naticum,  licet  tale  nomen  non  fcrat,  dum  fufficiat,  />»■>>- 
pularepaami  liberos  a  dignitat^  et  fucceffione  patema  fiuffe, 
excliios.  Et  licet  paflum  mn  fliaim  ma  cum  matrimonio  fiie- 
rit  firmatum ;  ftaum  tamen  illud  6iiiyefauh  mft  contraaum 
matrimonium.  Nec  cbpulationem  ad  itxtram  hOxa  obftare, 
dumetperdextrammatrimynium«imi);ja»tt<<™anihilominus 
contrahi  poffit.  Et  licet  cfrca  matrimonium  contrahentiuni, 
ntnbifrwiumum  fueritereaum,  nec  Moriengaba  conftituta,^ 
quod  tamen  paullo  poil  per  pafium  fingulare  fuerit  ftauni, 
dum  non  inconfuetum  fit,  vt  etiam  poft  matrimonium 
paaa  detalia  conficerentur.  Et  licet  matrimonium  ex  con- 
iugali  amore ,  pure,  fine  conditione  fueritcontraaum,  etper 
copulam  facerdotalamconfirmatum,  exinde  tamen  non  fequi, 
illud  mn  effe  matrimomum  ad  morganalicam  fer  fibfe<jueni  fa- 
Sim  de  a.  1702.  conclufura,  per  quod  liberi  ex  diao  matrimo- 
nio  a  fucceifione  in  bonis  paternis /f(«i!//ii«  fiierint  exclufi, 
dumaaos,  aui  femitur ,  declaret  intentionem /r««rfe«/«n/ 
maxime  dum  Canli  Chrifliani  conim  ipfa  hoc  matrimonium 
ntihabuerit,  atque  exempla  haut  pauca  fuperfint ,  quod  fi- 
lii  a  dignitate  patris  et  fucceffione  fiierint  exclufi ;  id  quod 
etiam  in  cafu  praefenti  per  paaum  a  domino  direao  feudi 
et  difpofitionem  paternam  confirmatum  obtineat,  illud  vero 
paaum  a  fuperiore  confirmatum ,  fecundum  Gentium  luni 
omnino  effe  kgiumum,  alias  vix  fperanduoi  fiiiffet,  vt  Daniae 

'  '      •  ,  •         nanredb/GoOt^k 


I^trerm  itti^lriiim.  '  i^f 

K«  iHud.eai^ninflet.  Etlicec  luris  7%uj^ff/  6c,  quod  IBii 
ya&lli  alienadonem  a  mtne  faSam  poOirit  impagnare ;  hoe 
camen  jnpraerenci  cam  hauc  olxinere,  dqm  matrifiioniunt 
foerit  ai  morgamttKam.  Et  licet  tellamentum  Augifl'  de  t. 
i68S-  oMdatur ,  quo  Dmt  chrfstianvs  CARotv* 
fibi  et  defcendentibus  po(t  extinaam  lineam  FKinenrem  va 
Ihccedendi  in  bona  Alfena'  cxpreflis  verbis  referuaueric, 
ideoque  paftum  illud  de  a.  1762.  fahim  ad  conferaacionem  1 
loieae  Nerbur^nfis  eonfeceric,  «tjue  ad  ilh  faltim  cempoca 
relpexerit,  quod  mutato  cafu,  poH  extinOam  lineam  Flinm. 
fan  et  acceflionem  harum  terrarum  lecum  amplius  habere  non 
poffit;  hoc  tainon  teftamenctmi  et  in  eo  referuatam  fucceflio- 
nem  minime  obftare ,  dum  ifta  fucceflio  faltim  fiierit  referua- 
ta  in  bunc  cafum,  fi  Inatbimi  Priderici  jxfleri  fiurint  extinSi,  _ 
tanc  aiim  filiorum  Cbrifliam  CaroU  fucceffionem  (allim  locum 
habere.  Petic  igitur  diQus  _Dux,  vt  Dominus  de  Carlfleiii, 
csiquam  ex  matrimonio  ad  mrgmatitam  natus,  a  fuccefliont 
esiclndatur.  ♦  Poftquam  vero  loaebimu  Fridericiu  Dux  Ploe- 
nenlis  a.  1722.  fi]iflet  extinSus,  ad  quem  cafum  pa£him  illud 
de,  a.  1703.  laltim  fuerac  direftum  j  pecebac  Fridericus  Cara* 
bu  Norburgenfis ,  Dominns  de  Cariflein  diSus ,  foo- 
csflionem  a  Friderico  11.  Danoium  Rege  d.  ig.  Decem- 
bris  1722,  obcinebacque,  vt  Rex  eum,  quia  exmatrimoniO 
legitim,  jion  vero  ad  morganaticam  nacns,  vna  cum  forore 
WiUxlmim  jfugufta.pro  agnaco  ec  naco  Duce  Slesuici,  HoUa- 

ciae 

•  Jniir  L  ii » I  e  1 1  Jcriplji  ftUB»  d  ftrtt  '^iomfa  dc  Cjnifieln  rep«ntuc 
p.  7J0.  Vmmbtnigfit  VorfilUung  itr  Vormtilldlr  dtt  Herrn  von 
Catlftcin,  HtrzogOitAiin  Carls  zu  Bolfitin-Norburg  binttrlajji. 
nen  Sibui,  411  Ihra  KmigL  Mei.  in  DdnnimArtk,  Mttgtn  iSret 
Vu^iWeafitcct^n-Rethts  an  den  ^rotfifihtn  nn/t  Atftnfcbtn  Gi. 
ttm  de /hine  lyoS-  Huic  ?cro  Dux  Pioncnfis  opporoir  JToAftc^i'»». 
'  delt  Gtgtn .  yorfieSting  nnd  jlnttrort  4uf  vorfithtndt  unttrtbdnig" 
fie  VorfitJlting  dtr  Ciilfiaiiiftheo  yormiinder  dtjnm  i/og, 

Strnmliinitr.lbreie.P.ll.  N 

'        '      Cjoqgle 


9&  Ctp,  11,    De  matrimmfi  iWf^uaS 

tiae,  Sconmriae,^atque  Ditmarnae,  Comite  in  Otdetabtirg; 
et  Delmenhorft  adgnofceret,  vtque  omnibus  priuileg^is ,  luri- 
busatquePraerogatiuisetDignitattbusDomusSlesuico-Hol&- 
.  ticae  gauderent.  *  Licec  etiam  hatmes  Erneftus  eiusdem  li< 
neae  N<^burgen(iis  eat^m  Pl&nn^em  fiicceflionem  adpeteree; 
^ttamen  ,  poltquam  d.  aa  Maii  1729.  fuiflet  defun£tus ,  di- 
Q:us  fViderjcus  Car^ks  d.  14.  OM)rjls  1729.  Pidncnfis  Duca- 
tus  poflefnonem  adprehendit.  Fa£iam  vero  boc ,  .dum  ad- 
gnati  ccHifentirenc ,  ipfumque  Familiae  caput,  Rex  Dano- 
rum.  *♦    . 

§.  XXXVIU. 
In  ferenifnma  feme  Anbaltina  varia^Kcurrunt  exempla. 
Qeorgius  Arihertus  Princeps  Anhaltinus  lineae  Ben^mrga^ 
duxerat  a.  1637.  in  matrimoniimr  Aulae  fuac  Marfcbmi  fi- 
liam,  loamam  Elifahetbam  de  Krq^k^  quam  etimn  pro  Princi' 
jff  haberi  volebat.  Verura,  dum  Adgnati  tx.ftatus  Prouinciales 
contradicerent,  di^hisPrinceps,datis  A?«CTy3/(ij/j-,iuramentoat- 
que  a  Fcrdinando  IIL  Imp.  a.  1^7.  confirmatis,  abHinuit  voluif- 
que,  vt  di£U  ipfius  coniux  faltim  ticutum  Madame  oixineret, 
^ii  ex  eadem  fuccefnone  abftinerenc.  Aft  f;lius  ex  ead«n 
patus  Cbrifliamts  Aribertus  adfimira  religione  Catholica,  non 
obfbntc  iuramento,  iyf»cj/»i7ilfm  dignitatemadfeQ:abat,  etli- 
<cec  fauentem  haberec  Asdoin  Caefiream^  eam  tamen  prote- 
fbntibus  Adgnatis,  tunc  non  obtinuit,  fed  Comitis  de  Bab- 
ringen  faltim  titulo  atque  dignitace  concentus  efle  debuit,  ita 
taraen  vt  fe  vocaret ,  ^s  Furften  vm  Anbalt  ebeUcben  Sobn, 
l)e hoc matrimonio  beckmann  *** fic iudicat :  Gcorgius 
I  Aribert  gdohfn  1606.  dim RaHe^afi^  Kletfch^  W<irlftz,zu  Theil  ivorden. 
Nabm  tifj/.  Chrifloph  von  KroSgk3^/«r/?/.  Cattmerraths  ^  MarfchaUs 
'ftnd  ilauptmanns  Tochter  hbannam  Elifabefham  zurEhe,    Darauf 

■  Ejrtat  apiid  l  v  k"i  G  i^v  M  firiptis  feleSis  p.  lop^. 
**  GenealogUm  di&t  pride^ici    caroli    eiBsdemqui  imdtris  it 

Jich.Her^  nedtt  l  ti  n  i  e.  /.  lep^ 
V  /*  ^r  ^h^iffcben  Hiprie  P.  V.  L.  ///.  f.  fZ 


,,Gooc^[c  . 


Pinnm  i^ffram.  99 

anifihai  Snm^  dem  Vettern  mnd  Lm^imitem  vieh  befibwebrnche  ■ 
HamMm^em  vtrffgmmgem.  EmJiich  bst  mum  fcb  keythrfiits  t  OA 
aifi  vergScbem »  V)Jme  die  vnn  Krofigckfiine  recbte  Gemablim  hle^ 
hent  eier  fiih  des  FSrfiL  Sabmens  ^  Tltels  umd  Wirde  entbaltem^ 
H.) ,  mit  Hyrer  odeBcbem  Wmrdeficb  vergmigem ,  III.)  ficb  vom  Kay^ 
fir  micbt  /n  Firfiem-  Graven  ~  «der  Frejm-&amd  erbeien  lafiat» 
V^^ittcbts  amders^  atx  den  Adel~Stamd aiub  die  Ksmder  veriam^emf 
y.X  <^  FSrfien  vm  Anbait  var  ttre  Lebems-  mnd  iMides-  Hnrem 

'arkenmem-y  Vi.)  oBer  Landes~Foige  ficb  emtbaUem^  VII.)  an  dom 
&rgiizifibem  Gta  zti  WoriiZffdimt  Radegafi  mmd  Rieficb ^  ficb  ivr- 
fnuien^  VIIL)  iedacb  das  erfie  gegem  Geid  ahtrettem-,    IX.)  aBet' 

■  nur  auf  £e  m'amnRcbe  Eriem  geoen^  X>)}  die  Weihlicbe  mit  Gtld 
ahgefundep  vierjen  tmd  hedingten  RuclefaOe.    Audl    haben  die 

Land-Stande  fich  erklarec,  keinen  aus  (blcher  Ehe  in  der 
Landes  -  Fdgc  Tuerfcennen.  Wie  ahir  iS^.  Georg  Aribert 
verfiorheny  unddefienSohn  Chrifiian  Arihert  ertoachfen^  bat  erfich 
XBieder  den  Viternchen  Vergleich  gelegett  und  fich  des  FurflRchem 
Hayiiens^  Titels  and  Wapens  vm  Anbab  gehraucht.  Aucb  vorge* 
ffben  y  iafi  fiin  Vater  fiine  Hecbte  nicbt  verfianden  itnd  beremety 
Kayferliebe  fAaufiUten  Sefis  tsieder  aufbehen  u.f.  m  Vnd  obm~ 
geacbtet  ihme  desbaiten  von  dem  llaufi  AnbaJt ,  fich  eines  hefferm  z^ 
hefinnev ,  fcharffzugefiizet  -worden ,  man  dmfiihen  von  JVien  in  £a 
Anhaitifcbe  Lebens  -  Cammer  j  als  einen  Vafalien  cittrety  aucb  hey 
Veriufi  det  Lehens  ibme  in  aUem  dem  Verhoih  gethan  :  ifi  derfiihe 
doch  vonfeinem  Anfirucb  und  Pracefi  am  Kayferlicben  Hofmcht  ab- 
Tmbringem  gevsefen.  ^diich  bat  die  Sache  Hertzog  ernst  zm 
Sacbfem-Gotha  a.  i^/i.vftg/icben.  Dafi  L  w  hey  dem  V^terlicbem 
Vergleicb  verbleihen ,  ei-  doch  ILfich  £e  mlinn  «nd  loeihiicbe  defien- 
detuen^  Graveu  zm  B^dbringen,  Herm  zif  Walder  See  und  Radegafi 
fchreibtn  mikhte^  III.  Chriflian  Aribert  autb  vorfiine  Perfon^  Fiir~ 
fiens  zu  Anhait  ehehcber  und  einiger  Sohny  IV.  aengehotmttn  BSh-' 
'  ren  aufden  Wappen  zugebrauchen,  V.  gebe  ihm  md  fimem  Nacb- 
Itommenfrey  die  expeSanz  undAnioartung  anfdas  FHrfienibum  An- 
boit  zufuchen ,  VI.  foUe  der  Procefi  gehohen  und  getHget  fiyn.  Ge^ 
fcben  1671.  und  bemacb  a.  1677.  d.  ij.  luiii  ifi  Cbriftian  Aribert 
zACohientz.uttverehiiget  geflorben,  und  mtbin  aUe  •weitere  Fragen 
ein  erwunfibtes  Ende  genommien.  /  . 

■    Na   ■         ^  ■5.XXXX 


100  Op-  IT.   De  mtrimm»  ksequaR 

§.    XXXIX. 

Sic  ctiam  AuguftifHnnis  Imp.  Caroli  jFWdSfr/rf  Anhaltino- 
Baerenbui^ci  vxorem,  Wilbelminm  Cbarlottam  NSsleriam 
Comitem  BaUenftadtenfem  dedarauit,  falua.  tamen  cuiuslibetj 
potiflimum  Adgnatorum  iure ,  filios  vero  ex  eadem  prognatos 
a  iucccifione  a  1723.  excluHt  et  faltim  Comitum  de  Barer^eld 
titulo  vei  vduit.  *  Eiusdom  Kneae  Bernburgenfis  eft  Ld> 
fes^htus,  nunc  Hoym  iedem  habcns,  qui  d.  27>lHtii  1702. 
Txorem  duxit  Everhardinam  Tacobifiam  IVilbelmifiam,  Baroni? 
de  WeedCy  PraefeQi  Granenfis  filiam,  quae  K.  i.  AugnfH 
1705.  a  Tofepbo  h^.  Comitis  dignitatem  obcinuit.  Auguftus 
tudouicuj  Princeps  Othenfis  a.  1722.  duxit  nobilem  de  Wiit- 
genau ,  quae  ab  tmp.  in  numerum  Comitum  Impcrii  fuic 

§.    XXXX. 

Sic  etiam  per  decretum  Caefaris  Vicnnae  d.  g.  Nonem. 
bris  de  anno  1721.  Leofoldi  Everhardi^  Ducis  Mompelgarden/isy 
filii  e*  Anna  Sabina  Hedirigeria,  Comite  de  ^oneck  dedaratd, 
ct  Ehfaherha  Charbtta  de  /*  Esperan^e^  a  fucceffione  fuerunt 
e^KcIun,  prout  ex  ludicii  Aulici  Decreto,  louis  8- Aprilis 
1723.  %*  patet :  Thro  Kayferl.  Mqjeflat  bahen  geborfdntflen 
l^icbs^Hoj-Raths  aUervntertbanigfles  Gutachtmj  was  den  att- 
4em  Pun3  betriffi ,  aUergnadi/fl  dahin  ratifciret :  I.  mrd  an-  . 
Arweit  nacb  Anleitune  des  erften  l^a)ferlicben  Refcripts  vom  g.- 
Nottemhr.  lyzi.  die  Fu^liche  TntitUliru^  desjetzipen  Weihes  Eli" 
iabeth  Charlotten  Frcyin  von  L';&perance,  ingleicban  des 
Ttiteften  mit  Annen  Sabinen,   Grafm  von  Sponcck  erzeugten 

&>hns 

*  C»nfiimn  fiiftr  bde  ri  viit  ^^ud  l  6  H  i  a  i  v  U  inftripth  fdeaisp.7^. 

111.  M  o  s  E  R  »  Rtulit  F4m4 1  Tom.  IIL  t.  XiH.  Reieht  Hcff  JUtht 

CoHthifd  Tom.  I.  Contl-  t.  Lflll.   ASd  rtftjiumur  spud  Pcril- 

luAr.  Dn.  dtLTDOLPHde  lure  Rtmin4riHm  p.  /.  n,  Xll.  /.'  9'fe^q. 

**■  lOrn  (Aronit  Ftbr.  i^ji.  p.  fS. 

■|:a'i7,dbvG(-X")t^[c 


lirmim  iSiifiiim:  I8I 

Sstnt,  GeOTf t/eopoHs,  und  Jefen  Ehe-Confbftin,yCTWr  derSl. 
lejien  TorfoCT-LeopoIdihcn  Eberhardineo,  damien  dmr  mit  «•■ 
mf/iiriTEIifabeth  Charlotten,  Freyin  von  L^Esperancefl^Bfrnl 
Kindim,  HenriettesHedwig,  Leopolds  Eberhards,  Carl  LeO- 
polds,  EUfabetb  Charlottcn ,  otc*  dei  knbin  d.  iif.  Auffijti  /722. 
gdxhmen  Stdmi,  Georg  Friederfchs  ,y«w  oBm  deigem^en,  vm 
water  disfaSs  in^  imd  auffer  dem  Kirchen-GebetlJ ,  und in  jpecie 
hy  dem  letzten  Tmiff'-  A8u  iSSentlich  imtemanmen  werden, 
^inzlich  cafliret ,  ja  vcr  mdl  imdmhtig  erkfHret :  Inmajen 
mtb  iie^im  ermekltem  Geoigeh  Lebpold,  Graftn  von  Spo- 
nedt,  in  litterij  an  Jbrp  &)firlicbe  Mi^eftat  wm  if  I«IH 
1721.  angemjfie  FUrftliche  &ibfcription  zemiehtiget,  un4 
ZB  dera  Efide  demlelben  angeregtes  Exhibitum  mit  Ver- 
wciS  zufuck  gegeben  wird.  11.  Werden  felhige  Kinder  iiu- 
gefamt  nacb  deiun  hme  imie  im  Druck  heraitsgegehenm  Haitpt- 
Schrifflen  vom  )n.  Septemhr,  und  p.  Decembr.  17x1.  urtd  der  daraus 
i»Fa3efiiifiimgefcbi>iigienCogfiitim,  denen  kundbaren  Teut- 
lchenKechtenundObferuantz,  ng/nrAfB  liwoPaaisFalniliae 
vm  Amo  liiy.  gem^ji,  biemecb/l  krafft  der  bierouf  Atim  l^ts.  z« 
mehrmahlen  von  Herm  Herrxagen  zu  MSmpeigord  HffevtHcb  decta- 
rirten,  dabenehen  vm  Georgen  L<eopold  Grafen  vm  Sponecfcr 
und  Elifibeth  Charlotten,  Freyiit  vm  L'  Esperance,  a/rjicb, 
itnd  ibre  Kinder  am  1$.  lulii  171S.  erfolgten ,  auch  mit  einem  Eyd 
helrr'dfftigten ,  iiiie-nicbt  vieniger  in  J^cie  von  ietzt  gedachten 
Georgen  Leopold,  Grafen  von  Sponewc  anderweit  den  18.  OHotr. 
eiusdem  Atmi  17IJ.  durch  einen  lafhiicben  Eyd  bejl'dtlfgten  Beh'Atmt* 
nijes ,  dann  der  von  Ibro  Kayfirlichen  Majeft'at  atihereit  den  g.  No- 
liembr.  772  i.petbeiben  KayferHcben  Eriiirung  der  Vaterlicheri 
Fiirftlicheri  Uignitat,  auch  fucceflion  am  unmittelbahren 
Reichs-Erbe  und  Lehen  unf^hig  erkannt,  z«  dem  Ende  aucb 
die  ven  mehrerwebiitem  Georg  Leopold-,  Grafen  vm  Sponeckj 
ad  effe3um  agendi  gehethene  Metaxatio  Hramenti  nicbtflatt  hat. 
III.  Hai  et  vjegen.  derer  mit  He;nrictten  Hedwig ,  Freyin  von 
L*£sperance^  erzeugten  nocb /ehendeit  zweyen  Kimern,als  Eber- 
N  3  bar- 


.^lc 


sox  Ct^'  ^*    ^  mdtrimtau  puequaB 

hardinen^  «mf  Leopoldinen  Eberhardioen ,  iey  dera  van 

•  Hermvfn  zu  Msmpelgardin  exbiiito  vuBf.  Decemir.  t^ze.  hefihe-i 

beaenB-klterttng ,  tiaf  vonfelhigen^  alt  natSrUchenJiinderm^  im 

gegeiewtertigetn  Eeihts^Streit  keine  Frage^feye ,  fein  Beviendeit»       ,, 

§.    XXXXL 

Jt.  friinitfm  Defidertuiie  •ftineefs  HalmiitXmait  Seim- 

fis  defimaa  a.  1668.  altera  canii)^ ,  EUaura  Sftia,  Her- 

manniFortunati,  BadenlB  Marchionit  filia,  dmat  in  matri- 

moniam  IfabeBam  ClaraatBigniam  de  la  Sarre,  nobtlem  ex  Gy- 

naeca  fuo  yritginem,  quaed.  19.0306051714.  fait  drfiinaa. 

Exeadempluresreliquitfilios,  Alexium  AiamiiimCbrifliiiiam, 

canonicwm  Colonienfem  et  Lcodicnfera,  ptaepofitum  Lo- 

vanieniem  atque  Academiae  CanccUariam,  Pnmafeum  Hf 

'    ««Bm,CianpiMarefchallnmHifpanicum  ct  foimflmf/SMifta»- 

tiim,  praetcaum  Vigiliarum  Gencralem  Caciatcum.    ratre 

vcro'i«9-Deccmbnsi690.defimao,  fohm  fiiccenit//M» 

fenior  cx  altero  coniugio  cum  Eleonora  S^bia  Baden^  Wilbel' 

nttti  iiiacintbus.    LudouicusChriftianus  Witgcnitcinenfis,  i«- 

/KijiMiirmatrimoniuin  contraxit  cum  Ama  Elifabetha  VygbiH, 

ciolus  Ludonicus  Witgenfteinenfis  cum  Aiaia  de  Bnkiirjf, 

Francifcus  Carolus  in  Hohemi  cum  Francifca  Smidlen;  Gcor- 

gius  Comes  Lippenfis  cum  imparr  fbcmina. 

,  -  f    XXXXH. 

Dum  an.  1701.  Edzardm  Sierhardus  WifbeUms  Frifiae 
Orientalis  Comes,  cum  SefBei  Maria  FSben  matrimonium 
contraxiflet,  ipfamqueinnobilitatcraeuehi,  atquepaSado- 
talia  ab  Irap.  coirfrmari  voluilTct ,  dcfiiper  apud  Caeliirem 
conquerebatur  ilnnaZJoTOr^flmater,.  tunc  vidua,  peteos,  vt 
diaa  Toliin  maioris  dignitatis  indigna  atque  lilii  pro  fucces^ 
fionis  in^pacibusdeclararentur.  Annuit  Auguftiffimuslmp; 
atquc  decrcuit:  Tlem  Herm  Reic^t-Vice-Catitzler  nocbmahleu, 
wie  aucb  die  Reichs -Camzky  zu  erimiem,  dirueiliBe  Fiijtinallem 

m 

■       ..        ■  ■  n,,r,db,GoOt^lc- 


Virmm  iib^Mm,  10} 

Im  A^sj^Jtmmfndm  Vmfi/endm  nadty  dir  ^Mdes-B^hAnMg  «ff- 
fehigy  ^hero  atich die  vw  ihr hniomme^e  KinderfiA  derfmflen. 
m  dem  Grtefiichen  Haus  gehr^Khliehen-Succeffiim  mcbt  z»  erjretten, 
.  ^emit  tmwifend  Reicbs-Hoff-Satbs  der  FoUin  keineExpedition  nUfgte 
trtbeiia  nerden.  '      ' 

§.  xxxxffl. 

Singulare  qtK}que  ocdiiric  exemplum  Anndij^,  Comi- 
ris  Hanouienfif,  qui  minifieriaUs  cuiusdam  imperacnii  Vhici 
de  MSntzenberg  filiam  Adelbeidam  duxit  in  macrimmium,  ■ 
de  quo  camen  an  legifimo  fuit  dubicaciHn ,  eo  quod  di^  Adel- 
beidis  ram  ^Ktt  nobilis ,  ideoque  Rjsdehbur  l  Inf.  diflam 
Aielbeidem  per  fingulare  diplpma  *  VIH.  Kal.  Nouembris 
J273.  de  plenitudine  poteftacis  (A  ommfindtute  mimfteriaiimn 
Uherat,  hisverbisi  Gmit^titr^/icutcblaravohisnolnlisviriRein' 
iardide  Hapenoue^  mariti  tia  fetitio  continebat ,  rpje  te  oHm.  ea 
imenrime  ^erit  in  vxorem^  qur  te  nolMlera^  ft^  credebat , 
et  parem  fibr  in  originis  iibeitate,  et  fsddam  pftmodum  ajjh-' 
rummt,  te  nobflem  imTt^ffCyJi^IicauitnobiSy  vtprouiderejSn 
]^er  boc  de  heidgnitate  Regia  dignaremttr.  Hinc  efi ,  aid  perjb- 
nam  tuttm  ob  grata  ohfiquta ,  mme  idetn  maritus  tuus  mois  et  Jm- 
perio  exbibuify  et  poterit  exhioere^  voientes  prajequi  heneuolentia 
gratiafjpedalis^  ecce  ad  tollendum  huiitsmodr"duIrium ,  quae 
a  patre  mmifteriali^fw/tf  dicebaris^  a  te  nocam  originis  fi  qua 
excitft^fr  «ro ,  adimimus^  w  lii?  ciw»/?»/^  |Kincipum  noftronim, 
jiff  coronationi  mflraefelidinterejfepoterantet  debehant^  te,  pue- 
rosqaetuos,  fl quos babes ,.vel in poflerum  te  babere  eontigerit^ 
reddimm  et  donamus  nohiles  et  ingenuos  de  vtroque  parente,  ac  ab 
omni&ruici&e  minifteriaiium  libertamtSy  fraefemiwn'teftimo' 

nio 

.    •  Vide  Mtyningifibe  StiuSionf.  gf, 
**  £xtdt  t^itd  LVitiawu  V  Jlbthtil.  Snpfl.  VOH  Grsftn.  p.  SV-  '* 
iO.   c»*.  CKAHZii  Oijf  de  S.  M    I.  Comitum  Anfiregirf  fub 
ftMf.  10.  viLH    wAkDtCHMiAT  i^rb,  Cdtl^um  t^/iS,  bdbi-' 
tM  in  ttfftnd,  f.  ji. 

Goot^lc 


£04  Caf.  //.   Di  mmriamm  inaefuaB 

nh  literaritm.  'Snffientis  de  phutmknepot^atis  fi  (ptis  defe- 
€his  aut  dutuuni  extitic  infraemiMs-  Confentit  eodem  die  m 
hanc  Ca^tris  oonfirmationem  Wemerns ,  Archiepifcc^His 
Moguntinus,  jDr^Wi^Tftif/Colomcnfis,  /fCTmVa/ Trcuircni^ 
J(»jHm/Dux  Saxonjae,  /Ddwif/ Eledior  Brahdenburgicus.  £x 
eodem  matrimonio  natus  fiiit  Vlricus,  quem  di£lus  Impcra- 
tdr  vna  cum  matre  Adelbeide  denuo  t^uam  natura  tegiti- 
ntam  ab  0«»'  (eruilitfeu  mmfierialis  conditioms  re/feSu  eximit^. 
acque  in  ingenuorum^  et  nobillum  iorte  ac  numero  voluic  re- ' 
cemeri,  hisverbis:*  vtfuis  dejideriit,  ftaeratiemcmteniitnt^ 
vote  pron^tituditut  ammamus,  botiefiam  matronam  Adelheidin, 
natam  quondam  Vlrici  de  Munzenbet^,f»(im  idem  Reinhardus, 
ibanxiiueret,  hahuit invxorem^  et  Vfricum  de Hanowe/rtff- 
diBtim  natum  le^itimum  vfriusque,  ab  omni  feniilis  f&i  mioi' 
fto^ialis  condttionis  re^^u ,  dt  plemtudine  re^ae  peteftatss 
txammus ,  ac  ipfis  tngenuiiatis  ac  liberi  fartus  bomre  et  tituie  pef 
petuo  mfignimus.  Volentes  eoSyfic  femper  numemes,  in  irigenuorum 
vel  nobiliumforte  ac  mmero  recenferi  ^  acji  dc  ventre  libero  ndti 
efenty  ita  quod  ad  fucceinonem  bonorum  feudalium  ec  alio- 
rum  qaoniinWbet  pariflfrmajtcut  Nohiles  et  Ingema  admittatf 
t«r  et  vniuerfaliter  omnibtts  iuribusy  /ibertatibusy  t^mtetibas,  he* 
noribus  et  conditiombits,  quibus  ingenui  a  facris  wnt  legibus  ec 
approbatisconfuetudinJbusih^gniti,  inperpetuwn  ex  donatio* 
ne  et  indulgemiaregiagaudeant^  et  dotentitr.  Confentit  etiam 
in  hanc  Caefaris  conc^oneni  Henricus^  Archiepi(copus  Mo^ 
guntinus,  Sia^dus  Colonienfis,  Albertus  Saxoniae>  Ludoui^ 
«rw  Palatinus  Ele6tor.  ** 

f.    XXXXIV. 
Sub  initium  (upenoris  feculi  Antonius  Comes  Yfetiburgi- 
m,  Philippi  fiUus,  qui  pofl:  Elifabethae  Wicdenns,  vxoris  . 

fuae 

•  jfyui  tVKIGlTK  p.  ftr.  et  CKAHZITM  /.  e.  f.  4r. 
**  yide  lo.  CAR.  CKANTEiTM  dt  S.  Jt.  /.  CnmiMm  jbi^rtgis  f.  f. 
I.  T  D  w  I G  de  iignitdtt  vxoris  /.  f.  f.  f,    Erl*uteni^  der  gSUif- 
aen  BuOe  p.  X.  p.  i$4i^ 


fmnm  Hiiffimii-  i*f 

fine'  moitem  Otthnmm  GSmpdiam  rufici  etfiHms  «ma  ii. 
Ham;  vid^dfdam  ia&ihoa^LsKraikgm^  ex  pagoquodam 
Yienbargico  Geelenhas  ortam  a.  1531.  concubinam  fibi  ^leg&' 
rat,  concubjnatus  contraau  cum  ipfa  Inito,  ♦  lieet  iftam 
poilea  iii  thorum  adlciuiile  videatur,  atque  ex  eadem  filias 
tfes,gnatumvnicumluftulerit;  Hlarumduae  intra  iuuentam 
dece&re:  tertia  ^^'dfecrctado  nupHt.  Filiusexhocma' 
trimonio  erat  I0.  Otto^  qui  vfque  ad  annum  1635.  vixit,  fi- 
liasque  tres  ex  Margaretba  Dorothea  Stondorjia  genitas,  poft  ^ 
&  teliqait,  nempe  Amtm  SbyUam  a.  1636.  defunoam,  Amam 
Barboram  lohamettam ,  iiiperftitem ,  et  S^tam  EUoiuram 
3. 1670.  defunaam.  Ifte  Ib.  Oiio,  cum  tanquam  6Uus  AittonU 
lComitis  Yfinburgici  iUegitimus ,  ab  haereditate  tam  allodiati  ' 
quam  fe^dali  patris,  ncc  non  fratrum  confanguineonim  fiiis- 
utexcldiis,  in  ius  iuit,  et  aduerfus  illos,  qui  faaereditatem 
Shm  ceperunt  b.  Gotfiiedum,  Epifcopum  Wurtzbutgenfem, 
<]ai  iimanm  Schdnwein  titulo  r<tii!»n>iim  conlblidanerat,  et 
■fltolJgaxgmnErtieflim,  Gomitem  Ifenburgiciim,  quireliquai 
ixms  ex  adgnationis  iure  vindicauerat,  nec  nonySrore/  de- 
&nQ:ornm  germanas  atque  ex  iis  prognatos  f^'  in  aUodioJue. 
tefferant)  citationem  in  camera  Imperiali  a.  1604.  obtinuit. 
Dtun  vero  Epifcopus  et  Confortcs  Incompetcritiam  excipe- 
rent,  quodCameranonfitludexIcgitimusin  hac  caufa  w- 
trimoldaU,  anmater  h.  Ottonis  Afitonii  legitima  comux  fuerit i 
ftiit  decrctum;  **  «1  Sacben  Hanis  Otten  von  Yfinburg  CLe- 
]gem,  ■aiiier  Herm  luUum  Bifcheffen  z»  Wiirtzburg  und  Gnf,  be- 

•  irtvmkck.iUtMiliehjiilitotJf.jr.Sell.Lp.gf.  Wii  Aitt  iir 
mit  ibr  Auferriebtelen  dWo  inlitulirten  Coutnbindli  ^JpeJituit  er- 
beUe.  'Ada«  Jpeeiem  fdSi.  apud  LOMDOiPivM.  Tem.  Xllh 
{■!>''  ■ 
a*  Extdt  dpui  vFEHBACn  dtiuiicH  duHeo p,  if.  LO»>o]ir.  Tm. 
Xlllp.fil- 
Struimlur.Brmt.Heroic.P.II.  ,  O 

naiTOJb.GoOt^lc- 


so<  Cap.tl*    DemMtrmmm  maeqtaH 

klagtty  Gtationity  £b  yfiwkurg.  Smteffim  uttd  Vhlftgtfdiiti^  U^ 
tr,  In  pto.  Exceptionis  iQcompGcendae  ift  der  J^beidy  W- 
U  und  Tt0ge  ermeher  CUger  m  gebiihrenden  Ohrten  die  vm  den  ie- 
klagten  Partrvin  in  A^is  angezogene  Exception ,  Jich  teie  recbt  ent* 
fchiiiten,  dafi  fokbes  gebSrt  vverdent  undferner  darauf  ergehen 
foile ,  was  recbt  ift.  Wie  dann  diefer  Pund  dabin  vervviejen ,  un^ 
die  Hauptjacb  bift  zu  Erorterung  dejfelben  von  dem  KayferL  Cam- 
mer-Gericbt  eingeftellt ,  dieGerichts-Koften-iiibero  aufge/oftin,  aus 
tewetendeti  Vr/achen  gegen  einandercompenfirendund  vergleicbend. 
'CaDiaitaqueadfcdemMoguntinamremittebaturperinterlocu- 
toriam  d.  28.  Septembris  1615.  latam.  Rudo^bus  11.  Im,  iam  - 
antea  a.  1609.  Comitem  de  Yfenburg  ad  Comitum  Wettera- 
vicorum  inihntiam,  quod  matre  ruflicafuerat  oriundu^,  pro- 
hibuit,  ne  comitis  vcrbo  tituloque  porro  vteretur.  Sicenim 
Refcripti  fumma:  rAus  den  Bnifcbm  baft  du  zuerfeben.  was 
hey  unsdie  Wetterauifcbe  Correjpendenz,- Grafen ,  wtder  dich  des 
jmgemajsten  Graven-Titelt  in  Vntertbamgkeit  gekfap  und  geieten. 
W^w  dettn  dergleicben  dicb  zu  unterfangen  kemesweges  gtbShret, 
fo  befehten  wir  dir  hiemit  emfilicb^  bey  Vermeiduug  u^erer  Vnr 
gnaaund  Straffe,  ^dafi  du  dich  hinjiihro  des  Graven-  Titelt  enthaU 
uft.  GebenzuPra^j  den  9.  Nouembris  i<%f.  Ob  interueniens 
tamen  bellum  Bohemicum  atque  mortem  Comitis ,  man/u; 
haec  lis  indeciila.  *  lufTus  igitur  lo.  ptto  vt  vicium  natalium 
ipfi  ab  aduerfariis  obie£him  diluerct  et  de  ftMU  partus  legiti- 
mi  a  ludice  eoclefiaftico  decemi  curaret,  Archieplfcopum 
adiit  Moguntimtm  lo.  Suicardium ,  qui  cognitione  caulae  luice^; 
pta,  et  adueifariis  ciptis,  e  qujbus  tamen  fblus  epifcopus 
Wurtzhurgenfis  comparuit,  licet  'Wolfgangus  Emeflus  Comes 
in  Y/enburg  primum  d.  26.  lulii  1616.  deinde  d,  16.  Nouem- 
bris  i6i7<  e£3atiter  fuiffet  qtams,  dcriique-d.  15.  Deccmbris 
J623.  fentendamtulitf/^flmadtejlegucntis  tenoris;**  hicaufa 
GeneroH  Domini  lo.  Ottonis  ab  Yfenburg  In^trantit  ess  vnoj 
,    ,  tontra 

*  TFENiACH  deiudich  ^Ucee.  X,  ^8,  A  p.g^tf, 

••  £xt4t  J£Md  ywtilBACB  p.  tf,      l01iD0t.r,p.JJg. 

Goot^lc 


'      fimm  Vbifirmmt  107 

nmtra  Vig»ntii£§mam  et  IIMrijfimm  Trifidfem  ac  pmimimj 
Drk.  loh.  GQtjrtdmi^  Epifcep.  Bamberg.  et  Herkpol.  Pranc.  Orient, 
Duremi  2fec  mm  Generofiu^  Getierofai  et  lUufiret  Dominos  ac 
pfHoinas,  WoUgangum  Erneftum  ab  Yfenburg^  Coniiceni 
in  Ridii^n,  Geomium  Btii^gr^uium  de  Kirdibei^,  Z3o- 
minum  in  Farrenroaa ,  ElUabe^am  Dominam  de  Kiditz, 
icem  Annam  Cacharin^  ec  Dorotheam  fbFores  Burggrauia^ 
et  Domicellas  in  Farraicoda,r«(i»Atf or  etamuentas  ex  altera^ti- 
ius,vifijia3is  et  aSitatis^tfiium  tlef^^tionitus  acaliis  cmfideratmisma^ 
twe  cmfideratis^  Chrin;i  nomine  inuocaco,  pro  TribtMak/edenreSf 
folum  Deum  ec  luftitiam  prae  oculis  habences,  prommciamtts, 
decemimus  et  declaramus:  fraefatum  Domtnum  impiirantem  ex  ge" 
nenfi  et  iliufiri  Domino  /iMonto  ab  Vfinburgi  Comite  m  Budingen 
et  Honefia.CatiJarinaGkn^Unprocreatumy  pro  vero,  legicimo 
ec  naturali  filio  iam  diSorum  comuffsm  cenfendumj'habei3um  et 
declarandum  efie,  prout  euni ,  fententia  bac  nofira  me£ante ,  pro 
tali  cenfemusy  etbabemusj  declaramusy  Conue^tos  et  conuentastm 
expenfas  litisfaluo  itioderam/ne  cmdemmmdo.  *  Hanc  fenten- 
'  jciam,  ab  a^re  in  camera  con&ftim  produ^am,  repulit  co- 
mes  Jfinburpicus  exceptione  nuQicacis  ec  iurisdi^onis  archi- 
epiicopalis  Moguntinae  in  fe  religioni  Romano-Catholicae 
nohaadiQinneaquemoramprocemis  licisiniecit,  quam.vis 
beOi  inuakrcens  auxic  Sed  pace  Germaniae  redc^ca,  le.  Ot* 
tonit  fiUae  an.  1651.  titem  in  camera  Spirenfi  redintegrarunt, 
a  (nia  a.  1670.  d.  4.  Februarii  fententia  contra  reos  iiiic  bca 
liums  tenoris ,  vt  lo.  Octonis  liberi ,  ab  imp.  ec  ftatibus  deci- 
di  facianc:  an  dedfum  Moguncinum  canquam  a  compecent6 
iudice  prcrfe£him,  fic  legitimum  ,  Vel  quis  alias  pro  iudice 
competente  in  caua  macrimoniali  C\t  habcndus :  Interea  vero 
O  a  reo^  . 

*  ArgumentuiB  cx  attefbdonibas  pro  nutrimoQio  Antofm  comitis  cunl 
Catharina  extat  jpud  lohooxpi^m  Tom.  XIIL  p,  gjf.  Mo* 
guntinum  ,twcn  in  hoc  cjiti,  qut  ctiam  epiicopiun  Hertiipolitanuili  - 
ccmcerneretj^-Aiille  iudicem  legititiium,  tcumtur  fCti  Franc<rf|incik 
f»  «  Tubii^eafti  amid  lokdoetitu  Tm»  XUl.  p-JH* 
'    '  .   .  Cooglc 


iot    '  Cap.  11.    Ds  matrimmo  htaeqtufi 

reos,  praeftita  prins  ab  a&oribus  caucione,  profotutoiudi- 
cato  ad  reftihiendam  ipfis  debitam  portionem  haereditatis  a^ 
lodialis  atque  ex  feudis  patri  defiinao  debito  fruftus  ptr<Si- 
ptos  teneri.  Ipfius  vero  (ententiae  forma  haec  erat.  fnSa-  ' 
cbm  tstyland  Hans  Otten  von  Vfinburg  und  Conjhnen,  KUgern 
emsy  •wieder  den  aitch  •weyiand  ffermja/ittm  Bifchofen  zu  t^^rtz^ 
bnrg,  Herm  WolfEmflen,  Graffen  zu  ^enbttrg,  ttnd  BuJingen 
imi Gtnfirten^  ietza  denen  aUerfeits  refpe^ue  Erhen  und  Smt^fir- 
ren^  in  A8is  henandt,  Bekiagie  andern  Tbeiis^  t&e  yfenhttrgifiht 
Succeffim  und  Veriajfenfcbaffi  betreffend,  ifi  von  Amtstoegmder  Bt' 
fcheidi  iBofern  Kltgere  ^  von,$hrer  Kayferl.  MaJ.  Chur-Fiirfien 
und  ^andtemdes  heiiigm  Rom.  Retchs  die  Refidutim  ■,  ob  die  onter 
dato  /j.  Decembr.  1622.  ad  A^a  gebrgchte  Ertz-Bifchoffl.  Mayntzifcb. 
Cur^fiorial-  Vrtheii,  ais  competmtes  aufg^ngen  ,  z»  baittn  7o*> 
oder  aber  toiedrigenjalfi ,  bey  weichm  Richter  der  Ausfpruch  iiber 
die  comreuertirte  Bhe-Sache  derm  am  2g.  Sept.  a.  161$.  diejm  Kay- ' 
feriicbm  Cammer  ■  Gerichte  ergangmer  Vrthei  gemafi^  za  fucbm 
Jeye,  beybringmiterde  y  das  als  denn  hauptfachlicb  ergehm  foUe^ 
tvas  recht  ijl;  unterdejfen  aber  und  ad  interim  tfi  dt^er  Sacbm  Vm^ 
ftandm  nacb ,  erlmnnt ,  dajs  'die  Beklagte^  denm  JUtegerinnen ,  ge^ 
gtn  gebiihrmde  Caution^  pro  futirro  itidicafo,  ihres  verfiorbmm  Vat- 
ters  vm -weyiand  Graff  Antons  von  Yfenbtirg^  und  von  denen  nach 
der  Handj  und  verftorbentn  halbhHrtigen  Briidem,  zu  ibrem  An^ 
■theil  ererbte  Veriaffmfchaffi  ^  famt  dtnen  davm  btfihero  ^  fiviei 
abe%  die  Lehn-  und  Stanm -Cuter  aniangty  alitin  bifi  za  gedachten 
ihret  Vatters  Abiebm ,  erhobtne  Nutzungen  abzutreiten  und  einzu- 
reiumm  auch  die  darzu  gehotige  Jnventarien ,  Rechnungen ,  Lager' 
Biicher  und  Regifier  zucedirmfchuidig^  unddazu,  hijs  ein  anders 
trkamt  ^  zu  con<.iemnirenfeyen;  Als  loir  biermit  fchuldig  erknmen 
tind  condmmiren  f  die  auj^^egangene  Kaften^  bifi  zu  enditcher  Erdr- 
terung  der  Haupt-Sach  auffihiebend,  dann  tft  e/liielten  Bekl/igten 
za  icUrckiicher  Execution  Zeit  j.  Mmaten  pro  termino  et  prorogaiio- 
fie,  van  Anas  ivegen,  angejetzett  mii  dtm  Anhfing,  'wofie  flijojtd' 
chem  alfi  nicht  nacbkommen  leerdm ,  dtfi  fie  ietzt  ais  dann ,  ttnd 
darm  als  ieizj ,  in  die  Straffio.  Marck  iothiges  Goids  imib  dem  Kay- 
ferikben  FiJcQ ,  und  zum  artdern  hsiken  Theiif  ibne»  Kiagemy  un- 
.,  •  ■,  ,    —  i.  t  .'         nash' 


Vtronim  i&^hhan,  *  xqy 

lucbL^  ztf  hezahU»  hiermt  erkUrety  eucb  der  Seal-Executhn 
baiben  ^  derfelhen  femer  Amuffen  ergehen  foUe  was.rechtjjl. 
Praeftita  igitur  aba^oribus  cautione  •iuratoria^  d.  21.  Owy 
bris  1670.  infecuta  fuit  paricoria  prima.  Epifcopus  equi- 
dem  Herbrpohtanus  cum  a&oribus  per  transa^honem  fe  com- 
^  ponebac,idemquecameraeImp.d.27.a3i.Marciii67i.  %ni- 
'  iicabacur  ec  confinnatio  rece^us  pecebacur;  a^ores  etiam  lici 
atque  proceflui  renundabanc  ~  Ifet^genfes  vero  Comtes  refti- 
Rictonem  in  int^rura  petdxmt,  vmun  d.  7.  lulii  1671.  de- 
cemebacur :  ^fi  ase  durcb  Lt.  Kuebomund  D.  Stiebem  reJpeSiue 
d,  tf.  Decemhr.  1670.  undi,  AfartH  jiingfl  gekeiene  Reftitutio  tn  inte- 
grum  abgefcblagen  t  dartnit  ihnen  glaubliche  Anzeig  zu  tbun,  dafi 
aem  am  zi.  Qdobr.  1^70.  undvorber  ergangener  Vrtbeil  ein  vdHigei. 
Genugen  hefchehen  feye.  Zeit  adprimum  poftftrias  maenas  pre  ter.^ 
tnino  et  prorogatiene  von  Amts  wegen  angefetzt.  mit  dtm  Anhangf 
viennfie  fokhen  nicht  nachkammen  lourden ,  daft  als  dann  das  Man- 
datum  de  exequendo  obnefemer  Anruffen^  aus  der  Cmtzley  foU  ge- 
folget  roerdm.  Dum  _vero  Comites  nondum  parerent,  ad  in- 
ftanciam  atlorum  camera  Imperialis  Mandatuni  de  exequendo 
ad  circuli  Rhenani  Itiperioris  principes  conuocantes  h.  Phi' 
lippwn  archiepifcopum  Moguntinum  et  Epifcopum  Wormatien' 
fem  atque  Carolum  Ludomcum  Henricum  PaUainum ,  principem 
Simmerenfem,  per  fentcntiam  d.  14.  Februarii  1672.  publi-' 
catam  decreuit,  atque  Mandatum  de  exeauendo  S.  C.  d.  17.  lu- 
Ui  1672.  ad  eosdem  mifit '  Dum  vero  ai&\  principes  conuo-  - 
cantes  interea  morerentur,  d.  19.  Nouembris  1684.  infecu- 
tum  fuit  nonum  mandatum  de  exequendo  S.  C.  ad  Succeffbres , 
Carohm  epifcopum  Wormatienfem  ec  Caroban  Eleftorem  pa- 
latinura  tanquam  principem  Simmerenfem ,  vt  fub  foena  decem 
Marcarum  auri  valentif-^  intra  fex  feptimanas  ec  tres  dies  di- 
ftum  mandatUm  mandarent  execntioni.  Inde  d.  8-  Martii  . 
1685.  nbuum  mandatum  de  exequendo  ad  fucceflbfem  ipfius 
Pbitippum  Gmlielmtan  Eleftorerh  Palacinum  fuit  direaum  at- 
^  infecucum  foit  d.  19.  Sepcembris  1685.  principum  con- 
,      ■   '  ,        O  3  vocan-.. 


MO  '  Cap,  11.    De  matrimmt  mar^itaB 

voeantium  'momtorium.  Dum  vcfo  lun.  mcnft  JJinhtp^ef^t 
Comites  pro  fufpendenda  executionc  extrajudicialitte  mp- 
plicarent,  d.  6.  luJii  1636.  infecutum  fiiit  dccretum :  dat  £'e 
jichrlicb  fallevde  undarmocb  riick/lxndige  Alimenta  ^  Sttpplicantens-' 
Principalem  Behehen^gemt^,  •watckHch  enirichtet  tmd  folU  immt' 
telfi  mit  der  Exectaion  diejer  Sachen  akfonderiiche»  Befcbaffenheif 
nacb,  biji  auffemere  Verordmtng  itme^ebalten  vxrien.  Ad  itc- 
ratam  vero  a£3:orum  infhintiam,  qm  die  23.  Augufti  et  d.  7.- 
Oflobris  1686.  Refcripmm  declaratorium  atque  exatateriwn 
petebant,  d.  11.  M^ii  i€87-  ^ntentiacameralis  fequebatur: 
In  etufchiedener  Sache  loeyland  Hai^  Otto  von  Vfenhurg  und  Con' 
fbrten  Kitgern^  loieder  auch  tBeyland  Herm  luliwn  Bifchoffinm 
WHrtziurg^  Heim  WolffEmfien,  Grafen  zuVfenburg  undCon- 
forten^  Beklagte,  jeizo  deren  aUerfeits  Erhen  in  A3is  henamity  Ci' 
tationisj  jetzo_  Mandati  de  exequendo  die  Ifenburgifche  Sitcce^M 
undVerlaffenfchafft  betreffende:  SeyndDr.  Giefenhier  und  Dr.  Md^ 
ge  ^e  des  Refcriptt  Declaratorii  und  refpeSiue  ExcitatorH  halhen,  ' 
om  3i.  Aug.  undy.  Qffobr.  vermcbenen  16S6.  ^ahrs  hefcbehenen  Be- 
gebren ,  als  unfarmiich  abgefchlagen :  findem  Imft  man  es  Aefer  SU' 
ehen  ahfhnderlicben  Vmbfianden  nach,  hey  dem  am  €.  lutii  ermeJd~ 
ten  ^ahrs  extraiudici<iHter  ergangenen  und  tkrch  ermeldten  Dr.  Gie^ 
fenbier,  an  befagten  aj.  Aag.  gericht/icbvorgebracbten  Decret ^  nocb 
xur  Zeit  beioenden:  DaraufiflDr.  Mogens  Principaiin.  die  in  dem 
Vrtbei  de  Anno  1670.  vermeldte  Kayferl.  und  des  Racbs  Refhlution 
beyzuhringen,  Zeit  acht  Monathen  pro  termmo  et  prorogatione  von 
/^ts  megen  biemit  angefetzt^  tmt  dem  Anhang  1  ^  thuitjbichet 
loieder  nicht,  dafi  nicbts  deflvtseniger  alstfenn,  kejfndendm  Sacben 
'nach  auf  ein  eder  andern  Tbeils  Anruffen ,  femer  ergehen  JoBe ,  •was 
Recbt  tfi.  Sei-eniflimus  etiam  Landgrauius  Haflb-Darmfta- 
^ienfis ,  Emefius  Ijidadcus ,  quem  teftamento  haeredem  fcri- 
pierat,  eiusdemcaufamdifcipiebat,  eandemque  fingulis  fta- 
tibuscommendabat,  fedjmortuainterim/dJ.Or/ottV  Hia,  Aji~ 
na  Barbara  Toartnetta ,  tota  res  manfit  indecifa.  Recentiori 
aetate  lo.  lAtdouicus,  Comes  Uenburgicus  in  Offenbacb  nobilem 
de  Eifenberg ,   Confiliarii  WitgcQSeineniis  filiam  duxit  vxo-  ■ 

-  jlc 


Plnnmiaiihwm.  III 

mn,  Gom  eadeniqac  genuit  Gargittm  Ijithmcmty  MoMrithm 
frijtriam,  PiilijifiiuiiiEleeinrmi,  qine  amea  nobilimn  fih 
BmdignJiaicgauaBmi  WiibEi/biberg.  * 

SECTIO    IIL 

DE 

MATRIMONIO    INAEQVALI   AD    L& 
GEM  MORGANATICAM. 

$•  I. 
A  ntiquiflinii  tam  dum  moris  atque  inftkuti  in  impeno  no* 
jl\  ftn>Romano-Gcrmanico(unt  Matrimma  ad  Morgana' 
tkaptt  dum  prmdpes  Comitesue  Imperii^  quihus  i«  coelibatu  vei  vi' 
dmtate  muere  non  expeditj  vet  in  jamvrem  fiUvmm  prloris  matrimif 
niij  velagnatormBy  virginem  nofnlem  vel  infirioris  generis  ducunt 
in  veram  et  le^tinum  vxorem^,  ea  conditionc  et  lege ,  w  Uhm 
ex  taU  matrimmio  prognati,  nomen  et  infigma  patema  minime  ad- 
Jimanty  nec  in  feudaet  dynafiias  fiucedmt  ■,  nec  ad  diuifionem  mobi^ 
-Utmil^ris  famibaepofflntprouocare^  ^ec  coniux  gaudeat  digiuta' 
te  maritiy  verum  taUs  vxcr  et  Uberi  certis  homs  et  reditibus  a  pa- 
tre^  illuftri  in  primo  ^uptiarum  die  ceito  pa£fco  conftitutis  et 
adfignatis,./>r<7  alimemaria  prouifione  et  baeredjtatis parte  vivant 
tmtenti.  Idveronontam  'mriscommunisdiCpoCitionc,ftAvipa!{i 
mptiaUs  inter  illuftres  eft  introdattum."**  Matrimonium  hoc 
pro  kgitimo  vtique  eft  habendum ,  dum  co^enfus  adfit  coniu-  * 
gatis^  cqgvizJacerdotaUsy  liberi  ex  eo  nati  omnino  fiuit  le- 
gitimi,  nifi  quod  coniux  et  liberi  expaSo  et  fecundum  mores 
cfte£tilHi»noD  gaudcant  ciuiUhus.  *^* 

*  -Secan»  hac  iil  <»vSk  fiii  i  iJ  h«  f  1 1  Notitttti  proctrtim  lib.  Vl,  c.  VII, 
-'-  .i       /•  4.    Q^ae  Tcro  coram  camc»  impcriali  ec  comiciif  *&a  fuenint 
Tcnditaueiponit  LOHOoni'.  T.  Xin,'e.  42.  f. siy. 

••  MTLBR  ab  EHBEKBACH   f.  /V.  ]J. /►     1 C H  W ^ D E »,  «ilj^.  ^  «J- 
trimen.  Morgsn.  pMrt.  I.  p^  4,^ 

%*  Upc  vberii»  deducit  aiHK.|.^MCK,<ir  matrimmo  ad  L,  Sdlitam 
tomr^Uo,  p.j. 

_      ■  ,  .  '  l!;,n7,dbvG00t^[C 


us  'Oip.  IL    De  wutrkmnm  inaequaU 

■         «.  n.         ' 

Neccamen  folum  mmbus  Germamcis  eiusmodi  matrimow 
niafuenint  incrodu^,  (ed-ociam  iure  Long<Aardico  (hcocaL 
Sic  enim  in  eodem  faic  definitum :  *  Quidam  babens  Jilium  cx 
nobili  coniuge,  foft  mortemeiiitnon  wmis  cominere^  aHam  mi~ 
nus  ttobilem  dwtit:  qm  nolens  exifiere  in  peccato ,  eam  defponfamt^ 
ea  lege,  vt  nec  ipfa  necfUi  eius  antplius  iabeam  de  httispatrisy 
quam  dixeric  cempore  fponialiorum :  verbigratia:  decem 
UbraS)  vel  quancum  volueric  darCy  quando  eam  de(i>on(auic: 
qioi  MediolMenfes  dicunt  accipere  vxorem  ad  Morganacicam ; 
aUbiy  lege  Salica.  HitJiUis  ex  eaft^ceptis  dece^t.  Iftiinfr^ 
prietatemnonfucceduntj  aliis  extantibus ,  Jid  nec  infeudo,  etiam 
aUisnonexiftentibus:  fdUcetXtpiumfatty.  camen  in  beneticid 
minime  fijccedunc.  Inpnfrietateverojuccedmtpatri,  priori* 
bus  non  exiftencibus.  Succedmt  etiam  Ji-atribus  Jioe  kgitima 
prole  decedentibus  fecundum  vfutn  Mediohnetifium.  Concr^icere 
equidem  videtur  alius  textus :  **  qui  iecundum  vulgarem  lc- 
&iDncm  ita  {e  habet ;  FiUi  nati  ex  ea  vxere,  cum  ^ua  matrinwr 
mum  cali  ratione  contraSvm  efl^  ne  Blh  ex  «i  nati,  pacri  ab 
inceftato  (liccedant :  in  feudo  fuccedunt ,  nam  tptamtds  ratitm 
in^obetur  taUs  tonditioy  ex  vfu  tamen  admittitur.  Vcrum 
BiTSCHivs*»*  adhunclocumbenenotauic:  pociusl^fendum 
cfle,  «j^iHfo»o»y««^2awr,-idquodcodicesmanii(cripti,  glos- 
(a  ec  do^res  docenc,  immo,  ipfa  racio  adicQa  de  eodem 
teftatur,  quod  fcilicec  vftis  hanc  condicionem,  vt  filii  expa- 
&oruc«dant,  admictac.  Comprol^c  etiam  priorem  texhim 
ANTONivs  MiNCvcciTS,*^;(,it*  acquedicit,  (piodJUii.ex 
taU  matrimom'o  nec  in  &udo,  ncc  in  propriecace  Turr^dW. 
cocc£iv8'^.)(.\*  tsaiKuhxmQtsKiaakmsi^^i^eMn^ana- 

tica, 

•  7/.  F  if. 
-     **  II.  F  26.  e.  Filii  nati. 
■     V  In  commtnt.  ad  b  1.  p.  m.  4S4. 

\*  Lib:II,  Ta.VIL  C.  yi.  '.  \' 

%V  J>t  ^'  Morg4n0tiu  St&.  iX 

njinzedbvGoOt^lc 


tkai  fed  cCMpiagio  ^tequaU  agere  contaidit,  x^  JHii  ex  paSo 
M  fucc^one -in  feadum  exduduntur ,  quod  taaKn  vix  ^cjt. 
coqoedendum. 

-^  '       §.  m.        , 

'  lam  vero  inquirendum  erit,  vndenam  matrimcMiium  ^d  ' 
3H0Fgamticam(itdi\^tQ.-  anqreas  ab  isBRNiAaliiqu^ 
'4jua{i  mortis catfa  tapionem d^kxiXi  eflevolunt.  BaroscHEN- 
CKiYs^iellatar,fe  vidiflcCodicem  antiquiflimum,  inquo  ad 
AJw^fli^aAimmlegatur",exinde  h  o  R  n  i  vs  **,  condudibi  o  Afcr- 
^e^gaba  boc  nuarimomumfuijfe  diSum^  fiue  dono  matrimonid^  * 
quod  notiae  nupcae  aUera  miptim^m  die  maae  maritus  in  prei> 
tium  et  remimcrationem  ereptae,  Cvel  concimius  cblatae)  yir- 
ginitaristoffert,  proutexplicat  gregorivs  tvronensis. 
***  Apud  MiNqvcciVM*;^^*  Aicltiii adMorgicaptmn^cU 
locus  corruptus  cflc  videatur,  cum  rubrica  capitis  fic  ie  ha- 
beat :  de  JiUis  natis  ad  mBrgamaan  contraSum.  InL^bus 
iMtfgdfardicis :  f  etJtJiUaihabueritd^ipfamidierelegitimas^bA- 
.hsau^  Morgin-  cap  et  fyderjimnjuae  matris.  Indc  pate^ 
aib  antiqua  voce  Marsen  di£tum  ^inc.contra3imi  Morgani- 
tum.  cpccEivs  If  vero  autumat,legem  momanaticam 
id^  el^^  qfiod  Iwaie  in  Gexinaniac  ii^rioris  vrbibus  dioi- 
tur  Morgett-^racb ,  fiue  Decretuni  in  CoU^is  et  Conuenti- 
btts  t^nhcum.    l.^em  itaque  morganaticam  eam  dicit,  ^ude 

wi 

*  £f  vfiix  RMStrum  f.  31$.  tiuemiAM  vetuftiffimum  tcdicem  viA',  ^i 
bahebdt^  dejUiis  njlis  ex  matrimonia  ad  mgrgengabieam  cvmtraSo, 
Morgengdbtcur^  tutem  di3v>.  compgfttd  et  m^eas  ex  idiemdte  Ger- 
mdwruM  videtur.  Niim  JtTorgin ,  eerKmk^udf  maoe  yiJirf  wtU' 
tinumy&«i<r,-,tt-gaeb,donu[n^»5fcrf/.  Morgengabicum  (e»«yqu>fi 
ctonunl  tajKann^soiinterprttart  /itebit:  guodiiMtioacm  propttt  nti- 
pttas  ligmficari  Iblicain  puto. 

**  htriJprudentid  RluUli  cdp.  VI.  f.u  -  * 

V  Lib.iX.  c.XZ. 

,        t  /'*■  ix.  IXII. 

ft  De  Lege  MorgMndticMf  ^SL  IL  $.  IV. 

Svtmai  lurisfirMernc*  P.  II.  P  ,*  GooQ  k' 


XI4  .    G^*  ^   2V  matrimotM  hiatqMU 

inpbUeo  taaientu  ac  curiafitit  edita^  dam  talia  matTinKmia 
\si  f^icit  tonuentihus  fiierinc  contra^ ,  I\/hrgm  vero  origi- 
nem  .ducere  a  Mor,  quod  cerram  notat,  Germanis  olim  Mar 
di6h,  ec^a»,  quod  communionem  notac,  vtidem  Ht  ac  ter- 
ra  cmnmms.  Dicebancur  tamen^ijffM  Regis  Morgtfi~^acb. 
*  Licec  autem  Morgengaba  dtmm  ftt  matutimm,  quod  at 
tero  po(t  nupttas  die  mane  nouae  nuptae  fjeri  lolebac ; 
**  nihilominus  ab  ifta  matrimonium  hocce  nomen  non  ha- 
iKFepncauerim,  dumapudZOT^atariibjetiam  fubeadem^*- 
nita  intelligatur  donatio.  P^ec  hoc  ex  Legibus  Lmgobar^ 
fvm:  *^'*  ^  quis  tmciOamJium  propriam  matrimomare  voiuerit 
JQri  ad  vxorem ,  fit  et  Ucentia ,  tamen  deheet  eam  liberam  thiriga- 
re,  et  Jic  facere  liberam ,  miod  eft  Vuridibora  et  lepitimam  per 
gaire  diinx,  id  dt ,  per  IiDertacis  donationem  vefper  gracui- 
tam  donationem,  ia  cft,  moi^engabam  j  tunc  intelligatur 
ejfe  libera  et  legitima  vxor ,  et  fitii ,  qui  ex  ea  natiJuerirH ,  kgiti- 
mi  haeredes  ejftciantur.  Idem  dicit  textus  FeudaUs  :  *#^*  "^uod 
iegitimiixaiBity  verum  inj/^M/fi  non  fuccedant.  Nomenaa- 
tem  hocre  oiitur ,  vel  ex  voce  Morgage ,  quac  fecundum 
STEPHANVM  SKYNNERVMJcft  Ifypotheca  Crcdt- 
$ori  fic  oppignorata  vt  fru9us ,  ^ms  durante  tempere  oppigmraiio- 
ms  froducit^  onmes  fiant  creditoris  ^  qaafi  MBrtgaige  ^  Pignus 
'  ieu  vadimonium  nwrtuum.  Quandoque  tamen  lus  morgtmeti- 
(wn  diciturpro  vitaUrio,  dotatitia^  proyt  albertvs  ar- 
<5ENTORATENSis||  habet :  ipfeVngarus{Aa&t^)Vien- 

nam 

*  sftlUAtts  iitGtegMfUp.  42^  * 

**  frout  explic4t  C11P.6OIITS  TTROHiHSis  Ub.  IX.  t,  XX.  et  !m 
'  fonHentifi^iANJ>^i,kyiif  apud  t  Ahr tziv u  tietii  MdCfitU' 
-  Urid  Tom.  II.  p.  99}. 

•  *  Z/>.  II.  Ttt.  1. 1.  g.  In  editione  HiitoLDi  nltai  rmRtuc  in  EdiSt 

Sotbaris  Tit.  LXXXIX.  f.  if^, 
•»,*  II.  F.XXIX.  ♦        • 

■f  Etymok^icon  Tocura  ForcnlTuin.        _  • 

tt  Cbroa.j'. III. *p. yii.tr tu  Tm.ll. 

|v,n7,dbvG00t^[c 


Virtrm  iBufirim.  115 

nm  itt  omtdparte  i^/edit^  et  ad  dandam  'fibiJJUam  Dmm  (  Al- 
bemim  Auftriae^fiff^r,  dansJiUae  Presbtvg,  et  tttulta/  aUas 
mumtionef  iure  niMganatico.  Idem  ^dlo  loco  :  *  loamtes 
OMtem  Dux  Jrapveiis  Rfgir  f  quem  Hexin  Gmia  Jua  cutfi  jilusfms 
nutriuit,  ajerens mmtionet  Uomiai  ileKiburg  odfefpeSare.,  ton' 
,  Mom  matri  fuae  per  Rudotftm  Regem  oUm  morganatico  iure, 
denatum.  Sic  ctiam  in  paOis  AotAus-_^Amadei  Comitis  SO' 
haudiae  etjj^ldi  Ducis  Aj^riae  de  a.  1310.  dicitur.  Prae' 
terea  fae^^kae  Caterinae ,  moi^eanaticum  i^ffignare  debemus^ 
ad  fwfirum  arbitriwn  et  prout  ne^s  videbititr ,  de  quo  moi^- 
natico  ordinare  ct  difponere  poterit.  **  Vbi  donum  matu~ 
/m(^  intdligitur.  Hoc  autem  krantzivs.  vocat  i;rtaU- 
tiian.  Dicictu'  igicur  mairimoniuin  ad  mcH^ganaticum ,  quod 
^la  M^gengaia  cempore  delponfationis  promifla,  liue  dona- 
cione  gratuica  pro  &  et  liberis  fuis  comenta  eflc  debeitt 
taulier, 

$.-  IV. 
Mcitur  aHtem  tale  matrimonium  etiam  ad  Legem  SaU^ 
r(W«.contra£fcum.  Verum,  licet  Lege^Salica  de  Morgengaha  ni- 
hil  fiKrit  exprefliim ,  apud  Francos  camcn  vfitatam  fiiifle 
Morgengahamf  patet  cx  pace  ioter  Guntramnum  et  Childeber- 
cum  Rcges,  jn  conuenm  ^ud  Andelaum  a.'582:  conclufa, , 
in  qua ;  de  duitatibus  vero,  hoc  eft,  Burdegala,  Lemomco^  Ca~ 
durco,  Benarno^  et  Begorr^,  quas  Gitik/tdndam  GermanamDo^ 
minae  Brumcbildif,  tam  indoce,  quam  in  morganegiba,  boc^ 
matutinaii  dono ,  in  Franciam  venientem ,  certum  efl  adquifiuijfe. 
Sic  in  Burgundionum  Legibus  XLII.  $.  2.  etiam  in  Lege  Bi- 
fuqriorum  %*  Moigengaba  occurrit  his  yerbis :  Si  autem 
per  feriem  fcripturorum  ei  nihit  contulertt ,  fiytrm  fi^ervixeritf 
'  —  .   P  2  5"««- 

•*  OVICHBHONtStfl»  ks  freuves p.  tjg.  ljf.lt  DV"  MOKI  3%».  £ 

S'l-f-SS7'       ■  .\ 
•»Tit.XXXhln.i, 

>  ,*?;  GooqIc 


r 


ii6  Cap.  JJ.    De  matrhnonh  mafquali 

quinqttagintafilidoi  in  dotm  recipiat^  rt  tertiam  patrtfm  de  mnt 
Tfj  auam  fimul  conlaBerauerint ,  fibi  fiudeat  emndtcafe  ,  vel  tfmc- 
quiaei  in  morgengafaa  /rtnfi/am^/iwiV ,  fimiliterfaciM.  Apud 
Imgobardot  ex  I^ge  Luitpraadj  morgengaba  t^uartamfiibftan-  ., 
tjae  mariti partem'cxctderc  hon  debebat.  Sic  enim  in  Legi- 
bus  Longobardorum :  *  Si  tjuis  Jjmgobardus  morgingab  comupt 
Juae  dare  voluerit^  quando  fibi  eam  m  coitiugio  fociauerit  ^  ita  &- 
cirnimus  ,  vt  alia  die  anie  par^entes  et  amicosfuos  oftendat  perfcri- 
ptwn  a  tfftibus  roboratitm,  et  dscat :  quia  ecce,  quodconiugimeae 
morcengab  dedi ,  'vt  injitturopro  bac  cati/a  periurium  non  in- 
currat:  tarhen  fg/wrt  morgincap  ndlumus^  i^  fit  ataplius^  nifi 
quarea  pars  dc  eius  fuWhntia ,  qui  ipfitm  morgincap  dedft. 
^quidem  minus  dare  valuerit  de  rebus  quam  ipfa  quarta  portio 
fit,  baheat  in  omnibus  Hcentiam  dandi,  quantum  voluerit :  nmn 
fitper  ipfam  quartam  portione^  dare  nuuatenus' pofiii.  In  legi- 
bus  etiam  Akmannicis  mentio  fit  Morgengabac :  Si  autem  ipfa 
.  foemina  dixerit^  maritus  meus  dedit  thibi  morgan^heba  ** 
computet  qmntum  valet  in  attro  et  argento  aut  mancipasy  aut  in 
equo  pecuniam  Xll^folid,  valentem :  tunc.  liceat  iUf  muliert  iurare 
pcr  peftus  fiium ,  et  dscat  quod  maritus'  naus  mihi  dedlt  in  po^ 
teftate  et  ego  po0tder4  debeo ,  hoc  dictmt  Alemanni  naJWait. 
GEORGivs  HFCKESivs  cquidem  de  hoc  matrimonio  Iic 
loquitur:  ***  Afegard  de  ce  mariage  mprgengabique,  ce 
prefent  ainfi  fait  le  Tendemain  tfe  la  cmfumation  du  mariage 
tonfifte  en  une  defignatibn  d'  une  certainc  portion  de  biens, 
que  !a  femihe  ct  Tes  futurs  enians  de  ce  mariage  peuvent 
prendre  apres  la  mort  dumary  Ccette  portion  par  la  ky  des 
lombards  ne  pouvoit  monter  plus  hauty  que  I4  quaErieme  partie 
■  ,  .      .     ^^ 

*  Uh.  li.  l9.  IV.  f.  /■  ft  IV   Eiusmodi  tabuUe  occurnint  in  J^en.- 

dice  /tutorum  veterum  c.  CXLVII.  in  quibus  etiam  qudrts  p*r$ 

fubfiantitt  mdriti  defimcur.    Adde  iTEFH.  B  A 1.  V  z  1 1  m4t  ad  Cd- 

fitularUyp.  ffz- 

••  ApudeoLDASTvM  Tom.  II.p.  II.p,ig* 

*'^f  Thef.  lin£.  ScptfiitrefrMef. /.  X.  r^  , 

*  .  .'  ,,  _  iv,n7,dbvCjOot^le 


Vkortim  ittufirium^  117 

des'bimf  de  mar/y)  et  myenant  cepirefint  ikfemae  et  cer  fmures 
enfdm  fint  excbti  ae  toute  autrepntetiikn  dans  P  hvrtiiiti  du  ma* 
ry,  CesfoT^$desmatuigeFfrpratiqoemitor&naire  cw;  AUemagne; 
for  detgens^qui  mt  etedeja  numeTLet^mont  deseiif«ns  duprenner  _ 
iii3  a  qui  ils  veutent  co^ferver  leurfucceffim^  et  f/tr  des  gens  de 
fuaJit^f  qai  ipoufent  des  femmes  d  une  coTtdition  mfeurietere^  On 
e^pellecela  parmy  &  vuigahe  ^poufer  de  lamain  £tfw:j5f ,  ce  qu^ils' 
fynt  pour  ne  pas.fruflrer  desUenSy  droits  et  boaneurs  de/eur  mai- 

_  fon-,  htrs  enfansy  ^  ilr  en  mt  d  im  mariagr  precedent,  ou  feurs- 
heritiers.  Quelqaefuns  appellem  aujjice  tnariage  moftanatiauc  iede^'^ 
rivant'de  morgen  et  de  gnade  qui  figmfir  grace,  aue  rmfatt. 
pareiBment  le  lendemain^  thais  ce  tf  eflque  ia  memecmfe-^  Vt  Ideo 
ildc  ^fe  innnatur ,  tale  matrtmontum  apud  Trancos  fiirfle  re-- 

,  ceiptaJn.  Vulgo  dicitur  Ehe  tmt  limkeri  Hiaid,  dum:  maritus 
^^u^isfimfiramQiam  iponfze  dextrae  iun^t.  Species  eius- 
mo^i  matrimonii  apud  GaZ&xerat  Fon>  marit^ium  Forina- 
riage  ,  quod  dicebzturfi/erimsexfamirfa  Regia  anciUam  aiienam 
vel hom<f  Francus ingenaam ^erat y  tunc  enfm.Mrtum  veSigal 
fbhidt  tenebatur..  Dequo. T  ertvl  Li a  N  vs:*'nomie 
quiaur  Domini  et  dijcipiinae  tmacij^miy  fertdsjuis  foras  nuBere  in-^ 
teraicunt^'  Sciiicet  tie  in  iajauiam  excedant,  afpcia  defirmt,  dotnftiia 
extraneir  pocja-anr.  Alias"  Germanis  Mirheuratb  malac  nu- 
ptiae^  Mgiffmis  huwelick.  Gallis  Mes-alliance, quodni-: 
hil  aliad"  notar  qmiW  «d£w  mtptias**  Quare  Scholiaftes 
Gfaecus^talem  ignobikmiconiugem  vocar*9-»f/*«»  yct/o^xrt  foe-» 
ininam  oblcuram  er  nulUs  fignis  notisque  nobilem.  Neque. 
tamen  ihmperfimflram  maritus  iiruftrfc  porrigit.  Quin  etian» 
RudolpbusAuguftus,  DuxGuerphcrbytanus,  defunSa  x  i^Sr^ 
coniuge  fiia,  ignobirem  fbeminam  porre£ta  manu  dextra^  fiib 
pa^o  margmatico  fibi  fecit  cc^ulari.  *j^*    •• 

P?  /.  V. 

*  Zih.  11.  4i  vxortm:    Adrfe  w  fkcsiif  voce  Hrismjrii^ium  tt 
MENAGITM  DtQim.  EiymohgiqMe  voct  Fdrmertjge^ 
•»  >£  t  rM  A  k  N  <l<r  Im^Mri  m^riftMiia^.  l.  e.  l.  , '      ' 

'*a*  SLiAE  ArcriTTssTETCK  Xiiff.  dc  mdtrim.  ex  Rat,  fidttts  tmll, 

"»•■*•  ■       .  '■   -    n         \ 


iit  Of.  11.   Dt  miirimmo  metfiuB  - 

■$.    V.        . 

Originem  einsinodi  imtrinianioniin  orot-ivs  iam 
dum  ^b  Abrdiani  teniporibus  docuit ,  dam  ita  loquitur :  * 
Cmira  nemrt  potef ,  non  ex  lege  tantum ,  fed  ex  pafUone, 
vf  qtii  tx  coniugw  Katifimt,  aiimttitt  ftta  baheant^  titacene  exskt' 
dentitr  a  jraecipua  haeretbtate.  Cimiafftori  tali  paSo  initim  etiam 
tmi  Uhera  foetmna  comJ>irtaewn  Hebraei  vocara ,  auale  erat 
Abrahami  can  Cethura ,  cidm  Uherijmnde  ,  ur  Ifinael,  ns- 
^Qm  Agaris  ^iius^  db/w,  id  eft,  tegata  quaeilam  acceperwa, 
iaereiiiatem  amem  nou  creuenat.  Tak  eft  mairinfimium 
odMorgenaiicum,  qyad  diciiur.  Verum  concubinatus  potius 
erat,  quam  matrimonium  ai  itiorgauatiaim,  nec  alimenta  li^ 
beris  Abrahaihi  exCeiiura  iueruiit  concefla,  fed  dma  (akim 
pro  arbiirio ,  nec  faSum  cum  Cethura  injtiiin  nouimas ,  quin 
potius  ex  dioino  inftinSii  folus  [Jaacui  haeres.inftitutos.  ** 

.  5.  VI. 
Disquirendum  nunccrit,  an  hoc  matrimonlum  admor- 
ganaticum  fit  verum  atque  legJtimum  matrimonium.  ,  Au- 
ao^equidem  quidam  anonymvs  *#*  hoc  matrimomum 
tanquaju  luri  diuino  haturali  contrarium  reijck.  Argu- 
mentatamenAuaOTisfatisfuntinfimga.  Pnmum.ervt,  ^ued 
.fieimruu aeqtu  maginem  diuimmgerara acmaritK  Secundum, 
quod  DEus  Euam  non  ex  lapide  vei  Upno ,  venim  ex  femr6 
jidami,  produxerit.  Tertium,  quodipfe  DEus  Euam  for- 
ynauerit  atque  viro  aequfilem  e£e  voJuerit.  Quarmm ,  quod 
ipfe  Ajdamus£K<»«,  tm^umnfui  Jimkm  s^ouerit,'  ip&m  vp- 

caue- 
*DeLB.et  JP9Ub.  II.  f-  m  $.S. 
**  Vidc  etum  hehr.  li^ck  Difcurfiim  Acadcisicum  de  mdtrimmi» 
Lege  Sdlic*  coHUstio^  p.2s,  viLLENBBaG  SeUHA  Jnni  Md' 
trm.  c.yU,  $.  VI. 
*«*  Reperitur  apud  liIhioivm  Stdetts •  Cenjliit  Tim.  Il,f,  tjst-  V»- 
mdfsgtbUches  GutAcitttn  iber  dtr  Ehen,  fi  btjbtr»  ntub  mvrgMi^ 
tifiben  Recbt  gefcblojjin 'iporden^ 

:  ■  ,       .    •  Coogic 


Vhrmm  iUu0riim.  119 

catient  MSmn,  ideoque  Ahrabanms  Saram  vooarierit  ^nw 
Frsu ,  das  ift  jeint  Gefthrtin.  Quincum  ,  quod  Ahasuerut 
Rcx  poEentiflimus  Eftberem  fecerit  Repiftam,  idem  inftitiitum 
fuerit  Perfis,  Graecis,  Rom»iis.  Hinc  etiam  in  fbrmula 
de^Kmferionis  apud  jRow/wwj- vfitatum,  vt  dicerctur:  vbi  tu 
■Caius  ego  Caia,  ad  dentitandam  inter  coniuges  aequ^itatein. 
Sextum  quod  etiam  iure  Germa»ie&  coniux  fit  parriceps  iitris 
et  dipnisaris  m^ria :  Sic  enim  LANi>aECHT*  dceemit: 
tttis  Weik  ift  auch  ikres  Mametgemffiti  ailer  der  ehren  md  wirdig- 
'\ia!i ,  d!nr  der  mam  bat,  za  hand  als  sie  iii  iein  bette  tcitt.  u 
■V£ICHBILD,  **  Wenn  nun  den  Matm  das  loeib  vtrtrauet  und 
sie  infein  heth  tritt,fo  ifljie^des  Mamts  genoffio.  Septrraum 
eile  -hoc  aetjuitaci  cmifentancum ,  vt  dufn  coruux  omnium 
mtU/nm  atque  aduerfttatis  marid  fft  pardceps ,  iisdem  cum 
ipfo  iuritHls.  gaudeat.  Verum  argumentis  vtitur  fitis  fnfir- 
mis,  et  quae  potius  priuatas  concemunc  quam  perlbnas  it- 
lultres.  Nihil  ominus.camen  lien  defuere  ineer  veteres  IC- 
tqs,  quihaec  matriinonia  iiDprobarunc  plane«t  tanquam  in- 
ceftas reiecenjne,  vtpote  xnbreas  ab  issrnia*»*  ia- 

COBVS' ALVAROTXVS  *int*,  BALDVy,j  PRlbERICVS 

Baro  a  schenck  ff  matthaevs  ab  ArrtiCTis  t|t 

lORDA-NTs.vEsiNvs  Ifll  aliique. 

■    $.   Vlt 

Totfcs  erasmtxTi  matrinionia  pro  mtis,  kptimis  atqne 
coQceffis  fimt  habeoda,  atgts  fen^  pro  taliWiiabita,  dum 

eon. 

•  Ub.  nl.trt.  XLK  , 

■      "•  Jbri:  Lxy. 
•,"  -*.;  Hb.  a.  F.  tf.  multin.       ' 

•,,•  di  h.ttxfum, 

t  adlUt.tf..  ,  •         , 

tt  td  II.  F.  af.  •  i 

m"liKII.Kr.I.i».ni.arl.3.n.u.  - 

Ittt  *  rMte  rriue.  "■        A  ■        1 

I  ,,r,d»,Goot^le 


iso  Cap.Jt   De mamimamoineequaU 

conTenTus  adGt  fnatrimonlalis,  ifta  liberoroni  quaerendornm 
caufa  acque  ob  mutuum  adiutorium  initituantur,  benedi^iio 
acoedar  facerdotalis.  atque  omnla  addnt  iegitim  matrimonii 
requtfita,  inde<^ue  (aclle  diftinguantur  a  (rosrA^rnfzr».  Conipx 
£Jtim  ^tque  liberi  ex  tali  matrimonio  prognati  iwis  iAtulu 
tffeBibus  aeftituunmr.  'Belle  in  hanc  rem  iudicat  philip- 
pvs^iACOBvs  sPENEH,vs,  infignis  iUc  Theologus  dum 
occafione  matrimonii  inaeifuaif s  avovsti,  Ducis  Brunfvi- 
cenfis ,  Ita  iudicat :  ^  Das  iu  detn  geiftHcben  fiWfl  infokher  Ebe 
kd»  Mcngelfey,  wirdNiemand  ktcht  Tweifeln ,  indem  der  Ehefiaiid 
nacb  Gottes  Ordntmg  eine  Vereinbarung  zweyer  Perfbnen  mt 
ficb  hriT^tt ,  nicht  aber  mthrcendig  eine  GleJcnheit  der  Kinder 
crfordttt,  wredorren  das  Exen^cl  der  Heyratb  Abrahams  mit 
der  Kethura  weifet. 

5.  vin. 

■probant  Inter  Germaniae  prindpes  permulta  exempla 
vfum  matrimonii  ad  morganaticum.  Fndericus  Vi3oriofus^ 
EleStor  Palarinus  duxit,  re  prius  cum  Philippd  arrogato  filio 
certisque  gentilibiis  ordinibusque  manire  deliberata,  Nobi- 
hffimara  foeminamC7(7r(7)M*T<?m«^CT(,eamqueaccepitvxorem  , 
'  praelcntibtis  Vhilippo  Palatirp  "Wormatienfi  et  Georgio  Spirenfi 
Epifcopis,  Nobilibus  vero  Theodoro  Sickingcnii ,  lacobo 
Helmftadio,  Henrico  Cancelhrio,  aliisque  quam  pluribus, 
quenwdmodum  ipfius  Friderici  matrimoniales  literae  fcri- 
ptae  Heidelbergae  die  Martii  poft  Feftum  Galli  MCDLXII. 
.**oftendunt.  Sic  etiam  daniel  parevs  %*  lcribit: 
'    ^  cum 

»  Apud  lasisivM  StAdti-  ConPHt  Tom.  J.p..isp.  Defendic etiam 
tale  nuurifnontum  vrx.LBNBEiio  StUUis  iitris  matriinfitidlitf  , 
-e.FII.S.XII.fiqq.  XXXII.  petrts  makcellts  Ri.cctTS 
Ati^dtrimmioadmtrgdjuttiejim  dendrionem'coHtrd3o^  Ai^torati 
m;.  recufa  1717.  ct  Dn.  chk.  «ottl.  aigcits  im  Eittmoff 
Tom  LMdfKdigen  Add  P.JiI.c.j3.  ■     , 

**  Sic  in  {letnmate  Leoi»entaQO. 

V  ^fi-  ^■«''*"'"  **■  y^  ■si^  /.  p-  's''  "    .■  ^ 


Pirorum  iSu^rium. '    ■   '  '121 

cum  vero  ex  hac  tomuge  ■duoj  progemfijet  Jegitimofjiliot,  Fn- 
dericum  ec  Ludouicum,  eos  ob  certas  camas  ad  cor^tiomn 
paunoinfcrioremrf(i^^/>i  etComites  Imperii  iWmwfBwGaf/^, 
re  ejfe  vdbut. ,  Poft  mortem  adgnato  et  filio  fuo  adoptluo 
Philippo  omnes  ditiones  reliquit,   filium  vero  natu  maib- 

■  rem  ^  Fridericum  ficris  dicanerac  ,  ipfjmque  canonicum 
Spirmfem  ac  Wormaienfem  confticuit.  '  Verum  anno 
MCDLXXrV.  die  GaBi  Conftflbris  immamra  morte  viuis 
exemptus  Heidelbergae,  a  patre  fijperiore  hoc  Epitaphio  fiiit 
exomacus :  Fridericus  de  Bauaria ,  flius  legitimus  Friderici  £&- 
Baris  Palatim.    Ab  aicero  vero  JLudauico  Comices  Lifwenfteittert^ 

JHfaam  crahunc  origioem.  " 

.5.    IX. 

~  .  Fridericus  Ludouicuslineae  Biponcinae,  defiin^anno 
1672.  prioriconiuge,  luHana  Magdalenay  patTBelis  Joamis  U. 
-Bifotitini  filia,  eodem  adhuc  anno  duxic  e.mxasceo  illiusjgno- 
-buem,  AtmamMariamiHe^am,  Meilenneimenlbii,  eo  qtii- 
,  .dem  paQo,  vt ,  .jai'  tx  ea  nafceremur  Jiberi,  iutbilium  tantum 
loco  bdterenlur.  *  Ex  eadem  progenuit  Wilhehium  Frideri.. 
cum  a.  1673.  (CarolumAenBtium  a.  1^4.  et  Ludcuicum  Pbilippwtt 
9.  i6j6.  {nweriitum.  Prioresduoadhucfuperfiint.,  Fbrpa- 
Mtrterorum  lalcim  nomea.gerunt,  liucgfalEi  func  Oderabaehi 
^propc  Mei/enbeimum.  .   ,     > 

•■    ■  :$.■  X.-'  ■  ■  ■    '■ 

In  domo  tauierica  Alberti  y.  Bauarici  Ducis  filius  alter 
fiTii^iBiiiiuduxeiarinmatrimonium  GfiryHPffn 
ftoris  fui  filiam  Miina»,  hactamenadicfliconditioBe,  vtU- 
■'  beri  ex  hoc  mairimonio  prognati  atitulo  frincipali  abftinerent,  fo- 
lo  nobilis  citulo  forenc  contenti,  prout  fingnlari  paSo  incer 

Sere- 

^     •.ioAnji»  App.  aSiimi  Hi^ni-fOTp.^!».. 

Struuiilur.Prmi.HenicP.II.  Q_ 


iM  C^  II   Dt  mttrhmmhtaeqmli 

Sereniifinios  fi-acres  Monadiii  d.  34.  Sepcembris  i^SS-  cooue- 
nit,  quod  a  RudolpboIL  Imp.  Pragaq  d.  16.  Februarii  i5^.fnit 
confirmamni,  *  tx  quo  coniugio  .Comites  de  Wartenberg 
fuenint fuborci.  Diciequidem  dominvs  a  lvdewio''* 
au^oricace  vfus  Chronici  MSti  adfe3affe  bmc  Prindpemfaier^ 
mm  nemen  Cmitis  Palatim,  verum  decretumfuije :  Der  aus  un- 
gleicher  Ehe  gezeugece  Sohn  Chur6irft  Friedrichs  fblce  lich 
nicht  ^Zr^<7unennen,  denn  er  unpleicterG^hart.  Gecrgius 
Albertus ,  Marchio  Brandenbwgicus\\nca&  Cuimbacen/iT, matci- 
monio  (ibt  copulauit  Reginam  Magdalenam  Luciij  ConHliarii 
atque  Fraefbfti  Koczauienfis  filiam,  ex  qua  filios  progenuic 
Cbriftiamtm  Guilie^num  et  Friderictan  Aupuftum^  qui  Kotzamae 
iedem  habeant,  D(»nini  de  Oberksrza  aidi.  *#*  Sic  etiam 
Guiliebni  Ducis  Brun/iaco^lunebur^enfisBm  Auguftus,  Secmarii 
filiam'duxic  vxorem,  ex  qua  mter  alios  liberos  nacos  fiiic 
Eneflus  de  Luneburp  diGtus,  fola  nobilitatis  dignitate  et  adfi- 
gnacisraiitibusexl^fa^atuRazeburgenficontentus.  %** 
£1  eadem  gente  Sereniflima,  Rudo^bus  Augi^^  Duz  Bnm- 
iuicenfTsj^^^m  Elijahetbam  Mentiam  fibimatrimonioc(^aIa- 
iiit,  his  vfus  verbis:  Ihr  fbllecnichcmeinelincke,  fbndem 
meine  recbte  Gemahlin  fcyn,  verum  nec  dignicacis  Screniffi-. 
vu  mariti  crat  partioeps,  &Icim  di^  Madame  Batdo^bine.  Ge- 

^rgrus 

•  exfM  ^^diSsiGtfu  P.  Sj^.  Omtat.  II.  f.  tf*' 
••  Atdignitdtt  vxms  p.  170. 
•»•  mfifr.  Archiu.  p.  I.  p.  400: 
*«,*  lALMTTH  Re&.  Imh  p.  %Q.  CEIH.  FBLTMAHIT.  itlmpMrl  Mjt- 

/r/m.  p. ).  e.  I.  htLerts  kt  ehibitbjich  GMmfo^/j c. VI>  $. 
XU.  p.  i^.  UatK  Hcmog  ADgdftiis  znr  £1^  ciocs  Sccretarii  T6ci- 
tcr ,  nrit  (leren  cr  Kindcr  gezcugtt.  Danuiter  cio  Sohn  lunckcr 
ImA  ve»  LMtieburg  noch  ini  Uhzn  tind  adcfichcn  Stand  fuhret, 
ima  wrdcn  dicft  Rinttcr  toh  den  RazebSttcIifchett  Stiffe  Gffalfcn 
BnJ  iMtaden  vcrfchcR.  Dabey  dcs  Landcs  ItegicniDg  iTe  Iich  nicht 
Bntcrfangen  dtirfieni  Emortuae  faoiiltae  dc  Lknehurg  Chrono- 
loBiiaii]    3k&s<^   »QttiiAii  a  I^hrsi/fben  Qtftbkfhtn^ 


trgiiu  PHJerkmrBaia^M^c^»,  Gxkx  iam  dinn  Drac&£B  fiit 

ea  tasaen  coDditioiK,  vc  ifta  non  UAaa^  lcd  edara  Ubcri  dos- 
dem  mxrHiioQU  ad^nadsitdidbiis  ddxrcnt  efle  cxxSDeatL  f- 

«.  XL 
Taknntrimoiiumi  44  MargauiiaBm  a.  1690.  iniu  B^ 
«$Ziu^HaffiacL»i^aQias  lineaeit^n^^/cii^^ciHn  Alnaadr^ 
deDurickelcomtwpaQo:**  VafebeubmicbyS^iucbdam 
icb  «c6  £e  Cemfiamtttm  mames  I^es  hn  wmmmebr»  ibrA  Gttes 
Segenji  bobem  m^etretenen  Alter  ffiagfim  xm  verfieben  gefutem^ 
imdibr  eimiui  dA  BeMen  getragen  micb  zm  emrem  &eM^en  zm 
n^mient  ^hey  etaa  G«tttr  Sducha^ndcb  necb  immer  zm  nnd  zm 
mroacbjemum  Aker  eticb  glei^woblmit  nur  mnd  meines  Leiies-Cm- 
Jhimien  &efien  -wtSet  antentiren  mad  nacb  gUid>  Bei  bdben  mid 
mAtgereuenlafeny  eure  fmge  ^bre  guten  weils  ndt  nur  zm  wr- 
'  fcbS^en.  Verfebe  icb  micD  gieid^oBs^  nmfen  es  dmm  micb  mnd 
«m  Amfm^  mtfeitbero  ein^en  Wocbeny  dafi  icb  encb  in  Gottes  A»' . 
tBefewbem,  in  m  Hmid  die  Ebe.  nad  bingegen  ibr  mir  ^  ver/fr9- . 
ctimnndidi  encb  dieerfie  Hoffmmng  dsrvon  genmcbty  aSezeit  mlR 
g^Uutett  dtfiebidi  euafdm  zm  memer  Ebelietfien,  dts  ifi  in  aer 
That  GemubSn  gemmmem ,  dennocb  mid  zmar  aut  febr  erMScben, 
mid  tBasdamSr  ifiyeucbfe&fien  bey  uBerbmid  Vmfi^mdemtittt  ^ium 
hefien  gereidtenden  Vrfec^,  eucb  nicht  m  FtirfiL  necb  &£ffi*  Im* 
^mSofimidaUeimAielicbenStmidzmfetzeniatemdirey  mid  aucb 
fitcbem  nach  dem  Exempei  finfien  vieler  Potemtmtem,  FUrfiem  und 
Grafaij  •wam  inir  etwa  nocb  Kinder  zeu^Jbiten,  filcbe  nur  ais 
Adeiicbevon  Hefemgemanntf  mid  micbt  Fiirfii,  oder  Grgffl.  Kinder 
fQJign  gemenaet  uad  gebaitem  •aerdem  fhr  aucb  nacb  dem  Exempei 
eines  vaaebmen  regierendem  Furfien»  nacb  mei^em  Tai^-  Nabmem 
euch  Frau  Emeflina  filiet  menaen  iafeh ,  mad  Itein  FHrfiiicb  nocb 
Grteffiiches  Prtedicat  moch  Tttut  frectendirenf  moch  mtaebmen. 

Qa  §.  Xn. 

*  ■riNK>  Z4tztei  Seitiuktn  Tom.  11.  p.;ijt.  adptobJtlioc  out^ 
nuKiinm. 

,     JL.ooglc 


§.  xn. 

Carolus  IV.  Dux  Lotharingiae  dum  a.!i662.  Marianam 
FramfcamVzpt^  Chudii  Pajoc  exEli(abetha  Souut  duceret 
vxoreiti ,  per  pa£la  docalia  *  filii  ex  eodem  matrimonio  na- 
ti  ab  omni  fucGeflione  fiiernnt  exclufi  verbis  :  Et  Sautant 
quUl  a  it^.  touchi  ci  -  iiefus  que  S.  A.  S.  par  des  confideratims  impor- 
tantes  du  bien  de  fisdits  Etats »  et  par  tm  effht  fingulier  de  Paffe3im 
et  eflime  qiieUe  a  pour  mgndit  Seigneur  U  Duc  Nicoias  Fran^oisi  ef . 
le  Prince  CbarlesjonJFtlsj  eUe  auroit  aprh  une~meure  et  /ongue  de^ 
liberation ,  et  par  mchoix  et  confid&atimpurement  vohntaire,  cam~ 
me  auffi  du  confentement  et  a  ia  priere  dudit  <  Seigneur  Nicohs  Fran- 
^etSt  nOmm^  et  d/clar/ /edtt  Setgneur  Friace  darles  fm  Succejfeur 
tmmediat  et  incomjmtable  enfydits  Etats  et  Duchez  de  Lorraine  et 
de  Bar  ,  Trrres  et  Seigneuries  y  onnex/es  et  dependames:  Sa  dite 
Aitejfe  demeurant  cmfiammmtkPeffet  de  ia  ddclaratimfusmemmh 
m^,  claufes  et  obligations,  m  rifmmtes,  diclare  auoir  vouluy  m* 
tMdUf  et-  ordmn/,  veut,  etendet  ordmne  i  raifin  d^icelie.  le  cas  , 
arriuant  qu'iipiaije  a  Dieu  benir  ieut  M^age  par  ia  naiffance  de- 
quelquesEnfansqui  mfvat  iafin  et  ies frmts is7 pius  iegitimes,  ilt' 
ne  deuront  ni  ne  pourrom-  pr/tendre  i  ia  Succejfimdes  Dwchezd». 
Lorraine  et  de  Bar,  Terres  et  Seigneuries  y  annexees  et  depmdan~, 
tesj  ni^efait  et  Succejfim,  ou  en  heriter  d^eUe,  au  prfiudice  de  la 
£te  deciaration  faite  par  fadite  Alteffe  aa  profit  de  Movfigneur  ie. 


feiiefuture  Epoufey  auterife'e  de  fijdits  Pere  et  Mtre  renoufant 
dite  Alteffe  et  eUe^  tant  m  ieur  nom,  que-  de  ieurs  faturs  Enfans^ . 
diskpre/ent  comme  pottr  iorsy  etpar  ferme  depart  de  FamiUe^  et 
tous  auttes  aUes  qui  muux  faire  fipottrrmem.,  a  ioutes  Loix  ^  [hoitSy 
Co^twnesj  Statuts  et  Ptattqueti  faifans  etdifons  aucontraire.  . 

$.  xra.  , 

loarmes  Chriftiamis  Dux.  Ugmcenfis  et  Brigenfis  in  Silefia, 
Georgii  Guiiielmi y  diaorum  Ducacuum  Ducis  cx  ^CAFii^ea 

.-!.■     .   vki'"' 

•  maatspui  dt  kamt  Tom.  VKp.t II.0.  CLXtp. 411;  l.     ' 

■  Copt^lc 


Vifmim  iSiffintim.  .      ^^S 

vldmi,  qnia.1675.  vitamdatUit,  aous,  pc^moTtemDenflfoe 
XiyUae,  Io.Georgi^  El.  Braiuknburgict^iae,  ^.  1625.  Hed. 
xoigem  Sitfibiam  in  thdri  confbit6m  cum  pa^  marganaiico  ad- 
fiimfit.  Sic  enim  in  pa3is  dotalibus  *  fiiit  prouifiim :  Dar^. 
auf^aeiter  hehandett  •wordgn.y  daS  giekhpohl  dir  Jttngfirau  ,  «»• 
geacbtet  voBzogener  Ceptdationjaetmoehaujferdes  B^ebettety  anders 
nichi  demi  eine  furnehrhe  Adelicbe  Dienerin  in  Sr.  Furfil.  Gnaden 
Frauenzimmn'  unterhalten,  henannrHtb  aher  mit  Handgpldrzu-ib-, 
rer  jreytn  Difpofition  za  500.  lithtr.  jeden  derer^  zuiS.  Gl.  und  den 
Grofchen-zu  u.  HeUern  geraitet  y  des  fahres  a/Irwege  attfiiie-  2.  Ter-*- 
~  mine  von  halhen  ^ahren  z»  halben  Jahren  aus  Sr.  FurflL  GMden 
"Renterey  zu  reichen  verfihen  •oierden  foUe  y  und  oi  Sr:  Furftl.  Gnadi 
JhdteS'taU  y  den  Gott  larqe  Zeit  verhiiten"a»Iie  ^  fiet  die  ym^er^ 
uheriebenfiltej,  TjiverwiUigetwordenibr^aisderm  1000*  Rthir^baar  ■ 
za  einer  baufiitchen  Bewoimung,  damit  ihr  aach  alt  mit  ihrem  £^ 
gentbumfreyzudi/ponirertzt^eiafiihr^inner  2:  Mwatbs-Frifi  fo^ 
•mohi  aucb  zu  jabri.  AHmenration  zu  ihrer ieheragen  jahrL  aucb  auf 
.  i.  Termine  von  baiben^ahren  zttt>alben  ^bren  2000..  Rthir^  aurSr* 
Fnrfli.  Gnad.  Cammer  utmerweigerlicb  zif  entrfchtenj  imd  agsztifoi- 
gen.  Jedbcb  dafi  hingegen  das  Han^eid  faUen,  aucb  der'  Setebfi' 
fchen  Geraden,  Morgengabe  und  Muj^heii  naegen  ■,  aSe-  Anforderan' 
gm  iJj- und  eingefteilet  verbidben  folkn.  Rad(Mie  filiorum  v«x>> 
Hiit  prouifiHn :  Femer^  <d>  Sr.  Furftl.  Gnadenmr  ihr  einige  Kin^ 
der  eriai^emmrde ,  ift  infimderheit  derofiiben  roegen  diefe  ausdrUc^i^. 
Beding-  und  Ahhandlune  iBoi^edtecbti.  und  mtt  reifi  Erwegung  be- 
fihioffen  toarden ,  dafijo  iang  afs  S.  Furfti.  Gnad.  ver  Hocogedacbte- 
Fiirfli.  Sohne^  die  Durcbi.  fmhgebohnten  Furfleii  undHerrn,  Herrr^ 
George,  Ilerrn  Rudolph ,  Herm  Ludwig,  tmd  Herm  Chrifliav  Ge^ 
brudere-f  Herzoge  in  Schlefien  zur  IJegnitz  und  Brieg,  oder'nuennl.-^^ 
Leiies-Erben^  oder auch  Sr.  Fnrfti.Gnad.HerrBruderj  derDurchl. 
Hqcbgehohtae  Furft  nnd.IIeir,  Ilerr  George  Rudoiph,  Hertzog  tn 
Scl^efi.en;.  zfir  Uegnitz ,  Brieg  und  GolSerg,  RSm.  KayferJ.  und 
zu_HBttgem  utid  Boheim  Konigl.  Maj,  Geh.  Ratby  Carhmerer^unt^ 
Venoaiter  der  Oberhauptmannfihaffi  in  Ober-  und  Nieder^Schlefien 
odfryon.Sk,  He7-tzogt  zu  Liegnitz  FurQli  Gnad.  emfproftene  Mamf 
.Q_,3     [  \    }icbe 

*'txtdt  spxAtnx-i-^yu  (^i,  Germ.  Dipkm^Jixn.  XLv.Ka.* T^  ■ 


liche  Erhn  imLehm  meren,  Milie  mi>  iltr  Amu  HeJaig  SliJSm' 
teiobme  Kinder  kemefmegei  ie*  Fuefim.Staid  fabre»,  JMer* 
nath  Adtk^en  Stenderragen  underhtdten  vierdenfiUen.  Oocb  aber  mit 
den  Gtjrhlecbtt-Nahmen  w»  Liegnilz  ninnen ,  nndaut  *•.  Firfi/.  GnaJ. 
gitrfilMmjeiWtfmden&iiachtinSchildimdaufdemHelmdenVfm- 
gnSchwantz,  aliii  mil  den gewSbnliche»  Farben  zam  Wapenfuhren 
mSgen.  Item ,  dafinicht  wewger  diefelbendiejer  anderen  Ehe  Kinder  ,f» 
iange  hac^fnuldter  irfienEbefrauen  Erben  aderjetzjgeoderiimftigt 
Hertzage  zu  Uegmtz  im  Leben,  in  dem  furfil.  T^bn  der  Fiirfienthif' 
tner  liMimtz  iim  Brieg  keinerjseges  fuccediren;  fendem  einenjeden 
Stbne  aefer  andem  mefurfeine  Erbl.  gtntziicbe  Abricbtung  za  n- 
aem  UhlhGmh  <»  Furfiembum  gelegen,  ema  ven  eaooo.  Rthl.  und 
dtfizufeiner  Zeit  dem  Furfieuthum  •wieder  an  heim  faUen  konte^ 
verbolffeni  von  Tbcbterji  aber  einejede  vor  Mit-Gift  und  Schmuci^ 
^eld  aitiooo.  Jhlr.  abgefiattet ,  alletierJovioblmiennUcb-  als  weib.^ 
licben  Gefcblechle  Kiii£r  diefer  andim  Ebe,  indeme  ■mai  fich  am 
trie  oder  AUoditl-Virlaffenfchafft  zuaeben  irauihlicb  «ndberiom-: 
men,  IH  gleichen  Theilen  TJigelafen  mrdenfollen.  Ex  ea  vtrius- 
quefexus  liberosfiiftulit,  quonim  SiiasSigimunJui,  Baronis 
li«B'r«  titulum  geflit ,  A^uflus  vao  Comitis  Ugmtii,  qui 
feaus  fuit  Bn^n^'  Ducatus  CafiiiMm,  cuius  viduamGew^w, 
Jjidnuici  principis  Nalfouio  Dillenburgen&  filiam  ,  nuptiis 
Cbi  ineunte  anno  1680.  Ferdinimdus  Gobertus,CoBKS  ia Affer- 
mnt  a.  Reckbeim,  ieofoldi  Imperatoris  Camerarius  et 
Colonellus,  innjtit.  Ludmdcui  Cbriflianus,  Comes  deSayn» 
et  Witgenftein  ,  poft  obitum  Elifibethae  Margarethae 
Comitis  Solmenfis,  foeminam  igiubikm  matriraonio  ad  Mer^ 
gaumtam  &)i  copdauit  *, 

§-  xm 

Nec  folum  com  coniuge  inaeyuilis  conditionis  tale  ob- 
tihetmatriinonium,  fedetiamfiaequalisfiieritconditiqnis.** 

•  ic«*Bl>'»-  DiH:  if  Uelrlm.  tl  Uirttnttitum  f.  XXIII.  irn. 

ztuict»  Silimi  Itris  Mtlrim.  cVU.  I.Sm. 
••  Comuiuo  VfHai  iiSuiUt  c«e«iii  PiS^  t.  UeettntMtm 


-De  Marcfaioiie  Femriae  Mml»  IB.  refot  tAcosvs  Af 
VAROTTvs,  *  qaod  vxoiem  acceperit  Ricdardam  iSai- 
diioiiil&in  Safamamin,  cnmtalipaSo,  tcjSii  tKtaianitaJit-_ 
tminftrrana^Mardaaiatuficcedatt.** 

$.    XV. 

Effe&ushuiustnatrimaniifnm,  vtfiberiadignitateetfiic- 
ceQionepatemaexdudantur.  IndeIiberii)nongaudentdigni- 
tate  principisieu  comitis,  titulomm,  inngniumque  pater- 
normn  a)noniucceduntinieuda,imonecinaUoaiaet  fide£> 
commiDa  iamiliae,  ied  penitus  a  ioribus  familiae  ciuilibus  exr 
clufiiblapocooaepauitiaj»ntentilinc  neccfleeft.  ^* ' 

J.    XVI 

In  paQx)  de  matrimonioad  legon  Moceataricam  inita 
deteiminatnr  dignitas,  qualilseri  exindenatimii  dcbeant,  ec 
-pkramqlie  condicione  ordinis  nobilium  inferioris  contenti  eC 
'  fe  iubemur.  Ec  inde  quaeritBr:  anabxrbitriopxris  pendeac, 
'  qniboslibet  liberis  nobiiitatem  adl^inndi  inioriorem.  Ec 
IK»  inter  iura^biUnm  iin^liciter  «ia  ec  nobilitatem  auitam 
diflii^uendum  cen&mus.  Qnead  ima  nobilitads  finmliciter 
talia  omnino  e»peditnm  et  longo  vfii  confirmanim  eft,  libero» 
e  patre  nobili  cum  matR  picbeia  progenitos  inieriorem  a  pa- 
cre  nobiUtatem  panicipare  et  inde  eo  magis  liberi  a  patre  il- 
luftri  ex  matie  plebcia  editi  priuilegiis  nooiliiatisenmt  capa- 
ces  inierioris.  Aft  ad  nobiIica£em  auicam  et  iura  inde  oriui)- 
da  canfequenda  non  fola  pacris  ied  macris  quogue  npbilicas 

dcfide- ' 

SeA.  V.  n.  ].  .»11  ncc  ac^mHtas  nec  tnMqiiafifas  flatns  a  dignitatrs 
ftd  cidulio  Ubcttxui»  a  tticccHiooe  et  digDitatibia  pcc  pa&um  fiida 
Jtuttimooiuia  aif  L.  Morganaticatn  dHcir. 
<  in(.;K.'H.  Ri«.  i.Ti.BaTi  M/.  VI.i(.Xn.     ^^ 
*<  Tsqncad  hunc  paragrapltutnaaniris  fantnrba,  9lia<  TOO ftanaslBf 
;        T     TSijuo  ati  fiBcra  kiius  caeitii  iiint  ciJitosia. . 

■ '  'Cooi^lc 


138'  Op,  If.   De  metrimomo^  mae^ttoU 

ddidcranir.      Hmcipcfte  cramervs:  *  Qmdfitt^mvxir 

.   ■morgmatica  ex  ndbUi  tt  antiqua  fatmlta  ■adfiita  fuem milUfir'^ te^ 

'^iti ihaiamum ^  qui-ex  hac  camun3icru'prodeimt  liberi^  tfuamuis^ 

■  iUufiri  patris  dignitate  et  Mfuccffivne  m  territoria  et  feuda  vi  p^ 

exciudantttr :,  flcnalamengattdekuntnohilitatettad  ludos  equeftres^ 

ordmts  milaa^es  et  canonicatut  -eccle^arsmt  catbedralium  admittev^ 
jerimt.y  JiflattAis  inpta^ndaauitavtriusqueparentisnohiiitattfatis' 
'Jacitmt.  £  contrario  fi  vxar  morganatica  ignobilis  et  pleheiae  fit  ort' 
.gimsyiiheri exvtero  eiusediti  a iurihus et praerogatiuisplenaeet atd- 
'  tae  nobilitatit  reSearceHuntur ;  tametfipater  fitiUuflrifiimus  etinpa- 

So  morganatico  nohilitatis  aUt  Baronum,  aut  Comitum  sitidos  illis  ai- 
fignmerJt^  imperatorejtdnuente  ei  pa^um  caifirmanu. 

$.    xm      '  ^       .    ; 

Tnterdum  quoqtie  pacifcenteS  conueniunt,  vt  liberi  cx 
'matnmonio ad mof^nanadcamedicicoTnituingaudeant  digni- 
tate,  etinde,  an«cibbiiocpaQ:olibcri  comitumdignitacis 
fiant  participes  quaeftk)  oritor ,  qoie  cc  interdum  affirraari,  in- 
terdmn  negari  potcft.  Eft  criim  tnatdmo^um  ad  l^em 
Morganaticam  velaeqaalc  yd  inampale.  Si  Vir  illuftns  U- 
lutoi  cum  femina  matrimoniumad  Moi^ganaticam  tcontrahi^ 
tunc  liberi  rat  lcgttimo  hocce  matrimonio  prodeont  ijluftrcs. 
Hincpaterprincipali  fulgens dignitatc,  liberis  exvxoremor- 
oanaticaquidem,  aft  ilkHbiprognatis^paSiOOomittim  tribuei;e 
poteft  dignitatem  titulosque.  Alia  nrero  eft  ratio,  ninatri- 
■monium  ad  moi^naticam  fimul  dl  inaequale  «t  .illuftris  viri 
cum  femina  haud  illuftri.  Tunc  eriim ,  fiiperiorem  liberi 
nobiBtatcm,  a  qua  per  legps  funt  cxdtrfi,  pcr  parcmum  h^iijd 
confequuntur  conuentiones ,  cc  (icadcomicum  quoquenon 
perueniunt  dignitatem ,  licct  illa  vel  maximc  paQ:o  iit  ad%na- 
tanatcmo.  Aft  poffimtomnino  huiu$modiIiberis  per  impc- 
ratoris  codicillos  comitum  tribui  praerogatiuac,  proucexem- 
olum  comitumWertheimennum  docec.  ($.  8-3  i^ 

L-  ...  .        §.54rvin. 

•  commcnt.  dc  iuribus  ct  pntrogit,  nobif .  safiM  Gap.  t V.  '-jF.  6.  p,  i^. 


Vtninm  4a^jMm:  tv% 

Iftte«cla^[^renees  iraminomi  adl^Mo^gan  Jnit^^ 
'iKt,ec  pa^  mucuo  totlcFe  ctxilenfu  libensque  /uccefliimeiD 
procnrare  oroni  annminnir  conani. '  Afl  lulce  concradicunt 
0?ilKibus  ^inati  ip^nasque  exdtant  Ikes^inquiUisagitanv 
'i^Q^iD ,-  Ifi  ^^^  de  'niatrimonio  ad  legem  OK^anaticani 
iokum  tdli  liboiqoe  -aA.  fijcceffiQncm  adndtti  poCfint?  latm 
vcrp  paffajm  ad  morgan^icam  vel  inter  lolum  mariGim  ct 
-bxoiifiin,  v^fimdcbnipniximisinaririagnadseftinitam.  Si 
■^VMunl  agmd  (imul  comp^ifcentes  fhenint;,  tnnc  fflis-  oc 
^baSto  in$  mieFO^  a  liicceffione  excludendl  eft  qnaeficum,  ct 
inoc -ite  agtiatis  iiHiitis  liec  adiini  nec  liberis  contra  pa3iim 
'lucceflio  concdli  poceft.  Si  vero  paQum  incer  (blas  inicum 
cftconic^es,  tuncagnatis  ex  paSn,  tanquam  rc  intcr  alios 
'ge{ta,-ntraumiu5  competit,  &.  fic  paQwn  toUi,  liberique, 
^ioii  ciMl^fftfe  matrimonio  ad  legem  morganaBcam  inito ,  ad 
tbocefflonem  penienire  queunt,  modo  -matrimonium  (it  ae- 
«osdc  ^  emm  ^ul  efl  inaeqnale,  tunc  foh  inaequalitas 
uisque  pa€h>liberos  a  ItKcef&one  cxuu£c 

§.    XVIIIL 

Matri  ex  nnpdis  por^ctalis^  fn£locnoiganacico  iaids, 
]US.compait(»nQadiceadiezcluu(nii  liberonim  afucceQione 
&  dignicace  paterna.  Liberi  quoqne  ex  macrimonio  ncxt 
morgan^iico  prcKjnact  ius  iff  haeredltacem.,  titulos,  dtgnica- 
tesque  patema&  uttccdendi  habenc  iquaeittum.  lam  vero 
'ius,qu(>d7n3tri,quod  liberis  ieft  quaeficum,  illis  non  poteft 
«^ferri  inuitis,  ac  inde  manrlmonium  femel  pure  et  absque  le- 
g4Morganadcainicum,matre  liberi$que  diflenciendtais,  ip 
n^da&jid  inorganadcani,^quibus  ius  liberis  matrique  quae- 
'iituin  auferrctur,  mntari  nequic.  Hincad  matrimmiia  ad  le- 
gem  raoTKinaticam  oontr^a  mimis-  reOic  refertur  -exem- 
pIumFerdinandiAuflriadjCaml^hilippiiiaWeireria  nupcias 
StrumHwr.Vmi.  afrm.V.lU  '  R  jBon- 

I  ,  .  :  C.tH:)t^[c 


isg  '  Cep,  1t>    De  matrimmo^  btaegttaii 

^cfidcratdr.      HmcTcfte  cramervs:  *  Qmdfifftimvxir 

■nnrgmatica  ex  mbiii  et  antiqua  familia  ^dfiua  fueminiUufirirm*^ 
"^ititbaiamum^  ifuitx  hac  coHiunSiom  proeUuftt  liberi^  quamuujt 

■  iUuftri  patris  Jignitate  et^fuca^te  m  territoria  et  feudff  vi  pa^ 
excluiantur,  plcna  tamen  gattdebtmt  nobHitate  ^t  ad  ludas  equejlrer. 
ordmts  milixtff-et  et  canonicattu  tcclefianmi  catbedraUttm  ^dmittenM 
lertmt.,  ffiatutis  inpt<A^nds4uitavtriusefueparentisnobiiitate/at'u' 

'.faciMHt.  £contr4nriofivx(tr  morganatica  ignabilis  et  pl^eiae  fit  orf- 
.gims,  iiberi  ex  vterv  eitu  editi  a  iuribus  et paerogatiuispienae  et  aiti- 

■  fae  «obiiitatis  re3e  arcebuntur ;  tametfipater  fitiUsiflri^imiu  et  inpa- 
Mb  morganstito  nohiiitatis  aUtBarmum^  autComitum  situios  iiiis  ad- 
figaauetit^  imperatorejidnuevtt  et  paSum  confirmante. 

§.    XVIL 

Tnterdum  quoque  paciTcenteii  eonueniunt,  "vt  liberi  cx 
'matrimonio  ad  mol^nadcara  ediei  comitumgaudeant-digni- 
tate,  et  inde,  an  ex  folo  ■hoc  pa£tx»  liberl  comicum  dignitads 
■fiant  participes  quaeftio  oritor,  i^nie  etintcrdum  affinnari,iiv 
terdum  negari  poteft.  £ft  eiiim  -maoiiiioitium  ad  l^em 
•Moraanaticam  vdaeqaale  vd  inaeqtiale.  Si  Vir  iJluftns  il- 
'  luflxi  cum  femina  matrimonium  ad  Moi^anaticam  contrahli^ 
tuncliberi  e«  lcgitimo  hocce  matrimoiuo  prodeunt  iiluflres. 
Hincpater  principali  ftilgpns dignitate^  Jliberis  exvxoremor- 
ganaticaquidem,  aft  inuftriprognatisypaflsocomittoi  tribuere 
poteft  dignkatem  titulosque.  Alia  irero  eft  ratio,  fi  r^atri- 
■monium  ad  morganaticam  fimul  dl  inaequale  «t  .iUuftris  viri 
cum  fcmina  haud  iUuftrL  'I\inc  eirim ,  fupcrior^m  liberi 
nobifitatcm^  «  qua  ppf  legps  func  exdnfi,  per  parentum  h^tgd 
confcquuntuf  conuentiones,  et  {Tcad  comicum  quoqucnon 
pcrucniuntdignitatem,  licetillavelniaximepaao  fic  adfigna- 
tapaKrno.  Aftpoffimtomninohuiu?modiiiberis  per  impc- 
ratoris  codicillos  comitum  tribuipraerf^tiuac,  prontexcm- 
olum  coraitumWertheimcnfium  docct.  (§.  8-3  :- 

xr  ..  :      i^^m^ 

•  comment.  de  luriEnu  et  pratrogat.  nobiL  xSxxt  Op. '  IV.  $'  ^  P*  'l^< 


;  "  ■teta)it&p3rbHtesnialrimbn!ia(ifcMorgan.inium)eni- 
'■£«,«  pafta  mufi^o  tollere  confenfii  Ilberisc^ue  fuceeflioneni 
procmafe  pmni  annituiitur  conatu. '  Aft  hilce  concradicunt 
Cpttatiibus  ^grtati^magnasgiis.excitant  lites^.iti  giiibus  agitatur 
'i^oEftib  ,^'an'paauin  *de'niattiihonio  ad  legem  ihoqganaticaifl 
ininun  tolli  litjerique  ad  fucceinonem  admitti  pbimit?  lam 
vero  padnm  ad  mopganaticam  vel  ititer  iolum  maritum  et 
Itioi^i  vel  iinTUl'cum  proximis  mariti  agnatis  eft  initum.  Si 
^ptolAvai  agaiati  (iniul  cbmp^ifcentes  fuerunt,'  tunc  3!ij  ^ 
*aSp' iiis  TilierbS  a  (ucce(iiDne'e3fcluden3ie{t'qqae6tumiCt 
inbc  itB  agtlaids  inuitis  riec  atBini  nec  liheils  contra  paSum 
'luoceflio  concedi  poteft.  Si  vero  paQum  inter  (blas  initnm 
'e^t^niuges,  -tuncagnatls  ex  pa&o,  tanquam  re  inter  alios 
■gefla,nifflumiuS  competit,  &.  fic  paaum  tolli,  liberique, 
^wri  b&^titfii^e  matrimbnio  ad  iegem  morganaticam  inito ,  ad 
■foocelBonempemeniicqueunt,  mbdo -matrimonium  fit  ae- 
.quale.  ^i  emm  fimul  cft  jnaequale,  tunc  Ibh  inaequalitas 
wsque  pa^  liberos  a  luccefiione  exdudit. 

5;  xvniL  * 

Itlatri  ex  noptiis  pai««t^sqaefiiai>iiK)i^atico  inids, 
jus.competitcontradiceadiexcluuoni  liberorum  afucceaioqe 
&  dignitale  patema.  Lilicri  quoqne  ex  matrimonia  non 
morganatitip  prognatt  ijis.  iff  ^haereaicatem,  titulos ,  dignita' 
tesque  patemasi  uuccdendi  habent  quaefiram.  lam  vero 
'ius,^aodmatri,quod  liberis  eft  quaefitum,  illis  non  poteft 
auierri inuitis,  ac  iide  matrimomum  iemel pure  et  absque  le- 
'gej,Morganaticainitum,matre  liijerlsque  difientientitus,  in 
nuptia^d  morganaticam,^quibus  ius  iitieris  matrique  quae- 
'fit*uin  auferretur,  nratari  nequit.  Hincad  matrimonia  ad  le-  ' 
gem  mprg^naticam  concraUa  roimis  reOe  refeitur  «yem- 
plnni  Ferdinandi  Aullriaci,  cnm  fhilippina  'Wdferia  nuptias 
Strimiiliir.Pmmirm.P.11,  '  R  .con- 


:  i|a       OfM    Dt  mmiHnu  mttfiuB  Vkmim  ilUifiTiim. 

contnhends,  qnippe  tfaimgfi  pgft  nqxias  Kberos  absqnE 
paaomorganaticaprocreacos,  pro  Gb^  cx.vxorc  oorgi- 
'  natica  naus  dcclaraim,  illosq;  inDancibus  agriacis  a  (uccdliaqc 
exclufit.  *  Nam  licct  re^e  a  (iiccefiione  in  diciones  Auilri^- 
cas  hi  liberi  imc  exclufi,  baec  tamen  excluiio  non  ob  m^ 
trimoniommorganaticum  fieri  poterat,Iedob  inaeqi^Iitatta!^ 
matiimonii.'  '' 

5.      XX.  .         :■    .11 

Mattimonium  aA  L.  M.  conDahitnr  vd  in  firomn  libe- 
roium  exllantium  vel  aoiatorum  et  fplendoris  faniilia«iw«& 
Hinc  quaeritis',  (>  vel  Iibcri  vcl  agnaci,  in  qnotqmivvQKn 
jbocce  macrifnooium  cA  inicum,  moriancur,  viium  ain«  jl^jep 
.morganaticifuccedere  queanc?  Ecvidendum,vcrumconvenciD 
'liberos  generaJicer  ec  perpecuo  excludac,  an  vero  (peciatini 
intuicu  Kberoruni  prioris  macrimonii  ieu  cognacorum.  .Prio- 
xi  caiu  libcri  penims  func  exdufl  eMnisquam,omnifaas  Koef 
^agnacis  mortuis,  fiicpcderc  qucunt  Ail  pot^ciiori  cafii ,  marmis 
iiberis  prioris  matruxionii  leu  ^nacis,  libcri  ex  matrimonio 
morganatico  fuccedtint,  modo  3>  macrimonii  inaequalitatciii 
Don  exdudantur. 

f    XXI-  .     .. 

Eft  Verb  interftm  *ibitim,  an'matrnfnonrimi  qnoad  cBeau» 
ciuiles  validefeu  folum  adlcgcm  morganaticam  fir  contraauini 
Hinc,camindubiofitpraeftnnendura ,  quod  rei  nacurae  ma- 

§is  conuenft,  fans  ftatet ,  hic  qtioqne  in  dubro  efie  refpicien- 
um,  vcfummatrimonnim  fic  aeqcRile  feu  inacqu^e,  ec  inae-   ' 
quale  matrimonium  pro  riiorganacia>,  aeqnale  veroprbpei'- 
-ieao,   quod  omncs  iuris  duJis  produdt  eficQiis  merito  eft 
babendum. «« 

■     -;       ,''■•      Cap.  m. 

* i^vcrtiL^J^a.iiiOtr,  ^ieg.Xtkg.  CT. X(^n.AiC0aftrfii9.  ^ 

flti4  gipni  fediaiem //•  huius  capitil  ^.2]). 

**D«  luBiiFie  CiM«KM.<i<4i,B.T.II.  p.y<, 

■  n  1.17,1  b,  Goot^k 


'    Suumtrit. 
:      C  A  P  V  T    IIl 


f»« 


r        ■■  DB 

MATRIMONIO  FEMINARVM  ILLY- 

STRIVM  INAEQVALL 

.        S  V  M  M  A  K  I  A. 

J.I.  f-  T. 

Tr\mtMr  exemfU  iru^iulitim  mu.   JfMd  Aogbx  Citkjriiu  Cdrtli  V,  9t, 

My^rimniiriim  411  iSnfritiiif'-       K,fUt,  a  Hmrici  V.  Jnil.  *■ 


aanii  iniunim,  liitt  lU  vdl- 
ie  Sia  imvifd. 
i.    II. 


viJud/  T^Jeri*  in/eritri    tubUi 
rjOidt  luibit, 

f.    ■R. 


_   §,.    II,  9.     Al.-  ■ 

^,  BMjie  ApKd  HebneM  txJHtt'  Jetnw  t  Aerei  Eiturii  R,  ^pU 
.ia.rtanRmMr.  'lam   mtdietri   virt  dt   tttmut- 


rint.rectiifimmr. 

i.  m. 

^•/Konunos  jliitiifiit  fHt  fiut 
■     vilitrihtt  junxit. 

/biidaaawm  Hmriii  V.  imf.  vi- 


citm  mtdieeti  virt  de  Mattltt' 
hermer  imftuif  ttmtrtbit.  yidmA 
Dmii  de  Belbjird  UqmtUmt  M 
'  Lttxtmhirg  mxHt  tqmiti  dt  ^etih^ 
vile. 
tbmdaaatmHemriHr.mr.v,-  f-    3™. 

dmmm»fit  Gtmfiidt  Bt^mttigiiltfi  jlriead  Cmreh  etmutit  Ltmtxn  vidm* 
Jmdeemv.  eimiili.  •">    ^Hielmtt    Sefmilrt  mmflitl 

^^  ^.    V.  lemlrMbit.     Frtmeifite  Grtjti  r. 

ft  B«ttrica  dimt  Utmriltu  il^irieri      imsqmi  fititi  imiftr  mutrimitmimm, 
eimirilfirtnmeimimnxU.      Imdt-  f.    »11.  . 

i^   e»M  vidmm  UmrliM.  dt  Utrfrttbm  Jteeti  ly.  Suiue  g, 
WMeiOiUluilp.  ^xtr,  Hmriii  ylL  rlmtlie.  M.fih 

j.   VI.  rtr  imst^mjU  mutrimitmmm  itlt' 

HmrtexemfUextaverfieermumiM      brmt. 
/tmiliiiiBmtritmt  dddmemmtmr.  f-.V':    .     .    , 

'  f.    VU.  tlmtditimmtUtrim,  Satimttttl: 

bKifmxGeTmtmmdeRiixrirdi-       mmftamtt. 
ntmdi  Cttbiliii  vidmt  mutrimmmi-  f.    XV. 

mm  imii  cmm  ftrdimtmdt  dma  Cm-  tftlrimenimm  Mmrite  Hemriii  flt 
Ithritt.  jlmglir.  R.  Filite  u  Lmdtviet  XII, 

i.    VIIL  emlliemm  K  vidmml  emm  l)n,Stf: 

■aiidirici  eetbermm  m  IoSm  Saii,    fi/eUi  mdt  imtefmmli. 
fmmmfenitmmMi,tefttmren-     '  «     XVL 

gtriMl  Ttn»"'p.         .  jj^  ^„'„  a»»»,-  jy^.  <?.* 

Cmimt  tmmin  Lrultlil  fUu  fihl      «« .«•  >«"'  *»*  *^'  "«* 
lrit»mtvit.  _        tmnm.  ^^  ^^ 


.Cixigjc 


I)i  Cap.  m.    Dt-  aatiiiimk  femhunm 

%.   XVII,     M     ;.    ;  J5.    xxvm. 

HdJjmmt  Dstwum  JtexfiliMiF^  JSufiret  fiih  mperit  exifiemtts  ^  kti' 
-.  i^mrtfH^tt  4tdif,  im  mMrfmm^  kus  SSigdti  i««f  ^reuintidlfhtf^ 
'  ««. ...  JSnrf  RomidJifUSHfiTit  htfMthm* 

%.    >!V1IT.  .  ^raj  d^uitdtfm  mimuit. 

Brici  Vn.  Ddtiidt  R.  vi^d^gmetet  §,     JEXVIIII. 

imdeqmdlem  Jobdnnem  il*  kd^ise  Qk4d  tt  4mre  AgUcdm»  titimereer^ 
tomiiem  vtrum  fumfit.  ium.  ,    , 

j.  Xvnii.  5. 'XXX. 

'CuBdumt  Wdfd  Sutt.  R.  permifi/  tU  Uim  Jus  AlmdHnicum  et          ^ 

.   hifirihits  feminis  iffieiiUbmt  ,mm-  §,     XXXI. 

the.            '     ^       -         ,,  ius  Sdxomiemm'  'se  JCfei^uM  efimie- 

§».  AA.  met fidtmmntti 

Xit/Uiebtt/ii.  Md^sbel  Jtoberta  Kar-  ^  ;  .XXXH    ■ 

"SSrtjK''^'^'''''""""''*^  "^fi-hdeciu^^tiut  de  'uobihiusL 
ntmmceaMdt,                                    ferieri,  erdtnis  loiuumur.     Imer 
AAH.                      tilmfires  enim  men  femper  mimmSt 
lUdrde.     ff^lAeimi    VI.       j:»_:.,.-_ j:,„I J__i^- 


%1 


fi" '"'"''.  .»1»'*»'    ??•  £gmulim  uxtr  digZttt  im 

loaancbdi  u  HdnmniM  amitis  luttrtiis.                '■          ■    ■  * 

fii4e,  vtritfimttiM  a  bAS  fi.  "   £,     Xxiill 

^- ■  tt/nm  m4tnmeiii»m  iiMtvule,  At  .-flijwr  ««^^v-L  '— 1-/'.« 

§.    XXIII.  jpSi'                     *^ '  • 

.i^dtidm  virosy  qmibus  vuberemoUm  ^            *    -  XXXIV 

nt,trmd«B,iAfem.      .  ^^  ™,«„,».,<S3r»«wr«,i2 

V       ■».,?•.     ."••  '    ■      '  Mit^tUriMlemMS^,        ., 

•^xtr  iSmjhis.w  jltsmvtnept  mtitm-  g.    XXXV.       r  ■: 

tea,  imi  fiq^lmr  fi,tul,,trout      M,^ „  p„,i,„p'„i^  U  lu. 

•mrtgmeemmHmimemJlrAtmr.  imtrmi   mt  lilxri  m,trisfi,m,. 

^v.M«.    .      §i.,iXXV.  v,.»l,-,-t5.        rtntmr  imdiliimtiH.    Omdetapmi 
Si,  Steiue  «»,»4  i»j«ii*-««(//»-M.VKrf„;  jriw»/*»,  .«Av>i«Mlr, 

Zy^i.iw  itKnriteDerUiemAn.    ■  .c^^,^  Ttlnnfis  MiMI. 
^  'ti.e9mlttienemmem4jfmmfit,       ,        ^  c     XXXVI. 

■  "1  .    K  ^^^'*   ■'     ,  ',.       jttmdCmlicutiet  et  inter iMtenknJ!. 

•\Jt4mxill,fiM1*egu,fm4tfl,liett      „  ^,  niffiairmm  f4miU4l qmes- 

AiUdma  Jbiftime  imifrmt"- '    l^ifiU  m4tir  ne6iiit4t.  •     - 

S.::xxTn.  "'-'-§.•  Jtxxvii. 

'^AlKnitit iriNi4Peiiim4eXlgim^  Aft  mfmd  Gimijinot  lihert  neil iSm. 
-.    mmritermm  fegdnitium  imjimt  .,  ^ts.tmmtris  fid  inftrieris  fmtrit 
fieut4i.  anfiiwmlurteniiiientm. 

•'■  '-  -i  £  i  ^  "  f  Jsaitni. 


iBiiJhimiimfasli,  laj 

.-,. .      ..J.    XStsWlK  *«ii  »s«Si(  ^itimd  Jiai. 

5:1.  ; 

Confiderammu?  matrfmgpra  tnaei^Ux  a  parte  viroram ," 
non  ddiint  qaoque.«rem|^feinmarum, quaevilioris 
gradiis  mamoisr  fibi  iungiait-  cW&rsTOPHORVs 
toRSTEitvs* hac de re fic ludicat :  Indigna famres ^v ^^ 
Jhngami  virgmei  aut  viduas  ignobikoritus  in  mammopam  darii 
Q^  tOnen  olim  in  Ferfii  et  apud  Titrcas  morihur  exa^etWK  eff^ 
qmhus'UegumJiHaefarrapifnabunt,  Hocpoft  Caroli  ViU.R% 
gis  GaBOrum,  mariti  fui,  inortem  adgncuft  Anna  Hntaanic^. 
nOa  vidua,  de  qua  BRAVVij^Ez**Jer^lus:friaees  Dames  t§ 
poi^nQiem^iavarveJuedeC^arkrVni  et  md-aifenuutpo^ 
vmr  rei^emer  a  tm'fi  bautEfiat,  car  te  Roi  jjnis  tfioifjnii^ 
ac^  Ihpirtfde.Fraftce/elJdre^nahity  qu' (tie;  difmeureKeit plarttf 
iattt'fa*vie  vefite^un  Koy  quedeT  abuijger'  a  m  nmndre'  ^  lui. 
Simili  raodo  Eliftbetha  Wenceslai  IV.  BcdiemiacRegis"filiy. 
carcerem  inferioris  dignitatis  marito  praetulit,  de  quo  dv- 
EBRA^^viVf^  *^*  Afox  comrmnicmo  am  vxore  confUipy  Bsmq-  a 
■^ercu.ifams  mliUtate  et  opbus  clarus^  Jponfus  pueUae  diligt'* 
■/KT.  ReU^wmeratvt  animus  et  voiimtas  fwSae ^Jius explmt' 
.retur.  Jn  urce  Prapenji  apid  diuum  Georgium ,  in  contutemio  vih 
^imon  Veflalium  Elifabetb  cautubemalis  era/jVirgo/ane  inter  vir-,, 
•  \0f^^.  fpf»f»odi0m^  in  kco.  ■  Hanc  Hemicus.  di^a  fecum  uxor^^y 
^ire  \  nen  pfl  grauatus ,  eti  dum  alios  femtiUarer  puellaresque  ferit 
Jp^monesy  malrimonii  quoquejacit  mentionem  nominatque  marftuki 
■fguem  eidare  ve/kt,  ntmpe  Hinconem-  Tum  virgo  generofay  mi- 
xfMT.generis Regiiy  Vtinam,  inquit,  prius cum  hmorevdtamprat- 
fentem  amittamj  quant  ut  impares  mtptias  fiibeam.  Vrget  Het^ 
R  3      ,      .  .  •    ricus 

•  netii  pglitittJ  a<)  lib.  VI.  dmutlium  TKtti  p.  rfyi. 
*•  Vies  its  Damei  UlHfirts  p.  7. 
V  Hifivr.BobemitA  lib.  XfX.  p.  158. 


CoQt^Ic 


'■%; 


t)i  df.  in.   Dt-  auurimiA  famunim 

S.    XVII.      !1      I     .  Js.    XXVIft 

Hufyniiij  DMWttm  JUxfitijmFtfiL  .^SiiJrei  fiilr  imperi*  exijnttl ^  iegi. 
..^xmfvV4itMit.iMm4iriimi^  tui  lOifdti  Jkni  jtrexinciAUbii, 
'  *»«.  .     .       .       •  Aii'r  OmdiuUlliifris  iiifeHriil. 

$.     S^VUT.  .  £m/  dignitdtaii  mimiiil. 

Erici  VIL  Ddnixt  R.  vidKd  jfgntlti  §,     IeXVIIII. 

intt^Htltm  Jebmmtm  U.  Kt^iii  gui  tl  imrt  Jtglicm  ttlintrtirt. 
comiitm  virinm  fnm/i.  Jtmt. 

5."xvnii.  s. 'xkx. 

•eupnui  Fdft  Sute.  X.  fermfi  H.  Uim  Jts  Mimuimicum  et  ^ 

^  higri^  fimiHis  igmbitilms  ,iiM-  §,    XXXI. 

■  i    ■»»  »        ■*•'  ^^ximiium'  4e  JQerum  tfiim- 

.fyUithiitUi  Mdfifbtl  Xeibert»  Nv-  «;  ,■  .XXXU    " 

mmHcoUot^.  firiorh  crd,nis  loiuu^iur.     Imcr 

S.      AAl.      ■**»». iBu&res  tnim  mirt  feruptr   rBinmit 

uc  B4U4rMer    Wilhtlmt    VI.  Jig„itatem  uxor  digmtAtt  u^rt 

\ttnvMe  Mc  Hanmnide  cemnts  nMbtns.                  '■.           ■■■^'* 

fiHMe,  vdrijtf  niflijc  et  Bm  fi'  .             '    <  '    xx^m 
,..«,«■;«»,»»«- /«,,«fc.      ^   it.fri.  ..Tiin^  'tiih^^a 

■  >.      .           5*     **"'•  igiubilem.                                  ' 

.■Qudtism  virst,  ^ihut  vuhtrtuoit'  c    ■  Tvviy 

lutxtr.ittdi[,i,4lem.       .  ■  ■  ef  m,njlr,,m,.,li^.id  vmri^ 

i-       ■„«?•.     .''.  '    ■      ■  Nlit4timMgemut,..       ., 

'.J^xtr .*B.firu :w\fi4tuviiitfii  mit.-  s    XXXV        ■    '• 

--.  r4li  muriti   «mdili«iei.:  4l,,,ue  ^  j  ^         jueufis  .Del. 

r4a.mmjiqmlur  1^,1,41,,  treu,      fti,«  4e  r«ai,4efMie  i  t,. 

mr,g„4,ma,tammfir4tl,r.  %ueruu,i   u,  Ul»^  mxnitjitue. 

"'?:."■:  |>-;iXXV.  v..>il.v5.  rtmur  ,enM,iiu,m.  Quadel4fud 
Si, Jceliut  Rii,u4w^'»Munfc,--t.\j^^,.  JK*»»»/,  :*&«wMi, 

DelthmesKiiriteDtrUKmur,-      .c^„,„    ■nienfesMiMl. 
:  ■tifeudttieummuuJpamjU,  "^  (.    XXXVf. 

•^l-  ..  ^,  XXVI.   .■  ^udCulecutiai  ei  imterijtu^mkHp 

•)J»4imeHiJ^4mtt*eg,i>fmmfl,hcet      m.  4,  Jli/(4Hirum/4mili4squ4s- 

Jriliiduci  Jbfri4t  «tfi|fir«l»M.-    ^HlifcU  uuttr  mtiilit^t.  '  '  ■.: 

S.^acxrn.  "■''  ■■''■■§.•  jtxxvii. 

•'^AlUluLtl lI.Nt4f9titm4tXegiu^  4f  .^ud  Germi4Hts  liieri  HekiS.. 
-,    nuriwum  ftt&timm  im/uilt  .,  ^Jrrt.m^lri,  fei  in/irioris  f4trit 

Jitutut.  ttu/e^uUHIurtiliiitioHem. 

•'■    '■  ^  £  4  i  ■■  J.    JJXXtffl. 

■  no,t,zBdb,GoogIe 


iBidbamiimpuli^  .  133 

.,■        -  Ji    SSXyilC  piuU  B/1.4H4    tfitmtd  fiici- 

Uftt^mt.im^ififjlf^fjiH^ynter     ^«f- 

'    ••■  ^t'  ; 

ConfidcraaimusmatriraQoia  uiaequalia  a  partc  virorum, 
non  defiint  quoque  exiemj^  &ininarum ,  quae  viljoris 
".gradds  marftcMr  fibi  iiHTgimt-  ciWiFSTOPttoR.vs 
POR.STEiivs*hacderefiefudrcat:  Indigna famrtr^,^ KegU 
fangmmf  virgipes  aut  viduas  ignohiHmbus  in  mammopiyn  darif 
QuQd  tOnen  olim  in  Perfis  et  apud  Turcas  moribur  exa^atUiK  eff^ 
^thufKe£wnJJliae'Jatr(^irmbunt.  Hocpoft:  CaToIi  VUIrR%  - 
gis  Galforum,  mariti  fui,  inortem  adgncwit  Anna  Bricaanici| 
KiQa  vidua,  de  qua  bra  vvine  i**ferfluf^ri»eer  Dames  ^ 
pn^enfdebvoirveJuedeCharlerVni  et  md- aifrnnt foitt 
v»r  rfhfurfter  a  •«».'  fi  Baut  Efiat ,  car  te  Roi  tovir  tfiokm<^ 
ffc^  Te^tiJie  3e  .France  feO^  repm^t,  qii  tile  diemurexoitplmtdf 
inttt'fa*v$e  vffueifunRoyauedef^abiaJeratxmtiMke^^luii. 
Simili  modo  Elifabetha  Wenceslai  IV.  BcrfiemiaeRcgis-fib> 
cafcerem  inferioris  dignitatis  marito  praetulft,  de  quo  d  V- 
jBR AVIVS^  *^*  Mox  commnicato  cum  vxore  coMj^Oy  fSneo-  a  ■ 
•Qjiercui^vfms  mhiUtate  et  ofibus  clarusy  /potfus pueUae  diligu 
'fw.  .Reli^ma  erat  vt  aniinus  et  vokntas  fueSae  fpjius  expl^- 
jretur.  In  urce  fragenji  apuddiuum  Georgium ,  in  contubermo  vih 
^ginum  Veftalium  Elifahetb  coatuhemalis  erai,  virgofam  inter  vir-t, 
■0Vf^.  ^mmod\ffim.  in  loco,  ■  Hane  Henricus  dma  fecwh  uxority 
^ire ,  nen  pfi  grauatus ,  er,  dum  alios  familiares  j)uellaresque  ferit 
Jp^nmeSy  malrimonii  quoquejacit  memionem  nominatque  mariiim- 
■fguem  eidare  ve//et,  nempe  Hinconem.  Tum  virgogeTiero/a,  m- 
xpur.generis  Regiiy  Vtinam,  inquit,  frius  cum  homrevitamprat- 
fentem  amittam,  quanr  ut  itnpares  nicptias  fitbeam.  Vrget  Hen- 
R  3  .  '    ricus 

•  Mtispolitids  ad  lib.  VT.  MHMliumTstiti  p.  tfyi. 
••  Fief  des  t>amts  iUufiret  p.  7.       •  ,     -    . 

V  ^/w.  A»Am/M  lib.  XiX.  p.  15J. 

-       -    nanzedbvGoQt^lc 


x|4  Ctf'  }/r.    iV  »atr$imi4tfnimurm» 

ricus  (Afiinatatn  pr^us  hlan^tiis^p^ot^e^  ieinieterporm  eti' 
am  carterjj,mjirtgidufnjk3at  a^nam.  Tu  topcerem  idferrA 
ercis,  quam  Vke^adenfem  voc$«t,/ref^uam  itf  ij^Htnta  dtmcoeri 

i.    TL 

Aft  non  omncs  eandem  tboent  opinionem,  paciiii 
mpta  inaequaliuril  matrimoniorum  ab  lUiillribiu  femini* 
ininnum  proftant  varia.  Apud  Hebraeos  exemphim  habe- 
musfilianim  Sauli,  qui  Dauidi  nondum  ad  regium  fiiftigium 
cveSto,  IVfcrotKn  filiam  promilic,  ted  cum  illum  pdfanodunl 
lefelliiret,  mox  Michal  akeiam  liliam  legitimis  nnpdis  de. 
dit.  *  Salomo  Bliaitmi  alteram  Taphat,  AbinadabisfiTio,  ake- 
ram  Basnnth  Ahitnaazi,  pnefefUs  tuis  ddponfiuiL  **  Sic 
«tiam  loiades  facerdo^  ksami  Regis  iOiam  imnsm  daxic  %* 
MedenimRai  Aftyages  filiam  fuamMandanem,per  Ibinnum 
'territus,  ex  gence  tunc  temporis  oUbnra  Peimum  Cainby- 
,  'fi,  *M*  In  manimonium  tradidit. 

$.  m. 

Apud  Romanos  Atigoftus  iilias  et  neples  fuas  riliorii 
plemmque  condicionis  hominibus  matrimonio  iunxit.       Ds 

guoTAClTVS:  ***»*  CacranAimi/tusfiiJidiaimaiuuitmt 
laudjum  ManeUum,firorisJiIium ,  amodmi  adole/caaem,  Pm- 
tifcatu  et  Curuli  Aedilitatej  Af.  AgripfMm ,  ignebiUm  ioce,  bemm 
.mUiliae  et  viSoriaefxiumy  gemrnatis  ConJiMtibut  extuUt :  maff  • 
ieJimSo  i/larcelh  generum  fimftt.  Hunc  autem  Aggrippam 
adeo  vilibus  parentibus  fiiiire  genitum,  vc  ipfum  genens  ntb 
ouDisque  (iii  poeniteret,  docetSENECA,   domiia&ribk: 

Tmm 

•■    •  i.SankXVin.  T.id.u. 
••i.Reg.lV.  r.ii. 
•.•  li.ChnnK.  XXII.  i.n. ' 
•«,•  Itstih?!  Lib.  L  cap.  J.' 
•,',•  JIKUIL  i.U. 

ngitizedbiGoOt^lc 


.^in^^gMtmJl^  3k»  Ai^ufio  Uhertasfiai,  vt praepcfemi pme 
jlf*  Aggriffae  mm  defuertitt,  ^  i^mhilitatem  exfrobraremi 
Vif^awtsJig^rippafiierat,  Vrpfar^immen,  ft^  ar^wnemuhf 
fatemae  bwmUtatisJidftuterat ,  et  M.  Aggrippa  tUcebaiur.  Cum 
^^feaderet  retmyjwt  acatfator,  qui  diceret  M.  Aggripptmy  et 
^UKf  medsum  efi^  vakhat  Vijpamtm  inteSigi.  Fuit  qm  dicereti 
(^tiapritej  ^-^^ippa  mahan  bahehitj  rejp«ide  Diis.  ^.'Hoc  ai^ 
temvciacefeEAuguftus,praeteralia,  ecfam  Maecenatu  eunat' 
diSiim  mouerac,  qui  comulms  hac  dere;  Tantum,  iQquit, 
Agraippain  fam  fecifti,  vt  vcl  gener  euus  fiat,  vel  occidatur, 
neoe^  iic  **  Sic  M,  Aurelfus  nlias,  quum  adoIeuifTeiityqpt^ 
tQ3$cs.  ordine  Jenacorio  viris  coHocauiE.  %*  Nequeenim,  qui 
Jbngaihgen^s  feriem  pn^ferTene,  auc  qui  op^  nfmias  a^ 
fientarcnt,  fcd  qui  morum  probitate  atqae  mocfelHa,  vitae* 
qiK  innocentnpraecBQerenc,  eofffibigeaerc^del^endospi^ 
«abat  ■■;;■■• 

<  '    $.    IV,  i 

Apud  Gcrmancw  Mathildis,  Henrici  t  Ang^omm  Re^ 
gB  fifepoft  virf  Henricf  V.  Tmp.  morcem^  a.  1127.  PMrfe  confcn- 
iu,  GatfiidoPfeitagcneft,  Andeg3nenfToomfcf,maci^onfOi 
foit  ianfiEa,  *4»*  ficct,  Ifta  imifta,  fnfffe  faff um,  wsLHCLMvar 
eTEMMTTicZNSis^cat,  mqaicns:'  W*  Prxe^mteamem 
tet^orepater  ^eupieiss  ca^ere  immcitiis  et  in^ortmtate  Fid^ 

rmSf 

•Cmtnaeff.  fA  If.  eatm*.  ttt.  ' 

"   *»Sertnchiii>  tftos  ^Asnti*  Vlthl.W.p.ftf* 

.•^•M«Tt»A»*»  rkViiiiEiiti.  iid.nrf.  i»  fSem^ea  t  prtiensi 
trdnt^ttMttit  tn  ttormMniaMm^  tt  fSi4mfu4m  rmperdtrutm  prdtftB^ 
^dMfridaj^dtgdUir^tm  Cemiliy  m£trim»ii0  cepuiMiit.  Ok  ekbk  1  e  r» 
»ITAL»S,  ^edff.  mft.hh.^.p.-flfj.  tib.Xlf.p.ggf.  ddd.  iuf,  £»• 
dtm  dnm  Btnrisus  Rtx  laf^ld^AiidegMnorMni  Cimiliy  MdthHitHt  fiU- 
mn  Jidm  dedit,  quet  Turgifat  fnie*,  ^rmtdhm  Jh-dtfiUy  Piiti^ 
tdli  hentdilfione  eoniunxil.  .       1    « 

WfSJf.  iftrHMm.  kk.  FiU.  t.  jCXf^ 

nanzedbi^GoOf^IC 


ijS  Cap,UL    T>e raetrimom fottaarmm 

cptUsy  tomitis  ijiiAieei  Ani^PaaormyT^olioiHan  hJi/e''CilMn- 
mrum  (hamjm  inser  eos  ^musiam  €x  caujis  hr^ajmniiki '  dara- 
fcn-<j/j  Itcfec  iniHtam  dedit  -eandeml,' IfnperatricoH^vi^ein 
Gaujfido  MarieUoyJjlio  fraediSi  Fukonii,  CAndegam^).  ^m  rit 
in  cohiitatumfucceMy  cum  ideih  Fufco  Rex  ISerojoLynurum  ^ffic»- 
retur.  .  De-quaidem  Marchio  gemdt  tresfilios:  Hen^timjUd^ 
fridumMarteUum,  Wilbeimum,  haeredes  Ugitimor  AngHrt  pim 
dpatuSj  mnfolum  ex  parte  Henrici  Regts,  .amjhi^  verum  etiam 
exparte  MathiHis,  ^ginae  auiaeipfirum.  Vanps  erdm  coti' 
tuxconpmgiiiniteffemveterumiieffumAngiiae,  licet  diaerfo-modcy 
jA^oxime  ottingebat.  Idem  Henricus  V.  Imp.  Fcolema^^ 
'bSlwia  ftirpe  progenito,  CorfTutis  Komani  fiUo,  Bcrts^^fiU- 
am  fuam  in  coiSugio  tradidk,*  '       . 

':  ■-.":..*  r.        _:     .    ■ 

InterGennanlaePrinclpesinedti  temporis,  exem|da  lA 
domo  Bauarica-reperiuntur;  H<^ricus  &ic  Dux  Bauariae, 
ptcopisM.  frater,  dc  quo  akdr^as  savKrNEKi^E  ^'^frimi- 
fisferfo^amijuoirarumeflj  quamfriuatimeliusegit^Jitaeque  ds- 
enUatis  ipcrememis  -ad  modejliam  profeaty  in^ares  adeo  neu  dfii* 
^maiusj  viforci  viro,  fedexism  certfits jVir/utis  ■cmtjbyVxirit 
^^eJoKfirein  copularet. ..  (^Oa  veronomraTtrerit  STcorisfbao 
{(»:oris  ludithae,  nonmcmorac.BRVNNERVs,  hec^uodno- 
moimarici.  Did)ium  etiam  mouetAVENTiNvs,-*^*qu! 
praetertresfilios  vnamfaltimfiiiam  Amulpho  malotribuic, 
diftam  ludidiam  Henrici  vxorem,  tjuemi  iequitur  adelzr;pi- 
TERvs.  *j(efc*  Haec  vero  fiiifle -videtur  dc  qiia  Amiaiifta  Sa-  . 
3K)*#%*  htditbamBauaricam,  Princtpis  Jdiamf  ^dam  Mim- 

Jierid' 

\"     •  Psulns  IbtMmui.,  Cbr§».  tdpum.  tab,  IV.  C  61. ,  *. 

)•*  Jlimsl.  Soifr.  p.  1.  lib.  JU.  jf^g-  U^»    ' 
V  An-  »oi.  lib.  IV.  C.  XXn. 
*M*  An.  Boiic.  Farc.  L  lib.  XIULfC. 
•,%*  ad  A.  iijtf. 

■         ngit.zedbyGoOglC 


:P^^^ifU*mrMadettamp<icapt.  De  Lndouici  Gib. 
boli,])aanaeDuci£vid[iiificlaqaitiirAVENnNvs-i>  Uar 
garabavxtreiuLaidtlmtailuhitaBt,  adimparumttxiastrm- 
>.»  <A».  Abrn»  &  WMt^,l,^atanjS]  m^.  &Bf^.     . 

^^w.  -^.. '..-'■  .^         ■    .^  ,         ■      ,       .T 

i;  ,3-'.:';<^'.:i:v-.iiL.    0.5X;OT.--  ■      ,  .  :'       .' 

Buseifflipfe    C*ote  Angufa,  edMniil^cliii  »S 

..•«&.  VII.  C5m,p.t.  '«^ 

.,  V  ^Hfo»iA  54.;xii  .vjrxa     ^"*  ••*'^  ;, 

_^<*-^v«r.piii'«ii,;;p.ijr-,,'.  ;'.'.  '■.,..,-;-,„, i,"  ,  •.-;     ■  • 

,       ■      n<,ii7,db,Goot^le 


priiduih  ibit  glioiiuni 


Qf.  m.   Di  wwniirii»,  fimmmm» 


lae  X^atKlgifaiuai 


:s-;.y*K'!; 


'.Afnd  HiQiaiKS,  Gftraim»»i&  Foix,'  fiBa  eiat  WMiisae 
Foit ,  Comicis  d"  Etampes tt  vice  Comitis  NjrboneniV, 'dE 
Maria  Aurelianenfi,  LudatSti  XH.  Gallomm  Reeis  &>rorc,  a 
«uq.jXiai»  faarix-f&>(sia.,amf>  QosiiF«iitoBteMa^|oniae 
S^^  nupQU<if:3Iociia.  ](bjmomi»ti..i!p5>.'Fcr<liiibMO'C3. 
lihdico;  priore  marito,  a.  151$.  a.  lo.  drai^iay  Marchlan^ 
'  Sranilenbof^'co,  Valemiac  GubeniBMMi^  iillnatt;niDni(n 
M'expet^,.,^|)oil(gm.:«inid«iijtt«ci)li«^  Sa&^aaial^ 
Oi)^^);^ fjiidpt^  Ri^  DJq^vlinUt-iiSb^eodanjni» 
^tit,.demto  ANTOfj.TAJiiisMi^l-  ''S  i«)R<Ai*w»J>*i» 
'^  hmt/iat  (kfqn  vewu^^^i et(iif-oiaertt»0fexpliqidedBttp/O 
^wsldf  acbeuerfa  vieen  eet  etat^^  .'Elk.fi  lttoit'plnsagrLydk^'ili 

'ie^^kgmjfW./aO^t.^k0GfdoU^/if  nm^^ariiVijBiijft 
,^frit_mhfvitcf.  j  (f^iiitp<fn'^iSmiidiiirg,l¥tn 

'iet  i3eaeir:f^jm^m^fi.^F^.flf0m~i*^»l(i>ti<^ 

lyifei  ilaS^j^f^^'^m9t^.-fm!f*,  ri.-ekifi^aiir^rk 
Mce^dutritin  f-etlei^i,'fi^0iiplus.i^^ppreke>idoitla  i^gueur^ 
tHinat  rf'  'ASemagm  iljyresamr^eiatfAilltW\la'ddy(eur^Set 

""■'.1 '  '  ,■,.  ivrt.T  .11'' .'i'J  "-  . 

*•  PrdtuiKt  it  C  Eduesiim  dt '  Printit'^  -^i  ih  infltiMriiMm  irtdim 
il,idiiiuirimmtJiiiiViimvi*iiirje,.'MitmiV'!f.^%'m 


s 


k 


tmrt  Atunt,  et  irtghidilijil^iiat  itefiit  nurle  i^fin  veaai- 
me^^Ctifer.u-iii.fii^lieiififad^.  «t:  M  OnthollfK  A  ii  immr  m 
J^iet,',  ji^  )ie.'trp]^fiiHireffm^i  &mM dk ne  frgeSi 
ftfe^jairhtt-    \  ■:,.:.:■':■■  r- '.    ■    'i,    . 

vaci,  Regis  Francqnim,)rorore,  liljam  reliquit.    Hsecaoteia 

p[.i^i^at,  /em^Jlpif^^%T7^vsas^  timvKimfny  etam 
ioaJ^uitatem^qHaciefe^anpa^tt,  aufiffff.  Cumque  mMeriiii^. 
eii$tra  eam  valde .frenaer.ei y  feteretque  ah  ea^  ne  bianUiaret  dkitmt 
mhiU  genusjfed dirmfo  feruofiiriilem^  d^ getiere  n^io yquemma- 
hr  fftitt^ai ,  dtiereikd^e  ^  nu^tems  mlmt  adqmefiere.  Ttmc  ■ 
materAujtmtPawmfi^endmeexereitutacormnoiut,'  Ati8ivenien~ 
tvft^m^.Vrapiiiaaentinierficerimt-^iadufy  ipfarn  quoqtu  cH- 
d^et  ffl  ^amn.matris  reduxerunt.  Eram  autem  fut  ArtanafiSa 
wtmitet.  Etfiuaceiifiimdo  eerumefi,  vr  adaitarium  vettienter^ 
dfi  aib  caiice  iu^fcomatftmceat  et  de.aHo  popuius  imnoTy  venenae» 
m,  cdiice  iHo  pofmt  i  de  ^  niater  conammicatura  erat^  Quo.  iSa. 
Bm^Oyfrotinas  rmrtuo  efi*  Keitfnm^fUibiumefi^  taie  rnai^fieium 
^e  de  farte  £^^.  Q^  contra  hac  rmfm  baeretid  rtfffmebmty 
mt  m  SanSa  eonat  iocum  haheat  inimicusf  Nos  vero  Trtmtatem  m 
ma  a^aaiitate  ffgnter  et  ommp<aentia  conften^es,  etiamj!  mqrtife-^ 
HimmnMiu-,  iniidn^ patris y  et 0i  et  fpritus f^rUfi^y  j/ert  ift  4*1«! 
arr^ntH&efief^y^^n^nos  nocetti.  ' tndignantes irrko  Itaii contird 
Banc  mtiiierem  TheodoiUmregemT^/cia^inaitantesntperfe  Begem" 
fiatmmt.  \¥k,  ver6 ,  ium  Mmaffet .  quae  meretrix  ifta .  commftras^ 
^uaiiterfropter  firtatm  >  quem  aeCeperat',  m  matrem  extiterat  pi^ ' 
tkida  ifitccenlhveh^tHenterhalneOj  eam  m  e^demc^-  iMapwSa  tfh^. 
^idi  praece^t':  '  Q^eiucin^altHterittduoivalf^es^^gXeM^^^^iffgfi^'  ■ 
v^ieittottiiitmmHmatqueeai^ 

■'-    \  '  "     ^sv^-'-"-  :.:;:-■* ft'.DC' 

•Uh,2ILt.  JCXXl  ;\  V    .*/   .      ^ 

■       :;  ■  '      .  ^  DaifizsdbyGoO^lc 


i^  ctt.  III;  -.i^tiijmm^Jkiiiiiuinm 

..  ...,iV,j,,'. .  .; .,  ..i>,.jj*  ..Ot.v..\v>;i-.f! '.^,-. -.  .Aiiwx 

...-.  ,  V&Bineit  «ftV''t''^*»owt»9r.!l*lfetftiaHinfi'.*<&ift 

uo  adhuc  filiam  (aam  Amaleswintham ,  Eobarlco ',  T^ericli£. 
filio  in  maiTimoinoin  coUoca% ,  d^  quo  Fragmcnta  de  Mori- 
has  et  gcflis  veteniin  Fraildomm>*  Dr  Almrico  erea  mtw  ejt 
/l/uiiiriaB.  St)'''' ^'''''^^'^'^'''''''''i^f T^'"!^^''''^^, 
famu  ariatw»  Jmfiaet  ofqiie tuemr,  nmperit  Euihdriim', 
WtfMfiUm,  Srmmdi  o  'Dirammdi  •ahiai/tm^Anlidcm^ 
irfiir]»iiililiidtmm,  « tB^Mt^geri;'  iiaeml/ait/ae^^jni^  ■ 
fe<>,  avimae,  arfni/qUft^igriiaii^fMuint.-  'Ait/iei^ 
fimveiiire,ei^  Anali^oxiithmhjiliamjmtn  in  ihatrimomtiiwh, 
gjt.  QjodetiamtantocertiUsefTeVidecur,  dumdeeapfae^ 
dte  PKoeo?ivs,  quod  &erit  ae^  ef ,  tiorli,  pei- qiaa* 
amans  riiulier.  »*Et  alibr:  *,*  quqd  ^nimi  venS^iiioa^niK 
tudmempftenderit.  liine  aiaay  THsoB«Rif:K»  fCv» 
MARTVs,  in  ootis  ad  di3am  Gregorii  locum  (fc  (oibit^ 
Jiefiiriau,  agwwMr»  M^au,  OflrMtiirmi  Rexj  tHitO^ 
iritaitfexiUrit,idifia.fl^txAiifie>k,<3iidi>iiimfirori;,rii!K 
fiuii  ttpidmmlimt,  fi^jepifAmi^lt/iMiMi^i^fgus/^ 
Jdi^iaret  cekirem,  ^ae  Huffi  J^harico,  vSi.priticifi  pl  wHft, 
^nalaratnfiirve.  Haec  aiitem  fofl  ^trii  fit^  et  viri  ohituinf^ 
Jlbhana^lS  filii  fia,  qt^  nondum  aaminj^aoaoJSiiffit  farrrats 
tiailamfi^atitfeoipie  difun3;  ai,  Tbfit^iyiffffy.lfbtidldiaitmr^ 
^exf^tigit  erattfieptnmtrdnffnrri^a/iit.MSiiillt.iifitr- 
Jmi  Bcceplt  tmmemor ,  Amdlopi/atham  in.  mfiiutiii^aGi yolfimit^, 
ixitlan  eifegit,  ac  ^tdo  pofiea  firaiwitlari  iiffiti  Cttiai  ntenit  vkh- 
fiendaifiecie  l^ntttniu  hellitni  m  Gilho^/hatiitf^iftiedPnfopll*  e^ 
MaMrlfit/M  difiiptint,it.taiidtiii:Goiiiffiiif^fidt,.\Eii,^\ 
fatit.quimtmiivrmAeiriuerit  Qrwtrmf.'ai.fyif  a^ftti,  ^ntdlitr^ 
t)m  Uiimaht  ImX  et  fi^f(.«,«((|ift^fl»«p(9i,  MWW.to.  v^ t  . 

.  .*.  j^dt  CBtim  Hm.  i.f,^, 

■*-lit.l.f.lf*. 
\'t-lH-  -    .  ..V«I....'.J    f-l'  . 

n,,r,dt,G00t5lc 


f  <  xi 

I  GadiSnite,  -eiinfl!  Vh  Qaltonim  Regis 
^„,  .^ercisi A?!  AngIomiiiKegisvidiia,Henrid  YLniaisri, 
i|H8Q>oiicnrico  V. marjtocmn  idacdatiacffic,  vt  oiiDasriaK 
tetiiQjjno^de^ntariyquiddeixcet^  oociteiit^  soadnitOf, 
igAP.Txdc^bdminiWallOinobiliMnasi,  ^anmdiis-Yiitaa^ 
bqs  mirabili,  (yii  gcoiirluam  ad  CaabualbdHm  vldmumBri- 
twBomra-SegonRferdm,  «r!qi»)g«nuictres'filkR  maits^ 
£i]rau»tami<j^panroiet  teniam,^  nantidiiB  ordiiiisdiBi. 
^iili(i^aisffi£bU9,ii(»diaj>oft'%>eriksiiiitiacvnam£fiani2 
qw»:n.<)ngiclia'QaQi»te iafhefl.    Paaea.MemiGasHcaEd* 
nnndvmjiicbemoiidiaei,  ei:  QaQnremPenbrodii  Conites  ie>j 
^,'qiiodexmacreCathaiinafibi&atresefla)t.    Oaamsivcra:  . 
pdtCatbarinae  monem,  iuflii  Docis  GkweftMilfis, '*biB'it. 
<S«S»e«  cdnieaii»  ai ,  qubd  ad^  ftiflet  ptrl^ 
ellaeconnubiummiicereGm^nemfiiuitacainHegaiBillrper    « 
nobiliflima,  qui  ad  vlcimnmiieeari  percutitur.     De  boc  ii»> 
triinonio.i.A.RREY.*  .lic  Icriblt;   Cathfrim.de Ft^VM.,  mere (k 
Bemy  VI.  veuue  enjreiMeres  p&es-de  ffemviKet  AJeeovaet.d' 
Qfim^Tiuder^-DuTf^y-Jimpie  GentHhijftimeduptnsde^Q^es^felmv 
Ui:iine',imfill^t^*i,liaU,MmUsmiretefiilfienduiteCllit^' 
.tuHledre^Uarmertter-Reismelimy  et-Hrlige-dts.FrinurGSBrir:' 
QjjtlUepitfttfiiiiii^fMce,iltMipeiidefiiperieurthivalar,&'' 
Ms^ffW  W  i*  egohit  mbemeiiiine.    If-ehnnna^  'M  ^iitte  ttrtw/,  < 
et&^^ieiMiet  MtMUit  ^medMiHfil  nliifaliei^tttHlet ' 
^■imie.teiidris'dii'mJiH-^9ux^i^QitrJeiiitfitreflititnoilr.    X*' 
mtriigtfiirtemifkret-;  et  m  iulefuf'aJaCour,pf  apris  lamtn  ■ 
irf^tiierine,  futi  aueWe  en  eSiyquatrt  er^ans.    H  en  etHtu   4» 
fr^'»  Ttudtr,  tulr  DucdeCbie/fer  /eJH  enfenrer,  mais  d^  tiHt' 
tcMfpa.     Ce  ne  f ut  auepaurpMr  fuelfuei  tiin/es  ipriJtaiantM 
fiiifprifiimltrdmtles  guerres  iimks  diiHtiauiiieVpitr  ixux^ilif  ■ 
part^centraire  aufieni  et  ctnduit  a  Herftrd  par  U  CheuaUer  Vag- 
banj  f  ilfurprit  &  mit  enpecet.  ^       .  .  S,  3  ■  .  S-  Xt.  ' 

*  premier,  Partie^,  f4l.   .  ..    '      ■('■•"■•     ■      ■    ■      ;  '^, 

*r«  Vagmui  IH.  yU.p.if.f.^MimriB^.BmiMintrgi.^' 

-       .  Goot^lc 


14«.  Ctf.  Vl. .  t>tiamiimm.fimunim 

dejGloc^er,  nnnimonio  fibicopalauerit  loaiunm  iTAci^- 
Eduuidi  i.  R.  ffiiia.  Haecipriori  ifhi  ntarito  delnaitUd)' 
ad  foaiMb  votaiaiiimadiaorislodyiro,KiAilph(idtfM(Mi-i 
Khmheroaaffib,  daatnBle;  qui^itritno  indj^nari^tkpitj^lbd' 
interoiffiixib^Eiifitdpi^DiiTbBlne^  lenioa,  poteflatmi  9|f 
Seit,  cicalo  Coinitii£!)ec^n>e,&Henfiiniiaevtcndl',<ii».: 
jiwlpihilgniBGilbeniudc^GbiBjadiafian  pemoitunitiiiC' 
i«r>aii(bteiiii  /  U  ioiqUB.  AiJiicisfeQiB  ^niceB  R&miic:  iiiHiJiM^l 
nioi  aain  &niilia!fiiaei^i8atuA>s.:*:Qe  laqfocllne  dK:Lltt(|»i> 
bMugiDucis  dcBcdida  oonii^,  fiejaqnitiirXARklsv:  II*: 
ff  cSMfi^nAt  (iaueiivg  de  lMxn^<targveme'm  pmnierj  nSces  de  tiU . 


-,...  ,.(1  ^.    ...  .  .  -j.  .;x(i:.-  .--'?.;  .' 

,V  '.Caitliti^hoaiCpiniris  filia  tmica erat  Aiiella  Stuw?^' 
qftqf  IjmeiarfiijllpneMercribit  ROMRT,ys„i<»jsTROri 

gf  gKmi {ttmm,  dilitit^ffrenif.uiiiii  n  mertrt  extifSd,  a- 
w^^eni^.^fiderilimfmreii^lliSyei  ptepuriam  pr^enii^M^*.  ■ 
n^itt.ifgetm^illC^.^nKkiiVi'^,  "fimM  wiiaif  .Jiigiiimr  igi.  [ 
mfiiUlfit^'^  menf.cltriifi^fmjiiferaiiil.  .  Hwc,  clem  «8-  > 
helti<i?iimei;<i.mbem,ii^eU!cfiiiiiiiartnitiiimiimdliurafaiai. 
iSff.e(ii^gtimt^frim  nuftiimimfpdiaefttiitttmfetsveliii-Tiir' . 
rigt  dedii^fVpt^ltufilii3tufii^Jefi/ity  merdi^o  nteriU  amtuber-' . 
t^  tririf.^efpiirit.'mpatieiitdBttitfeetc?iiribhiiHtu,.hi.i^iJ^i^ifi^\ 
tki>emfi4.,.ciiH'<>W't''fi'Sfl1<"j^.  V*-  ■  P^ai^iiiiieriemtdif. 
hH  ex  fys*  reltaS»,  ritrji»iqiit  iitT^mimiitSt^ififirtlUemii-.^, 

'•Imiif.ee»etteg\M.»ritim,t-?7-     '■       -   '   ■.    ■\^  ■■'-.„• 

^'^S/iS*?!'^^/^?^  W^  W  fe»  .WS<S.1W.«4. 


um.iglii-  yHckrKir  a/bifm  ■nmiti  atfintia  itwwiii.wilJillMi 
ttmemti  «M  filh,  dMimtfat,  til'^ ••iru  Bknurf^ 
Do  taistAm  tcribit  lakaey:  *  AtieSe  Starc^lk  ie  Omr: 
Itf.  Cemf  tielemx,  mcte  dii  fyi,  /leit  iomeur.t:  frifantufrt  a.ltf 
lii/rw  Qtf  /*  laiiiit  e/argie  4^t  la  i^wrtifS&JilKtti  et  rei^rmU 
ene  feeoridii  fots  a-  cat^eae  U{  ce^^ration.form^Jififfes  aii^es  4 
)r  atieiretltiitt  itu  Roi  faqttes.  Mattieureiite  d^sfiss  ttoces .at^yten 
qtiefa  tltete  &foupfotm/e  ile  cahaU&  sT.  itttrigue  cortittte  la'^ittte^ 
de  Letlox  fon  rjeute  accabUe  par  fes  tnalhiurt  &  par.  ceux  de  fa  fv- 
tt^-,  eHe  meurae  cette  amt^e  i6fs.  dmt  vne  triftr  prifgn.  Sa  iBr*. 
Mce  iaftatttt  ittsqiie^danf  ie  tmbeatit  enterrie  fatts  pimipt^'0 
fitlL  torps  ikpMe'eemme.eit...iacbette  aaprit  de  ee.  de  ia  indfflw» 
«n^  Mtri»  Stttart  Keiiu  d!  Btaffe  &de-t'MJtrtuiu!  PrinctHtm^ 
JH^etatu  fat  iufie,dit  Fbifiorien  d'  iMntrir '  tis  ei/i^uet  de  ceuit  ^ 
nfeurentfriJiitmertdEriit^depetir  qtim  ne  frtt  atte.fidtiimti patr 
pne  effeee  de  refarfittott.  ■.  'Vltenus,  hoQ  -idem  de  Kraiic^fcae 
pcnrid  Gr^ii  yidin.  eiusdcin^je  ^ia6  Maria?  iinpari  matii^ 
inonio  fic  fcribit  ^AKVV.fi\s-^**Iiaec  wietate.fmuMtiar 
'fiota  miferam  iiitatii  extut ,  cumprtnitm  tanamfi&am  tteginam  A»- 
ttiatpromutgatam,  &pauto  pofi  capite  ohtruacatani,  mox  maritum 
Jitttm  eedtrnfufpVittoJtdrtaium,  Caihar'ivam  Jecundam JtHamjCimitis 
Ttiiiroei>>atJSttonu^t'atet',.repndiaRtm,  et  iam  carcerecotKtuJitm*, 
UdHamfut flliaat  tmianlimflinmtugit  cumKai  dulict  aliat»- 
ntm.  arittro  etititotffantvii^t,  et  »fit  gerierit  oilita  ^^riai»  Sti^ 
'  vdedea  '     -  ■ 


ditsimimnaitgentiimtittiBifuaiKdetori,  fid  lami»  Siftriim 
'•tfjfet-      .  ..    ■ 

::'  ••;v\'r';. ';"  i-  m-\' ■  ;;::;'■,;:;:> 

ApuS  fedtM  Mai^retfia  facbbi  ly.  ScotiaeSegisviftiri 
Henrici  VH.  Angforum  Regis  f3ia,  port  maririmortem  i. 
lOi.  ex  teitamento  mariti.ad  Scot&e  Regimen  erat  deitinata, 
u^  cpnditjone  tama;,,ine  matpijpniam  iteraij^.  .:^Chiio- 
tbiwlts  &MO  ^oit  Regrs  moriem  iiienfe  j4jcIiemb^o  de 
'■   1  Oongkis, 

■     ,         -  „  ..-,    -1  ■■..    ■-.-.  .     >  .>-.-..i  «.■...!• 

•' liM.  II.  p.yil.  .-.-.'■..  17.  .■-.   >.-..     .  i.'.  •- .«v»  ■"" 

••  itiiul.  p.  /0.  Vi*  %».  >.  l  Op.  IV.  /.  ;«<M.'  .1  ■>  •«■■  '^  '•' 

.Goot^le 


t44  ^t-  M.r.&immimt^fimiunim 

SittgUi,:4Samici-d'  vtcgn»:6  M^efai^  t^i^Sait.  eatfit^ 
piocanto wMeflBCj«;(pa«aii»r'itirpFnimarj'  t.<.«giMi 
HsnriTO  VIU.'fiiaamitodlD£i;  at  q^ran  lecimdURiw^A^il 
tVM  lOvivM.  **  I&mauJinrmMargmihamv/le^ai^^mili 
viiiiimtAlleitt eik^egh fimre kuiryms ,  frmm  vmfiliSiit- 
¥unrmpanmrmiep^  Ju^tOa  pnm  fUdici  a^riiim^ti- 
enita,  maifiiW''-  Sid-net  ifla  :cmenta,diuoaim  («^  . 
fffi  feat .  cmfimime  Curia  Komana,  Henrico  SojartC! 
mieiis,  iUafiriorii  Jlirfii.  ftam  formLie. .  De  quo  L.Aat 
»-£«  \*  EUefeuitremariM^iHema^Sluirlyaprisaiuir.faii 
ti^»  Sim/m  lnaritge  amc  k  rCmte  deDMflai.  Le  l^ 
isMigktem  ftKjrereiren  amit  fii  'hf^diifiitti,  et  mit  ttt» 
HitpqmfahaK&ilniitifafi^lmattectrifiaiieii^emeia,  eiAt- 
m  •itatei  let-  cm^ideratimi  de  la  HenfiaiKe  et  dt  •lafolitique  ^  fo3 


%litla  mtme  lejeretieiie  i  etoit  iegoiaSe  di  cefecoaimari,  amt 
alle  auaiif(^Jwui  le  diuorce  i  la emr  de^Rme  et  etfomtit^  cfa^ 
ilftnifiemf.,  1  uvfane  iUugtr^iilaviritit^iJai^liiens.a/}^ 
'ijurgli.  LeamnMkftfigifmimt  i^i^GniKi^iiaitn^ie 
t  AMillaie.  Une  laiJiit.A  unjihpr.it  aunrfiiedeux  an.m 
ifarjiu.t(ftammtiiimm)itla  Reiiefmrtmtiieefiipaiirllejemi 
tatt  mi  eUe  demeurerdt  veieie.  Les  Etats  du  Raaumet^etgiit 
afemVei  recemurem  le  ieum  Prince^ur  leur  Rw  fiau  le  mm  (fe 
lajueiV.  f(  cmjiripereiit  la'RejeiiceJiuslaamditi<m,dn  tefiameiu 
<^ld^iiKiiefa£iratfciittadifeciiiideiiucer, 

j,  ■'"  ■  -  $•    XIV.''-^-  ■  '     ■    „  -    ;.;« 

■   •jbms  Igttjjslt  MtoaiJ'  ScodaS  S^in»  sjJeiripiamt  tti 

■-"    ."■■.-■/■'"  '"•     ■■     ■■•■•    '    ■"'■    ■--.■'■    '^'  -         ■jK^ft 


•  Ldmy  Ttm.  I.  p.  ttj.  ie  Idtii.  IF. 
—  HifnU  fiU  tenfmi  lit.  Xyt.  /.  70/. 

'iftmi.l,f.ij^,i.  .t^   .V;  .01  j  .1  ,■;   .1   . 


nan,=./b,G00glc    ,_ 


^  poft  prioris  marid  FrancUci  II. .  .Ganorum  Regis  mortem  t 
Nauarrae  Rege,  Aoftriae  Arcbiduce  CQixbeo  Princuie  ct 
-tJvcunri-ueoomiEeenet  petita,  ommbus  Henricum  Danaeum 
-aiujqua  cc  nobili  ftrirpe  prognattjm  ,  ob  animi 
«t  corporis  qoEditates  praenilit.  *  Qum  tamen  matrimoniuih 
'f^urimim  di^lKebae,  de  ijuo   gvilielmvs  CA^se* 

iiwMfiW^nnir  mamui» 'cmn  pita^motim  promim  ajfenfu  ajjimik  Rf^ 
^emcfue  dedurat,  Marami  quifinufior/h»  amhkhni  maihahat,  *t 
fuhjfedojh  reiiffoius frMtexOt  Dtuem  CafiriMarttldi^  hoMnemmi- 
jpme  matttminpartestraxeratyJTemenf^y  et  aliit  tnmukuarffiiuPf 
^uarfiimesMe  agttantiius:  AnJ^ontifeitu^in  R^em  atimtt^n^f 
Jiit  Scotiae  Kegrna  Tnarlium  pro  fm  arbiiricfibi  ^i^^et-?-  An  kegnf 
Vroceres  e:t fua  authoritaie  non' tmpurkrevt ?  Uf^ma  Apdiae  quae 
'mDlliffimum  Darlaei  iHgmium^probmnqiie  et  aph  lum  patris  ammurif 
mueratj  miferiam  Ittueniscoemti,  et  Keginae  adolefctniulne  ,quibtu 
yeseratcumturbttlentiffimishiminibus^quiRegio  im^erio  annosiam  . 
ampliits  vigitti  foluti^  Regesferre  nejcierynt ,  piacatius  tulif.  Nfc 
abtismetuitj'  cam  aemiuae  Steginae  potentiom  tam  mediocrl  emuS^ 
tione  minime  ddauQam  viderf^  1  Dariit  matrerii  mfua  potefiate  bsie*- 
ret  j et  tmbat  in Scotia  hinc  orituras praeuideret^ quaefiatim  concita^ 
fae-.  Ktmin^  <7i/n«&9fi<i^/>rertrf^>//(in;///oM/itf  inprimis  ^.  Meror 
1UUS  nuptiis  tndigtKintes ,  bic,  quod  contraSoe  ejfent  Ang/tae  Regimi  ' 
iion  confentienre^lleex  aemulatione  infamiHam  l.enoxiam ,  fed  vter-f  • 
'que  reiigionit  conjeriiartdae  obtentu,  ad  dijluriandas  nuptias  figna 
extuferunt ,  vt  Re^ina  necejfario  Copias  confiriberet  adnuptiasjeiure 
ielebrandas, 

•  -  ,  $;  jfy. 

'  »  Jlir  fa^MKbTiLJMHMPV.f  7>w./.  ^/7;.  UtnauMld  Reinedl^em/ 
et-  U  iui  plat  idbori.  tfOeiKejit ,  «•'  dit  pjr  w«r,  qut  lUtoit  &  bommti ' 
tt  mieux  /aity  et.  te  ptut  gstatUi  at^eUt  erniatt^itVuy  c^r-futr*, 
td  beauti  defon  vifage  i(  4ufit  U  tMuefart  duMt^giuft-  tt  ires  l^em- 
priji,  U  Muoit  ete  infifuit  en  idutiforte  d*  extreitts  proprts  dux  gtns 
itfaconditiom^et yrcufjpiieprt  bien.         ^ 

.        ♦^>«»jM/.    ?./;/. yr.    BVC-HAKAHTS  A(/?,     ScOt.     Ubi     XVIL  p.  S4i'. 

.,  t«liftET  Tom.  II.  p.  M-Jn- 


Stnuai  lurispr.  Ileroic.  ^.Jk 


;,Goot^[e 


.  i4<  C^  lll,  Dt.  mttnmm  fmitnim 

■J..   XV. 

Kenrici.  W.  Angloiom  R«gis  fflia  Lu^ooico  XIT.  (St- 
Iqruni Kegi  iuerac nupa ,  et  hoc  sb  1575.  jdefun&>,  £i3a.vi' 
duaSiii{i>uiot)uci  iisium  fiiit  nupta,  de  qia.  (ii^ubria-re&rt 
Fliilippiiiae  Iacol]inaelleig(>mcniis.<»ntiiiuanH':*quod'eam' 
in  Attgliam  iicTnm  reduci  volueric  MswicttS  VHb  Anglo' 
nun8ex,FrancifcoLCallorumRege  dill^ntienK;  aequod! 
lecundum  leges  Regni.  terdapars.iediEUQnrCoronae  adlfegi>^ 
jam-  vidnam  ^>edaret  Oum.  autem'  notuerit  Francila)^ 
jp(!  ab  Hennoo  Vm.  I)ellum>  dtelarari',  etUocipfeeii^edi^ 
-  Donem,  quamlibi  propofuerar,  Italicam  impe^,  ifaliim' 
propoiiiifle^vtRexAnglprum AngHimguenmm  iiiGsdliam 
mitteiet, qui dttello  cum Gallb detxrtaret,  ita vt Ri^iiapre' 
tium  (itvittoriae,  diim  Ipeiaret: Ar^Iimi  a  Gillb  viSum'  iri, 
Henricum  VIII.  accept^  prapblitionem'  at^ueBaconibut 
Regni.  dtchiaire ,  cum  qui  duellum  acceptauent  •  vifioriam 
reportauerit,  Reginam  viduamnonlblumin vi^riaepiae- 
mium  efle  rehturuin,  ledetiam  ad'primas  dignitaies  elle 
cuehendimi:  Dum  igitur  magnus  Ihbuli'  IVf agillier  fe  obtu- 
lerit,  in  Franciam  venerir,  et  quatuor  Salliae  nobiles  deuice- 
rit,  ilhim  non  foium  ftcultatem  obtinuifle,  R^ham  vMuam 
lecum  ducendi,  (ed^etiam  iftam  ih  matriinoiAim  dindfle  at* 
que  a  Rege  Suifolciae  Ducem  fuifle  creatum'.  Aliter  tamen 
totam  rem»  narnit  larkfit**  dlcens:  Le  Duc  dt  ^tfHk 
(qui  paulo  polt'  Ludbuici  XIL  mortem  ab  Henric»  VIII.  in 
Galliam  minus  liierat  ieg!itas,y  amit  cm/inijfa  fi>^  foiir 
Marie  tt  Atigjeterre,  et  fentit  remftrefes  ef^ances  en  la  veyant 
veaue  de  Louit  XIL  et  celte  Princeffe  defm  cStefe  fentit  poitr  cet 
'aniatit  la  mSme  incHrtbtion,  t[iieUe  aaeit  eiu  auant  qiu  d'  /^fer 
m  Roi,  Sa  qitalite  de  Uerne  Jitt  un  leger  o^acU  au  loiiieur  de 
Sujhli  d6tit  le  merite  la  toucboitpliu  qif  uue  Courottue,  Heuri  auaii 

*  Lib.  XVll.  f.  li».  ti  a.  isU.  .  .; 

.••  mf.  iC  Jnililerre  7eM,  L  f.  ns.  at  d.  IJlfi 

I    3iir,db,GOOt^lC 


aU^hitm  itUffJiatL  -   147 

ditrg^  m  JMaffadmr  ie  fataHr  iteBe  Jans  tfueUe  rtjohiim  epe 
4Su«r,  ^t  Je  wetumir  en /Im^Htere ,  -tu  4$  ^  etaUk  a  la  Omr  ie 
^rmce»  II  Im  aimt  ofj^  Jmt  ^  i§  frimit  Jfne /engater  foint  i  mt  ■ 
Jeamd  rtarioff  Jam 'Ja  fariidpmtimu  tMemmeJe  aeplaire  au  "Rm 
jfm^ere  Fttahatraffmi  et  SmghUt  JtantvennJavmr  im  ioar  ^*  eUe 
^,A»it  xamkatttie  par  iejrefiexiamde/m  deurir  et  dejmamoitr^  ^Bt 
Jui ^t  jme deoiaratioa  oAJitjSert*  paro^wt  moiut  ftuja foihieffe. 
&  vout  joe  ajem'tmmez  im  -^t^Ue  daas^uatre  imiri-en  etat  deaf 
dpottfer  n*  ypenfezflut  iamait.  Son  amantfuifi  tien  menager  c9 
■4eau  fatd  ^  m  £pmdaufa  feUmiy  •qt^  ajtant  ottemu  ie  «mfente' 
ment  du  £»i  Je  France^apret  aum  6rit  it  eeiiti  d^Angieterrepaar 
ohtemrie  fien^  H  ipotgaJea!ettememxette.Reine^  dajhetir  dejbit 
m^e,  ia  veime  )taa  grand  Hei,  dans  iafleur  Je  fq  ieuneSe ,  at  J* 
vne  heamte  incomparable.  Hy  a  peu  dejeadiMiies  exmples.  Mait 
taqieiiyeiitdepituihem^euxpour^i^oiiCy  i^  efi  qif  itne  a&m  Jt 
Jtardieme  iuifit  point  pertke  Jes  hmus  gracet  ^ejhn  maitre.  TJt 
Xeine^Ducbej^  f  efi  k  nom  que  fe  dmna  ia  VrinceJfe  deptdt^ 


/econdmanage,  Jit  famohr  ijon  jrere  ce  qm  t*  etoitpaOei  etji' 
ibargeam  de  toute  iafautitf  eUeiepria  de  n*  mfime  tamdm-Jim  tn~ 
jSgnatim  fUf^_  eUefeaiej  at  aeparJomier  a  Si^oii.  Ce  Duc 
rcriiM  de  fim  c^ti  i  V^fey^  fvi  perfuada  ie  £ot  <^  ii^toa  phH 


aouMeaunmi^etr  met  F-amtrefarentiimrepttduRoij  qidvm- 
intqiieiemrmarii^e^  (eiakrijolenneiiemm  a  Greemmch,  au  Ut 
daiaqutraat*  * 

?.    XVI 

■      DeloarmaAlbcrtina,  Henrid  IV.  GaHonim  Regis  jna- 

tre,  ehisdemque  impari  matrimonio   Hc  rcr3?ic    pstrvs 

$At-L£:  "^'VnfmUmimehommet  fdAieamaap^^trit^ 

Ta  mf 

•  Jiie'7Mtt.LAs-VfioireieI¥aiKoitj'p.TS.'ada.isir-  umtAt  ^^ 
*     Chron.  Tbm.  IV.  p.471.  ad  a.  itia^  *.  batlb  Xe/indi  aa*  qmjtioae 

Tom.  11.  e.  LXIX.  ,    .     •  ^  , 

*•  Sepmi/e  aa  qaeJHmu  ttaafromati^t  IMn  i!£p.  170.  o.  &  , .  . 


m  .  Ctf.  Itt,  Dt  mttrimtm  fmmmim 

mft^pi^  aiiiffitiiti  Ifiprgciiiagriml  iKwin  Jedrmi/lmeis, 

f''U^afUi)tfiuJetmKttAliniAeiifii  ejifiMKbinoaiaptriiindt 
Oimu  Ue  Gamfiii/m  m/i/»fii»iBiiTiMem^i/.elie  en  eiuam 
flt  qi(  te  Seipmiriit  U  Maifon  i  Mriijii  etemer  hmgiaafm  kf 
fiimieres  (t  Esfag/iei  ^  ce  fik  imt  refM  it  Gienne  fe  mmia 

Sneclafile d" tai  CtitreJier  Ihnt  il em  tmfls  fm fiil  Mimflre * 
Itmileimi  ilferi  Ji  A^.  &»>  «1^  Mr^e  t  Ikirdemm,  et  fO' 
amriit  a  J^firJtmfmifiiitmimt  tfrit  h  ntmcmim  iet  MB 
ie  Haua, 

J.    XVIL 

Eadeir  raiAie  Hadingusi  DanorumKex"<bniiiode«er; 

riRu,    Vlfildam,   filiam  priuato  cuidam  Guthormo  dcdk  i^ 

matrimonium^deguo SaxoGiiAMMATicvs;  *  Wsff^t^ 

'HaSn^  de^u^ae  comugis  ffecicj  fer  qmetem  akierfyt0.jk 

,  iecinit;.  *  .     * 

SeBaaiuratiiie/lviiimimtmJermm, 

•  Qkm^  truci  rapidot  mteret  tet  hfu, 

.'     ■     •  '  ,'    < 

^  fif  jmatt  fiihimxit:  '       '     l     \     . 

fae  taaeat ex  11  Kxtnis  tHifrolHt iSes f  .'  '       i 

tiUe  finm  ii^,t)iet  eimmmt.ciir,  .\-  ..-.•         .    < 

tjxmtiiejifereifci^,-  ctudam  mmeSm^anmi ^ig^  y^em 
ettfmt.  Qm  lum  nemine  piturae  ferKiimis  fihum  tnterprelatus.  ■ 
Oiaris  vccaiulofliam  denalamt:  '  iuum  hofliiut  femiciofum:  ianc 
fatriiulidufamfirefra^lffini,  Euentut  augurio  rifpaniil.-^quh. 
dem  Hadil^ifma  VluiLfa  priuall  cuidant  Gutbirme  denufta^  fiul^ 
IBpuUe  hidlgmiue,fiie  claritatis  aSeaatione  ^eniva^  maritm  in 
foremis-cmdemtisifite pieldlis  reneffafolHcnOfireginamfe, 'qtimn^ 
ti^s  flliam  cen/eri  maile praefah ,^Ciulu  exbortatioms  modum ,  iis* 
daufimi  veriis,  epiOlu  ai  iffi  editui  fiierat,  :  ixflitan  cmiflili^  • 

,  '   ■  .  .Goot^lc 


\.  iBi^hnm  iHaefiuBy  149 

^  ferehmtum(HB^at:0^feramme.y   cmiu  n^iHtawn  ^fip" 
■e*pmafjitexuxobtfTKhrm  f  O  mfeHcein ,  cwusflemmati  rttfiict  higd^ 
tmr  httmUitns  f    O  tnfitrtmttaiam  frinciph  proiemy    ^ttam  tmJege 
flebeitu  aeipupairat !  A^ferandam  regisfiliam^  cioits  decorem  igmh 
tuttpatery  in  aijbbnt  ac  d^caUles' trammijh  implexusi    h^a», 
i^am  matris/iMemi  niut  jeBcitati  ttri  cmmerciitm  deregati  cttim 
witmlitiam  ifmtot£tia  mraiisattreffgt ;  dmiitaiemiit^gtiitasvtilr  ^ 
"gatis  incfiiut  f  iagetmtiitem  cmditio  maritahs  extemta/  f  Aiji  ^iut 
'^U^gartHeflyfiqimmefttemvmttspoffidetifidigniim  te  R^t  g^ 
^wetmm^rohastficervfafieseripejgemtsfndntste  re£me  ^  frofapim  , 
e^eSitmvirtmea^tmat  fattgtumsdamnmii  amimofenfa.    Feficiolt 
^bonos  aiidtcia,aiiaai  baermtate  quaefiius.      Mmits  nrtutr  cn^ 
wtmfquamfiicceffloiucanfien^tur.  /Iptiusimoresmerititm^^uai^ 
HdHwa couctfiat,  AidtqitodfeneaiaemJtdiruertnefas'mii.e^-ifuai 
fnprio  m  nmam  poftderefi^^pimfa  deuerga.      Sufficient  ficero  tot 
^ei^tomm  f^tti  ifimlis  lihi  fot^as  obueniat.      Quaefiufrt^ata 
^^MTtf,  aheri-cedet',  -Ltffiu  vicimtm  eft,    quicquid  fetuo  ■eaufiwi,  ■ 
Sgt  illi  reguaffefit:  tlbi  efuandotfue  ^aeefla  conutmat.    Mai»  profi, 
terea  virum  reg/nare ,  quam  patrem.  ^Maloretii  afiutthxy  fuamnO' 
ta  cenjeri.    A/^ius  eft  (fnKiprm  intus  amptemy  quam  etaerms  venr* 
rari.    Gfyri^as  miiere  resj  >  quam  t^eqtd.    Ipfe  quoqut  iiH  fitm- 
ptrumtquamficeromullraffieasi  -  rroxitmtmfitiqtiemqiutnmmra 
ton^imt,    j6ietitedrptafitculeas,fifa3ovolmumaeee§l^it,    KM 
^qmdumittgameuatii  /tifiimmiAim  epuium  afi^-  ttatmmdtni 
tagiimum^pr^i^htA-fgiarMusy 'm^tmidar^fictr^    TramA -vitim fa^ 
mi£driui 'JmuJttg prmfiak^.    NuIloiueiinsquamapi^Haiiiltemiiie^ 
M|ftff  iir  ?<ytf«r.  ■Addtqutdtemuleadapromptumcaediiteraperi'-  . 
et.    Qanrut  Rexcapitit  cultt^  iittemus fahuUs matttm,  barhae ma" 
mtm  mtilerit^  pHorum^ue  perpiexionem  crinak  JpitOt  fiupeSims 
'  ttiodiHiomJdf^iuefit  appScafi  ferrum  vifceribus  fintiat.     Minor 
itcptpatis fitetcauiefa  ferqt^i.     Dextera  tua.tot  fielngm  •ehtdex 
oirnhK  ■J^mefivltrkemmfirorumtuamanextenderie,     Th^biit' 
ii^^tnn  i^m^  •mrjmggeflione  vi&us ,  r^is  operOm  foScetm.  ItO'.,   . 
Uinea<lbdii^iu.g^iteri'mium  cdatre  JbtmU  uoeititio ,  petim  eeumiuia. 
^^«IfififrihfmtiitiifimitlqttokeparaMetin,  qrmatoruu  nm  hnga 
pju(^dia  fiaiuit  y  quihus  aduetfmi  twfidias  ,  am  rti  exigeret ,  vtere- 
tm.    ^o  cihian  cspmae^Jatelks  mfrtn^  mi^/lertuat  adfcitio , 
•^';  -'i  Tl  -■■■■■-'  eecii- 


if  Of  C  3cj 


wmitatmttlmJtdt.   Qm- 
.     .  \mamimraarft.     Xmmm 

J»  II II»  ffc' f  %■  mpm  HtApfal^scafaimmmtmm 
fint  mtj^iMmt,  tftmmitmt  mmaSu^  tmmmm  cMfacitaiu  J^mm 
imm^ tfimrxmflamm,  ifbaanmba^mtimm ammmuaffmm 
ftmtt^zmmfmdtilMuauit^a,  ^  mmmifiri  fmtUmt  af- 
fitaa,,pmmaamaprtamaalmtmm4.    Omfmt  txifmetji  ^ 

amwaairtgmmfal^rartt,  rT-r. — i.  ■-  j.r. „  .^   r 

atrti^im  bmmtre^iimmra' ' 


»,  ^mfitraim  im  A6mm  attaffm  m- 
■tUit,  Jtiifmi  fatmmtfm  trta.mam 
flactiai  fm  aaS^.amt  tSimlm 


fafa  tJumumwm 

tmmutmi pttrtt.     ff ir~""  "■■^"r-j- '  ■iwiiximM 

K««n<  aMatm/mftr^i  wmf^ii,  Jmtfmitfi  wifp  jfgt 

%.  xym. 

h  Dniacltc»»  Eficn  VD.  diaiBtaippif^,  Tidoaa 
tdiqDit  Agoaan  /Ubcni  Bkndoiliaigid  Maaiiaiiis  fiUm, 
qme  itenras  niipiiis  anipifara,  iBftiiutau  {ba  d^ninte  aa- 
(iiuai  accqnt,  imnitqn  njniirmn  loanoein  H.  Vagriae  dym- 
(tam.  •  AdlMceienmlanSiieoonimRegiiiaChiJffinapro- 
oscabat,  dumAlexanderVILPainabeaikapatyaRt,  n 
liahim  tjaeadara,  SanbiaeBi,  diiiiitttnt,  atqne  eiiadaa 
matriniMiiiim  cnra  Itacifii  deCerrjr  jmpeAa,  nfixndit: 
Seiilmmt^SambimemmidtmeUtiliilffia^mmiimfieaH-m 
Oreii  Diei^  mcbt  fibmamgemmmkM  bane,  nBitfiea  mtmfit- 
■  turmen  QutdititeH  ammcb  tbm,fivermiijKfitaaii,  ^Br 
derHemarinixnCerri,  iiacb  welcber  erfireyete,  wMwHnHa 
mbre,  mdbettefie,  aSifie  z»  dem  Qitbelifihn  Glaimgetrfttelu 
m»  ibreu  iifirmatore  dMfolcie  Lebr  em^amem,  ii§  fbwatiem 
ieier  Perfimfrinfiehaifcllie,  waatfiefimderScb  an  StamSi  micb 
Jmderi  ualeict.  Et  webre  vM  ebegefibebm^difieinfitiedr^ 
ter  w»  Mleiae  Graffi»,  und  an  Gr^eime  F^im  Tnrtiem. 
mmmen.    Hmaierfebefiemiii;  dafifildelebrmai  mietrget- 

fe. 
.•»«fct«i<T(lib.  vn.Hiit  pi^f.j;ji;     •■    "  ■ 

■    n,»5db,GoOt^lc 


I  '  W^rSn»  Haejiuff..  rf( 

ir.  Wie  Jam  KlfiB^ErKT  dct  Phmimmm  nmifmarcR  XStttery. 
£e  KSmffin'Agnes,  Jieh  vcifiendtm  Grt^hhamt  iti  Wagriay,fi/ 
viel  iBemgm  Standagew^KyVerbeynuhet^ 

§.    XK.. 

Dt  Gnf&uo  Wafi' SSKCDrnm  Rege  namt  ro;  i  oecE» 
VTVS'.*  Hic  ^datn  amalet  firmt  y  Gi^autm' vitlmt  et*virgi- 
nihlt  iwhiUhut-,  fi  cmditioneinMftiantmJibi'  paremyti  penuriam 
i?ohiliianviriinmaChriflienK'ma^ptrteJiiHaeavm,  imienirs 
.nm  fojjmt,  ab'ie  haieflii-  vinr,  etiam  fi  nobili  Ibco-  nati 
Mptt  ejjentry  mdiere  permi^;-  quor  ubi  reSe  faSis  et  vir^ 
■UtitfiidifmmremurybomitSmioniareveBeti,  haoriOta  fiafe 
iBtutm\oopimmto'fmbam\^i^,exnialitorenatuey  (^A^itim^- 
fenfd  Hterii  iii.ftbolai  Arbi^feiifi  ntformatufy  fcflea  ex  occafiaii 
oemmemorata  Magni  Grenii  viduam,  vxorem  daro^^-adnmxit . 
Duarimomo.  Kex  tnfijierilhen,  liibiliiatit  iiifipiihut,  digmiatc 
traetmtardi  Jfhtfienfit  eftfibu/  auxerati- 

$     XX. 

PotensihltaliMraD^iiii^  GuiIicIfflUtKEilcaI)el',.qQi 
KoEertQNonnsitino  igndbilis  geneiis  filiamdefpondic,  de  quo 
j^HJC'  coimBKX:  **  lim  kic Robertus Normamu generei 
fortuna  ignobilit,  it^emb  ^/nuoiieOi,  amino-verfiiti^ima,.mamfire^ 
nau,aecimin.(fefaJbrtimatmaBnatiaH-bmttmm  adieSit  oh- 
fiditatit  ocuUs  inciarreret,  inehiSimUt  vioientiaei  Sofiquam.  veroi 
_/emelaliipiiddefiinaiu!rae;ac  pajiceredecreuerarj  inuiaae  in-vr^ 
gtndo  cefnferfaieraittiae.  Bogitilh.'  Klxrtatit  erat  reiineH-^ 
tiSimus!,  ac  nemim  plitne  oimtiumfeniirey  aut  obnoxie  obfeqmjiii^ 
Pinemi<])Knimagnamiimentiiim,i!>tcwi^hmiU  fartuna  depref- 


•  Kj).  &UC.  ish.  n:  p.  -isi:   - 

"  Wf.  Smnliiu  lib.  rU  f.  ift.  JkxieiL  Eb.  t  f.  «^ 


„Goot^.1e 


tf»  Cif.  Ul.  Hi autrjmmh/ammmim 

mcmIim/U  vtfejim  MarUaHmfi^m  ttmo  uatiu  aftBd». 
^lMSfieamauJ:imeccSic*tumvtdmmiJiimuJitM.JediL  Qm. 
hti  jmtiMM  epmferentiitis ,  iloltim  »  au3m-mi  rentrfo.  hueice» ' 
Rig  Stuvmm  Ujmdin^iu  Mct^fitm  UaMagi/e^  accefttm  nimci»  m 
^m  etcceptuTut.  efaimatiluu.fntraSij^  eximae  iofadtalis  Mtnm 
cereaii  iifmre  imtfUlMm^  ieiitiartim  hee^  meMimt  soniuiu  -o^om 
fraecepit.:  estufuid£Kk.iriiaiiitU^etf  ^  mini^i  faruitu  fp 
fumtit  ,fineenuun  agere  tunSalMt  mn  efi.  Qtmqut  neetfueuek  e^ 
meff:atiaregiitmferti^met^  agaifograiiu  i»  tbtHiimciUaffiuut^  '< 
^erduftan  humoreffiritumreiidulitt  deaitquei  funtu  fi»e  orco^^uem 
fiiffii  exeaitiarum  aSione  fiacabat  fuu  Hadiuge$  cuiiu  imeritmlt 
me^ut /utrat.  Quo  cogmto  HaiHngiu  fartm  vtuerateri  gratiam 
rejaiurut  extinSoiue/i^efe  ntufajiu,  Jiilfeujitfitmlgt  inlil' 
Smiemfumjit. 

§.  xyra. 

In  Danhe'Regno  Ericns  VQ.  di£his6lipph^,  vidiaoi 
reliquit  t)^fiaxssi  Alberti  Bnmdenburgici  Maronanis  61iam, 
^e  iteratas  noptias  aufpicata,  infaiorem  fua  dignitate  na- 
(icura  acc^t ,'  camitem  lumirum  loannem  K.  Vagriae  dyna- 
ftam.  *  AdnocexenmlumSuccorumK^naChri(liiiapn>- 
uocabat,  dumAlexan£r  Vn.]PaiaabeaiMa{>a(faih[ec,  vt 
italum  J|aendara,  SanUaeHi,  Jimiitcnt,  atqse  eiusdeni 
■natrinaaium  cum  Duciih  deCeny  jniped»et,  nlpondiu 
Se  Uume.  <ku  Saiimlli  mitk  aeiltm/Hi!fiit,midiiJie  Itm-m 
iirm  Dien/I  mcitjibetnmgammai  bHttt,  mAtfie  a  tBegtn  feh' 
■  iur  nttn  QucMtiten  ammci  tbuH,JhvennrfiiefietatA,  dli^S* 
detUtrtzeein  vaa  Ctrri,  lutch  wdther  erfr^te,  WBit'v£rdtg_ 
Mxbre.,  mibetie  y&,  altfie  z»  deu  CatbeUfibeu  GlatAaitetrtttdi^ 
vm  ibrea  ii/ermaiore  eiiiefolcbe  Lebr  enpfangeiL,  dafi  Heyratben 
teder  Perfonjr^fieienfi^e,  vietmJieJomlerSci  am  StatSt  uickf, 
Jmdert  untleicl.  Ei  webre  wM  eie  ge/cbeben,  itfi  ein  ftbkcb- 
ter  ven  Aieleine  Gr'^iu,  imd  etn  Grt^eintiFirfiin  tmt  Bie  ;g^ 
minmeii.    Nmiabirfebe^  mbl',  dififiiUielidirmdt  inetrgel- 

fe, 

.  •  ro\iitKTi  lib.  vn.  iHt  j)«j.  f.  jj; 


tt.  Wie  dem  IGhth  &icT  det  Phmmm  ih  DenngmarcR  Muitffy. 
dteKMpm-^nesj^Av^PendrmGri^robamiK  W^^ayjo' 
«f f /  memgm  Stmdet^ietaqeniy^  verb&j/rtttbeu 

§,    XK. 

Efc  Sufiiauo  Wafi' SuecoriHn  Rftge  nanrat  f o;  t occe* 
srvst^  *  Hic ^dam  amales  fermt y  Gt^ammviduis  et^virgi* 
julms  neb/Uimf^  Ji  conditionem  mftiaramj^iparemy  td>  pemtriam 
lilcbi^m^drarwn  aCbrifiierM-mivmpmejiAlattrwny  imtemre 
non  pojfent^  ahir  hmeftir  virts^  etiam  Ji  nobiii  Ibco-  nati 
nm  effa&t  n^iere  permij^:.  ^r  idfi  reBe  JjdSis  et  wV' 
tutis  fivdiemerermturybonmbits.  rniare  vHkK-  hteriUos  Jitijj^ 
tbKm,oogmmento^-/mbam\,mdyexmoiitorvnatus<y  ^ R^itim^ 
fenfd  Hterii  ik.ftb^  Arb^^mji  ii^ormatttp,  feflea  ex  oca^iaa  ■ 
tmmemrata  Magm  Gremi  viduam^  vxcrem  ttaro-^.tdiiaixit . 
matrimmia.  Bkx  infiferiUim  w^Utatititififftibut,  dignitatt 
fraetmioreis  Atb^ettfis  ercfihu^  auxera^- 

^    XX. 

Pocens  ih  Iblia^erat  Dyndb  Gliilielhius  K6icabd'Kqtii 
RoGcTtQNormanno  igndbilis  gcneris  filiamderpondit,  de  qqo 
^tNNX^conTN-BNA:  **  I^idt  btc  R^tertut  Normomus  generef. 
fartuna  igne^Usy  ff^nso^nsnwv^  anima^verfutiffimoj.mamj^^ 
nats  ^  ae  ctm  itt^opes  et  fortttnat  maffumm- bamntm-  adirSis  «*- 
piMtqtis  ocuHs  ineiarerety  inebtSioBUs  vioientiaef  Pofiauam  veron 
_fimeiali^ddefiinaKerat,acper^cere.decreuerarf  intaaae  itt.vr^ 
gendo-  c^to  perfeueramiae.  Tergie-illa*-  Uhertatit  erat  retinei^ 
tH^muf.,  ac  nemim  plane  ommwnfiruirey  aut  obnoxie  objequijiiir 
fiinemi-qjitm'tna^3mwn-mentiym^'vtcun^i>um7i  fbrtuna  aeprvf- 

'  •  Bfi,  Suee.  Ui.  Pt:  p.  ssf:     '  ' 

^  Hijl.fUrtntituUb.  VlLp.tfi.^xiMi.lih.tp.iii  GoOQtc 


j$A  Cap.  Ill^  Df  matriaamrfrmiurmH     ^  "^ 

j0nm^'eft  chara3eremferuiit.  Ab  bac  raediir  diumnatm  tdiem 
fotienaiy  muet  e  Normamafatriji^  aaa  e^tibus.anniaa  ^mntpie, 
p^tihus  trisinta,  cum  Hs  faUuf-iJyhdit  acjpelwKos  eirca  mames 
amas  Lon^aardiae,  vbi  latrociniis  in  viatores  exenendttyequeSype^' 
tunias,  arma^y  fitisque  cofnpalramt.  Haec  ei  rudimenta  vitae 
atque  exordiajuerunt  caedibus  et  fanguine  bumano  maculofa.  In 
iis  cwn  tffet  diutiuTy  venit  in  notititmt  GuiGeiim  Mdfcabelii  qtd per 
ea  tempara  ditionem  teneb^  magnam  partem  obiacenrium>Lo/^Cf- 
hardiae  regionum.  Vnde  a  magnos  colhgens  anmtas  reditus,  iif 
fiot  ex  iis  txercittts  alebat ,  ^iae  res  eum  potemiae  nmine  late  it^, 
cfytum.ficerat.  h.  Roberti  dotes  animi  ac  corporis ,  ipms  dixiimtt, 
pradicari  audiens  concilidrejibi  bminem  affimtase  fiatuit  imm- 
fidee^  vt  exittts  morffirauit.  Igitur  m  vnmn  e»  fHiaintt  de^^idef 
fmt  y  nufiirsque  p^  paulo  parfeSUs,  beatu*  jibi  wdebatnr  y  ^w^ 
«i&m,  taataefwutif&msy  tanique  atpmiaitem  veibdiicae  fibi adc 
■imtmffet  generum, 

f  xxr. 

lacoba  Bauara,  Wilhelnii  V£  HoUandiac  ec  Hannoniac 
Comiti5,iiUa,Ludpuici.Bauari  Imp.  ex  lyjargarecha  Battaua 
pFoncpd»,  primo  matrimbnio  duxerat,  a.  1406.  loannem  Ca- 
roH  yX.  ttelphinum.  Hoc  yero  a.  1417.  dcAinfto,  duxic  loan- 
nem  DucemBt^ntiae,  Antonii  Burgundi  filium.  Ifta  de  mi-' 
tito-minuscontenta,  cmn  aiiquandbln  colloquium  Hunfredf, 
Ducis  GlQcefhiac,  Rcgis  Angliae  germani,  veniflet:  atgue 
Vt  eft«iufce  gentismos,  vencreumracil&fenhoncmcomraifcu» 
iflet^miieramftait,  quae  virum  fbrtita'  frigidum  arqueimv 
potentem,  matrimoniff  vti  nonpoflct-Clocefter,  qui  fine  cwiii 
itigc  flTet ,  ncque  forma  careret  ^egia ,  ftultam  eRe  fie- 
minamdixtr,  quac  noo  virohupfiiKit:  aut  pofttjuam  fciflet 
impotentem ,  in  eo  coniugio  perfeuerarec,  in  qiio  matrimoni- 
um  ei&  non  pofiec,  feque  .coniugem  obc^lic,  niti  Ducem 
,.      t  ■       -  -     Ctoce- 


^         iBuJJrium  sHaequih.  *  ijfl 

■GToceftriae,  regis  fratrem,  aetate  florentem,  forma,  "qnam  vi- 
■derer,  dedigna^etur.  Mulier,  quac  raater  fieri,  ct  vinim, 
'qiit  "Wr  eflet,  ampIe£H  cuperet,  vbi  tantum  fponnini  offerri 
fibi  cognouit,  non  recu(auit  conditionem,  fed  vt  primumpo- 
tuit  ad  illam  diuertit:  *  Eadem  ratione  hoc  narrat  mat- 
THAEVS  vossivss  **  fcribcns:  Jfiim  mdi  amoris  fa^ 
fuijfe  initiunt  ferunt ,  firentibtu  iisfermmem  interfe  rogajfe  GJoce^ 
firiumAiJJtdii  cgufhn^  atque  adea  diuoitti  tum  emiftthiecijfe ,  mari^ 
J0  Jibi  opus  ejfe  tt  herede.  Tam  commoda  occafione  arreptay  Gkce* 
jlriuniobtulijjhoperamjiidm.  Idem  iam  antea  dixerat:  Abeo 
tempore  palam  comes  lacoha  eji  aaerfita  Brabanttm,  omnem^ueeiut 
con^refum  nfugit.  Ac_  quo  maiori  iure  id  agere  videretm\perfiiai 
•culgamty  ejfe  eim  adfobolem  procreandam  tnJdofteum.  Ytrosque  , 
tamen tanquam leuioris animi arguit lvdovicvs  goi-l vt, 
dum  ita  (cribit:  -\*  Ce' que  jiecbit  le  caeur  fieperbe  ds  f  Anghisi 
voire  {fiomme  il  efimt perfan  age  leger')  in  cominent  il Ji  mariatavee  ' 
vnefierme  amie  et  Cfnctlbine  que  Um  ne  reputoit  trop  ajfeftr^^  pur 
hauoirfatnt pli^ieurs  faueurs  amres  qt^ace  Duc  Hinc  eft,  quod 
iftara  paulo  ante  cum  loanna  Neapolitana  comparat,  fcri- 
bens:  \^*  Les  Ammrs  de  Dame  Taqueline  comre^  d"  Haimtt  ne 
furetit  guerre  moins  pemiaeufes  aux  pats  Bas^  que  ies  paiUardiJes 
ds  Dame  loamte  Reine  de  Naplesj  qm  en  ce  temps  mejine  baumit 
malfes  pais  en  guerres  duiies  par  tes  infamies  de  fes  vilains  plat^ 
firs.  Scilicet  prout  ca£SA&  camj ana  ait:  *****  Erat 
*        -  .    -  ifia 

*  Verh*  fttnl  0  0  B<t  L  L I H I  Omuent.  lih.  I^X  pi  Hf.  Adde  Caef,  Camps' 
,  nd  itd  dt  Philippo  fecundo  p.  tV.  f.  tjp  lacohjm  duti  Gloeefirid» 
eptioBtm  dedi^i  dtt  ipfd  toniugtf  an  Vtro  ttfntuhina  vti  velit, 
\    ••  Jhn.  ffo3di>d,  ^b,  XVIII.  p.  sju  di  d.  142^. 
.  %•  M^Meirti  de  Saurgptgne  lih.  JT.  e.  LX,p.  }w. 
*t/ lih.  X.t.LyHI.p.  7l4.  ^ 

■  %**  Vitd  ^iiippi  II'  A  ly*  P'  '37* 

^rumi-IurisprMerok.F.IL  V        '        \^-*        , 


154  Cap.  IIL  De  matrhtmh  fminariim 

ijla  pra^Ottti  anhno ,  ijtgfnio  acri ,  forma  egregia/itfci  plena ,  doti' 
husque  tumammi,  tum  corpms  febx.  Maritut  vero  tenera  admo- 
dum  hahitudine  corporij,  viribiu  wnfortihif,  hebetique  et  tarda 
■htgeniot 

§•  xxir. 

Qm  racione  lacoba  aPapa  diaortiom  cum  loanneBnN 
bantmoquaefiuerat,  docctPONTVs  hevtervs,  ita  fcrN 
■bens :  *  lacoba  Jilia  baeresque  vnica  GuiJiebm   Bauari  Qmitit 

■HoHaniSae,  non  ita  pritiem  aefm3i,  nu^ferat  pofl  mortem  loanms 
'Delphini  primi  mortttfui,  loamti  Brahantiae  Duci,  Antonii  Burgm- 
Sflio.  toannes,BrahantiaeDux,vir  erat  inconftantis  valetudinis, 
ingenii  mitis  et  ammi  parui.  Contra  lacoba  profperaevaletudinis , 
ingemi  acris  atque  alti  ammifiipra  modwrt  auida  Uberorum, 
quos  e  loannis  Braiami' tnatrimonio  nunquam  fe  confecuturam  ff>i 
perfuqferat.  Proinde  caufam  occafionemqur  aiuortii  qttaer^t,  in 
Hannoniam  prouinciam  fuam  fecedit,  neganr,  fe  in  Brahantiam 
reuer/hram,  quod  contraSae  mtptiae  oh  fanguinis  prvpinqui- 
tatem  legitimae  nec  iufiae  firent ,  exaSaque  ejfet  infuper 
inuita  iUi  nuBere:  Quar  ob  caufas,  cum  apud  varios^iudices 
de  nuptiartm  iure  Utigatttm  foret ,  tandem  Vontifici  Martiwi  Romae  . 
caufa  defertur,  cuius  ipfa  non  exfpeBata  fentemia  ,fid  verita  mariti 
loannis  Phi/ippi  Bani,  ac  loanms  Bauan  pairuifui  potentiam,  (qui' 
^Jerto  I^odtenfi  Epifcopatu,  da^aque  in  vxorem  Elijahetha  Lutzen- 
burgica  Hellandiam  occapare  mtehaitir^  in  AngHam  profe&a  ,nuhit 
Hunfredo,  Glocefiriae  Duci,fratri  Regu  Hertrici  guinti,  qui  confcri* 
ptis  quinque  Ang/orum  millibus  cttm  noua  nispta  Caletum  traiicit , 
indeque  Hannoniam  inua^nf^  aSquot  oppida  occupat  ,facile  pqfiea 
fihi  HoUandos,  Zelandos,  ac  Frifios  exifiimatts  accejfuros.  Sed  Bur- 
gundtts  magis  e  refita  arhitratus  fore ,  fi  fuhfang^tdms  Princeps  di- 
^is  regionibus  imperaret,  quodmatemojure  eae  tnfuam  potejlaiem 
ejfent  peruentttrae  ^  fi  lacoba  liberis  non  reH^fs  diem  obiijfet ,  nuUa 
ratione  nuptiis  Gloc^ii.  confiittire  velehtft,  atneqttam  lacoba  Ponti- 
ficis  Romanifententia  a  nuptHs  Brabanti  foret  liherata:  Conueniunt>- 

Jue  hac  de  caufa  menfe  lanuario  Artno  1424,  Ambianttm.Bonus,  Beth- 
triSusac  legati  Oucis  Brahantiae  et  GloceJIriaei  ctmque  tmttm  fen- 

.  tire 

^R.r.Bu,i.ni.l.l,.m..lI.         '  ,  ,„„„GoOglc 


'.  iBufi^iitai  InMqUaH.  j^j 

me  nm  p^int  yb^  veriis  BurgmtdusBetkfor£im  albcutus  ^e-' 
dit :  cumfiat*r  tuut  qmd  rMrio  diSat  jfiqm  rtont » patruelem  meum 
Brabentiae  Ducem  nm  deferam.  Doluit  ob  haec  non  parum  Beth- 
forMuty  veritus  ne  fenfim  ab  Angiortm  amicitia  alienarettir: 
Sie  aiam  avehti^ysi  ' NihilomJmts  HochofeijCeteri  gxules 
utqui  profugi,  amici  iacohae ,  cum  primum  iocum  vt  defiderabant  oc- 
tupare ,  atque  tuert,  nec  difatrdias  ferere  inter  ptincipes  non  pofent^ 
jff  aUe  pleratfue  omt^a  dejcendunt ,  fallacia  faUadam  traJunt.  Tan- 
dem  ex  cmpefito  lacobae  ad  aures  (vt  fimt  mulieram  variae  atqiU- 
mutabiles  voluntatei)  crebro  atque  ficreto  ebgannidnti  Ipfam  cunt 
maritofanguimsvinculo  quam  ar&tffmo  coniun3am  efe.  Proinde 
aduerjus  leges  chrifiianae  initum  i/ihuc  mairtmonium ,  inaufpicatum  . 
ac  piane  tncertmn  ejfe ,  denique  calamitofum  Reipubl.  fore.  Ponti- 
^em  quidem  Rom.  indutgere,  at  Deum  Opt.  Max,  non  fuhfcrtpfijje 
aiunt.  ^adem  apud  Margaretham  matrem  lacobae  repetani.  Quid 
flttra?  Abter^filiaquei^itafunt  omnes  muiieres  natura  religtofae,  " 
et  pltujuperfiitione  trahuntur^  quam  conjiiio  reguntur}fitperioribus 
confultor^us fidem habent ^^iUorumqiK  fuafu  laa^a  {quicquidiUud 
fttit  y  qaod  ei  in  marito  dijpiicuit, )  a  Brabantinc  clam  difce£t,  mm 
matre  in  Hannoniamfe  confert,  inde  in  Angtiam  nauigat,  VU  dd 
eam  profugarum-  exulum  quos  Boius  regno  peputerat  maximus  n»* 
merusyitem  procerum  quidam^  quibus  concordia  damnofay  et  kellum 
vtiliut  pace  erat ,  breut  confiuunt ,  horum  totfiiio  laciAa  Brahanti* 
numtoniugem  ab£cat ,  Hunfi-edo  Heinrici  Regis  Angiorum  german» 
nubitj  nuptias  magni^co  apparatu  celehrat.  Deinde  cum  nouo  nupti 
inGaHiam  nauigat^  Caletesque  petit ,  deciinataque  Flandria  in  Han* 
noniam  penetrat ,iuffu  matris-  ffannonii  in  eiiu  verha\.HonoJridiqtU 
iurant.  Erat  autem  fecundum  gobellinvm:  **  lacobaifia 
•  conJangttineaFhilippi  adquem  per  obitum  eius  duae  iUae  haud  con- 
temnendae  promnciae  HoUandiae  atque  Zelandiae  reditarae  erantf 
at  fi filios  pepnijjet  ad  Anglos  venturae.  Anxius  fuper  bts  Pbilip' 
put,  Gloceflrem  monet 2  terras  lacobae  vt  qttamorimum  reiinquatf 
cuius  aduher  non  marittts  effet.  lUe  fe  iure  poffldere  bona  coniupt 
ait:  Phiiipptm  iniuritmt^  quifibi  in  confanguinea  exprohret  adtti' 
teritim,  Vterque^beUo  fe  accingit:  Rexjingiidejejratriminime 
V  a  dtfu~ 

•  AmtMt.  Boior,  tib.  VIU  t.  XXIF.  n..  /, 
••  SJb.  IX.  p.  iij.  -^  • 

nan7,dbvCjOOt^|.C 


1 55  Cap,  IFI,  De  taatrwumofsmnarum 

j€futartmfiribittemPhiUppus,wifuefifttamhaerfd;tattmreit3i^um 
rejpondct.  Vtriusq}  dura  conditio:Ptilippusfihancpugnamaggre£atut\ 
bincAng/iyindefrajKi  ttmendi.-litnricoAancorum  etBargundorum  arma 
cauenda  3  cuius  fiater  Dax  C/arentiae  wiuil/tmeapudAndos  ia  pugna. 
ceciderar.,  Confuluit  igitur  reifuae  IhnricMs  ac  Burgundo  refcrip- 
fit  offiicorttm  controuetfias  iure  ruelius  terminari^  quam  arm.t:  da- 
turum  fi  operam ,  vt  frater  iudiciofi  eb/iget ,  rogare  itidem  Bitrguth 
(dusjaciat:  nec  recufauit  Vhilippus ,  ^uamuif  protrahi  te^pus  a  pofi 
fiSiire  cognofceret.  Itum  efi  ad  Martinum  quinium  Pontificem  /na- 
ximum ,  ^t  re  cognita  inttr  Cloctfirem  et  lacobam  nOn  matrimoui*.^ 

''•  ttm,fia  trdulterium  e^e  declarauit.  Clocefier fintentiam  fammi  Prae~ 
Jiilis  parui  pendnts  cmi^ffejjiam  terrarum,  tum  compiexibus  adul- 
terae  fortiut  haefit.  Burgundus  pojiquam  iuJicio  ludificatum.  am-  ■ 
rnaduertit  1  miffo  fecioli  ^  qiu  beliam^^  Cioceflri  indicera ,  adarma 
p^ofilfit,  Dum  autem  Gloce.ftrius  ad  arma  fe  panit,  Diix 
Brabantiae  dmnem  occiK>at  Hannoniam,  qiiam  ettam  lacobae 
macer,  ^rgamha ,  ipn.cedit,  lacoba  vero  muita  reclamans- 
que,  et  pofleaqinm  fruftra  a  Brabantis,  ac  Gloceftrib  auxili- 
om  petiiffet  ;  Gandauum  abducitur,  HoHandoruraqua 
fiimptupro  digniratetra3atur;*de  gito  aven  tinvs:** 
tacwa  a  Bttrguvda  amitinofuo  in  Flandrtam  Gandattum  deducitur^ 
vt  ibi  regiam  vitam,  donec  ammus  mariti  placaretur .^  duceret.  Jpfa 
aeniam  crehrp pofiulat ,  fixttm,  aetatem,  ammumvmliLkrem,  con- 
ftiitorum  mafttiam  excufat ,  per  fuperos  onmes  obteftatur  maritum,  vt 

~  fecttm  in  gratiam  redeat ,  attfueconiugem  obfii^fuentiffimam  recipiati 
verum  furdo  fabula  narrabatur,  et  verba  fiehant  mortuo.  Quippe 
Brabantinus  animum  obfirmarat  penitus,  aures  precibtts  ciaufirat  ei, 
qtiae  fe  defiruiffet ,  reconcifiari  vUo  pa3o  pertinacijjime  recufabat, 
Sed  feemina  fefuitutis  infilens ,  poji  quartum  captiuitatis  ntetiffm, 
apera  Jheodorici  Meruani  ac  Amoidi  Spiringii,  adiuuante  mbrii  vjU' 
irona ,  virilihus  indu&a  vefiibus ,  vrbe^  his  comitata  duobus,  circa 
vefperam  egreditur,  paratosque  confient(ens  eqttos,  citato  itinera 
Atuwerpiamy  indeque  Bredaw  ac  Wmcbemum  comendit  ,^  traie^oqut, 

Meru» 

*  Htaierus  t,  1.  ■ ,   -     . 

■  ••  £/*.  rih  t.  XXIV.  m.34.  A    '      t' 

nan?sdbvCOOt^IC 


mseqmli  iSufirh*  1^7 

Merua  tnde^  tSamdam  tandem  peruetih ;  Vki  Inttp  cum  VitraUSeiu 
fihuy  Tranfifiilams  ac  fitae  fa&ionir , '  IhUertdiae  tppidis  foedere^ 
mttum B$trgund6  contitat  beUum.  J^ferat equidemGloceflriusDuc» 
Saiuateroj  iria  baliifiariorttm  pedftum  miUia  facobae  auxflio,  etftm- 
ma  cura  copias ,  quibus  lacebae  fuccurreret ,  parabat  ^fratri  Bethfor- 
So^net^gkSexatmam-espraebens^quife  rm fim  beUocompofi- 
furas.poUicebanttir,  donec  inteUeSa  fummi  Pcntificis  Martini  Quinti 
fintentia ,  quae  fro  Brabanto  pronmuiata  erat ,  eaque  iufia  legittma' 
queeitisvxor  iudicata,  eodem  tempore  dimifia  lacei^,  aiiam  in 
AngUa  Ducit.  *  De  hoc  et  lacobae  impari  matrimonio  vberi- 
ns  Auentinus:  *f  Moritur  tum  IcfOtmej  Brahantinus,  Huttqfridus 
qtKque  lacoba  reptidiata,  ajiem  vxorem  m  j^igUa  ducit.  laeoba 
vtroque  marito  vidtia  intercedentibus  amicis  cum  PhiHppo  Burgundo, 
emitmefita ,  qui  cUm  exercitu  in  HoUandiam  hifce  diebus  con.cefferaty 
pacifiitur,  Hamionia.  HoUandiOj  Selandia,  FrifiaaiRtum^  pater- 
liumque  regnitm  exafie  lacebae  permttitur  atque  refiituitur.  Verum 
ipfa  datfidfm,  fe  minime  gentium  absque  cenfiUo  et  confenfu  Bur' 
gundi  nupturam.  Ita  pax  atqueftmma  tranquiUitaj  ciuibus  mutuo 
angratulaMtbuj ,  redit:  explofa  i»fcordiae  mala,  beUifuftae  exaSae 
fitnt,  iacoba  fex  emos  quiete  paternos.,  auitosque gubernawt  prln- 
eipattu.  VerumficutiQcio  lafciuia  glifiere  folet,  et  omnes  homines 
alahore  prociiues  fitnt  ad  libidmem^  animam-,  inconfii/to  Amitinoj 
ad  nuptias  imparts  applicatj  clam  I^anceni  BorfeUio  capite  minart 
nuhit :  De  boc  impari  admodum  mairimonio  maxime  laco- 
baeam  increpat  peti^vs  bayle,  *^*  dom  ita  (cribit: 
Que  la  veuui  i  •mDauphindeFraoceyetpuis  d^unDucdeBrabant^ 
tt  qiu  auoit  eu  auec  Je  fecend  mari  vn  treifi^e  ipouxfrere  du  Roi 
d*  Angietetrey  fe  marie  enfin  auee  t^-vn  de  fss  ftdets par  vne  in- 
fraHum  notaire  de  finfermetu ,  »'  efi  ce  pas  vne  incontenence /t  ef- 
fren^j  une  rage  d* Amotir yvnf  fureur  vterinefi prodigieufe^  qA'eUes 
He  permettentpas  ds  cmpter  pour  quelque  cbofe  le  fiandale »  et  ta 
»Kprisdetofatlaterre?.Qm)d  vetodebica,  a  BOTfalienfi  ac- 
...  V  3  '  cepta. 


•  terbd  JJme  Poati-  "Beuttri  Uh.  IV.  e.  U. 
**  e,l  ».^.}S.     ' 
*«*  Bejpenfe  smx  Quefiion  ^un  PtminetMl  Tott*  XI.  p.  m 


ib,Goot^[c 


I  j8  Cap.  W.  t>e  mammomo  pmmaram 

Xy  lacobaeam  ad  hoc  (X)ntr^iendum  matrimoniiHn  com- 
int,  narrat.  renervs  sNotvs,  *  ita  ^ibens: 
t^aettrum  ^wtm  iam  magnam  argenli  vm  mKtuo  accepifet,  necfUm 
wendo  ftfHs  cffeti  ipfa  his  £^is  F^gncontm  ^ii^umt/a  compeiat: 
Beheotibf^atqtddehittmJiffoiiiam,  mon  video.  Cut  Jicemi  pluri* 
mum  peatnianan  fihi  adhitc  fupertfe^  ^niius  vti  pifet^  fi  veliet, 
recoUkgens  feiatt^qumdo  impraefentiartm  nen  efi  mihi,  vnde  aea  ^ 
hac  diluam,  meipfam  tihi  dedo  ac  proprim  dabo ,  nupttaeque  Haga* 
eeieiratae.  FaSum  hoc  nonferre  vtiest  et  igmminiofitm  pntare^ 
iftud  Borfalien/is  attratas  tantam  eques^  adcJaritatem  generis  iUiut 
nm  accederet.  Certe  Borfalienfi  nMiitim  nemo  fatiere,  nec  etiam 
farere  voiebat.  Itaque  concitatoribuj  iis^  autfaiteni  cannmentAust  BuT'  - 
gwn^in  HoBandiampoJl^uamaduentaffetJe  totum  a  Camite  auerteret  . 
B^anconem  od  eptUas  vocore^^tfrattdulenter  no3u  namgio  probo  imp^. 
tum,  perDeifum,  SoteradamumacDordracumjRipemondampropter 
Schaiaim  aii£bere^captiititateiVinadisqtte,aferuandjtm.  Licee  ncxi 
tam  debita,  quam  potius  iDordinatus  amor  lacobaeam  ad  hoc 
matrimonium induxerim ;  de  quoMATTHAEvs  vossi- 
vs:  **  tptod  FratKi  animwn  virii,  jua  quoque  ^mte  xmsribiO' 
deditum  tacito  quodam  et  dufa  -defiderio  perfmderet.  Sed  perg^ 
AVENTINVS:  QuodtdnPbiiippus  incertUm  quo  pado  refciuit^ 
dijfftmulata  aduentus  fui  caufa^  quafi  officii  graua^  et  pietatis  ergo 
^mitinam  vifum  in  HoUandiam  pergit,  luiioqae  menfe  ftagae  ah  la*  - 
coha  henigne  fimul  et  magnifico  apparatu  excipitur.  Conmuiii  dier 
complufcuiosfdtandojiudendoconfamunt.  Porro  iuffit  Burgmtdi 
occuheFranco  intercipitur^  occaite  caPtiuus  in  Ftandrram,  ignorame 
vmuerfa  lacoha,  depoytatur.  Peft  haec  continuo  Phiiippus  domtm 
redit.  Tttm  demum  lacoha  cogntfcit^  Franconem  in  vincuia  conie- 
&um,  captiuum  ahdudum  ad  Fiandros  ar&i^ma  ct^odia  detineri. 
Quem  vt  carcere  atque  vincuiis  liheraret,  Hanrumia ,  Seiandia,  Hoi' 
imidia,  Frifia ,  auitis,  pittemisque  honis  cediti  ea  vniverja 
fbiiippo   Burgundo   tradit,    Ideo  FroKo  e  cufloMa  Stmffiu  ad 

Bathatm.  , 


•  Rerum  Betjv.  Uh.  X.  f.  14».  ^ 

«  jbtndl.  mlianit.  Uk.  XX.  p.  4a,  r^  , 

■^  ^  I    .n7,db.COOgk 


Hb^tim  huefaali.  259 

Batbauos  re£ty  folfimi  ntu  laaham  vi^em  ducir,  mtptias  btop^' 
Jo ,  fuod  infiiiam  dim  Martmi  vecant  >  ceMrat,  Caaertm  Phiiip- 
fus  fmndt  as  iufius  et  leptiauu  baemy  uempe  finmepu  ImperatO' 
Tts  Ut^iuti  quartiy  Qt^aris  Augj$fiiy  uepas  JUbertttatque  H^ 
belmi  Beiorumy  amitinus  lacobae  ea  praefevte  at  omnihu  cimtati- 
biisHawmmaeyHoUam^e,SeUndiary  Frtfae  accipitur,  auieteque 
hes  ducotus  poffedit.  Caeterum  Framoni ,  /aceiaeque  quasaam  Prae- 
fe3strasprecatio  conce0ttJiimftusque  praebtat,  Et  inteneSo  deimie 
triemtioj  lacoba  aegriiudiae  centabuity  ex  hacque  vita  migrauit 
Anao  Qnifii  t^iS.fe^imo  Idus  Odobris  yfipttltaUagae  inpraetoria- 
m  tthipb  iuxta  atutmfitum  Albertum  regulumBoiorum,  tetrarcham- 
que  Haimomae,  Selandiaey  H^dJandiae ,  djf/uifiam  Frifiae. 
Vberius  vero  hoc  inaequale  macrimonium  exponit^  pon- 
Tvs  HEVTERVs,  *  itafcribens:  Exinde  BurgwB&tsfexceH-. 
its  cttm  eqmtibus  in  HoUandiam  proficifiitary  captitmque  Bvncifcum 
BerfeBium  y(cui  contra  £gmtatem  ac  quam  pefiTemae  pacis  conditio- 
mbus  pepigerat,  laeebae  nupferat^Rapebmndae  cuflomendum  traditt 
fparfafama  caftite  punitumm  y  qmd  beneficiarius  CSens  fe  impari 
matrimonio  fatrmaey  dammaeque,  fiste  fita  tmfet^  iw^ere  ejfet 
gufiis^  Sed  iacoba  priitatis  affe3ii>us  omma  pafiponeus ,  epera  B^e- 
deriei  Gmitis  Meurfiihis  coi^tionibus  tranfigit:  lacebus  acSorfel- 
fiuSyHoUamiiaey  Zeiandiaey  FHfiae  ac  Hamtoniae  gubematione  ab-  ■ 
ftmebunty  retentis  advitampcrtorHsj  ve&igaiibuSy  ac  contenti  tituio 
comitis  Oftervantii  (^ditia  eft  in  camttatu,  Hamioniae  fita)  Domini-. 
que  yornani.  iS  Bonus  lacobam ,  ie^timis  nm  reUSis  iiberisy  mortir 
praeeejferit  j  tntegro  piereque  tum  iitre  ommumfiiarum  regiomm  pof. 
ftfftemm lac^ yeiusMtr  tantum  modo  legitimi haeredes  adibunt^ 
Liberi,  eldcoba  ac  Borfellio  nati,  in  omnem  lacebae  haereditatem 
fiucedenf.  Exinde  BorfeUio,  in  ordinem  equitum  aurei  Veiierit 
afcito-,  Bonus  lacoba  cemitatus  ab  Hanntmiis,  Holiandis,  ZeiamUt, 
ac  Friftis  inauguratitsin  Artefym  reuenitur*  ** 

§.  XXHL 

•  Jlw.  Burgimd,iih.  IV.  t.  r. 

**  jtddevoisivuc.l  loTis  GotLrT,  Uh.X.e.LX.  t.  batlb  Re- 
penfe  aux  qutftions  ^un  Preuinciid  Tem.  II  c.  LXVHl.  qai  fie^uld 
txamindt  vbtriut,  .      '  "    '  '       olc 


l«o  Cap.  Ill,    De   matritm^  famiuriim        \  ■ 

$.  xxm.  \ 

Subinde  Reginae  dum  infoioris  conditionis  viris  nup- 
filTe  (ibi  ignominiae  ducerent,  eosdem  in  maiorem  euexerunc 
dignitatem,  prout  Maria  Scota  Henrico  Darlaeo  *  Stuarto 
ni3)ili  apud  Scotos  nubendo  £ecit,'de  quo  qeorgivs 
BVCHANANVs:  **  Interea  regina  cwn  cotmubiwniSudmm- 
um  difpar  videretur,^  nuper  maxtmi  regis  vxor  ipfa  regrti  iUujlrit  . 
haerer,  aiiotefenti  prituiio  nuIUs  injignioritius  hanorttjn  firulis  c/aro 
nuheret,  ediSam  puhlico  praeconio  promulgauit ,  in  ijuo  Darlaeus  dux 
Rotbelaius  ac  Koftae  Cotttes  appeUatttr.  Immo  Regiam  planc 
dignitatem  cum  ipfo  poftmodum  communicauit.  Hinc 
■  etiam  Tiberius  cae^  Seiano,  matrimonium  Liuiae  Germa- 
nieividuaeadpetenti,refpondet:  Falleris,  Seiane,fiteman- 
furum  in  eodem  ordine  putas  et  Liuiam,  quae  C.  Caefari, 
moxDrufo  nupta  foerit,  ea  mente  amatunmi,  vt  cum  equile 
Romano  ienelcat:**Eidem  Tiberio  Afimtts  GaSus  ideofuit 
inuijits,  tfuad  duBa  in  tnatrimomum  VipJitnia,M.  Agrippae  vidua, 
quae  ^uondam  Tiherii  vx9rfaerat,fliu  quam  eiutlia  agitaret.*^. 

J.     XXIV, 

Aft:  quinam  fint  imparis  matrimonii,  quod  {eminae  illib 
ftres  ineunt,  effeaus,  praecipue  eft  examinandum.  Etpri- 
,mo  quidem  an  vxor  impari  nubehs  mariti  conditionem  fe- 
qiiatur  ficque  dignitatis  patiatui-  deminiitionem  ?  In  fhtu  na- 
turali  nuUa  dignitatis  eft  praeferentia ,  nec  efiehtia  matrimonii 
dignitatum  inter  comuges  acqualitatem  exigit  ac  iitde  frtiftra 
aflerunt,  inter  eos,  qui  in  ffatu  namrali  viunt,  vxorem  ne- 
ceflario  mariti  dignitatem  fequi.  Potius,  vt  vxor  mariti 
conditionen  aiTumat ,  ciuili  iure  eQ  introduStum,      Hincfe- 


.   ■  J,ib.  XFlt.  p.  tfj. 
••  Tdalus,  IV.  Anmil.  c.  VL 
V  Tntitlll,  I,  Apn.  e,  XIL      '  .    V-.  i 

'  ■nar,,,db,GOOglC 


iBl0ri»m  hlMqiuIu  -■14 1 

ndnKtBilflra;  qineiinperiofuUunt,  merico  ati  iHislumdi- 
ftinguaidae,  quae  nuHtmn  agnoicum  fuperiorem.  Ad  has, 
liifi  paSco  alieer  fir  conuentum ,  regula ,  quod  mariti  fequanoir 
conaitionem,  proprie  appScari  nequic,  dum  legibus  non 
&b(9m  cii^bos.  Confirmam  haec  reginae  marici.  Regina 
cnim  dum  viro  nubit,  regina  manet,  nec  mariti  aflfamit  con- 
ditionem.  * 

§.  XXV. 
R^inae  maritorum  conditionem  delineatum  kgati  Gii- 
liae,  cnm  imer  FrancifcumDelphinum  acque  mariam 
ScoiiaeSeranamde  matrimonio  ageretur.  Dequo  bvcha- 
KANVs:**  inmxiaffi^jr  deind^  GaUorum  legatus^  amfatis longa 
araritm  explicfljfet  repum  GaUormt  veterem  ac  diutumm,  in 
dmae  Seotorum  mmett  oeneuoUtitiatti^ab  omubus  et  fatgidis  vebei 
meiiter,£oiltendit'j  vtcorona^  quam\itk  lumo  ac  mmftrqfh  nomilie 
matrimorilalem  vOciSdi^  maritum  fuae  rcginae  omem:  quoi 
tmtine  nuflum  emoTumentum,  nulla  potentia,  praetcrnudam 
vocis  illius  vlurpationem  eliet  accelTiirum.  Eadem  Maria, 
Francifco  GalliaeDelphino  defiinQo^Henrico  Dariaeo  nupftt, 
etnon  vxormariti,  ied  potius  maritus  vxoris  paxticipavit  con- 
ditionem.  *»* 

$.  XXVI. 
I  o  AN  N  A,  Ferdinandi  catholici  et  Ifabellae  Hiipanomm 
filia,  ^ipta  crat  Piiiijppo,  Auftriae  Archiduci,  qui  tamen, 
cum  iih  Ferdinaadi  Rcgis  acque  p|roc«iim  conlenlu,  pofl;  Ila- 
bellae  matris  moitem,  in  Caneliae  regno  regina  eliet  decla- 
rata,reginae  ]&ltimeratmaritus,acreginamariti  non  leque- 
bacur  condidoiiein.  Docet  haec  MARiANA  *^*dum  de  Ifa-, 

bellae 
'   *  Dehonmeoiididoac e^ lo.  kbiuvaituihits  ^iepitr/ft 

rigin/Ut 
**  Rtritm  fiolitdnim  lib.  ^l.  p.  JU. 
V  Lib.  XVllJ.  cap.XI. 
•„•  Tide  fupra  f, 

Strumilur.FruJ.Utriat,f.n,  X  . 

,  •        ■  '  n  3117,1  b,  Goot^le 


itfo  Cap.  llh  De   t»dtrmi^^  fminarim        \  ' 

§.  xxm.  ' 

Subinde  Reginae  dum  iafcrioris  conditionis  viris  nup- 
Gffk  Hbi  ignominiae  ducerenc,  eosdem  in  maiorem  euexeruoe 
dignii^m,  prouc  MariaScoca  Henrico  Darlaeo*  Scuarco 
nobili  apud  Scocos  ndiendo  fecic,'de  quo  georgivs 
BVCHANANvs:  **  Intcrea  regina  cum  comubiumiQud  niim* 
um  difpar  videretur^finuper  max'm%  regis  vxer  ipfa  regni  iUttflrii  . 
haere/,  adolefienti  priuato  milUs  inflgnioi-ibut  honorum  tituHs  claro' 
nuberetj  ediSum  publico  praeconio  promulgauit ,  in  quu  Darlaeus  dux 
Kotbelaius  ac  Kofflae  ConiCs  appeUatur.  Immo  Regiam  planc 
dignicacem  cum  ipfo  poftmodum  communicauit,  Hinc 
eciam  Tiberius  caeur  Seiano ,  macrimonium  Liuiae  Germa-^ 
niei  viduae  adpetenti ,  refpondet :  Falleris,  Seiane,  fiteman- 
furum  in  eodem  ordine  putas  ecLiuiam,  quae  C.  Caefari^ 
moxDrulb  nupca  fuerit,  ca  mente  amatuctmi,  vt  cum  equile 
R6manofenefcat:**Eidem  Tiberio  Afimus  GaUus  idcofuit 
imiifiif,  quod  duBa  in  matrimonium  VipfaniayM.  Agrippae  vtdua, 
quae  ^uandam  Tiberifvx^fverat,pltts^u<m(itaiiaa^taret.*^*. 

§.     XXIV, 

Ait  quinam  fint  imparis  matrimonii,  quod  feminac  iili^ 
ftres  -  ineunc ,  effeftus ,  praecipue  eft  examinandum.  Et  .pri- 
.mo  quidcm  an  vxor  impari  nubehs  mariti  conditionem  fe- 
dtiatur  ficque  dignitatis  patiatiir  derainutionem  ?  In  ftatu  na- 
tiirali  nuHa  dignitatis  eft  praeferentia ,  nec  efiefttia  matrimonii 
dignitatum  intcr  comuges  aequalitatem  cxigic  ac  irtde  fhiftra 
aflerunc,  intereos,  qui  in  ftatu  naturali  viunt ,  vxorem  ne- 
ceflario  mariti  dignitatem  fequi.  Potius,  vt  vxor  mariti' 
Conditionen-afliMnat , ciuili  iure  eft introdu£lum,      Hinc fe- 

minae  • 

••  TMitHSy  IV.  Anm4l.  c.VL  ' 

•  •  Tatitnsi  l  Aan.  t.  XIL       <  .    >- .  i 

•  .  .'       ,  i:an.sdb.COOglC 


iUujhnm  mtKjutti.  H\ 

BdiBWBhiftr»;  qine  {mperio  fuUuiu,  merito  ab  i8&  liint  di- 
ftjnguendae,  quae  nuHum  agnoicunt  iuperiorem.  Ad  has, 
fljfi  paSn  ^icer  lirconuentum,  r^;ula,  quod  mariti  (equantur 
conaitionem,  proprie  apj^cari  nequit,  dum  legibus  non 
^ibSnc  ciuiHbas.  Confimiant  haec  reginae  mariti.  Reg^ 
fnimdumviro  nubit,  regina  raanet,  nec  mariti  alfiimicoon- 
ditionem.  *  .  .     . 

%  XXV. 
K^nae  maricorum  conditionem  delineanmt  kgati  Gif 
liae,  cum  inter  FrancifcumOelphinum  atque  mariam 
■  ScoiiaeRegiiiamde  macrimonio  ageretur.  .Dequo  bvcha- 
NAN vs:  **  ifOroduSi/t  dein^  GaUorum  legalut,  ewnfatis  itmga 
tratitme  expUcfijJit  reFum  GaUorum  veterem  ac  diuturmmy  in 
imae  Sattorum  nomen  vetieuolejuiam^ab  omnibus  etfitguJii  vebe. 
7nenrer,eontendiiy  vtcarona^  ^amtille  tiouo  ac  mwtftrqfo  nonani 
inatrinioriialem  vocah/it^  maritum  foae  rcginae  ement:  quoe 
ji0ffl/i!i;  nuUum  emoiumentum,  nulla  potencia,  praetcrnudam 
vocis  illius  vfurpationcm  eliee  accefTurum.  Eadem  Maria, 
Francili»  GalliaeDelphino  defimao,Hcnrico  Dariaeo  nuplit, 
et  non  vxormariti,  fed  potius  maricus  vxoris  panicipavit  con- 
dicionem.*»* 

$.  XXVI. 
I  o  AN  N  A,  Ferdinandi  cactiolici  et  ITabellae  Hilpanocmn 
lilia,  qnpta  erac  EhilippD,  Auftriae  Archidud,  qui  camen, 
cumiAaFerdinaadiRegisiitqucproc«umconfenIiM)olt  Ifa- 
bellae  matris  moctem,  in  Caheirae  regno  legina  ellec  decla- 
rata,reginae  falcimeracmaricus,acreginamarid  non  feque- 
bacur  candidonem.  Doccc  haec  MARi AN A  *^*dum  de  lia-. 

belhe 
'-  *  I>elionim.Miiiidoocc|^lo.  MiiuvAlTHSJilK  didi^l^^r^tf 

rtgindi,  

•*  Rtrimfiotitdrum  lib.  XVI.  p.;U* 
V  Ub.  XVIII.  ca(.Xl. 
•##•  vidc  fupra  f. 

Struuiilur.Prml-HeroicP.n.  X 

n  .,„ed  b,  Go>ot^-le 


iM  Cit-  lll.   De  Mitrimim  fmimm 

tMDaetcAaniemsficIcribit  :  DemientmiimrfiNgM:f)^feHttt 
pncurtaores  vrUwn  Taurtm  emcaaf  ad eennewiueenerajes,  htiit 
eeituetttilnii  tertio  Idus  lamtarii^fabitis  aim  nalicSmo  ^i^entejiim. 
quarto ,  Garjiaf  Ltiffiis  Vega  ^ljfgiams  promanfier^  Praefes  caeterii 
ialiu,K  venreli^  frocuratiires  nrlium  leSo  reginae  tiiflameitti 
tioite  de  regfi  iaerede  eiiii^tieailmiiiifira!ietif,d(fmfiae:Mlimtait 
,ei^rohata,fecHtidum  eam  cmfenfit  facrametttum  hamae  dixere^ 
aunfi  Ca/ieUae  Heginae  matris  haeredi  ac  Hilifpo  viro  cmtiois 
ptreyfraettrea&i^iQithoUco  adninifiratmo  mnin^. 

■"■■         '.    .  '.    §■   xxvn.;  ;   ,'^.;v    '    ';- 

In  regno  Neapolitano  ioannaI.  quamorfiicccinus 
maritis  nupfit^  qui  omnes  inferiori  reginae  conditione  iuere, 
ct  nibilpniinus  priilinam  retiniut  d^ita^:eni,  et  mariti  r^i- 
nm haiii} gefTerunt  tituluni:*In  eo&n  regno  lOAiiifA  U. 
Qi^mpntum  cjjm.  I^cobo^  Pi^ef^  .Comite  .iniit,  de  quoi 
ffANDVLPBVS  COL,LENVTIVS:  **  Qtm^imilti einui- 
riti  fraepottereniary  vtatm prae  caeterii  elegitflncobum  Narhone»^ 
femFicenicBtoi^^y^  .itideiuex.^^.GaUoriim  Jhrpe  ori.utidui^ 
■jidMt^it^^a*^^  admodtit^  cogttatiitii^  eacomlilioiiefaiiieit,  tte  Rc 
gisfrn  Tarenti  pritieipis  tatttuiit,  aut  Diicis  nolltenjhi^vfitrptirerf 
*t  iBe  fatie  cotttitis  aomitte  cetifiutojuit-contentut, 
,  $.     XXVIIL        ^ 

.  '  Eadem,onifiniiant,(]Dae.nollraaetate  exltitenim  regi. 
i«mfn'nttpciaii'isgemiuni,  ica,  vt  plnn  addere,  liipenncai- 
neisifbrer.  Aft  afa  eft  latio illitmium,  qnae  fub  imperio 
viuont.  Hae  enim  legibas  proninciae,  in  qua  commoran-. 
tia*,  fiibfimt,  et  inde  quoque,  an  inferiori.  nubentes  dignica-. 
tem  tiiiraiant,  eit  illis  venit  aeltnmandum.  JureRomano 
Jbfinsieniina  JBatrimonia  linaequali-dignitatem  affiil%  pri- 
,  .  Itinam. 

«  Tide   rAatyl,tMH  eollttftlfu  H/hr,  ilt^  Ub.  V. 

»  Lcp.  J8J.        .X  .1',,';    .  .  ,V,  .-,.;'l.    ■. 


ftinam.  Tcftafitr  hoc  vlpiakvs  *  decemens: 
\^mime  ni^tae  d^fftms  terfims^  dariffimarum  ferfinarum  tfp-  . 
■pcUaiione  contincntiit. '  Ciari£?marwn  fentinarum  mmine  fenata- 
rmtfiiiae^  mfi  qaac  viros  dari£imes  fortitM^non  habentur.  F*- 
mims  emm  dignitatem  clarijffimam  mariti  tribumt:  Fafemes  ver». 
dtnac  pleheiis  nuptiit  fuerint  copulatae.  'Famdia  igitw.  cUtiF- 
fima  femina  erit^  ^mdiu  fenatori  nu^ta  efl^  vdcpiri^mo:  a^ 
feparata  di  eOjatii  ixfiriorir  digniratis  nm  nupfit.  Ex  qua  lego 
iatis  aperte  patet,  feminam  nobilem  ignobiK  nuoentemy' 
dignitatem  fuam  amiaere.  Patet  hoc  exemplo  Virginiae 
patxidae,  quaepo^nupciasfadafuitplebeia,  dequoLivi-  - 
vs:  **VirgimaaiA»iifilimn^  patricram  pleheio  nuptam  Vo- 
Immiic  confitH y  matronae,  quod  e paitibus  emtpfiffet .,  factis  arcue- 
rant.  Breuis  altercatio  inde^  ex  iracundia  nmiiebriin  cantentif-  , 
nem  animorum  exarfie^  quum  fi  Virgima  etpatridam  etpudicam 
hfpatrieiaepttdieitiae  templum  ingregamy  et  vni  nuptam,  ad  quent 
tirgtfdeduaafit;  necfe  tiiri^  bonontmque  etus  oc  rerumgeflaribm 
poenirere^  ven  ghriaretur»  FaSo-dei^egregio  magmfica  «*r- 
haadoJ^tiin  vicoLongo^  vbi  habitabat,  ex parte aedium ,  quod 
fatis  ejfet  lod  tnodicoficdlo,  exclufit:  aramque  ibi  pofiiit:  et  con- 
^uocatisplebdis  matronit,  conquefta ii^tam patridaram:  Hanc  - 
^goar^arhiinquitf  Tudidtiae  pfSdae  dedico,  vosque  bort&r^  vt 
'quod  certamen  virtutis  viras  m  hac  ciuitate  tenet  y  hocpudidtiae 
nUermatronoffity  ^tisque  operam^  vt  baec ara,  qunmiila^fi 
quiipoteft^fanSius  eta  c^flioribus  coli  dicatur.  Eodem  ferme 
mxitthzft(i%ri,.^quofUadntiquiercultaefly  vt  nuUa  siifi  fi)eda- 
taepudicitiae  t^trona  et  qt/ae  vni  viro  vfta  Jitiftet  ^  iusfa^rifi- 
candi habef-et.  Eadem  rationc  vALENTiNiANVset  va- 
f,ENS  Impp.  rc&ripfcrc:  %*  Tngenuae  muUerett  quaeje  Gyr 
. .,    .  .    X  a    .       .  fufeda-- 

''  •  L.  8.  D.  ixfiiMimiMh  ■....• 
••  Uh.  X  t.XXax.  itUe  «>MmirAfi  AritfniA.  Htrtktm, 

f.HS.  ■  ■ 

\*t.i,Cie, 

■  _ng,tizsdbyG00t^[C- 


164  '  Op*llt*   1it,mtrmm»fimnartim 

naedams  Jociamrifa  ^fi  cmietitae  demmdatnfie  foleHiu  Jpkniorm 
geturis  coatftbermonm  vib'tati  jtraeferre  nobterintjianm  marito' 
rum  cenditione  teneantitr.  Sic  vALEKT.tNiANVS,  TlHtEO' 
Dosivs,  atqne  arcasivs,  Jmpp.  *  decemunt:  MuHeret 
'  bonore  mariterum  eri^mutjgenere  notilitamtu  etforum  ex  eerum 
ferfma  fiatuimiu :  et  dmicma  mutamus:fi  eutem  miaerie  onknit 
virumpofieafortitaejuerint  fpriore  dignitatepnuataeypcfieriorit 
mariti fiipieHtur  conditienem,  Sic  tt  **  diocletianvs  et 
MAXiviisiAiivSilcapp.dxciimintiCum te nonexfenatore  ', 
patreprocreatumf  Jed  oh  matrimemum  cwn  Senatore-  cmiraSum 
timi^hnaefoeminae  nomen  adeprum  dicae,  daritas,  ^e  heneficio 
marisitiinparataefi^filecundiordimsvirumpafleafortita  esy  re^ 
iaSa  adpirioris  dignitatis  ftatum  depifita  eft,  Rationan  I^is- 
ktores  exinde  rumferunt,  quod  nuilier  fit  particeps  dignicatis 
marid ,  ideoquc  eiusdem  tdasn  confbrs  in  vilitace  et  dopedu. 
H^etiamBALDVs  ^'^craditjfftfJiu/ ^ffw/vrrnm  xB^mv 
^iam  fibi  indigno  mdfere f  cakis  rei  radcmem  antonivs 
rABEK*^*reddit,  quia  abfurdum  foret,  inaiorem  efle 

dignita- . 

*  £ i;.  Cie  ilgmtMtiigs. 

**  I.  te.  Cde  Miipt.   Mde  AaD«.  TiiJiarBtL.  inXL.  tmfuHdL 

liki.  w.ig,  deNobilitdie    t.  XVllI.  m.  16.17.  i*c.  dkagok, 

J^  iKre pAtrie.  Uh.  VII.  e.  VIIL  n.9.  theodok.  HdPPtHfiK. 

^  iure  infetuttm ,  c.  VII,  n.  if. J^q.  TlBEKlTli    Deeiawum  Sesf, 

wl.   II.  Ith.   XIX.  u.   igs,  HTLIK.    ab   bhhxnbach  e.  V. 

S.  XXIV. fqq.  lOH.  HOLDBiTTMde  MobiUtatc  e,  XXII.  n.  1S6, 

HOLLBK,  femeftr.fi*.  //.  e.  jriii.  cakpzot.  P.  III.  c  XXXVII. 

itf.  t.u.  KifiPscii>i.D.   de  Mobilir.  \ia.\,  c.  XIII.  o.  Ijj.  Dio- 

NTSIVU  GOTHOFBBDI,  sliofqiie. 

.  %*  in  l.  e.  enmitt  n.  i.  w.  dt  candit.  *t  detmtnfir*t. 

*v**  in  L  foetninde  Tr.  de fenstoribut.  lieni  frntiuiu  TiBKItivsDECiA' 

KVs  VoU  II.  Xfp.  XIX.  H.  JgJ.  MASTKiLLTS  de  MjgifirMtibus 

Ub.IV.c.  XIII,  n.2f.  FXANcucrs  ab  Aoaga  ad.  l.  pi,  u,  6.et 

ay.  C.  de  intolii.  10.  lAC.  DKAco,^(«rv  Pdtriei»um  lib.  VII. 

.'  >    t,  VIII.  n.,f.J^q.  THVOs.  KqM9riJt9K.4e  inre  infigmmm  e.VII. 

n.  l6.fqq.  AMCHOBANTI  tOtff.  CCCLXXXIX.  II,S-   TIJtA^TsU 

nan7,dbvG00C^[c 


i&^itan  imequaR-  xCy 

dignicatem  vxoris,  qmm  maritr^  capieis  familiae»  ec  hoc 
propter  dignitatem  lexus  virilis,  ec  imperium»  quod  maritus 
ia  v:»)rem  habec  ^ 

§.   XXIX. 

Apud  Anglos  quogue  maionVnobilitatis  ^ina  pId)do 
(kxL  fiiferiOTis  nobilitatis  homini  nubens,  dignitatem  minoit 
Confirmat  hancce  fententiam  larrey,*  de  nuptiis Cathe- 
rinae  de  WoodeuiDe  fic  (cribens :  C  etoizcettelai^linedelM- 
tcembota^gveuueenpremieresnocefdeiJJuftreDucdeBetbford^qid  . 
deshonorant  fa  naijfance  et  celle  dejonpremier  epouxy  /  eftoit  in- 
£gtiement  remariee  auec  le  CbeuaiUer  de.  Woodemlle  ^uis  Comte 
deRJufrr.  Vinegaiite  dece  mariage  kt  amit  fait  perdre  le  ran^, 
que  le  fang  donc  elle  etoit  (brtie  et  celui  au  que  cdle  s*  etott 
premierementallieeJuieuflencfaicteniralaCour.  /dnft  elk 
mmait  mieux  pajffer  k  tems  a  kt  can^agne  etfir  fis  terres^  ^ 
m /a  viSe et parmiia  Bmrgeoifir. 

§,    XXX. 

Germanomm  I^busiequidem  eiusmodi  nupciae  non 
crant  pn^bicae ,  actamen  foemina  inaequali  nubens,  a 
fucGcffione eiciudebatur.  Sic  enim  leges  alemanno- 
R  V  M :  ♦•  ^'  duaej0wei  ahsquejif-atrejuo  reiiSae  pofi  morrempa- 
tris  fuerint  et  ad  tpjos  haeremtas  patema  pertittgat  et  vna  nupferit 

fibi  coaeqttaR  iibero^alia  autem  nupjerity  aut  colono  Regis,  atU 
colono  Ecclejiae,  iBa  quae  liberonupfit.,fibi  coaequap,  tneatter- 
ram  patris  earmn.  Res  autem  aUas  aequalittr  dimdant.  lUa  ait- 
tem ,  quae  colono  nupfit ,  nan  intret  vllam  portionem  terraet  qtiia 

Jibi  coaequaii  non  nupjtt. 

^  :  X  3  J.    XXXI. 

LTS  <fe  Kohilildt.  c.  XVISI.  n.  16,  AHTO».  MBER  ttl  Coiictm 
lib.  IX.  lit.  XXIX.  ilf.  Xyil.  7»LTE1»>  Cnf,  liArtnrg. 
Vd  III.  cmf.  XXXIII.  n.    il}.  IITLJII  ab  iKlIKlACtt  c.  V. 

f.  xxir. 

•  Hijlcirt  /  JHgttitrrt  T.  r.  p.  88* 

.      "  C.    LFII.   ItHMAB  H  lih  II.  C.  XIX^ 

n'g,t,z=db,GoOt^lc 


i^  C^.  IIL    De  mjfrimcnhfiv^ijaruJM 

S.    XXXI. 

Idem  obtinuicIureSaxonicoantiquo.  laiure  provin- 
CIALI  enim  cft  ftatutura :*!>«•  Afo/w  ifi  feines  Weibes 
Vortaandj oh erghich  thr  twbt  ehenburtig ifi^  mdfie  ififeine Ge- 
mofin  f  und  tritt  in  fiin  Recht,  •wenn  fie  in  fem  Beit  tritt. , 
Et  iure  Sueuico:  **  Ifi  das  eine  wn  zwo  Tdchtern  mmmn  ein 
Mtan  der  ihr  eem'afi  ifl^  und  hat  ibn  ihr  Mittter  Gut  gelafien^  das 
am  Erdreicb  Iiegt,  die  andere  mmmet  tin.  der  ibr  gemiifi  ifi,  das 
foU  die  Tochter  einig  und  aUein  baben  die  ihn  gent^fi  gemmmen  hat, 
£x  quo  patefcit,  &minam  imparimarito  nupcam  nec  in 
bonis  immobilibus  patri  fuccedere.  Idcm  etiam  audt^rit^ 
Doaorum  Gonfirmatur.  Sic  enim  B.  dc  lyncker,*#* 
ftatuit ,  nobilem  ignobili  viro  nuptam  a  materna  famitia 
cxcedere,  nihil  vt  huic  cum  cognatis  agnacisque  amplius 
commercj!  imcrccdac,  neque  his  cum  iila,  eiusque  marito 
atqueliberis.  Sic  etlam  pqiLipPvs  knipschild*^^^* 
decemit:  Amirtiiur  Nobilitas^  fi  femina  nobilis  marito  plebei» 
it  iffiobili  nubat.  Sequitur  enim  vxor  mariti  conditionem  etjiatum, 
etfiatus  mariti  ^cit  et  intmutat  pnmaeuumfiatum  vjioris.  Exqu» 
in  Saxoma  vidua  nobHis^  qme  marito  ignobili  et  pleheio  nupfirai,  nm 
tabetiuri^  ciharifirmii,AmstheiI,nequeMorgeBgabae,  nequeGeradam 
•  vidids  nobilium  aUat  cempetentem.  In  tantum  vt  mulier  I^oiilit 
ignobiii  nubens,  indigne  nupfijfe,  etfiliam  eiusmodt  tam  dete  priuari, 
quam  exhaeredari  pojfe  dicatur,  idque  oh  iniuriam,  quae  ex  indigno 
metrtmmo  afiertur  patri ,  et  loti  ipfius  familiae.  Atque  tta  mortu9 
mtrito  plebeio  Nobilitatem  non  recu^erat,  fed  plebeia  permanet , 
qma  viduafiSe  adhuc  amifis  in  matrimonio  maritt  proxime  defunSi 
tt  dxdtur  efie  de  eitufamilia ,  nifi  a  Princi^e  refiituatur ,  vel  nifi 
vic^m  viro  Nobiii  mbatj  fUQ  cafu  miui  mariti  Nobilitatem  adififii- 

tur. 
*  nbu  I.  act.  XLV. 

■•  c  ccxcia. 

V  I>«^  MXVIIL 

V  de  Ntkiiitatei  Uh,  t  t.JBSl  S.  ^ 

-      nanzedbvGoOt^lc 


iBii/Mim  wafftt^S,  167 

nr:  bick  CHRistikaevs:  '*'  Kaec  tamen^ '^uae  ex  ma- 
t^mU  radio  Ttfaiget  £gtutas,faciiues  aume/iit,  quam  ea,  quae  ex 
genere et  vtrtute  fT^pria  tlucefat,  et iJeQffiparttm cafieem  tttrfi- 
ter  •maat^  vel  adfecmtda  vota  trttttfeaty  et  inferiarii  ordmU  mre  mt- 
hatj  rum  permittitttr  priarwn  maritorwm  agnitatiktts  et  privilegiis 
vtijfed  igrK^iit  fiftj  quae  atm  fplen£diairis  gra^  fiuri* 
Ji  ignohili  et  digmtatit  experto  fociavit  d.  1.  foeminae 
0*.  de  fenaiortbus.  im  enim  comtaut  eam,  quaepriorum  ohlita  ^ 
efit  vmfum  ex  pritnrthm  adiauari,  ait  /mp.  **  etcefiatiilalitrif 
.  fiSio }  qiM  matrimonium ;»  viduitate  durare  cenfebatur. 

$.  xxxn. 

Aft  parua  eft  iurisRomani  in  iUufhiumcaunsaaSorita^ 
«C  Germanica  iura  de  priuatis,  mininie  vero  de  illuftribus 
loqui  videmur,  et  inde  alia  illuClriHm  ratio  videcur  habenda.. 
Hae  ^niun  dum  nubunc  ^  aut  cum  illuftTi^inferioris  licec 
dignitacis,  auc  cum  peribna  inferioris  nobilitatis  feu  plebeta. 
inmacrimonium  coeunc  Hoc cafu, feminae  illuflrem amic-. 
cunc  dignicacem  et  mariti  fequuncur  oonditlonem,  minime. 
vero  S\q,  quo  priftiiias  rethient  dignitates  ectitulos.  Oe, 
Qqllu  dicit  du  HAiLLAN:.*if*  Les princejfes  dufang^JteUes 
Jont  mariees  a  moindres,  qif  eux  peuuent  tenir  leur  rang  if 
CLAVDivs  ESPYLLAEvs:  *ij^*  Comme Mahauk ou MotbH- 
defiiU  d"  Alpbonfe  Ro^  de  Portugall  niariee  a  Philippe  Comte  d' 
Alface  /  appella  touiours  ^eyne  et  Confiance  fille  du  Koy  Louis  le 
grosJnsriee  aRtrymond  Comte  de  Tkeahufe  fe  fh  appeUer  h  Ueyne 
Confiance.  En  nos  iours  leanne  rf*  Autrithe  mariee  a  Franpis  de'. 
Me£ces Duc de  fkretxe  fut  ^peliee laReyne  leanne duramfaviff 
-etCAROLVS  i.ois'E.Ay:*J^J^'Uefttoutcertain.  qmiiytes 

■  filks 

*  luritprttdeMtis  Sieroica  p.sj. 
*'  Noaell  t.  c.  j($. 
%•  ie  C  Etdt  itt  dgdires  de  Ih^snet  fib.  KT.  p.^ 
•^*  mjm  fldid.  L  0.  III.  &.  w 
%V  *'  <^^'*   cap.  VII.   n.  jl.  *Ait  Jittlt.vU  ah  Ehrenkiti  C  S> 
f  jf  txtftTABTS  nMit.regni  »4»t.  L.  I.  C  XXI.  p.ft9, 

l^anzedbvGoOt^lc 


i^S  CdP'  ^»  Oe  matrvisnuc  fenmarvm 

yKffif/  St  Frmce,  ^  y  ler  cwtres  Wmceges  fua^  etimarU^t  a  gem 
de  mmdre  quiUti,  pottr  fe  que  Ja  frindpkiti  efi  vtu  ^aatitip^ 
tieffus  toutes  les  autret^  ijm  mtt  aux^  tfui  enfam  mtrex,  <n  vn  rta^ 
fepari  dts  Mitret  hommes  parm  lis  queis  ils  me  rentrent  tamais, 
va  iiiTpaxd»  xcgao  Germana  de  Foix  Ferdiiandi  CadiQlicl 
vidua,  Ferdinando  Calabriae  {niDcipi  lictt  ntipca,  Reginae 
tamen  rednuic  dignitatem,  de  quo  bayle:  ^*/?  Roy  CatboU- 
que  approaua  tette  prt^Jitim  tt  Chieures  eut  ordre  defa  Maiefli 
^  en  parler  aux  deux  parties.  Le  Duc  enfUt  ratd  et  la  Seyne  »* j^ 
trouua  point  J*  autres  diffiatU^t  aue  ceUede  ia  crainte  ae  perdre 
fin  rang.  Mais  on  y  remeMa ,  en  iui  promettant  de  le  cmferuer  et 
P  expedient  dont  m  vfa  pour  ceJafut.  que  le  Roi  catholique,  a£ifla 
aux  noces  et  apre}  qu^  eBes  furent  faitet  ^  il  traita  Cermainede 
Reine  et  du  mere  comme  Hfatfoit  auparauant.  De  Anglia  idem 
notum  eft.  Sic  tempore  S.  Ludouici ,  comicis  Marcbiae  vxor 
nomen  Reginae  tueoatur,  idque  eam  ob  caufam,  quod  fHio- 
ribus  nirotiis  Angliac  Rcgi  nupta  fiierat:  **  Sic  quoque  Ca- 
roli  I.  M.  Briianniae  Regis  filia,  princtpi  Auriaco  deiponfata, 
retinuittitulumprincipisRegiae.  In  Gamania  Reg^m  filiae 
prindpibus  elocatae  olim  vocabantur  Durchhuchcigfte,  aut 
purcblauchciseausKdnig^Standegdx^mi,  vtpoce  ih  di- 
uifiorie  hereditatis  Friderici  Marcmonis  BrandeW^ci  de 
A.  1507.  So  haben  wir  auch  die  Hochgebohme  Furilm  vtiftr 
lieb  Gemahl  Frau  Sophia  gebohme  von  KOnigl.  Scamm  zu 
Pohlen:*v*SimiIehoaieadnucvfitatumeflenouimus,  quod 
femina  R^ii  fanguinis,nubens  principi,vocari  foleac  K6nig^ 
Hoheit,  femina  principum  (anguine  progenita  nubens  Co» 
midjCecineacticuIumfereniQimae,  Durchl»icht.  \^*  Singo- . 

lare 

•  Rfpfimji  MHX  quefiims  iT  vn  PrevtntiMl   Cbsp.  f^  luec  Mftlt  Cl 

T  A  R I L  L  A  s  prdiiique  de  P  Educdiion  dts  Princes. 
**  loiHTiLLs  Cbremqtft  di  touii  Chip.  XXII. 
\*  SPKIHGSFELD   6c  ^pMnjTgtO  ClU.a.ii. 
*Mi*  lUud  Tcro  hic  obfcruatu  dignum,  a  dignitatii  aequaltUtc  ad  pncro- 
g«iuam~  loci  «onfequeDdtm  non  admitti,  ficuti  nec  <  praecedeutia 
«aioacqualitatcm  djgpitatii  w^wncttum  vaWiit.   Ita  cum  prioc^ 

noc 

|-,Mr,du.C.OOt^lC 


lare  eft ,  quod  Cadwmae  Bnmniicenfi ,  quae  primo  matrimo- 
nio  \o.  Ernefto  duci  Brunfiiico.  LQneburgico  iunS^ ,  altero 
fiiilippo  Schvrartzbmgico  comiti  nupferat ,  OTopterea  a  Wil- 
hdmo  duce  Saxoniae  dignitas  principis  (Tt  aenegata.  Aft 
iingylareslldjfuenintratjones,  et  ipfa  fe  fcripfit:  Herzogiri  voij 
-Braunfchweig  imd  Liineburg,  huncque  titidnm  ab  ^is  ac- 
e^ic ,  ita  vt  noc  ad  exemplum  ncHi  (it  trahendum. 

§.  xxxm. 

An  niuftris  vxor  marito  minus  iUuftri  nnbens,  maritran 
ad  illuftrem  euehat  dignitatem?  funt  qui  af&mant,  (unt  alii 
qut  negant.'  Nos  diuJK^endum  cememus  inter  vxor^ , 
^ne  iuris  eft  fupremi  et  eam,  quae  fi^eriorem  agnofdt  im- 
perantem.  Si  vxor  funmio  ix*aeeft  imperio,  illa  vi  funume, 
qua  gaudet,  poteftatis  nobilitare  et  uc  quoque  ftiperioreni 
~  concederepoteftnobilitatem,  modo  huiiKmodi  matriraonio 
pa8:a  non  obftent  conuenta ,  '  r^;nique  confuetudines-  In 
ScotiaeR^noMARiA  Henricum  Oarlaeum  ad  Ducis  Ro* 
theli^i  et  Rofliae  comitis  dignltatem  euexit  (§.  XXIII.) 
l,lBvss  A  Kohemiae  ducifla,  Primisko  ruftico  nubens,  eun- 
demBohemiaeducemfecit:*De  Regno  Neapolitano  fcribit 
BAXDVS:**^  Regina  J^liae  mhat  atidamfinpticifiobiti^  is 
mrnnatur  Rex.  Angliac  Regina  elisabeth  ii.  traOati- 
bus  matrimonlalibas  cum  Francifco  Alengcniio  d.  XI.  lunii 
MDLXXXl.conclufis,  dignitatem  titulosque  Regis  Angliae 
fiituro  conceQIt  inarico,licet  fibi  poteftatem  referuaret  Regi- 

am 

nor  alteriiu  princiiui  vxori  domi  fuae  loco  ccditt  fiUabta  non  taatU 
tatit  euadcm  honorcm  non  exhibet.  Filiabi»  itaqne  priaciatBiTi 
CQOiitibut  m^is,  loco  non  xxBifR  principes  vxorcs  vel  ndiiat,ODler- 
uauit  de  LTbOLPP  4e  iurtfemin.  iBufir.  p.  I.  $.  XIV.  p.  ^ 

•  AEK.   STLVIT*    A//.  AjApW.   CVJ. 

••  ui  cap,^iiifad«it  X.  de  Rtfmftit. 
Simiii  [uritpr,  Btr^  F.  //.  .      t 

ng,t,zedbyG0ag[c 


ttfS  '     Cap.  ni,  De  matritamie  fifiunarm 

yfifr/  de  Frmue,  n*  y  les  aniret  Frmce^s  putr  e$immiir  a  gem 
de  motndre  qusliti,  pour  te  que  la  prituipalit/  efi  vtu  ^tiadk^pm^ 
dejftu  toutet  iei  atttres^  ^m  met  ceux,  ^tii  ftifm  tittrez  en  vn  rtn^ 
fipari  des  aiitrei  horames  parm  let  qiuls  iU  sie  rentrewt  iamais. 
In  Hifpaniae  i^no  GmnKia  de  Foiz  Ferdinandi  CadiQlici 
vidua^Ferdinando  Calabriae  |»iiidpi  lictt  nupta,  Reginae 
tamen  Tctihuit  dignttatem,  dc  quo  b ayle:  */f  B^  Catholi-. 
atte  approaua  cette  propo^tim  et  Chteitret  eut  ordre  defa  Maiefii 
4t  en  parler  aux  dettx  parttes.  Le  Duc  enfut  raid  et  ia  Reyne  n*j 
trouua  point  d'  autres  difficult/j  aue  celle  de  ia  crainte  de  perdre 
fin  rang.  Mait  on  y  remedia ,  en  tui  prvmettaia  de  le  conferu/er  et 
P  expet&ent  dont  m  vfa  pottr  ceJa  fitt,  que  le  Roi  catholique.  ajifla 
aux  nocei  et  oprei  eftf  eUes  furent  faites  ^  il  traita  Gerviainede 
Reine  et  du  laere  cmote  ilfaifoit  auparauottt.  De  Anglia  idem 
notum  eft.  Sic  tcmpore  S.  Ludouici ,  comitis  MarcHiae  vxor 
nomcn  R^nae  tucoatur,  idque  eam  ob  caufam,  quod  fHio- 
ribus  nuptiis  Angliac  Rc^  nupta  fiierat:  **  Sic  quoque  Ca- 
roli  L  M.  Britanniae  Regis  fflia,  princjpl  Auriaco  defponfata, 
retinuit  titulum  principis  Regiae.  In  (jCTmania  Rcgum  filiac 

glncipibus  elocatae  olim  vocabantur  Durchiauchtigfbe,  aut 
urcWauchtieeausKflnig].  Standegebohrcn,  vipotc  ih  di-' 
uifiohe  hereditatis  Friderici  Marcnionis  Brandmirgici  dc 
A.  1507.  So  haben  wir  auch  die  Hochgebohme  Fiirilin  vtifer 
lieb  Gemahl  Frau  .Sophfa  sebohmc  von  KOnigl.  Stamm  zu 
Pohlen:*#*Similehoaieaahucvfftaramefltnouimus,  quod 
femlna  Regii  ranguinis,nubens  principi,vocari  foleat  KdnigU 
Hdifiit,  lemina principum  fanguine  progenita  nubens  i^ 
niiti,retineat  titulumfercniilimae,  Duiuilaudu.  *;^*  Singo- . 

lare 

•  Sepcnfi  MUX  qutftimt  J*  vn  Provhcidt   Cbjp.  f^.  liMC  Kftlt  «C 

V  A  R I L  L  A  s  prdBique  de  P  Educdiion  des  Princet. 
*•  loiHTilLE  CbromqM^  de Louis  Ch^p.  XXIL 
'.«SFKINGSPELD   dc  Apsnagio  C. lU. n. ij. 
*M*  lUud  vero  hic  obftruatu  dignuin ,  a  drgnitads  agqualiutt  oA  pnero- 
gatiuaia  loci  «onftqucntiam  noa  admitti,  licutincc  «piacccdentia 
aaioaciiualkaKin  dfgpituu  ■rgumeatum  vaUbit.   lu  aun  princiint 

noi 

l!an7,dbvG0(.:)t^lc 


,  iBuSritm  htaeqmR.  tff 

breeft^quodCatharmaeBrunfuicenfi,  quae  primo  matnmo- 
mo  lo.  Emefto  duei  Brunfiiico.  LUnebiii^ico  iunfla,  ^tero 
ftiilippo  Schwartzbiirgico  comiti  nupferat,OTOptercaa  Wil- 
helmo  ducc  Saxonfae  dignitas  prineipis  fit  denegata.  Aft 
fingylaresfirf)fuenimrationes,  et  ipft  le  (cripfit:  Herzoffiri  von 
-Braunfchweig  und  Liineburg,  huncque  ticdum  ab  ^is  ac- 
e^ic ,  ita  vt  noc  ad  exemplum  non  fit  trahendum. 

§.  xxxm, 

An  niuftris  vxor  marito  minus  iDuftri  nnbens,  mariciBn 
ad  iHuftrem  euehat  dignitacem  ?  fiint  qui  afimnant ,  fimt  alii 
qui  negant."  Nos  diftii^endum  ccnfemus  inter  vxotqm, 
quae  iuris  eft  fiipremi  et  eam,  quae  Ci^^eriorem  ^nofcit  im- 
perantem.  Si  vxor  fimmto  praeeft  imperio^  iUa  vi  fiinuraef 
qua  gaudet ,  poteftatis  nobilitare  ec  fic  quoque  fiiperiorem 
~  concederepoteftnobilitatem,  raodo  huiusmodi  matrimonio 
paOa  non  obftent  conuenta ,  '  r^^nique  confiietudines*  In 
ScotiaeR^oHARiA  Henricum  Darlaeum  ad  Ducis  Ro- 
thelagl  et  Roniae  comicis  dignkatem  euexic  (§.  XXIII.) 
I.IBVSSA  Bohemiae  ducifia,  Primisho  ruftico  nubens,  eun- 
dem  Bohemiae  ducem  fecit: '''  De  Regno  Neapolicano  icnhit 
BAXDVs;**^  RegitmJ^liae  mbat  cuidamfin^licimbiU^  is 
nommtur  Rex.  Angliae  Regina  elisabetm  ii.  tra^ti' 
bus  natrimonialibus  cum  Francilco  Alengonio  d.  XI.  lunil 
MDLXXXLconcIufis,  dignicatem  citulosque  Regis  Angliae 
fiicuro  conceQIc  inaric(^licec  fibipoteftatemFeleruaret  Regi- 

am 

Yior  alterius  priacii^  vxori  domi  fiue  loco  cedit ,  filiabui  non  eaatU 
tatii  eundcm  honorem  non    ezhibet.    Filiabiu  itacme   priaeipiHn, 
comitibut  nuptis,  loco  oon  ^xSSSi  principes  vxores  vci  nduai  ,oDfcc« 
uauit  de  LvnoLwt  4f  itiitfemii.  iUufir.  p.  I.  i.  XIV.  p.  i%. 
*  AEH.  3TLV1TS  bifi,  Bobtm.  CVI. 
**  in  KAf*^mficdiut  X.  de  Sejiriftis. 

Stmui  lunspr,  ffttfi^  P.  7/.  t 

nan/sdbvG00t^[C 


i^S  Cap.  m*  De  matmaimio  fetntnantm 

fiBtsdeFraiKe,  n^ y  les  autres  frimceps  pair  et^ mariHr  a gem 
^  moindre  ^uatiti^  pQitr  te  que  la  principaiiti  efi  vtu  ^aaiitipm- 
deffus  toutes  les  cutres,  ^ai  met  teux,  qui  enfim  tittret  en  vn  rMg 
leparidesautreslxmmus  permles  qu£is  ils  xe  remrent  iamais, 
in  l^fitpaniae  regno  Gmnma  de  Foix  Ferdinandi  CachoUci 
vidua^Ferdinando  Calabriae  priocipi  licec  nupca,  Reginae 
tamen  retinuit  dignitatem,  de  quo  s ATti,B:* U RffyCathoii- 
que  approuua  cette  propojttion  et  Chiettres  eut  ordre  4e  fa  Maiefii 
tP  en  parler  atix  dettx  parties.  Le  Duc  enfiit  ratd  et  ia  Reyne  n*y 
'■"■''  ....        •    f  ^t  peri' 


4' 

Ir 


troum  pmm  d  autres  diffjcult/j  aue  ceUede  la  trainte  de  perdr» 
fon  rang.  Maii  m  y  retnedia,  en  lui  promettam  dele  conferu/er  et 
f  expedient  dont  on  vfa  pour  cela  fut.  ^ue  h  Roi  catholi^ue,  affifiu 
ttux  noces  et  aprel  qu^  eUes  furent  jaites  ^  il  traita  Germaine  de 
fjnne  tt  du  vtere  comme  ilfaifoit  at^aramnt.  De  Arwlia  idem 
nocum  eft.  Sic  temporc  S.  Ludouici ,  comitis  Marcniae  vxor 
nomen  Reginae  tuwratur,  idque  eam  ob  caufam,  quod  |wio- 
ribns  niytiis  Angliae  Rcgi  nupta  fuerat:  **  Sic  quoque  Ca- 
roli  I.  M^  Britanniae  Rcgis  filia,  princjpi  Auriaco  defponfata, 
retinuit  titulum  ^ndpis  Regiae.  In  Gcrmania  Regum  filiae 
principihrus  elocatae  olim  vocatantur  Durchiauchtigfte,  aut 
Purcmauchti^ausKOnigiStandegebohrCT,  vtt)ote  ih  di- 
uifiorie  hereditatis  Friderici  Marchionis  Branddjurcici  dc 
A.  1507.  So  haben  wir  auch  die  Hochgebohme  FUrftm  vnfer 
lieb  Gemahl  Frau  .Sophia  gebohme  von  KOnigl.  Staram  zu 
Eoh]en:***Similehodieadnucvfitatumcflfenouimus,  quod 
feminaRegiifanguinis,nubens  principi,vocari  folcat  KdnigL 
Hoheit,  remina principum  fanguine  progenita  nubens  0> 
mitijretineatucufumlcFaiiaimae,  Duichlauclu.  *^^*  Sinjgo- . 

me 

•  Jteponfi  aux  qutftims  ^  vn  Provineidt  Cbjip.  f^.  haec  tcftit  « 

V AH.tl^LAi prsSique  de  P  Edncdlicn  dei  Princes, 
**  lOiHVtLLE  Cbreniqift  deLimis  Ch^p.  XXII. 
•»*  «'^•^'esPELD  de -*/<»rfi«  C.IlI.n.13. 
*M*  lUud  Tcro  hic  obfcruatu  <]ignum,  a  drgnitatis  agqualitatc  »i  pnero- 
gatiuam'  loci  conietpieotiam  non  adniitti,ftcutincc  apiaeccdeatia 
«dinacqiialitawm  digpitatis  argutncntmB  valcbit.   Ita  cum  piinc^ 

I   an7,db,G00t^[c 


lareeft,quadCatharmaeBmnruicen(T,  quae  primo  matrimo- 
luo  lo.  Ernefto  duci  Brunfuico.  Liineburgico  iun£h ,  altero 
iTiilippo  Schwartzburgico  comiti  nupIerat,|Mt>ptereaa  Wil- 
helmo  ducc  Saxonfae  dignitas  prineipis  fit  denegata.  Aft 
fingylares  firi)  fuenint  rationes,  et  ipfa  (e  fcripfid  Herzogiri  von 
-Braunichweig  und  Liineburg,  huncque  titidum  ab  diis  ac- 
cepic ,  ita  vt  noc  ad  exemplum  non  fit  trahendum. 

§.  XXXIIL 
An  illuflris  vxor  maritp  minus  iDuflri  nubens,  marittgn 
ad  illuftrem  euehat  dignitatem?  funt  qui  af&mant,  funt  alil 
qui  n^iant.  Nos  diltinguendum  cenlemus  inter  vx(»:om  i 
quae  iuris  eH:  fupremi  et  eam,  quae  (uperiorem  ^noft^t  im- 
perantem.  Si  vxorlununopraeeftimperio,  illa  vi  fummae, 
qua  gaudet ,  poteftatis  nobilitare  et  (tc  quoque  fliperioreni 
concederepoteftnobilitatem,  raodo  huiusmodi  matriraonio 
mGta.  ncm  obftent  conuenta ,  <  regnique  confiietudines-  In 
ScodaeR^oMAjtiA  Henricum  Ihrlaeum  ad  Ducis  Ro* 
the^Ei  etRoffiae  comitis  dignttatem  euexit  (§.  XXIII.) 
l.ZBVSSA}k}hemiaeducina,  Primisho  ruftico  nubens,  eun- 
dem  Bohemiae  ducem  fedt:'''  De  Regno  Neapolitano  icribie 
BAXDVs:**^  R^naJ^liae  mbat  cuidamfimpUcifiobiU^  is 
mmmrur  Rex.  Angliae  Regina  ehsabeth  n.  traOati- 
bus  matrimonialibns  cum  Francifco  Alengonio  d.  XI.  lunii 
MDLXXXI.conclufis,  dtgnitatem  titulosque  Regis  Angliae 
£uturo  cDnceQic  maritc^litxc  fibi  poceflatem  feferuaret  Regi- 

am 

rxor  altcriu)  principli  Txori  domi  ftue  loco  c^,  filiabai  non  auii< 
tatit  eundcm  honoreni  non    czhibct.    Filiabus  itaque   prinfiipunrj 
cqaiitibut  nuptis,  loco  iion  cefliQe  principei  vxores  tu  nauas,obfer« 
uanit  dc  tvttoLFt  4e  iureftmin.  iUufir.  p.  I.  f.  XIV.  (k  ig. 
*  AEH.  STLTITS  ib;jf.  A)6m.  C.VI. 
**  in  Ci^,_^mfic4»it  X.  de  Rejiriftit. 

Stnm  lurisp;  Hfnif»  P.  //.  t 

nanzsdbyGodt^lc 


iSo  Cif.lll.  De  iMirmmMfimmmim 

am,  prout  habent  verba:  *  Et  f  autaitt  que  dtlaf/m  & 
dit  tres  ilhtfire  Diu  efte  dematide,  et  que  teile  a  tmouri  ete  fk 
fenfee,  mentionetvehnte,  que  immttnent  i^et  k  dit  mariage 
tonfomne  ilfoit  couromUcommeRMfAngleterre,  etjouijfe  de  la  me 
participation  d  bomteur,  tant  et  durant  et  tottflant  ledit  mariage 
eti  icehy  dijolu,  numement,pendant  le  temfs  du  Gomemement  du 
Rffiaume  en  la  minorite  des  Enfans,  qid  t£inmt  du  dit  mariage: 
ladite  fereniJJime  RMneprometpropofer  Ja  dite  demande  aux  troit 
Etats  de  fon  Rotaume,  quijeront  aSemblez  auprocbain  Park' 
ment,  a  la  pretitierejemaine  de  lajeance  iceux:  -  -  enuers  les- 
cuels  Etats  ladite  lereniRiine  Reine  promouuera  de  tout 
u>n  pouuoir,  q^uiec  le  confentement  du  dit  Fariement,  le 
dit  tres-illuHTe  Duc,  apres  le  mariage  confbmm^,  iouilTe  de 
■  la  furdites  demande.  Aft  hoc  non  procedit,  fi  vxor  inuftris 
alterius  fubell  imperio.  Non  enim  matrimonium,  &daut 
natiuitas  aut  fummus  imperans,  omnium  fbns  disnitatum, 
illuftrem  coniertfplendorem,  nifi  forfan  confuetudine  rece- 
ptum,  vt  maritus  illuftris  feminae  dignitatem  participet,'  . 
prout  apud  Neapolitanos  vetus  inoleuit  conftietuao,  vt  vir 
comitiflae  inter  comites  (edeat,  licet  vel  maxime  a  natiuiiate 
comes  non  Ct.  ** 

j.  xxxrv. 

Aft  quanam  conditione  liberi  illuftri  ex  femiria  editi  ha- 
beantur,  et  an  venter  nobilitet  valde  difceptatur?  Gentium 
moribus  omniiwclarumeft,  matris  quoque  (plendorem  li- 
beros  partictpalle.  Sic  enim  de  Romanis  tacitvs:  *j^* 
eimtium  ore  RubeSius  Plautustelehrabatur,  cui  nobiiitas per  ma- 
ttem  ex  lukaDru/iJi/iafamilia,  De  Ottone  Imp.  dicit  ev- 
TB  opivs,  *,»*  quod  matemo  genere  nobilior  fuerit,  quam 

"«podjIitMORT  eirpt  iiplmelique  Tom.  V.  P.  I.  tt.  CLXXJU.  p.  40^ 
**  PATL.  cHxisTiNASvs  iurispr, btrote.  4rt.  1.  d.4tf. 
V  -*>»•'.  lil,,  XIV.  (.  XXll. 
,•„•  lib,  VH.  c.XL.  ' 

ngitiz=db,.G00t5lc 


n9(erao.  i^K  ctiam  svETONIVs,  *  de  ip(o!  Pattr 
TZotto  mterm  foitn  frmlari)  mltarum  a  magnarwn  pnpin- 
imtatum.  DeMacrino  iuoiore  dicic  teebellivs  fol- 
Lio,  **  ifiiiijvmt  matre  KibiU,fatre  tmttiafirti a  adbel. 
imparatii,  atipe  ab  vbima  tmlitia  infiammm  fememtau  iuif 
im  etjflendoremfitlimem.     Hinc  etiam  riaail.1  VS:  \* 

Geitut  tmc  matemafifetium 
HobiUtai  dabat,  iiuertm  de  patre  tsxdac/ 

Bt   ovibivs:  *»»*  .  ' 

ISncfiit  Biander,  ^  ^uafiaa  thnu  vtrt^, 
tliinUarfitraefit^iiat  matris  erat. 

Hinc  etiam  Iaq)ias  matema  iidignia  a  liberis  praefeiit 
vidcmus,  idque  ob lucceflioiKm  mateniam,  de  quo  clav- 
Divs  favchet:  *»***  Ce  que  1' on  dit  eftre adueni 4 
plulicuis  qui  pour  eftre  heritiers  de  plus  riches,  ou  nobles 
maifons  que  celles  de  leuix  peres,  ont  charg£  lcs  aimoiiieg 
de  lcurs  mcrcs  commc  eft  aUez  commun  ea  Esjngne. 

%     XX5CV. 

Excipiuntur  etiam  lure  Romanofbciiiliuc  uicides,  QA' 

pbicafi,  atque  Fonticae,    quibus  ex  iingulari  priuilegto  fint 

conccfTum,   vt  liberi  illarum  fequaiuur  matris  conditioncm. 

Sic  cnim  vlpianvs:  t  Mumcifei  /am  fater,  mn  rmtr. 

Y»  Nifi 

*  Fit.  Otttnii  ineioui. 
—  Tyiginu  T/rdnnii  t,  W, 
■     V  ILjliHeUit. 
•«•  //.  tifimm. 

•,%•  W-  /•  *  e  originiiii  tnmt.   iUi  ciiiiti  aiiTH  Inriani. 

Hinic*  p.  ij^ 
t  .L.  i.  9r.  sd  i/hlimiiifitlm. 

l!an,5db,G00t^lc 


tSt  Cap.  itl.  XV  mstrtammfmmunum 

Kifimatertut  origo  'aaitdtapriuilepto.  Vt  ftita  WenJSm  efi  n») 
tejffion ,  vt  qtti  matre  Ikenfi  efi,  Jtt  eorttm  mmceps,  Etiam  D^ 
fhis becidem trihmtttm.  Etimt  Ponticit  boc  ex  benejicio  datvtn. 
M^uodad-oa^o  quaefttos  auidath^  fed  falfo  refirii^tmt.  Ec 
j  VI.  I A  N  V  s  caeTar  refcripnt :  Ees  indulfenait  veteres  Primpes 
ex  materm  geitire  curiaUms  Jintiocbems  adfcrihi^  quospatris  con' 
ditia  *  ituOius  vindicaret  iuri  citHtatis,  Apud  Lyctos  illud  pc- 
culiare j  quod  a  matribus  filii  fibi  nomina  induant.  Et  fi  qui» 
obuium  percup^ecur,  quisnam  fit,  guaue  familia  patris,  a 
macribus,  autisque  procinus  genus  mum  repecet.  Adde, 
quod  (i  qua  ingenua  leruo  nupi^ric,  liberi ,  qui  ex  his  lufci 
piuntur>  ingenui  exiftimabancur:  fm  aucem  viringenuus,  ec 
quidem  incCr eos pnmarius,  vxorem  duxerit  extemam,auc 
pellicem,  iufcepci  ex  his  lib^  nspucabancur  muiime  ingenai. 
Similem  legera  apud  Xatitbos  efle,  vt  non  a  pacribus,  fed  a 
imabribDs  nomina  rumantv  cradit  flvtarchvs:-'**  Id 
vero  exinde  ortum  efle  videtor,  quod  apud  eosdem  viri  vxo- 
.rum  ira^rio  parebant,  vt  fcribit  Heraclides,  vel  quod  ad 
■.&miliae  certitudinem  facere  videretur.  In  Hi^nia  quoquc 
acqae  Galfia,  ^teque  Ko^is  atque  Prouiriciis  obtinere, 
HfipjpiNG,  ***  et  TiRAQVELLvs,  *;^**  tradunt,  vcli- 
beri  matrum  nobilium  denominationem  adHimant,  vt  ideo 
diftum  iTt.  ventre  annoblit.  Idem  ^ud  And?gawen(es  confue- 
-ImiiKeffeirttirodu&umrraditRENATvscHoppiNvs.*^**^ 
-Idem  PiSamet^hon  legibus  fint  ftatiitum.  ******  Si  aucu^ 
roturier prend  femme  nobleyks  enfans  fuccedermt  a  celtt^j  md 

Jerd 

•  L  i2.  C.  ie  HetHritnibuf  i  l.  i.  ^'.  si  Mknicipdlem  etihi  eom- 
menuterm  «evMDLiKo.*» vtitiiim vtnter ?  Oy. lU. $._ XI. 
*•  de  virtutihas  muUerttm  p.  z^g. 
V  de  lure  Inj^niitm  e.  VII.  §.  n.  «.  gp 
-        \t»  de.Nthi/itdKe,XlX.f.Xiy. 

\%' in  LL.  ylndinm^  t.  U.  C.j.n.t4..if.  ,  •- 

%*•,*  LL.  PiadvitnSnm^  Jrt.  2S6.  '"''■' 

□  igilizedbyGoOglC 


ilhtfirium  maequaU*  t$%       ^ 

^aiu^U.  Appd  Anifegauenfes,  Campanos,  Trecenfes, 
Sencmenies,  Uauimontanos,  Meldenfes,  idem  confuetu^nes 
obtineL  Sic  enim  de  Campanis  francescvs  cona- 
KVs.  *  Male  Campani  vicim  mfirij  ^  ruhilitatem  etiim  a  tna- 
tre  fibi  Jitmmt ,  patre  licet  igmbtli.  Sei  Jk  efi  vfus.  Eam  ilU  - 
taufim  adferunt ,  faod  attrka  qumiam  heJ&s  rgnltis  et  fene  exbatt- 
fia  eorum  nobilitate  conueHtum  Jitiffet ,  vtmatrembi&natar,  ^ua» 
fuam  patre  pleheioy/^^Iemiorem  ^eneris  conjeaueretttr.  Quod  tffia 
mbilibus  ht  bonum  conuertit,  Parua  enim  aotepcpmtfiltas  £t^ 
ims  ex  pieke  hommtbtu  coUocare,  mbilitatis  cupi&ffintis.  Ego  autem 
^fiimOyti^etwrume£ey  fui  afyn  erant  Hberi,  Potiusvero 
pAVLvs  cHRiSTiANAEVs,  **  haoc  adfert  rationeia, 
miuipo/lmagnam  nobilium  Campamrutn  infeffis  lannen^us  prope. 
ir^am  claaemf  Comes  Campamae  ipjorum  vt^is  cimeffit  Joc^t^ 
lenty  matrimmum  atm  ^aoiiMtfSy  datopritulegio,  qued  vemer  m- 
iilitaretf  ex  fuo  priui/egio  diffae  viduae  plebeiis ,  aut  in  perpetua 
vidmate  confenefiere,  fuatn  ignotis,  aut  extraneis  procis  adhaerere 
mdJuerunt.  Eadem  raione  carolvs  loyseav  *** 
jbribit:  Vrai  efty  que  les  touftumes  de  la  Frince  de  Cbtm^agnef 
afiauoir  Trqyesy  Sens,  Meaux^  Chaumonr,  Vitry  portent  expref 
Jmeta:  quepeur  eftre  mhle  iljiijffifl  iT  eftre  de/cemu  de  mere  tuible. 
AaStor  ifte  hoc  priuilegio  tribuit  Caroli  Calui,  ob  fexus  fe- 
qiuoris  in  proefio  ad  Fontanaium  fortitudinem  et  virtutem. 
Eandem  rationem  affert  thierriat  ita  diflerens: 
Cettecouftumefeghjfapartnyla  Cbanmagne^  tfprw  la  BataiUede 
Tentetuiy  pres  (f  Auxerres  entre  Cbarle/le  Cbauue  et  (esfreres  ou 
ia  ptiu  part  de  lanobteffe  de  Champagnefia  tuee  et  furent  domtees 
kttres  depriitilege  aux  Dames  et  DemoifeHes^  depouuoir  dotmer 
.  leur  nobleje  a  leurs  enfatis^  encore  que  leurs  marys  ttefi§ent  no- 
hles.  Addit  tanien,  hoc  priuil^ram  poftea  fuflTe  aboJitum, 
dum  ica  ^x^^Jl-ffl.adaemt  auela  cour  recogmi£am  le  rompla-. 
.  y  3  c^neot 

*  in  Comment.  iurii ,  t.  Xlf.  C  tr, 
••  LL.  FiSauitnJium  art.  CCLX3CXVI. 
*,"  in  libro  dfs  erdrts  defimplts  Gtniil  bommts  tbap.  V.  p.-JS'^^' 


itf4  ^P'  ^^^'  ^'  m^tmmo  fmmaram 

temaaitmhUgiafezfiSfmteiihChanftgne,  aanifclabrocit 
i  taites  mefaiBumces  far  t  aboUffemem  de  ce  primkge.^  *  Sic 
edam  pere  daniei,:  **  Selat  ks  anciennes  cmtumes  Je 
Cbanifagne  k  tienlre ,  c'  efl  a  dire  la  mere,  amuhlit  ks  enfaxs^ 
quoiaue  le  perefoit  roturier  ettm  pretend  ^ue  cette  Coiitume  a 
tirefin  miim  de  eette  bataiUe,  eit  ilferit  taat  de  NMeffe  de  ceite 
Province,  t/lC  il  if  en  refivit  presque  ptus  pour  perpAuer  iec  Famd' 
ks  UAks  et  ifue  ce  fut  pour  :)  fuppUer  et  rempUr  le  atrps  de  It 
iiohkffe,  que  ce  frtuikge  fut  accord^  aux  femmes  nobies: 
Idem  adferit  BocqvETVs  *,*  ita  fcribens:  Et  fmr  k  iour 
ihujmrl  a  foint  t  egard  aux  dius  ceHiumes  elm  lientpour,  cer- 
tain  en  France ;  que  te  ventre  amtoliiil  peint ;  lellment  qui  fml  iffut 
depere  roturier  et  de  mirt  mhk,font  roturiere  s*  ils  »'  onl  ohtenu 
arreft  ie  cour  des  aides;  Contraiium  taroen  fcilicetlianc  coit- 
fueradinemadhucdurare  vult  expilly.  *»»* 


«.     XXXVl 

s,  Tndiai 


ApudGifccanw,  Indiae  populos,  Reges  etiamnumac 
Patricios,quosNairas  ipfi  apfKBant,  viit  vnquam  fuos  im- 
perii  aut  bonorum,  ied  nobilium  foeminarum  liberos ,  etiam- 
fifpwii  fiicrint,  haeredes  habere,  auftor  eft  lo.  bodi- 
Nvs  :  *****  QB'"^  "^  '"P™  ''i&us  expillyV 
ex  osoRio  ,  **"**  expreilit  !  Le  Naires  Gentii. 
hommes  de  Calecutfont  loidours  heritiers  tes  mfans  de  kursfaeurs^ 
et  nm  ies  ieurt,  pource  qii  ils  ne  fcauentfi  ceux  que  kursfemmes 
ieur  mtfeiis,pmt  i  eux,  etilsfmt  au  meins  ajiurees,que  ceux  de 
kurs  Joeurs  ki  touchem  de  cette  cofte  14.    Sic  etiam  ivstvs 

HP- 
'  iU  Nohkfi  I.  tart.  m.  it. 

o»  ilifioire  de  Frante  Tom.  L  p.  tfu 
V  iu  '"'ll  ik  Irtneififst.  Xll.  (.  XL'  ».  4,-fa^ 
»„' mfinpljidi>y,Ln.2j.Jif, 
•,%•  ii  KifM.  lib.  I.  c.  III. 
%***  de  Segn.  torlug.  tii.  II. 

nan,5db,G00t^k 


iBifirimn  maeqttaH.  \S% 

Ll^siVS,  *  iiem  de  feMem  primariis  Loaanifti/ttimfambis d' 
ferh ,  ^wter  tTa&  itu  i^,  vt  «viiJitatfm  per  f»ej»inas  transmit^ 
tantyCt  qiudemfic.,vtfi^mrpleheims,  aut  impary  talem  nMkm 
Jttcat,  aieri  e  taU  cvmu^o  nati  baieamttr  noiiiesj  etfitnataria  atqna 
aha  mttmavfi/rpenfi  Lictt  christinaevs'*^  auQor  &, 
^tftklmater  ex  taS  natiaitate,  non  aiiad  transmittat  in  iiieroSy 
fuam  pritiiiegittm ,  qtio  babiles  redduntnr ,  vt  poffint  defirruire  offi* 
tium  Magi/iratns , /eu  Decurionitm,  tt  alia  id  genus.mmiayod  quae 
nemo  mfiex  hac  ^atricia  famiRa  ex  aHqno  latere  patemo ,  vel  mater- 
00,  orimdus,  vemt  admittendus,  In  Hijpama  quibusjam  faml. 
]iis  idem  ius  dk  indulnim,  ficud  de  Atttoma  Garfia  Tatainenfi 
lUFeHifpanicoiuit  cautimi,  vt  defcendences,  tamexmafco' 
lis,  quam  ex  fbeminis  di^ae  Auoniae,  matr^  gaudeant 
prmilegiis.  *^*  Immo  in  Hilpania  moris  efle,  vt  in  mafculo- 
rum  dcfeOii  foeminae  quoque  confervcnt  et  tueantur  nomi- 
na  et  in^;niafamiliae,  tradit  Bur^erifis  sal  on  \^,*  Idem- 
que  in  mnlcis  ItaUae  lods  conferuan  refenint&r^/«rr/,%%* 
Idemcont^;ifIein61itsMin'<?7»BOFFAE,  Do£tc»is  Legum,' 
qui  nominatur  dedomoStandenfi,  refpe£bi  matris,  tmacoc 
iiiATTHAEVs  DE  AFFLiCTis.  f  (^ianiuis  etusmodi  coit^ 
fuetudines  phirimumi^pugnet,  la  BODiNvs.-^Limitator 
etiam  praenita  ^Tertio,  fi  ex  fingulari  Imp.  privilegio  liber» 
conce^tur,  vt  matemam  prolapfam,  nomen  atque  timhim 
adfumant ,  id  qnod  accidere  fcdet ,  quando  familiae  illuflris  de 
Repufolica  bene  merita  in  fbemina  oenneFec,  vt  inemoria  per 
nupcias  at>  interitu  viadicarecur.  iii* 

$.   3C!CXm 

•  in  leuMiffj  L.  IX.  C.j.  . 

•*  Ittrisprttifnr.  Heroicd,  Xah  Z  f .  Z/. 

*a*MTLER    AB    EHRZHBAGHy  t.  F.  f.  XXXV. 

•*,"  Q)nf,  Mir.  n,  fj, 

W*  bOpp  iKGK  de  iare  injlgniiim  e.  PII,  n.  jVw 
■f  4^  (.  mulier  n,  i.  tiB.  II.  P.  xttu 
*      tf  ^e  Rtpuhl.  lih,  Vtt  m.  7^/. 

ttt  Ai^P»*  <iA.iTifAt.iMt  de  fjtriu  t.  in.  $.111  n.lT'  nAVnt- 


'&k 


t4$    Q^.IIL  De  matrinmh  feTnmoittm  lllujlrlfmjnaequali. 

§.  XXXVII. 
Germani  in  propagmda  quidem  nobilitatc  matris  refpe- 
Kerunt  natales ,  nobilitMemque ,  *  aft  nunquam  in  ea  fuere 
opinione,  quod  {(da  matris  nobilitas  liberos  nobiljtet.  Po- 
tms  ad  auorum  imagines  confcqucndas  in  coniugibus.  ordinis 
paritatera  fanper  cfcfiderarant,!ifaerosque  ex  impari  matri- 
monio  natos  deteriorem  fequi  conditionem  ab  antiquiflimis 
^ediderunt  temporibus.**  Hinc  femina  ilhiftris  ex  iliuftriura 
ordine  prognata  viro  nubens  inferioris  nobilitatis  (eu  [^ebe* 
^e  condicioois  non  niti  lituros  editpIdbeio&  et  inferioris  or- 
dinis  nobiles.  *»*  .\ 

§.  xxxvni  s^ 

Inde  fi  foifan  femina  Regalia  habeat  &uda  et  viro  in- 
ferioris  ordinis  nuberet,  quaeri  poHet,  an  lit)eri  exinde  nati 
rucceflionis  fintcapaces?  Quodomnino  negandum.vedetur. 
Germani  enim  tiberos  ex  maequali  prognatoisi  matrimonio 
deteriorem  fequi  conditionemfempo'  voluerunc>  et  inde  quae 
de,  matrimonio  inaequali  illuftr.  virorum  iam  (uperius  diximus, 
^oquc  vcniunc  applicandx  Hinc  liberi  matre  illuftri  ec 
patre  minus  illuftpi  geniti  omnino  fuccelGonis  in  illuftres 
dignicaces,  infignia  familiae  ec  eis  connexa  feuda  (unc 
inc^ces  cap.  I.  II.  left.  I.  §.  31.  fieri  tamen  poflunt  capaces 
per  imperatoris  et  agnacorum  conlenfum  cap.  II.  Se£i.  L  $.  42. 
m  minwib&sfeudisetallodioilluftri  fbninae  liberos  uict»- 
^inaequalesjindubitatieftiuris.  CAP.  IV* 

Cf  s  &B  AMAX&  dd  Ltg.  Extn^  $9.  M,  j/.  C  i»  ^cMriomh, 
VOL9BU  Jt  NobiiiUU  t.XU  U.21.fyq,  MTLBft  A>  IHKSH- 
■  ACB  e.  V,  j.  XXXT. 

•  f ide  C«p.  n.  Sea.  I.  $.  xj. 

«•  vide  Cap.  ILSed.  I.  $.  jl 

«*yl>ehacquaeftiooe  ioter  recmcutanmt«mi.ts«irs  «t  <If  iv» 
B  B  V  t  Q.  Hic  in  difT  dediffertntiit  initi  Romdn.  tt  Geranuiiei.  i» 
4igMdte  vxoris  tntendit.  Tentieai  nobiliurc,  quam  tamen  fto- 
ttRtiaM  •TM>VfHt9ia<til]btat«iiW«nafM^}proliif  ccfuB^iik 


Summtrit.  tff 

C  A  P  V  T    IV^ 

DB 

iaATRIMONIO    INTER  PERSONAS 

DIYERSAE  RELIGIONI& 

SVMUAB.IA. 
f  T.  ^       |.   XL 

ftriiutMrj^  DBptiM  cuBtperiiiMs  latcfcnaipla  huiunnodi  fluCruMitf- 
diuaiic  ccMgiotui  uoa  uot  iltt-  onimmedjaactiMfiiataapdacCM- 
titac*  rm  R.  Fet£uitm,  £r4«rduccacifc 

$.   n.  f:  XII. 

Jiw»  ^uiM  ttfitiu»  ct  qui3cnV.T«  OtituMiu     Ethmcui    CtwWa» 
linic  pcniuffiw.  Chrjfitaoaoi  dusit; 

f  m.  §,  xin. 

QaodctitiMM/^MiM/fliaudaui-  AlphooJi  V.L^ooisR.  IbrQC^iU^ 

tatum  e&  la«  Mauronun  R.  nupfi^     ii^im» 

f^     IV.  «frf  cum  Ei-mmigiUtG«hotagiB» 

bre  B*m,  nuntw  cnm  ludaos^  aft  Aniaiiae  ft^e  nuptiai  init. 

Boa  cum  alib  diticdM  nli^oaii  f.    XllII. 

Iirehibkac  TJdeatur.  Stephdinu  Hung.    R.  Henrici  IIL 

/.    V.  iororcm  6t/2MwituHrimoDioducis 

Itu  tero  CMmitMm  tuqxia  cum  oi^  ct  Chriftiwwn  pto&etut,  nl^itt- 

fid^ui  noa  pcrBBttic.  '  acai. 

$.   VI.  i,    XV. 

b  GermMdA  noo  tolcraoeur  oqttiM  Excit^Ia    graecorum  inveratoanii^ 

ioter  perloDai  naai  ex  reccptii  qui  et  occidcotali  ccdffia  Aauui 

tcliglontbia  ooo  proflteotei.  ouacliucruiic. 

/.    Vfi.  %.    XVI. 

Aft  liotae  emt  auptiae  inter  Luiht*  Msrgtuthd  Hcorki  m.  Gall.  R.  fi- 

«aaoit  Catholicoiet  refonnatoi.  Ua  CathoKca  inuita  coa^  eftid 

. ,   -      -       ^    VHL  ttuuiai  Btm^ci   Natnc.  xefoDa. 

C4on  delnnt.rationei.  quae  matrtmo-  rcus. 

nia  cum  pcri&nii  diuc^^e  Kligt»*  g,    XVIL 

Dii  ruadcnt.  ZwaS*/   J^W^-M/  Qio    Cardlo  L 

I*     ^  nuptias  quacrit  cum  Mdri*  Phi[i|^ 

"Aft&ctiweiituti-quat  JIIm  diflb*.  pi  III.  HUb.R.  filia,  etobicdiancc 

dcnt;  XbeuenhuUtfi  cooira  kocce  m*- 

f.  X.  trim: 

(^ganaodo  Hbi  confukre  poflTnt  ma- '  %,    XVIIL 

irimonia  tneuntes  cum  perlbnii  di^  Aft  poftea  Hcwici  IV,  G.  R.  filiani 

uerlae  nligiaaii.  Jimr,  Miriiim,  daau 

^tMlfirittr,HtrM,p,Xl,  X   ^  Xvmu 


gk 


16$  Summtriat 

$.  xvnii.  s.  xifv. 

CUrolus  II.  R.  Ang.   matrimonio  Hbi  De  mMriraonio  ittter  L>.  Friier:  I. 

conianiit  0//i4r»iM(LiifiMniann  eledor.  primogcnitum  lo.  Frid.  IL 

R.'P.  fitiam.                               '  '  feu  medium  atque  Bit«morAm  ist- 

&.     XX.  ^'''*   '•   ^^S-  R°™*   fili^m   faepe 

...      ,.        _  «itatura ,  aft  rcs "  fucceffii ,  Mruit. , 

HtUppit  duci   Aurelianenfi  ^nuptura  ^  jiijj  „„„,!;,  [,„;„)  ptincipis. 

dabatur£/»/iA.Cii«-fc«rfPaUtina,  ^     xyvi 

quac  auitiiiacmrepudiuiiimifil.  j,4,-i.fr,„„  Badenfif  Jl/«Mtfr«  Ba. 

§.    XXr,  varicam  Cath.  Txorcm  cligebat. 

}nVo\onvii  Hetttpieis  iMgtQonilAt^uX'  ^     XXVII, 

cris  Chrift.  accedii.  j^*^^^^^  Guilielmi  ducij  Bav.  111. 

g.     XXII.  filiam  habint. 

In  Suecia   leAmatt  HI.  cum  Cith*.  $•    XXVIII. 

ri«*  Polonica,Rom3no-Catholica  Lidtmem  Irn.  principem  Naflbr.  in 

nupttas  celebrat,  quae  tamen  Si-  caftra  poncif.  traaliiOe  vxorls  fuM 

fismHHdo    filio     Rxre    infauftae.  jb-tnbirgicae  adiutotio  cooibu. 

Chriftia^us  II.Daniae  R.   noreitt  £      vynr             vvvuit 

habuit  UabclUra  Auftriacam.  „   ?*    ^^^^'           XXXVU. 

£.     XXIII  Varia  esempla  Germanorum  prin- 

«         ,   ,   ,!  «ipiiai,qui  fibi   matrimonio'  pcr- 

De  BHdn.  Prop^ii  Indiarum  matn-  fonasdiuerac  rcligionis  iuiixeruDt. 

iiiontocumifmf//M,  MauritiipritH  «      wvvriii                > 

,     cipis  Araufion.  forore  hic  agitur,  »•     J"iAVim, 

quihae  nore  efiuii  fublaMjilom-  CmtoU  W.  nuptiae  cum  Biijahetbd 

^m  0/&r.<n  illuftri  Hiipania  ftirpe  Chri^ittd  Brunluicenfit  quae  Au- 

oacara ,  fibi  cotifortem   TiEae  clle  guftanam  cum  Catliolica  mutauic 

Toluit.                             f  rdigione. 

§.    XXIV.  §.    XXXIX. 

El  Ducibus    Henritus   D.   Lothar.  Kuptiae  CharlgttdeCbrifiindtS^hiM 

catholicus    Cdtbdrindm    Borbon.  .    Brunruicenlis    cum   .^/«»'0  jpttri' 

fibi  fociauic.  ir/z  Ruftbrum  principe. 


.  * 


W,c^t 


C^.  IV.  Dt  ittMwmm  interptrfmustiurfie  ntpmis,    i<!> 
CAPVT    IV. 


MATRIMONIO  INTER  PERSONAS  DIVER- 
SAE  RELIGIONIS.  t 

$.1.  ' 

auemadniodum  cmne  id  iuftum  eft,  quod,  t«  Cnim  alio-' 
rum  non  violat,  ita  quoque  nuptias  inter  perfonas 
diuerfae  religionis  iuftas  efle,  minime  poterit  dubita- 
ri.  Dum  enim  perfonae  diuerfae  religionis  inter  fe  matri- 
mDnia  oontrahunt,exinde  aliis  neclaefiones  oriuntur,  nec  eo- 
rum  To  fuum  violatur ,  et  hinc  legi  naturae  huiusmodi 
nuptiae  hiiud  funt  contrariae.  Deinde  nec  fini  matrimonii 
nuptiae  cum  perfonis  diuerfae  religionis  conttariantur.  Di-. 
uerfaeenim  religionis  perfonas,  fobolem  procreare,  illam 
educare,  libique  mutuo  adfiftere  poHe  quis  dubitabit? 

IvnE  DIVINO  posiTivo  nnptiae  interperfonas  &■ 

neriae  religionis  variis  interdicuntur  locis.     Sic  Deut.  VII.  , 

v.  3.    ifet^Sif^tatematmgemihuscontrithitae^  autjiliasveflras 

ilionm  fiUis  duceiida,  aut  iljmm  fii'as  vefiris  filiis  comuiigeiiJo. 

Z»  Et 

t  Hmc  mtttiiuo  v»n»  illullram  rcripu.  FkiKciscvs  dttssbl-^ 
.  .  DORFivs  Je  MMrimenio  irni  ineundo  eum  iii.  qui  ixtrt 
»KJ</<»i/»«Anor.i«ilS- 8vo  L.B.  de  LTMCKEn  indin:  A»?«»i 
iuSume& tirtd ptrjcuai iiuerfal religiomi.  10.  ad.  GRBGORorit 
ia, ie  iiMrimnit.  rerflmtrum  SuirUe  riUgiouli.  FRID.  .•Bw. 
•  A  R  F  z  o  T.  biais.  diiftnaiipnibus  Witebergac  1 7  J  J.  ventilatis  ie  et 
quti  iufum  ef  cirit  uuttitipirfoudrum  iiuerfde  reUgionii ,  qui; 

"  rum  ptiori  yiii  iufum,  alleri  ^uii  eenjlitlum  fit  m  huilBinodl 
miptiis,  pcrtnOavit.  .Adde  alrericvm  ^bhtilbm  *  «flprw* 
lib.II.  e.  XX.  ctsioRcii  mc.  oi:iiBi.ii  M,  iinultimtw» 
eumiitfiiiliSJi&ochuijoi. 


ifa  Ctf.IV.Demtiimmi»urpirfum 

Et  alio  loco:  *  STam  relifas  Ui  luaiombut,  cfud  tct  reSSif, 
fobae^ti/,  atmqiie  eis  comatbia  mfcveritis  et  tnutuam  babeatis  • 
veeestudinm,fdtcte,  lebwatn  Deum  veftrum  imt  itan  vcbit  ifiat 
maes  itatimes  e^^mt/itrum  eje,  Jed  eas  vebitfere  rartquamdeci'* 
futam  auandam,  et  ebicem  et  hterwnfiitmtlum  etaiKulosJpiiutt, 
vtaae  Mm  auferamini  ex  bac  tam  bena  terra,  vobit  a  lebooa  Deo 
veflrodata.Et  MALACHiASConqneritur:  ** Froditor efi Lt- 
iaait,ft^  nefas  in  Jf-aelitit  ac  Hier(fo^fimt  fijuidemfr^atiat 
htdaeutfmttm  Dei  quod  amatdt ,  peregrinique  DeipuePtm  mari' 
rat.  Euertttlehoua  virum,  fil  idficerit.  Hafce  prohibkio- 
nesKcetfint,  qui  vniuerfiiles  efle  credant,  •,*eit  ip&  tameo 
textann  coUatione  (atis  dare  patec,  illos  (olas  ludaeonim  cum 
incolis  Canaae,  Hetueis  nempe,  Gerge&eis,  Amorraeis 
Chananaeis,  Fherefaeis,  Hetaeis  et  lebulaeis,  interdicere 
nuptiaSgetficparticularesefle  prohibitiones:  Quod  etexinde 
flerfcicuom,  cft,  quod  nuptiae  cum  Edomitis,  Efyptiis  etPer- 
ns  luerint  permiilae.  t  Coniirmant  idem  e:(empla.  Sie 
lacobos  Patriarcha  Labani ,  quj  idololatra  iuit,  tt  filias  Leam 
atque  Rahelem  duxiile  iatis  conftat  Aegypti  proprinceps 
Ioiephus,a  Pharaone  Rege  AsnathPotipherae  Pontificis  He-  , 
Uopolitani  filiam,  obtinuit  vxoicm-ttt  Moies,  Hebraeorum 
iegislator,  Z^oram,  Pontificis  Mediam'iamm  lethroni» 
flnmdiizitvzoreiiii  tttt  De  Dauide  dicit  Samuel,  quod 

vzoiem 

*  lofia  2}.  r.  n.  ct.  13.  Cun  qno  cooftousr  Esod.  34.  t.  iS. 
•«C.B.T.  11.11. 

V  s""»'  <!»»  ^!^  Bedoicka  P, D.  ;.>);.  aitaiiiiTi 
it  cniugh  f.  )yj.  p.  JJ5. 

}B>iii>.  ji»ii9iiTsdc>«r>««M».  fuii),  ii,q.q.  II  Miif> 

nov.iiS^tU  nuftiij  Jiuerjke  rttiiimtf.je, 

ft  pfootpuct  Eiod.t^  T.if*- 
ttt  GokC  41.  T.  4ji 
ttff  aoiII.T.11.  n         \ 


VKmnlBlneritMaadBraTbdraaiR^s  Gefurii  filimi;  t 
Sakioini,  I^araoDis  Aegjpdi  Siaffl  fumft  in  anmmonium.f^ 
De  Aiaatai  Xavs  nBtrimoaio  oimEfthciaEbraca  tttia 
cmflat.  itf  Haccce  matrimoiiia,Iica  com  infidelibus  eoO; 
ttafta,niwpBinmfigisliacrisfcgmtiiritqirobai% 

f.  m. 

Odode  qid  mptias  cnm  peribnis  dioe(&  i^gionil  ini^ 
taladas  eflenegant,adnaiiiqiioqaefbederis  texmspiouQ- 
cant,  camqoe  in  rem  afietmt  raia  p A vlli  :  *  Vxt 
aBi^ataefimairmemtqmgiidhi  mt  marinu  iha,  fuijt  if- 
mierTtTiiaritgfiiHuSjliSeraefl  adau  veHt  n&ndiMiyMODO  Ili 
IIOHINa  Aftveiba,fiaMHnsS>,Mg(bmiMi»,quaevalda 
exagitant  contradicentcs,  non  idan  denotant  ac  nubere  per- 
Ibnae  iiiae  ic^ionis,  fed  imiunnt  potius,  ■  maeriraonia  hi 
Dei  nomine  dle  incunda,  ac  lanSa  nec  pionna  (eu  libidinofa 
dTe  debere,  qood  Onmino  et  mter  perionas  diDa&  idigio» 
nis  fieri  pofte,  viz  erit,'  qni  neget;  Deinde  icenim  veifaa 
PAVXLi  afleinnt,  qm  mdt:  **  Ne  iueatit  n^w*  ew*  iit- 
tredalis:  qued  ejtim  ea^hrtittm.ltifiitiae  twn  itmfiitta,  ata  ^aaa 
tenmttadt  IueisrtoBteiiebris?aitt,qttaetincordia(3)rifi9twn  BeUaX, 
autmaeJarrjidelictatiit^B.  Aft  liic  teztusnon  de  ciullt 
ct  (odau ,  {ei  pocias  de  fidd  communione  intellcendus  vi> 
detor.  Sienim  deduili  ccfodali  Gonunum'one  mcelligere- 
tur,  oomeplanecaminfidclibtiscommerdum,  omm^acuin 
lisibedcra,  paSaque  IbrcntiUicica.  De  matrimonio  vero 
Imnc  textuio  plane  jntcHfgi  noa{iofle,uioBctite  aknIsabo 

,    ftL9tm.1S.^ 
tt  n.Iteg^II,T.r. 
^  confi»  libnim  EH&lr. 
•  I,  Corintb.  VII.  t.  3^ 
••n.Coi.VI.r.14.  r-  1 

bioitizedbytjOOgle 


ai  Caf,tV.  De  mairimmu  mtirp&Jmu-  '       , 

vel  exinde patet,  qupd  in  (equentibus  PauHus  iubeat,  exire 
ab  infiaelibus  et  fe  (eparare  ab  iis,  qi^od  in  matrimonio  (ieri, 
exprelTe  prohibet  iple  PAVLLVS.*Rurfus  alia  pavlli 
TeriiaaHminthaecce:  Haereticumbomnem  dmtay  **cxindc 
,et  Hupdas  cum  haereticis  vitandas  efle  condudunt.  Aft  de 
fpirituali  haereticorum  fiiga  hic  textus  eft  intelligendus, 
prout  ipfe  feexplicatp  avllvs  ,  *»*  eteum  interpretatuseft 
GERHARDVS  *^  magni  noqiinis  tlteologus.  Tandem 
bannis  adducunt  verba:  *»*»*  Si  jau  veidt  adiM,qm  bmu 
doBrinamJicutn  mnferat,  eum  in  damm  nm  recipite  rtetfue  fal-  '' 
•Dere  iubete  i  qui  emmjaluere  iubet,  farticipat  etus  frauafaBa, 
Si  igiiur  alienae  religionis  homines  non  fiint  recipiendi  in 
donium,  muho  minus  in  fbcietatem.  coniugalem  eos  efle  re- 
cipiendos, argumentantur.  Afttiechunctextum  generaliter 
effe  intelligendum,  vel  exinde  patet,  quod  ipfe  (CTuator  of- 
ficiaamoris  et  charitatis  difparisetiamreligionis  hominibus 
praeftare  exprelTc  iuflit^tncc  omnc  confijrtium  etcum  infi- 
dclibus  confuctudo  cft  prohibita,  fed  illa  folum,  quae  eftcon- 
iunfta  cum  contemm  dei  et  aliorum  fcandalo.  tt  Ergo  quo- 
que  lohannis  non  omne.cum  diuerfae  religifinis  hominibus 
oonfortlum  interdicit,  hoc  enim  idem  eflet,  ac  Chriftianos 
mundo  exeiie  iubere,ftd  fidum  iubet  ne  iis  aures  prebeant, 
eorumque  dogmaca  a^umant,  qui  (his  fint  contraria.  Fotius 
non  prohiberi  Chriftianos  infideles  in  feao  coniuges  ferre, 
elaris  teftatur  verbis  p  a  v  L  v  s :  'ittt  ReUjat  autem  e^t  dicc, 
'■'  m»     ' 

!.         •  I.Cor.VII.  i.n;  •       . 

•*  I»  tpiJieU  Ai  Titum  III.  i.iA 
^  •,*  I.  Cor.  V.  V.  9.  ecio. 

*,/  teco  dc  ceniugio  Jf.  6gi.  p.  iijj. 
V«*  '"  cpifloia  II.  T.  10.  «  II. 
\  Luc.  X.  T.  }8.  J7. ' 

tl  I.Corintli.  V:  9.  10.  ■      ^     ' 

tttI-Coriiiih.VILT.ij.  ,,  , 

.      '  I  ,,r,db,LjQOt^lc 


Auerfae  R^^giemx.  '  '-■  $f% 

jm  dominus ^"Jujuisjrater  vxorem  babet  injidelm^  et  haetajenti' 
fi(r,vt  hahitetcumillo^tiejlimittateam*  Et  muliery  quae  bahet 
marittm  injidelem et  is  affemitur^vt  hahitet  mn  illa,ne  dimittat 
eum.  Ex  .qiiibus  abunde  fatis  patet  nec,  nouo  ibedeFC 
fuiptias  jnter  diuer^e  perfoDas  religionisefle  interdi^.    . 

§.'   IV. 

Romanis^niaeriniDniain  conlbrtioomnis-vicae^-in-diui;!!  '. 
cthumani  iuris  communicatione  conliftebant.  Hinc  vbi 
nulla  diuinorum  iurium  et  lacrorum  commnnio,  ibinuUa^ 
quoque  nuptiae,  et  fic  interdiuerfaereligionisperfonas  nuUae 
erant  nuptiae.  Pofteaquam  Chriftianarum  ficris  Romani 
acceflere,huptiaecumludaeisfubfeueris  prohibitae  lcguntur 
poenis.  Exftat  in  hanc  rem  conftimtio  valentiniani 
THEODOSii  et  ARCADiicuiushaecfuntverba:*- JVir  (juii 
huheus  mulfertm  Chtiflianam  in  matrimmium  actipiatf  tiequelu* 
daeae  Chrijliamis  ctmiugiam  Jortiarur  f  neque/i^uij  atiquid  huiui' 
motU  admijiritj  crime»  huittsmodi  vicem  cmmi^t  adulterii  ohtinebit^ 
libertate  iti  accufandum  pubticis  quoque  vocihus  retaxata.  .  Mk 
.  hoc  refpeau  ludaeonim  folum  ex  fingularibus  obtinulfle  ra- 
tionitxis,  quoad  reliqiios  vero  infideles  religionis  diuerfita- 
tem  nuptiis  impedimento  handfuiBe,exlegibiis *»  aeque ac 
Yariis  radonibus  euincere  conatur  BACHovivs. ''^* 

^  V-.  -.  ■■  .        : 

,  AftiVRE  CANONicoeoniinus  Subium habet ,  quod 
abftinendum  fit  anuptiis  eorum,  qui  erroneam  profitentur    ' 
religionem.    Clare  hoc  patet  ex  decreti  verbis  :CflW  0n^i«- 
I»  Gentili  aut  ludaeofiSam  tuam  tradere.    Caue  inqudm  jfntilem 

.■::  -  ■  ■      .    -        \:.  "      .'      °" 

•  U  «.  C.  <fe /«iioV.  '.       '>. 

"L.il.C.4t£pifi,pjli„i!fiul,f.S.ivi.C.de^aliiue. 
',''iTratliruKV.t.i.b.th.ia.  ■       ■  .  <■       • 

Goot^lc 


tf^  Of.  IV.  ZV  nATMmit  tmir  ptrfinu' 

tiuMatmi  ttfue    aEmigivm- htc   tfi  httrtiktm    tt  l 

sUtngm  a  fide  t*d  vxwtm  arcejar  tiiL  *  et  paulo  poft.  Nm 
wortet  cvm  bomtHiiits  bttrttidi  mifari  cvmiiiia  it  wljiUtt  'vti 
fliat  darefedpitiut  accifere.  **  Ciini  qiB  doElrina  condlionini 
gttorandaacaaenaeaiifeadimtjColleSi  acEKHASoo.*^* 

5.  Vt 

InTmperio  noftroKoinaBO  Genmnlco  non  idfi  trcs  8<' 
|ie  reIigiones,Lud>erananiminmi,  refiMmrata  ac  Catholica 
tolerannir,  reliquaedaRinantur  et  ex  imperio  profcribontnr. 
Clara  inhano  rem  erifcint  pacis  Refigioiae  verba  *»»*  Dafi 
alle  fo  obgemeltem  beyden  Rdigionen  {nen^e  Catbolicae 
«t  iiib  Lutheranis  reibnnati  con^rehendmtiir, )  niditanh9ii> 
gig,  in  diefen  Frieden  nicht  gemetnet,  fondeni  g^nzUch 
ai^e(ch1o(&n  feynioHen.  Eadem  tabuhepicicWe^ihalicaa 
difponunt  *«♦**  fed  praeter  rdigimetfifer  nmiHatat  miB* 
alia  infacn  imferic  Romam  recifiatur  ixl  tdmHr.  Ex  legl- 
bus  igitur  Germaniae  publicis  non  tolerantnr  nuptiae  cum 
perlbnis,  vnam  ei  tribus  rccepos  religiotiibus  non  profiten- 
tibus,  initae,  aft  non  eam  ob  eai^am  huiusmodi  naptiaenon 
tolerantur,  quod  eas  in  fe  niillas  feu  iniulhs  crederent  Gei> 
mani,  fed  quia  in  imperio  commorari  non  patiuntnrpeiio» 
pas  religionem  a  aibus  leceptis  diuer&npiofitentcs. 

$.   vn. 

Aft  licitae  in  Germania  funt  nnpdae  inter  peribuH^' 
fjttae  vnam  ex  tribus  in  S.  K.  L  receptis  profitencur  rdSgioni- 

-  bos 

*  c.  15.  C 18.  qu.  r- 
**  C  l^  C18.  qu  n 

iia,JiafiMlii^am  nrt»  maimmmim  «w»  /«iftw»  iiffit 

reUgiimit.  C  VIL 
•^*  ^aiinocDiatr,  ^^  ■        -      . 
V.*  Aw*  Tl,  fi«fc    •  .. 

l!an7,db,G00t^lc 


V 

lwt,Catholic3m  nempe,  rdarmatam  mt  Lmhenmiin.    Ex 

paqjsenimWeftphalicaedifpofirione,  qui  yni  ezeribushilce 

letigionibus  accedunc,pro  naerecicis  mberi  non  debent,  ec 

hiac,  quaedehaereticorum  nuptiis  vulgo  aHeruncur,  ad  ma- 

trimonia  inter  petfonas,  vnam  ex  tribus  hiice  religionibus 

pcofitentes,  applicari  nequeunt.    Deinde  omnes,   qui  vnam 

ex  hifce  religionibus  aflimiunt ,    tanquam  vnius  reipublica? 

ciucs  in  S.  K.  I.  toleninturetproindel^uc  Jadunt,  quae  pte^ 

b€ii  contta  pairicios-Rbmanos  monuenlnt;  *  An  ejji  vBa  ama' 

aut  ittfi^mor  tfittumelia  potefi^  ^uanpartfm  ciuitOTii  veluti  to»- 

tamnatam^indigmmctmmbio  baberi.    Quidefl  aliud,  quamex* 

fiUum  iiara  eadem  netema^  quam  relegationempali?  Ne  affimtati- 

kif,  ne  propin^uiratibus  immifceamur,  cauent^  ne  Jan^is  Jocietur.' 

Tcrtiotara  jrace  religioia**  quam  Weftphalica  Lutlierani 

aeqne  ao  renrmati  et  Catholici  iubemur,  ea  omnia  ^cere^ 

qi^e  ad  conciliandam  aMicitiam  familiaritatemque  inter  tres 

receptas  tdigiones  fecere  poffimt;  detient  aro  religiones  ac-      *■ 

qualibus  fhii  iuribus  et  niJla  pars  aliquid  rufcipere,  quod  ia 

alterius  yergere  point  c6ntemtum,*^*aft  quae  potell  efle  amicir 

tia,  6  rettediaadiliamconciliandamidonea,  qualia  nuptiaeXunC^ 

penitus  interdicerentur?quae  ilirium  efletaequalitas,  fi  non  ae- 

quo  connubioipm  iure  receptae  inGermania  religiones  &uereii- 

turTquitandemmaiorpbtefteflecontemtus,  quam  coniugii  fo- 

cietatem  /pernere?  (j^isl  igitar  an  nuptiae  inter  peribnas  re- 

Itajonem  tolerataih  profitentes  licita  fint,  adhucdubicaret?    , 

'i^ndem  fi  et  ipfae  pacis  Weftphalicae  tabulae  nihil,  quod  ad 

haice  nuptias  poflet  ap^Ecari,  habeient ,  (iiflicerBt ,  nuptias 

inter  tolecatarum  religionum  peribnas  non.  prohiberi,  '  fic- 

flue  ceflante  prohibitione  vigere  libenacecB.  -    < 

:     .    $,  .vnt 

•  •pul  XnrinM  Ub.  IV.-c.  IV.  .  • 

*•  Art..  14.  '       -  '  \        •  - 

'        V  Anic.  L  AR.V.  n.l.  j;.  ctililu.  ,..  > 

^imiiIiir.PruJ.ffer>ie.P.ll,  At      ,,  Cooti\e 


tj  ito  Cof.  IV.  'BtvMmkk  mter  fnjinst 

renccs  lum  paciicQncnr,  e&catid!  cz  I^inm  naturalhnn  prae-  - 
ccpds  vcriQue  patcnci,  pacri  acque  ac  natn  cft  fdiaqiKnday 

-  ua  tariien  vt  pacri ,  tamqtiam  (amiliae  c^id ,  femper  vomm  Gt 
decifiuum.    Patrem  igicur  dbi  finge  faecerodoxum,    ec  hunc> 

-  cq  Vbe^  in  cironea  educare  religione ,  nonne  ob  viol^ 
Dco  fiberisque  debita  officia  quwi^ani  (x^nTciendae  mevfus 
matrem,  (i  quaeei  eftreiigi6,cniciabunc?et  quomodo  candem 

;  mater,  de  vcra  reiigione  ncis  informata,  coram  Dei  fe  excu* 
iabictribuna]i,qnod  amore,qnemip(a  indidic  natura  cener- 
rimum,  neg^e€to,libcn;K,quorumraIus  praecipiia  eius  cuia 

■  «(fc  debebac,  erroneis  reUgionisprincipiis  educaripeixriifent? 
Et  fi  quo<}ue  vel  maxtme  pacrem  cibi  Hn^s  oithodoxmii, 
noone  periculum  eft,  fbre  vcliberis  cum  ipfo  la£^  ct  prima 
cducacione,  macri  relinquenda,  erronea  religionis  macemae 

■  principia  inftittarentur.  Sed  dicis.  his  omnibus  per  paQa 
'  poceft  confbli.  Fingc  igicur  fn  paclo  dc  liberorum  religicmc 
-efle  cautum,  mnclocum  omnino  habebiint  illa  D  AN  H  A  V  E  R I :  * 
'  jitlt  eiiMCatio  tota  ortlmifxo,atit  tota  heterodoxo,aMt SmiMatee.gr, 
'fnerorumortbedoxoy  pttellartm  heterodoxae  ^  fer  faSacmmtAiaRa 
■fermiftetur,  Si  mho4o}co  totti  periculafa  efi ,  faltem  oh  ca/um  «wr- 
•iis pra0uentaneae,'ante'jolidam  educatienem  acadentis.  Qmetiim 
•conjciemia  ahibit  defunBurus  a  prole.quam fua  vitiofervattere  c<^i- 

tar  dtfdpRnae  Allophylorum?  j^  Jola  beterodoxai  heu  vubiera  •cm' 
fiientiae  perpetua,  toties  viuacia^  quoties  natos  intttetitrcamSdattit 
vel  patius  Jhrdidatos  irtfemi  ^  haerefin  cum  ipjh  laSt  imkihentes,  qmt 
tripere  peqait.  Si  mmidiatei  dimiSatum  -^  pericuUm  et  vitmtt. 
conjcientiae mordens ,  vbi  nondum  cauterio  obamuii.  Deriique  ^ 
tri(ijffimi  duentus  fbere  matrimonia.cUm  [^ribnis  diuertae 
rdigicMiis,  omni  ticetadhibica  diligentia  inita.  Sic  Alphoufiis 
Lcgionis  Rex  fbrorcm  Abdalhe  Maurorum.R.  in  matrimo- 
'niumdedit,  afl  erenta  a  Mauro  pudicicia  matrimonium  e{t 
~dffroIucum.(^i  XnL)HenridNauarreninuptiaecumMarga- 
tcthaCachoiica,  etlanienaParifienf^et  difndiispeipetui$,quas. 

-I  /^uottium 


•  tittol.eo9fiieut.  T.  I,  jMI.  fL  ».  feJ.  ^    • 


■.^lc 


•^      .    .    tBntrfit  nll^Mlt.        .  ■  ~  .  t|t 

diuottioin  feqncbatnr,  fuenintjnfiiuftae.  (S.  XVI.)  Carolil. 
..AngliaeR.  nupciae  cum  HenricaMaria  camcdica  nonibluoi 
regem  ad  religionis  mutationein  commouerunt,  fed  quoque 
.poft  inminKras  exinde  ortas  in  Anglia  turbas,  ei  et  regni  h 
■  capitis iaauram cohciliarunt.  (ii.XVIIOCaroIus,praeceaentis 
.  'fiIius,Catharinam  Luiitanam  duxit,  aft  non  fterile  ioluni  ftoit  ' 
.hoc  matrimonium,  fed  perpetuae  quoque  diflidiae  inter 
Goniuges  fuere.  §.  XDC.  Nuptiae  Eliiaoethae  Charlottae  Fala- 
tinae.cumPIiilippo  Aurelianenft  iponlam  non  ad  Cathdicaiii 
,  Iblum  religionem  ampIe£Eendam  commouerunt,  fed  quoque 
cmentasvaftationesPaIatinatuiaroe(rerunt.J.(XXI.)Ioanhism. 
;  matrimonium  cum  CatharinaFoIonica,  natum  exindcHIium 
.  Catholicae  Religioni  addi£him  Sigismundum  a  iuccedione  in 
■  .RegnumSueciaeexdu(iL(J.  XXn.)quodetreIiquain(equen- 
.  tibus  addu£la  coiifirmant  exempla.  Tandera  n  l%iec  omnia 
ex  matrimoniis  cum  peribnis  diueriae  religionis  non  eueiti- 
rent,nemo  tamen  negabit,  tutins  omnind  efle  pericula  eui- 
tare,  quam  eorum  incerto  ie  committere  eiientui,  et  melius 
omnino  inter  pcribnas  paris  religiohis,  qiiam  inter  illos, 
quae  diuerfam  profitentur,  procedere  educationem.  Hinc 
cum  velipfa  re«a  ratio  iubeat,'  vt  bonummaius  praefera- 
iims'  ihinOri,  imO  rninus  bbnum  ic^£hi  melions  ({Uiquam 
m^um  ^oicat,  latis  certo  argumentari  licct,  praefecendas 
c(fi>  nuptias  cum  perfbnis  foae  re%ionis.  ..Fiaecipue  vero 
.inQ(besha(ce,quanaimfecipoteft,  euitaicidehent  m^tias. 
:  Ke3eem'm.dc{jl)liiudicat  avctor  vii^jtK  CAitoLi  irv- , 
sovict  Fabtini:  «  Ceux  quela  prouidcnce  de  Dieu  place 
fur  dethroneslbnt  vus  de  Idn,  lcurs  exempdeeft  contagieisr, 
principalement  s'il  eft  inaQuais:  et  ils  foos  refponiabtes  non 
ieulementde  lcurs  naauuaiies  aftians,  mais  3u(&.  de  celi^ 
v<|*i  le  fontenles  imitant. 

•?•■<*  .1,1      .  •    ....'!.     ,.•■-.        ~    .       • 


(II  Ci/.  ///.  De  mirmiim  Jmaferfiuu 

$.  X.  ■     ■  •      -, 

Aft  fuadent  interdum  a  neoeflltas  et  racio  ftatus  miptias 
cum  perfona  dioeriae  leligionis.  Quo  caTu  et  (ibi  et  b't>era- 
rum  educationi,  quantom  fieri  poteft,  paSis  eft  profpicien- 
dum.  PraecaeterisveroconiungenihcumdiueiuerdigioAi 
addiflia  peribna  orthodoxa  in  vera  fide  fimdctur,  v(;periiia- 
/ionibus,  adiaUam  doSrinam  ducctuil)us,valide  lefiftatnec  br 
cile  (educi  patiatur,  deinde  lilierum  (ibi  niisque  religioais 
exef  citium  et  vt  ceremoniarum  ordinatio  a  fe  pendeat  ftqxi- 
Jetur. Teitio,  iuiamentopromitat lietODdosa coniux, nec (b 
'  nec  fuo  permiflu  alium ,  petiiiaSonibus  ad  feducendam  con- 
lugem  orthadoxam  efle  vfunim,  et  tandem  quoque  ortho- 
doxaconiux,  vtiibiliberonimeducacio,  donec  aa  difcretio- 
nis  annos  venerint,  permictatur,prDmitti,iIlamque  poft  mor 
tem  non  heterodoxo  parenti,  (ed  aliis  veram  rdigionem 
proiitencibns  rdinqui  curec  Exemplo  (int  paSa  inter  (ja- 
rolum  I.  Angliae  et  Henricam  Mariam  de  tolerantia  idi- 
gionis  inita  cacholicae.  ($.  XVIII.)  * 

'■  $.    XL 

Ad  exenqih  nunc|)rogredior.  De  iis,  quae  in  (criptnra 
occiirrunt  facn,  iam  (upra  ($.  IL)  quod  ad  profana  attinct 
inedia  anxte  non  defiierant  Reg^  pagani,  quiChriftiuias 
duqeMntiviioces:  In  Perisinim  Miftwia  Ctsnu  Rex  Perfa- 
Ttim  jlrdMvChriftianam  duxit  vxoreni,  de  qoo  votum  fecit 
ad  Sergiiira  Maityiem :  **  Etmm  feliataxem  meam  iraer- 
jiretor,mme*miun  in/!icrisvafistietiiiMei,aimJierftirer Berra- 
ims,  oratti  te,  vir  j^cte,  vi  me  auxiiie  tuo  aditaiares,et  Sira 
■  'tmciferet.    Et  jpun^umi  iBa  Orifiiaiu  efet,  e^  ver»  Graeah 


*  Hae  pangrapht  a  L  Tique  ad  X.  lint  edftorii; 
'-**  THEOPHTU   siuocATfA.  lib.  V.  c  3UV. 

nan7,db,G00t^lc 


AurfitM^imt.  tti 


nmpienaiknm,  vtperkgesiia(tnshabeic  3bm  ini 
moniononpofleni^rdmnr  fnpter  meam  erga  te  ^euiem^ 
kgumfeamuy  baKdaxi,  eam^pne  taeterisvxaeAu,  indies 
fxeniffeSit  et  amo,  et  amam:  Atfie  ita  aaitini  itmtmm  nam 
rtgarej  vbi  Srafietu  grattidajieret. 

f  m 

hbgnos  nieGanorain  Rer  clodovjirvs,  adhue 
Echnicus.Chilperici  BuigundicanimRegis  iQiamChrotildeni, 
{xdcnm  &tispaelhm,  tt  vere  Cbrifiiaiii/^mmi,  intcruenU 
enic  AureSauo  Confiliario  ac  Legatario  luo ,  nutu  diujno  in 
conii^em  fiimik.  *  In  Francocum  veto  Geftis  **  poftquam 
AureBamu  clodovaei  mandata  detuliflet,Chrotilda  tali 
modo  refixxidifle  defercnr  :falutem  icito  Qodouco  et  fam- 
mt  rmnfit  Ucitum,  vt  mibat  Chriftiana  fagami  tameufi  Dominl 
Oei  vebattat  ailfiierit,  cai  Jeruiii,  ipem  ca^etr,  quem  aiere, 
maiat  Smuae  rrferan  maiefati,  tt  maumfiifeipiar  imftroMtit. 
^nm  ratione  vero  diSa  Clmxiidi!!  CUdaiiaeum  ad  religionem 
0^y;iV«aBpennouerit,docctBORico,*,*aliique  lcripco- 
MSrenunFrancicaiiink 

J.   XIH. 

AlphonfiV.  Legionis  Regis  6ror  Thereffa  Abdallae, 
MaororumRegi,  nupiic,  qoae  tamen  cum  ipfo  noloit  con- 
cumbere  antequam  Chrilliana  lacra  fiierit  amplexus,  de 
quo  fingularia  nanat  lo.  marian a,  *,»*  fcribens:  Interea 

A/ma- 

*  Ih  FngnKntis  de  JTtf mh  ^tmorMtl  Rihui  gi/ii  tfui  <dW  c  h  l  s  IT  ■ 
Hm.  1 1.  jij.  Gi/t  »Mitr.  itp.  XII. 
t     **  lib.  /£  de  Gcftis  Francorum^M^  du  CBlf  Kl  T.  /.  p.  go^. 

V  ?•     805*     GKEGOlttVS  TVKOMBMIII    Bif,  BrtUt.    Ep.  C    XXI. 
P.   DANlll.  TOIQ.  I.  p.  14. 

.    .  n„,t,z=db,tjOOgle 


jamAa^Mi^f)bey4^faBoms^To\adettuvrhUJtex^Sbu 
^:.  AbdaUsmtwTAVd/rV,  et  Ther^un  Alfbnfb  jratre  Legioms, 
S^ge  iifi)mMK€acmm)vx0rmbabm£eii^mMt ; prouidebatitr^ 
aidagio  vf  wiits^  regm  viret  altemaopefrmtoretemdereaf, 
Vohtte  vJrgiM  {lampromoueadae  relinmis  occafio  erat  Mattro' 
miftrisfacns  imtatio ,  quod  velle  fe  focere  JtmulabatJ  Toleti, 
quo  deduSa  erat ,  m^tiae  friuc^fali  /^faratu  celebratae. 
Ludfsfejiisque  epuks  comduium  ad  nmltam  m>Sem  produSumf 
remotdeminfai  virgo  ton  gemoH  im^fia,  Adefi  Maurus  «- 
eenjus  aOiditate  ex^eadae  ubidims*  Ilhy  Apage /»010/^,  tad^. 
fum  nelas,.  tantam  foedicatcm  duarum  rerum  opcio  datur: 
aut  noftra  facra  fuicjpe  m  tuique  noftroque  amore  fruere :  auc 
noftri  corporis  eontafhi  abftincre  debes.  Alioqui  vlcioncm 
ab  hominibus  pertimefce  noftram^igntHnini^mnon  n^e£hh 
ris:vindiftam  nurftinis  ChriftianonMn  (an£licwis,  et  caftimo- 
niae  vlndicis  certidimi.  Vtrinque'  exitium  capici  tuo  tmmi- 
nere.vaces  denuncio,Iuxuriane  pdlis  blandatc  ia  praeceps 
agat.     Haec  dixit.    libidittes  furore  Mauri  aures  occluferanty 

*  mSatus  dejponfatae  virgim  vitium  affert  ^fimul  grauiMtm»  morbo 
iti^citus  falutt  d^erata^  Therafiam  cum  ampis  mmteribw  ad.  ' 
fratrem  remittit.    lUa  Legione  in  D.  Pelfi^i.v^ftf  mvtfitOi  reliqua 
aetate  pietatis  ftudiis  y  cmuque  religionij,  acceptam  ignoTmniam 

folahatur.  Sic  eciam  inovndis  SigiberciMediomatricum 
Re^s-  atque  Krunichildts  i3ia ,  e  R  M  e  n  i  g  i  l  pp  Qochorum 
Regi ,  Arrianae  religionls,  connubio  iimOa  eft  f^ucis  anno 
quingenccfimo  fepcuageiimo  nono;  verum  eius  potiflimtnn  , 
diligeatiaErmenigildus  pociflimum  ad  cadiolicam  religionem 
reuocatus  eft.  * 

$.    XIV. 

Anno  1002.  s+BSH AN vs  Rex  Hungariae  adhiic  ptaa*  '. 
MUfyHenrici IL  Imp. fororcm  oislam (ibi  in  matrimonium 

eSpietii^ 

ngitizsdbyGoOglC 


<'HW  IKj  9"^  tSHB  lub  GlllinJAIML  HHldB  fwglOniS  40ft* 

dincaeqifi  nmfr,  &  qi> *»m*nsTA  saxo:  •  HfcrMi 
^ramGJsfamiaHE  «aarae  fimintmtBt  Hgww»,  flr 
/qCMSTBr  RAHVS  n  Aftnnw^^dKSbriiicMn;;»!  eifiEtixr, 
«Ssi  <wn  wDen  m>  fnmtntt^  ckmji  Qmftnrae  rengidnjfe 
rmMmrmm et /mriU^tijmatts  fiMamvtm^  tmnmmgaitjm 
^xftmnmfnmifit.  Uem  tfidt  alteie^nr  <SEM».ACiM^ 
5is:  **  0«! Hmgenrmmhaaams Mthrriar itSu,  iccttm- 
fttraiJAmChrifit  cmMmiturter  GistMmfirtrem  imfermtris^ 
fmewfi»  namnnim  rep^aibK fiairfiama  ngem- iiitAirrt, 
u  fi  a  ittmnlimgtnrmit  gimem  l^iiuiri  exftttm,  fi  im  ', 
imjiiimiSccptaaas^  aami, 

5.     XV. 

Inter  Graecoram  aucein  Inmp,  T^uFes  fuenint,  qul<oft- 
ioges  fibt  quaefiuerunc  ez  Oiciftiams  Occidemalibus.  Oe 
MaaekCm)ieiii,qtaCub  SecuU  XI  medinrii  impennit, 
fcribitNicETAS  CHOKIATBS:  *t*  Vxtrtm iixit Attmmi^ 
nam,  exi&fflri  Primifum  famtUa' maiMt:  qmae  lum  tamfirmam 
terpgris  turabaS-,  qmm  mami  fiikhritydiiiem.  Jtaaut  «mn^m 
.  ficis  et  afcitiiiis  mameKit  refudiatii,  vt  ^uae  tiecoraet  midienm 
las  iecerem :  nanrali  nbire  cmtenta ,  virmm  ermaiemitfilgf 
hat,c«^antiaet graidiateaimm^pemititiafratiita*  Erat  au* 
-tem  ifia  bektha  Berei^arii,,  Miibacmfii  Cmiitii  fiia.*in,* 
De  ANDKONico  Cameia  idem  ***»*  dicit:  ANDRONt- 

cvs  Inaeratfrii  Akxtijfafmn,  regis  fyanarumfliam,  matri- 

m9moJmiuiigit:itihiivereauidiauieffoetm  et  vetujjinex  fi^i^ 

vxoreui    ■ 
.  .     •  td  «.  nm.  ' 

'    ■*  id  «.ibio.  AddejlTCTOftSll  vlTAB  Armc».  p.  )09b 

..-V  «ARTIIB  cpKH^IlliU  I.^p.  6u  ' 

■  •».•  TAJ.HEEVI.  Kf.  PdUt.  "Cap.  11.  f.  «5.^ 

*/•*  AKDKOMICO  COMMEKO-Ub.  I.    p.  JOO* 

&Tuuii  luritpr.  Hertie.  K IL    '  Bk'-  A-'    , 

I    ;ir,d»,LjOOt^le 


JUmaha£f,filiUiObey^^fa3iems  ape  Toled  giiu  vrhilMjoe  ^iSiu 
^:.  AbdallamMraardJlii,  et  There(iain  AUbn&  jratre  Legioms. 
%ege  (inmaacSx^}3S)vxffrembaiui£ei^mautjproadebatto'^ 
eimagie  vtvtfiHf^Hf  feffd  viret  tdtema  sfe^mores  ataderem^ 
V^Ietue  virgine  (^namfnmouemiae  reU^ms  occ<ffio  erat  Maar$ ' 
moftris  facrtt  imtatio ,  quod  veUe  fe  fdcere  JtmulabatJ  Toleti» 
qtM  deduSa  erat ,  mftiae  princ^kiti  (^paratu  ceiebratae. 
iJidtsf^is^  epulis  comiuium  ad  mukam  neSem  produSumf 
remetae  minf^  i  virpo  toro  peniab'  i/igiofita,  Adefi  MaUrus  it^ 
eenfus  afiditate  explendae  Bbidinis,  Iliay  Apage  in^uity  caii-. 
fum  nefas,.  tantam  foeditacem  duarum  rerum  opcio  datur: 
aut  nbflra  (acra  fulcipetu  tuique  nqftroque  amoK  fruere:auc 
Oo(hi  corporis  conta^  abftinere  debes.  Alioqui  vkioncm 
ab  bomimbus  pertiraefce  nofl:ram,ignQminiara  non  n^le£hi- 
ris :  vindiftam  nurftinis  Chrifiianoium  ianaicaris,  ct  caftrmo- 
niae  vindicis  certiflimi.  Vtrinque-  ratitium  capiti  tuo  immi- 
nere.vates  denuncio,Iuxuriane  pdflis  blandate  in  praeceps 
agat.     Haec  dixit.    Ubidtnes  furore  Mauri  aures  occluferant, 

'  kUtSattis  dejhonfatae  virgini  vititan  qffert  ^fimul  n-auifiimo  merbo 
it^citus  J4iutt>  defperata^  Titerafiam  cum  ampks  tntmmbm  ad    ' 

'  fratrem  remittit.    lUa  Lepione  in  D.  Pelfigti.v^fi  mvt/nOi  reUaua 
aetate  pietatis  fiudiis ,  ctmu^ue  religioms,  acceptam  igmmimam 

folabatur.  Sic  etiam  inovndis  SigibcrtiMediomatricum 
Regis-atqueBrunichildisiilia,  crmenigilpp  Qothorum 
Regi ,  Atrianae  religionls,  conhubio  iunOa  eft  ftlutis  anno 
quingentefimo  leptuagefimo  ndno;  verumeius  potiflimum., 
diligeati^Ermenigildus  potiflimum  ad  catholicam  religionem 
reuocatuscft.  * 

.      §.    XIV. 

Anno  ioo2.s't'EPHANVsRe}rHungartae  adhn^^d-  ! 
nusy  Henrici  II.  Imp.  fororem  gisl am  fibi  in  macrimonium 
■  "  eipedit^ 


eafpcttkv  qine  ^cii'iulr0Bnftiaiiae  fakirti  TcTtg\orAs'^on^ 
dJHone.^n  lu^tfjdfeqooiikVKALXsTA  saxo:  *  Vhrum 

fororemGi&aralmiie^  memtirim.  jha^nm  ijex  Vt^ariirm^  aiii 

jfofiMST^rHANVSm  Bi^tHmoi^^diSuf^mcaihtgitM.eJipc^it. 
Sed.eam  Aaere  fmfnm&ait^  .iJ^Mw^.Chriftianae  retigioniK 
rt^mfma  et fiarib^imatis.  f^aueatay  aon  imid^mejm 

Ji^c^iunim pvmijie.  Idetn  dictt  Sigd>ekn$  G^^MmVA.Gt,-^ 
Sis:  **  QensfimPormPBbaSemisidaieiamiudedita^  bocteith 

foreadJidemCSjrifit  conuertitur fer  Gislam  f&rorem  iu^auiris^ 
^tMwsftaiba^rmmregi^adbae  fuaii^iamia  regm^addmtit^ 
u  fe  et  totam  Ha^arQnm  gemem  ha^tixari  e^^tait  ^  !fA  Ht 
hapismoS^e^bmjsiefivotatus,  :  ^-  ■  'i      - 

■■$.  XV.    '-■-  '  '_■  ..  ^  ■■."""■ 

Inter  Gi^econim  autem  Iin^-  pliitts  fuerunt,  qin«on- 
ioges  (ibi  quaefiuerunt  ex  Chriiti»ns  Oceidentalibus.  De 
Maiueie  Omhem^  qutfub  Seci^i  XL  'me^urh  impbruut, 
fi^bitNicETAS  cHONiATBft  *^*  Vxorm duxit MemaBr 
namy  exifh^ri  Priudpum  fimiitia'^tam:  guae  tion  tamformmt 
torporis  curahat,  guam  ammi  pukhrttudimm.  Itaque  omnihiu 
.  fucis  et  ^cititiis  ornamemft  refudiatis,  vt  quae  vecordes  mi^ereu» 
las  decerem :  mumraU  rtSare  comaita ,  virtutem  ohmmemisfid^, 
hat  f  coi^atttia  et  gi^ata^tate  ammrgemilitia  pritedrtoi  JErat  mt^ 
Aem  ifia  SEKTHK  Bere^arii,y  Seiishacenfis  Cmitis Jilia.*^^^ 
De  ANDRONico  Cmmteno  iifcm  ***»*  dicit:  ANDRONt- 
Gvs  In^atoris  AJexHJporfmnj  regis  Fram^wnJHimn,  matrj' 
momopdiuugit^mhiiverecundatuseffhetus  et  vuusjemx  j^riv^ 

^xorem 
.  *  «d  1.  tboi.       .       •    :  > 

**  id  X.  101O.  AddftaTCTOKBU  TITAB  Memiti*  p.  30$b 
-%*«AHTB1.P  COHHUtCtliU  I.  [>.  tfl.   ' 
•*»♦  TAtMERTI.  Jii^-  f^  Cap.  \\.  (>.  65.- 
%V  AHDKOMICO  COMMEKO  Jib.  I.    p.  }00. 


Strumi  litrispr.  Herok,  P:  If;    '  •■        Bb  * 


,,Goot^[c 


>s« 


Ctf.  IV.  Dtnftriittm  hurttrfinU. 


vmrat  adde/iaaalim,  rv/iain  it  taiiBm'mii6m  a/tu  XI 
mt^ift^Hfatm^tSk  /liiikmiaa- IL -^iu.  Sc*af,ba. 
SfiiSm  <r-  /aB-  fmMH  Qmkgm  iait^  jSamun-  Sii^am  V. 
Viigiiriae  RciisjSllan,  it  bac  i^iaSa  tmon  fumisMmuu 
Jirrdteiifis  M$r<^ms'firoretnatMebaertin.  Hntns  nefesAe»  - 
lirpnieiis  ULJi&tniuii^ar^  :hM.fii8ui  a.  tjif.prieri  nuerimem» 
sdixit  jrnunK&Esnn^f.  Bnaifiaeenfis  Smis  filiamakeram  Jlmm 
Jntaid  V\i&itaiiiiaeDneisfiliam',6eipaS.  cvicHenon:* 
Anae4e  ■Sauojre,  proniift  t*  an.  1336.  aocc  Andronic  Paleo» 
Wgtte,  IU.  du  nomlEBipereiir  de  Conlhuuinapie  fumonuni 
M  lofe^&s  deMicfacl  Psiledagw  Empereui:  d*  Orienc  et  de 
Mane  d*  Anhenie  ec  petic  fils  d' AndroniB  Fsilepk^ae  dic  I* 
vieil,  auffiEmpercnrd'  Orient  et  d'  Anne  d"  Hongne  &  pre- 
miereFemnie,  etnonpoincauecicDucdeSileiie,  comme  a 
4cr>c;vaAutheurp«u~exaS,  EUe  arriua  sl  Conftantinople  T 
»1, 13:7.  auec  vn  train  fi  fiiperbe.  ec  S  mwnifique ,  que  r  Hi- 
ftinien,(]iti  aremarqu^  cec  ^qencnenc  a  efte  cencraint  dedir^ 
Ql^ilJwPa£eit.€eiis]/  ^tpmet  ks  Reynes  et.tes  Tn^atricet  de 
Grece.  u  a  enpqre  ob^ni^  qoe  les  Gentib-  hommcs  Icaliens, 
quiacsompagneiiefic  cette  Prinoelle  en  ce  voyagCjappriVenc 
au]t  Grecs  1'  vfage  des  loi^es  ct  dcs  Toumois,  qui  au^iara- 
oanc  leur  eftoienc  ipconnuj.  Elle  decedg  i  Coonantionopje 
r  ^.  (345.  Ghi^  ^lanc  de  1a  Pofterice  d'  Anne  V.  a  oubli ^ 
•ecte  AliJaHoe.  loannes  VI.  Falacelegns  loannis  Cantacuzeni 
Tutoris  liii (iliam Helenamdwiit  vxorem.  Alceiam  Tfilarem 
Theodoram  Turcamm  Sulcanus  Orchanes  duxic  vxorem. 
loanncs  VII.  Pa)ae(ilqgus  fecwdo  macrinloniq  duxit  S^iiam, 
Theodori  IT.  Monti^rrateniis  Marchionis  fiHam.  Dauia 
Cmnemu  Ferfarum  Segis  filiam  fibi  matrimous  oofwltuic 
Bulgaroruml^ez  Susmanaus,  AmuraciTtoatfitti  Sdtano  filiam 
fuamdcdic  inlnacrimoniumidequoficCAONicv^oHAl- 
.       .  .    ■  .  COCON- 


*  Hift,  i»Saaiii«  Ton.!.  p,.];x>; 


„Gopt^le 


t;oca,M9  »tS«i  *  .Sfilnfflnus-  -  affinui  Amri  fiiSns  dab  io 
vxoreinfiliafisjfoBBBexcoHenifc,  sBraide,  qiamvxocEa 
vulnqcacds  ABetat,:pragnaanL  ■  ^  . 

§.    XVI.    "  '    . 

ApnclSalltts,  liARGARi^TirA  Hfenriciin.  GaDonnj 
IRegJs, fiK* admodam  CathbKca,  jnuita  niatrimonio.copdat^ 
fcitHenrico  NauattteRegi^pdlea  Galliarum  huius  noraini|i 
quarto,det}uoP.DAjhEi.:**Cette  Princefley  auoit  beaq- 
coup-fle  rdpugnance:  et,  15  nous  fen  croyOns  elle  m^m^ 
c«te  repugrtance  toit  Sjndfe  fiir  ce  quele  Frince  de  Ntuaraf , 
ftoit  CahimHfe;  Creft  la  raifon  qtfelfc  en  ajpporta  \  la  Rein^ 
Metc,  lors qrfcHe iiyparla  flexe  niariage; 9ar quoy  qrfelte 
fOt  natutellcment  J  vne  humeiir  vn  peu  galante,  efle  &oif 
tres  catbolique ,  et  eBe  -en  etoit  retoabte  J  Madajne  fleCui^ 
ton  fa  Gouuemante ,  qui  eut  grand  foin  de  V  inilruire  et  de  r, 
eleuer  dans  la  veritatjle  Religion,  ^e  la  premunir  contie  les 
mauoais  difcours  qifonluyiaifoitfouuent U  delTus,  contre 
les  liures  dangereo]!  qtf on  Iny  mettoit  eritreles  mains,'  et  de 
h  fiire  de  temps  en  tcnips  entretenir  par  le  Cardjnal  dt 

.  Toomon,  qui  hjy  d&c«iuroit  les  artifioes  des  h6r&iqiiesi 
Bluysppren(Mtis'endefcndre.  Quelqnes-vns  attribueret» 
oetteauerfion.a  T  lncBnation,qu'elle  conleruoit.ponr  le  DuS 

-  de  Guift:  mais  cctte  raifoti  ne  (nbfiftoit  plus,  puisque  co 
Prince  feoit  inarii  depai»  peu  auec  la  Princefle  de  Porcien. 
Ouoy  qtfil  en  foit,  dle  ne  put  fe  rdCiudre  J  confentir  J  ce 
ipariage :  et  n'  oftnt  pas  itffter  ouuertement  4  la  volont^  di» 
Roy  et  de  la  Rejne,  qui  hiy  iafoient  fnr  coh  les  plus  terribletf 
menaoes, elle fecqmpofta dans tnut  le  refte  d'  vne  fflani&«( 
4faireconnoitre,qnec'e»oitinalgreellequ'onryengageoit:  , 
Bb  4  En 

■      *  de  Rib.  Tureuii.  lib.  tp.  70.  K 

•*  mlliiri  iilrjmiTm.ULt.ni^-  r^      '  , 

■  f  ;,r,.  „L.OO<;IC. 


itt  Ctf.  JV.  Di  mirimtmi  hurterfiui 

'En  efiet  elic  ne  vbaliit  iannis  (^ner  Iccontr>&  de  nurilige: 
BBis  non  oUhiit  :oe  ne&s  le  loidenaiH'  dea  fiancaiBes,  qni 
6oic  le  di!(-hiiitim6ne  d*  Aouft^  elie  f^  eondtiite  i  f  Egiift 
de  Notre-Dante,  pour  y  aCKndre  leRoy  deNauarre  auec 
les  autres  Prinoes  et  Seigneurs  Hi^^uenots,  qra  s*  toient 
letirez  4 1'  £vech^,  «fin  w  ne  pas  awQer  ik  hi  Mefle.-  Db 
'qa'elle  ibt  dice,  le  Marerchal  dc  Damuillt  atla  qucrir  lc  Kof 
de  Nauarre.  Le  Cardinal  de  Bourbon,  qui  iaifoic  la  tiktbai- 
niedemanda  ila  Princelle,  fuiuanc  la  &rmule  ordinaire,  & 
«De  n'-acceptoic  pas  ce  Frince  pour  ^poux.  Elie  ne  dit  mot: 
mais  le  Roy,  qui  &oit  aupr&  d^elle,  luy  ponffit  la  t&e  par 
iderri^re  auecIamain,ceugneforc£  palu^poijr: vn  con/entf^ 
inenc,  et  fur  cela  on  la  maria;  Veruro  nuptiae  illae  lolcini 
adias  ai&aracu  peraSae,  ^Laiaimtanfinfim  cruentaban- 
tui.  Aft  iniauttae  fuenint  ct  poft  multas  diiCdias  tandem 
Siflotutae.'* 

%.  xvn. 

Neqae~recentiori  tempore  .inter  Reges,  prindpesque 
Eurapie  defunt  exempla.  A.  \fai.  Ucdbus  Sniriiu,  Magni 
Scitanniae  Kex  mulca  cura,  qua  rAione  filium  fuum  CarSim 
jBUffl  Philippi  111.  HSpanianim  Regis  filia  Afona  matrimo. 
nio  iungeret,  adhbarwac.  Proponebat  hocnegotiumd.35. 
Fcbnnrii  Parlamento  et  lioet  midcis  hoc  conlilium  ob  religio- 
nis  difparitafemadmodum  difpliceret,  nemo  tamen  concradi-  ' 
tere  audebac,  vc  ideo  Marcio  menfe,  Regius  princeps  cum 
Bndcingfaamio Quce,  inHifpaniam  micceretur.  kheven- 
HiiLi.ERVs  Oims*ya  Anla  Hifpanica  cacfareus  tunc  erat 
iegatus,  qui  id  potius  agebat,  vtdf£ta  Maria  cum  Ferdinan-  - 
di.  IL  Caefaris  filio  defponderetur,  omnem  lapidem  moudne 

•  dequgiofhicaipilGdcdiueniil.  inccrim  fooftr. .  32MMnw  lib.  CZXllI. 

Cjooglc 


yt  matrinionium  hoc  impcdiret.  Ih  hime  finem  (ixiptnm* 
exhibebat,  quo  demonjfhare  conatus,  tllud' in  pemiciemRegis, 
eiusdemque  filiae,  omniiimqiie  Miniftrornm  fMc:  Erftlich 
-ftehet  darauf  die  Gefahr  des  Leibes,  in  diefern,  und  in  ie- 
nemLeben,  auchder  Seele,'undnicht:dleininderhi(antui, 
fondem  atich  in  des  KSmgs,  tmd  aller  der  Minifter  Peifen 
fofich  za  die(en  Heyraihs.  Contraft  braudien  Men.  Die 
■Gefahr  des  Lejbes  wiirde  fiyn,  wann  Biro  Durcfa).  die  In- 
■fentin  Maria  fich  nicht  mit  des  Printzen  von  Walles,  ihre» 
<3emrf)4s,  Wiflen  und  Refieion  vergleichen  wolte,  dano 
nieiK  zu  zweifeln ,  ^a&  er  aiten  Fteffe  ankelHen  wird,  fie  enl* 
wwfer  durch  Liebe  oder  (iewalt  zn  feincr  Keligion  zubrin- 
-gen;  dahero  dann  zu  gewarten,  dais  fie  entweder  rine  Mar- 
tyrinodereineCaluiniftinwerdenwurde.  Fielen  Ihr.Durchh  . 
nun  von  der  Catholifchen  ReBgion  afa,  fb  waren  dadurch  alfe 
capiodationes  in  fauor  der  Catndifchen  Religion  tmd  der  ar- 
men  Cathoiifciien  inEngeIandau^richtet,fchonzcrgangen, 
nnd  Ihro  Durchl.  die  Infantin  wfirde  mit  andem  Apcftateu 
£igen,  dafs  (ie  mchr  Gott  al»  ijen  Menfchen  fthiidig,  weil 
(a  die  Veranderung  der  Heligion  vor  recht  befnnden.  Wenn 
Bon"  (das  Gottgnadig  vcrhuteD  folches  gefchehen  folte^ 
was  wQrde  ias  nicht  mr  eine  imanslOfbhlicne  Schmach<ies 
Hochifibl.'  Ertz-Haufes  feyn,  dafs  ffch  bifsher  noch  nie  mit  - 
•Ketzem  beflecfcet,  nnd  was  (ur  Sarfien,  Wernen  ond  Klag- 
Gefchrey  wurde  man  wieder  denKdnig  imd  feine  Miniflros, 
«inter  den  Gatholifchen  in  Spaiien  nnd  Teutfch-Land  h6- 
len  ?  wtll  ietzt  gefchweigen  mr  fchweren  Rechnnng,  fi>  man 
an  ienen  Tage,  (h  Gott  (Be  Lebendigen  entweder  zor  ewi.  - 
gen  Freude,  oder  lur  ewmen  Verdamnifs  verurtheileo 
•Wffd,  wegen  fb  vielen  unfcfiuldigen  Seelen  Verluft  wTirde 
geben  mijfren?  Pergit  inde,  atqiie  per  exempla  demonftrare 
«ooaair,  Ai^iacartun  filianim  matrimonia  cum  exteris  pa- 
^  Bb  3  ...  ram 


lya  Oip,lll.  Ot  vutrimam  ater  pirjitutt 

nim  (uifle  felicia.  lade  contoidit ,  Itnpencorc^  qui  caoi 
Proteflantilxjs  diOinuilauerint ,  vel  iisdem  priuik&ia  concef ' 
ferinc,  varia  hia  iliifle  apercos.  Inde  docec ,  &  c^us  exiftac, 
vc  Kex  cum  fratribus  fuis  moriacur,  ninc  peiaSo  lioc  macri- 
Monto  ruccefGonem  ad  iamiliam  acadtolicam ,  deuenire  deii*- 
re,quod  vc  euitarenc,.  AncecelTore»  pocius  lilias  AuftriaBB 
fuac  genci  reteitiane.  Ex  eadem  eciam  raaone  thmffm  llt. 
tligm  fifiamluam  Marum  Teriaaida  Snuflo,  Ferdinaidi  II. 
Imp.  (ilioprimogenicomaribnndran  deftiinfli^  caios  vlcimiB 
vonintac!  inhamndam.  Demum  neque  ex  racu»;  ftaeis 
hoc  tnacrimonium  efle  deducic.  Condudic  tandera,  fi  cale 
macrimonium  in  vtilicacem  rei  Chriftianae  vei;gercc,  potiuB 
efle,  vt  Imp.  filia  cum  Regio  Aqgliae  Frincipe;  Fhil^pi  BL 
vero  filia  cum  Imp.  lilio  iungerecur.  Dom  igitur  fuper  hu- 
ius  matrimonii  condicionibiB  ageieuir,  incer  quaepDCiflima 
ccat,vt  in  Anglia  Cacholicis  ReligioDis  libeins concedera- 
tur;GREG0Rivs  XV..J'iijwad  WalliaePrincipemlicteras* 
dabac,  in  quibus  haec  habemur:  Qm&e,  am  in  Kfpamiuai 
:Catbc/licumKegemtet«mdms  Aifirieci  Cuut^i  nxpnihtf,  de/ide. 
riitm hoc  tuumlaadare  apprime vokimus,  tum  Hiam  Iwuleiuer' m 
pr-aefemi  rerum  opportumtate  tefinri,  te  adprjeeipuas  Priucipatut 
noflri  curas  pertinere.  Cum  emm  Catholitam  virginem  aatritm- 
mo  tibi  iungereftudeasjfacilexomicerepojjiams,  veterailla  Chri' 
•ftianae  pietaiisfenuna,  imae  in  Regum  Britannorum  amnas  edeo 
■  feUciter Jkruervnt,  in  vifcerihus  tms,  Deo  inerementa  iasaerem»' 
fcerepofe.  Nefie  emm  dusmodi  miptias  asnaret^quemteneret 
Catholicaeretigionis  odium,  et  RomamieJedisoppreJio-deleSaret. 
Dum  ieicur  Imperacor  P.  Mar.  qui  ipfi  erat  a  confeflioiiibia 
(entenciam  luper  matrimonio  iiliae  luae  cum  Walliae  Frincipe 
p^iilaflet,  ifte  fcquentem  inmodumeam  exponit:  *»C^ 
miiumlfiercum  Afueropro  recreando  Popuk  Chrifti  (qui  cot 

annis 

■  •  dtant.  c  I.  p.  a^j.  et  apud  Df-  uoht  Toffl,  t.  p.  U.  p*  ^b  - 

•««xut  apudKHBTEHHQLLllU  p.   t6l.  ^^  "    l' 

.  '  ,         I  ,,;,db,Googlc 


iuirfit  ngpimui  »»» 

ttaas  in  AngKa  liib  fugo  finiimcts  Calm'ru((icae  gertRirr)  ■« 
JUiim  iudko  Ucere^fedfanpnt  expedire^  Aula  CalboRca  Gema- 
rdcamagiifiroderii  A^IiaequamlSJpamca^quaenaturamntai^ 
Siftemriemlii  (vt  ex  cdmmeniariis  Hilpanicis  Itqutt)  mn 
ttmt.  blmiiiittKliSVE-NHui.i.E!t,eflnubiietame*t,etmetu 
fiiiut^ritmBt,qmfrude«tiaettenmtu£»eeo>fiientiaenmbu^  , 
A^H^M/otvinat,  cuieharaEfleriure  cmcredipotejl.  LicetdU' 
Mm  »)  Imp.  KHEvENHULi:.BRO  mandatum  faerie  tnss- 
raill&m  fiiper  diao  macrimonia  tnt£tandi;  nibitomintis  tra- 
aanisde  fflatrimonio  cum  Regio  Priocipe  Anglicano  con- 
tliuiabantuf ,  atqoe  certae  conaitionss  proponebantur,  qua 
lacioneCachoiicae  Religioni  prolpiaeretur,  miae  tanienPapie  - 
afquecardiAJtlibusminuspIaoebanc,  eo  qooa  (alcim Reginae 
famulicio ,  non  vero  in  vniuerlum  Rel^ioni  Catholicae  nieric 
proipe3iim.  Dum  igicurAnglorum  Rex  radone  cercorum 
cs^iicum  y .  Religionem  concementium  et  ratione  firmitatis 
omniom  articulorum  le  vberius  dedaraflec,  dilpenlatia  Papa- 
lis  in&qoebacnr,  acque  paSa  incer  vcrosque  conuenca  in  An-- 
gliamnuccebancur,  quae  Rex  d.  ao.  Iuliii6ij.  I&lenni  rica  iu- 
raraeacocoofinnabac  *  Nihilomious  inter  Hifpano»  plures 
ennc,  qai  grauibus  ex  cauiis  hoc  macrimonium  minus  pro- 
tocnt,  **  idque  ea  ez  tatione,  quod  eiusmodi  matrimonia 
ccmcilioram  canonibus  linc  concraria,  acqoe  habuerint  exi- 
cufti  infelicem ;  hoc  eciam  matrimoiBum  nec  rei  Chriff ianae 
acque  t£(iaaiae  profutumm,  potius  vlcimam  pemiciem  ad- 
lacamm,  etfi  vel  maxime  asara^froBuJh  iuramentejuerim 
^  conr- 

*  i»  ^ibttt  KBBrunniitMii Tbm.  X.f.stt^  oMnt luec pi^  apuil 

IvlirM   BBLLvis  Oejlerreieiifibn  Ltrin^Ctdmitib.  yU.f.iit. 
du  lion  rTmr,ie.  f.lt.n.CCXWJ.  f.  41: 

*•  exMt  Ictipluin   »oc«  de  CAM>T)'mro  CamerattispaniCM  Prae. 
'  fidis  c.  J.  p,  177.  aliudquc  FatrJl  f  aAKCllci  d«  i«avi  cootn  hoc 

natrimonium.  p.  y>6.  . .  ■ 

••  ,  Cooglc 


19»  Ctif.ty.  Deaatrmtim  in/erfafiiui 

cmfirmata,  nihiloinini»  Anglos  ijla  non  efle lennturos. Ein-; 
modi  ctiain  Demonftrationes  fponlalia  impediuerunt.  Dum 
igitur  Hilpani  tetgiuetfarentur,  Princeps  rwius  in  Angliam 
reuertebatur.  /floiiiffaatemtocomiocatoRrlanientb^qnod: 
<lie  19.  Pebruarii  1614.  initium  cepit,  quidquid  ha&enuS' 
apod  HiTpanos  fuper  boc  matrimonii  negotio  a8:uin  fberac, 
j«r  BuAinghamum  pTqwfiiit,  atque  in  confeflii  Parlamentii' 
inatrimonium  liocce  tanquam  re&ioni  contrarium,  fii&de- 
crecum  et  onmia  haSsnus  iSti  caflata,  *  quem  irr itum  matri- 
monii  euentum  iam  fuboleuit,quiCwolo  LudouicoPakitino 
erac  aConfiliis  ioh.  ioach.  rvsdosffivs,  a  qoo 
habemus  Vationum  ct  argumentonmi  colleaioneni,  qua  pr* 
banir,  Afatrimonium  inter  Principera  Angliae  et  Infantam 
Hilpaniae  nunquam  eficQum  habtiarum.** 
$.  XVBL 
Nihilominus  viuo  adhdc  laciih  I.  de  Matrimonio  Ca- 
rHi  WiMm  frimipu  axa  Hettrim  Maria,  HenriciTV.  R. 
Gallorara  filia,  Ludouici  XIII.  forore  traaabatur;*»»licet 
pindlo  poft  defimao  lacobo  I.  hic  nutriraonii  comraaus  die 
g:  Maii  ifiaB-  per  Careban  demum  confummaretur  *^^* 
idemque  diaam  Henricam  Mariam  duceret  vxorem.  ***** 
Verum  de  hoc  matrimonio  i,  a  K  R  E  r  ******  fic  feibit :  Peu 

de- 
•  Vberiu»  3«  «vapud  KHEVEKHiiLlE^M  T6iii.  IX.  p.  ifi». 

LvDai.>FS  er^  Sditu-SUme tkr  ir<lt  lib.XXlIL  tap.  VIII. 

Ub.  XXIV.  c.  VIII.  ' 

.  •*  extat  inter  ipGut  confflia  Politica  coniuiidiBi  iii^elfi,quo<l  ct  ]» 

«ptftolis  p.  84.  doccc. 
V  patcthoc    cx    dntdrjaime  ttgjtorMHt  tacosi  I.  d.  lo.  ^OT. 

1014.  (]»  cuitietHlcbanfivtiahoceoiitn^  inuritiion1a&  ntnnea 

legatorum   GiUorum   praeponeceturMpud  ot  laottT  Tem.H. 

B/II.  n.  Ca-Vll.  p.  46g..  "^  "^ 

-V*  "*"' *°"^"*"  "I""* ''^  "o *» i"  Toiti.  V.  P.  n.  n. CCLXV. p.47tf,  - 
%V  ■•*""»  ■^- '  i^if'""»''^*"- Qu«wlM.p.  4.  ' 
»,«■/ C,I.  p»^     ;    1,-:-     ■..■•  .il 

■    "D,-,r,d1„GOQt^lC 


iutrfit  SiS^MU.  Kt 

deioun)«pris,leOiie  de  EoidEinghain  ftit  depech^  en  Fra^- 
ce  {m'  f^Maieft^  Angloile,  pour  amener  la  nouuelle  Eeine. 
6es  voiages  n'  6coienc  pas  heureux  et  peuc-toe  n'eut-il  pas 
.  mieux  reafli  4  Paris  qu'  J  Madric,et  Charles  n'efit  ^pouT^  ni  t 
I«^ted'E!npagoe,ni  laPrinceQedeFrance, (ileMariagedel^ 
4eraieren'«ucpas&£trapauanc6ponrs'enpouuoirdedire.  La 
mautfiife^tle,  ou  plutotlamauuaiie  conduite  duFauori  cair^ 
foit  oes  degofics  et  ces  concretems.  Satione  Seligionis  vero  di- 
Qa^  (fenricae  Mariae  cales  concei^e  fuerunt  condiciones.*  _ 
Lelifate  exercioede  1a  Reljgien  Cacholique,  Apoftoliqitt 


ct  Romaine  efl  accord^  \  Madame,  comme  auili  a  toute  i 
iiiite,  et  aux.enfans  qui  naicront  de  fesOfiiciers  ;pour  cec  cflet 
fnadite  Dame  aura  vne  Chapelle  dans  touces  les  Maifons  Ro- 
iales,  et  ea  quelque  lieu  des  Ecacs  du  Roi  de  laGrande  Bre- 
agnequ'-dU£letrouueet  demeure.  Que  les  dites  Chapelles 
ler^  om6es  comme  il  appaitienc,  etle  Ibm  et-lagarae.eii 
ieront  commis  a  cels  qu'il  plaira  i  madice  Oame  ordohneiy 
l^  pKidicaciou  d£  la  Farole  de  dieu  et  adminiilraciQn  det 
£Mr^3ien8,la  Melie  ec  tous  Ofiices  niuins  pourront  libre- 
aienc  et  IbleiBneUement  ^cre  faics  en  icelles  felon .  T.vfage  Ror 
mdn:  'mim  couces  Indulgencesec  lubiles,  que  madice  Dame 
«btiendia  du  Pape,  y  pourronc  eflre  gagn& :  fera^ufE  dohn^ 
au  Cimedere  en  la  Ville  de  Londres ,  auquel  ccux  de  la  fuice 
de  Tindite.  Dame,  qui  viendront  a  deceder,  feront  inhum4s 
iidon  r  vfagei  de  f  Eglife  Rpmaine,  «e  qui  fe  fera  modefte- 
metit:  le  quel  Cimecierefera  ferme,  en  forte  qu'il  ne  puifle 
sftrc.  prophan&  Que  madice  Dame  aura  un  Eu^que  pour 
fbn  Grand  Aumdiiier,qui  aura  coute  iurisdi£tion  et  auchoric6 
neoef£iire  poHr  les  caufei  qui  regardent  la  Religion,  lequel 
panrra  proceder  contre  les  Ecde(iafliques,qui  (cront  fous 
u  Qiarge ,  felon  les  conflitutions  Canoniques.     Et  en  cas 

que 
..  *  cxtanc  spud  dv  hokt  c.  .  p.  477,  ~  - 

Slriuii' Iurijpr.  Hmic.  P.II.  Cc  ,,         , 

l!,,n7,db,LjOOt5lC 


i}4  Cit.  ty.  £V  tuirimmtimirperfimu 

qDehCoarfecnliere  ielsafitde  quelqu^vndes&Eodefii- 
Itiques  potir  quclqnt  crime  qui  conoeni&  f  Etat  et  qu'ells 
eflt  fait  inArmer  contre  hii,  elle  Fcnuojrera  audit  Eu^que 
kdit  Eccleiiaftique,  auec  les  chaiEcs  et  infc«matioi&  fmes 
Gontre  hii,  afin  ^' 9  connoifle  du  oelic:  leqod  cfiant  priuflc- 
gi6,  il  le  remettra  entie'  ks  mains  de  h  dite  CotEr  Secniiere, 
apresrauoirdegnnU.    Etpourtoutes  antres  iantcs,  foont 
ramoy&lesditsEtxJcioftiqnes  an  fusditEu^qnc ,  pour  proce- 
der  oontre  euz,  felon  les  Conftiindons  Caioniqnes,  et  en  caa 
d*  aUcnce  ou  mdadie  du  dit  Eutque,  celui  qu°il  commettia 
ponrlbnGiandVicaire,aura  lemiSmepoaDoir.  MadiieDa- 
ine  aara  vingt-huit  ¥r(aes  ou  Ecckfialtiques  fiir  T  Etat  de 
fi  Maifbn,  cn  cc  compris  fes  Aumdnieis  ct  Chapelbin^ 
pour  dcfemir  ks  fiis  dites,  Cbapelles,  ielon  qutl  knr  fea 
(adonnJ:et<iancnnf  entreeuxeflReguIier,  ilpourrarete»- 
nir  Ibn  h^it.    Le  Roi  de  h  Grande  Brets^ne  eft  obligipar 
iennehtde  netJlcher,parquelqucvoyequcceptri(reeftic,de 
iaire  renoncer  Madame  i  a  Religion  Cacholique,  ApoftoU- 
qne  ctRomaiQC,  ni  h  porter  i  Chole  quelconqnc  qm  y  foit 
'contraire:  La  Maifim  de  Madame  (era  compof^e  anec  va- 
tant  dc  digniti  et  auffi  grand  nombre  if  Officters,  qu'  ait  kk 
jnais  eu  aucune  Reine  d'  An|^cterre.    Tous  les  Ooniefti- . 
qiKS  qne  madite  Oame  mencra  en  Anglcterre,  lerontCatho- 
UquesetFnmoois,  choHui  par  Sa  MaieiK  Tres-Chrftienne^ 
et  od  ils  viendroient  i  monrir,  ou  qne  maAte  Dame  en 
voulflt  cbanger  qnelqnte  vns ,  clk  en  prendra  en  lcnr  plai» 
ff  autres  Cathdiques  et  Francois,  ou  Anglois  moycqnant    ' 
qne  Sa  Maieft^  de  h  Grande  Bretagnc  y  comcnte. 
J    XIX. 
CAKOLvsII.  patrisfiicceflbrGallomm  artibDsinduSns 
Calarmm  Lufitimciim  loannis  IV.  PortugaBorum  Rcgis  fili- 
am  flbi  copnhtiit,  fiirorem  etiam  luam  Henricam  Mariim  fti' 
liffo  AmeSemifi  Doci  ddiioiiEuiit,  coius  pafteri  ad  Magnac 

Bntan- 


iitrfiu  Mffmiit,  ,  tff 

BritsdmtieRi^linimprKtKiidenjm.  OeraguvaonBtrian» 
nio  &  foibit  oiLBEKTVs  BvKNETvs:  *  LeMariase 
du  Ratet  de  f  IsihBts  iam  conchi,  je  Comte  de&mdwj^ 
6iceaaafi  ea  Pomi@l,  oQ  il  ^poufa  h  Frinceire  au  aom  de 
Coa  Maitre.  L'  ^ASaire  fiit  alais  commumqu^  aux  deuz 
Farlementsd'  Ax^etene  et  d'  Ecolie.  Qyi  lecrpiroit!  Le«i 
'  «<prits&oiei>tfifoitcliangez,quema%r£touslcsmaax,qur 
vneReiKFapifteaaoic  caafezroasleK^[Depr&6dedt,  ilaT  , 
y  cut , dans  P  vn cc dans  1' aniK  Pailement,  {Kilanne  qui  ^, 
<^po@c  i  ce  Mariage  qoe  Mylord  Cadilis,  qui  fit  la  Fr^xjfi- 
tieadc  prier  le  Roi  d^epquTer  vne  Proteftante.  On  auoic  gallS 
fi fint  «  vne  eztnnuce  af  autce,  quc  n'v  euc  qu'  vne  leide  ' 
voiz  qoi  appu^  cec  ams.  Dans  1'  £te  de  i66a.  Charle* 
<t  Catnerine  &  rencontr&efic  pour  la  premiere  fi)is  i  WiST 
dKfter,  01)  r  Archea£que  de  Cancorbe^  fe  rendic  pour  leiir  , 
donner  la  Benedi£tion  nupciale.  La  Frincefle  ezcrememeac 
bigoce,  ne  pouuoit  (bufSir  la  vfie  de  ce  Frilac,  ec  ne  voulut 
pDinc  prononcer  ks  poroles  de  h  Licurgie.  Le  Roi  les  dk 
ibrc  i  la  bace  ec  T  Aicheviqae  les  d&laia  Mari  ec  &mnMv  ' 
Ceci  fbnrnic  dans  la  faite  vne  raifon ,  quc  qudques  peribn. 
nescrurenclufii&icepourdiflbfidrece  Mafi^  parce  que  f . 
on  prftendoit  que  le  codentement  des  Parties  n'y  &oic  pas 
intetuena,  et  que  Ce  ne  poniioic  &re  couc  au  plus  qa'un  Ma- 
inage  de  faiL  Mais,  le  Duc  d^.York  me  dic  vn  iour,  jix 
I^ard  Aj^giffmmt  6omi  la  Bau4iBim  matiak  fehn  k  Rituei 
Ibmmi  me  U,  Dx  i  YarK,  auit  iti  thmn  de  la  ceremtmti  et 
pelttReme,  tnfiirmee  d*  hrmt  qm  aunit  Je  la  Diffibaim  dtfi» 
Mariagefiir  ce  defattpreteiiditdefiniukte,  U  mtit  dit,  deMat 
feujfiellefenittbligieieiiimelkrijinteiiuieiuiee.  Le  len- 
demain  des  N6oes  le  Roi  ecriuic  a  Mylord  Crarendon  vne 
Letoe,  qoe  i'ai  vfie,  etparlaqudl,e  ilporoicvlans  concefte^ 
Cc  s  ?ue   , 

filamintajltrlfiuileUSrtKbBmtgmlit,tf.}4f.liiiifluttt 
*"•«•""•*•<«*  Cooglc 


•  1i«  .Ciif.W.Dttiimrimmiaiiiurfirfiiiu  . 

gae  h  ]Con<bnunaa'on  s'et<t[c  enfiiiuie  et  qoe  P  Epoax  iecat 
fort  content  de  1*  Epoule.  Ceftince  ni'3  dk  lui-mftne,  que  ti ' 
Keine  aiioit  iti  enoeinte ,  et  le  cdebre  M^cin  WiUis  allBra 
Mi^Loyd,  dequiiele  tiens,  qa'elle  aooit  auort^  d^un  En- 
fant,  deia  fi  form^que  (i  I'on  y  eik  bien  pris  girde,  on  ( 


iinroit  pfi  di(tine;iKr  le  Sexe.  Quoi  qu'il  en  loic,  Fenune 
efleftiuement  fterile,  pagant  peu^e  (a  peribnne,  et  d' vnc 
iHimeur  aliez  incomiiKide,  elte  n'  eut  iamais  le  bonbeuriT 
ecre  ooniider^  de  Ibn  Mari»  ec  iic  todiours  ibrt  petite  figurft, 
j]  eft  pourtanc  vrai  que  ie  Koi  te  contraignit  en  fa  faoeni', 
pendancqueIque;|Bnisetdevit  plosff  publiquementMadame 
ralmer.  Mais,  il  (e  lalla  de  tous  ces  ^gards  g^ians,  et  en 
lecoua  (i  fbrt  le  iou^,  ^u*  apris  aaoir  lei^  M  masqne,  il  entre^ 
tinc  des  Maitredes  lusques  a  h  iitt  de  &  vie,  d^ine  maniere  i 
icandalifer  tout  le  montfe,  et  i  couurir  de  honte  cous  les  Ec- 
d^lbltiquesqui  le  fcruojent.  Jl  lui  6x)it  ordinaire,de  Venir 
des  Appartemens  de  ces  Dames  i  ]'Eglife,  Htns  en  excepter 
le  ibur  de  communion.  Sa  Cbur  fe  tenoit  en  quelque  facoa 
diez  dles,  et  cous  fes  Minilltes  fe  m^ccoienc  dans  la  depe» 
dmce  de.ces  Fanorices; 

f.     XX. 

Ijidom'ci  XIV.  GaDorum  Regit  fratri,  FhiKppo  Amel^ 
nenft  Duci  Elifabetha  Charlotta  F&ina  d.  XVI.  Kl.  Decembr. 
1671.  paranympho  Maiefchallo  de  Pkjjy!,  fidem  coniugaleitl 
addbrit;  Haec  refbrmatae  mno  erat  religionis;  veram  prt 
die  auitis  (acri$  nuntium  mifit  et  dein  aa  XI.  Kl.  Decembr. 
ip(]  Duci  in  manum  conuenit.  *  Kac  de  religidnis  mqcatione  ' 
(lC  fentit  AVCTOR  vitae  cakoli  lvdovici,  ** 
dum  ita  (cribit  ;  Ce  qii'on  i  encore  ibrt  blam^  daas  nofln  . 
Frince,  c',  eft  la  iacilite  qi^  il  eut  i  coniencir  que  Madame  la 

.     .        D» 

"•>•"»••.  ■     „„.;„Googlc- 


DDciicftf  arioBxfaigcaAdeSdjgila.  nasqiAlciok 
[KifuA  qDeh-liEioK:  daEh  boaoe:  i  ne  deooic  pts  pei> 
■acnn:  qa  voe  Riuudlb  nffi  cbae,  et  wffi  digoe  if  eOie 
dkrie,  qac  T  cfiaic  ccfe  &  eatn£Uk  vne  crino^ 
m'3  ne  eo&oir  pas  bf-  meane  ,  cc  poar  hqueno 
ole  anoicdc  ranec&o.  Afais  oo  a  piesque  coAiain 
vA  panBf  les  Rrinocs  Roccflans,  que  par  vbc  nmaals 
6cilw,  ikaat&deRqiielemEpaules  oonliainfleiic  kuc 
Sdigiaa,  li  dk  eftoicdiflbaiteaehleur;  etilnerefloic 
{ksqnedeTOirqiie  parvnefoiUcflehooiaife,  cccneiene 
YOBpis  nomma  (f  vn  cenne  plus  fbir,  ib  confentilienc  qiK 
feurs  fiDes  &crifiaflenc  kur  Rd^'ao  »1'  innnft  d'unMaria> 
gs,  a  (e  depactiSeiic  (fes  (endnieiis  qm  lenr  deument  cftre  les 
phjs&crez.  AnlE  ne iranqii»ton pas  d' accnbuer  3  cetcs 
hciieoainpbiClDcetaaslesiiiaDKors  qui  arriuirent  i  noftte 
EieSair;  a  ron  dic,  non  lans  fimdemenc,  qne  pour  fi  puni- 
tion,HdablacioDde(esEtaiseftoicarriueepar  oeilx-Hine{^ 
iiie,dontilcnnroic^tcepcot£g£.  le  lai  qoi  r  Jl  bicn  de  h 
timliiti  i  vouloir  piniaex  dais  ks  (ecras  de  la  Proaidenco 
£iiuie,aidirepolitnKnientquedieofait  cecy^oaceTapoor 
vne  celle  rai(ba.  Maisfianchementil  yaicvqudqueaiolo 
de  (i  (enlible,  qu'on  ibien  de  la  peine  a  s  empooher  de 
croffir  le  nombre  de  ccux  qui  onc  ainff  iug6.  Pour  reucnir 
alaBaronnequifittantdefracas  dansle  monde,aquioaa- 
ia  canc  de  de(ordce  dans  la  Mai(bn  Pdhtine;  on  ne  peuc  pas 
d^oikr,  que  R&damc  T  Ekarice  n'euft  beancoup  de  tort 
dans  le  proc«d£qu'cIIe  tint  d  abord,Iors  qu'elle  commcnca 
de  s'  apperceuoir  de  1'  intrigne  de  fon  Epoux.  Cai^au  Itea 
de  le  (airereuenir  par  lcs  caredes  et  par  la  douceur,  clle  le  prle 
dun  ton  (i  hauc  et  li  ITer,  qu'elle  ef&rouchaoe  Prince  natu> 
reUement  galarid  et  hdnnefte.  Elle  luy  dinioit  les  douceim 
dn  Mariage,  lors  qu'  il  euft  eSi  plus  i  prc^iosde  les  luy  per- 
mectre,  a  mesme  de  les  \ay  alTailbnne  de  couc  ce  qui  Ics  pou- 

Ce  3-  uoit^lj. 


liS  .Of.IV.  Dtnuhrhmiiaiiiurferfiiut  ~ 

aBC  la  t:!onlbniination  s'e«)ft  enluiuie  et  qne  I'  Epom  ^toir 
Kut  oontent  de  Y  Epoi^.  Ce  Frince  m'a  drc  lui-m^e ,  que  fo  ' 
Reine  atmit  iti  enoeinte ,  et  le  celebre  M&lecin  WiUis  aiura 
.  Mi,  Loyd,  de  qui  ie  le  tiens,  qu'  elle  auoit  auorti  d^on  Ba- 
(ant,  d&t  6  formi,qae  S  Yoa  y  e6c  bien  prisgarde,  on  en 


anroit  pfi  dillinKuer  le  Sexe.  ^pi  qu'il  en  loit,  Femme 
eSe£Huement  ilirile,  pagant  p«ai3e  ia  perfbnne,  et  d^vne 
liumeur  aflez  incommxle,  elle  n'  eut  iamais  ie  bonheur  f- 
etre  ooHlider&:  de  fbn  Mari,  et  fit  totiiours  fort  pecite  figure, 
j]  eft  pourtant  vrai  que  le  Roi  fe  contraignit  en  fa  faueur, 
bendant  quelque^ems  et  nevit  plus  fi  publiquementMadame 
Falmer.  Mais,  il  le  lafla  de  tous  ces  ^gards  g^naiu,  et  en 
lccoua  f!  fort  le  iou^,  <]u'  apris  aaoir  letS  \i  masque,  il  entr^ 
tinr  dcs  Maitredes  lusques  a  h  fin  de  fa  vie,  dtine  maniere  i 
icandalifer  tout  le  nunufe,  et  i  couurir  de  honte  tous  ies  Ec- 
d^aftiquesquileferuoient.  Jllui  &oitordinaire,deVenir 
des  Appartemens  de  ces  I>mies  i  1'  Eglife,  fans  en  excepter 
k  ibor  de  communion.  Sa  Cbnr  (e  tenoit  en  unclque  facon 
diez  dles,  et  tous  fes  Miniftres  fe  m^tcoient  dans  la  dqiai- 
dance  de.ces  Fanorite& 

§.     XX. 

Lndouici XIV.  Gallornm Regit  fiatri^PhiHppo Aurelfe' 
nenfi  Duci  ElifabethaCharlotta  P&ina  d.  XVI.KI.Decembr. 
1671.  paranympho  Maiefchallo  de  Pleffi,  fidem  coniugaleiti 
addixit;  Haec  refbrmatae  tunc  eiat  leligionis;  v^mm  pii> 
die  anitis  (acris  nuntium  milit  et  dein  aa  XI.  K).  Decembr. 
ipfi  Duci  in  manum  conuenit.  *  Hac  de  religidnis  nn^ione  ' 
(ic  fentit  AvcTOR  vitae  cakoli  lvdovici,  ** 
dum  ita  fcribit :  Ce  qn'on  i  encore  fort  blami  daas  noftn  . 
{"rince,  c',  eft  la  facilite  quf  il  eut  i  confentir  que  Madame  la 

.  D* 

•  loisHii  id  Fiiili  Agfo'.  p.  }<b 


iviflt  KtSffmu..  •  ■_■    -.  '  tjf 

Dnchefle  d*  Orleans  diaiigeaff  de  Itel^fon.  Puis  qifit  etoi^ 
perfiode  que bfienne  efloida  bonne:  il  ne  deuoic  pas  perr 
mettre  qn  vne  Princefle  au(&  chere,  ec  aa(fi  digned'  elbe 
diirie,  gue  1'  eltoit  celle  li  endjrafliift  vne  cr^ance, 
qa'tl  ne  goficoit:  pas  luy-  mesme  ,  ct  pqur  laquelle 
«le  auoit  de  1'  aueifion.  Mais  on  a  presque  touiom  > 
"Vfl  partny  les  Princes  Proteftans,  que  par  vne  mauuails 
lacilit^ ,  ils  onc  l&uflert  que  leurs  Epouies  oonleruaflent  leuc 
Seligion,  fl  elle  eftoitdiflerente  delalear;  etilnereftoit 
plusqiiedevoirqne  parvnefiiibleflehanceuie,  etqueiene 
veuspas  nommer  d*  vn  termeplus  fbrr,  ils  confcntiflcnt  que 
leurs  fiUes  lacrifiaflenc  leur  Religion  »!'  intereft  d'unMaria<- 
gs,  et  fe  depaitiflent  des  fentimens  qui  leor  deuoyenc  eflre  lei 
plus  (acrez.  Aufli  ne  manqux.c-on  pas  d*  actribuer  i  cette 
lache  complaiiance  tous  les  malheurs  qui  arriu£renc  i  noflre 
Ele^cur;  ec  Ton  dir,  non  fans  fijndemcnt,  que  pour  iapura- 
tion,  li  defolacion  de  fes  Ecacs  eftoic  arriuee  pai-  cedx-lj  mef^ 
me,  donc  il  croyoic  ^tre  procigi.  le  fai  qui  y  i  bien  de  la 
t&n&ici  4  vouloir  piniaa  dans  les  fecrets  de  la  ftonidenc» 
diuine,  ec  i  dire  poflchicment  que  dieu  &ic  cecy  oa  cela  pour 
vne  celle  raifbn.  Maisfranchementil  yaicyquelqueoiofe 
de  (i  fenfible,  qu'on  ibien  de  la  peine  a  s  empdcher  de 
groflir  le  nombrc  de  ccux  qui  oncainfi  iug6-  Pour  rcucnir 
f  laBaronnequi  ficcancdefracas  dansle  monde,etquicaa-  . 
&  tanc  de  defordre  dans  la  Maiibn  Palatine;  on  ne  peuc  pas 
d^lauoiier,  que  Madamc  V  Elearicc  n'euft  beancoup  dc  cort 
dans le proced^ qu'elle  tinc  d*  abord, lors  quelle coriHnenca- 
dc  s'  apperceuoir  de  1'  incrigue  de  fbn  Epoux.  Cai^aa  liea 
dc  lc  fairereucnir  par  Ics  carefles  ec  par  ladouceur,ellc  lc  prit 
d'un  ton  G  haut  e«  (i  fier,  qu'elle  cf&rouchace  Prince  natu. 
rellemenc  galarid  et  hdmiefte.  Elle  luy  d&ioit  les  douccurs 
du  Mariage ,  lors  qu'  il  euft  edi  plus  i  propos  de  les  luy  per-  - 
raettre,  et  mesme  de  les  lay  aflaifbnno  dc  touc  ce  qui  les  poii- 
Cc  3"  lioit 


l)t  C^,  n^..  Ot  marmiiim  imtr  firfiiut 

ooit  rendre  plus  agtAMes.  EOe  oi  fic  tant,  en  vn  mot,qD'eHe 
alifaialecouer  decePrince,etqa'eIle  ne  pflt  plus  le  lappeBer 
par-  touces  (es  recherches  cc  par  couces  fes  romniinons.  Abis 
qooy  qu'  il  en  fbic,  onne&uroicexcnrercePrince;  ee  ileft  bien 
henceuzidesChreftiens,quifedirencReibrniez,  etdoncla 
Morale  deuroit  eftre  plus  Ku£re  que  ccUe  des  auocs,  de  & 
rehdier  (i  ouuotement  et  de  conunetcre  des  aQions,  qui  peu> 
Dcnt  auoir  de  fi  tBrriblesySif/»,  Caix  ipu  b  frimdaue  df  bie* 
fjaa  fwr  ie  TbrSnti fmt  msdeld*:ltir'exen^  eftmttaffeux, 
frindfalemeitt  t'  ii  4?  maaat :  et  ilsfoB  reffmfMi,  mnfeale- 
meitt  deleitriiiuotiuifei  aSiimt^mais  ati^  ileceUet  qaffefetit  em  ' 
let  imiiam.  Exi.idc  facilc  patet ,  Miim  cfle,  <niod  a  v  c  t  o  x 
ciARii  EVRorAEi'*  (cribit,iplirdigiomsmeRacemfiii£ie 
rdiSam. 

$.   XXI 

Noam  ell  inter  Folonos  exen^um  BESivtOlt,  Lu- 
douici  Poloniae  R.  fiUae,  quae  in  macriinonium  a  lagcllone  • 
LichinRonimpiincipe  petica,  eius  pedcis  ante  non  annuit, 
quam  nouus  Iponfus  lacris  Chriltianonim  accefiiflet.     De 
qoo  cROMEKVs:  **  CaetentmHeiim^abherrebataharhari   . 
■  matrimomo.  fraepefkae  eratoribus.  caufae,  quam  d  rem  mn  xn^-  ' 
traretu  ,ip£bui  ae  rebus  vemfixi,  mmrvm  fud  Cbrifliaiiae  cun 
llfrbarti  aftaeje  nm  liceret- —adhaec  Oratoreirejfmderuii:  fued 
adrili^ommChriftiammattiiieret,  Itigelloiiemcumcaeterisjrii-  • 
trihus  Cbrifiiana  matre  natum,  iam  inde  ah  iiuunte  aetate  Chrifti- 
ana  reUpione  imbutum,  non  aSenum  ab  ea  gerere  emnami,  tfiamr 
idi  eius  atjifieriis  de  tnore  imtiatus  nonfit.    Sedqwdmultisfritf 
tifibut  viris  fetentihus  tiegauit,  id  eum  Hedmgi  et  matrimfm» 
eiusdatvrume£i,vtfepanter  et  fratres  et  gentem  fiiam  maem 
Cbrifiiams  tmfieriit  imtiarijtt  curatitfut. 

j.  xxn. 

•  Tom.  XXV.  p. ). 
_**Tule  locum  a^EOUBKO  integnm  P.  I.  turisfr.  ber,  Cip.IV.  f.]»We 


i  xm 

bsvECOKVHRegno,  ipANNEsfStnmn»  l><iy,po>v 
fteafiibtertui)oinineJi«}^(eculoXVL  Cathmnm  Polcmcam  ^  - 
fibi  iunzic  matrimonio,  deqaoio.LOGC£Hivs:*  fo«rn> 
lohuuKS  Finnoniae  Dib,  Ericifirattr,  iwFiJmim  frijfiSiu, 
SHjisnnndi  AugulU,  ftlcmae  Rigisfinrtm  Caiarinm  Pon- 
d^ae  religioni  addiSam,  in  matrinomtimyfimitris  fadm  nf 
tir  vtrumaue  rtgmon  Sutciat  tt  ftiomae  etmmiffioms  tt  ataidtia» 
-n^fSiayjtdex  aliiscai^frMfcrtim  diucriae  religionis,  daqiut 
fofea ,  rtgB  Snetiae  inftSx  lamegraiK,  dnxit.  Qia  ix  bac  aw- 
trimom'0  mgnatm  Sigismundus  equidem  adPoloniaeKegnum 
fiierat  eue^is ,  edam  defiinSo  patri  io  Suecorum  Regno  fuo- 
ceffit;  Vcmm,  dum  Catholicam  Religioncm  in  codem  in- 
trodQcereconaretnr^iterumfiiitdeie&us.  cheistianvsIL 
Dmiae  Rez  Ifabellam  Phili{^i  Auftriae  Ducis  filiam  duzik 
vxoran.** 

i.   xxm. 

Antooii  Nodu  Lufitani  13ras  cnc  EmnnDel,  de  qaoi 
iMHorivs:  *J*  tmnamid,  Prortgit  hdianim  dinatione  i 
fntrenaSns,  amSan  regne  txtorrem  in  GaUam  A^tampitfi- 
tnMt  ifi ,et pefi eiiu  mortemin  BelginmadMaitriiiumPrtneiptnt 
Ara^uuti^imfi  ritt^t,  cuiusfirvrcm  blanditiisfias  CMtam,  yliut 
ii^atiis,  ctmubiofibiiuiixit,taauttm,fifimam  oaolibtranatt 
mattffaSa^,mbiat*tSnixtllas  ftcontuut,  ct  aulam  Ifabeh 
lae  Axbidurifaefrcfieutando  Itdfam  Cfiriam,  ilhifiri  W^iamca 
ftirfeiutimi,ex  iHiusgyiiatccoi^xorcm  acctpit,  ct  diSa  m  vrbe 
extremum  Hem  obOt.  uat  haec  Aemilia  Naflbuia  ipli  a.  159% 
nupta.  Hoc  dcmatrimonioficfiiibitHVGO  qKanvs:*Mi 

•  ■lir.  tTIC.  lib.  TH.  p.  ju 

••  10.  >li»iiT<  Bf.  DMii\m.  m.  iMnite. 

%*  tTiuii.  LafiMc,  p.i;.  IO.TIITOI  NaC  dmBie.  mt.  XHt 
||.  194.  de  hoc  matriinonio  fic  <ltcit :  AcmilU  ifi  an  hhr  jm.  Prian 
Emanucl  KOniai  Aotooti  too  Fbnugall  Solta  n  DflA  in  llgllaill 
Termihlct,  Tddieti  Ge  ctL  Kiniir  KMiiak 

,       -  ■  I    ,,r,db,GOOglC. 


aoo  Otp,  tV.  Dt  dttivmim  imnperftMt 

$fm  tanrn  ifite^rum  idiW^audiwnfufty  fed  comipcuni  moerore 

domcftico,  dum  foror  ijtjm  ^  etiam  ex  nuare,hsm^%  nuptiale 

fbedos  peragit  clam   fratrem,  ordinesque^    dmare  fimia^  a 

Ouia  tale  adfoBumfadlius  vema  ijuam  ajlei^  jperabatur.     &• 

faBam  baBemu  to  foaio  Germamfue  moribus  Emanuel  vuku  et 

fermmefeHexerat^  haud  abjitrduf  imter  ahfifdijumdacbraytt  m- 

feratiMtm  ciere^^md  iwtemxregiofangui/te  pervimat^ueimurioM 

^aterms  fedihus  exfularet.     Antonium  tnim  patrem  oftentabat^ 

ati  bretfe  in  Uifitanos  regmm.     Hic  cum  fratro  ChrlftophcMO 

CaOiam  AngHamMe^  et  cunSa  FbHiffo  bo^tia  oberraiUy  viu  vir- 

gine  ec  quoties  ubuit  adita ,  C^aam  mos  Ucentiam  d^dtatjretaata 

ix  veteriJimpJicitate,.p<^quam  ipfaperiit.Jinfpem  Haffouiae  a^ 

.  nrrarf/ ffl(7diTi7;,quanquam,praetercaetera  fcntuRae,rdtgio, 

Vtriquc  pacria   4'^^^^^'      Prohibiti  confpeBu  prineipis  nov 

-  comugeSy  lemendae  tku  irae  VefaUam  concejferunt:  inde  regttSi 

An  lutitmdiam,  baud  amUs  fMultatihus  priuatum  intra  modtim 

,.  viuere Jpe5(d>antur.      Id  eo  triftius  fuit  in  Araufionenfis  filia, 

Saxonum  nepte ,    quod  ame  atque  etiam  tum  Borbomaejbrores 

auBoritate  procerum  et  diBa  i  ftibUctdfaeJiorentes  indamosmofftit 

fokmihis  aeducehantur*     Quippe  Paliuino  priiicipi,exiis  qui 

Imperatorem^cgunt ^   Ludoutcd  luUana  nupcum  i&rat).  Henric9 

Duci  BuUmo  Ifabella:  Et  FhiUppo  Comiti  Hanouien/i  baudjper' 

nendae  inter  Fraacones  opulemiae  Catharina  Belffica  cognomento 

tothcabatur*    Carslam  vero ,  ^uam  Brabanti  ^uaaamjuo  de  nomi- 

ne  dixeranty  ambierat  Claudius,  TremoUa  ftirpCy  Tjuarsii  dux ,  afmd 

PiBones  clarae  potentiae:  adus  cemugii  trgo^  fmtd  ad  wjemof 

'aanmatreOaUiae  moresyregemfu  Hemricus  Fredericus  Z^^ 

tionem  Ubfram  ah  ordinibus  impetrarat, 

§.    XXIV, 

Necinter  DucesdenmcExempIa.  henricvs,  Dox 
X.otharingiae,  CachoIicae.Keligioni  addi£his  Ca^arinam  Bor" 
bomm,' Antonii  Kauarrae  Regis  filiam  duxityxorem,  cum 


qoa  tnricn  Mnquilhm  ^ne  traiileglc  vfiam,  ^t  quo  I A  c» 
B  vs  L  id  Parhinientum  incer  alia  loquimr:  der  Herzog  von 
Baiir,undC3tbann^voafi(nicbon,Heinrichdes4tenK0nin  ^ 
in  Francknich  eiiitee'ScliHxlhr,  find  untofchitdliclHr  it& 
gionen,itberinf9l^er.Eini^eitbey(animenindcrEhege^  , 
wefcn,  dafs>er  keiiiKbefiere  Gemahlin,  und  fie  keinen  fift 
fem  Gemahl  hat  antreiSin  mSgen.  Im^tenlahreSirerEhe^. 
Int  fidi  g1ei<£  viel.ElBerfaiemiig,  Afiei^6n  und.-Uebung; 
hsy  ihn  v^mieKfaii  hlfen,  ate  ^eicli  ii»gi{ten  j  die^eichi- 
iiiinigleafdeirOdniither.  Barifdhen  beyden  PeiJbiten  war  liSi 
bC(cblfien,^^die8eJi]gioriibqr^Seite  eefi!tzc,'man  SeSd 
eineSeel,  niiSicinziT^ren  Leibemi^&ndemineinem,  fomit 
zweyon  N«hmensenennetTtotden,4chtenm6gen:  danB,fl« 
Ttdoen  mic  eioad' UuadCjimd  ilkeGtdanCken  gien^  iW 
«nem-Henzai.   ' .  . V       .';-!i        '     '  ■     ;'    ■  ':  ' 

':.'.'   '  i.  'ixv^  . ;  "  "•  ;. :'  '7' ■ 

Ex  Germaniae  DudboS' de  matrSnbnio  intir  ip.  rRt- 
frSKrcr  Eleftoris  ■'fiBum  Wihiogertinim',.  ,»b,  i-KiiSici- 
ev '!rf'n.' aWj»t  tf  ()*i  I6r  k.ilf ;'I^inji3dlI.'«tgis  (tom&^^ 
mm  Bliam  ftSC  aanrt».  ■IPbftqiiaineiiimii^rFerdliiaridtritf 
I.  ratibne  relisionis  atqueeleaionis  ipfiris  irt  Romanoram  Re- 
gem  difiidia  fiuflent  lilborta;  de  iisdem  componendis,fubinde 
agelnctir,  et  {ler  TnKtetum  Cadaiienfem  de  a.iJ34.  com-^ 
gQ<itioms'm{cium  ficbat, '2101)6 \inicqiiemi'tfnnO  1535.  idenf 
Traaattls^V^iennsreconfiriiWbatur.  Dtim  igitur  ipfe  Eleaor 
Viennae  praeiens  eilet,  "per  Tcgios  miniftros  matrimonium 
inter  vnum  a  filiis  Elf^ris,  atque  vnam  ex  filiabus  Ferdi- 
nandi  I:  proponebamr ,  quod  camen  Eltfiar  ex  >eo  cai3lte,iqnod 
anibo  armoc  efient  impiiber^s,  Tenuebat.  In  cbimtiis'vero 
S^irenflbus  a.  I544.quibus  Eleaor  iterum  pra^ens  erat,  per 
(^ranuellanum  hoc  matrimonium  demum  proponebatur,  id 
;  '  '         .  '  ^uod 

iSkriiiiiH  [uvtr.  Hmk.  P.  II.  Dd 


ao>  <  Cif.  IV.  BtiHflrtmmi  intkpafiiM 

qnod  ettam  Ble&bif  hauddis^cebat,  dnm  ffliits  i^as  nani 
rnaior  iam  dum  quindecim  enct  annoRnn;  fola  tammTcIigio 
obfta()at  Dum  •^i^  ad  hoc  negotium  ceni  Deputati  defti- 

.  narmuraCaeiarfsquidempatte^Mnitiiiir  Ar«urrk(<j^tm(<^ 
^tnKT,  ipart&RegiSj  lo.Hofiiuimari,  Si:^- in  ijrun^iteht  et 
Str^cbm,  a  patte  EleQnris  vero  Gregmus  Bnak,  et  Rrmci. 
fpu  Bmarim ,  per  (ingulaFcm  Traaatum  d.  XI.  Ili^i.  1544.* 
amne  negotium  itiit  cowpoftmn:  das  Ktiiagl.  Maj.  ihrefedi' 
iibeToclKer  Fniulei»Elc(>noc«ii.(iimcdecenn9ii>iin^l,fo 
^Zwifink  der  ArittigehSdfigiaii,  voi-,  iihd<diefie%K 
Mamlbiaire  lahre  erreidit,-mitWiaen  tihdWiBendcrKamif.' 
Kifylerl.  lyid  Kdnigl.  Maieftat  aucb  geineiner  Reichs-Si3nde 
zU  chriftiioher  Vergleichuiig  g<bracht  mude,  datzu  ihis 

Nb^deMaieilatett,  M^  aucH  OBr.l^biir-tBrftza  Saoiirsen,idtf 
vermfiglichc  Hiime  und  Ffitdenmg  zn  erzdgea  atietUg 
irSren,  benantes  Chur-Piirdieqs  illcefte,  und  im  Fall  feines 
tddlichen  Abgangs,  den  andeiti  Sohn,  auf  den dieChur  zu 
§achiea6ehle,'  e&lich  zuyerm^lhlen  z^  iageh  imd  yeripre- 
cben^l^  idem  TraSatnsajblf^jtqiie  RegeRamanOf 
raijij^fijji  ptihabjbfi  giusdetft  SMBfiBMpii  ?^gus  i^^M^ 
idmt^Sxmi  ita  &Sx(.::fufmmSm  HirffJittimo ,  jiMado  $>■ 
xoaiae  ilux,  fr>  Bjmmorim  regeVadiBwAtaammagnollent', 
baec  autem  in  coi^uentu  Maio  menji  tratuaSa  res  fiiit  et  ob/ir* 
^a^iam  SmQpromi/it.  Caefar^  imucempaSionem  J^alem  «S^w»-.  ' 
igv/  ^qae  Cfita^sc^tffirmat,  •^uda^e  'boc  jnrpetfto revtfauerat,^ 
ef,JiCIiueii/fm  nwri  centi^gat  shjque  liberit  mafcniif,  vtei  Saieo 
/eroriits  ttlierique  mares  ommno  fuccedant  ,fermittit ,  ea  tamen  con-  . 
ditione,JiquiJemant£bur^caJitm(ie  reUffonecontenerit.  ArSio^ 
ris  etim  vi^^-cau/a,  FerJinandttr,  i^^jrobante  Caefare,fliam 
fiam  Eleiioi^,  SmmsJiUo  lum  maximo  de^endetj  fi  cfnei^th: 
."    ;  tli. 

*  cuat  apud  HORTLtosltVM  FrfMben  ilf  ttnlfrbin  Kriaei  f.  tL 

lib.  III.cXl.  .     ,  , 

••  lib.  XV.  p,  iiu"44<.  '■■■-      >  )H-  ■•■    ;  , 

"  .     ,  ■   n.,„e.jbiLjOOt5le 


itimfiHlltS^mt..^-^i  ,«93 

-  J^JuUarcatatm^  et  magtto  JikKfo  Tegebatw  vtrin^,  jfir,  vt  m 
Mati^Miiir  quidettt  atque  /kii  qwcquam  de  » fcitvnt.,  nattt  aSa 
^esfiut  a  faueis  cnfiiiariis,  et  Catfar  Grauuelk^iilin ,  Terditumdue 

'  Ji^isatitatm,  Sax9  fetuanutit  at^e  Bttrearjum  adHhuiti  Incenni 
idiiisl  loec  (ponSdia  fub  coomione  filtimifoerinl;  canuaQB^ 
poft.bienniuni  Henricas.tL  taasQilliht'.Otlfl)iiat,ociOa^<' 
ilophonim,  Wiinehbergenfein  Ducem,  Herculis  11.  Fernt^ 
riemtt  Ducisiiliam  primogenitam  AtmatHfio,  Friderici|)ii> 
mogenito  Adtoifenri.  MaterRenata  Ludonici  ^l.  GidtotuM 
Vttgts  filia^  Herculi,  Eorrariae  Dnci  mipca^  ErangelicsiiKd» , 
{ieicmiaurespraebaerat,  coi  £Hiebanrin  aok,  M.  Antonlta 
FTarainfas  MARCELLTs  polincbnivb.  Saxoniaevero 
£le£iar  lianc  coaditionem  ablanmnon>lanedetreSabat,iid^ 
oi&Duoi  Wiir<enborgico%nigcabatj  k  com  Ferdinan^d  b 
niionB  fiiit  fiii,'ceita  paSa  iniuiflev  ^iqnibus  ipii Jfiits  IVndft 
tnndi  confenfu  icedere  hautliceretj  dom  veib  Ferdinariiiiw 
(ine  dubio  ad  Cbmitia  Ratisbonnam  a.  i54jS.iindi&a  vetiire 
ddieac,  le  per  legatos  fuos  CaeTaris  atqueFerdinandi  ihentem 
vieHe  «x^orare.  Hoc  fa9»,:re  xaim  WBiteBbergioo:  Doco 
fiiperliMmatriihonio  TbesiisaQmifn:  DaniJgituciB^ 
fijs  comMit^Radtbdnenfibus  0.  i$46.  &ti9  adpatecet,  nfl.oiS 
bellum'eneexpe^ftdam,de  matrimdniaAuibiaco  non  ant^ 
pliuscogitalntEle&ar,pociuseum  Wiktenberglco  de  tWi 
rnrini^mairinloniaagdnti  !3iEEPHiNV«eciam  lo.  Fride- 
rici  emgiem  oon  fidum  Ferracuniij  feil  etiamduos  nobileirea 
miaeint,  nec  alienosle  gerebai  Ducifla  vna  ouAi  Ducis  fta- 
tre,cain&nkI^BiTarien&,  in  tanium  vc  eciam  legaoim  Po: 
Ipnicum ,  qoiprincipem  luuenem  pro  filio  regio  peterenc  di- 
ipittei^nt.  &ianuittamenhocn^otiumpoltclademMiilil- 
bCTgetiiei»,  atque  princeps  luuenis  Ferranenfis  cum  Franci- 
lcoXiuifio  fiiit  m?ri^:Joft  pig^TOjitejitipiieoi  a,,«f3- 
Albeitjis  Boriiflrae'  Oiix  eMarctiiohiEus  Brandenbuigehubus 
Dd  a  ,.« 


aoi  <  Ctf. ly. BtiHilrBmm jwifc {irfms 

qood  etian  Ble&brfiiiuddis^cebat,  dom  ffliils  qpfiiis  natu 
imior  iam  dam  quindecim  eflec  annomm  j  fola  tamcnrcligio 
ebfta^tat.  Dun  v^  ad  lioc  oegocium  ceiti  Depucati  defti- 
.  i)afmuraCaeiarisquidemparte,Mni2«irftr<)Mcrii<6n»atf^ 
fani/,  i  partei  Regisi  lo.Tiifikmm^,  BJn  inGnmpitUa 
-  SniciaiB,  a  paite  Ele^ris  vero  Oregmiu  Snek,  et  Rrmci- 
Jau  Burctribuyfer  fingolarem  Tra^um  d.  XI.  Sfcrii.  1544.* 
emne  aegotiunt  iiiit  «Knpofitum:  das  Kfiaiel.  Maj.  ihcs  fedi- 
AeToclKer  Fi$ulei»EfcOnor«tt(tanadec^n9n)imfUI,lb 
^ZMriiink  der  Ari^nhHdigioB,  voi-,  iiiid  ehe fie  Sne 
ManiibahK  lahre  en«idit,-mi<  WilRn  dtdWiBen  dcr  RSmiC 
Kfyferl.  qnd  Kfinigl.  Maiefliit  aocb  ganeiner  Reichs-S^inde 
Mi  chrifflioher  Veigleichurte  g<bracht  vnii^,  darza  ihts 
^bexde'^''^^'  ^  atNh  ov.Cbur-SBrftaa  Saoii<°sen,a88 
vermf^liche  Hiilfie  und  Ffirdenmg  zu  erzeigea  erUeckig 
wSren,  benantes  Chur-FiMleqs  iiltefte,  und  im  Fall  ieines 
tfidlichen  Abgaigs,  den  andem  Sohn,  aufcfendieChurzu 
S^hfcnfiehle,  elutich  zuyeimStilen  zfi  &geh  und  yetipre- 
cSnUpei^  Idem  Traaa't|isabIffl(B.»tqpe  Rege  Roni»ii<>. 
ro^fiji  i^tihaWte  ^&usif^sWiBW»  »^iau«  &«i»<S* 
atms,^,Saxa  ita  lxxp\(.:J<ifm>ribu  HliruJitiima,  fMitdo  $>■ 
xpniae  ijux,  /v»  Ramaaorum  regeYes^&visnixannottagmliertt*. 
baec  autem  itt  coi^uetuu  Maio  menfe  trafuaSta  res  fidt  et  obfer^ 
imtiam  S3110  promfit.'  Caefai;imiicemi>a3ioiiem  Jfa^  Saxo-  ' 
t^sii^iieCliiiaifis.^coi^niut,.-^wdtafe.iocpirfefMre(Sfaiieratf^ 
tt,fiCliumJim  mm  caiti/igitt  absipie  liieris  mafcvlii,  ttei  Saiai 
fororiiu  Uherique  mares  mmmJiiccedMt,fermittit,  ea  tamen  coft^  . 
ditione,  Jiguijem  anii  butic  cafiim  ik  reigiom  comemril.  ArSio^ 
ris  etiam  viit^.caiifa,  Ferdiiumdus,  i^pnhaiite  Caefare,filsam 
Jimi^Eiaiiormi,  Saxmiifiliotiatu  nuiamd^aidet)Jiifmy«r. 
.    ^    ■  -■    ■tii. 

'  eiui  apuil  ttoaf  Ltt»  va  Trjiulm  dii  intfitu  Kriita  f.  n. 

lib.  Ifl.  c.  Xf.  ... 

••  lib.  XV.  p,'flW44<.  .■....-.    .■>  ■.>.•.!;.'.   •. 

•       -  no,t,zBdb,GoOgle 


■iwjudrili^ms,  amt^umiBafiimatura^i,  fcfitrliis  bte-vi^ 
■  4efitiiarcontim,  et  magnojikmfo  tegebatur  vtrinque,  fic\  vt.iie 
Lam^amiB  ipadem  atque  /ixii  quitquam  deefi/iirint^  nam  aSet 
resfiatapaueissen^iiariis,etCae/ar  Gratuieiiaiadnt,  FerdinMdiu 
'  Hefttuamm,  Saxt  ffuamm  atme  Sartartum  aSihiit.  intenfll 
idaetbacB  rponlalia  fub  comBaone  idltifnifiieHnc ^ntnSaj 
soft.bienniuni  HenricusJII.  toae'QiHh£lOelptimt,BeiCiii^* 
uophonnn,  WiirtcnbeTgenfem  Oucem,  Herculis  u.  Fem> 
cieolis  DucisiSiam  primogenitam  4wi>in,Io.  Fridecicijui- 
magenito  ftcit  ofierri.  Mater  Renata  Lodqoici  XiL  Gdtmihk 
fEsgis  fiUa^  Herculi,  Eemriae  Doci  nuptat  E<ran|^culCi^ , 
^^ni  auces  praebnerat,  cui  faiiefaanr  in  ^xAa,-  M.  AntoniQl 
{Taniinins  MARCEI.LVS  folingenivs.  Saxoniaevera 
£le^br  hanc  coadkionem  ol^latam  iion>Ianedetre^bat,&t 
liiiiDtKiiWtirtenbargicofignigcabacj  K cum  Ferdinanddb 
laiione  Qil&i,  cenapaSs  iiriuifle^ilriqaibus  ipfiJiitsF«ldi>  ' 
linhdi  ccnienfn  cedere  haucUceret,  idam  veiie  Perdinaiiiiis 
(ine  dubio  ad  Cbmida  Ratisbonnam  a.  tsff-'  indiSa  venire 
d^eat,  &  per  legatos  liios  Cae&ris  ati^Ferdinandi  liienteni 
wHe  «pdorare.  Hoc  hSto  ,,k  txm'  WDneitbergiOK  Doce 
fiiperhocmattiBionio  TbaaiBuCluina.  DanUgilivin^ 
a^  coinRlisJiatisbdneafibusia:  p^  &cis  adpawiBt;  nii.affi 
bellum.efleexpe£landam,  de  matrimonioAiohriaco  non  ani: 
pliuscogitabat£le3Dr,potius<:um  WQrcenbergtode  A>u 
rxnn^matrimonioagebatL  ajEEPHiNVsetiam  lo.  Fride- 
rici  enigiem  Qon  fi>lum  Ferracunu^  fed  etiam.daos  nobilei^ea 
ihitt^t,  necaiiettos&gsrebatBiieiflavng  omh  Ducis  Srv 
tre,ca>diitd>i)aTanenK,  in  tmlum  vt  edam  legacum  Po-' 
lonicum,  qui  principem  luuenem  pro  filio  r^o  peterent  di- 
ipicterpnt.  EaanuittamenhocnegotiumpbSclademMiihl- 
bdgeraenr,  atque  princeps  iuuenis  Ferranenfis  cum  Franci- 
fco  Cijifio  fiiit  mfiritaH:  Port  pidtoris  libp^tipaeia  ^,.«0. 
AlbertiisBoruflue' 6i& eMarchiohiBu  *"   -^  -i-l .-a..- 


lenbuTgcolibus 
Dd  3      .  .    ■  a 


Coc^lc 


«14  Cf.  IV^Di  MOrkitiiut  iittn  frfiim 

«s  SigisiliujlMf  Aagofti  Foloniirum  fimribus  vnain-Io.Eirl- 
■4erico  inDiori  in  mwrimoniuni  proponebat,  n^xmdetnt  tti- 
mcn  Eledor :  &  prius  Gom  Ferdinando  foper  matnmonio 
wfiuftriaooloqaiyElfe.  Duni  igimr  £leSoi-  Fenbandi  men- 
«on eaplaranit,  iOe phne  remiehac,  coquod  dc rd%iane 
'    ■£iilletoomd<intam,aiiqBelVabKp£ueaaitmtata8,et 


licet  Albenu»Dtiz  FotoakiBB  Priiirapein  dentio  proponenc 
nihfl  tamcn  cfiEo:it,quin  podiis  la  Fridericas  der  Mitcicrc 
«d(r,H..  didiis4..ij35.  Agmem  Muitii  EleSnris  vidnani 
l!bt.'mae^omO  upiiliret.  .  ISbe.  yao  drca  aimi  dimiifiiaa 
idkmSa,  nfiiCtiitabac  ncgutlmu  Albcrtn^  atqtie  lo.  Fridoico 
oon  firfum  &d  nann  iratri  qiAslQainiiljiiiiieliiiodeaiwfi' 
U»  Fdenicafpniponebat,  vtrisqae  lainen  boc  matriiaonf. 
lanpananquodincammunione  adhuc  vfeieicnc,  parmn  ob 
adigioaii  diuerfiatem  recu&ntibusi^itiaala.  Frideriaic,  am 
fiiKdtlo.  Giaifidraioonfei&,  exiationibospQlicids^Ytviref 
«aitasatagis  ftmaicc  matriinofiii  Auftriaci  aegodinn  rtfih 
&Habat,  cau£niqae  per  Wilhekam  luliaoenlem,  qai  Eleoao. 
raeAuftisicaeibcorcmiMiimnhabcbacinmatrimoaio,  ag^ 
tnc,  Seidiaaade  tamen,  tunc  Ca^re,  rcnnentc.  /  md» 
WiOcteabergicut  Duz  per  Betram  Faulum  VeKerimi ,  Lor 
oieciaiii,  HeNnlis  K.  FeisrariealisDaGisiiilJainKcunde>^ni> 
m  proponebat.  Haius  caoia  Lucam  Tangelinmad  WSr- 
teMfcergieum  et  Vergerium  la  Fridericus  Duz  mioebat,  vt 
de.  ftwi  iprinqpis  fliae,  tdigioois  iainre  atqae  tioM 
DoeiciwiadOTireret.  AgtsBum  ctiam  per  Hiw<'n>n  iuit  d« 
nntrimoiBo.^MDaicp,  atque  inde  mipctianda  fiiaRffione  in 
KegnumFdoiiialni  j  fiogala  ouncn  GoBfilia  peiucut  .euaa&c- 
rHBt  *  '  ^ 


•'JclibtngiiUl  10.  loicil^fllfl  M&I^ii»  S/iUtt-CiiaiKli  t.Ot 
c  !fl. Tberiin  agit.  ^  "  '  .     .     .      .. 


5.  xxvt 
tii  i.nt 

Goot^lc 


ilgtrflt  M^tnla    '  Mf, 

4.  XXVI. 

rHiz.iBEKTvsBaden(is  Mvchio  a.  I5S' matmnonio 
~  .fibi  iunxit  Meditildem,  Wilhelmi  IV.  Bauariae  Ducis  filianij 
quae  in  religiQne  Romana  equidem  genDaniit^  conceSit  Or 
men,  vt  liberi  ez  eodem  matrimonio  in  Euangclica  reI%ion& 
educarentur,  quo  ipfo  eadeni  Relig^o  in  Baibm  linea  nuc  in- 
croduQa.  * 

§.  xxvn. 

Philippi  Ludouici  Principis  Neoburgici  SiiK  DMQfe 
oior  woLFQA.Navs  6V1L1ELUVS,  vt  partes  &as  i* 
lutiaonifi  ruocefligne  magis  finiacet,  a.  1613.  nuptias  cebr 
bnakaiaLMiigiakiia,  Guilielmf  BaunaeDudsfiiil,  oe« 
multb  poft  d.  15.  Maii.  anni  fequentis  1614.  iMgle£ba 
AuguQana,  quam  haSxnus  coluerat,  confeffione,  RomanO' 
Catnolican)  religionem  ampiexus  eft ,  et,  MilTa  in  parochiali 
templo  Dtifleldorpieiili  magna  lolennitate  cdebrata,  Eochar 
rifHae  Saenmentum,  cum  coniuge  Itia,  morePontiiicio  acc&' 
pit:**Hoedematrinionio(icfcribitPAVLVSPiAsEcivs:*,» 
fraedpue  iht  pr»  iuliacerifibaereditAte  dtfirabenda  princifes  foffb- 
^imt»  etvidtBtim  noms  artibus  certanar,  eiorta  Ji^picione  ie 
'We^mig»  WiVselnu  Neoimgico  frintipe,  pojl  comnMmt  am 
jlSa  Diais  Bauariae,  et  Rgligienan  Romttnam  CatboScam  per  ^ 
fim/iijceptam,  ne  coi^entiret  Hijpanis,  qm  omaes  modcs  potiantk 
iBaPrmmcialuBaeei^^yuurelant.  Alteraveroconiaif,  Ca- 
roUnti  Catbarim,  loannis  II.  Bipontint  Duc»  filia,  ipfi  a.  1631. 
impta  aCathdicis,1ioetabiisaaIincin  mortir  agone  conllittua 
Taldeagitaretur,niillarationeafidefuafiabducifuitpaffii.*«,* 
Dd  3  f.   XXVUL 

*  cOfif.  mttoF.  ^.  Prer,  Jmfi,£jk,  iK  c.  g.  ti.  n.  p.  ]]}. 
** apud rAxiTif  Hill. Falat.  ^  104. 

^  *«*  CfalMLI».  Ig7>.  UERCVILaALLO-  «ELGICTBT0in.Xliib.-tf.II.50. 

HeLTicvs  V.  B.  p,  i^  LTaoLrHXrV.  B.C.U.  n.  tj.  fBaOKB* 
Hillor.  EccW  lib.  IV.  c  II.  n.  uo.  Bileritiirillliiiciit^ti/iilrir- 
.(«.p.  I.  cap.IJI.  f  XC. 
•„•  lOlBHis  Ap.  Pe}ir.  f.y>(.  ,  r^  ] 


«•<  Ct/.iy:  OtiluMmimulirper/aut , 

j.  xxvia 

loannes  lunior  PrincepsNalTouius  fineae  Si^cnfis  duzit  ' 
a.  i6iS«in  matcimonium  Erneftinam  Arembergicain,  quae 
etiam  imricum  ad  lacia  Catholica  permomt.  * 

f    XXIX. 

Anno  i62g.  Btifababa  S^a,  lo.  Georgii,  EleSxiris 
Brandenbumici  Tilia,  lanuii  ^dziuiUi  vidua,  fiiSo  Hamn 
Ouci  Sno-Lauenbnigenfi  hiit  nupia  neque  Feligionem  muar 
uic  **  An.  1636.  Francilci  IL  Ducis  Saxo-Lauenburgenlii 
filia,Hedmg;isMaiia,Hannibali  Gonzagae  S.  B.  LPrincipi 
fiiit  elocaca.  *»* 

§.      XXX. 

Anno  1639.  b.  Antm.  ^^nitr^m  Princeps  duxic  in  ma- 
trimonium  Annam  Mariam  Chriitianam,  Brandenburgici 
Marchionis  filiam,  tamen  inReligioneEvangelica  conftancis- 
fima,  de  qua  10.  wolfganq  rensh  %^*  und  ift  die 
DuichlaudiCffifte  Fiirftin  in  deh  Winlien.Stand  Afylum  Vn- 
flariae.gewejen,  derer  man  es  nechftGotc  allein  zu  dandcen, 
dils-das  Exercicium  Auguft.  Confedionis  in  Ktinig-Reich  er' 
haken-worden,  nachdem  iie  liire  Wohnung  in  Oedenburg 
genommen,  und  durch  vielerley  Handlungen  am  Kayferlichen 
Hofleund  Incerceflions  cheilsdurch  ihre  abeeprdnete,  theils 
durch  die  vnirte  hoheHSuferSadifenundBrandenburgdie 
Sache  recommendiret. 

■§.    XXXI. 

*  [UHOP.  [ib.  V.  cap.  V.  p.  41^ 

,*•  VuHoFp.  lib^  IV.  c.  X.  de  Duc.  Suo.Uiienb.  n.  n.  KBHion^lTt 
BrMndeiituiv  CeJkrnhdy».  pag.  ^i. 

V  c  ^-  n.  9.  p.  •".  18*. 
*<,•  BrjnHtnhurg.  Ct4imbtyHl  p..jUf 

|:an7,db,GdOt^le 


.    .  Siurfiii  nSiMji       '      >  »7. 

Die  ■Vm  Maii  164&  Eriau  Ade^biu  Coiries  in  Salm- 
flnSw,.  nnirimoaium  contnxit  cwn  JVIagdaleiia^Mauritii 
HaisiaeLandgraqiilineaeCafleUenfisfifct.*  ,     , 

§.   xxxn. 

Thilifpus  GmUdmui  Eleaor  Paladnus  a- 16^  matpmo- 
riio  Elijhhetham  Ainalian  Geotgii  11.  Landgrauri  Haffo-Dart^  . 
ftadii,  ffiam  H.  Septembr.  fibi  copulauit,  qnae  paulo.  poft 
Pontificiorumte%ioniacceffit,aft  eandemviduareliqmt.  ,Eo- 
dem  Anno  163.  Au^u/la  SifUa,  Augufti,  Principis  Solistaccnft» 
SlaWaicejhoVnncipiLiikmiiiw,  Duci  Saganenfim  nH> 
Oum  c6nu(^iit,  quae  in  religione  Euangelica  conftans  pow 
tfiariti  6ta,  Notibergam  habitatum  concefllt,  ibidem  a.  168*. 
aefijn£la.  ** ' 

§.  xxxnt 

■  CHAKLOTT A  GeorgH  Lodom'ci  Pnncipis  Na^niei^ 
fis  Rneae  DiHenburgjcnfis  fllia  anfio  166«.  a  v  ov  s  To  Gomitt 
a  Ufmz,  foOtsi  Ferdituadih  Gobem  Comiti  Affertmomi  a.. 
SaBximii  arnio  j68o.  nupta  VinarinfinHungaraanno  1686. 
mortem  obiit.  *«* 

.$.    XXXIV.    , 

■  rtnDBitrcTsDmtHoMato-^WifenbnreenfisCatholiaK;, 
ainho  T673.  fibi  copulauit  CmUmm  exDucibusLigniamfibu» 
gentis  Piafteae  vltimam  Lutheranam,  cum  qua  mox  diiTedit; 
vt  pfflfca  ambo  fegregem  vitam  ageient ;  *»»*  Hians  ver» 

•IMBOI.  iHSf*.  JV»«m»>.  lik.n.c.«.d.Coi»it.  Safa.0.  Ij.p.ll> 

<!)•  -  ■ 

••  i0H»»iiEi  ad  nnEi  »;/!«•.  J".»/^"».  p.  S"?^ 
•«•■iMHOP.V/i/.  y.  cajf.  VI.  0,46.?.  m.  J41. 
*,.'  iMBor.  Htiill'  froanim  liB.1V.  cix;  ».4».  I>.«77'  r^,,  '     |„ 


iog:  -Ctt-  tV-Ot  nmtimnik  mm  tff"" 

Pacris  Ph0ippi  Ludouici  fiUo  nsEafenior,  DarotbeatHfdfiba, 
Euangelica,  GeorgioLudmco  Sinnenderfi}  CathoUco  in  manuni 
conaenit.  Tettin  vero  w  ffliabos  FHdcrid  Due.  Holft. 
WifenbuTE; '  Ekaiora  Margarka,  a.  1674.  Liditmlhani»." 
Friacipi  Maximillaito  £iit  nopta.  * 

$.    'XXXV. 

Hie  IV.  fcri.  1678.  Otrihs  ^fafltae  Landgranins,  Wan- 
&idac  ad  Wetram  fedem  habens,  in  fecondo  ii)atriniom'q  du-' ' 
xic  JUataJrinam  lulimam,  Conraem  de  LeiriKgri,  EmioonU 
ct  Dorodieae  Waldecdae  filiam,  Geoigii  Haffiae  Landgri' 
vii,  c  lincaDarmftadtienfi  viduain,  **  quae  mariti  reiieionl 
PKiIlo poft quoque accelGc:  'O&Derotbea EIiJ}Aetha,Vimip^  - 
Ludoiuci  Dacis  Hoiratiae,  Ilneac  Witjainirgei^  filii  fcribif 
IMHOFTVS*»*eaaimoi66i.d.30.-Ofifc6br.  Gevr^o  Luimct 
Cmiii  SiHzendorfio  inmaimmaiiiiemtteoqiiefrjuafiti  a.iSgi. 
fato  fmBo.,  fequenti  aimo  Ludataco-dc  Rabutin,  foamiide  Ra- 
bmin,  Dmim  de  Sellesi^'»  awa  miiiari,  in  SMTcim  Cae&reo 
ekiniiam  gradum'  Geoeralif  equinim  pcacfeffi  ofatiaagi' 
nnpfic 

^   XXX^VI. 

AVGVSTi,  qui lo.  GeOEgium I.  Elea. Saxon.  patrem 
canquam  filius  fecundo  genicus^colebac,  MagdcbuigenfisAr- 
cMqiirc&paCul  AdmlinHlratiDris  JUiu  ^^uartogaiifut  Heiri. 
dlt,  Capimli  Magdebnt^enfis  **«*  Praepoficus,  Bifi&etbtm: 
iUfertiosffl  Refiinnatamfo.GeorgiiPrincipis  Anlialcini  filiam 
eo  cempoisAbbicil&mHenioidienrem  d.  30.  Marcii  i6g6. 

diixit 
*  c.  I.  o.T|r.  p.  »7^.  «*  *77' 
«liiHbF.   lih.l$e.  tgp.yft-fti^, 
V  c.  I.  cap.  IX.  p.  Z75.  .    . 

*  .*  huius  vJMm  (ingnbri  cun  lcriDGt  10.  CHRitT.  lieKUAItll^l^ 
"     iaft.H//(,p.  Llib.  Iir.  C.VIII.P.  172.  17).- 


fyitrfie  JleSgiaiu.  tSot 

dwrit  vitoran  ;  ideoque  a.  legg.  eandan'  refomnBBn  relt 
gionem  fuit  ainplexus,  quam  tamen  publica  au&oritace  i 
Thedogis  XJpfienfibus  yidemus  copiubtam  apud  SCHSK- 
TZIVM.  * 

f.  xxxvn. 

Minime  nos  motantur  exempla  recentiora,  dom  Mauri- 

iiiu  Gmlielmui  Dux  Saxo-aticen/u  a.  1689.  matrimonio  fibi  co- 

pulaueritMariam  Ana]i3m,FridericiGiiHielmEk£korisBaa- 

denburgicifiliam,  Caroli  Megapolitani  Ducisviduam,  religio- 

nis R^nmffae.  Jo.£rmftusDux Siix(hyifuiriF^-i.^^&xit 

■Qtrt^am  1^/rotheam,  Friderici  Haffiac  Xiandgrauii  filiam  Kem 

Jvrmatae  Rdigionis.      io.  •Guilidmus  Dux  Saxo-ffenacetifit  a. 

1690.  dnxit  Amaliam  Guiliclmi  Friderici  Naflouici  Principis 

fiiiam,Re1igionlsrf^maMc.  Hodiemus  Dux  Regens  Gmlielinut 

TJenricus  a.  1716.  fibi  copulauit  Jbmam  Sophiam  Carolam,  Al- 

.  beiti  Friderici  Biandenburgici  Marchionis  gliam.    Inter  ho.- 

diemos  Dominos  Marcliiones  Brandenburgicos,  Carolut  Gui- 

lielimumietiaaOmUia<xitBsi.i8.  MaiiiT»).  matrimonio 

fibi  iunxit  Fridericam  Lu3micam,  hodiemi  Borunbrum  Regis 

Poteirtifliml  ffliam  fecundo  eenitam.    Princeps  vero  haereSi- 

tariufi,   Tiunc  Tero  Marcnio  Baruthinus,    primogenitam 

fridericam  Au^uflam  Regis  fiorufliae  filiam  d.  20.  Nou.  1730. 

duxit  in  matrimonium. 

%  xxxvm. 

'  ReceDtiiBmtim  efi  exemplum  AugufUifimtlmiieratoris  nofltl 

.   CAi^OLi  VI.  qui  a.  1708.  lofipbolmp.  procuratore,  cum  E^Jh- 

^tba  Qtrifiina  Bnioiuicenfi  matrimonio  fiiit  iunflus. ,    Qua  ra> 

tione  iila  i8m'8nte.quaniGueIferbyto  diicederet  in  iccreto  religiO' 

nem  Oitboiieam  fiierit  amplexa ,  poflea  vero  KL.  Maii  &&>  folen- 

ni 

•  SileS.  DiJt-  niol.t.  n37-fii- 

Strmiltir.Frml.Her«e.e.l[.  Ee 

-'     ^   -        -     I  ,,r,do,G(;x5t^le 


Sio  C^.  /r.  Dtmsirimmu  mtir perfoMi 

ipt  cohfdEone,  ReTigionem  EumgeHcam  abmrauerit;  dbceC  atw 
,cTOR  DiARii  HisTORici:  *  Elle  jivoit d^ja  emMBilif  la R«- 
lieion  Ron}2ine_avant  de  paitir  de  Wolffenbiittel,  mais  comme 
cela  s*  ^toit  fait  en  particuiier,  et  qu'  il  en  falloit  un  Adle  puUic  . 
et  folemnel ;  elle  tut  oblig^e  de  laire.une  &conde.  abjuratioil  a 
Bamberg  entrc  les  mains-de  rEte^urde  Mayence.  qui s*y^rou- 
va  pour  cet  cfFet  Cela  le  fit  le  s?.  Avril  dans  T  Egli/c  Catbedra-  ' 
le  en  prefence  de  tout  le  peuple,  aufbn  des  Ctoches ,  et  au  bruit 
duCarion.  LeChanti/*  3>£>n(7B&ivit  t*Ad6d'Abiuration,  et 
\c  lendemaia  la  Pnncenc  recCt  la  Communion  des  Mains  dumc- 

,  V»  Ele^eur,  apres  s*etre  au^uauant  coDfeffi£e  dans  les  fomaes* 
Le  foir  elle  pardt  pour  Ratisboime»  et  en^ite  s^  ^tattf  embarqu& 
Ihx  le  Danube,  efle  continua  fbn  voyage  pour  Vienoe,  od  ellQ 
arriva  con^e  J*  ai  dit  le  13.  May.  Iplam  vero  Iblennem  fidei 
Catholicae conre0ionem eadiibet  paha  evrofaea  ^  tdi 
modo :  DUfi  Hachfurfil.  Wolfmbuttel.  PrintxeJTm  ifi  vwgefiem 
£&ttagf  ziotfihen  u,  und  12,  Vhr  nach  vorbenf  einge/angten  Bagage^ 
WHgen  ttnJf  Ktit/cheninhi^gejagetianteneue  Ho0a/tt/ffg^  ehnt 
•aimge  Enhohmg  per  ^oQ^y  eingezogen  y  Dert  in  AbTvefinheit  Ihrer 
Cbitrfmfii.  Gnaden  za  Mliintz.der  BamhergL  Oher-MarfihaB  vm 
Schrvtterthag  mit  allen  CavalUeren  entgegeiigangen,  uadDerofiiieff 
datCotn^^mcntahgelegety  toerauf^  KJ^firL  M^efaniey  Herr 
CrafvenParr,  k^figed^chte  Prmtxafitn,  aer  gebeim  Ratb  Barm 

-■  von  Intboff ,   £e  Obrtfi  Hofineifierin  Gr'ifin  von  Rindsmaidy  un4 
'noch  eine  andere  vomehme  Dame,  der  mfige  Ohrifi^StaUmafiery  , 
Saron  von  Stat^enbergy  tni&e  Znmur  geftihret ,  •worhey  hocb  viek 
Officiimten  ,  cSva^eri  tmd  Dames  gevxfin^  denen  £e  vSUige  Hofi- 
haitung  eiiKerStimet  marde».    Gefiem  Nachmittags  nm  3.  Uhrfrfnd  . 
Ihre  ^ttrfKffil.  Gnaden  vom  Se^f  hereh^efahren,  tmd  hahen  der 

.  J^rintzefin  £a  Vtfite  gegehen,  und  feynd  fidann  meder  m  Sefboff" 
btnaus  gefahren  1  Heute  fruh  um  8  Uhr  aber  bahen  fiefich  xmder 
berem  begeben,  tmd  in  Dom-Stiffi  vor  dem  Altar  iCanfers  Heinrichs 
und  Kttmgundae  das  bohe  Amt  folenmter  umer  tre0cher  Mufic  cf 
Jebrirett  taekbem  £e,  Printze^  mit  b&cbfier  Erbauticbkeit  in  Bay-., 
feyn  vieier  loo,  Perfonen  heygembnet^  uater  tkm/im  aktr,  nach  dem 

-       Cndo 
■  Lettres  Hift.  luin  typf.  p^dn. 
••P.LXI.'p.4»j.feq<i.  n         '\ 

^  ^  .  I      ■      .     :      C.OOglC 


GfCdp  hat  tBtfiHe  profeffioneiq  fidd  cathdlicae  mit  lawter  Stimv 
.dtttticimhgeuget ^  wtdfodamy  ebe  das  Amt  ger  voUendet^  ddt 
kocimunii^e  Giu  empfmggn.  Nacb  geemdigtern.Amt  ifi  dat  Te 
Deum  Is^junus  gefimgen,  mdfi  fwrt  Ibn  Cbnrfur^/.  Gnaden  m 
Fontificat&us  v/teder  m  ate  Sacrtfiey  hegleitet  ■mrJen,  to(ffauf  erfi 
fie  Predigt  gebalten  viurde.  Ihre  Chtt^tirftl,  Gmaden  hegahenJtA  ■ 
meder  in  Seebaff',  die  Primzefim  bitigegen  iiieh  in  der  Pre£gf.  20* 
Endedee  Gottesdienfis ,  nacb  wtcben  diefelbe  dtircb  Begleitimg  de» 
vSlBgen  Hof-Staats  nacber  fioffrefabren^  aUda  u.  artOe  Weiber  ge-* 
J^pff,  denenfie  Se  erfie  Speip  aujgetragen^  und  alies  Gefcbirr^ 
Mrige  t  TeSer,  nebfi  emetu  Ducaten  in  einetn  Beutel  mitge^heit, 
Margen  vtrdfie  zu  denen  P.  F.  Soc.  lelii  fabren  und  aUda  Mefie  M- 
ftn.  Ueiermorgen  ader  tingfiens  Mittwofbs  aher  Toirdfie  ven  bier 
atifirecben ,  uiid  ibre  Reifie  firnergegen  Rtgenspurg  fortfetzen.  Offi, 
~  gedacbte  PrintT^fiin  bat  die  Zeithero  gantz  aUein  nehfiDero  Gry^ 
Ht§meifierin  und  nocb-einer  Dame  gejpei/iet.  Das  obsedachte  Glatt- 
benS'Bekandnifi  ahei-  hefiund  i»  i&ejen  Worten:  Icb  Elirabetha  Chrt-  • 
Ittna,  Hertz^in  von  Braun/ib^oeig  und  IMttehiogyglauhe  mit  fteif^ 
fen  undfefiem  Gtauben  undhekerme  SffentL  alle  undiede  .Stucke,  ^ 
in  den  Mfil.  Glaid/en^  den  die  HeiL  Rffm.  fSjrcbe  auf  die  Wetfi 
gebrambet,  virfafiet  feynd ,  nemlicb  :  Icb  giaube  tn  einen  GOtt  Va^ 
terj  AUmicbtigen  Scbspffer  HitnmeU  ttnd  der  Erden ,  aUer  fichthah" 
fen  und  uifficbtharen  Dinge,  Vnd  in  emen  HErm  lEfum  CHrifium> 
den  Bngehebmen  Sobn  GOttes,  aus  dem  Vater  gebehren  von  Eviig- 
keit,  GOtt  ven  GOtty  Licbt  von  Ucbt^  einen  loahren  GOtt  vom- 
•aiahrem  GOtt,  gehobren  und nicbf  erjcbaffen,  gieicher  Sithfiantzund 
Wejens  mit  dem  Vaterj  durcb  ihn  fiyndoUe  Dinge  erfibaffen.,  der 
■  tim  uns  Menfihen  und  unfers  Heyls  loiUen  von  den  Htmmefgefiiege» 
ifi, .  und  hat^durch  den  betligen  Gelfi  aus  Maria  der  Imgfiauen 
jFleiJcb  enficb  ^enmmen^  und  ifl  Menfib  -worden.'  B-  ifi  aucbjur 
ttnt  unter  Pontw  Pilato  geneutziget  loorden»  bat  gelitten.,  und  ifi 
hegraheny  imdam  dritten  Tage,  lautderbeil.  Schrifft»  loieder  auj- 
trfimden,  Er  ift  genHimmelgefabren,  fitzi  za  der  Recbten  GOttet 
ies  Vatert ,  und  ivirdvnedemm  kommen  mit  HerrUchkeit ,  zu  rich~  ' 
den  die  Lebendigen  und  die  Toden ,  deffen  Reicb  kein  Ende  lotrdjeyn. 
2di£iatiheaiichindeH  beiiigen  Geifi,  einen  HErm  uad  Leben£g* 
Ec  a  waeMT 


,Sle. 


-tit  Op.IV' D0iutrimm9mMrper/otuu 

machfr ,  Jo  voti  im  Vater  ind  Sohn  autgebet ,  der ,  fmt  dtn  Vateit . 

Utid^m  zugleicb  -wirti  angebetet  und geehret ,  der  geredet  hatdur^ 
dte  Pnpheten,  Ich  glattbe ,  eine  einige ,  hei/ige  tmd  Apoftol.  Kirche. 
Jch  hekenne  eine  Ta^e  zar  Ver^ebwtg  der  S^^nden,  tmd  enaartedie 
Aufferfiehung  der  Toden,_imdejti-  Lebender  kiittfftigen  Zeit.  Atnen  ! 
Dte  ApofioJ^chen  ttnd  Kirchen^Satzungen  famt  aUen  mtdem  Ordnitit* 
gen  undHebrduchen  der  Kirche  lajfe  ich  z»,  und  nehtne  ^efefiiglieh 
/tn.  Item  :  Die  heilige  Scbriffi  veifiehe  ich ,  ttnd  /afefe  zu  in  und 
nachden  Verftande^  •^velchetihdlttJtndbifiherogehaltenbat die^r- 
Hhe ,  itnfere  heilige  Mutter  der  da  zugehSret.  von  dem  recbten  Ver^ 
ftand  ttnd  AusUgitug  der  heil.  Schriffi  zu  ttrtheilen ,  tmd  Aefelhe  ■wig 
ich  auch  nimmertnehr  andersy  alt  nach  dem  einheUigen  Verfiar^ 
der  heil.  Viter  atmehmen  undauslegen  Ich  hekeimeauch,  di^wahri 
baffiig  und  eigentiich  fiehen  Sacramente  des  neuen  Gejitzes  Jeynd  vm 


mflo  lEfit  unferm  Herrn  ^  einge/etzet ,  und  zur  Seeligkeit  det 
tnetifchlichen  Gefchlechtes  (^"wte  loohl  mcht  aSen  Menfchen  aUe  za- 
j^teich^  nethwendig  :  Ahnemiich:  Se  Tauffe^  Ftrmt^g,  das  Sa- 
crament  des  Altars ,  t^e^Bufie,  letzte  Oeh/ung,  die  Priefier-Weiht 
und  die  Ehe :  und  das  die  Sacramente  dem  Menfchen  Gnade  mitthei* 
len ,  aucb  dafi  Se  Tat^e  Firmung  und  die  prifierUche  Weihung  obn* 
GottesUfierungen  undfckvcere  S^iden  racht  mSgen  vsiederhtiblet  ■wer* 
den.  lch  nehme  auch  an,  undlafie  zu  aUe  gevs^liche  mdbeixiihr- 
te  Gebr'duche  d^  Cathollfchen  l6rche,  (Tte  fie  hey  Sffentlicber  Dar-, 
reichung  diefer  hochermeldetm  heil.  Sacramenten  gebrauchet,  Des- 
gleichen  nehtne  ich  auf  und  an  aUes  fammentlich  und  fonderlicb  toas 
von  der  Erh-Siinde  und  Reehtfertigung  des  Sunders  im  heiligen  aUgt' 
meinen  Concilio  zu  Trient  erklaret  ttnd  hefchhfien  ivorden  ift.  Icb 
bekenne  auch  xug/eicb,  dafiindem  hocbheiligen  Amt  der  MefieGOtt 
dem  HErrn  ein  loahres,  gigentlicbes  und  verfihnliches  Opffer  fiir 
die  Lebendigen  und  Todten  aufgeopffert  Tverde.  DaS  auch  im  aUer- 
heiligften  Sacravient  des  Altars  ivahrhapig,  leiblich  und  tvefentlicb  . 
fiye  der  Leib  undB/ut  mit  Sefltn  Gottheit  unfers  HErm  I^  Cbri' 
ftt,  und  dafi  die  gantze  Sulftanz  des-  Brodes  in  dem  Leib,  und  dte 
gantze  Subfianz  des  Weins  in  das  Blut  Chriffi  verwandelt  iverie^  ' 
nnekhes  die  aUgemeine  Kirche  eing  Veiioandlung  einer  Sttbfianz.tA 
Ae  andere  nennet*    Ich  bekentK,  dafiauch  tffiter  einerjeden  Geflalt 

eUei» 


'8'? 


wSeh  itrg^lmze  maurthnUe  Chrifivs  md  das.^wabre  Saeratmrtrfef^ 
ties  F^roimleicbmims  gemfien  tmd  empfangen  •iserde,  Ich  baltefefiig- 
ikhdafHry  da^einFeg-Fetierfejr^imddafidenen  Seelen^Jh  darin-  . 
nen  verhtmtet ,  durch  -dir  FurbUtr,  Alimofen  y  und  andere  guteii 
Wercke  der  Glauhigen  geho^niaerde^  Defileichen  da^m^atuhf 
.  ^.  Heben  HeiHgen  y.  fo  tnn  Qtrifi^  r^feren,,  ebre»  uttd  anraJfenJolT,- 
mad  da^fie  auch  GOttfur  mf  bitten ,  darzu  am\ ,  da^ihre  Hetlig-'  - 
thOmer  in  £hren  gehalten  vierden  JoUen,  Jcb  bekenne  befiandiglich^ 
Afi  nian  die  Bildmfe  C^riJBy  der  Mutter  GOttei,  aUezeit  lung- 
frauen  ^  und  aridete-  Hei/igen  baberry  und  bebalten,-  aucb  depenfelbete 
gebiArende  Ebre  uvd Revetenz.,  {imdas,JoJie  unsfur  halterr  wn^ 
fvrbiideny)erzeigmfilL  Uh  giauBe  auch  fiir  gev^ify  daji  Cbrifiitl  . 
den  Ge^lt  des  Ablawes  in  derKireben  geMen  habej  und  dafi  defieit- 
Gebraucb  dem  Otrifilicben  Volck  hach  nutzhch  und  heilfam  feye.  Dit 
beilige  CathoL  und  Apoftol.  R&mifche  Kirche  erkenne  tch  afs  eine  Mut- 
$er  undMfifierin  eiUr  andentlOrcheK,  Und  iem  RSmL  Bifchoffj  al> 
drt-Heil.  Fetriy  Fiarfien  derA^fiel^  NachkSmmlinffy  und  Cbrifii 
l^  Stadthaher  y  gmbe  tind  fanoSre  icB  ivakren  CehorJanK  Iten^ 
a^andere  Stikke,Ja  von  den  Heil  Kirchen-Ge/etzen,.  und  aUgemet* 
nmCoHciiienmdmmemiichvondem  Tridentinifchen  Condlio.ver'- 
ardnery  nehme  icb  ur^ezximffelt  an^  hergege»  abex  alle  Irrthiimer 
md Katzneyen^  wekhr  von  der  Kircben  verdammet,  verwor^enun£ 
verfiuchtfiya^diefelbeverdamim^xrtoerffeundverfiucbeich^eichfaiJr^ 
iHefen  ■wabreu  aligemeinen  Glauien,  aufier  tvelcken  niemand  feeS^, 
itn  taerdeny  den  icb  da  gnemoirtigyjreytoillig,  bffentl.  bekennr, 
ttndviahrbaftig  hahey  denjelim  loili  icbauch  mit  GOttes  Hiilfe  bifi' 
anmein  letztes  EndegamZrUnverletzt  und  befi^ndtglich  halten  un£ 
Mennen,  Ich  vnil amh  fif  vieimir  meglich,  aUen  Fleif  antsenderft, 
Anm.diefer  Giaahe  von  meinen  Unterthatien  eder  vm  denen,  ivel- 
^meintrSorgenb^blenfrnnd,  gebalten, geiebret  und geprediget  , 
vertie',  Dar  verbeifiF,geabe  undfchnvere  ich  ElilabcthffChriftin^ 
al/iivakr  mir  GOtt  beljgT,  und'diefe  heiligf  GOtte*  EvangeliA  Quiq 
i>felnifladtiesiies  Theologf  hac  de  re  coaTulti,  fenikTmt,.  doceC: 
AVCTOR  DIARil  HISTORICI-*  Sur /a demondefaite»  Ji 
mtPrincefieProtefiantr,  peut  en  conftience^  (a  caufe  tTun  maria* 
Ee  j  getk 

■  •   La  CIIF  DT   CABllTBT  dcs  FuDCtt,  M».  TOg. p, ig^.    ,    r- ^^         \^^ 

i:  anzsd  bv  VjOOQ  It 


ti4  €tf,lV,  De  mmhmmo  mter  perfinar 


d«  U  Foi,  II)  fi  ia  DoSrine  cathoiiquf  efi  telle,  qm*  en  feijant  prom 
ftgkms  de  cette  ^hpMt  on  n*  a  paint  U  vrayeFoiy  et  atf^m'ne 
feutpasfmefimfaltft.  Onr^eHdqaa  letCathoiiqiusne  fint  p<aiu 
dMs  t  erreur  ians  lefmd  ie  la  Do&rirte^  et  qi^on  pem  Je  Jauoer 
dans  cette  Religion  \  Premierement ,  parce  tfue  les  Catholiqites  ont 
'm>ec  motUf  (c*  eft  le  Etotfbur  Lutherieu  tm  parte  )  ie  mme^n^ 
afe  de  ia  Fai  •■,  car  ee  principefolide  de  iafoi  et  de  ta  Reiigion  On^-  . 
ttenne  am^fie  en  ce  que  nous  cri^one  en  Dieu  le  Fere  qui  nous  i  crii  t 
•  0U  Fils  de  Dieu  ie  Meffie  et  Sauveur  qui  nous  avm  Ae'  promis^  le* 
quet  nous  h  effi^ivemem  fauve  ie  la  Mort^  du  pechi^  du  OiaHe^ 
et  dt  t  enfer :  Et  aut  Saint  Efprit  qui  nous  i  /c/airez.  Nbiu  ap* 
prenons  de  Commandemem  ie  Dieu,  ia  mamere  daat  nous  devons 
vivre  emers  Dieu  et  ieprochain  j  le  Pjter  nofter  nout  aprend  eonf 
fuent  nous  divon^  prier ,  nous  apremns  ati0  que  noas  devons  nout 
Jirvir  iu  BaptSme  et  de  lafainte  Cene^  puit  que  ie  Seigneur  itfiim, 
fiituezeforaonnez.  Ufam^outer  a  cela^  qut  lEfas  0>nfi  jioma 
£ux  ApStres  et  it  ieurt  Succefieurs  ie  pouvoir  d  annoncer  aux  Pecheufx 
fenitent  ie  pardo^  ie  ieurt  pechez  j  et  aux  impenitens  tirede  Diem 
et  fm  cbitiment ,  et  par  conjequent  ia  fuifance  de  refemr  les  peche% 
'de  ceux-ci ,  et  de  les  remettre  aux  autres  ^et  ^efi  poitr  ceta  que  vou^ 
lant  itre  abjoiits  aa  mm  de  Dieu ,  «00/  nous  froitvons  queiquefeit  am 
^feffionaly  put  deciarer  et  confefer  nos  pechez  etc.  Tout  cecija 
trouve  dms  mtrepetit  Catechirme,  qui  eft  m  ahregi  de  taDoSri* 
ne  ChrStienaey  tirie  des  Saints  Peret  et  des  ApStres  :  Ce  Catecbit- 
me  qui  efi  commun  aux  Cathoiiques  et  aux  Protefians^  renfemi* 
ttus  ies  preceptes  iu  Decalogue  y  /<r  Pateraofter,  iesparoUet  ienS- 
tre  Seigneifr  leJiis-Cbrifi  touchant ,  ie  Baptime  et  ia  cene  ett,  Dant 
la  Priface  ie  fa  GmfeJfion  d*  Auxbourg ,  mus  y  Ufbnt^  que  les  Cath»' 
^ues  et  ies  Protefiant  comhattent  tous  fous  itn  mSme  l^iit-Chrifit 
Ellejiit  encore  ians  la  conclufion  dufeconi  Articles^  qne  n6tre  Do- 
ffrine  n'  efi  pas  comrake  A  ia  Dodrine  ie  PEgitfe  Remmne  ;  mttt 
Jgavons  mSme  queparmi  ies  Cathoiiques  oH  trouve  itsgens.iaiSet  et 
vertueux ,  qut  n'  oljeruem  pas  exaBement  ies  Droits  ies  hommes ,  «1 
gui  n*  aprouventpat  P  bypocrffie  que  let  autret  prattquent'.      Nout. 

r^pwdmi 


iSif/lrimhmpadh  *<5 

rfytmdmfnfiimidSiUi  ftefE^UJi  Cr/iftoin^eflireritableE^Iiie» 
f»r«  que  c'efi  nnt  affgjimie  am  ecoute  iapareie  deDteu  et  qm  re^ 
ftk  les  Sacrements  hflttuez.  ae  lefm  Chrifiy  de  mhne  que  Us  Pro' 
tefimu  i  &  efi  ce  qm  perfome  nepeut  nier,  autremem  Hfaudrmt 
Jtret  queumr  eeuxqtuom^/et  quifMettcoredanffEgUjeCathom 
Uqut^  firoient  Jamnez.  ce  que  nous  n'avotu.jamaij  dit  ou  ierit,  Au 
teatraire  PhiU^  Melanchtm  daas  ipn  abreg^  de  rex^ea,  veu$' 
mantrer  que  t  Bgiifi>  Cathoiique  a  to&jours^tti ia  vrttfe  EgUfiy  U 
qu'iIproupe  par  laparoUe  deUieui  la  DoSrine  de  ieursCatecbismes 
le  perlvade,  en  ce  qtfHs  admettem  ies  commandement  de  Dieu ,  b 
ii^bole  des  Ap6tres,  f  oraifm  Dominicaiet  le  Bapihne,  ies  Euott* 
pies  et  ies  E^tres:  d*  oii  iesfideies.mt  itppris  ies primipes de  iavra*, 
ye  Foi.    V  ^iife  Caiholique  enfeigne  auffi  hien  que  nous,  dans  iet' 
tcritsetdans  ies  Sermdns  de  ieurs  Do&eurs,  qu^mne  peat  itrefaU' 
vique  par  lEfm-Qtrifi,  et  que  Dieu  tf  a  pardonniup  autre  nom  aux 
•   iemmes,  par  i^uil  iis  pmjfent  Itre  fauvez  que  ie  nom  de  fEfttss 
Siue  ies  bomnus  rafmt  pasfeuiement  juflifiez  deuant  Dieu,  par  f 
eiccompiiffement  defes  C^rmiandemens,  mais  atffipar  ia  mfertcor-  ^ 
de  de  Dieu  et  par  la  Pa^n  de  ndtre  Seignettr  lEfus-Cbrifi^      Cat 
JEgiifi  Catbalique  croifconmte  nmsetel  toupurs  enfeigpi,  qite  dAuie 
ia  creatim  du  monde  jus^ues  k  prefent  perfomte  n*  a  p^etre  fauod 
quepar  lEfits-Chrifi  mediatear  entre  Dieu  eties  hommes.    Let  Dom 
deurs  Cath&liques  et  ceux  de  ia  confej^d^Auxbourg  mfiignent^ga* 
femem,  que  iespecbez  ne  petiaent  itre  remisquepar  les  meritet  et 
f9r  la  Paffibn  de  iEfus-Ojrifi.    A  T  ^gtnrd  de  ia  penitenee  et  det  bon- 
nes  ofiuoree ,  je  crois  que  ies  Protefims  et  ies  CatboUqaet  cenvieih- 
■Bent  detoutescercbo/es,et  quetouteia  differenceqi^onypeutren» 
eontreTy  ne  co^fie  qtie  dans  P  expreffion  et  ia  maniere  de  parier,   . 
'  AyanteMimine'toutes:eeschofisferieufimerUjW)tttdkiaroMquedaH» 
fEgiifi  Catbeiique  Romatne,  iiy  d  ie  veritahie  principe  de  ta  Bi  e$ 
mt'einyimt  vivre  ei  meut(ir  Cbritiennement ;  Qut  par  CmfequetO^ 
la  Setv^me  Princeffede  Woifenkuttet peut  fmkaffer  etfi  marier 
avec  PAr^iduc  ;  principaiemept  fi  mus  cmfiderons  qu^eUe^  rfa  poi 
(herch^ifi  procurer  h  maritue  dire^neni  tn  indireBmtenr  ;  muit 
mlil  Ita  efi  prefemi par  ttn  effet  de  la  Divme  Providence,  mfecon^ 
wu  t  parce  que  ce  Contra3  de  mariage  poura  Stre  utiie.  afon  Duchi 
et  peut-etre  CMtriher  d  ebtemr  unt  heureufe  Paix*     U  ftmt  feur-' 

' '  :  '     .■   '  '    tm   '  • 

•■  ■  ■  "  lianzsdbyGOQglC 


tiS  C^.  IK  D*  M0tmmu  htfr  perjaut 

«tmr  xt/f^iereTy  tpCm  w  /£m  ^dt  U  mitrmnire  J"  tifiirer  Id  IMU 

ffm  Vrote0antey  f «*«*  « lutftijfefom  dt  cmtreverfes ,  ^imne 

lui  prop«je  point  tPArticUs  def»  centrairer  ^  Ufienm,  mais  iljwm 

tinftrmre  hrieveittent  etfimpUment  tUr  chafes  qiu  fimt  neceffimet  k 

fittfalut  -,  par  exemfie  Je  rait^amtifimmt  defin-mme^  4Sr  impem» 

tence  emtiifMeBet  de  PitmiUt/ Jevaiu  Dieu^  def  m^eres  A  Uvie 

hamainey  deJacharit/jmiertJespaitvreSt  -tleT  amoiiriltDiem.et4m 

^cbain^  tout  ceiafmt  des  boimes  eeirvres-aifenfeignent  amfilesOt* 

tboliques.    Licet  JnTeqaenti  aiino,  Helm&ddeo^Titeologt  hoc 

j^ptumprofiionon  adgnoueriat,  de^ojdius  AVTOJt  dia- 

-  Kll  HISTOKICI:  *    IjtceurJeVienneeftdit-vnetucantenteda 

fumotrfitit  Hehtfiad»  ^ufujetd^mne  Deciaration  qrteile  wnttb 

Jitire  j  et  ^ui  -»*  efi  pas  ^ia  g»St  des  Ecdefiafi^uet  tathoiiqnet  Ra» 

Ottins,  mais  de  ia  qneBe  poartant^  eiie  ne  puevoit  gmerres  fi  dijpen* 

Jir-      Vous  avez  jfem  que  dans  ie  temt  dm  Marume  de  ia  Frmeefi 

MzabethdeBrttnfmc-WoifnAutteiavecieRud^^uaaiet  Hfom 

4ans  le  monde  wme  ^nfuite  de  tetie  mmuerfiti  daite  i  Helmfiad  ia 

■ih^-^juitihie  Avrii  1707.  par  iaqmeiie  vn •decUroit ^pumte  JVnp» 

^ffe  pouvoit  en  Jiirete  de  confcience  tmkrafer  Ja  ite^ion  Cathoiiqua  • 

timtaine,    Mejfieurs  de  /*  ttniwrfite  d'  Helnfiad  defavomant  cet  Ecrit, 

ei  afin  que  perfomte  it  enpretende  caufe  ^  igmrance,  iitenant  drefi^ 

Un  aSe  autentique  ie  7.  Septembre^  et  tmt  -anwfi  aux  frin^akf 

Hniverfit/s  Protefimtes  de  t  Earepe^  antr' -autres  a^;eile  deCamtar* 

bery  en  Angieterre.  ■  Qmique  ces  demx  Pieces  fhint  -afiez  paiGqueff 

/  avo&e  qu  eUes  ne  fmt  point  venSes  jusqu'  immem  kmr  entier-,  Jiu 

irememse  ies  infererm  ici ,  et  ^eux  ^mi  ies  ant  m*  obUgeroient  de  met 

tes  cotnmani^uer,    Quid  de  eiusmodi  matriinoniis  Gt  fenden* 

Aum,  grambus^i^;unienQ5exporuitpfentiffiinusT1ieolqgus 

^KILIFPVS  XACOBVS  SPENEKVS  <* 

J.XXXIX. 

-:  •  LiTTisi  iii<T«ti<tjrKL  1700.  i;og.  pL  5^5^ 

,  V  ptolegifibes  Bedemkta  p.  IV.  p.  jgi.  ktztet  IheoL  Bedemtten  p.TI.  f, 

I7S.])4-   I<^  >"»"*>  cl.  p.z5}.  vbilM^tniiiintitaoon. 

mm  dioeifie  tdigtoiui  ahibuit  Caulogian. 

ngitizsdbyGoOgle 


£uerjae  Re/igionu,  ''iif 

§■    XXXlXi 
Q^a  racione  AlexiutPetrimtz,  Roflbiutn  Princq»  hle- 
rcditarius  d.  XXV.  OSobr.  a.  1711.  cuni  (iarlottt  dri/Hiu 
'Sdfbia  Frincipe  IBrunruioenfi,  'Forgauiae  maiTimonio  fuerit    ' 
iunte  *  latis  eonftac,  qnae  tamen  conOans  manfit  in  Reli- 
gione  Euangdiea, 
'Caercmoilfai  dtfaibic  £f  aioiTS  7Jf4fr.  0«r«M  JbM  £L /.  ^;y> 

CAP  VT    V. 

DS  * 

MATRIMONIIS  ILLVSTKIVMPER 
PROCVRATOREM. 

,  SEC  T  10    1. 

■^  PRAECIPVA    IVRIS    CAP1TA    CIRCA 
HAECCE    MATRIMONIA 
EXHIBENS. 
».    1  J.   VI. 

Matrimonia   pet  procDrttoRni  Diofffi  iDuftriuin  rado  «&,  ffas  vcM> 
abandqoilODUS  iamduinceni-       de  iis  podHimum  loqoiQuir,  qni 
poriba5obtii>ueK,quoiiAbn-      fuperioreoi  0011  agnolinint. 
hae  cxcmplo  pcobatur.  #•    VII. 

^.   lU  GallinupttasperprocuwtoremMfflU- 

Huiusmodi  mattimonia  iijbGftuQt  «X       miliaqi  1.  fifu  habebant. 

legum  Rom.  dilpofitione.  i-    VII.  

,  |,    III.  Lnibua   Dei  poGauw-Nuptiae  ptt 

Ggm(looetluscinoniaimcoid}>int.      Proc  funt  permiflke. 

«.   IV.  i-    '^- 

NecGtnnanorumconCietudinesma-  lure  naturali  nupdae  iblo  conlbilli 

isiiaonia  per  proaiatorem  tepro-      petfidontur, «  nuBa  necellano  re- 

u^ra  quinutur  fitlennia» 

Nec  illuftres  foliim'  fttl  quoque  pri.  NihilominusdifikreQliaiotfflpoofiUa 

uati  nUplias  per  pcocuratoreffl  iue-  «t  oopliu  cemancc. 

iim.  ..*•''* 

ammtmitlr.amit.t.a,  tC  ■      '     ',        , 


*'•  Sinaarit.. 

.  u  _    .    e^*.  ^'  cuntomilludcaiifinBmnLattdef^ 

nlorcs:  Frocunior  q/M  ^  j     Jj^J^^T"™"™^ 

i  M  t  S-  •"'  *!^*  .  """'««"'pottft  <bri',d  jcomU 
»•  ."■  "  °»«»u  m  nuptui  onnr  vel  rptdaic,  Aft  cettiui  d  Gf» 
'  UiaoiilqjatiopcrftaicoDJiigalis.        cialt  "- «« un» 

ajWia  m.,rii.ioo,„ii  conanma.  Ma„J,t«n  c^tj?)^  l.g«rf«B 
,'  5»    XVI,  •  •     vy  vra 

?■«,■-,  »™',ill         ■        ...         «VladisJaujPoLRnnupti«pn>. 

apiper  procuntoc™  matnmooiali»      curatoriai  cum  Aooa  Cilii  iiiDu. 
iiKaadviiivsnir,licetmatrimanim      «lauit.  ' 

iKiiiaua»  bi  coofiiinmatHiD.  c      XXVIIT 

„,„. ,   S.    XViri.  smaitoiio  Jie  noo  hab^Hocnm. 

Matrimooium    per   procur  :  ininim  k      XTrri(      ~*««. 

omnia  iun  et  e£^  reri  ct  Imit^  W....A'  j  /  «. 

Bimainniooii  oSuciT      ^^  ""P*"  oondum  pcrfcan,  mandalum 
™:    '^r^  '"« ■•«"cs™  coque  reuocaio  pto. 

«...         *    *'*•  «uralor  ampliui  agerenequiii 

Qm  buiosmodi  proeuniofcm  conffi-  «      y^^y^ 

t   XX.  ConftnOj  in  nuptiii  procurilociii  fi. 

Q9lpo«.«.„„p,i..i„.„,rf.,c..lB.     r*^°""™'«*'^ 
mi  pfocuiator }  t,    XXXL 

Mttft™!™.  ?'  v^''  Benediflio  facetd.  non  quidem  dt 

Nccieimnae  prokibcnni»  procmato.  neceOiiria,  at  inier  Caiholicos  tht, 

"•  ™*                                 .  que  illa  nupiiac  fieri  nequeunt. 

'       S-    XXH.  §     XXXII 

^"'"f^^r '"''',"*   '"'"•  «""i  AnnKcffitioannuIui&dandusinicr 

fplendida  ft«  dignitate.  illulhc.  «  ,uomodo  .  prc"a^ 

§•    XXIII.  deiur.                        '           ■" 

Potefl  procuraior  conffitui  rel  vnui,  ^     XXXIII. 

'  rel  pliiri6us  hoc  negoiiiim  poieft  Ofcnlum  mterdum  taoguam^firaiati 

commini.eiquoraodoaplutibusCt  matrimonii    Cgnum  aeccilii  nno. 

agendum.  tiisprocuraroriis.                       *^ 

Ptjcurator  debet  habere  mandatum,  Interdura  qbonue  thalani  a  nrm,. 
d.  quo 0  dubiuar^iuramento  pro-'      „„r. &'Sn&;«  ApeS 

«•  I  . 


Summaria.  ^tt^ 

.  «omlaus  ^iuiRetur  oiatnnKuuQ.-  .   tioBCtn  oinlaTiocdnfiunb.eiiiaduf' 

%.    XXXV.  terium    commitcic,    d^quc   altcK' 

StngDlaris    ritt»*   coetntiotii  vzorxim  conlugi  beUaadi  cauQam. 

limilk,  apudG^os  reruatur.  §.      XXXK. 

$,     XXXVI.  Quam  bcHaodi  caufam  et  is  dat*  ({qf 

Matrunonium  pcrproairatorem  ioter  cum  huiusmodi  coniugeadulterium 

abreotet  cqotradumt  cft  pe^e(3um  committitt  et  inde  iuJla  fuiflet  bd> 

'  '&ec  itttoratioDe  indiget.  landi  caila  Maximtl.  imp.   cotltia 

§,     XKXVII.  Gallofc 

Q^iiuramatrimoniianiiugitper  pro'  $.      XXXXI. 

curatorem  ddponiaiac^  <Iea^at  lut  Violata  fioe  comii^alit    Ia«&e  coq* 

«ufen*  illam  taedic.  iugi  iut  eft  ■  ouptiii  pcocuratorui 

f.    XXXVIII.  ■  re^cre. 

Aaultetii  defioitia.                '  $•     XXXXIl. 

$.    XXXIX.  De  Germanorum  ouptiit  p«  proc)^ 

•Coiiiiix  per  piociiratotiim  cbpolf-  racoicm. 

SECT  10    n. 
EXEMPLA    MATRIMONIORVM    PER  ' 
PROCVRATOREM.  : 

f .  I.  f   V. 

^Uodoueui  Fr.  Rei  cum  Chro-  Matrimoniom  Eduardi  Angliae  R. 


r 


tcchUdeMrprowratorcmma-      prmwgeniti  cum  Eleonor*  FerdX 
X-^  tnmoo»  fiut  lunaut.  fti.  CafldlK  R.  fiHa  procuntorioia 

#.11.  a».  f  «» 

Jntcr  IjTimmdum  tluiIoAeoDaiitem  #.    VI. 

et  Lanciam  Raymimdi  pcouiaciae  LudoaiciMn.  Rex  Hicrofclynianmi 

comitis  Gltam  a.  1140. matrimonium  .i399:  matrimooium  per  procurato* 

Aiit  omtraAum  lacobo  Arraganiac  rcminit  cum  yelanda^    lohaiuiit 

.   R.  pfocuDitotem  ageoce.  Arrag.  R.  fiUa. 

§.     III.  tf.    VII. 

MMripKMhim  iuer  Amedeom  !V.  Ludmiicu!  Dux    Bauriae,  Ludoid^ 

Sabaudiae   conutem  et  CaeciUam  Sabaudiae  ducis  fifaam  pcr  ptaw 

da  BeaiH  procuatoieHandmde  ««««  ^^  ™"B«- 

ScjIeUo  1x44.  J.    VIII, 

i-     IV.  MatrimMitHB  inter  Philipptim  M^ 

foter  Manfiedovi  Friderici  H.  unp.  riam^iAoElum   ducem  Modiol.  ct 

-    filiam  natoralem  flt  Beatriccm  Sa>  MariamSabaiidicaBifadumcftpec 

IwidicamMoCBmotiOMiaiae&k  pnKniatoies. 

Ff»  f  IX. 


%.    TX,  r.    3EX. 

La^id  $icili«c  vtapt  Hierofolrina-  Fhitippi  ir.  R.  fKlp.  npciinMwi  m- 
nim  R.  nutriinoiiiuin  cum  M^rg»-  debanir  Eliiabctlu  Hcnr.  IL  R.  Fr. 
mbaSabaudaeAprocunuorium.  fiGa. 

$.    X.  f.   XXI. 

I^crici  IIL  imp.  mairlmonium  cuin  EiufJ.  matrimotarBm  procur.  nimAi>- 
Elcoo.  LuGtana  per  lac  Ivlotzium       na  Max)m.IL  imp.  fllia. 
procuratorem.  $.     XXII. 

f,   Xr.  MutimoniumnKrCaroIi  DC  R.Fr. 

Itfatrimooium  Gileacti  Mariaet  Ducb    -  o  El(£ibedu  MaziBiiL  II.    uo^ 

Medic^aneQfis  cum  Boiu  dcSabau.      filium  per  prDCDratorei  fit. 
'    dia  per  procnrafOKni.  f.    XXIH. 

§.     XII.  FerdinaiKlus  Medicet  Etnirja«  DuK 

Phnibcmis  I.  X>,  Sabaud.  ouptl»  pcr      ChriftierDant    Lodicringicam  per 
procuratorem  cootniit  cum  Maria       procuiatorcm  Atat. 
Sfoniairfediol.  9-    XXIV. 

&    XIIL  lAqMiaeMafBarcdiae  AuttriaCM  «Dm 

Maria  Bu^undlca  curo  Mnimiliano      PhilippollT.Hi^  R.  ptr  pnKun- 
Archid.perprocuiatoieaiiiutriitL:      lORia  cckbraatur. 
coacnzib  ,^    ,      \   J-  XXV. 

C,    XTV.  Vucnus  oe  his  ooptip;.    . 

Ib.  GaruioDC  csm  Blanca  Maria  Me-    .  „  .   ^.    ^^V' < 

dioL  celebraF  puptias  per  piocurat.  Albenof  Aaftnae  Atchjdf.  pft)cant<». 

£^     y^f  '  torio  nooune  cum  ICibcUa'  Qaim 

■ij«dmili."ni  I.  nupuie  a.n.' A.M      &|™i>  IMwi  Ul.  HUp.  fiB.  c«.    • 

Britaonica  per  pfocuratoien  iiiiit      ^  g      XXVII  ^'  '^ 

'"'"^        «     v«r  Henricoi  IV.  Cblliae  R.  comMarit 

«L      j    L-'*.-       •  ■    Medice«,Ro6eri»  BeUonnfc  mO. 

fhira do  hocoiatrimotuo.  corw^iSwr.  """'^  ^ 

§.   XVII.  *.  xxvin. 

Afargaretha  AufeiKa  PhilibertD  Si-  pftuA»  Dfenoriua  io  Mofcoina  cbm 
baudiae  duei  liinili  litu  Qiit  iuooa.        Miria      matriawaiam     cootraxk 
5,      X  VJ  il.  pcr  procuratorem. 

Vatrimomam    ioter   Catohun    V.  f    XXIX. 

Archid  ct  Mariam  R.  Anglici  fi-  Philippui  IV.  R."  Hifp.  oim  lAbelti 
liam,  WTosque  impiJteret,  per  pro-  Hennci  IV.  R.  G.  fiia  et  Ludouf 
ninitorcm.  ctn  XIIL  R,  6,  eum  Anna  Maria  . 

/.    XIX.  ■  Philippi  III.  R.  Hi^.  filia  diucrGi 

-t.odoBkua  XII.  Gall.  Rei  cum  Maria      *°'»  perptofliratortm  contrahunt. 
"    Henr.  VH.  Angl.  R.  filia  matrimo*  ■  '  !•    XXX. 

Bttu»  fiootiaxit  pcr  procnnttOMB.    Mfil^  IV.  K.  iU^  cob  Mnii  Aa- 

■  "•[  . 


ai  Tat.  m,  Jiip.  Oia  p<f  pnKn-  S-    XtSXT. 

ncoran-         CaroK  W.  R.  Hiljan.  mfr.  ann  M» 

f.    XXltT.  rvi   Anaa   FalatiDar   procuntM* 

twiiiiiid  XIV.  R.  Gall.  malraiiODi-  lorcphix. 

iun  cmn  Maria  TbcidU  pcr  sn>-  $..   ZX]CXir. 

^      cwratorcnu  LeopolA  loftplri  Car.  IXicis  locliai^ 

/.  XXXn.  n^atrim.  cum  £li£ib.  Caiola-d^cis 

AnanDcIisIl.  Aicb  Sa&audiatnupttae  ^mei,  eii»  pcr  piocurac. 

com  Francifca  Mar.  Aurcliaocnli  j/    XXXXIII. 

pcc  p(pci«atoceni  iiiilt  comiaaae.  lofjpl,;  r.  jmp.  matrimooiunt  cura 

$-   XXXIII.  Wilhclmina    Amaiia   Bcunfuiccnr. 

LeopoUi  imp.  matrim.  procur.  cnm  pncuz. 

Maria  Theief.  Bifnab.  Eluid.  cum  "^           ,      XXXXIV. 

■**°*'?^?vJ?iy**         ■  CatoIu.Vl.mmElirabethaChriR!n. 

-4     .         '•  .      ■  i,;i..„/i,m  VT  Btonruiccnri   piocutatoie  kreph» 

Kuptiae  proc:  inter  Alpbonliiin  VI,  ■    .         .„,,i,„,, 

Pottog.  R.  et  Mariam  Fr.  Elifib»  ■""P-  '°|_  '"^-v. 

'''"^'t    XXXV      •  loannis  V.  USMoiae  R.  ouptiae  cnn 

-^lSrCharlotB  p2«Lrpec  pro-  I"*?''»  ?"'-^"°^, 

'""•°""/'^VI  FridcriciI.Bor.R.Si.n;atrimot,riim 

h  traaat:  nwr.  Caiolili.  R.  Hiq»!,  nim  Sophia  Indomca  Mcgapolita- 

VlSriao Udouicae  Philippi  Au-  na  Sucrin.  170J.  pcr  promatorem 

S.  a™ -d.  mattimotK,  Focur.  «mtiaa™  Bcjrim.  ^«ifirmatotn. 

'•^'■'"TmVII  PhiIipputv!-R.1S?p.A.;7.4.Enfih. 

•   bdplini  mflrimonium'cnm   Mari.      Paimento   per    pKicum.    d«lt 
•    aL.  FcnJnandi  Mac  Elea.  Sa-       »x«cm.        jj^j^^^ 

■   "^"  ""^^SS™  Fiancircn.^Mari.  Princcp.   hccdir. 

i,.n    -    iJijSn^ilu  n,«r  cum  ModenenG.  eum  CJmrlotta  AiBle 

''SiS^J^rocS-"'"  V^Au...p.rprocu«.cop,. 

•   J.    XXXIX.  ■""•     5      XXXXK. 

»a,„  MBni«    R.  Beidcftci^  lodouicas   Dm   Aurct  cnmMarii. 

,  ami  Mari.   Spph.    EUt  Pal,  P«r  Aogufta  loh.  BaJcnli  p«  ptoair.- 
.  pocoiat.  iunginir.                        ■    ■j^^  j^  matrimonhim, 

§.     XXXX.  •               L. 

hDeomoriae  nopiiae  Fecdhiandi  III,  Mitriraomoni  Catoli  Bmao.  Stibaudi 

'Trindpi.  Flor.  haeredit.  com  Viol.  comPoliKM  Rhdnfelfci*  pcrpr». 

Bwrice  Bauaiica.  curatorem. 


lc 


XX.    ■        ,        t:     .-:.    i  !tVi:   .'    -  . 

-    procurator.  cum  Man«,  StanuUi  ■   dawnim  .fcSmw  huKiii  OroH 

*""•         ■    jc      f  rr  ■  ^'^^  ^°'"'  ^''''°'-  <^i™  primogcii. 

»     .  ■            S*  -              -  Comitis  Armaniac 

fcr  inramentum  &epe  confirmantur  r-  „^^ 

•   marfimonia  per  prociiratorei  iaita.  '    '-**'• 

«.    LIU.  Multa  fiQgutatia  cominet  procuratib 

Acc^ai  hifte  natrimoniis  «miuli  Johannae  Ducacn  Ducitfc  eom  Lu. 

'  bcopdiaioet  oTcatum.  dontco  dc  -Nauaoa  ct  iaeo  aadu* 

§.     LIV.      .  *=«*"■  iot^«. 

Mandata  daatur  fub  ciaufula  fubftitu-  c     LVTII. 

toriactcitrarcuocationem.  „     -             ^         -     ', 

K     ^y  Connrmatur  tioc   matrmionnmi '  ct 

Wiici(;il<.ci.&Wci.>ccmjrrimo.      «■«««  ,""ft™torUc    «hibca- 
'  nia  fimt  tniu. 

'  SECTIO    t. 

PRAECIPVA  IVRIS  CAPITA'  CIRCA  HAECi 
CE    MATRIMONIA    EXHIBENS 
ELABORATA. 

-      10.  AVGVSTO  HELLFELD. 

_       ..  $.1.         .       .— . 

Non  nollrisdemmn  temporibus  nuptiae  inualuenint  per 
procuracorem ,  led  ab  anciquitiimis  iam  dum  eoium  vfus 
obdnuic,  necvnquam  veri  et  legicimi  niatrinnnii  effi- 
£his  huiusmodi  nupciis  func  denegati.  Vc  proiana  caceamus 
.«z  lacris  huc  Ipeflac  exemplum  abrahae,  *qui(eiti6 
fiio  dedic  mandatum  ad  quaerendani  (ilio  fub  ifaaoo  vxorem, 
Jkl  quidem  ex  pacriae  potelhcis  iuie,  quae  apud  Pacriarchat 
maior,  erac  ac  noftra  aetate.  Seraus  procuratorio  nomine 
Rebeccam  duxit,  quae  deinde  io  longo  eoque  felici  fiiic  mscri. 
monio  cum  I&aco.  - 


«  eniftts  c.  3DnV. 


i,=db,Goo<^c 


Vtf^V,  VemUi^mH^itbt^^pvtrmraorm      323. 

$.11 

Valejtt  qdoqae  kuiusmodi  nuptiae  ex  RonKinonim 
jirincipiis.  clare  enimdciiSteftaturpAVivs:  *  Vir  lAfens. 
txoreni  ductre  peteft^fimna  iibfhis  ta&ert  nonfofe^:Qo(Xt  huius. 
diuerfitatis ratfonem pompokivs  **  jmiiieref»^'ahfetai per  Ut^. 
teras eius vel per  nur^hm pojje ^^re y  placeti  fiini^umeius 
-  SeducereTitr,  Eam  vero^  'quae  khejfet  eii  litteris  vel  fUmcio  duei  rt, 
^tarito  nonpojfe:  dfduBione  emm  tfut  ej^-inmhrki  nmin  vxeris 
domuk':  ^m^in  domfcilium  matrinwmi. '  'Ronidndienim  fponft- 
Ita  aeque  ac  nuptias  cor^enfu  peffid  v<^ifc(1liit;  &c  eniiil> 
TLPiAjJ^vs:  *^*  Nuptiasfion  concuhitus^  fed  cift^enfus  facit, 
qui  cum  per  procunitorem  aeque  ac  ipfum  fpomum  dcda-, 
rari  poffit;  (atis  patet  nuptias  quoque  per  procuratorcm  ficri 
pomifle.  Imo  dedufiio  ad  domum  pcr  procnratorem  per> 
s^  poterar,  modo  ad  domum  marid  vxorxleduceretur. 

J.    111. 

Eadem  quoque  difponit  ius  Canpnicum,  quippc  quod 
macrimonia  pcr  prociiratorem  noil  improbat ,  (ed  potius 
vbigue fat claris  permittit  verbis..  Sicenim  bonifacivs 
VIII.  Pont.  in  decreto  de  anno  cia  cc  lxxxxix.  verbisr^** 
Procurator  non  alJter  cenfetur  idoncus  ad  matrimomam  contraben- 
dum,  quamfi  ad  boc  mendatum  babuerit  Jpeaale.  Et  quamuif 
alias  is,qui  cbnfiituitur  ad  negotia  procurator,  aHwn  dare  pojjity 
m  boc  tamen  ca/u  Cpr^ter  mtgnmn  quod  exfaSo  tam  ardmpoJfH 

perj" 

*  Vih.  IL  StKtent.  tit.  Jf. 
•>  L.  J.  D.  de  ritM  mtptidmm, 

•,*  in  L.  )o.  (ie  XeffuHs  iur.  atm  goa  conftntit  L  tj.   D*  <2r  cfiti^tf^ 

mbMtet,demoHflrstieoibm.  ■ 
%,»*'  ^.  S».  At  preeuratoribus  mi.  qood  capiiuluro  lOtEPllvs  TltJl 
d«  ORp  s  H  A  tdhis,  Profeflbr  et  'lenator  Hifpalenfis  lo  pr.de  'mdtr^-   ■ 
monio  eontraSo  per  proturatorem  vbetius  explicauir^  .quem  deindc  dt 
XT9BVi«fuDac  matrimmiis per  frMitr4t«rum  linSoA&iwn, 


^^le 


tmathtin  immittere,  nonfotmt  d^iaan  aUwii,iufi  btx  eijm 
JpKiiditer  JU  crnmifniii,  ■Smep  p^KnnMi',  mftfim  cn- 
tmxirtt  'fl-'-  iiemiifo;  ^fiant  ^refMcatBSi-  tmtraSifin  pcfifBt* 
dum  matrimoniuni  ab-eadefn,  Iket  tom  i^;  ^tam  eaatm  ipia  ^«r-, 
trexitreiatmiinm^imiuaraii  temiut  iffMVrent,iuiluu  maaith 
(xiftit ,  a6n  ilUiu  cmfi<Asitfecit,fine  fnfirmitatm  babere  ne~ 
admt.  Gamquaconientk  iNwocBNTvis  III.  ia  decreto 
deanno  axat.  *  Fipnt  enim  et  Canonico  iure  imtrinranl^ 
per  confaifumi»  «t  liCB  hic  con&nius  in  ecclefta  oorain  par». 
cho  «I.eiUsimcirtigatiDiMin  lit  dechnndusy  non  iippe(^'r 
tamen,  quo  raiilus  pxocuracor  canrenfum  ineciilelia  a  paroch» 
interrogatus,declararc  poffit,  ac  proinde  matrimonia  per  pro- 
curatorcra  iniri  pofTc ,  dubium  non  eft.  **  Aft  lunt  tamen,, 
qui  dubia  mouem.  circa  huiusmodi  matrimonia,  ob  aaQori>. 
tatem  concilii  Tridentini,  ex  cuim  dbcreto:  %*  mirrimmK, 
tonirabojitur  viro et  muiiere  interropatit  aparacbo  et  eorianmii- 
tuo  confenfu  imeUeBo.  Ex  quo  loco  ar^umentanttir :  *ii^ 
Vbi  vir  et  mulier  a  parocho  non  interrogati  nec  eorum  mu- 
tuus  conTenfus  intelleQus,  ibi  quoque  nuUum  eft  ma- 
trimooium.  Atqui  in  matrimonio  per  procuratdrem, 
Don  ipfius  viri  vel  ipfius  mulieris  fed  alterius,  pro- 
curatoris  nerape  confenfus  a  Parocho  intelligatur,  ergo 
matrimonia  per  procuratorem  fubfiftere  haud  pofie,  fibi  per- 
fuadent.  Aft  monftrauit  iam  iU.  de lvdewig: *»*»* patres 
oonciiii  Tridentini  clandeftinis  nuptiis  obuiara  ire  voluiSe, 
ideoque  citata  conftittKionu  nouella,  trinam  prpclamacioneni, 
teftiom  ac  parochi  praefenciam,  imo  praefendum  interroga- 
tionem  ac  relponfionem  non  alla  ex  ratione  defideraflc,  quam 

.  vt 

•  C.  Xtr.  it  emaSf.  <m<r«. 

••  E.  riltiiHilH  iuiCMKn.  Ui.  l  til.Jt.  f.  ^  >.!<> 
V&#»«  XXIK  t.L 

«^*  TiKAQyBLLTS  /"  tigihui  amilAieUhllt  ti  T.confbltenHOb 
•.V  uiUbclk>d<  •>«>«»•»>  i8>/r./lrfm»'ill>n>kili£I.Qv.  01 


t&  fumrtNmk.  »%% 

vt  'dvidefliBa.caldiuuMiit'  iponnlis,  fiuiiiiiie  vgto  coih. 
grcgacps  eoncjlii  pancs  proliitaiifle  aut  fiifiiilifie  matriinoiia 
per  procuricoreiii.  Pocen  parocho  pcaefente  ad  incerrogracio- 
nemreQioiKleri,  poceft  dare  confenfus  dcdarari  ccintSligi,; 
(icec  ^nfiis  vel  iponla  pracfens  haod  13c,  fed  pcrprocurap- 
lem  agit  Hoc  taraen  nec^  eft,  vt  iii  ecdeita-panxbi^ 
lieoonleiilfacerdorreddaar,  ec  iniie  pcocitficoiiianclarcai 
yctbatim  pneTentc  paToiilio  conTecratnre,  (blet  pra^egt 
AMutacTariisinfiaadduEHspatetexeiMplis.*  ■ 

§.  ira.  i 

AftiBagaa.^matrinwniispflrproca>:atotem.«(ldd>itJk- 
tier«iQ*ta«H>orum.principiis>  irli  enim  matiinraaii  e£fa^ 
|kim«<»nM(ifii|«dxx>nciibi«u«inici«coenibeiifiigenlaiistheri^ 
gcrdittm&fi»  cpatumdiun  inferri  leniperputaiint.  £k 
auibtta  collnanc,  ■nacrinKrnia^jiennantlnmper  pirocurMireB 
S^fiaf^p^fe^Sba,  Aft  muitwam  «j  nattiaKinii  pid^ 
SionemGainwi^QHctihicuittdcfiaaanmfedftfaDidnliiiii 
conlccnlioncm  omnes  nncrimonii  diefius  prodocere  fenper 
TOluenuU.  **  Hanc  vero  per  prpcuracorem  iieri  ponc,  quis 
pne&aBx  negriiit?  Non  inde  fides  caniqgalisTiencur,  non 
foboles  pcocrsamr,  fed  cotus  aSas  iaicdemnicaceconiiftit  la- 
^cciamvitfiaGennatuaeprmcipiimexemplamonftraot  p<r 

pr»- 

*  ricle  Paragr.  S«A.  TI,  (vi,  jo.  ji.  fqq.) 

.«  &pccaUior  Sazo  lib.  IV.  tit.  4^  du  ^«ib  ift  ihra  MMia  Oliofii*, 
'. .  vaoQ  fit  in  fein  Bett  ttitt..  cum  quo  cpnfeititI.aBd.Rechtp.UII.Tit.3t. 
'  '^^  I.  Ncc  priwRi  tbloiii.  tn  incce  faere  opioione,  ftd  illaifi  quoque  peatt 
tj'.  atllhff  -ffrfimniMlf ■  *^  'iioptijl~frideTici  Ifl.  AKKitAf  erLvtrs  /Ml, 

Ridtriti  III.  p.  t4..(Qh«8w  vtrht  C*tftt  luwiiiiarf,  ii^  tktmttnm 
~  -  mgre  /rdlitm  tffvtri^  UttntiVuP»  Lttnarttm  in  vlntt  tomfUxnt' 
•  ■  •nnt^idri,  £t  frntfinti  tUgt  ntnSitqne  fnttribnt  ntlinntihiitfnftz- 

iiititnttttrnmtntqnenUnddBnm-epnifidntitmtifinbim.  ErMUtif 
\  T>  fmtjminyifili,tntMfiiindi:iywairmU.  atfU tti^Mlldt  tlltnlf 
1.    ttSitBimfiJiiilietMmtinmipa  irmninitmr. 


;Vi...  : 


Striliia  bimfr.  Hertie.  f.  U  '  '    -^Sg     ■|,„:db,GooQre 


Ml  Cip.  V.DtmmimKiStilkJhim 

$.    DC 

Ez  K&ae  ndonisprincipin  imcriiiianiini  dkinirper- 
ii£hKR,  (i  negotium  co  penKncom  eft,  rt  maerimonn  offidi 
<6  altem  parte  remcdiis  violcncis  exigere  poffimus.  lam  ve- 
ro  im^e  naturali  inter  omnes  conftac ,  ((Mum,  paSiBir  (elara 
conlenfum  nobis  ios  dare  cxigendi  abaltero,  qnaepaSofimt 
promifla.  Eivo  ^ooque  matrimonicmt  Iblo  pa9o  ieu  eo» 
lenfu  fic  pei&ffinn.  -nmolac  igicur  in  duracuiam  de  procre* 
inda  et  educanda  iobole  (bcietacem  mas  et  (eminacoDKnler^ 
finulac  qnoque  vni  parti  ius  eft  ab  dtera  exigendi,  'Vt  ine- 
dia  ad  piocieatianem  foboKs  neceflaria  adhibeae,  (icqne  per^ 
(efhitn  ade(^macninoiuum.  *  Hinc  ad  maerrmonii  peTfti 
(Sionempulhi  de^ideraricur  fdemniareQ  ocrcmoniae,  qm^pe 
Ot]ae(uper(!oae  (unc  omnes.  H(nc  quoque  ncc  bene^otio 
ncerdotalis,  nec  de^Sio  ad  domom,  nec  confcenfts  cbal». 
ini,  **  nec  concubicus  accedat  afafoluce  neccne  e((. 

-$.  .3C.  . 
Kuptiae  confenfii  per&iunmr  ( $.  9.  ]  idem  quoquc  3i 
^on(alibus  eft  dieendum,  cc  inde  videri  poflec,  nullam  phne 
incer  (ponlalia  ct  nupcias  remanere  differcntiam  ,-quam  tamcri 
cfle  omncsvnoiatemuroie.  A(^-licec(pon(aIiaaequcacma- 
trimonia  confenlii  perficiaotur,  aliter  camen  in  macrimonium, 
alicer  in  (ponl^ia  confentimus.  In  matrimonium  damusco» 
fenfum,  vt.alter  (htim  iura  confequacur  cx  macrimonio  ori- 
imda  omnia,  in  ([XxiIalibiB  vero  bacc  nondum  conccdimus^ 

fed 

*  coalpiniMpflaiivkciHBiUKfialitfae-iDiRoilMmimct  eaaoakuni.  D^ 
boc  teftaiur.  c.  f.  C.  17.  qu.  x.  dc  illo  rero  L.  jo.  de  R.  /.  L  i;.  i^  c»». 
iU;  ti  itmnfr.  Idem  de  HebHCii  anerit  i  E  L  D  B  H  T  s  lib.  V.  c.  IV. 
'  **  in  iUuftrhini  tamcn  nupiiis  liint  ncmpla ,  quibus  conftcnlinn  ihafaimi 
•  --  ad-peffcdionem  mMriisaiiii  nccelBiriiim  credidcrunb  Sic  in  nupiiia 
Frtderici  III.  impcratorii  aim  Elcoqora  (.ufitaiuca  cooftcafio-  tnala 
Tfjebatur  apaftfr^l|fi.pcQu&P.'l,cIU.  i.'^a.'iJoc«t;  '  .^ 

-  C.opi^lc 


faMc  im  tottb' 

>  «. 

nocTSATeK  &iBBr,  tfa  wAmhbl  Jkao  tteMgWk 
JB  fe  fi&^ML  Iiide  feqiMur,  pracDntofciD  ncpm  (UCTC 
diaia,eaqDccxAeivBvafanate.  ranc^quicQMndicrilK 
vofcmciii  aifcyd  nwipit,  procfwtur  boh  cft> 

f   m 

MiuiiUMiii  confe«fo  pnficiunmr  ($.  9>)  bm  voo  ' 
■eraiinaefieaBoasipGis  aaAnnivalide  dedaraimB  con- 
lnfini.  Eigo  ct  iiaSn  per  alias  per6BeR  pofliiniiB  imtrinn» 
ai».  AlicDaTaieatt  daraiiio  in  fe  fiilcipicns  iiegat!a,jnx>> 
cnramr  dianr.  Eigo  ct  tHfcas  per  nrocaiatores  poffimc 
Talide  ooaDahi,  et  qpidein  perindeeft.nueTnacancumpais 
fiBTiTaqDB  can6n(iini  decwet  pcr  procuraKUcin. 

$.  xm. 

Ex  CDnienlu  legicinie  decfaiato  oritur  oblintia  Ec 
cumperindefic,  fiiie  qois  ipfi,  Ihr  peraliuindcchretcan» 
lcnliini  (§.  n.')  &i$  pacct,  qnod  is,  qui  per  procaracoraa 
conlenfiim  in  imcriinoniDm  dcclarac,  at  negocio  obligetuc 
procncacoris.  Ec  cum  ius  oUigationi  relpondeac;  lacis  d»i 
mm  eft,  procnratnrem ,  qni  nomine  aherius  in  macriinanlum 
conlenft,  aheri  parci  ios  conccdere  perfeSum,  enatqueiMli 
officioium  imtrimonialium  impleniencuin. 

f  XIV. 
Ex  prirais  iuris  nacniae  pfincipiis  conflac,  conlenlum  ia 
alccriospromiirumiusoperari,  alcenim  ad  implendnm  pro> 
milfiim  cogendi.  lam  vero  con^nfum  npn  ipfi  praelcncet 
^um,  fid  quoque  per  procuracores  valide  declaramus  (§.  i%) 
tf  iode  qiioque  per  procuracoris  confenlum  ius  adquirers 
Gg3  poflb. 

-  ;     •  <gk 


Ut  Ctf.  V.  Dimiuimmiiiill»]hrmm 

J.  PC 
Ex  RSae  radonis  principiis  nncriiBoniain  dicinr  pow 
{eSnm,  6  negotium  co  peracntum  eft,  vt  matrimonfl  emea 
^  altera  parte  remediis  violemK  exigere  poffimus.  lam  ve- 
ro  iore  naturali  inter  omnes  conftat ,  fcmim,  pa&in>  felam 
conlenfum  nobis  ius  dare  exigcndi  ab  altero ,  qnae  pado  fijnc 
promifia.  Eico  ^Doque  matrimonitint  li^  V^f  ^  '"'*' 
lenfu  &  petiefSim.  ^midac  igitur  in  dnratnram  de  nrooe- 
snda  et  edncanda  (obole  ibcictatem  mas  et  femina  conieniere^ 
Sknulac  qnoque  vni  parti  ius  eft  ab  attera  exigendi,  vt  ne- 
dia  ad  procrtationem  (bbolis  neceflaria  adhibeat,  iicque  per>- 
feamn  adeft  matrimoninm.  *  Hinc  ad  matrrmoQii  perfei 
iftionem  |iulla  dcfidcrannir  folemnia  fca  oeremoniae,  quiMe 
DQaeiuperflaae  fiint  omnes.  Hftic  quo^  nec  bencAaia 
3acerdoeaIis,.nec  dedn^o  ad  domum,  nec  conlcenfus  thahh 
ini,  **  oec  concubitus  accedac  afafolute  necefle  cft. 

■     ■  -J   X . . 

Nuptiae  confenfii  perficiumor  ( $.  9.  ]  idem  quoque  3i 
lpon£diDii8  eft  dioendum,  ec  inde  videri  pollet,  nullam  phme 
inter  iponfalia  et  nuptias  remaneie  dif7erentiam,-quam  tarneh 
clTe  omnes  vno  latentur  ore.  Aft  licet  Iponlalia  aeque  ac  ma- 
trimonia  confenfii  per^ciantur,  alfter  tamen  in  matrimonium, 
aliter  in  fponlalia  conlentimus.  In  macrimonium  damuscon^ 
&nrum,  vtalcerftacim  iura  confequacur  ex  macrimonio  ori- 
imda  Omnia,  in  ftxxifalibus  vero  oacc  nondum  concedimus; 
.  fed 

*  cnMpinml  pfloimk  cb»  iuie  nalunfrilis  RomaflnB  et  eaaoakuni.  D^ 
hoc  teftacur.  c.  I.  C.  27.  qif.  t.  Je  ilfo  vero  L.  jo.  de  R.  /.  L  ij.  <fe  eait- 
/it!  tt  iitimpt,  Mctn  de  Hebfaeil  a(]erit  s  E  L  D I  if  v  s  ]ib.  V.  c.  IV. 
'  **  in  iUuftrhini  tameo  nuptiis  fiint  exempla ,  quibus  conftenlmn  tbahiai 
ad  perfc&oocai  inalriaMii  ncccffiirium  crcdidcruiib  Sic  in  miptjil 
~ "'  '   -     •      coiiftaififr  imU 


Fridcrict  III.  impcratoris  cum   Elcoqora  fridttanica    _ 
Trgebanir  «  pan«J^oq6f.psut  ?.!,«.  Ul.  |.'^doc«l. 


..iglc , 


.  fr  fmmtttmh.  »i» 

M  lUaaBedoconlatimt»,  vt  aUqiiando  biec  inra  confe- 
qwi  s^Mnptus  debeac,  et  lic  inter JponliiUa  ct  nnpciasiuie 
fwqae  TMOne  leaianiet  omnino  difiacn^a. 

J.    Xt 

pRttcvsAToi  dicinir,  qui  vidente  ahero  eaniKgfltia' 
ih  (e  fiircipic.  In^e  iequimr,  procuraeorcm  negoda  gcc«re' 
jliena,  eaqoe  exsjcerins  v(4untace.  Hinc,quiooatiaaKariuS: 
vtduHCatem  aliquid  fiiTcipic ,  procuraior  non  cft. 

j.   xn.  . 

t&rimohia  oonlen&  periiciuncnr  ($.9.)  lam  vero  ' 
ierdioa  acqoe  ac  nos  ipibs  noftrum  v;didc  declaramus  con-. 
fcniint  Ergo  et  noftra  per  alios  periicere  poliiunos  matrimq- 
iria,  Alicna  volcnte  doniino  in  fe  fufcipiens  ncgotia,  prO' 
cmator  dicitnr.  Eigo  et  nqitiae  per  procuracores  polliint 
yalide  contrahi,  ec  quidem  perinde  eft,  nue  vna  tantum  par» 
6iie~vtraque  confeniiim  dccnrcc  per  procuratorem. 

$.  xm. 

Ez  conienlii  legitime  dedarato  oritor  oblKatia  Et 
eumperin&6c,  (ioe  quis  ipie,  fiue  per alium declarec con- 
fcnlisn  (S.  12.')  iacispacec,  quod is, qui  per  procnracora» 
confenfimi  in  macrimoniuin  declarac,  cz  negocio  obligecuc 
procnracoris.  Ec  cum  ius  obligationi  reiixindeac;  latis  <3an 
mm  eft ,  procuratoicm ,  qai  nomine  alterius  in  matrimoniun» 
conienfi,  ahen"  parti  ios  concedcre  perfeanm,  cxtoiquendi 
officiomm  matrimonfalium  implementmn. 

f   xrv. 

Ex  primis  iuris  natorae  principiis  conftat,  conienlign  in . 
alceriospromifliimiusoperari,  altcnim  ad  implcndnm  pro> 
milliim  cogendi.  lam  vero  confenfum  npn  rpfi  praefeme» 
^um,  iid  quoque  per  procuratores  valide  declaramus  (§.  i».) 
£)t  inde  qmque  pcr   procuratoris  confenfiun  ius  adquirers 

Gg3  polSi-    , 

-  '      .  :    •  '81«- 


tja  Ctp.  V[Dt  mammShittufiritim 

pofliimiB  perfeaum.  Prociniitor  igioir  duin  in  nrbmUniiJ ' 
2]tenus,  deofHciis  mammonit-adimpleiidis,  conlaicit/  jw 
adquidc  mandami ,  qoo  promtttenteiri  aii  (^ii  macriniartla-.' 
lia  exhibenda  cogere  pocdt/  :Hinc  quoad  peifeSionera 
iMcriniomi  ec  inde  eaunda  iura  nil  incereU.^e  ipiv/iuf  per 
procuracorera  ne^ia  gsraraus.  Vcroque  cafu  alceioirail 
oMeruantiam  ofEciorura  matrimonialium,  ad  vires  prbcre- 
andae  educandaeue  foboli  adhibendas^adcoiporis  vfum  prae? 
.  ftandiiin  cogere  pofliimus: 

.        jr-  XV. 

llle  aSus,  per  quem  declar^mns,  nos  eRe  iii  iruicione 
hirium  perftaorum  macrimonii,  dicitur  coNSVMMATiir  ~ 
M  ATRIMONII.  Si  hic  a&is  declaraciuus  fit  per  «irt» 
Qmibola,  coNSVMMATio  dicicur  »YMBOt.icA.  C  gr:i 
conlcenfiothorigenialisperproGUTitQremcft  fpecies  cfmfiim'- 
macioiiis  lymboTicae.  ' 

-  5.  xyi.  ■ 

lura,  quibus  frui  cupimus,  iam  hsbeamus  necefle  £11. 
lam  vero  in  conftfiiimacione  matrimonii  declacainus,nos  a£b] 
efle  in  fhiicione  iufium  matrimonialium  ($.  15.)  E.  ante, 
conjummacionem  macrimonii,  iura,  quibus  &ui  volumus,  . 
iam  habeamus  necefle  eft.  Dum  ance  confummacionem, 
iura  iam  habeamus  macrimonialia,  facispatet,  nts  iDa  per 
ttonfiimmaciooem  macrimom'i  non  accipere,  ideoque  iura  et 
•Uigaciones^macrimonii  non  dependere  a  conliimmaca  matri-' 
monio,  fcd  a  folaeius  perfe£Hone,  quae  paQo  fcu  con&nfi^ 
fit.  ($.  9.) 

,;  §.  xvn. 

luca  ec  obligaciones  matrlmonii  c!c  eius  conflirnmatione 
Bon  pcndenc  i^  16.)  Inde  eciam  in  macrimbnio  per  procn*  ' 
racorem  celebrato  iura  ec  obtigationes  macrimDnii  peiftSe 
adeflequeunc,  liccc  nuHa  acceflerit  confummatio.    Nonigi- 
t|ir  in  matrimoniis  perprocuratorem  neceflario  requininciir 

con- 


cenfeenfio  thahmi ,  o&aiiiudo ,  ^ique lyinbdic) rims ,  cum 
00019^1912  cx  iblo  iani  QTiaiiair.matriiiioniali  conienfii. 

§.  xvnL      \ 

ImcDm  per  pocuratonm  niatiinionruun  c^  venm^  te^ 
gitimuiq  ct  perfe^um  ($1  'la.)  Inde  <Mnnia,qtiae  de  vcr» 
et  perfeaoprae(KcaBturmatnmdnic^rtmt  quoquepi^icandi 
dc  matrimonio  per  procaratorcm ,  etonmes  efFeGus,  quo* 
ycrum  ac  perfeuum  habet  matrimmium,  mihime  quoqae 
denegan£  funt  macrmionio  per  procuratorem.  Inde  ex  ma~ 
trinumfo  pcr  procuracorcra  mito,  mwuum  coniuges  in  cor> 
pora  ius  acdpiune,  obTigantm'  fibi  inuicem  ad  procFcandam 
cducandamue  fcborem  vires  commod»e,  vxorparticipat 
maritf  dignftwm,  *  Rberf  pro  legitimfs  habentur,  coniuges 
£bifnuicemeenenturadmutuum  adiutormm  fide1ftatemqu& 
fraeftaadamecquae  fuotaliae  matrimonil  obligatiooes^ 

f-   XDC 

eoniun^.  lOMie^  qiuid  vim  ppjbtnt ,  <wfWpU.  ,  Sic  ia  nuptin 
C13  I3C  Lxxxxviii. 'inter  Leep^dnm  ISfefhim  OMnm^  LotharJngiae: 
«hiceiB  et  Eiiftbetbam  Cdnl^r^^^ip?^  '•  <^cti  AURHanenlTl  filianq» 
celcbratis,  fpoDfa  dignitatcm  daciflMLothatingtflc  tndi^Mndeati)  (bdoi 
.  .  poQ  cppula(ionem.cuinprocuratorel&dani  elY  conleQiitita»  ideoque  Regen» 
^-  Calfiae  vidcre  atnptiiu  nec  rahrit  nee  potnit.  Stcl^lf.  f.  41.  Elfuptia» 
Cirofi  II.  Regii  HiQMniamn  cMO  Hm»  LHifiKif*,  Philippi  Aurelia» 


"Mtdris  Therefi»  Philippi  IV.  Hifpaoiae  Kegi»  fiJiar  pmi  cOpulat 
Kocuraioriam  pro  Rcge  Franciae  <IT  habitr    Sic  cnim  iriAitivM    ' 
*  •  '»»jift>AB"v»T..iy'.  Bf^r^  liift^vaafy-driteti  Gtprdtngt  gieng  4*r 
I  \     iOKiKtf  «k  erfi  4U  fyf,  V.if*^  t^dijej.  4et.^4stiif  dlt  Koenigin^vm 

"  JhfM3inkk.ditMti^e\lttM4jfmpyJcb  tUrdufin  dit  Kmftbij  tmJ*f 

,  .  •  |V„,7,db,CpOt^[C 


t}9  Ctp.  y.  Oe  mmmctiSjiSufrm» 

poflianus  pepEeaimi.  Procimtor  igttrir  dutn  in  prdniifnMt ' 
alterlus ,' ae  officiis  matrimonii  adimplaidis,  cotdentic,  ja' 
adquiric  mandanci ,  qoo  proiniltenceiri  ad  t^sai  macrimotfli-.i 
lia  exliilKnda  cogere  poceft.'  :Uinc  quoad  pecfeSioneni 
itncriAiDnii'  et-inde  enunda  iuia  nit  inceFcH.^e  if&fia^  per 
proeuracorera  negocia  gsramus.  Vcroque  carualcecmnad 
obieruantiam  officiorum  mactimonialium,  ad  vires  procre-  ' 
andae  educandaeue  foboli  adhibendas,adcorpc>ris  Wum  piacr 
•  fiandoin  cogere  polGimus. 

Hle  aOus,  per  quem  declaramns,  nos  elle  iii  fruicione 
iurium  perfeaorum  macrimonii,  dicicur  consvmmatkt  ' 
M  AT  RiMO Nii.  Si  hic  aSus  declaraciuus  lit  per  otttX 
^Tnbbla,  consvmmatio  dicitur  srMBOLtcA.  E.  gK' 
conlcenliothori  genialisper  proeucatoremeft  Ijpacies  canfinii-' 
macioiiis  fymboTicae.  ' 

.  5.  xyi.  • 

lura,  quibus  frui  cupimus,  iam  hsbeamus  necefle  £11. 
lam  vero  in  cdnTtKnmacione  matrimonii  declaramus,  nos  a£b] 
efle  in  fhiicione  iu^ium  matrimonialium  (§.  15.)  E.  ante, 
eon&mmacionem  matrimonit.  inra,  quibtis  frui  volumus,  . 
iam  habeamus  necefle  eft.  Dum  ance  cotifummacionem, 
iora  iam  babeamus  macrimonialia,  {acispatet,  nps  illa  per 
conrumfflacionem  macrimanii  non  accipere,  ideoque  iura  et 
aUigacianes^macrimonii  non  dcpendere  a  confummac»  macri. 
monio,  fetl  a  fola.eius  perfeflione,  quae  paS»  feu  confenf^ 

.  luraec  oHigaciones  mxrTmonti  ex  eius  confiimmacione 
non  pentknt  (§.  16.)  Inde  etiam  in  matrimonid  per  protiii- 
racorem  celebraco  iura  ec  obligationes  macrimonii  perie^ 
ailefre  <]aeunc ,  licec  nulla  accelleric  confummatio.  Non  igi- 
(\nr  in  matrimoniis  perprocuratorem  neceflario  requjmntar 

con- 


^*     V       fnr.pnairwnrfm.  aai 

confoenfib  tbahmi,  o&ult.datio,  ^i^ei^bolicfnttis,ciiin 
.  QBmivni  cx  folo  iam  oriajatur-mammoiuali  con&Qfii. 

f  xvnt      ^ 

tnitnm  per  procuratonm  matnmom*mTi  eft  venin^  h* 
grtimum  cc  perfeaum  {§.  '12.)  Inde  omni2,quae  de  Vero 
ct  .per&£topraedicaiicur  matrfmbnio,  (unt  quoquepr^dican^ 
i^  macrimonio  per  procHracorem ,  et  omnes  effe^his^  ^  qaoi 
yerum  ae  perfeQum  habet  matrimcmium,  mkiime  quoqae 
^n^andi  rune  matrnnottio  per  procuracorem.  Inde  ex  ma^ 
trimpnio  per  procuracorem  mito ,  mucuusn  coniugcs  in  cor-r 
pora  ius  accipiunt,  obT^janciu'  ^  inuicem  ad  procreandanx 
cducandamue  ibborem  vires  commodare ,  vxor  participat 
maritrdignicacem,  *  Tiberi  pro  legftimis  habentur,  coniuges 
fibi  fnuicem  tenentur  ad  mucuum  adiucormm  fidelftacemqne 
{raefiaadamet^iaefimtaliae  macrim(nm  obligaciones. 

j:  XDC 

-  *  Ttnfc  fiinulac  eopalniff  fi^  ^pAattm  inanli  cenrus  pcr  pracutanrcai 

■Goqiufiftt;  itionitr.  (piad  T4rH    pcobrat  'CI^b^Ia.  .  Sic    ia    Duptiit 

CI3  iscLzxKxviir.    inter    Ifcptldmm  Sfftfhum  C(r«/Mm,. Lotharingiae 

Aiceoi  ct  Mifiihttbnm  CdrelM^yhW^t  I.  ducis  AUrcKanenlh  filiaa4 

celcbratiS)  fponfa  digiutatcmdiieinacLocharingtst  independeRtii  ftarinh 

poft  ojpuUtionenLcuniprocuratore&diin  clt  coniegn^ta,  tdeoquc  Regein 

''     SSatliae  vi^re  amphiu  nec  vQhrit  nee  potBJt.    'S«a.4r.  jf.  41.  lCuptia» 

:■'■    €dm&  II.  R^  mQ>anlaiiun  cMD  i^u  liAmit^»  Philippi  Aunlia* 

j:..  ■9insfilf^ct3DC},nviHV^  PaaS}S,per  procutatorcm.  celebrabancur,  ct 

...  .jtcradis.pn'  pro^uratoretn  cacretiioatispriiicqiifla  tao<)^uam Regina  ha* 

•-■"'fcbaWirjde  qilb-'ETwrr»s»jj(»*ilrifc  *riw/  XlHK  po^CEs^gaeif 

'■^'■■'■MdTiA  Jherefi»  Philinii  IV.  Hijpaniac  Kcgi»  fiJia>.  poA  copulationetn 

BrocuralMiam  pro  Kege  Franciae  cff  ha&irr    Sic  «niin  diavivm    ' 
'  -  i«jioi>*B'v»T.(:y'.,i»,4r».^-MV^;,w«'*''-«*«*  Gepr4enge  giaig  4*r 
i\     Ktemg-HM  trfi -4»$  fy,^ft»t  fijtdilies  dttJ^dpti^  mU  10>emgin>vs» 
'Ihfit^ifb,4itMet0e\)ilM4,M^ifich  ddroLftn  dit  Siu/tit,  JOtMr 

,  .  I    ,,  r,du.GpOg[c 


1)3  Ctf.  V.-  Be  tuimi—IU  ilt0rum 

f  HK.        ■■"-•;. 

Procuratofes  nnptiis  Tneundis  confttDcre  paAam  emna^ 
quibus  nuptias  celelvare  non  dt  prohibitum.  Et  quidem 
conftituendi  funt  procutatores  ab  iic  ipfis,  qul  inter  fe  coniu- 
mi  ((icietateai  ingredi  cupiunt,  non  apatre  feu  a  tecdg  quo- 
^m.  Procurator  enim  non  nifi  vbKntis  negotra  fifi^'} 
•os  nffi  volattm  Mgat,tt  mw  nifi  voknti  iura  adqnirit  ($.  Xlj 
(onas  igitur  procuratorem  inuito  eo,  qui  nupdas  inire  ddKt, 
oonftitiii,  is  quoque  ad  implenda  matrimonii  officia  inuitunt 
nec  oUigaE,  nec  ilti  matrimonii  hira  adqnirit,  ftd  imperfe. 
3um  init  matrimonium.  Hinc  licet  magna  nt  parentom  M 
liberos  poteftas,  illa  tamen  in  liberomm  nuptiis  locmn  ha- 
bere  nequit,  quippe  quae  in  foli  edncandi  potellate  confillib 
Ad  educttioneift  vero  liberoivm  pertinere  niatriniooia,nems 
affiimabit. 

$.    XX. 

Procuiator  declarat  confenfum  alierins.  -  Dui  igitur 
cb^nfum  alterius  in  nuptias  poceft  dechiare,  il]rquoque 
in  nuptiis  ineundis  poceft  cfle  procnrator.  Inde  pater  pro  fi- 
Ho,fiIinspn>patre,  materprofilia,  &aterpro(ratrei*feneZ 
tt  impocens  rcQe  in  fe  potcft  fiilcipere  prOGuntons  matri-  • 
inonialis  mnnia.  ^ 

.:   _  .  ■■•  $.:  xffl.  ■  '  . 

Feminae  iuRoatnrali  i  Cilsli^endis  afienis  negotiis«oa 

exdnduntur,  qaippe   quae   akerius  vdnmatan  aeqiK  ac 

ttiifculi  poflunt  (Kclarare.  '  Iiide  apcttUm  ell,  qnod  Nnina 

peeounucdas  vices  malcali  iq  nVnlncuiio  cdebnililo  etjnns 

.     ,  ;•  .  .        iUas 

•  QuDil  &amn  in  nup<iil  CMi^Vl  iiaflft  91«  ToMnl  ftntf  iMi 
procurarorioeiui  oonrine  d.  q.  Aet:  cp  p  ctyBi.  tvm  St^SOKhM  CtftfiM 

'  audffl  «bucktnlKtttenft  celebrMitb  Sialfli".|M4a  t^itimi  ptfacept 
hereditiriui  HaHb' gluJilUiJuHll  no«iiiHl.p»llwWi.|m«<iM|il**Ml>. 
di«e  procuHlorio,  focotcai  ftfyxtium  copiiLvt  obi  f^. 


■ptr  pmmratarm, .  i}| 

jOftsfemirtaepoOitniftinere:  *  Hinc  duo«dam  ma(culi  vf.. 
pFocuracoFesmatriinoniumcelebrarequcunCiidquodetiamva* 
let  de  duabus  feminis,    pFQCuratorio  nc»nine  macrimoniunji 
cdebramitws ,  vna  peiibnam  maris  altera  &raijiae  fuftinencis. 

j.  .xxn. 

Frocuratorooniei^um  altemis  declarae  ct  rattone  hutus 
«onienfas  rq^racTeiitat  akmim.  lam  vero  ipC^.  re3a  ratio  iii» 
bet,  vt  incer  rq>ra^eniantem  et  repraeTentacum  (ic  fiiHiJit». 
do;  inde  ec  inmatrinkmiis  perproairaCQrcm  nccefle  eft ,  vt 
haec  obreruetur  fimiiioido.  Proinde  procuruoris  dignicas 
quodam  modocommicccncis  refpondeac  o^mtatit  et  quo  emi- 
nentiori  dignitace  committens  eft,  eo  'eKunendaris  qaoqve 
generistega£um,minunecene^.  DequoB,  de^lvdbwio:  *^ 
pr^^iftmt  txemfla  ttexenfiMnm  vmadmis  xmeainu ,   ^udm 


JHiurJUM  fixuttminprofiirMtribia  ^id'  tmtr.ikemdmm  murimimnm 
aon  ef  impertinenj.  Afi  ntMim  exjt*t  extrn^ioHf  qmoifinuim*  tire^ 
'  mMtrimmmtm  ^tmtrjiiemdmm  egtritfrttmrttevtmu  Mai  tc^Tanmat  - 
^crfiMUin  fitftmuit  m  miptiit  jfttcTirfAdlrtMducti  ff^  JJkkfif*  Cfdint 
$p£tm^  tMii^  «mbiii  i)iii  Sdac  conm  foncifice ,  KpcactuitAt»  Ifabet* 
lam,  Albcrto  eli  copu1anis.Tide  Sod.lL  %.\6.  Singularia  liint,  Quae  d< 
JUfthotifo  VI.  PoMQgiUtae  R.  narrant  Memoires  hifori^ves  et  PtAiti^itet 
fjerAmtUtdtU  HorsAYa  T.  II.  Artid.  crr/MMUfx  p,(Sf.£nj6tf6. 

-,  SUxdbit  de  Sduoie  Dfichiw  de  ^imtomrs  et  Aumkle^  ne  vautut  pds 
''  foi^ir  qm  U  Mdrquis  3e  Samdi^  jbm  Ambdffkdeur  extrMrdimAire 
dpmuu  U  mnUm  *  cttte  Princejft  ddms  U  fertpmie  dtf.  epomfdillit  em 
qudiiti  dtfrtcmriur^  fMimi  fe  pratiqme  wdimdirtmemt-aMis  ees  rem- 
etntres:.  4e  forte  qi^ilfilut,  qm  U.ifitme  Hiine  duimii proturdtiem 
00  Duc  de  Vtmdimifpour  U  rtprefinter  m  iittt  «trmMiie,  mr  pttr 
vme  fimguUritd  nemueUe  P  Eueque  dmc  dt  Xjtm  m4ri4  les^  deux  pro. 
turemrs  eiifimAlefdMoir^^li  Dut  et  PAimbs&tdeiir,  Q  tihiridii.fe  fit  s 
URotbeBe.  .  !.      ■ 

**  ia  diDC  de  «M/Wm.  ;«r  ^mw^.  (ii£  VI.*c.  n. . 

StrmmJur.Pnid.Herm.P.lU  Hh  "    r,^,^^i,. 


fl3'4  Cap.  V.  ■Tfi'mairimviiirt'-rBit^n'am 

tomSiaU^pfoaff-atiorKodbiiki  tominejnotoiiJratttpSJmorummtu 
nertutt  el  tmagiraim  imtartm,  Deitute  perjimae  ae^otifatidae  hO' 
■teftda  ratioy  tte  etm  aiio  tn  coSoquium  de/cendaf,  aiutm  aan  eo,qia 
rnter purptiratos r  Itmiffa  dextrapoUttend/^ModtfmmodojJidatt- 
iaitu^endaaae  ejet  procwatario  Ucet  nmitie  bamita  ituUgno,  Por- 
ro  ctm  in  jUetnrtibttt  tn^tiaHhur  pritnar  occvpet  in  itu  ac  reditu 
fractkalor  entaibiatirjaegre  Boc  ipfimferetu.conmtiaejfipraeirel 
lkmavilis.ac  kttis  tutae ,  t^iem  proeeres  fetpuerentvr.  ete.  Sic  XV 
jnittiin>nioiiiicr:&9inini<niTdo&e  comiteni  atqoe  Laxe~ 
jnRajnnondiiietaifiariispnKiindae  conddsffliiin  ci3ccxxxx. 
procmator.fiiitJjamrSexAiTagoniae.  *  Inmatrimonioin- 
taOtrobau  VI.  iiiqien  aaa  Eifiletia  Cbri/lina  Brunfiucenfi 
Ani  clalacavin,  procuratCHvni  e^it  bfepbui  Imp.  ** 
idem  etiam  in  matrimpnui  haatii  V,  Portug.  Regis  cmn  Ma\ 
ria  Jiftna  h/epbmcTiSaek  procmator  \*.  iUxtrmliam  L  pco- 
eurator  matrunonii  cnm  Maria  BurgutidiraA.'cloccca.XKVa,' 
ftiit  Ludouicus  Dux  Bauariae.  *»»*  Eiusdem  imperatoris 
cuiti  Anna  Britannica  piocurator  Engelbertus  Nallbuftis 
fuit.  *****  SabaudiaeNothusprocaratorfiiitPiiMwoS». 
biudiaeULicisi  cnraAfe^im;Jo  Auilriaca  f  Ferdinmdi  Medicet, 
ikfai^(Ethiriae  Sods,  in  matrimonio  cum  C6n^<i»ioCarali 
Lotnai^iigiaefDhcisffliaprocnrStor  fiiit  Carolus  EgoKsmen- 
fis ,  CarbS  VM.  Regis  Gallorum  filiu»  natuialis.  jj  Aer- 
ttts  Auftriae  Archiduz  Fhilippi  III.  R.  Hirpaniamm  fiiit  pro- 
cmtor  in  matrimonio  cum  Margamia  CaroU  Auftriae  Ar- 
-'       '  .  .  <^ 

!  •  nie  Sea  n.  *  I. 

-»iileS«a.U.-1.44;     ... 

V  **»•••<'«» 

*„•«««»  11.  J.IJ.  ■■ 

■    •■'•.'.•'sVariB.jf.ij.  ■  "•     •   ■     ■  ■•■    ■         '     ■; 
t  SWHolI.^17.  ... 
■tt  S<aio  11.'^.  i).       ■      "        '■  ..»-•-.■      ;.  •• 

tjOOf^C 


■■-    "  ,  ta:f*t*tmrai.    ' ..  ^  ■   -ajj 

-diiSfKis  filia.  *  :Bt  4icet  &bin(]e  alii.  l^gaci ,  qui  ex  illa- 
4lriun^-ordine  jion  ellent,  ad  hunc  zStum  £^rinc  dedinati ,  ta- 
Jes  tamen  iuount,  (]ui  in  ofiiciis  eminentioribus  eraiit  confti- 
.tuti ,  prout  Henrici  IV.  Galtorum  K.  procurator  fuit  in  matrimo- 
-nio  cum  Maria  Medicea  Rogerius  Bdlogradus,  Magnos  Fran- 
-ciae.Hippaicbus.  ** .  pSitopr  Aurefianenfis  procurator  in 
jnacrimonio  cum  Eliiatietha  Charlocta  Falatina  A.  t:\ojiCLXSL 
fiUit  MarechaUus  Dux  de  Fledis.  Fridmcvs  III.  imp.  ad  matri- 
.«nonium  cum  ,£Ieonora  LuHtana  .contrahendum  mi&  laco; 
fcum  Mozium.  *^*  EduardtuAn^ae  primogenitus  lo.  Man- 
lell  Cancellarium  Londinenlem  et  propofitum  goncralem  mi- 
.^t  procuratorem  eidemque  lo.  Clarell  clericum/iium  iubfti- 
tnit,  *»»*  proatfuadebat  rllorum  temponim  religio.  Igno- 
Aiinioium  (lue  dubio  haberecur ,  (i  periona  inlerjoris  leu  in^ 
■mae  fortis  procurator  ad  perfonas  eminentiffimae  dignicatit 
jmiccaecur.  Prouc  grauicer  culic  Maria  Burgundica  legatum 
^egisGalliae,.chirurg;umpIim, eiquedixic^  feilio  uoaindi- 
getB  et  fan^  eflc.  *»***  ,  " 

;  j.  xxxm  ■ 

Procurator  fiilcipic  ex  Toluncate  comraittentis  eiusnego. 
tia($.  XL)  Indeex  v<)9uncace  commiccentis  pendec ,  an  vm 
Qu  pluribus  negotia  expedienda  comniictere  velit  Hinc  et 
in  matrimbnii  negotio  ad  yoluncacem  condicuencis  redit,  vni 
{m  pluribus  conimi3im  procuratnrias  tleinandare  pattes.  t 
Hha  Sie 

•  sAm.ii.  ,     . 

••  Sefl.  II.  f.lj. 

•/  Sea.ll.  <.io.  -  •■         ■. 

.•sca.n.  f.).  .,■.»■ 

•«*•'  ^'"1"  ^'ft*'*'  ««^"  i»^"  *'•  "f-  "• 

+  Galti  >n  nutiimoDio  Maximiliani  I.'  cum  Atina  Britanmca  putarufit 
gutcuoonium  tanquara  cem  IpiTituaicm  pff  moim  IBO^  «flcftf- 

n  an.,5d  b,  GoOt^k 


33«  Of.V.  De mntlimni Viifriiim 

Sic  Qtdmuiu  vnicam  Bltcm  mjfit  *  Amaimi  Oas  SsibsnK 
diae  Humbertum  de  Seyflelk)  **  FHdiriau  11.  |mp.  Man- 
fredi  filii  (ui  natundis  macrimonimn  cumBcatriceSabmdapcr 
vnicum  faltem  procuratorem  QuaUeriwn  nempe  ^Otra  concir 
nauit.»»*  LVDOvicvs  II.RexHiero(blynarumtresconfti- 
tuit  procuratores  hac  formula ;  et  ipfostret  et  iues  ipjorumfe' 
tirmu^  cremimus  et  ordimuimiu  noftros  veras  et  indubitatos  frO' 
tyrasoret.  *f^*  LVDOVicvs  Dux  Baoariaeadmatriinonia 
<ibT  iungendam  Mathildem ,  Ludouici  Sabaudiae  Dads  filiam 
A.  clsccccxvii.  quinquemiitt  jprocuratores.  ***#* 
PHiLiFPVs  MAKIA  ANOLvs  MCCCCXXVII.adma- 
trimonium  cum  Maria  Sabaudica  contrabendilm,  quatuor  i» 
liquit  pntcuratores.  \  Auia  Britannica,  vt  copularetur 
MAXIMILIANVS  I.  quatuor mifit procuratores,  infcrto  ta- 
men  procuratorio  clauiula :  de  four  et  au  .nom  3e  nous  kt  treit 
euksdeuxdetditsfeurs^  qaimieux  vaquerypourr9nt.]\  Siplu- 
ribus  mandatum  de  matrimonio  ineundo  datur,  abiolute  aut 
omnes  coniunfiim  agere  iuffi  ilint,  aut  ablentibus  reliquifi« 
vni  feu  paucioribus  agendi  permil&  eft  faoiltas.  Si  omnibus 
coniunoim  agendi  data  eft  facultas  , '  vnus  abfente  alte- 
ro  valide  concludere  et  matrimonium  perficere  ncquit,  Si 
verovnifeupaucioribusabrentibusreliquis  gerere  eftpcrmis- 
fiim,  tunc  nxfentes  valide  agunt 

$.  xxini. 

ficienilunl,  «kotpit  mMrinuHiitim  cnm  Aima  iDiialiAim  habuQ. 
nint,  quod  quaiuor  conftituti  legati,.MC  TDi  pafidcnduin  aego- 
tium  commiuum  Sc^  U.  f,  ^  fioc 
■Sea.  II. /.I. 
••  Sea.  ir.  /.  J. 
•.•  Sea.  II.  <.  4- 
•^»  SeS.  II.  <.  li,  ,  , 

•,V  s«a.  II.  1.  > 

tSe«ipll.|.  I. 
n  Seaio  U.  f  ij. 

.  n,,,r,db,Goo<;lc . 


.'   fft  fttainmrm-  <t)7 

$  •xsm. 

Froeuratori  vt  fids  habeatnr,  mandacum  litccrfs  coiv 
Cgnatiim,  ci  tiadt  Ibler.  Hoc  in  fmna  probante  conceptum 
onmibns  quibns  intereff ,  ifludqne  exigentibus ,  monOrari 
oportet,  qui  ft  fbrfan  de  qutbus<hm  dabitant,  iuramentum 
ineerdum  a  procuratore  de  veritate  exigunt.  FaSum  hoc  in 
nuptik  inter  AmeSeum  Sabaudiae  comitem  et  Caetiliam  dfr  ' 
Beaox  initis.*  Interdum  quoqne  ip(i  procuratores  de  ratiha- 
bitione  canerunt ,  fuaque  omnia  bona  hypothecae  conftitue- 
runt.  £xempla  habemus  in  nuptiis  Pbilijp  Mariae  AngU, 
ducisMedioIaiieniis,  et  IVIariae  Sabaudicae.  **  Inqnorunx 
contracfaimatrimonialihaecceverba:  troqm  mhikminur fui 
fyrtanettta  er  ohligerime  ommam  iottf/rumjiavm  prmijermt^  ^uoa 
ipfe  Dammu  Dwtpraefentem  coiaraSum  ratifcabit,  et  v[tro  ra^ 
tijkaiioaaafuamfaciet.  Tdem  quoque  iaSiim  in  nuptiis  Lu< 
douici  Bauari  et  Mathildis  Ludouici  Sabaudici  ffliae.***  Si- 
mile  obleruamos  in  matrimonio  Ladouid  Hieroiblymitani 
Regis  cum  Margaretha  Sabaudica,  quoprocurator  (womifi^ 
fe  efTeSurjm,  vt  omnia  feruentur  Cib  obligatione  omnium 
fuo™„bonorin.*»,. 

§.   XXV. 

Mandatum  e({  vel  generale  vel  fpeciale.     Vcrumqne  in 

Dtoptiis  poteftineondisncum  habere.     Spedalium  exempla 

iiiWKbtonim,  plurain  fe&ioae  (ecmidafuntobuia,generaIe 

vero  mandatum  fiiit  illud,  qood  dedit  Abcaham  feruo,   de 

filio  Ifaaco  vxore  procucanda.     Ex  vcroque  ccmmitcensad 

ezhibenda  matrimonii  olK»  perfeSe  ohUgatnr ,  cc  hinc  fpe- 

•  HI)  3  cialt 

•  Scak)  n.  /.  j. 

•«SeaiolI.f.|. 

%•  s<aio  II.  f.  7; 
•;rt«-s«aio  u.  j.  6. 

nan,5db,G00t^fe 


ciale  mandanim  in  nnptiii  aUbluce^and  eft  neeef&riam.  Aft 
iectfremagis  proeedtt,  qui ipeciale  ma^ damm a grocuratore 
«Kigit,  dum  negotia  cum  procuntore  ex  generali  matidats 
contra6ta ,  iacilc  poiTint  impugdari  -et  oppofita  eiEcepcione  i 
procuratorem  de  non  cogiiatis  contraxilfc ,  dolofe  egiire,  fpem 
de  fe  eonceptam  non  adimpleuifle,  euertl  Hinc  et  ius  Ca- 
nonicum  in  nuptiis  per  procuratorem  ineundis  fpeciale  exigit 
mandatmn  *  vetbis  :  Prwurator  nm  'diter  cmfftur  idertetis  ai 
mtttritttomtim  cotitrahaidtm ,  fdatti  Ji  jidhx  ttumdatttmbabtterit 
Jfecitik.  ** 

§.  XXVI. 
'  Formiila  hnius  mandati ,  podeaquam  vfu  inualuit  ,■  vl 
inacrimonialis  conienitis  in  eccWia  coram  parocho  dedaici 
tiir,  plerumque  ante  benediffionem  iacerdotalem  clare  ac  ver. 
badm  praefente  parocho  ibiec  praelegi.  Fit  haec  praele£iia 
'  rogante  feu  iulxnce  parocho  vel  a  fecrecario  quodam.vd 
ab  ipib.parocho,  cui  eum  in  6nem  a  fecrecario  quodam  cradi- 
tiir.  *«* 
•     ■     ■  -      -J.    XXVIl         , 

Procurator  fufcipic  negocia  ex  voluncace  commictentis, 
t§.XI.)  quicynque  ieituralcerins  negocia  ex  commiccentisvo. 
luncate  non  geric,  ille  nec  procupax>reft,  necconienlu  fiio 
commiccencem  obligac.  Inde  qui  in  macrimonio  contraheh- 
do  alterius  procurator  exiitit-,  nec  praeter  committencis  con- 
fenfum  agere  nec  fines  mandaci  excedere  poceit  Procuracor 
igitur,  quialiam,  quam  dominus  voluic ,' ad  macrimoniuni 
ineundum-perlbnam  eligit,  qui  miptias  fd)  atiis,  quain  <^e 

•  j»ae- 

*  cap.  Sn.  &fr«r«Mr.  io  S. 

•*  huRCce  locumiliuftraujfvberiiisTCLA  deoitEMNAiib.  dt.  Pilrte  If. 
*,*  ElciBpla  huc  fiKicatut  vidc  Sc&onc  11.  $.  24^  ]].  41. 4].  4$.47.  Jl. 

nan7,db,G00t5lc 


pHKftJifMt  ftiit condirioBiTxB ,  Gontrahie,  qoi  inuttoionfti- 
iQcne;  alHBii  febffinrii  proGuratwein ,  aut  ineaain  ineondi  iMh 
(riincKBi  GBauenmin  negligit,  inusriide  agit,  <t  iniriinin  haod 
oU^  camrahentem.  Sic  hgeno  po&a  Vladislaus  di£lus 
nlaRiia-prftreconiDge Hedwige,  iinfu pioceium  impcrii  A. 
cI:>ececiJ'  ARnain  Gliae  (ionutem  in  matrimoniunv  per 
pWMiiatoms  rogauit,  ot«nuitC|ae,  aft  qoia  vifapaelheior- 
Hia  DH  minimi  piacebat ,  iratus  eft  legads  et  de  oiAbllRiido 
oogjtauitmatriinoliio.  Dequo  i>i.vGassvs:*  DefiKnfiait- 
%tma^Q)tamjh8tmimoua»etmtimmmmmter  wiadislaa» 
tt  Mnam  vir^nem  mais  faSis  jiaiis^-fiederihits  flabiiiiim  tt. 
ta^ifMmt.  Mmtert  emm  etre^atiert  iHml  WtatHsliau  Ftkmae 
tUx  Si^iMitt  tenatre,  fudAiPia  virge  fanmfraefiantitjiniue 
^tffareret^muehatiir.  Viideetinpneosfiitsh3Ximm(leOhi~ 
tbcw,IS»e2kamdeRo^givetIoamemdeJ^Jcbian,qtitdvi/avir'_ 
gint,  evntit^itHem  famtierant  mafrimtmi,fiiit  iratitr ;  i»r  iiidigna*) 
fitm>ifiiftereiaiciptmimtiidJif^/imKsiiUifnt,imilttrmem- 
fB*Hi>mfrtt^  t>iptffUttiir,remipt. 

■;■■'■■;;'':>        i  xxvjit 

.;>'</ Ne^atiaJiofba.iioncuifilxt^oairnf  dominittiaws,  (ed< 
tirarntrCinariii>^iiGHfaii«a]uafit>tes,  cah»m  «ligimus  per-. 
finheioiduftriam.  Hinc  arainaeieirnoftra  voinntaie  noit' 
»fiuj  cninegofia  nofeacommiAnus,  ilia  cKpedire  potelt. 
'iSljat  eo  magistin  laatrimbnTO  ineundtvlocum  habeat  necefle 
iSti.  ."jBfli«aiB>itjatrinionium  arduum  admoduni  negotium',. 
cxquomagnnm  enft(^ptMeft|ieri^unv,ideoquc  omni  cir» 
enimpeSione  per^endum,  qucid  noH  a  quolibet  nec  ab  alio, 
fad  aMloiiiplb,  eui  cft  commifliim,  expediri  volumus.  Ncgo- 
tia  idkni  ita  commiila  vt  per  eum,  non^ er  alium,  ^xpedien- 
dalinr,  fiibftitutionem  BOh  acfoiittuiu^  ac  proinajs.procura- 

•  i  ..-■■;  .C;J  ■■  in,uIi.^Q-.'       '"'' 

•  bi/trid  immira  Jibt,li  ^  i^, 

n  an7,d  b,  GoOt^k 


sjt  Ctt.V.  btmtrim^miifrim 

ciale  mandanim  in  napdit  aUblutdatid  eft  neeel&ian].  A(l 
ieetireinagis  proeedit,  qui Jpeciale  ma^damm a rniocuiatore 
exigit,  dum  negotia  cuot  procuratorc  -ex  generali  mandata 
contnOa ,  iacile  poflint  impugnari  cc  oppofica  exceptione : 
procunitorem  de  non  cogitatis  cuntcax  ilTe ,  dolofe  egifle,  fpeni 
de  {e  coneeptam  non  adimpleuifle,  euem.  Hinc  et  ius  Ca- 
lionicum  in  nuptiis  per  procuratorem  ineundis  fpeciale  exigic 
DnandatiHn  *  verbis  :  Frocurator  mtt  'ahrer  ctnfitur  idffieus  ai 
matrimotdwn  contrabaultm ,  ^itam  Ji  ad  boc  tuMtdartttn  bahitmt 
Jpedde.  ** 

§.  XXVI. 
>  Formul»  hnius  mandati ,  poflxaquam  vfu  inualuit  ,•  VI 
biacrimonialis  confenfus  in  ecckfia  coram  parocho  decbret 
riir,  plerumque  ante  benedi£Honem  lacertlotalem  dare  ac  vcr» 
batim  prademe  parocho  folet  praelegi.  Fit  liaec  praele3ia 
'  rogante  feu  iubente  parocho  vel  a  fecrecario  quodam.vd 
sb  i^  parocHo,  cui  eum  in  finem  a  fecrecario  quodam  tcadi- 
tur.   *»* 

-    f.  xxm ;     , 

Procurator  fufcipic  negotia  ex  voluntate  committentis, 
f  J.XI.)  quicynque  igitur  alterins  negotia  ex  eommittentisvo- 
luntate  non  gerit,  ille  nec  procurtloreft,  nccconlenrd  (uo 
committentem  obligat.  Inde  qui  in  matrimonio  contrahehi 
do  alterius  procurator  exiftif,  nec  praeter  committentis  con- 
fenfnm  agere  nec  fines  mandati  excedere  poteft.  Procurator 
igitur,  quiaiiam,  quam  dominus  voluit ,  ad  matrimonium 
ineundum-peiftnameligit,qaii>nptiasfubaliis,  quam^pne 
-     ■  -  *  ■  ■      prae- 

**  hujicce  locum  iUuftraiuc  vberius  tcla  de  otEHNA  lib.  cit.  Pine II. 
*if  £f cmpla  huc  &cieBUi  Tide  Sc^oae  11.  Jf.  14^  ]]■  4'*  4I<  .4$<47*  !*• 

naiiJedb.GoOt^lc 


>■  terfmarmrm,-     .  '  «J» 

j)l*(!a5f|e«'fcBt«ondirionibus,  o(Htohit,  qutindtoionftt- 
tuente,'  ahaii  (iibftituitprocuratorein ,  aut  medain  inenndijiis- 
eimonii  isnuetitum  negligit,  inualide  agit,  et  innilum  haud 
oUigac  contraheneem.  Sic  lageilo  poftea  Vhdislaus  di£tus 
iitonn»prHiit:coninge  Hedwige  j  fuafu  ptocerum  imperii  A. 
oI»eCieCS'AHnam  Ciliae  lionlitem  in  matrimonium per 
{yreautatOW;  ^ogauit,  Obtinuiiqee',  aft^  qOiaTirapCKlbeKir- 
-  mailli  minimt  placebat ,  iratus  eft  legatiset  de  difldnendo. 
oogiitauitmatrimonio.  Dequo  ulvgossvs:*  Z)<iSwy«o'»- 
litprt^iiiQUamJaBanittnouora-etmammmmmterWtadtsimm, 
tt  AiiMiH<iiirgmeiit  mxit  faSit  nmtpiejbedrrihu  fiaHHiae  er. 
tm^fmaa.  ^mere  eigMI  et  refimdere  iHd  Wtadishus  Fehniae 
Stix  aSfiuntf  temere,  ^nedAtaa  vir^oftrumpraeftantiifirmae. 
fibi  ^areret  ^motiehatur.  VndeetinprmrJttaslvtariumdeQhi- 
ehtmt,  I&ie^kim  de  Eogvw  et  hdtaiem  de  ^afchian,  fucd  vifo  vir-^  ■  - 
ginty  omA^ionem  ptnx^ant  mttfrimtmijfait  iratidr :  nec  itidigna*: 
fUli>tli'fiiiftmkaectftmMriMfifoliitm«>taUtpa,naiktrim 
fliMtijui>fimifiueigmgniitur,remifir. 

"^ '-■:■'  '::■■        s  xmxir    ..' 

.;<:./ NSgotfa-.nolha.Koncuillbectiaatinf  oomnmciBius,  (ed' 
«ra«TOrl<inar.jiiI(iic»biB:quafitties,  xetrtam  eligimus  per- 
fedaeMdnbiam.  HincatdinaiiieiiirnoAra  vdnniate  noit' 
Kfi'isf  catn^^oculnafliracommifimus,  iHa«xpedire  poceit^ 
Id^  eo  ii»^'sin  matrimbinD  ineundolocum  nabeat  necefle 
^'j .  '.-^flitsim&^atriniontuni  arduum  admodum '  oegotiuiiv 
ex  quo  magnnm  cnjUipf  p«eli|)eri^um^  iibiiquc  omni  cic-. 
cumipe3ione  peragendum,  quod  non  a  quolifaet  nec  ab  aIio> 
fed  a&Dlailiplo,  eui  eft  commimnn,  expediri  volumns.  Nego- 
tia  idicni  ita  commiiia  vt  per  eura,  nonjier  alium,  ^xpedien- 
dafint,  fiiUticutionem  aon  admiccunt,  ac  proinae.proQura- 

.(.',    ■■,  .11:2  "  .  niuii.i   .ui-.'      •'"'• 
•  bifma  nlmu  ttt.  3C  p.  i^, 

nan,5db,G00t^le 


14*  Ctf.V.  Dt mmmmiu illiifinim 

torjCuiimcrimoaiiinaindicuiadeinandau,  «litmiv perqwia 
negodum  liocve  pen^unr,  fubftitueFe  neduit.  Hoic  »ali* 
acceditntio,  obqaainfut>ftitutiaiocumlHbereneqiac.  N% 
mo  eoim  ed  procur^tor,  nili  qui  ex  domini  voluaeDe  aegoiia 
fiicipic,  committens  vero,  dumin  conftitiKndo  procaratort 
perfoinlan  refpexitindulfaiam,  non  voluit,  vtper^iumne> 
godnm  expednunr,  et  iic  qui  fubilitutus  t&  a  procurao»^ 
obnaacommittentisvoluncitem  fufcipit  neeocium,  ideoqas 
nec  proCuntor  cll,  nee  obligare  fuo  confemu  poceft  princi* 
palem.  Cum  quoconiemic  ivs  canonicvm  verbis:* 
Et  ipiamtis  aliat  r/,  f  «i  eot^Utmtvr  ad  negHia  fncurattr^  j£m^ 
Hanffffit-,  i»  hoc  tamai  cafu,  fnfter  nagiam,  fud  exfi^t  ftm 
arliufiifetferiaikm  immiaere,  amtaerit  icfittare  aliiae,  aifi 
tKeiiemJftcialiterJitammfum.  Aftlivoluntacedomiai^fctr- 
ftituendi conceflaell poteftas,  procurator alium poflb fubfti- 
tuere,  eumqoe  maniuntcmabligare  viz  eft  dubiam.  £(• 
«mplum  buius  fubftitutionis  in  nuptiis  Canli  IL  Hi^iaaiaruffl 
regis  cum  Maria  Ama,  |%ilippi  Guilidmi  Palacini  «lcCtorii 
tnia  obfennmus.  Kex  enim  procaratorem  conftituic  Leo- 
poldum  imperatorem ,  cum  poeeftace  liibftituendi,  qui  filiura 
lUepfaam^  Rom.tunc  Regem,Iiibftitm,  et  hic  d-ag.  Aug. 
i£gg.  procuratorio  CariJi  nomine  di£lam  Mariam  Anpanrw 
bi  iuntit  **  Peitinet  huC  quoqoe  mandatum  Efloardi  Ani 
cfiae  K.  primogeniti,  in  quo  fum  verba :  Etfifirte,  ^utd  «k 
fit,  fraefiSm  fncuratar  in  via  Jeficiai,  hco  fialumiemjitlifii' 
itBtmt  eiiem  inimmihm.  Eandemdatitespotifiaemeinttfraeik 
Swiinegotiimconaiiialefnifiifmdim.*,^* 

j..xkix.,. 

*C.iti.tefnirinr!liiuin(,  .  '  ' 

••  ,id.  iofti  Sea.  n.  f.  41.  ....  1 

n»  s«a.  B.  f  j. 


nan,=db,G00<^.lc" 


.  §.  xxa. 

Obfigado  orfOD'  ex  conlaifu  ab  alten  parte  aocqiata 
Qdundia  iginir  vna  pars  dieriiB  nec  acwOit  contenfi^ 
neceninaoceptaiikjtanHliDaltera  qtioqae  perfeSam  non  ha- 
lietafaligationein,<M  faam  iiboc  mutaiepottftToluntatem  et 
nebocare  conlenrum.  Hinc  fin^  coirfcnfuni  in  matrimo»  ■ 
Biuin  «EcGR  po'  'procuijiojem  efTe  dedaratum,  cx  ibla  hac 
«DnfenfiB  decbrarione,  nec  ins  me  obligatk)  enafciiar  per>' 
'ftfia,  iiifi  ab-akn^  paite  acceputio  acceffirit.  Vbi  ad  ne- 
gotiam  pe!ftiien*ii*"peiftfta  a^h  datnr  obligatio,  ibl  ab  ar- 
Mnoaiici£d^BAd;velitno1ituehcgptiumperficere.  Hine 
licet  dedaratus  per  procuratorem  conienfiis  mmatrimbnium; 
co  tameniiondnmacccptato,<»nimittenti  ancgotiorecedcre 
tt  con(e(]aei1ter  mandatnm'  renocare,  omnino  liberum  dt 
keuocato  maridato,  cefflt  cohlenfiK  committentis,  et  tic  pro- 
curator  nec  amplius  procurator  manet,  tiec  obligare  poteft 
mandantem.  Et  perindeeft,  fiue  procurator  mandati  reuo- 
^tionem  iciat  fiue  ignoret.  *  '  Vtroque  enim  in.cafii.cefiat 
tjoiiledfus  corfHmemis,  Gne  t)ao  nec  procurator  efle  neo 
tommittetnem  oWigare  poteft.  Aft  tamcn  aequitas  iubec, 
■n  pKomratOtv^qai  ignoraifs  mandati  reuocationem,  ex  man- 
3ato 'Cglt  ac  iBde  damnnm  ferifit,  eius  reftitntionem  accf- 
diat,  V.  g.  'frfablijTKitheca  bonoram  de  rato  canerit  etc.  li- 
berandus  omninoeritabbacobligatione.  Confentit  lus  Ca- 
Aoiiicumfn  verbistemis  a  nobis  iam  varic  addufti :  JomJS 
proatratar  anteauam  cantraxerit  a  domino  Jiierit  remcatui,  coH- 
traSum  jxiftmmn  rnatrinumum  ttb  eodem^  Ucet  tam  ipfe  quam  60, 
nm  Jia  cmtraxit,reuocatiaiem  buiuimeii femtuj  iffiararent  mi- 

'  Uiu 

.*  Hiic  pertiiKt  exempliuo  SintiriU  Angliae  R*  oii  per  procDratpKm 
cum  Sabau4iae  principc  de  Duptii)  agenlj.  fmBto  licet  negotio,  le- 
'    cellii  a  Elilakedillm  dc  Voodeiiill»  duiils  Tid.  Q»f.  IL  Scit.  II. 
#.  14.  p.  71.  . 

Muft  Imvtr.  Herm:,r.  a.  U  ,,         , 

n„,t,z=db,CjOogle 


«4S  Op.  y.  Dtmttrimtmii  Ubiftkia 

Sia  mmnti  txifiit,  tm  iHiit  ititfaifks  dtfttit,Jim  fufiniBtiu 
Um  tiibtre  mviit.  Inde  ec  iri  ilJubiuin  nupciis,  inecrduiB 
ea  aAibita  ot  caucela,  vt  ante  dedaramni  coofadum  lcgati 
faiterTOgaremur,  vtruia  eonim  madaaiin  fitrettoaaim:  Fa- 
Bxxa  boc  inniatrinionioGralcaciiMaiKK,DDdaMediatanea<i% 
BumBona  de&baudia,dequawrbain(lninicnci:*  «  «aif- 
titndim  teficfa  adfmttimi  attdiSiu  Ckjfiiimjfimu.  D.  mfia; 
fttx  imimigmitJriiiiiSm  Damimim  Irifianiai  fe  girtmimfr»' 
pitatartmSSi  Dit.  dittit,  aa  fnturoHrii  fyi  mtmdanmi^  r^ 
mcattm  a  fraidiSo  Dtt.  iiciMtdiilamafi  <nu  Dtmim,  fd  ftt' 
itm  DiL  Trifiama  nfftmiiad»  afendt,  fmd  mn  trat  rcmtatnm 
tt  tMimu  ttc.  £x  quibus  lainen  patct,  leuocationem  man* 
dati  locum  cunc  noo  habeie,  li  prooxatorio  confeniiu  ex  at> 
l«ra  pane  iam  conienfiK  et  acGeptacio  aGcefleiil,  nmc  enim 
acceptacione  faOa  akcri  pcricCfaim  ios  dl  qiBrftnm)  qao4 
jnuito  auftrri  nequic. 

J.    XXX. 

K&trinKXunm  conienfii  poiicicar.  Hie  yao  vt  indk 
ligatnr,  eitenio  quodam  dedatandus  ell  Sffm.  Qatdunii 
vero  aahibeatnr  l^numy  an  liiterats  an  *aba  iiai  aiiud  wnd- 
dam,  perinde  eH,  modo  de  confauu  exinde  clare  gobucc  «t 
diilinae.  Nec  iure  Nacurali  incereH,  quooiodo  declaiecnr, 
in  ecddia  (eu  extri  iUam,  coram  parocfao  fea  ta  aUence,.aa 
interro^onem  porocbi,  fen  absmie  pracuia  intemiBaciaix^ 
tefHbos  pracTentibus  fiue  abfentious,  modo  conlenfiBded» 
retur.  A(t  raSo  de  inodo  cpnfenciendi  omnino  potcft  eo» 
ueniri.  **  Q^pd  IT  iaQum,  eonoentis  smniao  ftandum  mO» 
dusque  adhibendus  cft  praelcriptus. 

§■   XXXI 
;    •st&.n.f.xL  *  ' 

^  **  Kc  in  D^is  .iUuffriuai  Iktpt  conitninifN.  n  ffmnc.  io  la«rofiniAii 
eccl^i%  more  ridbiuque  confuetis-  Fwtum  .lu)c  in  -  nupdit  Heo> 
ftd  UU.  GaUerua  R.  cum  IvUi^u  ^  Mcdicct  ioiuf,  qiunim  di- 

ptowi' 


J.    XXXL 

Hhillrimii  fimnnonnn  impcnmdain  mpt^  KoM  Iblo , 
perficuonir  Gaaleii£i  (§.  5>.)  pknimqiie  tamai  pnncr  oqn»  - 
iailuiii,YtdeeodbriiBca(iftec,  aliaquacdaniaoosdtreialenc 
(jgaa  Gxonia^  lade  bcDediOio  6ccraoodis  ia  illdliiiim  oui 
pciis  neoeiEirio  qnidoB  faaud  dcfidccaair,  aft' vt  co  m^iB  do 
confenfii  oaoftcc  matrinioaiali,  tanquam  ritus,  qui  ab  anti- 
dquiffiinia imsduit  unipatifaus,  iatcriUuftres  qaoque  adiit- 
bnur,  ec  GonfeaTaa  cacam  parocho  in  cccicfiK  bae  decb-. 
tatur.  Illi^faavcrakquicad)olicampco6tentw'rel^poacoi> 
ex  principiis  rdigioBis  fua*  aoa  oro  ar^rip,  icd  neccffinA 
omdas  mcdiance  lacerdads  benedi&iooe  oelcbraie  oporteFe^ 
Vei  exibdc  patct,  quod  ipfi  iiibfint  cadefiae  legibus,<t  coiici> 
lii  Tridentmi  patrcsclsite  fimxaunt,  lafiiM  mgleSaJaar' 
Jmt  k>iidi3ime  imtat,  Ji^fifltre  «m  foj/e.  Inde  quoque  it, 
luArium  procumnribtts  ia  iqandads  hepe  dacum  inueninius^ 
vt  maccimoiua  in  ecclefiae  facie  concnhanc.  Sic  Ludoui-, 
cus  II.  *  Rez  HieroGiIymicanus  cum  lolanda,  lohaimis. 
Arragonum  Regis  flia,  macrimonium  cdebrauic,  vbi  in  ta- 
bulis  piocuracocias  faacc  oUeruamus:  cranmKi  a  triiam 
wm  mfins  txm  prmrtnm,  ftiStm,  n^uitnm  geftns  et  ' 
mmms  fpttitkt,  ad  tramfereiibim  fi  ferfimliter  imime  mfir* 
tt  pv  wir/  ad  fraejaitiam  fraefati  Kttii  et  ftremBimae  domi- 
mu  Mmdae  Btgiiiae  Arri^mm  trtSanim»  et  tmraiaidia* 
mmiiie  mfin  et  fn  iitiiscimJira(fataiBiifiri<3elaiida,ferveria 
if  fraeftmi  et  in  fade  faitiae~mams  ealejiai,  a  efi  merit,. 
•  ■       '■  ■  t /yemm/aidmii. 


Ii  »  §.    XXXtt 

olofiii  cnatUQd  ia  hoxt.  Tom.  V.  P.  IL  p»  4.  Similc  quogi» 
Bi  notnui  Elifibetlue  Clurloioie,  Ciroli  LuJooici,  Pabtioi  BeSo- 
'  tis  filia  cuni  Fhilippo  AmliaiicaS  Ducc  w  comainiin  Siauil, 
Tom.  IIU.  p.  itf.  ,         ■       . 

•.Jca.tt*Vt  V  I 


t44  ^-  ^-  ^  mitmuuu  •imfirim. 

§.   xxm 

Kpn  iKceflaria  quiifem,  (ed  in  figoum  firmati  matri- 
monii  externum  aoxdit  quoque  annulus,  qoi  apud  Catho* 
Vkob  eft  benedidus.  ObKruainus  Ibleninem  annuli  datio-' 
nem  faSam,  iir  mipdis  friimtt  UL.  cum  flfeiiw»,  Lu- 
fitanica  .d&  quitais  Motzius-  imperauiris^  Iegatii&  fic  lo- 
quitur  *  igoframiminatus  M.  Saccb  Motaus  nuttintpracfaH 
Friderici  Regit  Rompurmty  ta»^am  frecurator  eius  ad  buue 
aSirn  ctKftitututy  retma  iifantiffam  Dimum  lamram  n  /ium 
kptinuat  m<iraa,ficut  maudat  facra.  aclefia  Ramaut,  atjue  tt 
koc  amtuia  fi^arnaba-  ad  Uatdm.  et  gieriam  cMtdfotemis.  ets. ' 
In  inftnimema  nisxiarum  inter  GaleaciumMariam  Mediala- 
nenfemetBonamdeSabaudistperprocuracoreminitarumhaea 
(am:  **  DiSo  Cardiuale  fiifumte,  frout  fiifulatut  eft^a  di- 
Sis  iQsi^jfima  &mace\la  Born  et.Magmfico'  Demsn  l^fiai» 
mmine  quafi^afer  verba  de- fraefettti  ad  nuttrinmmn  contrO' 
bendum,  eum  re/ponfione  affirmativafitbficuta  aimubett  beuediSum 
M  aitero  digitorum  iHufiriflimae  domceUae  fofidt^  E^  quibus  . 
iunul  patet;  aniMilos  modo.  ipfum  dedifle  procuratarerat 
fflodo,  qui  benedixit,  parochum  illos  impo&iire.  Sicuti  .«t 
fiogulare,  eft,  quod  ipfe  ipon^e  pater  aniuifum  digitO-jnK 
pOHiit,  prout  faffaim  aino  1660.  in  nuptiis  Mariae.Tbere- 
fiae,  Philippi  IV.  R.  Hilpanorum  filiae  cum  Ludouico  Qat 
lico  celebratis,  vbi  de  animlidationeDiariumEuropaeum:*,'* 
Der  Bifibofffiagte  naeb  diefat  die  bfantin  m  dreyenmaihii' 
«i  fie  denKhae  m.F^rgnchreicb  7u  ibrem  Gemabl  baben  woSU-t' 
Worauffie  ficb  Jedet  mabt  za  ibrem  Herm  Vater  dem-iOmig' 
nandee^aftzttzeigenydsffJfiedeflenlVillenbegebrte.  AltderlQ/mg 
Jrein  wilHpte,  amvxrtete  fie  aucb  mit  ja  zu  drrfen  mabien, 
pteicb  aacFder  Printz  von  Han  tbitt.     Der  Slmg  ibr  Herr 

*       Vatir 

•Seflio  II.  fX. 
"•  Stdio  II,  <.  XI. 

♦.•  scfto  u.  <.  xm  Cdosle 


ftr  pntmtimm.  tts 

VdtrJUcktt  imt  Mechm  HMtc  dcr  i^attm  fmer  Ikinr 
dcn  R^  fe$cr  m  Fingcr,  vnificfel  iarafvct  iba  mcJcr. 

§.  XXXHL 
Aliqmndb  oicuram  iit  %nam  perfe6U.  matrimoau  et 
ti  Oliid  magis  6nnandum  acceffifle,  ex  wiia  colligf  poteit    - 
exemplK.    Sicln  contraEtii  maDimoniali  *  interCvolumL  ' 
Sabaodiae  dncem  et  Blancam  Mondsferatenfem  haecce  fimt 
verba:  Vocata  et  interrogattt pracfato  iltulinlma  JSCmcaJcr 
JieSaUtf'  I-  V.  DoSarem  Domimm  Georgiim  Natam  et  fim~ 
BtcrdiSur  Dem.  Attadus  de  Ferejla  diS(t  proeuratori»  winM^ 
larumr  veUens  iUud  matrufUnOi»  cattrabere  et  ns  ilhd  confemirt^ 
jcr  verBa  de  praefenti  Jeamdum  kget  'Bsmaiar  te  deereta  af^ 
fioUca^  qui  cum  amba  rejpeitdi£htt  Je  iSud  veUe-  mttuff  ctiam^ 
ititeruemeftte  ojhda  irt  vehememiut  Jfgmim  Jrrmdti  matrinami^ 
iecreuermt  £Sac  partesr  dd  tonuemioner.    Fer  ofculum  quo*- 
qtie  finnanit  inatrimonium  procnrator  CaroH  V.  pbllex 
Ront  fmperatoris,  lohannes  de  Berg-,  de  quo  inftnimentuiil 
matrimDniir  **  Qiibur  fcraSis  immediate  jofi  Imumodi  ver- 
Borum  Binc  indeproiationem  idem  orator  etprocurator  nemine  qnt-   ■ 
fiipra  in  -figmon  fpor^um  hmusmodiy  eandem  tbrifioRam  dsmd* 
uam  Manam  dmfculatui  efi,    Simile  fa9um  in  nuptiis  Mar. 
fftreitaehx&ciasaB  Cum  Fhiliberto  Sabaudiae  duoe  initis.  %* 

.     '  §.  xxxim. 

InO'  tt  pemtns:  perfeSum  habeietur  mstriiiionium,  iii> 
tecdo»  ime>  iOuffaes^  accef&t  thabnu  confcenfio'.  ObferiB- 
mBsTndomoAiftriaca  qnatuor,^  quae  huc:pertinent,exein-. 
pla.      Kjmiimeli  &&ximiIianiLirap.  cuius-proeunitorlii-   ' 

aauiciisIiauaruskiliiBiMariae  Burgundicae  confoeBdit. '<',«** 
Ir?  Altenun 

•  Exltat  apuJ  lii  »aH  k.  T.  Iir.  F.  K  p.  144. 
••  &«.  II.  5.  XVlir. .  r  -TT-  , 

•.•Sc9.n.  ^.xvii.  -  ■ 

'    ...•s.a.u.^.m  i„,:.,.Googlc 


I4<  ftft  V,  Dt  murimmu  iMt^riim 

AIceraRiin eiusdem imp. nuptiis  cmn'  Aniia  Britannia  fca- 
bemifi.*  TertiBnieiieinplam  pnidxtMaigaretha  Auflriaca, 
quae  lecundis  noptiis  cio  idi.  Fhilibetto  Sabaudiae  dud 
nubens  cum  procuratore  Sabaudiae  Notho  leStum  confcen- 
dit.**- Quartumhabet  AMELOT  (fc  ii  HovssAYE  ver- 
bis :  \*le  Cardiiial  Oargt  tiaiaml  epoafk  t  Ardx^idxje A»- 
ve  ^Autrichey  en  quaHt^  de.pracweur  du  Roi  Sigimind  UI.  3» 
fobgtit.  Vn  autrefeigmir  tdamit ,  Herera  ipa  roforte  cefaity 
ifenditfmtleMm,  aBafi  caicie  tmt  arm^  a  cctf  de  la  nmvtBt 
Itfiite.  AqueBamifhia  nocbef  ditcetbifierientvnodehiAiahaxa'. 
ioret  delR/yJa puro  todo  annado  en  ia  cuma  a  lado  de  ta'Regnafier 
teremoma  que  tet  Reyet  de  Pohma  en  tal  ea/b  aafiumiran.  Cela 
grriva  a  vieme  en  ijfi.  au  moit  i  Avril.  Aft  nec  iKcelGcatil 
elttoncubinu  procuncorius  nec  ampUusvfu  feruacur. 

J.  XXXV. 
OUemant  tandem  et  Galli  ritom,  qni  avetemmoKnW 
done  vxorum  originem  tiabere  videtur,  ec  in  (snuffl  per> 
fdSd  adhibecur  itncrimonii :  Sic  de  nuptiis  Carali  II.  Hifpan- 
niannn  Kegis  cum  Maria  Ludouica  Fhilippi  AurdranenGs  6- 
lia  per  procuratorem  initis  limieks:  }  M.k  CardauH* 
BomOoncommemm  kiceremomet  du  anlru^.  M.deloi  Bo/tiuet 
U  moit  prefenti  dani  un  Btifit  treiiipiects  i  tr  et  m  armem 
Sar  et  a  argem  meln  enfemble  i  et  %  tm  aiant  eti  benifarlt 
Car£ndlA(.le  Prince  de  Conti  mit  F  anaeau  an  quameme  Doigt 
de  ia  num  gaucbe  de  Madenmfille  tt  lui  duma  let  trehe  tie^et 
tor  enfu  iemariage fourltRa  tElparne.  Simik  quid£i£tiiiil 
in  nuptiis  Delphiu  Ludouici  atque  Mariae  Annae  Chriftinaa 
Fe(dinxndiAuriae£leQQrisBauariaefiliae,dequo  lvnig.** 

Kadh 
•  SeS.  IL  f  XV.  m 

••  Sca.  II.  j.  xvn. 

V  tbmirtlUjlerivillllttUlilUlT.tm.lmhtlMmt-rl' 

t  s«a.  II.  f.  XXXVI.  . 

tts,a.ii.<;xxxvii.  •    -,-,-,  ..GoogJe 


.ftrpnanunm.  M? 

KtcMmimtrudiiit&CariimdivfitbtHOcUfilkiMMiwm 
B>»jl,  mkber  ixn  GeldndSillitr  wuer  anaider  vermfibt  war, 
meybetyJrtimerBriBititammdBrmtmterbabeiierStimmi! 
Jjidemg  DoMiH  vm  fymSreicb  mSet  ihr  Marim  Amam  Cbri- 
fiim,fiallhierregemairtigiJI,ZMeiireH<jmthlete.  clifemm 
ieyderjfeits  nut  ^gemtwrtet,  bat  der  Cardinal  die  tbgenamte  g 
GoldfiScken  mi  den  Riiig  dem  M.  k  Daifhin  IHerreiebt,  mkba- 
den  Jtfw  der  Madame  la  DaifhiMe  m  den  fingeriefteckt,  imd  ibr 
itOeU^ikkiaifdieEbegegebeH. 

$.  XXXVL 

j-iicet  autcRi  itistrinionia  pcr  prdcQratofcni  contnQa  ob 
.«onfenfam  nratrimoniakin  piadhtum  veta  fint  atque  l^ti> 
ina^  £ibinde  tamen  videmusifta  a  praerentibus  GOniagibus 
ibure  confiimata.  Faanm  hoc  MCCCCLXXVIL  dum 
Maximilianus  Aullriae  Archiduz  in  Belgium  delatus ,  matri- 
iiioninm,anceaperLudouicumBauanimcontraQmn,Gandaui 
coniirmauitjfacnopeianteantiiiiteTomacenfi.  *  Idemqno- 
que  ia£bmi  in  nuptiis  Ludouici  Delphini  ciun  Maria  Anna 
Chriftina  Bauarica  MDCLXXIX.  celebracis,  in  qnibu* 

gocuratorem  ^ente  £l^ore  Palatino,  et  facra  operante 
ndiutore  Frimigenfi  matrimonium  Monachii  fuit  perfc- 
Sum ,  pofteaqnam  vero  Iponfa  in  Galliam  venit ,  facra  rmlits' 
itint  repedta,  **  de  quibus  antecedenti  diximus  Pangraph& 
Mem  nOum  claloccviii.  quo  anno  Fridericus  I. Kex 
fiDra(Iiae  cum  Sophia  Ludouica  Megapolitana  Suerini  fml 
inatrinaonio  innSn^,  Carolo  Leopoldo  fracre  duceRegenie^  . 
procuratorem  agente.  Hoc  vero  matrimonium  die  XXVin. 
Konembr.  Bendtai  Iblcmni  ritu  init  confirmatnm.  *«*  Aft 
patet,  nec  necef&tati;  iuille  hancce  repetiu°onem  bene- 
_        '  diaio' 

•  SeA  n.  f.  Mlt 

••  ua.  II.  /.  xxxvn. 
'.•■St&.tt.f.sxxxn.  „.      , 

I    ;,  rid^COOl^lC 


^»0  Cip,  JV.    Dtmtiritum(illi^tiiim 

-4i&torif  nec  per'9hin  msuottiii  vaa^Sk  v^Udjatemnnpd^ 
«uam  antca  habuerim  e\So)o  confemu  per  procuratQFeiti  de- 
«larato.  De  quo  i.vi>ew]0:  *  AUitxiflimat,fimftut 
tckbrataeferpncunttormf  i^ ffinvwutfe  aiiqitaiterarioaeMt 
Termatiwt,  Oueniam  tMmbii  faaramevtion  perjici  foterit  per 
^foctiratarm^  ferfeStmate  ita  tim  requirat  Jel^imaaiia  muae 
-piftauratiohii.  Contraimperiiihent ;  matrinmiim  per  procvd' 
horem  initvm,  eo  hahetidum  fro  iti^erfeSo  vtateiUMab  vtratjite 
JartefraefeiiteTiMtimiratimi.  SiqiiidieiiiDribiuacvfuiicBid^ 
vUm  certe  reiteratio  fimel  comraBi  fer  procuratarem  matrimomi, 
Jiterat  rarior^ eeittrafetuli^iwmj^  tnfiitmis ,  legis  inflar  intro- 
.  AtSum ,  ttf  mtitrimouia  abfentitmt  a  praefetuihiu  mncept  infiaura- 
.natarbabeatur^itacoamibitmtfeifeMumy  talla  ratiane  im  Jf. 
Humvoaiuiat. 

5.  xxxvn. 

t^aedjt  altetiim,  .qui  illi  aufot  vcl  den^C,  quae  vaa 
'debentur  pcrfe^o.  lam  veroexmatrimonioprocuratorio 
.coniugibus  ius  quaeirtum  eft  perfc£lum,  vlum  corporis  ad 
.procrcationem  (obolis  nece(lariunv,  mutuum  adiutpnum,  fi- 
aelitatem^aque  iura  exigendi.  EigoquicunquehaeciuQi 
coniugi  per  piocuratoiem  deIpon£itae  aufert  aut  dcnegai^4i^ 
.  dit  illsun  et  per  ladiooem  dat  cai^un  belli  iuftificam. 

-^  $.  xxxvin. 

Adulttriuine(l  concubitus  coniogis  cumperlbmi  eztra- 
iKa  contra  fidem  conii^em  datam  celebntus. 

5.  xxxvrai. 

Coniuges,  qiiae  cum  peifona  extfanea  Gontra  fidem.coa- 
jugalemconcumbunt,aduIterimncommittunL  ($^38.)  lam 
vero  matrimenium  procuiatorium  veie  coniuges  ^cit  ($.  9.) 

quae 

-    •  din:  dc  mMlrim.  ilUfr. ftr  tnairaltrlm  ii&  VIL  c.  tr  .~^ 

I  ,,r,d»,Coo<5lc 


fir  pncmnttrem.  149 

qoae  fibi  inuioem  fidem  debenwr  coniagalem.  Ifinc  li  poll 
matrimonium  per  procuratbrem  initum  coniux  concomtHt 
cumperibnaexcranea,  ti^iusmodiconctibituser-itadukerium. 
Qijifidem  vioht  coniogalem,  offioiaviolat,  quae  coniugideben- 
tur  perfeSa,  quod  dum  in  adultcrio  fit  ($.  38. )  per  a(hilte- 
riam  violantur  officia  coniugii  perle£hi.  Hoc  qui  lacit,  alteJ  -' 
rum  laedit,  eique  dat  caulam  belli  iullificam ,  ergq  coniux 
per  prodiratorem  copulata  adukerium  committens,  laedit  vi-  • 
lum  eique  bdlandi  fuppeditat  caulam  iuftificani. 

§.  xxxx. 

Auferens ,  quae^ure  debentur  pet&£to,  laedit  alterum. 
lamveroconiuxex  maerimooio  prc)cunitorio  iushabet  quae-, 
litum  exdudendi  alios  ab  exeratio  iurium.matrimoni^dium 
penes  fuam  coniugem.  Hoc  ius  qui  intercipit,  ius  io- 
ce^cipit  pcrfe£ium  ($.  39.)acper  comequens  laedic  datque 
caufam  belli  iulliHcam.'  Hinc  cum.Anna  Britannica,  ijuae 
Maximiliano  1.  Rom.  Regi  per  procuratorem  erat  delponiata,^ 
aCaroloVUI.  Rege  Gallcirumcaperetur,  ctadmatrimonium' . 
cum  Bege  Galliae  iueundum  cogeretur ,  Maximilianns  re£te 
beiluni  aduerfus  Gaflos  parabat,  ct  Henricus  I.  Angliae  Rex' 
Germaoas  ad  bcllum  excitabat,  eius  verba  haec  funt :  *  Quo 
circa  veftras  CellKudines  hortamur,  vt  auita  fua  et  confoe- 
deratorum  potencia,  pro  canta  macula  et  nota  iniamiae  abra- 
denda  totis  viribus  incumbant  et  bellum  bofti  indicam,  qun 
talis  vltio  (umatur ,  quaimpollerummaior  femperGennani 
imperii  ratio  fit  babenda. 

§.    XXXXI. 
MatrimoniBm  eft  padum  bilaterale.    lam  vero  omnia 
haecpitElafamconditionata,  etoUigacoria,  (iexalteraquo- 

qne 

*' in  Uttcris  ad  Rom.  imperii  ftacus  apud  OATT.  (ir  MTf/irUw, 
^  .  lib.  111.  Gp.  a.f.  XllL 

'armKlwr.fnid.fkrm.?.n.  Kk  rfvirtl,- 


tso  pif.V.  Orvuniimmh  M^iim 

que  parte  'Obligatio'  sdimpletiir.  Vna  vero  parte  fuam  non 
adimplente  cmligationem  , .  altera  quoqae  non  obli- 
gamr.  Hinc  ma  coniuge  paSonim  ridante  fidem  in 

;)rbitrio  alterius  eft,  paftis  vtrum  Ihre  et  in  matrimonio  ma- 
nere  aut  illud  delerere  velit.  Idem  quoque  in  matrimoniis  ob- 
tinet  per  procuratorem  initis,    Matrimonioenim  perprocnra- 

~  toremcelebratoetvnaconiugeluamnonadimplenteoDligatio- 
nem,  in  laefi  arbitrio  eft  a  matrimonio  ob  violatam  fidem  vel 
igecedere  vel  illud  continuare,  et  remediis  coafiiais  ad  conti- 
nuationem  alteram  partem  adigere.    Poftquam  igiturAnna 

-  Britannica  in  nuptias  Caroli  VlII.  ItFr.  conftnfit,  mere  ab 
atbitrio  Maximiiiani  pependit ,  -  ei  fna  quoque  parte  vel  ab 
obligatione  recedere  wl  ad  ooniinuandum  matrimohiura  An- 
nam  bcllo  adigere  et  armis  iniuriam  vindicare.  Hinc  pec- 
cat,  qui  primus  datam  paaomm  6dem  alteri  denegat , '  non 
peccat,  qtri  ftaSa  ex  altera  parte  fide,  ex  fua  quoque  parte  ad 
paQi  obleruantiam  fe  admi6him  haud  cremc  ec  a  paftore- 
cedit. 

§.  xxxxn. 

Quod  ad  Germaniae  (fatus  attinet,  flli  ant  pontificum  pfo». 
feentur  religionem ,  aut  eorum  haud  (eqmmtur  caftra.  Sta- 
tns  imperii,  qui  Catholicae  religionis  panibus  accedunt,  in 
matrimonii  caufis  pontificis  ecepilcoporum  legibus  viuunt 
Hifce  vero  legibus  macrimonia  per  procnratorem  (imt  per- 
mifla  (  $.  3. )  et  inde  varia  macrimoniorum  incer  illuflres  ca- 
tholicos  habemus  exemph.  AIl  tamen  eorum  matrimonia  ,fi 
lata  efle  ddient,  ex  praefcriptis  legum  in  facie  ecclefiae ,  le> 
cundum  mores,  ritus  et  fblemnia  ecclefiae  funt  celebranda.  II- 
li  vero  flatus,  qni  proteflantinm  nomine  vem°unt,  pontifi- 
cem  et  E|»fcopos  in  rebus  eoclelaflicis  nec  iudices  agno- 
Icunt,  nec  eorum  legibus  viuunt,  et  imperator  de  caufis  ma- 
trimonii  vincdum  concementibus,  ex  principiis  (iiae  religio- 
Ait  cognofcere  nequk :  tiiQC  protefbiate»  priacipes  aut  nacu- 


Me  vst  pmpMR  iegibus  in  matrimonii  cauHs  Wminc,  ct  Ga 
incer  illos  mammonia  per  procur^ccffem  fidilifiere  ec  re£ta    ' 
rado  tt  exdi^la  &tis  pxibant. 

SECT  10   n. 

^XEMPLA  MATRIMONIORYM    PER 

PROGVRATOREM 

C  O  LL  £C  T  A 

A 

R  ^,    6.     *  T  R  F  K  f  a 

Matrimonia  illuftrium  pcr  procuratores  ab  antiquiilin^ 
iam  fu»unc  Kmporious.  Haec  per  cxempla  ex  medi? 
et  recentiori  aecate  demmta  hic  ilhiftnl>imus.  Seculo  quIiK 
toiamdum  chlodovaevs  Franconim Rex cum Chrote- 
chilc^e  Chilperici  Burgundiae  R^s  filia  a  492.  matrimtHii* 
um  per  procuratorem  concraxit ,  de  quo  F  s.  e  d  £  o  a- 
R I  V  s  '.*  Porro  Chlodouaeus  kgatiaim  in  Burgmdiam  fae'- 
^tts  mittent  amhubat  CbraiechiltUm,  Et  cttm  nm  fffet  ticitum  tam 
vidert ,  Chlodouaeus  Aurelianum  quemdam  ex  Romanit ,  ingenttfy '- 
qua  poterat,  ad  Chrotecbildem  praeuidendam  £rexit,  AiiUe  ntfifin^ 
gulus,  adinflar  menSciperam  ad dorjitm ferensy  vefte  deformiy  iiUt 
porrexit  partibus ,  annu/umCb/t^uett  quoeipotiuscrederetm^yfe^ 
cumportans,  Qtmque  ad  lamtam  ciuitatemy  vbi  Chrotechildis  cam 
germana  Saedeleuba  fedebat  y  vent^t.,  et  iUae  hofpuaiitate  peregri' 
nos  feSantes  eum  caufa  mercedis  fitfcepifem  et  federeius  Gtrote' 
childis  lauaret ,  Awrelianus  verho  jecreto  inciinans  ad  eam  dixit : 
Domina  mi  grande  verhum  tibi  nuntiaturus  fum ,  fi  iocum  dare  dig- 
noiis  vbi  fecretiusfuggeram.  lUaannuenSy  inqttit,  loquereydixit~ 
que  Aure/ianus ,  Chlodoueus  Rex  Francorum  me  t/irexit  y  ad  Je  j  fi 
voluntasDeifuerit,  te  vult  ad  cubmnis  fui  foaare  conjugium.  Vt 
certafias,  httnc  anulumtihi  direxit,  Quem  iUa'  actipiens,  gauija. 
efi  gawBo  magno.  Dixitquead  eum  :  Accipe  centum  filitlotpro  la- 
Kk  1  hrit 

•ffijt.  ErMt,  B{it.  r.  Xmi.  p.  71%,  «ait.  CBBlM.  ^  , 


»5ft  Cap.  V,  De  maivimmk  iliufirttm 

ioris  tuiimmrfy  tt-am^tm  bme metot^  FtfimiwrnamfeB^St- 
'  mnumtuunti  et  dtc  ei :  fime.vult  matrmimio  Jociare.,  prmmaper 
legatos  a  patruo  meo  Gundobado  po^uletur.  Legaii  fm-venietUy  ei- 
.  tentaadfraejensfirmitateplacitumfuhceieritateiriflituant.  Nifi 
ed  perficiendum  fiftinent  t  Aridii  cuittsdam  Jhpientis  de  Cimftantine~ 
foit  aduentitm  vereor  ,■  cuiur  ainfiiio^fi  prius  venerit,  baec  cmnia 
4ii0fiahMmur.  Anrtiiamts  eodem  kahitu  quo  venefat ,  tediit  ad  pro- 
pria.  Cttm  iam  prope  Aureiimenfe  territorium-,  nec  prbcui  a  DomQ 
prope  acceffijfet^  qttemdam  pauperem  mevdicumy  in  viafecum  itine- 
ris  ficium  bahehat ,  cuti  iam Jecuriu  AttreHanus  fopeire  deprejfus  es' 
fet,  a  Caiiegafuo  Mra  cttmjoiidis  eiusdem Jitratur.  Citmque  afonmo 
txpergefadtu  Jwiffitt  j-moertfre  fiemts  ettrju  Kieiacf  \perrexit  ad-fro- 
fria  :  dirigensque  pueres  ad  mqmrendum  mendicum ,  qid  peram 
^us  portahat.  Quem  adprebenfam  AureHa«»praeJintaHt ,  a^qte 
fortiter  tridiut  caefum  permifit  ire  mendicum.  Protimts  AuteSauttf 
CbJodoueo  regi  per  fingttia  narrans  fucc^anem^fu^ge0i»nesmmtiat, 
Quodcum  Chiodoueo  vtiHtas  §t  corijiiium  Chrotechtidis piacuijfet .,ie.m 
gatosadGttndohadum  dirigit.,petens,  vt  Chrotecbiidem  nepiemfuam 
ti  in  comugium  focianJam  traderet.  QmdtUe  denegare  nfetuentj  et  ' 
/perans  maicitiam  eum  Cbiodoueo  imre ,  eam  fe  daturum  fpondit.  Le~ 
gatiofferentetfoiiditm  et  deriarium,  vi  mos  erat  Francorum  i  eampar^ 
tihus  Cbiodouei  Jpmfunt  :  piacitum  ad  praefent  petentest  vt  ipfam 
ed  cdniugtMm  tradtret  Cbiodoueo,  l^uiio  fiante  mora,  imtopiaatt 
Cabiiiono^  nuptiae  praeparantur.  Venientes  eum  celerttate  frand 
■  Cbrotecbiidem  aGutiJohado  aeceptam  ieuantes  tn  haftemam^  cummul^ 
tis  thefaurit  ad  Cblodvueim  dirigunt.  Cbrotecbiidin  cum  iam  com- 
periffet  aduentum  Aridii  reuertentis  abti^frio  y  dixit  ad feniores 
francoi :  &  vuitis  me  demino  veflro  praejentare^  remouete  me  df 
haflema^  et  fupra  equum  ieuate  et  quantttm protinus  potueritis,  iliis 
fartihus  acceierate.  /»  hac  haftema  adfurnn  nen  pojjum  venrreprae- 
fentiam.  Fravci  ieuata  Cbrotecbiide  fuper  equum ,  feflini  ad  Cbtodo^ 
tieum  pergunt. 

•         ,  5-  n. . 

Inter  Raymundum.ToIoiac  Comitem ,  atque  Ilagciam    - 
Raymundi  Uerengarii,  Prouinciae.Comitis  fitiam,  ahno  la^a 
matrimSnium  fiiit  contraSvsn,  lacobo  Aragoniaeet  Maiori- 

■    saruijir 


^  csnnn  Ifege  |»Y)ctiiait)re,  prout  inJequens  dcclarat  Inftrn- 
■mentum  :  *  Nouerint  vtmierfi,  tptod  ms  Tacob$u  Dd^atia  Rex 
Arrfgomae  Mmmcarmm  et  VaOenaae,  comej  Barcbinmts  et  Vigeld 
■tt  Dcminiu  Montis  fe^Um^  Procitrator  nohiUs  viri  K.  Omitis 
JUa/ae  nomioe  ip0tu  k.  Cotmtis  recipimmj  Vos  Lanciam  Jiiiam  noHMt 
wi  X.  BerengarH  Comitis  Proniitciae  in  vxorem  R.  Comitis  anteiB- 
^ffi  p/acuerit  Domino  Papae  etfuper  praetfiSo  matrimhnib  JtfxerH 

.  dsfpenfandtm  vsaue  ad  feptuageftmam  proximo  vemtaam.  £>  nos 
Ijinciafitia  nohiiis  vtri  R.  Berenparti  Cemitis  Pronineiae  recipi^ttr  R, 
Comitem  Tohfaein  maritamnfiftrHmvohisDomino  lacoho,  RegeAt'-' 
ra^otuae  in  di9o  matrtmonio  procuratere  pro  di9o  Tolofano  Comite 
txtfiettte,  fi  placuerit  Domino  rapae  et  fuper  di9o  mairtmonio  dttxt- 
rit  £Jpenfmtdim  vse[ue  ad feptuagefimam  proximo  venturam.  £t 
boc  iuramusper  Deum  et  San9a  eins  Euangelia  neflris  proprits  ma- 
Hihus  corporaiiter  ta9a  et  praedi9a  facimtts  voluntate  et  affinjit  Pa- 
tris  noftri  Domini  R,  Berengarii  Comitis  Prouinciae  et  matris  no- 
firaej  Dominae  Beatricis  Qtmitiftae  Preuinciae.  Et  nos  R.  Berenga- 
ritiSy  comes  Proutnciae  ei  nos  Beatrix  Comitijfa  eiusdem  praet&9oma' 
trtmonio^  gratis  et  ex  certa  fcientiay  nofirtm  praeflamus  afienjitmt 
furantes  per  Deum  etfan9aDei  Euangelia  a  nohis  corporaliier  ta9a^ 
^uod  praeift9o  matrimonio ,  fuh  fomia  praemifia  comrahendo^  dohi- 
inus  operem  efficacem  et  in  nuUo  contraueniemus  aliqua  ratione  vel 
caufa.  A9um  efi  hoc  tertio/dus  Augufiiamto  Dvmini  MCCXL, 
pnmo  tefiesfimt  I.  Arcbiepijcoprts  Arelatenfis,  R.  Aquenfis,  F*  Epi- 
fcepus  Tolofanus.  G.  ^Jcopus  Cerpentoraeenfis.  E  -  '  R.  de  villa 
noua  Alherta  G.  Raymunai  ludex  Contitatus  Prouinciae  R.  de  A/ha^ 

'  tiano  Arcbi-Diaconus  Gerundenfis.  Signum  Guilemonti  fcrihae^  tm 
eiaus  praejintiapraediaafa9ajimt. 

$.      III. 

Tali  ratfonis  A^trimonium  d.  igDccembr.  a.  1244.  '"■■ 
tet  Amadeum  IV.  Sabaudiae  Comitcm  et  Cectlhm  dc  Baux 
per  Procuratorcm  fiiit  contraftum ,  de  quo  tale  habemus  Pro- 
curatorjtun.  ** '     In  Cbrifii  nmine  Amo  incamationis  eiusderA 
Kk  3  mtlf' 

'    *  cxtuapudDpin.  de  ltdbvic.  r. /.  j^jk  n.  F.p,  at. 
*»  m»»aaiiuuonT*  Ttm.J.p.J.  a.CCClXIII.t'iSS.     ,^  ■, 


S54  ^'  ^*  ^^  matrmumis  iBKfirhm 

mS^fM  Aiemejima  ^taira^m  fiaru ,  tt  deam  ^tkU  fif^ 
§e$id.hamarii,  Re^uaaeFrt3tricoRimafierMmbi^aeore,m»um 
Jit  ommbu  mStrms  bomimimt^  afmwit^  ^mi  en  Bmhm^ 
Se  SeyJeSo  caiftinaus  Procwator  a  nobiU  viro  Dwmmt  AmaSa  Co' 
mte  Sabaudiae  a  in  Italia  MarcbioKe^  Jiaa  cemiwetur  m  Btterit 
m£it  ^  diBum  Domimm  Comitem,  lubili  vin  Barrah  Domim 
Baucit  ad  defpoHfatidam  Te  Dominam  Ceci&am  FtUam  Nobiht  viri 
Barrakj  Dmini  BaucH  praediSi  et  ad  matrimomum  comrabeti' 
dum,  per  verba  de  prae/emiy  cum  Te  Domina  CeciUaJiipradiSa 
aufforttate  etmandato,  et  poteftate  ntibi  data^  atque  concejfa^  a 
diSo  Domino  Amadeo  Comite  Sabaudiae,  Te  diSam  Domiaam  CCr 
tiUam  praefemem^  et  cet^emiematt  in  diSum  Detmman  conatem. 
Egfi  diaits  Hmnbmus  ^  SrfgeQ»  j  taiufitemfrocta-atori0ttSj  teim 
vxorem  iegitimam  accipio,  et  in  Te  Ceciiiam  Jitpra£3amy  namna 
ipfittSj  et  mandato  cenJentiOj  et  tecttm  nomhte  ipfius  Donmi  Qmitie, 
et  mandatOj  et  in  perjimam  ipfitu  per  verba  depraefenti,  matrimo 
mum  contrabo  ;  et  ego  Cecilia  Ftua  nebiiii  viri  BarreJi  ,  Donuni 
Baiuii  fupradiSi»  nen  errans\f  non  decepta,  non  coaSe  ei  eli^uo, 
eertioreta  de  perfma  diiU  Domini  Amadei'  Cmittt  SebauJiee ,  ei 
Marchionis  in  Itefie  perfamam-,  volens  cum  di3e  Domino  Comitei 
per  verba  de  praefenti  matrimenium  contrabere,  Jcient  te  Domimum 
Hambirtam  de  SeyJfeUo  >  effe  procuretorem  conftituittm  eDomtno  A- 
tnedeo  Comite  prae^o  j  ed  contrabendian  metrimonium  mecumy  «^ 
mine  ,  et  mandato  diSi  Domini  Comitis,  per  verba  depraefenti  te 
di&um  Dominam  Humbertum  de  Seyfello ,  tanquam  Procuratorem 
di&i  Domini  Camitts,  m  perfonam  dtai  Domini  Atnadei  Comitit  Sa- 
baudiaej  etloce,  etnomine  ipfiut,  in  virum  meum  accipio^  et  cen- 
Jentient  inperfonam  diHi  Dmiini  Amedei  comitis,  me  ttbi  iB3o  Do- 
mno  Humberto  recipienti  procaretorio  nomine  di^i  Domini  Comitisf 
tanquam  Procurmori  tpfitu  Domni  Comttis ^  et  in perfimam  fius »_in 
vxorem  legelem  do ,  et  concedo ;  bis  omnibtu  peradis ,  ad  omnem  du- 
iUationem  rempuendam^  ego  Humberttu  de  Seyjjetto  paedxBus^  fu- 
Prafanda  Dei  Euangeiica  corp&raliter  a  me  taSa,  me  habuifteman- 
dattim  de  omnibus  fupradtSisfaciendis,  a  Domino  Amadeo  Comte  ■ 
fupradiSot  ficut  m  litteris  tpjtus  Domini  Comitis,  di3o  DminoBar- 
rah  mifjts  etfigiSo  di&i  Domini  CmititfigiSatit,  exprefte  continif 


ptr  procttrata^m,  %$$ 

t0:  •FaStmfmt  hoc  m  CapeSa  Beatae  Mariae  in  Aura^a.  Trae- 
Jrnte  Domino  GmlkrmoCapeUano  eiusdem  cafiritqm-mediante^prae^ 
Sffum  matrimonim»  ftiit  contraffum.  Tefies  alii  ad  hoc  vocati  m- 
terjuere  NoiiSsvir  Rodttlphtu  de  Baucio  Princeps  Attraicae,  Vher* 
tut  de  Baucio  nepos  eius,  Gtddo  de  caflro  nouo^  WiUermus  3e  SahranCf 
Vomintu  Aymo  de  Compeyfioy  B.  de  Baucio.  Canmicus  Atiiniiuenfif, 
Dommtts  Hugo  de  Monziaco.  Signi  Lambert» 

§,  W. 
Eadem  rarione  intcr  Manfriedum  Fridericf  H.  Imp.  fi* 
lium  naturalem  acque  Beatricem,  Sabaudiae  DucifTam  Came- 
rad  d.  ai.  Aprilis  1247.  per  Procuratorem  coneraSimi  fiuc 
macrimonium,  prout  tequms  Procuratorii  tenor  docet;  * 
Vmterfis  tam  praefentibtts  (fuamfutmitf  praejentes  ^teras  vijii- 
ris  vel  audituris:  Gna/terius  de  Ocra,  Capuanus  Be3us,  et  Da^ 
nam  Imperatms  Notarius  et  Capelianusfalutem,  et  Syncerum  di^ 
leSvmis  affeSum:  Nouerit  vmturfitas  vefiras  qmd  nos  autoritatf 
procuratiom.u  et  fpeciaHs  mandati  a  Donuno  I^eratore  nafisfafft, 
oiligauinms  eundem  Dominttm  ImperatOfem,  et  Manjredum  Lan^ 
ceum  BUum  eius,  et  m  anima  ipforum  itirauinius,  et  imamento 
tenemm,  Domino  Amedeo  Cmiti  Sabaudiae,  et  in  JtaHa  Marchioni 
infaUibiliter  facere,  et  procmare,  qmd  praediSus  Manjredus  Lancett 
fiUtts  eiutdem  Domini  Imperatotis  ducet  in  uxetem  legitimam  Bea- 
iricem  Omitijfam  Sabuctenjemy  fiUam  Qmiitis  fupradiSi,  ttsque 
fer  totum  menfem  Maii  proxime  fmttrum,  apud  Trinum,  montem 
Caierium,  Ripoiasfiue  Cherium  ad  diem  certam,  qitam  praediBus 
Dominui  Jmperator  cttm  Imberto  de  Saxellis,  et  Imberto  CafieUano 
AuiUanae  Nmtciis  et  procuratoribus  ComitisfupradiSij  duxerit  prae- 
figendmn,  reftitutione,  Cafiri  Rspularum  facienda  memoraiot  vel 
vel  praediSis  Nuncits  fuis,  n^  Dmina  Imperatore,  injra  fefiutn 
Pentecofies  proximo  futurumf  refiituet  eideni  Comiti  SahiHdiae  li' 
htre  cajhrtm  Rippolartatt,  cum  omnibus  iuribus;  luftitiis  et  perti- 
nenfiis  fuis  tenendum  ab  Imperio,  et  ab  ipfo  Domino  Imperattfre, 
et  haeredibus  fmsyfibiin  Imperio  fuccijforihus  et  faciendmn  ex  eo, 
ficMt  de  aUa  terrafua  ad  mandattm^  et  voluntatem  etutdem  Do~ 
•  ■  Iflffli 

'dmapdddiiMOJiT.  Jhn.lp.lu,  CCClXXlF^t^m*  ,o|e 


3^g  Cap.  K  Dt  matrimmis  Uhi/lrium 

mtni  tmperatorii  wf  nunmrtim  fitarkm  guerram  et  facm  tmici/f 
«  Inioiicis  Imperii.  Idem  obiigauivtus  eun^m  Dommum  Impera- 
tarem  praediSo  Comiti^  qiiod  iam  Dominus  bnperatar  dabit  prae- 
fqto  Manfredo  filio  infeudum  et  bmagium,  tottim  terram  a  Papia 
vsque  aa  MonteSi  ^cut  per  diuifionem,  et  aliot  fuos  finesy  usqiu  ad 
maritimum  lanuae  defigpantur  i  Dahit  etiam  ei  Regnum  Arefgteaje,  . 
.  qtumdo,  di8o  Domino  Imperatori  de  confiHo  etttsdem  Comitis,  v'tde~  • 
■  titnr  expedirey  et  alibi  tn  Imperio,  et  aliis  terris  JttiSy  etdemfilii 
fuo  iuxta  voluntatem,  et  cmfilium  diSi  Comitis  magnifice  prouide- 
hit.  .Ad  buitts  autem  ret  tefiimonium^  et  perpetuam  fiiynitatem^ 
fraefentet  Itterits  eidm  Comiti^  exinde  fieri  fecimus,  figiUo  noftro 
mmitas,  ASttm  apud  Camberutcum  Aaao  Dominicae  incarnationis 
MdcXLVIL  die  Dominifo  2i.AfriIijs.  indiiliime, 

■§.   V. 

'  EduarduS)  Heorici  III.  Anglorum  Regis  primogenicus 
a.  i254>  matriraoniura  per  Procuratorem  contraxic  cum  Ele- 
onora,  Ferdinahdi  III.  Caftellae  regis  filia,  prouc  Procurato- 
rium  *  habet:  hitic  eft^  quod  dileBum  et  fpecialem  noftrufn  Ii>- 

'  hannem  Manfelii  CancetUirium  Londmenfem^  ac  Praepefitum  genera- 
lepi  praefati  Pairis  nofiri  prudeniia  praelegit  ad  hoc  negotium  pro- 
feauendumy  prockratorem  nofiruth  et  nuncium  confiituimus  ad  ma- 
tnmmium  noflro  nomine  con&ahendum  per  verba  de  praefentt  cum 
ttme  diSa  mbili  Alienora,  praediila  Segii  Cafiellae  et  tegionis  fi^- 
rore,  et ad  eaomnia  agenia^  quae in  afienfitm  matrmoniis  contra- 
hendts  fuerint  necefieria:  firmiter  promittentes,  nos  ratum  etfir- 

-  mum  habiturat,  qtudquid  fuper  boc  mmine  nofirt  diXerit  facten- 
ditm.  Ad  cuius  rei  jecuritatem  plenam  damus  eidem  poteji^tem  i» 
emmam  nofiram  praefiandi  cuiutHhet  generis  facramentum^  quod- 
cunqne  fuerit  necefarium  ed  praemifum  negotittm  p-ofequendum  et 
tsmplendum.  Et  fi  forte,  quod  abjtt  praedi&us  lohannes  Manfefl 
patris  noflrifecretarius  m  viadeficiat,  locofui  dik^tm.et fped^m  '. 
clericttm  noftrtim  hbannem  Ctaueil  fubfiituimus  eidem  in  omni^f 
emdem  dantes  patefiatem  circa  praediQttm  negmumy  quam  praediSo 
lohanni  Manfeli  deSmus  et  praefcripfimusfuft  formofuperius  de- 

'Claratai 
' .  •  cztU.iQDowni<lcLT»SV<«i9P,  M^^4lffr9.  Ul,p,t^ 


•Sf 

xUnttt.  Qmti  fii&m  m  frmmifi'  wig$m  mmmtm^0n  pn  A^ 
mumdr  limtre  JfmuMr  fnmfimms  *t  mfirmme  ^fmptr  boc  h^m^ 
iu  et  tmOs  Jm  fimdis  SMM^iui  evfmrth  frtsfiitimmt  fiar^ 
muatmm» 

i-  VK 
LDdooicas  n.  Rck  HierofolymiuniB  cam  Ychs^ 
da,  loannis,  Air^ionam  Re^  iuia  x  1390.  macrinMf* 
hium  ocmtraxd:  per  tres  Prbciracores,  prout  feqaens  Pro^ 
curatorium  docet  * ;  L^taais  U.  Dei  gratid  Rex  lerufakm 
et  Skiliae  Ducaius  ApttRae  et  Prmcipatut  Cepmee^  Dux  Andegi^ 
miae^  Ccmitatuum  Proiiinciae  et  Forealquerii.,  Cenomaaiae  Pedemon^ 
tit  ac  Rmtiati  comutnotumfacimus per  praejentes  miuerfo  et  fin^ 
guiis  tam  praefentihusy  ^am  faiaris,  ^ttoacmrA  dudum  pro  hem  ' 
tradato  etfinauter  concordato  m/ltritnolii&  per  procuratoreSj  hahentet 
ad  hoc  plentm  pojji  et  fieciaje  mandatum  inter  nos  et  illufirem 
yolandamy  filiam  honae  memoriae'  iBuffiriJlimi  Principis  Domini  lo- 
hamir  Arregonum  Re^isy  cum  certir  paffii  et  conuentionihus  tontetf' 
juih  et  dedaratum  in  priuatis  Inftrumentis  'propterea  fa&is.,  nos 
func  exiffie)ites  prout  nunc  furms  in  nubili  aetate^  totis  defideriis 
■  ^eroptanteSf  ttt  huiusmodi  matrimotjium  compiefetur  de  fidetitate  « 
mdttftria  nohis  potis  oh  experta  Magnificorum  ac  venerahiiis  vire» 
rumlRoherti  de  Drocis  q^ndam  coryangtanei  ^nifiri  cari0mi  Rtiy^ 
ptitndi' BernariR  Fiaminp  MiUtitmy  leptm  Do$ms  maioris  et  jK 
cimdarum,  appeUatioaum  protdnciae  ludicisy  et  Amulphi  la  IthiS» 
fuondam  Praepofiti  Aquenfis,  (^^liariorum  et  fidelittm  mftrontm 
£le3orttm  pleniffme  confidentes.,  tpfos  tr^s  et  duos  ipforum  feckanf, 
ereauimus^et  ordinauimusy  noftros  veroset  induhitatot  procuratoreSf 
faSoreSj  ne^otiorttm  geftores  et  nuncios  /peciales  ad  trensferendum 
fe  perfmaUter  nomine  noftro  et  pro  nohts  ad  prdejentiem  praefaH  ' 
iUuftriftimiPiegis  et  SerentJfimaeDominae  YildndaeyReginae  Arrago* 
num,  traSandumcme  et  contrahendum  nomine  miflro  et  pro  nahis  cttm 
praefata  iUufiri  Yolanda  filia  ipfirum  Regit  et  Reginae  per  verha 
de  preefenti,  et  in  fecie  fanSae  matrrs  Ecclefiee,  vt  efl  morisj  buimsmoS 
tnatrimomum  fidemmfendum  et  compkndtm  et  f^er  moe  nomina 
-  '  mftrt 

.'  *  apodDom.  dcLTVBVie  e,  Lii.iy,t»if» 

StrmmIur.Prud,Heroic,?.IL  "U         '      ^         , 

i:ai^7edb,G00t^lC 


•lis  Ctp.  V,  ■•fl»'lWm*Wrtj»'%fri»i» 

ti^ihu  tonji/etihn ,  praeft^Hdam  tt  ftmmUm^  mttmmr«dku$  mf 
•  t/mt  fffmscmMie  twKu>.  ^»  '/  iP9^  ^«^  An»  C^unui  fiu  d^ 
talitio  ip/iui  Yolandae  in  di&is  pe&is  et  cmuentipmkus  confiitiau  *t 
ordinatot,  CQnftituta  et  ordinata,  nffignandum  et  ttfidendtm^  et  plttra 
■^tiu  facieniim^  prtndnm  et  exer^jidmnt  qu^  eruni  ad  petjeaio^  ■ 
jtem,  di8i  m/itrimonii  neceffaria  et  «tiam  itppmmia  et  in  taiikusjleri 
^ti^etay  prout  me0rag  patenus  itterar  noftrae  aauftatis^figiOa  mw  ' 
Mtttae.fitper  bac  faaae  tatiiis  cfutinehunt,  Ef  ptomde  waefati  pror 
citratores  et  mncii  noflrii  voUntes  noflris  obi^e  manaatisy  adciuU 
tatem  BarclMhmehJemy  vfi  irant  fraefati  Rex  et  Regina  afiVo/akday 
nrum  jSiat  Je  perjonaiiter  transtukrimty  et  m  Ecclefia  msnafierii 
fin^i  Cucupbarif  V^enciae  Barchinonen/fs  Vkecefeos  perJhmUiter 
dxifienuhus  diais  Deminis  Rege  et  Regina  ac  reUfrenao^in  CbriJI» 
Domino  Geraldo  tpifcopo  lurdeTt/if  qui  in  maiori  altari  ejusdeih 
JEcciefiae  in  Pmti^alibus  celebrauerat  Tmffam,  ttmc  facetmtaUtet 
htdutOy  et  coram  i0s  conftitutis  diBa  iUupfri  Votanda,  filia  ipjhrum 
timinomm  R/gts.  et  Reginae,  ac  praedi&s  Roberto  de  Drecis  et 
Jiamnmdo  Bemardo^I^Umingimiitibus,  procuratoribus,  et  nunciit 
jl^ris  yfaais  Jolais  in  talikis  per  Ecdi^am  interrdgafionihts  eidem 
Voiandae  et  pracuratorihus  noflris  fupradiais  per  diaum  Epifcopum 
'Uerdenjem  et  haiita  congrua  rejponfione  fuper  eisdiin  interrogatiom' 
kuty  cum  iurisiurandi  ^eiig^e  a  praefata  Volanda  et  Roberto  d^  Dro» 
aset  Rjnimundo  Berjiardof  procttratoriius  et  nunciis  nqfirts;  a<pi¥ 
hfam  J^iandam  iii  antmamjuam  et  per  tpjos  Rohertum  et  Raymun~ 
aum  Bernardum  in  animam  nofiram  in  tuambus  diai  Epifcopi  cor^ 
poraliter  ad  fanaa  Dei  Euangeiica  iuramento  praefiari  in  taiibtu 
dffueto  memareH  Robertus  et  Raymundus  Bemardus  procuratoreset 
tiuncii  nq^i  ac  nomine  noftra  et  pro  nobis  praefatis  Domnis  Eegf^ 
M  Regina  praefintihus  volentibus  et  confintiemibus  cum  diBa  YO' 
ianda  fiiia.  de  voittntate  et  confinfu  diaorum  Dmimrum  Regis  et 
Reginae  Arragoitum  cum  nohis  mediantihus  eisdem  prociiratorihuf 
tt  Hunciis  noffris  matrimonium  per  verha  iegitima^tU  praejhui  im* 
mediate  pofi  foierenem  alebaiiontm  miffae  p^aediaae  cdntraxermit^ 
prout  de  contraaa  "Buiitsmo^  Ugitimi  matrimonH  pieniul  ei  Jattus 
c$nfiat  f^hHco  inftrumeif»Js^i&rjpt$  ^fi^^Oi^ufiu'  eo.  ie&tur^  jmf 
ttu  Petri  de  Pome.  Seere^aru  diai  Qamm  ^gis  Arra^mnm  et  notO' 


ni  fMpfit^Am  Dmimn     .  ^, 

th  <lw  njfgfinySiwaif  mafit  Sefumtrit,  fmd  mefu  mfntmjf 

mut  imetfEcc/^  tt  fiat  im  eaJem. 

$.  m 

D.  ja  Iilbaeiiriir.  1417.  Ludcaioiist  Dik  Bnnriae,  M^ 
«hildem,  Ludouci  Sabajdiae  Oucn,  Principis  Adniae  filiam 
per  Procnratoin  fbos,  Bemhatdiiin  ComiteiB  de 'rhicrihn^ 
Magiftmm  lohannem  de  Ftaachfbtdia,  Snrae  Theologi^ 
<ftvKflbnnr,  Egenoliini  de  fiot  SandiieiUem  militein,  b- 
'Voacherini  Fmonatafinmi^-ct  HeBricont  Siedenx  de  Mil- 
temberg,  Canonicum  Ecclefiae  R  Hariae  VitEinii  in  noui 
ciuitate  Spirenii,  fibi  delpon&uit  atq^e  per  annnji  aaditionem 
.flbarrhauit,  prout  Inihuinentum  dduper  coniefhim  docet,  i^ 
•0  fHjiftrpradiSi  Proairatores  PrKUrarmo,  ^fiifra,  rmum 
•jmt^kamorgamim  vittu  vocir  praefaii  Dmim  Comitif  Faltttitiy 
ttpus  nominetraediSam  inclytamDamceSam  MatbildeatintiiSo 
mmsne  de/jmifarmit; ettp/atn  aceeptartatt  fli  ie^etimameiiu  vxf- 
ttemperviertttiefraefeitti,adiicientesetiamixrhaiaec:  Hluflrie,- 
eeejeeeyiu  Domimu  »fier,  DmimtLudciiiau,>C6mes  Patatimu  Ria- 
i>i,SaciiiemaiiiImferiiBleSar,ttArchiii^4Jfir,Ba»ariiu^  Dii>e, 
■votmeiftamet  penero/amDomiceSamMaebiidem  deSahamia  litam 
Jjm/am' diieSi^imam  heneuota  cordis  affeSianefaktat,  et  mandaf, 
vobit,  quod  iftfe  fer  msjiue  mediatuihus  nobis  et  mhit  mmciantihut,  . 
recipit  vos  injiiam,  et  confentit  in  vo^anquam  in  vxoremjiiam  legi- 
tnxw)?  atijae  fraefat^  inclfta  DaniteUa  Matbildis  de  Siha^a 
ibidem  in  continenti  Jine  aJiquo  intervallo,  injraejentia,  qua  /itfna^ 
etin/ra  rejponditin  baac,verha:  Et  ego  Matbiidit  de  Sabaudia 
.  vohis  Procuratoribut  vebiti  orgam  vitae  vocis  diUi  Domim  Comitis 
Palatini,  praeiiSttm  Jibitanonem  facientihut  et  verha.praediSa 
frrferattimi  vt  ffn,  mediantihu  vobit,  et  tmciaailmt  micii 
LI  2  praedi- 

'  '  cxui  rnflnimcntmi  apml  da  uoiii.  Taa.  H  (i.  n.  o.  ISV.  p.  ff. 


-'•^S  Cf.  V.  •Btrmurimitiihiilii/lrium 

'DCfn^  ct  Mf  tflnllStll  M^pfW  9$  ff9  ^R^M^  tl^f9IIUIIt9HI  flttnfntfti  SV 

t^Uku  tonjiteium^  putfitndlM  tt  faamUm^  mtt  nm  redinu  tif 
■  MHM^  ftJfiMramqug  mKu-^  >0co-  *t  fofint,  frv  fi^ttt  Cmntrst  fru  d^- 
talitio  ipjius  Yotandae  in  Hdis  pa^is  et  cmnentipnihus  confiita/tu  tt 
or£natos,  CQnfittma  tt  or£natM^  ^gnendum  et  tradenitm^  et  plura 
•wHk  fecieiidm^  germSiim  et  txtrwtditm%  'qu4te  eruni  ad  fetfeaio- ' 
Mtm,  diSi  mtitnmonif  neceffaris  «t  etiam  ofportima  et  in  talihus  fieri 
^tt^tay  frebt  mafirae  patentes  Jtterar  nofir^e  taaiefiatisfigiOo  mw  ■ 
Mitae.ft^er  btc  faSat  mms  contineiunt,  Et  fninde  praefati  pror 
turatores  et  mtncii  nefirit  voUntts  nofirit  obediri  mandatiSf  adciut- 
tattm  Barcbi^enjem,  vSi  rrant  fraefati  Rex  et  Regina  afYoMtdOy 
tmtm  filia^  fe  perjonaliter  transtuierunt,  et  in  Ecclefia  iiumafierii 
foiiSi  Cucupbarif  Vtdtndae  Barchinone^s  Dioecejeos  perJomUiter 
exifientihus  diSis  Deminit  Rege  et  Regina  ac  reufrenao^in  Cbrifio 
JDomino.  Geraldo  tfijcofo  llerdertfit  qui  in  maiori  altari  ejusderh 
^cctefiae  in  Ponti^afibus  celebrauerat  rmSam,  timc  facetmtalitet 
ifidutOf  et  coram  iffis  confiitutis  di^a  iUufiri  Ydanda,  filia  ipfprum 
JDominorum  Segis.  et  Reginae,  ac  praediSis  Rohertb  de  Drocis  et 
Mavntmdo  Bemard&Flamingi  mlitihus  j^rocuratoribus ,  rt  nunciis 
M^is.faffis  Jhiitis  in  taUhus  fer  Eccl^am  interrdgationibus  etdem 
Ydandae  et  frocuratoribus  nofiris  fufradiBis  per  di&um  Ififcofum 
Uerdenfem  et  babita  congrua  rejponfiotie  Ji^er  eisdHn  imerrogationh 
kus,  cum  iurisiurandi  ^eliffone  a  praefata  Yolanda  et  Roherto  de  Dnf 
aset  RaymiMikBerpardaf  procuratQiihus  et  nunciis  nofirisi  act& 
Mittn  J^hndam  iii  .iinimamjuam  et  fer  ipjos  Rehertum  et  Raymun- 
aum  Bemardum  in  antmam  mfiram  in  tuamhus  diifi  Epifcopi  cor^ 
poraliter  ad  foftSa  Dei  EuangeUca  iurameitto  fraefiari  in  talibus 
ajfueto  memorati  Rohertus  et  Raymundus  Bemardus  procuratortt  et 
uuncii  m^ri  ac  itomine  noftra  et  fro  nobis  praefatis  pomnis  Be^ 
.et  Regina  fraejentibur  volentibtts  et  conjentiemihus  cum  diSa  la* 
ittnda  filia.de  voluntate  et  cmfenfu  di&orum  Domimrum  Regiset 
Reginae  Jrragomtm  cum  nobis  mediantibut  eisdem  frocuratorihut 
tt  Huiuiis  noffris  matrimonium  ftr  verba  kgttima^de  praefenti  im* 
me£ate  ptfi  folermem  alehationtm  mijfae praedi&ae  fdntraxerimt^ 
frout  de  contra^a  iuiitsmo^  k^itimi  matrimonii  pfenius  et  latiut' 
confiat  publfco  inftrameimji^i&rjptt  ^fi^^Oi^io^  ea  leffteat^  ,mt- 
nu  Petri  dt  Pomt.  Seere^artt  dial  Damm  kegis  Arragpimm  et  natth 


■m  fMlp/U-^m  Omm^mUkfim tiiwitti/liu  tim^fim  ficm^- 
th  Jie  mgcfimafeciaklt  an^  Seftmiru^  qmi  kcifU  i»  fitmlf 
aiulsruajExdi^  cffimtutadem, 

5.  vn. 

D.  3a  Nbaemtnr.  1417.  I^dduiaist  Dik  Bnnria^  Vb^ 
<iiildeni,'Ludoaiai  SatoadiK  Duds,  Principit  Aclniie  filiam 
ber  FrocHiatoKs  fiios,  Benihatdam  Comitem  dc  THierilain, 
Magiftinin  lohannem  de  Franchibcdia,  SHne  .Tlwi^ogite 
^Pnrfeflbrtnii^  Egennlftim  de  Aot  SsnchieAreffl  nnlitenii,  lo- 
'Voacherini  FrntonocantiBii^et  'Henricum  Kiederet  de  M8- 
femberg,  Canonicam  Sccfelue  B.  Mariae  Vii^nis  in  noaa 
ciuitatc  Spirenii,  libi  de(pon£iuit  atqve  pCT  annufi  tcaditionem 
.filbarrhauit,  prout  Inflniinentum  dduperconfeQum  docet,  i*' 
•Hiit fnfer ]iritt3iSi Procuraieres FrKuranirio,  ^^tfra^rmoM 
'^tm^uant  organmi  visae  wcis  praefaH  Damitii  Comiipr  ^alatfili, 
initu  nminefraediSam  mclytamDmia&tm  Matbiliait-iit  3iA> 
nmHm  de^farmti  et-iffam  aeeeptanaa  w  legiiinum  eliu  iur». 
'^fvmper  veria  dejfraejenti ,  adiicientes  etiam  verba  haecr  akifMe,- 
tee>xilfiaOc0aimmfer,DmiiMLiidaiicks,:CmeiPelatimuRI>t. 
■iii,Sai;rillimamIisfirHESeScr,etArckdapljir,Bauariae^Dii>c, 
■ms  fficiftatn  et  getKroftm  DomiceUam  Marhildem  de  Sahamia  /ium 
fpoufam- dikSi^inum  heiauola  cordis  affeSimefalatat,  et  ma/tdat^ 
vohii,quod iffe per  fieifue  mediantibus nohis  et  nobis  maiciantihut,  - 
■  recipit  vos  infiiam,  et  confentii  in  vo^atttpiam  in  vxoremjuam  legi~ 
.■timami  Mifie  fraifatif  iiicijta  D^iftOa  tittbildis  de  Sibaudia 
ibidem  in  conttneitti  Jine  aliquo  intervallo,  ilt.praefenria,  qua  fupna'- 
etinfra  rejponditin  baec,verba:  Et  ego  Matbildis  de  Sabaudia 
.  vehis  Frocuratoribtu  veluti  organo  vitae  vocis  di3i  Domim  Comitis 
talatini,  praediSam  faSHtmimo*  factentihu  et  verba.praediSa 
fnfermttbut  vt  Jifra,  «tediautihu  vobis,  a  moKiaatibtu  micii 
Ll  2  fraedi' 

*  txui  iDAninttiinm  apnJ  da  uoiir»  T«iii>  Q. ;.  n.  a,  tXV.  p.  91, 


frat^i,  elmim  Bi^ri/imum  Primifm  a  Bm^  OiiiMfmw 
.■PwRnvm  Ijtddmam  ICmitem  fahiimm  Rifm  in  vinm  meun 
mfemiti  etjit  jerfratdiSa,  et  fufraferiftit  vcrki  iffa  Dmi- 
teVa  Matbildis,  et  Proeuratores  }raeii3i  qmjifni  mmitie  H- 
ffum  Matrimmium  fraefmialiter  ttmtraxenmt,  inj^er  etiam 
frteHSi  Pnxurataret  wfsfw  pofifra  }mujiae,etjiib  ehlira- 
.  jioae  mmum  hmonmt  praefatt  Damm  Comitis  Paiatiai  Jt&ii^ 
,  tidem  DemiieBae  Maibildi  fi^ulauti,  it  reeipieuti  pramfermtt, 
ified  pum  priauii.  iffii  DameeUtt  Mesbiidis  Deo  -daate  veuerif 
■adHeiielberHim^iuxtt  fmtSaytoni^a  et  erimaa  iu  i^rumeat» 
Jtoittra8us,£etIimrboeampS>caicefta,^mteeKtuiKpraefat*t 
lilbifiris  Domimis  Cemes  Falttimis  Rbeni,  ipfam  DomceUam  Ma- 
tbildem  in  profria  eius  ferfona,  Jaie  ferfinaliter  de^mfabit,  et 
tBBa  Jfa^ttHa  ct  Matrimonium  confirmahit  per  anmU  traditie- 
tiem,  odhibitis  etiait^  circa  baec  aUis  fiAem/iitatibus  dehitis  et  CM- 
pittis,  aid  maiorem  rcbtris  Jirmitatem  fraefata  Bluftrii  Demi- ' 
teBa  et  fraediSi  Procuratms  in  ammatifuam,  et  frintifisjiti 
'-JciUcet  fraefeti  Illiifiris  Domini  Comitis  Pitlatjm  lurarum,  ad 
SanSa  Dei  Biaimlia,  taSis  fcr^iuris,queitomrafnediSa  m 
alifto  nonjietifii  aHmflehuiitur,  quaejifra  iSa,  et-faSaJimt 
.fiiper  ifdiem  omnSms,  et  JinguHs  amhae  partes  praeiiSae  remii- 
Jiervnt  uos  Ketarios  piAlicos,Jiib  debito  nofiri  Notariatus  ^eio^ 
Jibijieri  due,  etflura  eiusdem  teneris  fOilica  bifirumeaa. 

f   vra. 

D.  n.  Deoanbr.  a.  1437.  Taurini  contraaum  Ibit  ma- 
Irimoniam  inter  Ptiilif^xim  Mariam  AiKlnm,  Dnccm  Me- 
'  diolaneniem  et  Mariam  Sabaudicam  per  nticmatores,  prout 
Inflnimentani  defiiper  confefhim  *  h^Kt:  S^iamiiirem  Ma- 
gnificus  et  geimeofus  Miles  Deminus  Vmkrtus  BtfiarJus  de  Saiau- 
dit,  Domimu  Gajparins  DeminutiJHemimeieris,  Diminus  Man- 

fiedui' 

•mfmulurieHsuoittrretau  (■JH-a  9»  Uki  tntomi. 
lOH.  u.  fy  U,  g,  i^ 

'.   .  -  Coot^lc- 


frtAu  e»  Mhr^Mitiu  Sak^unnm  iJHUitet,  ef.  pfaefatt  t>omim 
Duas  S»Hu£m  MmrtcbalU,  SptQA^qu*  Dornmus  Fetrus  Marebi- 
aadi  Ltgjmn  DoSar  famofus^  rnnes  ipfius  Dermm  Dttcit  Sabaudiat 
'  Confilioriii  et  Prtcuratorts  ad  infrafcri^ta  kgitime  conftituti^  ficut 
confiot  puhiicis  Rtteris  fignatit  per  Guilieimum  Bolomern  eiusdem 
•Domini  Ducis  Sahaudiae  Secretarium  vigefima  qumta  OBobrisy  Aih 
fioDomiai  miUefimo  quadringentifimo  vigefimo  fiptimox  ipfius  Ehmim 
Dttcis  Sabaudiae  Procurator/o  nomine.  Fra  quo  nibiUmtHus  fitb  Ju- 
ramentOi  et  obBgatione  omnium  bonorttm  fuortm  promifirunty  qued 
ipfi  Dmimu  Dux  pratfintem  etmtraSum  ratificabit,  et  vltra  Rati- 
jmtioiKmfimt  Jaeitt,  et  operabitur,  ^uodipja  Domm  Maria  Do^ 
mceHa pratdiSa  tius  fitia,  ipfiim  fimiiter  raufcsAit,  B'Vlteriui 
tbSi  Procwatores  nomine  tfiam  pratfatae  DomtceSae  Dominae  Ma- 
ridej  pro  qua,  Scet  mandatum  non  babeant  ittxta  morem  Patriae^  vt 
^eruerunt^  fimiliter  tamen  f^  iuramentOy  et  obtigatione  omniitm 
fonorum  fiforam  de  rato  promifirimt  ex  vnaparte:  Et  reuereniB0-  . 
mits  in  umfto  pater  et  Dominus  Dominus  B.  Dei  et  Apofiolicae  Se- 
Ss  gratia  Arcliepifcopus  San&at  Mediolanenfis  Ecclefiae  Maxtmus, 
dig^ffimttfue  in  Ecclefia  Dei  Prattatus^  et  Venerabitis^  atque  ma- 
gnae  Retigtoais  Vir  Dminus  Frater  FiUppus  de  Prouams  Praeeeftor 
Domiu  Sandi  Antomi  Mefii^i^^ienfis  ^  nec  pon  fpeSabiUs  Domtnus 
Francbimus  de  Ceflilione  luris  vtriusque  Do3or  fatrjofus,  ConftriariuSf 
et  Alwjfius  Erotus  vir  vtique  NotabittSy  Secretarius  Ducalii  et  omnes 
oratores  et  Procuratores  praefatt  iUuftri^i  Domini  Ducts  Me^tf 
iani  ad  infra  fcripta  JPecialittr  conftituti,ficati  de  eoram  niandato 
tonftat  ptdr/ico  Inftrumento  tradito^  et  rogatoper  Donatum  de  Gfero 
de  Erba,  Arnio  praefintif  et  die  tertio  menfis  Septembr.  ex  altera 
Ihraefatormn  mtorum  iliaftriffimtFum  Domhmum  fuorum  laudahiU^ 
fropffitum  txeqid  vo/entett  ad  laudem  et  g/oriam  AitiJ^i  ommum 
rerum  conditorij,  ommumque  bonorum,  praejhtim  matrimoniaUr 
Sacramemi  praecipui  auSorts.,  qui  non  fint  magno  nryfierio  fixta 
illadie,  qua  Pabricam  vmuerfam  compleuerat,  SanSi^mtitm  ifiud 
Matrimomi  Sacramentum  inftituit  pariter  et  benedixiij  ad  Idudem 
atiamet  ghriam  SanSae  gloriofijjmae  Dei  genitricis  Mariae,  quam 
Dtut  MatrimoniaBs  Sacramenti  vinculo  non  fine  magno  confilio  coa- 
^T^m  ejfe  yoltttt,  cuius  fuamfiimum  SaigSi^mmqua  Mariiu  fw. 
Ll  3  mtm 

.      '  ,    ■  Dgit.zedbyGoOglc 


nA  ^p'  V>  D*  mmrimwt  iBnJfrim 

ir.en  vtrumMg' praeHSenM  tmit^itim  jtmd  firin^aa  Jwtimak 
ipforum  imttcem  ammontmJirmi,ffmam  vmonem  et  tmtnda^iamjii^ 
turae  in  ipjis  ffrauiter  etfortiffime  bonae  prokjkatitmis  importats 
et  denique  adlaudem  et  ^loriam  totiur  coehjlis  Curiae  triumphoM- 
tist  nec  mn  ad  perpetuwn  Jlabilimentum,  conferuatianem,  et  aug- 
mentum  fi^us  ipforum  Dominorum^  <t  Jubditonan  fuonon  pacem 
perpetuam  pariter,  et  tranquiiUtatem  i  ex  certa  fiientia^Jponte 
et  detiherate^  Momimbus  ^busft^a,  perjbiemnan  ftipuiationem 
in  verbo  Principis^  et  Jiajide  luramemi  •manu  afrperaiiter  taSis 
Jcripturit,  rmerwttj  Jinnmarmt  et  eontraxerunt^  jit^  ineunt,  fr^ 
mantf  et  cotttrahunt  verum,  Jegitimum  et  induf»tatum  Marimt- 
mum  inter  Praefatum  iUujiriJ^man  Dominum  PhiHppum  Mariam 
JbigluiH  Ducem  Mediolani,  etc.  et  praefatam  iUuflrtffimam  Dona- 
&mm  Dofninam  Mariam  de  Sab^tdia  tiatu  maioremJUiamprM- 
fati  iiiuftriffimi  Damini  Sabaudiae  Ducij  etc.  accipientes  praediSi 
froatratBres  et  oratores  ipjius  Domim  Duds  Mediolam  eitu  n^ 
'mine  eandem  DonuceUam  Dominam  MaiJam  in  veranL,  iegittmam 
et  indidfitatam  coniitgem  et  vxorem  ipfius  Domini  Fbiiippi  Mariae 
Duds  Medielanij  et  verfa  vice  jiraediSi  Procuratores  Demim 
Ducis  Sabaudiae  ipjius  Dondnt  Ducis,  et  praefatae  DmiceUae 
X>ominae  Mariae  nomine,  accipiemes  etadem  Ddminum  Phii^pan 
Mariam^  Anplum  Ducem  Mediolam  in  venmi,  legitimum,  et  indtwitO' 
rumMatrimomum  interPraefatum  iUtifiriJfmumDomimtm^iariam 
Angban  Dueem  Medstdani  etc.  etpraefatam  iliuftrijmam  Dmuce^ 
Jam  Dominam  Mariam  de  Std^atidia  natu  maiorem  fikam  praefati  U- 
h^Jfimi  Pomini  StibtatdiaeDiais^etc.  accipieutespraediSi  Prooh 
torares  et  oratores  ipjms  Dotmm  Ducis  Mediolttni  eius  nomim  emdem 
DomiceUam  Dominaffi  Mariam  in  veram,  iegitimam  et  indubitatam 
coniugem  et  uxoremipfius  Domitti  Philippi-Mariae  Ducis  Medio- 
iani  i  et  verfa  vice  praediBi  Procuratoret  Domini  Ducis  Sahau- 
diae  ipjius  Domitii  Dticts,  efpraefatae  DotmceUae  Dotmnae  Ma- 
'riaey  mmiiK,  accipientes  ettndem  Dominum  Phiiifpum  Morian 
Anglum  Ditcem  -lidediolani  in  verum,  legitimum  et  indubitatum 
.  jpfus  Dominae  Mariae  comugem  et  Maritum^    Quae  m^a  prae' 

diSi 


ilSf  amm  vthut^  fartu  ProairatctTs  Jamkermt  ytt  ceiara- 
Mmmt  JiA  ifia  eviditnite  mpracipia.f  nudiBy  et  Jitie praelenns  ■ 
QmtraBus  ikeUeSa^  et  nm  aUrer^  videUat^  fifanBi^mus  Dth 
minus  mfier  P^^  projid  clementia ,  atuaiente  Domino  jitper  impe" 
dimentoprae^Bo  vigentis  inter  eos  cof^anffdmtatis  dijptnjauerity 
'taifttr  ^uod  matrimmum  le^itimum  efe  pjfit  inter praediSos. 

D.  zxxL  Auguftia.i432.coDCra9umatqaeperbene- 
didioaem  laoerdoddein  coahiminatum  eft  matrimonium  in- 
cer  Ludonicura  Sicilne  atquc  Hierofolymicanum  Regem  et 
MiffgarechamSQbaudicam,  inCaflroThononio,  RegisPro- 
coratorem  agcnte  Petro,  Domino  Bellevallis  proutln^mimen- 
tum  *  habet :  Per  hoc  pu&lrcum  Injirumentum  ew^isfiat  mam-  . 
jefium,  quod ctm pridem  Matrimomum per  verha.de futuro  contra- 
ffumj^erit  injacie  San3ae  Matris  Ecclefiae,  ■^olemnizandum  intar 
Seremjftmmt  Principem  Dominum  Ludouicum  Tertium  T)ei  gr*tia 
Itrafatem  et  SicUiae  Regemy  Ducem  Andegamae ,  comitatuumcfUt 
Prouinciae  Forcalquerii  ^  Cenomaniae  Comitem ,  Mdg^t^co  Dotmn» 
PetroDomino  BelleuaUis  primo  Camhellano,  tn  Prauincsa  Regio  (?«- 
iemdtore,  ac  Procieratore  ad  haec JpeciaRter  conjtituto  pro  ev  agentr 
ex  vna  ;  Et  inclitam  Domiceliam  Mflrgaretham  de  Sahaudiafiftatn 
^iuralettt  et  legitimam  iUuJir'^imi  princifis  Domini  noflri  •Dmini 
Anedei  Ducis  Sabau£aey  Chahlaijii  et  Auguflae  Principis  MarchiO' 
%us  itt  JtaKa  Comitis  PeaemOntium  et  Gebernarum^  Valentinenfisque 
et  Dyenfis,  ipja  iUuftri^mo  Domimt  noflro  Duce  Patre  pro  ea  contra* 
hente.partihut  ex  altera,  Confiante publico  Inflrumento  dato  Thono' 
tti^  (ue  vigefma  fecunda  menfis  lulii  Anrd  rtnUffimi  quatertentefiml 
mgefimi  primi,  nouae  indiSioniS'  Uinc  efi,  quod  ipfa  inclyta  Do- 
miceSa  Margaritaad  Arnios  puhertatif  peruenta,  defiderantes  prae- 
Sdae  partes  buiusmedi  Matrimtmii  contraSum^^  conuemt ,  filetn- 
mxare,  amflituti  propterea  in  teflium  fuhfcriptorum  et  mei  Netarii 
fubjcrtpti  praefentia  ac  procerum,  Periterumet  aSonmNetahilium 

multitu- 

'    •nmd  a^\cn^Taakin0.&tiea.deSdV»ftPrmvirr*34f'^Vi^. 
•  hahvt  ^  uoutt  ^Rm,  fi. p,  IL  f.  »sf- 

■         ■       ■     .   t^ie 


%44  C»p,IV,     DemtriiBimitiS^fifim 

muitUttSne  c9^ofseorMmIttueren£j^miH(^fitpgtfiJkiimoh» 
anne  de  Bertrmaiis.mifnMti0me  ^mna  jlrckie^Ja^  Tarentafien/Sy  ai 
£uma  celehranAm  ^aa  in  PohtificaJiiMs  exiftattc  i  Vtdelket  me^ 
moratur  Magmficus  Domimu  Petnu  Domintu  BeUeualUs  Procttrator 
ipfius  Sereniffind  Domini  Regts  Ludouici  ad  huiusmodi  Matrimonium 
pir  verba  dt  praefenti  contrabfndumt  ipfamque  Inchtam  Domtcel' 
lamdefponfanmtmde  nouo  fpecialiter  conflHutus^  vt  eJocebat  peroUas  ' 
ipfius  Domini  Regis  Patentes  iiteras  eius  propria  mamifignatas,JitOp 
^e  SigiBo  cera  rubea  impendentifigiUatas,  quarttm  etiam  tenor  m 
verbo  ad  vertnm  in^erius  tfi  imertus\  tunc  affifiem^us  fecttm  fpe* 
ffabilibifs  et  egreeits  Regiis  Cgalmariij  t  qui  m  diSo  Matfimom  Cm- 
tr^ffu  cum  eo  affuerum,  ac  etiam  plurtDUt  aliis  noiabi/ibusmi/itHttt 
at  Scutiferis,  tam  per  ipfum  Dominitm  Regem,  aitam  etiam  Sertnis' 
fimam  Principijfam  Dominam  Violandam  lerufalem  et  Siciltae  Regim 
ttam  i^fius  Domini  Regts  Genitricem^  ad  huiusmodi  fhlenmia  Mstri- 
aonii  aujpicia  decoranda  defiinatis  ex  vna  parte  :  £tjitpradi3a  /w- 
eiyta  Domicelia  Margarita  de  et  ctm'  autboritatty  iuju  et  licentia  - 
praefati  iUufiriJfimi  Donani  Ducis  eius  Patris,  cum  muitor^um  Prin^ 
cipum,  praeiatorumt  Baronttmt  et  dOorum  Procerum  praefuigen^ 
Comitiua,  afiantis  iuhemisqiu  et  authorizantis  ex  aitera  parte  etibi- 
dem  vifis  acfoierti  indagine  proJpeSis  per  ipfum  Dominum  Afchiepu 
fcopum  praediBis  tam  dfpenfationU  qttam  nouae  Regiae  Procuratio- 
ms  iiterist  et  aiiis  neceffariis  ambabus  Partibus  mutuis  coHjenfibut 
Matrimoniitm  Jieri  appfaudentibus ,  ipfe  idem  Repus  Procttrator, 
twnine  praefati  SeremJJmi  Domini  Regis  Ludouict  ,per  formaiium 
verborum  de  praejenti  ad  haec  necejfariortim  expreffionem.,  AnnuiP- 
qaefacra  benediSione  infufi  in  digito  appo^timem  praefatam  incij^ 
sam  DoniiceUam  Margaritam  vxorem  iegitimam  ipfius  Domirti  Regb- 
reeipitj  -et  vice  mutuajpfa  inciyta  Margarita  de  authoritate  ft  can- 
fonfu  praefati  liiufirifimti  Domini  Ducis  di3um  DommumRegem  la^ 
douicum  m  eius  verum  et  iegitimum  virum  i»  Perfona  memorati 
eius  Procuratoris  excipit ,  fubfiquentibus  etiam  MiJJarum  Jb/emniit 
benediffionisqtie  munere.  Pro  quorum  indubia  firmttate  et  perpetua 
obferuantiaf  ipfe  Regius  Procvrator  promifit^fub  fuorttm  omnium  ^ 
bonorum  exprejfa  obiigationej  praemijfa  omnia  lauaari  etratificari 
facere  per  diBum' Dominum  Serentffimum  Regem  infi-a  tres  menfet- 
proxiniosyetc.  'ASamPIateamagaarttmhaetntmCafinlbancm-i^a 
vitimametifisAugufii.M.<XCC.2aiXU^  .  -  ^  X* 


■  f    X.  • 
Poftauam  in  AKonfi  Siciliae  Regis  aula,  pra^rito  Gal- 
torum  Delpliino,  Friderici  ill.  Imp.matrimoniumcumEdii. 
ardi,  LiriitaniaeRcgis  iilia,  Alphonfi  V.  qul  tunclmperabat 

'Ibrore,  fuiflec  decretum,  misli  a.  1451,  nuntii  Imp.  lacobus 
Motzius  et  Nicolaiis  ^.anckmannus  in  PortBgalliam ,  ^uo- 
rum  priori  diOa  Eleonora  procuratorio  nomine,  fblenni  ri» 
tu  fuit  defponlaca.  Dqcet  de  eo,  liiSi  Motzli  Oratio  ad  AJ-  ■ 
phonfumPortugalliaeRegem.habita,*  qualpfum  fic  adlo- 
quitur  :  JVowr  tua  Maiejlas  ^requam  Joquar  ,^  'quae  Jk  nqftri 
taufa  aduetitus  j  af>udNei^b'm  quae  geftafmt  inter  tuos  tt  Cm-. 
fareos  aratores^  lam  diu  tibi  relatwn  efl  ex  his,  ■quae  sUic  ton- 
tlu/a/imt.  J{oc  fi^ererat  vt  ad  tontrahendtm  jmtrimmium  per 
verba  de  p-aefenti^  cumfraefaxA  fororetuafaos  ^ocuratores  Cae- 
fartransmtteret,  Inde^fequitur  oratio  ad  Eleonoram  habica, 
quam  tali  rationeconcludit :  dixt  quaefmifaHurusy  fiacc^s 

*^lori(fiJfinmn  DomimmmeKmy  Domtmon  Frederiaan  SjBmamrum 

,  r^em ,  virum  tuum.Ieffitimum  ex  ordine  rituqttefacrofvtSaeRoma- 
nae  et  vniuerfalis  ecckfiae.  f^nimo  quem  iam  te  dicis  acdpere, 
vtrumque  hmc  tftare  atque  ampIeSi  mente.  .^c  dsc  :  ego  irffahtu- 
Ja  Domind  Leonora  recipio  Fredertcum  regem  Romanorum  in  meum 
maritum  homan  et  iemimum,  fic  manSat  fanBa  Ecclejia  Romana, 
in  perjima  tui  sriagwi  lacobi  Motx^  fuiji^ientis  frocuratoris 
ad  hunc  aSu/rt.  Et  egofraenonanattts  M^Iact^  M.nomitieprae- 
fati  Frederici  Begis  Roma/torum ,  tanquam  practtratw  eius  ad  hitne 
aSum  tegitime  con/iitutuSj  recipio  te  iTfantiJfam  Dominam  Leono* 
ram  infuam  iegitimam  vxorem,  Jidtt  mattdatfacra  EcclefiaRo* 

'  manai  atquetehocamtuhftAarrahoyadlaademttgtoriambmm- 
^tentis  Deii  etadfelicem  vtriusque pOrtisJlatum  tt  optiinamcoa^ 
folationem :  vt  duo  in  came  ma  longo  tentbw-ejimul  viuatis ,  .^ene- 
retisqttefilioi etJiUas,  qiUDeoet%ommbusjfhaacc^ti,  vcSisqia 

fmbtu 
*  «xtac  apttd  «KBBiitTU  Tem,  IL  Scrift»r.f,ji, 

Sttimi  btrisfr.  Herm,  P.  //.  Ma      .  ■       ,-         i 

-         .  l    .n7,db.COOglC 


jtM  Cap.V^  De  tutrmmu  iSuJlriiim 

JimhusfipertduMt,  Repkofitui'  et  lentdiBiomhu  mmum  lene  »'• 
fietirium,  JintanturtiMfttte  oetenut.  Jn  nontine  fatris  etjilii  et 
jiiritusfaii3i.  Amen.  Faciunt  huc  etiam  verba  aenea* 
S  Y  L  V 1 1 :  *  Fritiericus  autem  ex  Itgatis  pofit^uam  Je  meritunt  Re^ 
piae  Virginis,  et  ad  Qtrtmam  accipienaam  nibU  tmfedtmenti  apudttth 
%s  cognoiut  ej/i ,  animun  proijiis  ad  coronationem  intendit  y  Vien- 
nam  fetit.  ret  Auftriae  dijponit^  Sacerdotes  duos  in  PortttgaSiam  rf- 
rigit,  qui  armula  coniugaJi  ex  contSSo  fponfitm  fuharreent,  aduen- 
tumque  fuum  ad  /jttinum  pertum  auam  eelerrime^ri  fuadeant. 
Matrimonialis  igitur  erat  defponlatio  per  annuli  fubaniutia- 
nem,  &K  conwira  tamen  figurato. 

,  $•  XI. 
Dte  decfana  Maii  '1468.  celebratum  foit  Galeacii  Mariae 
Ducis  Mediolanenfis  matrimonium  cnm  Pomicella  Bona  de 
Sabaudia,  procuratoremagentefratreipfius,  Triftano  Sfor- 
tia  procuratore,  de  qno  Contraans  Matrimonii  docet :  ♦* 
DievenMartisdecinmSStmenfsMtriiindefefuentis,  Amio,  In- 
dia'Kne,  et  Pontigcatu  praediais ,  anteofiium  Capellae  diSi  ajlri 
Anbafae  praediais  ,  ilU^riSima  Domittella  Bona  de  Sahaudie  ex 
tjna  et  D.  Trifiaw  Sfortia  Procuratore,  et  Procuretorio  nomine ,  ^ 
/itpra  farte  ex  eHa ,  ferpmaTiter  etmflitutis  ceufa  cmtrahendi  infe- 
■  tie  Ecciefae,  etfiUmmztmdi  Matrimonium  iam  ^aum  in  praefen- 
tie  dirifiiatuffimi  D.  no/lri  Regis,  nec  non  SereniMmae  D.  D.  Caro- 
lee  trencortem  Reanae,  ac  illuftriffimarum  Principum  D.  D.  Agnetit 
Je  Burgumlia  illii^riffimi  Primnpis  D.  Ducis  Borhonetifs  Matris ,  /9- 
0ntuie  Ducifue  Borhonenfis  et  Reuerendiffimorum  ac  Exuerendorum 
Di  Df  Ceroti  hugdunerfis  et  Gerotds  Turonenjis  Arcbiepifcopontm 
preeiSBorum,  loanmsAbricenfisEpifcola,  ec  suhilium  virorum  Ar- 
■maui&  du  Chafietet  et  Yuonis  du  Fou  Scutiferorum,  eliorum  qmtptt 
tlurium  Domimrum ,  et  Dominarum  in  multitudine  copiofa  iifiantium, 
anteiBaus Chriflienij/imus D.noflerRex  interrogeuit praedi9um O»- 
mnum  Jhftanum  Je  gerentem  Procureiorem  diSi  D,  Ducit,  en  Pro- 

aira. 
•  vitdmdtritim.p4g.4t, 
«•  fuatapad  GViCHEnair.  Sift.Gtni*t..d*  Sauojl Prtutlis f.j^y. 


per  procitratorem.  tSf 

em^atoriifui  Ma»datam  ejfet  reaocatwna  praediSo  D.  Dace  Medio. 
iani  eiui  Dmtino  :  fui  qui^m  D.  Trifianus  rejponiendo  affieruity 
quod  non  erat  reuotatum  ;  et  conttnuo  Reuerendiffimus  inChrifloPa-  - 
terjet  D,  D.  loannes  tit.  S.  Sujannae  Cardinalii  Andegauenfis  vide» 
nuncupatusy  prae/litis  iuramentis  Jolitir  htJK  iflde  nominibus  praedi~ 
8is  i  videlicet  quod  diSi  iUuflr^mus  D.  Dux' Mediolani  et  iuuflrisji» 
ma  Domicello-  Bonafibi  inuicem  alter  alteri  fidelitatem  et  legalitattm 
.  tenebunt.  etjefe  intticem  cufiodient  in  projperitate  et  ir^rmitate, 
neque  fefi  permutahunt  pro  alterii,  aeque  bononmtf  meliorum  atit 
dtterim-tim ,  diS»  D,  Cardinaliflipulanie ,  prout  ftiptUatus  efl  a  S- 
S^  iibiftrisfima  Dotmcella  Bona  et  Magntfico  D.  Triftano  nomtne  qua 
/itpra,  per  verba  de  praefente  sd  Matrtmomum  contrabendum  cum 
refponjione  affirmatiua  fubfecuta ,  Annulum  benediSum  in  altero  £•  ■ 
ptorum  eiusdem  iUi^isfimae  DomiceUae  pofuit ,  bisque  a3is ,  vt 
paefertur  S3am  CapeUam  Cajhi  introierunt  adMlQam  audiet^m* 
De  quibus  praemisfis  omnibus  etjingulisy  ChrilHanisJimus  D.  nofler 
RfXj  et  D,  Triftanus  Sfortta  Procuratores,  et  Procuratoriis  nomini' 
tus  quibtdsjupra  petiertmtj  et  requifierunt  a  nobis  Notariis  fubfcri' 
piisfitifierifeu  confid  vnum ,  feu  plura  ptAIiea  Inftrumenta. 

j.  .xn. 

Fhflibertus  L  Sabandiae  Dux  a.  1474.  com  Maria  Sfonia, 
Duce  Mediolanenfi  matrimoniun)  per  Procuracotem  contra- 
Xic ,  de  quo  SAM.  ovichenon  :  *  „11  mourutfans 
^laiHer  aucuns  Enfans  de  Blanche  Marie  Sforce  ibn  Epouie 
„Fille  dc  Galeas-Marie  Sfbrce  Duc  de  Milan,  et  de  Bonne 
„de  Sauoye.  Ce  Mariage  fe  fit  au  mois  de  lanuier  de  l'an 
ijmil  quatre  ceQs  feptante  -  quatre ,  i  Milan  :  qnefa  Saintete 
„en  auroit  accord^  la  difpeiue  Corio  ecric  que  pendanc  que  F 
„on  faifoit  b  ceremonie  du  Mariage  auec  les  Ambafladcurs 
^deSauoye,  unedescle^de  la  voute  de  la  Chambre  oii 
„l'onelloic  afTcmble,  fe  d6tacha  aveccanc  de  violence,  que 
,jfiFpn  nefe  fiic  oft^  promptemenc,  il  n'en  fiicpas  ^api 
„unfeul.  Prelage  infiulible,  quecemariagenefetoicpasde 
Jongue  dur4e.  >    , 

*  Hifi.iUSaujlTm:i.f,!7i.  '8' 


^tl  C»t-  V-  Dt  'mirmmiu  illulhum  ' 

■     §.  xin. 

Poftquam  MariaBurgundic?  ann.  T477.  in  pleno  Senatn 
declaraflet,  fefeviuoadhucpatreCarolo,  perlitterasfuanp-  •■ 
nu  lcriptas ,  ec  tiansmlflas  ad  amantem ,  Maximiliano  iam 
dum  fuiffe  fubarrhatam,  *  remanferuntGandauie  Caefaris 
L^tisLudouicus  Bauarus  ac  Cancellarius.  AHBauaiiis  poft 
paucos  dies  femlarmacns  nomine  MaximilianicumMaria,  Frln- 
cipum  more,  concubuit.  **  Pleniusveroremexpbnit  Fvfr, 
C£Rys  ^»*  ita  (cribens  :  „HertzoB  Ludwlgaus  Bayem, 
nlielTe  ihm ,  ak  Stellverwefer ,  im  Nahmen  Ertzhertzog 
„Kfaxiipilians,  die  Printzelfin  an  dle  Handcraucn,  undhieE 
„a  nach  Furftlichen  Gebrauch,  mit  ihr  das  Beylager.  Er 
„war  am  rechten  Fus  und  Arm,  mlt  lelchten  Hamlfch  an- 
.„gethan,.  und  zwifchen  fie  beyde,  ward  eln  langes  blofles 
„Schwerd  geleget.  Die  Hertzogln  Margaretha,  famt  der 
„Frauen  von  tfilwin",  fhin(fcnauf  einer,  und  dieRatheauf 
„der  andern  Seite  :  ijndwarddiefe  Trauiing  den  26.  April 
„umMitteiTiachtverrichtet„  Pof^uam  ipfe  Maximillanus 
in  Belglum  adnentaflet,  atque~die  xvm.  Augnfti  1477.  pa- 
QadbtaliaGandauIfuillentconclufa,  d.  xx.  Augufti  ab  ipfo 
matrimonium  Gandaul  confummatur,  facra  operante  'loiv 
pacenfl  antiftite,  et  praefente  incer  allos  Leg^o  Pontlflcis^ 
luliano,  Cardinale  Oftienfi.  *»»* 

5.     XTV. 
Die  XXV.  Nouembr.  1487.  MatdUae,  Vngariae  Rfegi» 
filius,  loannes  Coniinus  cum  Blanca  Maria  Galeatil  Mariae, 
Mediolanenfis  Duds  iilia  per  loannem ,  Vaiadienfem  Epi- 

fcopunt 
•  »00.  iiir.  IX.  p.i?y 

**  vttbifaMroyri  HtrTetl  Jter,Jiifr.tili.I.e,PJl 
','lih.r.t.XXFl.p,tff,  ,     . 

itiiLi.it.  UuimHijMJ,y<rf.e.r.  «i»  ■•!.»«. 


lcopnnt  procuratoittm  fuft  {ubarrhamsr  atque  de^onfatu^ 
pnmcPelponfatiomshabetIn(btiniencuni:^  Hahita  igitur  ad 
ounc  a3umpuilicai  acjhiemniy  ac  ormtt^ma  oratieneper  Magni- 
ficmtty  et  Garijimitn»  hirii  vtriusque  Do&orem  Ddmimtm  loamem 
Francijam  ie  Marchian^y  DucaUm  Cor^ariam  mfirum^  mprae~ 
fintia fraffati  Rmerendij^i  D^Epifcopi  Varadinenjis  praefatorum- 
0Z>.  Segis  Dttcis  Patris  et  Filii  Oratorisy  ac  Mandatariiy  ac  iUu^ 
^iffmi  O.  Ducis  Me^olmu^  nec  non  illufiri^ar,  tK  excdkntijpmaa 
Dtminae  Bonae  Ducifae  Mediolam  Matris'praefatae  tncfytar  vir~ 
^inis  Dominae  BlatKBat  Mariae^  ac  vtriitsque  Semttorii  oraims^Pro' 
eeruma/ue,  et  AttHcorttm  eitttdem  tlhjirij^i  D.  Ducis  Medioiam,  ef 
Per  ipjiim  D,  "hamtem .  Francijcum  ipja  Domma  Blartca  Maritr,  nunc  . 
aetatis,  vt  dicuury  etmorum  qulrtdecimy  vel  ciriit  intrrreeata  fttit  - 

.  eontenfayetj^ontecontentattiraceipere,etaccepitacacdpitittnttt  , 
leginmumjponjitm  et  maritum  praefatttm  iUufiriJJin^m  ^.  loattnem 
Coruinum  Ducent^  Iket  abjentem^  tanquam  praejentem,  fiuframo' 
mhiatttm  ~Reueren^lfimttm  D.  Epijcopum  Varadienfem  eitts  Frocttra^  ~ 
torio  et  Mandatario  mmine  praejentem,  fiipuiantem,  er  recipientem . 
in  eum  amfentiendq  per  verbd  de  praefemi,  Vicg  verfa  htterregatut 
idem  ReuerendiJJimus  0.  Epifcoptts  Varadienfis  ftiit  contentatttSy  if 

■  amtentatur  Procutatorio,,et  Mandatario  nomine  praefati  iUuflr'0mi 
D,  loamjir  Ceruini  Ducis  accipere',  at  accepir,  et  accipit  in  ettts  iUu~ 
firyfimi  D.  loamus  Coruint  Ducir  legittmam  'Jporrjam,  et  vxorem 
fratfatam  inclytamvirginem  Dominam  Bhncam  Martam  ibr  prat^ 
Jentemfiipuiamemjetreciprentem,in  eam di3o  Froauratorio,  et  Man^ 
detario  nomine  confimiendo  per  verba  de  praefenti,  ac  idem  Reite* 
•renSJJmtis  D.  Epijcopus  Procxratorio  ei  MaTidatorio'  nomiue  praeno' 
minati  iUnflrifiimi  D.  Ducts  hr  fignttm  veri,  et  f^itimi  matrimonii 
ipjam  D.  Blancam  Mariam  cum  duobus  arniuBs  attri  germnas^^pre* 
ctojas  habentilms  defpmfitutf  et  deJpmfae,quodfelixfaufiumqueet 
dittturnum  fit;  Uenttncitniter  prarfati  Inciyfa  Ddmin*  Blattca  Ma~ 
ria  et  Beuerendifiimus  D.  Epifiopus  PrDcuracorio-,  et  Mmdatario  tio~ 
mine  praefati  iUufirif/imiD.Ioatmis  Ducis  eiicepioni  nottfaSaeprae' 
diSae  defponfatiohis  cumtnutuo  vtrumque  confenfu  per  verba  df 
praefentty  $ra0Sormque  omnium,  etfingttiorum^  nmficaSorttm 
Mm  5  «^fr. 

*  otat.  apud  du  MOirr.  Tm.  Ill.p.  //.  tr,  XCiX-p.  174, 

-  Goot^le 


ftTO  ^P-  ^  ^  matrpimUs  tSuJhitm 

it  gefloruniyac  mmihur  pr^atimibus,  et  defenjtomhut  ht  emtrarittm} 
De  ^uibus  omnibus  et  fingttiis  idem  mdyta  pmina  Blanca  Maiia-e$ 
Beuerendij^tu  D.  Epifiopus  diSo  nomine,  'et  vterqne  eortm  iujfe^^  • 
"  rtmt,  et  ngauerunt  ac  iubent^  et  rogant  per  nos  loannem  Antonjtutt 
de  GirarMs  Papienjem  et  Filippmn  de  Gmite  Notarios  pubticosy  ef 
Canceliarios  itifi-a  JcriptoSj  et  vtrumque  nofirum  in  fiHdum  ptAUcim 
fMfici  debere  If^umentum  vnum  et  plura  eiusdemteuoris. 

5.  .XV.  ,  . 
Ineunce  lanuario  a.  1491.  Romahorum  Rex  Ma^milia-' 
nus,  et  'Anna,  minpris  Brieanniae  Dux,  fiKa  natu  maior  Fran- 
cifci,  poftremi  Britonum  Duds,  qui  (ine  liberis  mafculis  obiit, 
clc  ineundo  matrimonio  inuicem  dant  fid«n,  mittitque  Ro- 
manorum  Rex  ad  Britones  Engelbertum  IL  Naflbuiae 
Comitem,  3i£himab  hiftoricis  Aurantiae  Principem,£tWolf- 
gangum  Polh^iniium  cum;duobus  peditum  Germanorum 
milHbus,  qui  Duci  Annae  praefidio  eircnt,  decubuitque  tunc 
Engelbertus  cum  ea,  nomine  Romanorum  regis  armatQs,  vt 
erat  Principum  mos.  Talc  autem  erat  Mazimiliani  Procu* 
ratorium  Oeniponti  d.  20.  Martii  1489.  *  „Savoir  faifbns, 
,,que  hous  conHant,  a  plein  eflens,  grande  loiauc^,  bonne  pru- 
'„dence,  difcretion  et  mffiiance  que  favons  ^tre  es  perfbnnes 
^e  nos  apiez  ct  feaux  le  Comte  deNaflau,  Notre  Cou- 
,^n,  le  Seigneur  de  Polhain,  Marechal,  Maitre  laques  ite 
„GondebauTt,  ndtre  Secretaire,~et  aufi  de  Loupian,  noftre 
.  ^Maitre  d'  Hotel  ^tant  par  del^  iceux  avons  commis,  (urdon- 
.„nez  ec  etablis,  commettons,  ordonnons  et  ecablimns  nos 
jjAmbaflaijeurs,  orateurs  et  Procureurs  Speciaox,  en  leur 
^onnani,  plein  pouvoir,  autorit^j  et  mendement  expres  par 
„ces  prelentes,  de  pour  et  au  nom  de  nous,  les  trois  ou  ies 
„deux  desdits  Sieurs,  qui  mieux  vaquer  y  pourront  expres 
Ktransporter  par  devers  la  dite  DucbeiTe  de  &etagne,  lui  di. 

„dire  et 

*  cztatapud  Miil.tBRTM  Mdxmiliane  J.  Vorfi.e^.  XFfLf,  a,i,Hi- 
xiGii>t  Ced.Gem.  I>iflmi.Jim.J.n.  LXyil.^^, 


fr  fnxurnvan.  *7' 

^re  tt  dedarer  et  3  ceux  de  fbn  Sang,  anr  Barons,  li^obles 
x,et  fubjets  de  la  djte  Duche,  fi  befbin  i^t  notre  vouloir  inten- 
„tiaii,  et  defir  an  iait  dudit  Trait^  et  AUiance  de  Mariagc 
■^  entre  nous  et  elle,  entendre  et  Savoir  fur  ce  le  fien,  et 
„p>irer  et  condure  de  n£tre  part  les  dits  Trait^  et  alliance, 
^lon  que  I'  avons  dit  etdeclari  audiis  Ambafladeurs  fiancer 
^pour  et  au  nom  de  nous,  la  dite  Dame  Anne  DuchcIIe  et  . 
^re  promelle  et  (erment  /blennel  en  X  ame  de  nous,  que  la 
„prcndrons  en  notre  fcmme,  ct  epoufe ,  aufli  de  en  ce  cas  re- 
„cevoir  le  reciproque  i  favoir  de  nous  prcndre  i  urai  et  leal 
„^poux  et  man,  felon  Dieu  ct  notre  mere  &inte  Eglifeetau 
.  ,jfurplu$ iaire en ce que dit cft tout ce que bons et loiaux .\m- 
„bafladeurs,  Frocureurs  et  (H^curs  peuvent  et  doiueot  faire^ 
„et  jusques  \.  la  Conlbmmation  dudjt  Mariage,  ainfique  faire 
„pourrions  fi  prefens  y  ^tions,  et  de  ce  en  bailles  leurs  lettres 
„tclles  que  befoin  fera,  promettant  en  parole  de  Roi  d"  avoir 
«et  tenir  pour  agreable  ferme  et  (lable,  i  toujoUrs  tout  ce 
„que  pw  les  desTus  nommez  les  trois  ou  les  deux,  d*  iceux 
^ra  fait  jure,  promis,  conclu  et  palR,  et  S  en  bailler 
„nos  Icttres  de  Confirmation  et  ratihcation  en  forme  du^ 
„quand  requis  en  ferons.  £n  temoin  de  ce,  nous  avons  ^it 
„mettre  noftre  fbel  i  ces  prefentes.„  Quatuor  igiturhic  me- 
morantur  Procuratoresr  quos  etiam  inSicat  Guido  Aliexus 
I.OBINEAV:  *  „Les  procureurs  nommez  par  Maximilieit 
),pour  epoufer  Anne  de  Bretagne,  furent  le  Comte  de  NafTau, 
„WoI%ang  Seigneur  de^PoQiain,  lacgues,  de  Gondebaui^ 
„Secretaire  des  .ordonnaiices  et  de  Gueires  du  mesme 
jJVino^  et  de  Loiipian,  X  un  dc  fes  Maitres  d'  hofleL  Leur 
„)ettres  de  Procuration  font  dates  d'  Infpruck,  le  20.  de  Mars, 
_de  r  an.  1489.,;  Verum,  dum  Comitis  NalToniae  nomen 
\ai3S.  fuerit  expreftiini,  foupulum  hos  tDOUet.  Celeber. 

^CHWAB» 

'  •  Wjl^l  it  trintK  tmi  tt.t»J, 

nan7,db,G00t^le 


ATO  Ctp.  V,  De  matritimiii  iBuJhiim       ^ 

et  geflt^uin,  ae  mmhus probatimibus,  et  defenjtonihu:  in  cmttrarium  r 
De  quibus  mmbus  et  firiguRs  idem  mdyta  Umina  Blanca  Maria  et 
Reuerendi^mut  D.  Epifcopus  diaa  nominej'et  vterque  eorum  iujfe^,  ■ 
'  ruttt,  et  rogauerimt  ac  ittbem,  et  rogant  per  ms  loannem  AntoniuHt 
de  Girardts  Papenfem  et  Filippum  de  (Mmite  Notarios  pub/icos,  et 
Cancellarios  infra  fcriptoj,  et  vtrumque  mfirum  in  fblidum  pubUeuut 
fmjKi  debere  In^umentum  vnum  et  plura  eiusdem  ienoru, 

$.  ,xv.     ,       . 

Ineunte  lanuario  a.  1491.  Romahorum  Rex  Maximilfa- 
nus,  ec  Anna,  minpris  Bricanniae  Dux,  filia  natu  maior  Fran- 
cifci,  poflremi  Britonum  Ducis,  qui  fine  liberis  mafculis  obiit, 
de  ineundo  matrimonio  inuicem  dant  fidem,  mittitque  Ro- 
inanorum  Rex  ad  Britones  £ng;elbertum  IL  NafTouiae 
Comitem,  diOura  ab  hiftoricis  Aurantiae  Principen^^ftWolf- 
gangum  pQlheimium  cum;duobus  peditum  Germanorum 
milUbus,  qui  Duci  Annae  praefidio  cHent,  decubuicque  cunc 
Engelbenus  cum  ea,  nomine  Romanorum  regis  armatds,  vt 
erac  Principum  mos.  Tale  autem  erac  Maximiliani  ProcU" 
ratorium  Oeniponti  d.'20.  Martii  1489.*  „Savoir  faifons, 
yyWLz  nous  confiant,  a  plein  eflens,  gp:^nde  loiaut^  bonne  pru- 
„dence,  dilcretion  et  fuffifance  que  favons  ^tre  es.perfoune» 
^e  nos  aQiez  ec  feaux  le  Comce  deNaflau,  Notre  Cou- 
yfya,  le  Seigneur  de  Polhain,  Marechal,  Maitre  laques  dc 
„6ondebaiJt,  ndtre  Secretaire,-et  aufi  dc  Loupian,  noftre 
„Maitre  d'  Hotel  ^ant  par  delS  iceux  avons  commis,  ordon- 
■.„nez  ec  ecablis,  commeccons,  ordonnons  et  etablifons  nos 
«Ambaflatjeurs ,  oraceurs  et  Procureurs  Speciaux,  en  leur 
^onnanc,  pleiri  pouvoir,  autoric^^  et  mendement  c^res  par 
„ces  prefentes,  de  pour  et  au  nom  de  nous,  les  crois  ou  les 
„deux  desdics  Sieurs,.  qui  mieux  vaquer  y  pourront  expres 
^transporter  par  dcvers  la  dite  Ducheffe  de  firetagne,  lui  di. 

„direet 

*  extatapud  iiui.LRtiVt*  MaxtmilUna  T.  l^^/.e^.  XFfLf,  a,t^ 
mGiTM  Ced.  Gem.  D^Um  Tom.  X.  n.  Lxyil^^.      .  -, 


per  pncurataretn,  371 

^re  ct  dedarer  et  J  cenx  de  fbn  Sang,  aiSrBarons,  I^obles 
„ce  {ubjets  de  h  dite  Duche,  fi  beToin  iait  notre  vouloir  inten- 
yfiott,  et  defir  an  fait  dudit  Trait^  et  Alliance  de  Mariage 
^'  entre  nous  et  elle,  entendre  et  Savoir  for  ce  le  flen,  ec 
„pifler  et  condure  de  n6tre  part  les  dits  Trait^  et  alliance, 
„reIon  que  1'  avons  dit  etdeclar^  audits  Ambafladeurs  fiancer 
„pour  et  au  nom  de  nous,  la  dite  Dame  Anne  Duchefle  et  , 
,3aire  promefle  et  ferment  folennel  en  I'  ame  de  nous,  que  la 
„prendrons  en  nocre  femme,  et  epouie ,  aufli  de  en  ce  cas  re- 
„cevoir  le  reciprY)que  a  (avoir  de  nous  prendre  \  urai  et  leal 
„&>ou}[  et  man,  felon  Dieu  et  notremere  (ainte  Eglifeetaa 
.  ,/urpIus faire en ce que dit eft tout ce que bons et loiaux .\m. 
„bafladeurs,  Frocureurs  et  cffateurs  peuvent  et  doiuent  faire^ 
„et  jusques  \  la  Conibmmation  dudit  Mariage,  ainlique  faire 
„ppurrions  fi  prefens  y  dtions,  et  de  ce  en  baiUes  leurs  lettres 
„telles  que  befoin  lera,  promettant  en  parole  de  Roi  d"  avoir 
»et  tenir  pour  agreable  ferme  et  ftabte,  i  toujoUrs  tout  ce 
„que  par  les  desfus  nommez  les  trois  ou  les  deux,  d*  iceux 
„(era  fait  jure,  promis,  conclu  et  paflS,  et  d"  en  t»iller 
„nos  lettres  de  Confirmation  et  ratification  en  forme  due^ 
„quand  requis  en  ferons.  £n  temoin  de  ce,  nous  avons  -^it 
„mettre  noftre  foel  i  ces  prefentes^  Quatuor  igiturhic  me- 
morantur  Procuratoresr  quos  etiam  mSicat  Guido  Aliexus 
LOBiNEAv:  *  „Les  procureurs  nommez  par Maximiliett 
kpour  epoufer  Anne  de  Bretagne,  furent  leComte  de  Naflau, 
„woI%ang  Seigtieur  de  Pomain,  lacques,  de  Gfondebauc, 
„Secretaire  des  .ordonnances  et  de  Guerres  du  mesme 
j^nc^  et  de  Lotipian,  1"  un  de  fes  Maitres  d'  hoftel.  Leur 
„Iettres  de  Procuration  font  Sxes  S  Infpruck,  le  20.  de  Mars, 
_de  r  an.  1489.,,'  Verum,-  dum  Comitis  NafTouiae  nomeit 
\aat  fuerit  exprefliim,  fcrupulum  hoc  aiouet.  Celeber. 

?CJ1WAB» 


*  BiJltlrtitlrll/^rm;tt.tT- 


..Goot^le 


»71  af.y. 'T)t  mtttimiiiu  Skpium 

SCHWART2IVS  *  equiaem,ad  FaHg«ram«*    prouo. 

cans,  primarias  legttionis  panes  obiifle  dicit  lohannem  Lhal- 

lonium,  Principem  Araufionenfiem.    Verum  Fuggerus-61. 

~   tim  nominat  4en  Tritazm  um  Vraaien,  iiomine  non  mdicato. 

Porius  Engelbertus  IL  Naflbuius  Comes  primas  legationis 

partesobit)at,prout  nobisindicauit  iosephts  delarisEt 

fcribens:  Ikgmlbert  ie  Cimtc  ieNafaufut  (befie  f  amhafidt 

it  celm  itm  tefpoufa  fokmeUemera,  mmmde  Mdximilian.  Idem 

icit  1 0?  T  E  XT  0  »,  tt  et  quod  potius  lo.  Chalonium  Maxim. 

in  hac  caufa  habuerit  contrarium,  dum  ita  de  hoc  Engdberto 

fcribit!-  JJichtzu  gefbhweigen  der  viden  und  gefanriichen 

Scyfen,  welcbe  er,  wegendes  Kayfeis,  iiber  fich  genommen 

.    "2s  da  er  durcb  die  in  Franckreich  an  der  Weft-See  oder 

''Meer  gelegene  Stadte  in  Bretaigne  gezogen,  dcn  zweyten 

Heyrarfi  mit  Anna,  einer  «intzigen  Tochter  und  Eiilin 

,,des  ietzen  Hertzogen  Francifci,  in  Bretaigne  odcr  Britan- 

nien,  hemacher  Zwart,  Konigiriin  Franckreich  zu  mifien, 

"welches  Werk  er  auch  alfo  weisundldiigiichtraairt^und 

'  "fo  feme  gebraacht,  dafs  man  wegen  des  Heuraihs  gantz 

'    '  wohl^u  frieden  gewefcn,  nucli  das  hocbzeidiche  Beylager 

"fortgangen  w'4re,  wo  nicht  lobann,  Printz  zu  'Vranien, 

"Herai  Philiberti  Vatter,  daffelbe  verhindert,  in^ieme  er  dier 

"felbige  Braut,  feine  Mume  Annam,  Carlen,  ■  deflen  Namens 

"dem  VIII.  KSnige  in  Franctreibh,  zu  wegen  gebracht-  t+J 

Enauit  ieitur  ffABBicivs  tl||,  dum  ait:  Jn  ea  kgatime 

inter 

•  miii  'i  ?«"■  ■*>'■»'  Oiiudligiat  amiiim  tiisnimfiim  apul 

MBHCKE»   Tem.  IIL  p.  sii. 
—  ^iigiHir  Bhrtn.t.  mjl.  ■_.■■. 

t  r<tfc«  <&  f  mpirt  iii  Trinai  f  crenfi  p.  /«. 
{t  Hijftuifilji  Cbnmc.  ttp.  XI,  p.M. 
Ut  Uon  dicit-iojtpH  ie  la  risi  c.  L  «  r.  dakiei,  Tnn.  B.t. 

1517.  «  jmioiucH  I.VC4I  trmiim  IHmnfi.1.1^. 
tWt  Oritt.  *"»"•  ***  Wi/.  ft'  ,       ,^ 


fer  proeivatorem*  979 

iHter  viroT  imUtares  locum  primum  temierunt  VlM^aiigtu  P^ 
iemius,  Comt  Auftriacut^  et  HugOy  Comes  Leismcet^  i.  ASsttia, 
dam  diEtas  Hugo  miiumd  fiierk  inter  ProCuratores^  fed  can- 
txttii  inilituniv  quos  fn  ^uxilium  milferat  Maxiimlianus,  parti 
ppafcfberit,  prout  lobineav  *  ^^z:  WQimtede  UJfeneuc,  ' 
Capitaine  iT  me  ^artie  d'  JUmanr. 

.  /  §.    XVI. 

Hodumetritnm  delpontatibnis  matrimonialis  defcri&it 
MLYDORVS  VERGiLivs**.  it^aeimiUttau  Td  temporis 
coeiehs,  nuptiai  cnm  Anna  Frani^  Ducit  jSiia  per  Procuratoreaf 
facity  et  itt  pueUa,  ^uoJprom^  prjiare  rvi^ione'  teneatur,  nau^ 
tes  modo  peragkur;  noffeeniin  tnfeMenti^  Annanudaytorum  con^ 
ii^alem  matrmis nomu^.,ac prinap^tu  uftibtu  tngreditury  et  pro' 
turator  mariti  vice,  -cuiits  in  eo  negotio  vicarius  erat,  alterum  crtu 
gesnutenus,  mra  flragula  imicity  ferinde^  /juafi  ita  pueUae  notitid 
h^ita,  matrimonium  pro  confttmmato  baheatur.  Sed  parim  valaii 
ifta  religio  apud  eum,  fui  banc  praedam  alteri  eripere  uvehat, 
Confirmatlioc  baco  de  vervlamio  %*  dicens:  Ma- 
3nmfiiaaus-eovsque,tumapudPrinc'^jfamipfam,tumapudCon/ilia'' 
rioj  eius  principaies  praoualuity  vt  matrunonitfm  per  Frocuratorem. 
evnfummatum  fuerit,  cum  Caeremoniat  tunc  temparis,  in  hts  partiius 
noua.  lieque  ^ntmjo/ttm  publice  dej^oitfata  tp,fed  «tftww  tanqt^m . 
i^tptaperjmmiatradatayatqtteinthaiamocoUacata:  pqjl^uam  att^.  - 
ttm  decuhtupt.  tngreffut  efl  Leg^fus  Maximiliam  cum  /iterisproJ- 
ciiratumis,  et  afiantibuj  muitis,  tam  viris,  quam  fbemmis  primariis, 
uhiam  fuam  ad  Genu  usque  nudatum,  inter  Lintea  vuptialia  inje- 
ruitf  mt  Caeremonia  illa  confttmmationi  et  cogniiioni  aSuali  aequt^ 
pokere  putaretur.  Hoc  fa3o  Maximilianus  (cuiut  moribus  pemtae 
in^tmi  trat^  vt  negotia  Jemper  femifeSa  relinquerett  et  reliqaa 
ma^natione  tantumfortt  eonjimtmaret:  tanquam  Sagittariiu  ma^  ' 

*  Tbm.  It.pag.tsis- 
•*  fc/fw.  jAgU  m.  XXFt,  f.  Jit- 
\*.pag.  Ho. 

.StrumIttr.PrtdHtrM:P'Ih  Nn     -        ,   GooqIc 


fl^4  Cap,V*'Oematrim(msiBuJhiam 

Uify  qm  ftpttas ,  ad  atspit^m  vtque  attrabcre  imt  JoUt:  cm  ttim 
temfame  fmffet  fponfam  fuam  praefens  amplexarit  quam  buiuf. 
modt  laJibria  mjiituere)  omnta  tam  pro  certis-ducens,  neglexit  ad 
.  tempus,  cogitationem  de  Niatiis^  et  heBo  totus  inaundt.  Hunc 
vero  Kui  ratione  te  defponfandi  tunc  Principum  morem  fiiifl^ 
Hocec  nos  pontvs  rtEVTERvs  *  dumaic:  Initio  Jam- 
mrii  amti  1452.  Rom.  Rex  et  Anrta  Britonurti  DuXy  -filia  natumaior 
FrarKtfcipqfiremi  Britonum  Dudsy  quijine  liberis  mafcuHs  ohiitydein. 
etmda  matrimemo  inuicem  dantjldem,  mittiique  Rom:  Rex-  ad  Britones 
Aurantii  Principem,  ac  Poihainium  Germanum,  cum  diahtis  pe^* 
tum  Germanontm  ml&ius,  qui  Duci  Amtae  praefy^  £§eutt  dectt' 
hUtque  Aitrantims  cum  ea  nonme  Ram.  Regis  amatus,  vt  efi  Prirt' 
tt^um  mas,  Idemconfinnat  iacobvs  vnrbstvs,  quica- 
Inen  Polheimium  concubicum  figunitum  cxerctufle  dicic^  diun 
ica-loquitur:  **  Do  lies  Kmig  Maxtmilian  ein  liibUch  Amt  vtm 
ier  hedigett  Drivakigkait  Jingn^  und  dre^  Bwimgeiii  lefen,  und  ver- 
zog  damacb  nich  lang  mtd  jchtcket  feiner  Diener  ainengnam  Het- 
koto  von  Folhaim  gen  Brittania  zu  empfahen  dte  kunigHche  Praut* 
Der  Tvar  tn  der  Sta^  Remis  erltchn  empfangeUy  und  iafelhji  Beslttf 
der  von  Polhaim  die  kuaigliche  Pramty  als  der  Farjien  Gewo^ait 
iSy  das  ire  Sendpotten  di  FurJiHchen  Prau-wt  mit  e'm  gewaptn  Mtm 
mit  den  rechtn  Arm  und  mit  den  recbten  Fus  blos ,  itnd  ain  plos 
Schwert  darjcbwi/chen  gelegt  bejcblaffev,  MJh  bahn  die  atten 
tltr/iengetbany  tmd  ifl  nocb  di  .Gezoonbait.  De  Polhemio  eciam 
to.  cvspiNiA^fvsF%*  De  Anna  Iocucus;-^ffl/i«r  lETtf;^!»* 
^10»  dePolbaym  Aii/iriae  SaronemyetdeincepsAiifiraUum  terror  ' 
frni  fupremum  Capitmtatmy  /itum  arat^em  condormiutt:  fed  tm 
traikxityquemctiwaCeqmtur  ATHTOnivs  vaiiillas*^^* 
et  A^ttoLovs.  FER»0NVS  %\* ,  venJBp,  dum  Polhei- 

mius 

,  a  JterUM  Aufir.  Uh,  IK  t.m 

.**  Cbrtn,  Aufir,  /,  77/. 
*^  A^utimitidtie  p.  4fj, 
V  Hifi.  de  CbdrUsVtitp,af:        -        ■  -      v 

%\*  Hifi.  Carfii  vm,f,3. 

l!an7,dbvG00t^[ti' 


•fer  fncm-aitrem,  _      a^y 

mhis  legatns  fiieKt  Secundarius,  ct  Scripcores  amedidi  En- 
gelbemmi  Nanbuiutn,  qui  etiam  Aurancius  di3iis  fuifle  vi- 
detur,  dcfiniant,  potius  iuis  aflendmur.  Ideuique  matrinio- 
nium  in  Comidis  Noriber^fibus  a.  1491.  mk  conHrma* 
cum  *  Verum  hoc  ipfimi  matrimonium  quo  minus  confiim- " 
maretur,  Gallorum  arma  artesque  perfecerunt^  dum  Caro>. 
his  VIIL  ipli  di^am  Annam  praeripo^  **^ 

$.   xvn. 

Simfli  rim  Margarecha  Aufhiaca,  loannis  Hi^niarum 
Prindpis  viduaa.i5oi.Phih'bercoSabaudiaeDuci  per  matrimo 
niumfiiitiun£h,dequopDNTVs  hevtervs  %*  Exindc 
dejhonfatvr  Margarita  As^riacOy  laantds  fS/paidartan  Primipts 
viauaj  Philiberio  Sabaadiae  Duci  wd  ad  eam  acterfindatit  boam' 
Jkam  ad  Arcbiducem  nattit  Ugattotiem  ducenttrum  qidnquqgitUa 
equiti^  Verrii  Dominusy  Margaritae  domtts  PraefeSutf  cotifti- 
tiaa  eiusfamiUa,  itineri  cum  ea,  nohilique  comitatu,  fe  cotntmttitf 
in  mandatis  hahem  Margaritae  comitattm  Geneuam  vstjue  Archi 
iiucis  fumtu  deduceret^  reduceretque.  Decimo  ]Qt,  Nouembrit 
Bruxella  aifceduttt,  perque  Hanmdamj  PicarSam  ac  Franciam 
piuionem  Ducatus  Burgundiae  ct^ut  feruemwa;  iadeque  Dolam 
in  Comitatu  Bwrgundiae^  vbi  eam,  nomine  Duets  Sahaumae^ater 
ieiui  notbus  in  vxorem  Stcit,  ac  cor  ex  adtunaate  foBwn^  in  cuius 
acie  appendebat  maxima  immenfi  pretii  marfforita,  praefetttatdt^  . 
addens  matrimotdale  cingukim,  in  ^m  vigintt  Jex  vi/ebantur  ada~ 
numtes,  carbuncuH  ingeraet  decem^  ac  quam  pbtrimae  margaritae, 
Choreis  adfatietatem  duSis^  itur  cubitum.  N«bus  SabauSae  iux^  , 
ta  Jponfam  femi-armatusj  more  principihui  conjiteroy  decumbit. 
Aderant  Proceres  vtriusque  fexus,  qui  Jponfalibus  praefentes  fue' 
tatit,  Pojieoftam  Sabaudus  paululutn  decubuijetj  ac  iocis  Jace- 
Nna  tiijqut 

'.  «^  totrrsHi/or.  ^tm.  Per.X.  A  //.  $.  LXtL 


%16  Cap.  y,  Di  nunrimiamt  iSu/lrium 

tii/qtUt  ioccy  ferfimt ,  tm^tpu  cnumentihu,  J^«i/m  fimmim 
impedimjfettjurgens,  verhts  admodum  ooneftis  pro  mercede  ofiiUum 
petit.  Anmit  iUaySabaudus  in  genua  fi  coniiciens  firurturum  fi  illi 
per  emtiem  viram  protnittit.  IUa  fitrgere  eum  luhet  i  no&emqttefi^ 
Hcem  precataj  pr«  exhHrito  officio  adamamem  magf$t^etii^  aurettan* 
nuU  exfartet  inditfiiah  dtu  mno^  cum  ofitda^  * 

,     §.  xnx: 

'  Singulare  eratetemtU)  matnmonjiinterimpuberes  CvSy 
fflrrhati  inter  (irolum  V.  AufHac  Afchi-Ducem  atqne  Hi- 
maniae  IViridpem,  Maximiliani  L  Imp.  nepotem  oQ;o,atque 
Mariam  Hemici  VTI.  Ajiglorum  Regis  fibam  decem  anno- 
rum,  pront  fnffrumentum  defiiper  confeQum  d.  XYII.  De- 
cembr.  1508:**  docet:  Fer  praefim  puB^cum  tnfirumentwn 
cunSis  appareat  euidmtert  quodAmto  Dommi  millefimo  tfuingentefi- 
mor  offakOy  in^&ione  duBdecima^  Ponrifieatus  San£Hffimt  in  Ofrtfit 
'  Patris  et  Domini  noflri  Domini  luliiy  ditdna  frouidentiat  Pa^ae  fe- 
(itnM  AmtofixtOy  met^s  ver»  Decembris  die  decimofiptimay  m  ema- 
dem  m^aa  Cgmera  m/r«  Palatiumfiue  Manerium  BegjulB  ilktfirifi 
fimi  Ex^ellentij^mi  et  Poient^ou  Principit  Domiui  mfiri  metuendifi' 
mi»  HenricijDeigratia^RegisAi^Iitieet  Franciaeae  Domini  Hikemiae, 
Bichemotmt  vulgariter  nuncupatumy  coram  eo,dem  exceliemisfimo  et 
Potemijffimo  Domino  nojlro  Rege^  in  mbiftum  iUufirium  vtrorum  ac 
Keueren£^i  et  Reuerendortm  Patrttm  Arcbiepifcopi ,  et  Eptfco- 
ponuty  Ducify  aliorumqve  Procerttm  et  Afagnatum  inferius  nomiaam 
jorumyBofirumRicar/&Spencer  etloannisBarett  pidj^corum  autorttate 
jlpofioHea  Notafiorum  Juhferiptorum:,  praefintiay  eonfiituti  perfona* 
Uter  m^it  et  tSu/lris  vir  liAmnes  dt  Ber^ryjitper  Zomamet  de 
.  Walbam  Camerarim  et  Milet  on^mt  attrei  Pellerij»  MamnttUaai^ 
ifiuina  fauente  jclemeniia  EieSi  Romanarum  Imperoforisfemper  Aum 
ffifli,  ac  Germaniaet  Hungariae,  Dahiatiae,  Croatiaey  etc.  Regit, 
neenon  Caroli  Dei  ^atia  Archiducis  ^ftriaet  Principis  Hifitanfih 

-  rim, 

•Contntaui  MatKmeiualib  a.  iS..Septembr.  iptu  tmttpti^fu 

cHlsont dans ie,iA"i(Wff' 4l»>ia¥OM x.  Tim- lK*p>tpttS' 

-**  «oac  apud  iiiMi«irii  CM.  Qtrm,'Iiiilm*  T*l->t*Sl4-   '   /  , 

....  '      :^'^' 


rwKt  vtrnu^  Cidliae  et  Ter^ti&m  etc.    Cmmijfimuty  arata\ 
Jfroeuratgr-^  FaSor  et  Depmatur,  babenr  tnter  caeteray  injuae 
procuratiottir  ttiandato  contenta^  (quod  in  prae/entiaJifr^iBa 
realiter  produxit,  exbibuir,  atque  tunc  ibidemper  Ma^firum  Epi- 
dium  Vandem  Damme  Imperiakm  Secretarium  puBlice  /egi  fiatj 
pienampotefiatem,  auSoritatemy  et  Mandatttm  generale  et  J^ciaie^ 
tam  praefati  Rmanorum  Imperatorisnomtne-prqprioy  quam  etiam  . 
tutorio  nomine  et  tanquam  Avi  Patemi^  Galematoris  et  Admini^ 
firatms  Perfonae  et  Bonorum  Nepotis  fid  CariJ/mi  CaroU  Arcbi* 
ducit  Frrncwir  Hijpattiarum  JupradiBiy-quam  etiam  tanmne  ipfiut  , 
Cardli  /rchiducif  et  Princtpif,  autoritateque  et  cor^enfitpraifati 
Maximiliani  RamamrtOn  Imperatorif  eleSiy  vt  Aui  et  Tutmr .  J 
JifradiSi  Jponfa^  per  verba  adhoc  apta^  cum  clemjfima  Domina  - 
Mariay  antejati  metuendi^mi  Domini  nofiri  Repir  AnffHae;  nonti-^ 
ne  praefati  ilkfirifiimi  CaroU  Archi(hcir  At^iae^  Pnndpir^  /ff-» 
J^aniarmi.etc.  prttea  reaUter  et  cum  effeSu  contrabfndi,  caetera-' 
^  faciendi,  proUt  in  Juae,Proeurationis  Matdato,  tumihi^ntf 
te  praimittitur  realiter  exhihito  et  perkSoy  Sipilhque  Sacrati^' 
Wae.  Caejareae  Maiefiatir  atque  w/Lx  Archiduar  et  Principis  W-' 
Uamarutiit,  quo  in  negotii/commamter  eor  tangentiBus\,  vt  ajperiiur^ 
vtuntur  Jigulata  atqueper  eosdem,  vt  apparuJt,Jid>Jcripto  eij^na-^ 
tOf  plenius  contitietur,  ex  vna.    Nec  nonJt^adiSa  clarifinna  DO' 
mina  MariOyRe^a  fiKayperfimditer  et  profiipfajpartibut  ex  aU 
terOypofi  certas  oratumeTyMatrimenium  et  eius  £ffmtatem,  ae  ' 
nimtmla  alta  commoda  et  quxftem  regnarum  et  Reipwlicae  Cbrifiia* 
naey  quae  exir^Mfe^amtwr,.  cancementes,  per  Reuerendifimutai 
Patrein  DominumWilae^nam  Cantuarienjem  Archiepifiapum  totiur 
'Anpjiae  Primatem  et  ApofioUcae  fedir  Legatum  JagSae  canceUa^ 
riumprimo,  etper  nohtlem  virum,  Dminum  hbarmem  le  Sauvage 
Militetn,  Dominum  ^  Scanteca  Praejtderttem  amfidaticr  Ftandrtat- 
p;cuttdoloco,ekpa^ifianepnfofitatffpotfaiia,inpraejentiajupra'^ 
diSa  puhlice  tMtnuicem  comraxerwa  (iih  injra  fcripta  forma  ver' 
'hrmf  videWcer,  FrimOfpraefa/us  ikhilis  et  lifcl^J  viretDo- 

Nii  3  ' .  ndmr  ■ . 


fjt  Caf.iy.  De'mirimtms  ISufrlm  ■ 

aiiiiu  Itbmts  dt  Birgii.fipir  Zmmiammigiiriui,  mtitr,  Vret*- 
rotw,  el  faSor  fupratUSus,  it  eo  umtime  accepit  pratfatam  clari0~ 
mam  DotUiHat»  Mariatttper  tttaitunt  dextram,  et  aixit  eidem,  adreci' 
tatiotiem  praefati  Domitii  iobautiit  ie  Sauvaige,  fuh  itac  farma. 
„Le  treshauttet  puilTantPrinceetmon  Trcs  reduoble  Soo- 
„verain  Seigneur  Charles,parlagrace  de  Dieii  Prince  d'E- 
jj^iagne,  Arohiduc  d' Auftrich^;  Duc  de  Bourgoingne  e(ci' 
^par  moy  lean  Seigner  de  Berghes,  fon  CommiUaire  et  Pro- 
jjCUreur  a  ce,  par  »  commiinon  et  fpecielleProcuration,  pre». 
^entement  lcve,  declaire  et  publice  foufliranment  conftitue 
^ct  ordonne,  et  moy  mojrennant,  et  ^  vous  ce  Hgniffiant^vous 
^prens,  Dame  Marie,  4  fa  ftmme,  et  espouze,  et  en  vous  fe 
„confent  comme  a'£i  uraye,  Femme  et  Espouze.  £t  mon 
„dit  tres  redouble  Seigneur  vous  promet,  et  mbypour  loy 
„Y0us  promeftz,  que  d'  ores  cn  avant  et  durant  la  natu- 
„relle  vie,  il  vous  aura  tiendra,  et  reputera  popr  fa  femme  et 
^Epouze.  Et  fur  ce,  en  vertu  et  pouvoir  deftus  dites,  il,  et 
„moy  pour  luy  vous  en  baille  fa  foy.jj,  Et  ceiuittetit&,  retra- 
dis  eorum  manihui,  ipfa  clarlijima  Pottitna  Maria  denuo  accipietu 
praetKtatum  Nohilem  et  iUttJlrem  virum,  Domitlttth.Iohatmim  de,  BeT' 
git,  Brattrem,  et  Frocuratorem  praediHum  per  mantm  dextram,  ds~ 
xit  eidem  ■oerba feimentia,tiideUm.  ,Je  Marie, par  vous  Je- 
„han  Seigneur  de  Mrghes,  Commi(raire«t  Procureur  de  tres 
^haut  etpuiffant  Prinoe  Charle,  par  la  grace  de  Dieu,  Prin- 
„ce  d'  Espaigne,  Archiduc  d'  AiuWche  et  Duc  Burgoigne,  i 
„ce  par  (a  Cbmmifnon  et  fpecialle  Procuration,  praefente- 
^raent  leve,  dedaire  et  publicc  ct  foufSfaument  conflitue  et 
,Jprdonne,  et  vousmoyennant  et  a  moy  ce  fignifHant,Prens  le 
^it  Scigneur  Charles  4  Mon  Mary  et  Efpoux,  et  en  luy  je 
„confens  cbmme  i  mon  Mary  ct  Efpoux.  Et  a  luy  et  a  vous 
„pour  lui  je  promete  quc  d'  ores  en  avant  durant  ma  natu- 
„relle  vie,  je  I'  auiay,  tiendray  et  reputeray  pouf  mon  Maiy 
„et  Espoux,  Et  fur  ce  luy  baille  et  a  vous  pour  luy  ma  foy, 
Qmhus  feraSit  imttk£i6e  pfl  huiutmoiitieriorum  hiiicitule  fro- 

Utiaieni, 


■  fer  pnatrmonm,  079 

Uttm^i  i^  tfttt*f  ^  Trpcurater  ngmni  qm p^iM  fignum 

tnfaUum  btuusvKdijeandtm  ciarii^numDominamMariam  deofM- 
us  e0,  et  amulo  atireojitbarraujt  et  ipfius  digito  me£o  impofuit, 
Quem  annuJum  ipfa  darisfimi  DominaMaria  vt/penja  eiusdemCa- 
rofi  Archiducis  Aufiriae,  PrincipU  Hi/paniarum_etc.  gratantrr  re^  ' 
tepit  et  acceptauit  :  Super  quibus  omnibus  et  finguUs-,.  tam"^3us 
Dominus  tohannes  de  Bergisfuper  Zomam  et  Waiham  Commijlarius^ 
oratoTy  et  Procurator-,  quam  clarisfima  Domina  Maria  praenomina- 
tUy  hos  Notmios  fupra  et  fuhlcriptos y  tnum  vei  plura  exmde  confi'  ' 
cere  puhlicumfeu  pubiica  infirumenta  infianier  requifiuerunt  ei  re^ 
quifimt ,  et  eorum  vterque.  A3a  funt  haec  omnia  etfingtda  prout 
fupra  fcribuntttr  et  recitatttury  fub  Arme  Dominif  ae  IndiSione  FoHm 
'  tifieatUy  menfe  Ae  tt  Uao  praeaSit. 

,  V       .  $.    XDC     ' 

Sic  Lndouicus  XII.  GanOTum  Rex a.  1514.0101  Maria, 
Henrici  VII.  Anglorom  R^s  filia,  macrimonium  contraxit 
:per  Procuratorem ,  praut  fwjuens  defiiper  confe£lum  Inftra- 
itientum  docet.  *  Jn  nomtne  Domniy  amen.  Hususpubtid  ifh 
firumenti  ferie  cunSit  paieat  etddentery  et  Jit  notmti,  quodanaa 
iiusdem  Domins  miOefimo  quingentefitno  decimo  quarto,  indiSione 
Jecunda^  menfis  vero  Septembris  die  decitaa  quarta.  Pontificatus 
SanBiJfimi  in  Chrifiopatris  et  Domini  noftriy  Domini  leenisdiui- 
naprouidentia  Papae  Decimi  qmofeamdo ,  in  noftrum  notarionm 
fwUcormJtdfcriptorum  teflimn  injra  nomintiterum  adbaec  vocatO' 
tam  in  Ecckjia  Celeftinef^ium  Parifiis^  et  intra  foiemnia  Mijfae 
fer  reiterendifimum  in  Chrifto  patrem  ei  Domimtmy  Dominum  Re- 
natum  dePrie,  tituli  SanBde  SabinaeyfoMSae  Romanae  EctUfiae 
_  fresliterum  Cardinakmy  E^copum  Baiocenfem,  alta  voce  celehra- 
Taey  $raefemiapeff(M^ter  exijlentes  Sere^^mus  et  dnifiianifit-'- 


9  «n«31»dapuj  FKBD,  tSairAKD.    nm.J7.p.rM>  KECTEILBB» 
TKAiTES  OE  PAix  Tam.  IL p.  44,  du  MONT.  Tom. IV, f.  l.u. 


C.oot^lc 


ftgo  Cap.V.  DanutrimiiiatWu^ium 

mus  Trimepf  Domitatt  nofter ,  Demimtt  iMhufaa  Del  ^rwtik 
Prancormn  Kex,  tx  vm  i  etiuhilis  frpotens  vir  Daminus  Cart^ 

'  hs,  Coities  Wigorniaey  Dominus  de  GomeTj  frimut  Cambeffanus 
potentijfftmi  et  exceOeBtisfimi  Principis  Oomini  Henrici,  An^iae  Re^U 
frocitratar,  ^trator  et  amhasfiator,  ac  nunttus  fpecialis  litteratorie 
amfiitutus  praecterisfimae  ac  Serenisfimae  Principis  ac  Dominae  >  Da^ 
winae  Mariae^  4i3i  Domisu  Henrict  AngHae  Kegisjororis  per  /ittt^ 
ras  prvcuratorias  praefaiae  Dominae  Mariaejua  mana  fuhfcriptas 
'  fic  etus  figtUo  rottmdo  in  cera  ruhea  cum  dupUci  cauda  pergameneu 

:  impendenteJigiUatas,iiluarumtenorfequittar:  Maria  Francorum 
Eegina  et  firor potentisfimi  inuiSisfimiqtte  Segir  Angliaeet  Francsae^ 
vniuerfis  etjtngulis  praefemes  Jitteras  injpeaurisfa/utent,  Sdatit 
qmd  cum  in  quodam  traSatu  matrimmiah  de  datafepimi  Jiei  men- 
Jis  Augiifii  vitimi  praeteriti  inter  potentisfimum  et  iUufirisfimum  An- 
eliae  et  Franciae  Regem ^  fratrem  nojhttm  carisfimum,  et  ChrilHa-.  - 
mtfimum  Principem  Ludouicum  FriancortimRegw/.  maritum  mfinm 
SleSisfimumt  peroratoresfiusadhochincindejitfiicienter  auSori^ 

'fatosy  cmcordato  et  amlufopro  Matrimonio  inter  nos  et  di3umQni^ 
Jiianisfimum  Regem^  nunc  maritum  mofirumy  tunc  habendo  et  cw-.  " 
trahendo  inter  caetera  contineatttr ,.  ^uod pofiqitpm  nos  eum  procura- 
torefiut  oraiore  4i3i  ChriJHanisfimi  Regis  ad  hoc  fpeciale  mandatttm 

'  habente  matrjmonium  perverha  depraefenticontraxerimus  (quodqW' 
dem  tertio  decimo  Jie  menfis  Augiiflivltimo  praeteritoperquam  lihen* 
ter  fecimus^  vt  per  inffrutnenta  publica  defuper  conJe3a  fatis  lucit* 
lenter  c<mflat )  tdem  Chrifiianis^nus  Rex  Ludeaicus  £um  oratore  no^ 
Sro ,  per  nos  fufficienter  autoryato  i  ad  ettm  in  regnitm  franciae  mis- 
Jbfimiliter  tnatrtmoniumper  verba  depraejemi  contrahere  debtat  et 
teneatttr,  prout  in  qtiodamtirticulodejitpercof^e3o  plenius  conttnf. 
tur.  iios  igitur  foiermifaiionemeiusdem  matnmonii  magnopere  ctt' 
pientest  it  guid  quid  nobis  perdiSum  traSatimfaciendumincumbit 
*  adimpierevoUntes^  de  induflria^Jidel%tate»integritatey  etjingulari 
prudentia  carisfimi  confanguinei  mfiri  Caroli  Comitis  Wigomiaej  Do'* 
mini  de  Harbeos  et  de  Gomer,  primi  Camerarii  potentisfimi  fratris 
noflri  praedi3i,  eundem  Caroium  carisfimumconjangtuneum  noflrum 
tenore  praefemittmfectmus ,  oreBnauimus ,' «  conftitutmus ,  facBmtSy  , 
erdinamus  et  conftitumus  nofirum  verum  jt  itidubitatum  procura- 

■'-'■'  ttnmt 


ftt  fndirattrm,  %%%. 

9artm-,*9ratorem_i  mi&aifiatorem^  fcmtndtini  Jpm^/tftjy  Janter  ft 

cotuedenses  eidem  potefiatem  et  mmdatitm  fpedaie  fro  ueiu  et  tW' 

mtme  ntfln  praefattm  La^maim  i^anco^um  Regem  Chrifiiamtju 

mnmasfiiandi  u  defpanfandit  pdem  w^ram  fpmdnf^,  et  etiam  per 

verha  de  fraefenti  matrimamttm  cttm  etdem  Cbrifiiams/tmo  JPranc»» 

fjmi  Re^  contrabenS  ,  nec  ran  mmes  hmefias  filematates  diSm» 

aSim  matrimonii  per  verha  de  praefemi  concementes,  canfderatit 

dignitatibas  et  exceSentiis  per/onarum  antrahentimn ^  et  omnta  alim 

et  fingu/a  neceffaria  feu  tpportuna  di3um  aSum  concementia  ,  e$ 

qnae  nee  fi praefrntes  effemus^  faceremus^  etfacere  teneremttryfo' 

dett£j  exercendif  et peragemdi prmittentes  Senafide,  e$  m  \ferh0 

Prinapisj  qt/od  ^uidqmd  per  diiiidb  Carolttm  eonjangnineum  et  pror 

tttratorem  nofirtim  dtBum,  faSum ,  promifium ,  gemtmue  futris^  rtf- 

X«m,  g^atum,  et  farmum  babebimus  at  tnuioJabititer  objeruaiimtts» 

In  qttorttm  fidem  et  tefiimoimm  har  Utteras  mfiras  patemes  manm 

m/tra  fi^Jcrip^nus ,  et  fipSf.  ttofiri  appen&me  commumuimus.    Da* 

tttm  in  ciuitate  Lon^enfi  vicefimo  JecttttM  &e  Augtifii  Amio  Domini 

mUefimo  quingenufimo  quarto  deamo*    TVok.  Martard.  Sgitatum.     , 

Marie.    Ex  altera^arte  tdem  Demitms  nofier  Rex  cupiens  *  £t  fttm^  . 

msperey  vt  iudican  psmat ydefiderane  matrmomum  pm^generofimt 

__  et  iUufiri^mum  Principem  Dminum  Ludotucum  ttOrleanst  Ducem 

de  Lotigauillat  Marchionem  ^  Rotelin,  magnitm  Franciae  Cambef* 

ianumy  tpfius  Domint  nofiri  Regts  procttratoremt  ambasfiatorem  et    '  — 

mtnciam  ^ecialem,  eiusque  procuratorto  nomine  ctm  M3a  domins 

Maria  nomraQum  perfonaiiter  cotttr^ere  ,  quandam  membranam 

papiream,  quam  tttncjuis  tenebat  mamhus^  gaBco  fermone  confcrp' 

ptamiegit,  dimt,  at  protulit  voce  aJta  et  inteiiigihib  ^  verha  fequett^ 

tiacontinentem.   Sequuntur&rmt2lae,quibusinacnxnoiundera 

0}i  promiferunt 

§.    XX- 

Fhilippi  n.  Hifpaniarura  Regi9  Procaratori ,  Fhilippa 

AlbenfiDua,  a.  1559.  ElifabethajHenricilL  Gallorura  Ke- 

gis  filia  in  matrimonium  tradebacur,  cihus  caeremoniae  taH 

rationer^runtur:-*  ^PourlesFlanigailIe5,qui(e  foront  ala 

„faaucc 
•  apud  Donunuinl^  LTDiwiep.^ 
Stmi^  Jitr.  Prud,  Broie,  f.  //. '  '0© ,  „  „.d  b  Goot^lc 


ftSdi  Cap.  V.  D*  mgmmems  aUHfhium 

'^^haute  (alle  du  Lou  vre  du  Roy  Gatholique  et  de-Madame  B.-^ 
j,le  ai(n^  du  Roy  par  Ics  Erinces  a  qui  tout  (era  ordonn^  A- 
;,pres  Ic  Concract  de  Mariage  leudans  la  Ch^bre  du  Jtoy^te 
jjRoy  et  ia  Reyne  entreront  cn  la  (allc.  Les  ArobafTadeurs  frrfSiit 
j,affiftans  en  la  dite  (alle,  les  Fian^aillcs  (e  feront  par'  un  C^- 
pdinal.  L/Cs  Fian^ailles  laites,  (e  commenceraun  Bal.  Le 
^dit  Bal  finy  :  le  Koy  et  la  Keync  fe  pourront  retirer  dans  leurs 
juChambres,  bu  Antichambre,  cependant  que  ron,drefIera 
Jjles.  Tables-  L'  affiette  de  la  TalMe  du  Roy  fera  fur  Je  haut 
^desdeuxtabIcs,4o^ansen  potenceaceHeduRoy.  .  Les 
„princcs ,  Prmceffes ,  et  autres,  ferons  affis  ea  la  dite  table, 
j,ainfiqu'il  5  et^  ordonnd.  Apres  le  foupcr  il  (e  danfera  uft 
j,Bal  et  apres  le  Roy  et  la  Reync  iront  en  leuf  logement  d? 
J;noftrfe  Dame.,» 

§.    XXT-         .  -        . 

DiSa  vero  Ifabella  dcftinfta,  idem  Philfppus  II.  matrf- 

hioniuffl  de  praefenti  cum  Anria ,  Maximiliani  II.  Imp.  filia, 

per  procuratoces  a  parte  Caefaris  Bardhem  Adamum  a  EHe- 

txichflein,  a  parte  Regis,  vero  Didacum  aSpinofa,  Cardina- 

lem  Madritia.  14.  lanuarii  1570.  contraxit,  quodtamcnde- 

inum  vtrisque  praefentibus,  per  benedi^lionem  facerdotalcm 

^enirilandum ,  prout  verba  contraflus  habent :  **=    Qui  qui- 

demDtmmi  Baro  Dietrkhfiain  Caefitea^  et  tSafiri^mur  Cardinatit' 

^tbolicae  Maiefiatis  eorum  frinciftmt  et  cmfiituemiam'ftfpe3im  '' 

vominHui  di3hque  eoram  facultttitbus  vtmes  dixermt^  qmd  cam 

ad  omnipotentis  Dei  gloriam  et  homrem  eiusque  Orthoaoxae  fidei  et 

'Reltgtoms  catholicae  conferuationem  H  augmentumj  publicae  Pacis 

^  ftabilitatsm  ft  totius  Chrifiianae  Jieipubjicae  emeium,emum,^ac  ad    ■ 

tonfirmationem-,  corrt^faiumem  et  increnienimn  affimtatis ,  neceffi- 

tudims  ,  btntuolentiae ,  qrSorumque  fraternitatis  et  coniunHiBms 

«  vmctUortmt^  quae  inter  Caefaream  et  Caiholicam  Maiqflates  imerce* 

■  Amt,  et  qtUbus  nuUa  alia  neque  vetus  neaue  re^rns  necefiitudo  prae^ 

f^riaut  prae^m  potefi ,  necdebet,  traaatum  fuerit  Mairimoniitm 

.'-.    ■    .  .-.i  ;■      '■■'  ■-.■-■  '  -■   W/l* 


fer  prtcwatorem.  '  .  ag} 

tiiter-  praefatum  Serenl^nium  Begfnf  'Cathr^ktim  *f  ■  Seremt/im^  ■ 
Ooniittam  Amam  j  natam  Reginam- Himgariae  ac  8»betmae,  Archi 
httcijfam  AufirJaefiliamprimogenitam  Maiefiatir  Caefareae  et  Sere- 
mfjwjae  acPotenti^mae  Avgufiae  MarJaej  eiusjegitime  vxoris.  Pra- 
'  eitfs  Matrimottii conclufione  et.effeSu  (  negotio  prtus  cum  CatboUcd 
Maieflate  copmuntcato  ac  de  eiusfcientfa  £t  vo/untate)  de  conmtini 
confetifu  etJnter  iiiflas  Partes y  traSatum  ^  pa3um.,ionuentum^ca]t^ 
^lufuJn  et  tapitulattan  niodo  et  forma  feauentiiusvt  :■  quodannuen^  . 
te  Deo  Optimo  Maximo  ac  media  difpenfatione ,  gratia  et  ienepiadt» 
a  SanSisfimo  Dommo  Noflro  Papa  conce]fa.,vt  con/angtunitatis  etafi- 
fittitatis  propinqtiitate^  ^uae  tnter  CathoHcam  Maiefiatem  et  praefa-. 
iom  Setenisfimam  Principem  intercedit ,  von  obftante,  poifit  intereet 
contrabiMatfkmmiitm^  4i&us  SertnisfmuTRejcCathQficus.ac  Serems- 
fima  Princeps  Anna  debeant  contrahere  ntatrimonium  per  verba ,  (  vt 
aiunt)  de  praefenti,  quaetuxtafanSae Ecciefiae  Cathoiicae  Rwnanae 
legem  et  ordinem  verum  conflituant  ei  efficiant  Matrimonittm,  ^iiod 
quidem  primum  fieri  per  legitimtm  etfuffictens  mandatumCatholicai 
Maieflatis.  in  Aala  Caifarea ,  vbi  ipfa  SeTenisfima  Princeps  Arma  re- 
fidet ',  Ac  poflmodum  confirmarij  contrahi  et  ratificari  in  prdefentia, 
eum  dii7a  Smenisfimo  Princepsin  haec  flifpaniarum  Regna  iraduda 
ftterity  ■vbi  nitptiae  folemnizari  dsbent  in  facie  fanilae  Matrts  Eccle^ 
.fiqe^  receptis  fanBis  henedidiombus. :  Quod  quidem  Matritnonitm 
tam  in  aifeniia ,  per  mandatum ,  quam  tn  p^aejintia  coTftrahenthm. 
fortiii  debeat  effeSum  tempore  a  praefatis  Caefarea  et  Catholica  Ma- 
iefiatihus  praefcribendo.  Cum  enim  jnter  eas  tam  iene  conueniatf 
et  ah  omnibus  adeo  iuerit  expetitum ,  ■exiflimandum  4fi  ac  in  Deo 
fperatifrjUud  qttam  breui  semporefutteram, 

§.  xxn. 

Eodem  temporeMadrki  contraaus  roatrimonialis  int» 
Carolum  IX.  atque  ElifaBetham,  Maximiliani  II.  fjliam  fe- 
cundogenitam  per  Procuratores ,  di£him  Baronem  de  Die* 
trichftein ,  atque  Raymundum  de  Fourqtlevaux  fuit  confeftu^ 
in  quo  haec  habentur ;  *  .,jLes  -quels  dits  Seigneurs  Baron 
jjdcDietrichftein,  etdt^ourquevaux,  ^u  ilom.dcs^fusdites 
'■     Oo.a     ■     .  .„Ccfar6c 

■*;iipwldu«0»T.  f./.^i/f,    .  ^  C(H)qIc 


a34  C*l,  IV.    Dtmt$rimhSiill^firim' 

'nCcfar&et  tres.OiixtieineMaie(kz,  kurs  Frjhca  nfiie&i- 
j^uenKiu  conftituans,  et  nfent  de  leun  dits  Pouvoirs  &att, 
,qu'i  r  honneur  ct  gloire-de  Dieu  Notre-SeiaKur,  et  ponr 
„la  confcruation  ct  ai^mentation  de  b  firinte  Foi  et  Keligion 
^Cathofique,  ct  poor  rtebliflementdelaPaixpuhlique,  et 
„benefice  de  la  Oirctiente ,  i  quoi  s^adrelle  et  doit  aadrefler 
yf  union,  parentclle,  et  licn  maieniiant  Mariage  entic  tels 
^rinces.  A  iti  trait6  Marisee  entre  kdit  Rm  f  les-Cfari- 
„tien  et  la  Sereniflinie  Princelfc  Il^beau,  n6e  Rdne  de  Hon- 
,j|rie,  etdeBoheme, ArchiducheIIed'Autriche,  etc.recoh- 
,3eFillederaMaieftiCe£ir&,et  delaSereniffinie,etTre»- 
i,Haute  Dame  ]' Imperatrice ,  Madame  Marie  faftnHne  Ic- 
pgitime  ;  pour  raifon  duquel  Mariag6  et  poor  ce  quf  touche 
,et  conceme  reffet  d^icemi ,  de  commun  accord  et  confeiK 
„tement,  Talant  faJt  favoir  et  communiqu^  fuivanc  h  chaige, 
,que  leurs  Princes  leur  avcient  donn&,  audit,  Sieur  RoiCa-. 
„ttiolique,  et  arec  intervention  desdits  D^putez,  ont  flipo- 
„16,  paQifiS,  et  vcctti,  en  la  forme  que  s'eniuit..  C  eft  i 
^voir ,  qu'  avec  h  Grace  et  benedicUon  de  Dieu,  les  diis 
„S^neurs  Charles,  Tres-ChretienRoideFrance,  etSere- 
„nifnme  Princefle  Ifaboau,  feront  tenu  de  fe  fiancei*ct  epou. 
;,fer  tOT  paroles  deprefent,  qni  foivant  1'  ordre'  et  conftiration 
„de  Sainte  Mere  Eglife  Catholique  Romaine,  falTent  et  con- 
„ftituene  urai  Mariage  :  lesquelles  fian^aines  et  6pouiaill<3 
„foieiit  taites,  ec  fe  &Ilent  en  vertu  de  fui9i&it  ec  legitime 
„Pqiivoir  dudit  Sewnenr  Roi  Tres-Chretien,  et  moiennantla 
^lblennelle  Afnbafude,  qui  i  cet  e<Kt,  ainfi  qu'  il  i  iti  traitt, 
„doit  &re  envoiee  i  la  Cour  et  Palais  de  fa  Majeft^  Cefaree 
„0)3  lad Jce  Seresiflimc  Princefle  tft.~  Puis  apr&  le  dit  Maria- 
„ge  fbit  confirmi  et  ratifii  en  leur  prefence,  quand  laditc  Se- 
„renifnme  Princefie  fcra  airiv6e  ct  traduite  au  Roiaume  de, 
,,Fiance  od  le  Mariage  fe  celebrera  et  folemniiera  en  la  hai 
^  SaincB  Mere  £gEli;,,poar  ca  recevoir  &S  fiiintes  benel 


ftrfmmMrtm,  agj 

^,£^0«,  r  ef&tdes  ^ielles  fiao^aiOes  et  Marnge,  promjis 
„et  p^,  txat  prf  pouvoir  ccHimie  par  prefence,  doive  et  s^ 
„eQtende  ^tre ,  ec  fbit  lors  et  ^  tel  cefme ,  qoe  par  lesdrtes  Ma- 
^eftcz  Cefar^e  ct  Tres-^hrctienne  fcra  afSgne  et  aoifS,  6- '- 
„tant  eHes,  fi  confbmies  de  voIont6,  ecledit  Jour  tant  delir£ 
„de  tous,  qn'  il  faut  prefupo^er  et  e^)erer  en  Dieu,  quMls* 
^acoinplka  avec  toute  brievet^pontble.,,  Qt^  rattone  hoc 
knatrinuHUum.poftea  fuerit  coi^unroatum,   tradit  thva* 

.  Nvs^,  dumftaicribit:  B^xdad^  helHetj^ac  domejiica^  quae 

'  rmpt^icamJpeSabat^  cursfilutus  %am  de  mptns  propriis  ante,  cot^ 

traitis-,  tunc  yero  ceMraniSs  cogitare  cepit,  eoaue  co»fi&o  Meferiant 

J  ad  Mofam  vsqne  proce^,  p-aermjfis  VI 11.  Kal.  Decemhr.  Andtm 
et  Aiencmio  Jratribtts  cttm  Carok  Lotiwingiae  DuceJororiOj  Gtdj^ 
de  quo  pffiquam  •ixorem  duxeret,  iam  Jecurus  degehat  Aumalio  e$ 
Momorantto  DtuibiUy  et  aiiis  procertbus  ac  CCC.  circiter  eqtiitibut, 
qui  vementijponfae  reasiMwune  obtuam  prodirent ,  eamque  bonori- 
fce  Sedani  exciperent,  tgftur  Sedamper  htmorijlce  excepta  ab  Hettrico 
.  Roherto  Martiano  BulSony  Duce,  et  tntff  comitantihtts  ns,  quos  dixtf 
Meferiam  deducititr  in  aedes  Rep  apparatasj  vhi  a  Regina  et  Clau' 
dia  Ij>tkaringiae  Duds  vxore  et  Margarita  peramanter  excepta  efi 
tn  inferiort  aedium  atila,  et  in  Jiiperioremy  in  qua  rex  eam  expeScf 
hat^  Seduiia^  pfifofttas  ^kitationes  a  Tremreifi  Arhiepifcopo  VIL 
viro  morefolemni  Caefaris  mmae  in  reps  manus  confignaturj  tum 
recitato  matrimonii  contraSut  Sfx  pef  vice  cJmcellarium,  quod  aSum 
tfet,  ratumfe  hahere  reJpmSt^  et  magnasfe  ^atias  Caefari  et  /»-  , 

'  ferii  VII.  vtris  ac  prindpi^nsy  atque  inprimis  tpfi  Trevirenfi,  Argew 
tinenfi  epifcopo^  marcbioni  Badenfi^  et  Hobenloenfi  comttiy  qui  aderiint 
frocuratores,  a  Caefare  nominato,agere  dixity  et  Etifabetoam  Caefa- 
risfitiam  honore  et  amore  coniugali  Je  profecutttrum  declarauitt 
fafiridir,  qui  in  VI.  Kalend.  Decemhrj  indditj  magna  ae  regaUpom- 
pa  celebratae  nuptiae^fatra  fadenteCaroh^bomo  Cardinahy  mter- 
fmere  pripdpes  et  procerei  totitttfere  reeni  et  feminae  inprimis  nu- 
mero  amplius  IXX.  pannis  orgentets  vefiitae.  Kex  ttmc  natus  erat 
XX.  annes  V.  meufeis:  E&fabetha  XVI.  cui  guhernatrids  loco  aitri- 
iuta  Magdaltna  Sahauda^  Amae  MomoraHdi  E*M  wdtta»  antiqni 
Oo  3  morit 

•ub.jarn,t.nuttUhhxiLt.i3^       , 

.   .       -  I  .Mr^dojGodt^lc 


a"Sfi  Cap.  V.  De  matrhnovm  iUafiritm  • 

moris  ^  puiwis  matrma,  <lque  fuhregatur  loanna  Vtmva  Co/fsrtea 
Claudii  Cfaromontii  Danpetri  vidua  et  vxoris  Atherti  Gondii  Coniitis  . 
Radejtaruin  parens,  eauitis  honorarii  ioco  Siipio  Fiifcus  Ludauici  U- 
'Jiufy  qui  res  nouas  Genuae  ante  XXII-  annos  molitus  fuerattfrater, 
pofi  donatiMum  et  conuima  nm-e  folemni  pera3a,^}afliludia  et  ctteras 
mptialeis  ^mpas  tandem  £um  piuneribus  honorifice  Jimitlunfur 
ieeati.  *  * 

§.    XXffl. 
Ferdinandus  "Medices  Magnus  Etruriae  Dux  defJofira 
Cardinalatu,,anno  i588-  Chriftiernam  Caroli,  Xotharingiae  v 
Ducis  filiam  per  Garolum  Egolismenfem,  Caroli  JX.  R.  GaU 
lorum  filium  naturalem  procuratorem  fibi  fecit  copulari,  de 

3Uo  THVANVS  **  fic  fcribit;  todem  tempare  Ferdinan' 
us  Medices  Cardinalis  magnur  Etruriae  Dux  de  vxore  ducenda 
41  Uberis  adfrmandwn  imperium  toUendis  copitans^  cimjn  Gallia  _ 
iam  cum  Regc^t  Kegina  parente  de  acfipiema  Chriflierna  CaroU  ' 
Lotharingiae  Ducis  et.  Claudiae  Kcgis  Jbroris  F.  convenijet,  vtfe 
Cardinalis  dignitate  citm  bona  Pontifds  gratia  honorifice  ahdica- 
ret^  Nicotaum  Tornobonum  SanSti  fep^dchri  Epifcopum  Romam  mir 
Jit,  cum  Jiteris  ad  Pontifcem  et  coUegium  Cardinalium,  quibus  coUt 
fas  petftioms  fuae  £xponebat,  huic  et^  loanm  Nicolino  oratoriapud 
fomifcemfuo  Senatus  datus  IV.  Kalend.  Decefnbr.  porreSisque  U~ 
teris^  Caefar,  24arJiUus  aduocatus  tmt/iftorialis  pro  ttratoribus  verba 
feciti  Twn  recitatis  piSUce  Uteris-^  j^onttfex  cum  CardinaUbus  in 
fecretius  cuhiculum  cmiejjit^  vbi  exquijitis  eorum  feHtentiisj  iuftam 
Ferdinandi  petitionetn  ejfe  pronantiauit^  etquanih  facris  nondwh  ■ 
vUis  initiatus  ejjet^  vt  vxorem  ducere  po£et,pratiamfecit,  aSae  ab 
oratorihas grafiae^  etpro  grata  tanti  hen^ciimemorifi  duaepdr 
.  tri  artifidt  ftatuae  argenteae  Jmgulae  LX.  pondo^  ad  S.  loannis  in 
Laterano  Bajtlicam,  effigietn  rtferebant,  Ferdinandi  nomineyt^ 
petifaefunt,mox  Horatius  ^icellarius.,  quipaulo  ameinpatriam 

indi- 

,  •»  Kuptiarum  Caeremonias  dercribit  T£odobb  G.ODBfitOT  Qtremi-^' 
'.     niel  de  TrAmt  p.  4^g.  ftqq*  . 

**  lik:xCII.p.sso,  -  '  r-'         \   ' 


per  proairatorenti   .  187 

iauiSiifis  exJoHndrio  veSigali  cempatrattr  oplhui,  reR&it  QaMdcm- 
tejferaty  cttm  mandatts  vbktis  Rex  Carolum  Engolismcnfem  Carolt 
XX.  naturalem  filium  magntim  Frandae-  priorem  cum  alii  td  ambitio' 
J^^affe^arent^ ,  officio  defungt  ho/uity  itaque-  is  coram  Rege,  Regina 
parente  ac  totius  aitlae  proceribus  Bkefis  io  arcis  Sac^Uo  pofl  Vefper~ , 
tinas  preces  Chrifliemam  procuratorio  aomine  in  vxorcm  accepit,  in 
taetitiae  fignifcatifmem  mox  (fi/phja  per  vrhem  tormenta^  et  puhlice 
tfccenfijgnej^  Rexque  lamijfima  conuiitia  iegfitos  principuns-  tnuitatosr 
excepit,  -  ■         :     '  .     - 

§■  XXIV. 
Margaretha»  Caroli  Auftriae  Archi-Dacrs  filia,  ciim 
Philippo  III.  Hifpanorum  Rege  prccuratorio  nomine  (acra 
eelebrante  Clementc  VIII.  Pontifice,d.  15.  Nouerhbr.i^pS-  per 
Albertum  Auftriae  Archi-Ducem  fijit  copulata,  de  quo  m  e  r-  . 
fcVRirvs  GALLO  -  BELGicvs;  *  Die  vero  Domimea^  qui 
if,  J^oiiemhr,  celehrandis  fponfalihus  diSus  erat.^  depojito  luguhri 
hahitUjJa/itam  onmes  vejiem  rejumjerunt,  quain  re  tantus  Jp/endor^ 
tanta^ue  omnium  magnijicemia,  non  inprincipum  modo  vtriusque  Je- 
xus  vefi^bus^  cu/tuque  et  ornatu  immenfi  fumptus  et  pretii,  fed  in  v0-r 
rio  J/oridoq^e  au/tcorum  ami&Ut  quofuam  quisque  familiam  reprae- 
Jentahaty  et  producehat^  enituity  vt  nihil  preciofus  fumptuO' 
fiusque  vel  ipfa  Ferraria  vnquam  viderit^  Pontifex  ad  fUm- 
mssm  temp/um  accepto  hahfiu  et  diademate  Poniificio,  Jacrum  ce/ehra- 
turus  in  fo/io  confederat.  Regina  candid»  ami&u  vnionihus  genmits- 
.  que  precipfijfmis  excu/ta  fummoiiue  fp/endore^  vt  tota  quaft  marga.' 
rita  praefiantiffima^  tota  gemmea  videretttfr  *nter  duos  Cardinaies 
Santiquatrium  et  Fame/ium_y  matre  cum  Archiduce  proxime  Jequenti' 
ius  cum  Jtequenti  Frineipum  et  nohi/ittnj  comifatu  ad  idem  temp/um^ 
quoii  aureis  argenteisque-  perifiromatis  effit/geBaty  deduSa  ftdt- 
Fofiquamfub aureum  cum  matrefolium  excepta,  et.Archidux  tre* 
gione"  fuh  fuo  itidem  confedtffer,  facrum  fo/enne  Fontifex  aufpicaiut 
efl.  Apfio/icofidei  fymbo/o  decamato^Regtna  a  Cardina/ihus  ad  Pon' 
-tificem  cum  matre  et  frequenti  furfexus  comitatu  dedudtur.  Ar- 
chidux  ciim  Juo  item-  ex  a/tera  parte^  accedit,  Jam  mandati  in- 
firumento,  qued  a  rege  GiiboRc»  Archiduci  dafim  fueratypuh/ice 

'  prat- 

•  Tom.  IV.  lih.  m.  p,  fiS.  '  . 


18S  Ctf.V.  Dimm'amS>  illaftriiim 

tfmUBi  Vmtlfex  matrmmium  iiutr  Regm  PUSpfum  ftr  Mtr- 
tuaauunculamltgiitumiiiKriusmmmeaimfiifntfiiiaMiirgmelbtm 
Se^inmn  frae/emem  matrimonium  celehramt  et  cmfirmauit.  .  Cm 
dtaiile  cum  ad filium  reiuSa  iterum  efet,  Priaciftt  tmutt  uu/fica- 
Hjmiii  tmftioj  rnurtntir  gratuUti  funt. 

$.    XXV.  • 

Qt^ibus  ridbas  atqne  formulis  hoc  fiierit  &aiiin,  rlteriu» 
dedarat  khevinhulleevs,  Comes^*  dum  ita  fcribit: 
ffir  BUflL  HiyL  fia^  ias  hoht  Jbiu  dt  Sfiritu  SauHii  mit  grofer 
Stltmiut  au,  uud  mtrdt»  2.  Epifltluni  1.  EvmgeSa  iu  griechifcb- 
md  lattiiufijbtr  ^acbgtfmgen,  mi  alt  iai  CTtia  iiuomtrt  jw- 

■  Jeihfetzteficb  Ibr  HeyL  in  tin  Sefiel,  und  £e  2.  Cardinalti  SanSi- 
quatro  und  Famefio  gmgen  %u  der  Ksmgfn  nut  dim  B^tz-Hertzag, 
itni  nach  voHbracluar  geliibrL  Reverintz,fubrtm  fiij  baiii  zu  itm 
^tar,  da  man  im  Grmlt,fi  itr  KHnig  iem  Ertz-HertzSg.fich  mit 
ier  KHmgin  zji  verebligm  gegetea,  abgelefen,  uuidi  bechftgtiacbtt  ■ 
KSnigin  auf  lim  filbirin  Stuckm:  mi  dtr  ErtzrHtrtzog  aufiu» 
rabfammttm  Volfltr  gelmiity  hat  itr  Bapfl  zu  ia»  Ertz-Hirtzag 
iii  folgmde  Wort  iirtit,  Pili  Alitrti,  Arcbiiux  Auflriat  placit  iM 
Frocuratori,  CaihoJico  ^^i  Pbilipfo  III.  FilunoPro  accifiri  Marga- 

■  ritamah  Aufhia  iniigitimamffonfam,ttvxQrtmfirvirbaiefrat~    , 
fitui  ficut  praicifit  San9a  Romana  tt  Afoflolica  Ecclifia,  gliitba 

Wort  thiit  ir.alsdan  zu  iirKJfnigin  ;  mi  aij  fit  uni  darFrtz-Utr- 
zogja  gefagt ,  ffracb  Ibr  HeyL  weiter  alfo,  «  tgo  «  pifrii  Dn 
mnifottnlis  et  Afnflolorum  Petri  tt  PauU,  &tndat  Matrit  Ecclifiae 
vos  matrimottio  it  iflud'  Sacrammtum  inttr  vos  cmfirmo  in  runme 
'  Patris,  It  filii,  It  Spiritus  SanSi  Amm.  Hieraufift  die  Klinigin 
'wieierum  in  ibrtn  &tual  mt  dem  vorigm  accompagnament  gangnL 
da  ibr  dii  fohmthmflm  Hirrm  zu  iim  neimi  Stanit  cMcb  uni 
Hail  vott  dem  A!lm'dchtigmBejiMnfcbt.  Hae  vero  nuptiae  po^- 
quam  Eegina  in  Hilpaniam  fuilTet  delata,  XIV.  Kl.  Maii. 
1599.  Yaleiitiae  a[»dentibus  fueruntcelebratae,  de  quo  *HV-  ■ 
ANVS:  **  tanJauuiftiittekirdnJiiJia  XIV.  KuL  Maiat  de- 

fiinaaUf 

•  Ahh.  FerMntnd.  Ttm.  F.  p.  Ath 
*•  U.CXXlLl.tjt.  „  , 

■      ,n,,r,d»CL.OO<jlC 


ttrpnatmrm.  it* 

JIAtna,  '^  Itigtna.ex  mK^m»  frsama  ctm  AJhm  HieiVli 
Bmfir  etiJb^riim  nmrtmena* fiipaia  f^denriam'  vemt,  tt  aaSerr.  " 
rMam  fartamtvhi  triampbalis ttrtM  ^xfiraStu  erat^^aa  aiffcai^^ 
adi^mjipretii^etttmit  onatojithaiumfca  ad  ftmmim  vriis  tem^ 
pftim  fipcejfity  tjtlo  Rex  fer  perpdam  tx  proxtrao  palatio  J[iii  idetm 
tempuiaduevit^amhOjab  Arctnepifcotio  et  oratore  Pontiftcto,  ei Ho^  . 
iertco'  a  ^ajiro  .Ca^tBmali  ijijpalenfi  Ardaep^cop»  exceptij  heic  liM^ 
ftiat  tt  Po^i/iceper  iiegiiet  I^fantit  ahfiratiam  teiehratae^hi prae* 
^ii^\iihoreton^Voiiti^'a auSoritatetiettiio  amjirmatt^fiiiit,  'fiO'. 
aHqueperaao  iH  froximam  falaiimn,  vhi  franimnjparaimiientt, 
.tmincSnata  JitttiKeJimit. 

'.  -li   ■•  ;        :^  5-  xxVL  ;•• 

--  'Hpe.{a)si«Kdaaaper>Qo,  Jd«in,  de  qoo  difhjiii,  Alber- . 
^,'  'Diix  Anftritc;  pracdnKoiio  nomliiie  Gum  irabella 
Ohiia  Ei^enia,  Phil^ppi  II.  filia,  fidt  copdacus,  de  "quo  (htiiri 
I^ERCVjtivs  CAHo  "■  BiLGicvs:  ♦  Aljfiitit  iiaerfa M^ 
ntm  iViwMB  (legendoiri  liBe  i]id)j6  FdntiSce)  AiciiAix  </\Jber- 
na,  dan  SiJliKBini,  amfiiiilijn^s  nimJati),  Ii^imtis  Seratijli- 
'laae  ptnane  ioinparrrttf  ffiw  Jimtiter  ^teBo,  Uabetia-Clara  Eiu 
fmafer  kganmfiiim  AjbenoAnbiduci  a  Paatifice  iefpcHfanir. 
HQArjicitKH£VBNHv'Ll,Gsvs  ita  Icnbens:  uiii.Jer Her. 
»?  tvff  S^htt  Jicb  lulendem  Eriz-Hertzegia^dielOur^ 
fim,  mifich  mt  IbrDarchl.  lishierm  GeixmaAtiger  im  S^ 
mn'der  &remffima  Ji^ertta  Dorma  JfabeSa  Ciara  Ea^etiia  vut 
fhfterreicb^des  Cathdtfiben  KSmgsPbiliffi  II.  Tocbter,  eten  nut 
denen  TongenJVortenmd.CerenumieHwiJprocbeiL  Qiod  lads 
dare'  docet,  malibtikis  patDJSe  ibeminaiaDi  jlimbiam«fl9 
prbcUBitufeb,  - . 

5.  xxm 

Wenricus  W.  (jbdloram  Rex,  poftquamcuinlfargare- 
t)ud'UOitiianie(!^c,prI;num.per<le|^tum  jwiin  Soipae 

.      ■  •■  ■  .■> ,.  ■'.■.' ','  '■, ;'         ■       .    .',     ,Nico- 
.:<:n.il..p.  iif.>     .'.  .\...v;, 
armiiiIiir.Prmi.^enic.P.n,  Pp      ,',,-.,„  Gootjk 


'  ti»  Ctp.V.  DemarimimtiBiifrimi 

KiBobam  Vpihnam,  Daminani  de  SiBay  de  uuBUjheiUtt 
cam  Mari»  de  AfcAn/matrimonio  d.  s6l  Aprilis  1600.  TRi- 
aattim  coniJDfit,  *  inqiioineer^fiiitdennitam:„Ptenue--' 
jemeot  le  dit  &igtteurGrand  Duc  n  promis  et  pi-omet  bail- 
Jer  en  nom  et  loy  de  Mariage  la  dire  Seieniflime  prrfente 
Je  &a  bpn  gre,  vouloir  et  eonJentement,  comme  eBe  i  de- 
liat  »»&  Seignear  Roy  tres-Chr6den:  lequel  lemblsde^ 
jnest,  i  p«omis  et  promet  par  ledit  Sfeignpir  de  SiOeiy  de 
i-ptmdte  Ifemme  et  loyaule  ^ioufe  la  dite  SBTeniflimePria- 
-ceffe  felonlesLoix  et  Cofltnmes  derE^i(eilepKii6t  qoe 
_6iit  fc  ponrta:  Et  des  i  .pcefcnt  promet,  d"  ordonnerper-' 
Jbnnage  de  la  qualit^  reqiiile  avec  Joovoir  (uffi&nt  ponr  cn 
zfafi  iiometcomiiMAoeiRiwdeblVb^iifWulcrpi-pa- 
^lesde  pr^ent)ad!teiereni(SniePriiicefle,jb  attefidam^ 
-oifavec  la  prefence  desPaitietle  Mariage  poifle  tee  con-" 
j^rme  et  Ibiemml^  cn  la  face  de  nStra  IVKrc  Sainte  Egli&,' 
^pooren  recevoir  Ib  iaintes  Benediaions'.„  Miiit  pxiOo 
Tioft  Henriau  Magnum  Fianciae  Hippardnim,  Rogmqm 
B^gardium,  qui  Florentiae  cumdi^a  MariaK&dicea  pra> 
curatocio  nomine  maErimoniam  contnudt,  de  qiio  t^va- 
Itvs:''*  btetimdtifUca  inffmisheVi  tunufiriam.de mmamt^ 
m  lugi'  ""'  Mtrii  Meiieea,  Fymtifii  Mt^  Etrmie  Ductt: 
f.  wpitiunl  mnfnte  inttnm£im  efi,  prius  am  Margttrittt  He» .  . 
Wn  S.  F.  erCariililX.  form  ame  XXVHI.mBKscmraSm,  ' 
tmtifeiiteiiiia,iPraixifiImtiOirdiiuiUhttii,miOumeffet  ieclara- 
ium,fntims  Nic.  Brulartus  Siterius,  ^  tfudPomificemregii, 
eratmt  muuire  Jiiigdalur,JFIereittiam  cum  mitadaiisampli,^k' 
ixtnrrii,  v;  tmdicimiiu  iib»  apiait  eieemeiiiis  Re^s  mimiiie 

fibfiri- 

*  timttpiiia  iii>tit:7im.  f.f.ff.f.^  '  "■ 

•»  1».  CXXy.f.  f4».  A(He  rintrili  illfttn  le  Bain h  feui 
f.  sn.  U  «RAiH  U  Pie  tk  Htmj  U  Grdudf.  yrs*  Jttim«' 
niLLii  AmU  Mimmi.  ttm,  r.  I>  tjii.^  tn.*M  T>m. 

Bii.tm  ,  -  .'.  '(  ■;  ,  ,■  .■;      ,,     .,  : 


ja^iriStntyf^^d' Rai  m  Saitut£am  Pnf«/iiiras'^«tidi  mm^ 
tum  SptnjMa  cmr^>ttuii  ad  PerdiiMmiim  magmtm  BtrkriMf  P«-: 
um,  Mtn-iof  fttrtmm  ptr  RogerUm  ^eOogsrjihtm  magmm  B^muia» . 
tiipparclmm  ttastittatu  ttim  XL.  e  nthiMtate  deleSa  Ma^Ua  fdmtJ 
tt  Uhurmtm  XIL  Kal:  OStAr,  tifpttiit^  tridtu  pofi  Fiarmtiam  tnp;q~ 
Jktj  et  a.Iohanae  et  Aittmua  famiiiae  Mediceae  nataralihut  libenx' 
per  -  bmorificefxceptus,  Ex  Palati»  Pititritm_  ibutam  ei  firqcej^  Fer^ 
dittandttt  ipfe  magtmt  Etmriae  Dttx  cm^  tmni  aaUca  cemitata,  ef 
pofi  mut'uas  Jaluatiottes  ae  gratuiationes  cam  mandata^  quae  a  rega 
BeUogardim  haheim^  inttj^iffet,  afhho  in  Paiatitfm  ferrexere,  at 
BeUogardiurad  Mariam  dedakus  litefaiei  Reps  manufcriptat  por*  ■ 
rexia  is  mandata  ttmp^afidei  Juae  cormmjfa  expo/uit  VL,  Nan,. 
Vllikr.  Vmcentius  /ifantuaeDux  cumHeiionoraMariaeJorM-e,fuaii» 
f|t  vxtrem  dttxerat,  Florentiam  venit,  et  pofiridie  Reip.  Veuaae  «r#- 
t&r-PetTMs  Aldoh-aadinus,  Cardinalis  ad  Regeot  Jegatus  de  pace  de^ 
flinatiu  m  itinersFtorentiam  £tiertit\.vt  uiiptiaiilms  ceremoaiis  Pon~ 
^lainomiHeinterept.  IV.Non.  vrkemjoieimiipdmpti  iHgreffiiSjguef9' 
tid porfOm  usque  vrhit  magnot  Ditx  aim  magna  non  foium' aui<t»\ 
fed  ismuerji  fatri  trdinis  comttatu  vememem  excipk,  et  Od  latus  fini*  ■ 
fimmatmeoiiKedensyadmmustethpiumdeduxu:  vhiin  ptdeet^^- 
h  defienderunti  et  pofi  peri0as  ptditkas  preces  m  Paiatiiim  £^Sa^ 
fmt,  a  eoena,  quae  lautij^na  parata  erat,  ad  Mariam  faiutonitm . 
AiMraudti^  perrexity  £e  Jiquenti  nuptiales  eeremoniae  peraSar 
tffo  itgatofecra'~peragentei  et  ad  dextram  Maria :  ad  laemrn  ma- 
gno  Etritriae  Duee  Regiaae  pjtruo  adfiantihus;  pofi  Jaimiiiajliius 
Magni  Bruriae  Ducisfacro  lattaefo  aidutus  efi,  profoe  eo  fide  ii^^t  , 
Senatut  Veneti  Orator,  tota  ^s  cboras  traniaiSa,  aenamjhmptao- 
J&n  artijkiaja  jpeSacJa  exceperuat.  Ftduciarii  vero  buius 
liiatrnnonn  fblcmnia  ta)i  ratione  dcfaibuntiu::*  ,^oni(ieur  dc' 
^BeH^iarde  Grand  Efcuyerde  France,  apcompagn^  dc  qua-- 
^nte  Gentifc-hommcs,  aflaDprter  hfirocuratidn-duGrand 
^^Ddc  de  Floren^i  a  fin  d'  Epoufelr  au  nom  du  Roy  Marie- 
^e  Mcdicis  ia  FhnciSe.  H  arriva  ^  Livome  lc  4o.  Septenlb» 
fjet  tMSs  loors  spris  11  entra  ^  Floraice,  eAant  accompagn^ 

',  ■  ■  ■';'    ', ;  '  .■  ^P  ^.     .  •  "^^' 

•  apai  Daurk  de  iJJ)EWj&'Jpp.  n.  nip.34*  A4de  UBWAt» 
dc«iRA»  mjtor.iUfraut*liv,XXXriLh^4*  ^lc 


pt^  Ctp.y.  Di  «wiMWiiij  il^Jlrium 

g^  Fiiiiees  leao  ec  AntohK  9e  Medicis  xieo  Uo  gmd  nonw 
,,bcB  de  Gendls  hammes,  qui  r  eftoient  aB^  reoevolr ;  conime 
^  djt.  arriviS  devanc  la  phce  du  Palais  de  Pit^',  it  tencomra  le 
,yGrand  Duc  de-FkHence  ec  apr&  la  lalutation  mutiKUe,!!  W 
,3it  <bn  Ambal&de  an  nom  ou  Roy  en  peu  de  pacoles^  et  de 
^  ilentraaaPalaiSj  oulelairmesmeuficlateverenceiia 
„]feyne,  et  lujr  prdenta  les  lettres  de  Ix  Maje(t£,  ec.deux 
Joiursapr& il donna au  Grand  Duc  le  Pouvoir,  que^e  Koy 
j^  envoyoic  Le  Duc  de  Mantoiie  arriva  aolli  i  Florence  _ 
Jk  deiDii6ne  jour  i  OQobre,  et  le  lendtinain  y  airiva  T 
„AnibalIadeur  de  Veni&.  Le  F^^CIemenc  VIU.  eoft  bien 
„<lelir^  qne  la  Reyne  euft  reoeu  cette  Benediftibn^des  Nopces 
,;de  I»  main,  ec  qu'  elleeufteftdiEomeimesnie^cauledii' 
^bil^;  Ipa  bbnde&^pourquelquestailbn^nepouvanteftre 
„eIG^3u£,~  it  envoya  le  Caidiiral  AJdobrandin,  Legac  ea, 
^rance^  et  lon  neyeii,  pour  en  eftre  les  jparoles  de  piaeient* 
,^puUa  eiitre  les  mains  le  quapfme  OSobre  ks  Ftacen^ 
,jtins  ayans  eft^  advertis^  que  le  dic  Cardinal  Aldobran£n  ar^t 
,^tvoi^  ils  s'  ailemblerenc  eni  tres-gnind  nombre  au  Pajais 
y^  Fity,  ponr  accompagner  le  Dnc  qui  V  alla  rec;voir  i  h 
„porte  de  la  ville,-  de  la  ils  conduiiirenc  le  dic  ITeur  C^rdin^ 
,^edinsIavilIeengrandepompeec(bIemnft^.  CeCardinai 
,f&ant  pr&  ia  porte  de  1  ^liie  delcendic  de  cheval,  et  fe 
,^ttant  i  eenoUx  baifla  la  Paix,  qui  luy  ftt  OTefintcei  puis 
^  encra  en  T  Eglile  Cachedhil^  ou  ayanc  iaic  la  prier^  ilvdla 
,^  Falais  Ducal.  Apiesle£)uper,pieIeiisIenandUQcdef 
„Xo(can^  ec  Ducs  deMantou^:ec  ^e  Braciano,Tes  Frinces  le- 
^et  Antoine.de  Medjds;  et  le  dic  ITeur  de  BBlIqgardQ  Grapd 
,EibuyerAmbaIlailairduRw,iIrepreIaita  i  la  Heyne  fian-. 
•  jfite  K  contenienKnt,  qtieleF^avoirrcceu  de  ce  Mariage[ 
„et  d' ime  iafoa  meslfe  de  i[ravit£^et  d;  mod^ftiei  ^wc  doB.. 
,^oair,  (bn  dilcours  plein  de  beOes  paroles  nit  trouvi  trcs- 
,a^re^:  .«i|er  iIron^raioic.dc$  e^Harwpe^  gra|»iB9  d;  tin 
•■';;.■."..     ',_-...     : ,      ■  ■.,  .;,,:;  .ipgrtq^c 


/M-  fn^iiitturm. .'  in 

i^gnndljieh  iSrtaat,  pirb nio]«n ^d* iltlfi luoratt  Hyine-. 
„nee,  non  ieulanatt>anx  &n3les'des  Koys  de  France,  ec  des 
^^Docs  de  Toicahe,  m^  audi  de  touce  b  Cfareftience;  non 
jjfiolenigK^auffi  jpour  fes  Rmumes  Clffeftiens,  mais  pour. 
„tout  lemonde;  deqnoyhBeroeenKuedejo^,eedefaoa.; 
^espoir,  remercia  fi^  iain^te  a  une  telle  gratification  et  luy' 
,jdSt:  que  Diea  1' aj^afiUi  brduitne,  elle  croyoi^ que  n 
,;Benedi£Hon  da  Pape  portoit  scvec elle  (fcsgraces^ dont ella 
^^cheroit  de  (e  renifre  digne  etcapablc,  (e  recommendant; 
,;pla9  hoDiblenient  aux  &inS^  pci&^es  de  (a  (ainflete  et  dp  1', 
i^eliib :  Ce  qu'  eOanr  dic  d^irnie  fafon  m^eOueufe,  camiilM^ 
,^de  cotit  cempsoetteiPrinGefle  enltuie  de  cominendement 
,i&uveRlin,Ie(£t  fieurcardinal  Legatihangea  fort  iaduArieu- 
'  ^ment  de  propo^  efhmt  raiw  en  admiration  S  une  fi  .belle. 
,;vivacite  S  efprit^  ei^  d*  nne  n  jiaiiiie  elognence,  que  nul  n' 
Js&  y  reparor:  Et  ainli  fiicp^^  cecte  joamee  cbacon  s* ' 
,;efkint  recire  aveo  tooti»  feshomilitez  ec  comtoifle^-  qui  (e 
,;teuvera  penfer.  Le  cinqaieme  jourd^oQoEseksE^xxirail- ' 
„tes  iurent  oekbrees  ufayenieiit  i  la  Ko^^et  en  cres  belle 
.„cerenionie;'  !e  legat  dit^  Mefle;  4  maiit-dtoite  yavoit  un. 
^p6isfe;deBr^  tf  wrttiBnflfc  (fc  trois  de  mez,  ftapifleZ; 
,{en  bas;  de  venux  aamo^,  oii  moiita  le  dic  Sieor  Cardinal 
,|A!d6brand!n  Lljgat,  ct  bii  il  s'  aflic  en  une  chaire :  la  Rey- 
,^eetMorifieiirIe  GnndEscaverdeFrance^s'aIIanietcre  i 
,;main  ifroite  ia  Legat,  le  Grand  Duc  i  gauche.  Le  Sf, 
^SiaitS  Dne  'preitMji  ta  nracnaBon,  qu'  il  avoit  ponr  epoor 
,,6t>la  Reyneau  notti  duRt)y,elfefutIev^pardenx  Prebts 
^olSaaficectequelrLegatavoitdaFapepotirfaice  cec  of- 
Jiix:  Ceh  &ft  les  Ksp«i(aiiles  (e  firenc,  etlecanon  cira  de 
,;tpiis  coSez. '  Stir  le  (oir  fiit  praepare  le  fi^per  cres-  magni.v 
.  ,^q(iiraent,envf«ide^fempiirafieez'ec  artifices;  od  apres  que 
Ja  Reyne  epoofte  <e  fat  affifle  ayant  i  (bn  coft^  droit  le 
^(iisdit  Caimnal  Aldobiodin  Lega^  le  Duc  de  Mantoue,  et 
:Pf  j  ■  JeGhnd  ,| 


s^4  Clf-Vf  Dt  mtrimmif  M^riiim 

„-le  GrindCac  JJe  Fkxaes,  a  ieBmStmj U^akVhA 
,jnio  Vriino,  Dqc  (b  Braci»no  fsrui(  d'  Efti^,  et  D.  lean 
^^fiere  du  Grand  Ducd'  E&han^n.  Le  refte  de  la  )oiim&. 
^fac  employ^  en  danfes,  «t  le«  joiics  fuivazis  eacoaifecct~ 

.      $.    3CXVBI.  -      ■ 

MenleDecenibriilSo}.  Demetriusiile,  fjuidefunSofio^. 
iffio  Ruirarumr^um  occupauit,  <i  modo  inter  iliiltT^  eric 
r^erendus,  per  legaH»,  cam  Maria,  Sendoniirict^  Palaj-  _ 
M  fflianupaasfiinciariasiionnxit,  dcqUo  piASECtvs  * 
Xec  m  moribuj  affanhai  in^iodtm  Primife/araf  diffu  mixdu 
aHegramtofy  ata  iudidur-  in  dirignia  JtatupubHct :  max  mm 
Rfgrio  &ieciae.  beihm  demaaiarat :  autra  ^Arcat  H  Teartarta 
f^armafia^turw>iRigiPolmaeJirifferat,>iecdiaufuiftatmfa- 
tis  Jecurue.  Expedieratetiamxm^i^mknUosMde^aitfandam 
JSfi  vxorem  PaJatim  SeadomirieafitGearm  Mmfxei, ,  ci^  ope 
ad  tantvm  fafiigiuma/ceuderat,  fUam  Mahtiam  noimue fretiefio- 
ribus  gemmsc,  et  maximae  aefiimatiems  vmiiihus  deprei^isex 
lieteri  tMimro  Ducum  Mofclmiiae,  ecai  eius  ta/ian  in  Poloniam 
transmims.  Hioc^  magis  Mojcios  .^ffi»iit,Jid  iffi  Daietri» 
itrtt  frofuii  iii  eoj  iltneim^eifaratam  ca^lfiratores  diffiulerim,  ., 
iimec  cumffoufafi^Jlex  HUfritiofaimtgrt,  duceutismimBorum 
aurcorum  tammumum  mHUuu  aefiimafa  in  Mofchaaam  rcdiret, 
QuodeiusiegatidumeJfiminPolaua([fiemfeitaiiffirvffiettaiium  - 
arcamrum  coufciij  friiuyum  ea  tmaiera  ^as^ae  fairemjilidti  y 
praecauerant.  ■  Vna  aonttiis  LegatitDemetrii  ad^^Mfitm:  atia 
Legatio  adfuit  ad  Sigismundum  Pokmiae  Regem  :  et  Creceuiae 
menfe  bmus  amd  Nouemhre,  fraejemercge,  et Jrequemiafroce' 
■  mihPoIomae,  qui admptias Regtas  adjfoxiimatt Docembrem  iit' 
fruSas  coi^iuxeraatfJfoifaUa  lOaeffa^atuJiferioJueriataii- 
'  :.,•.,    iraia 

.'  Ctnn.p.ai).  hHt  tTiaui*!  roiiiiiiiicicii  aftr.VUt 
ini—.t.tt.Tuykuiim.aUXr.I.un.  ,\^|c 


iMa.  SextiA0cMfinn  Frau^  SkiHartij/idt  eitiiaiii,  et 

iiirisfifi&MKnximrimet.mipitemrttAetaatfitttiQitidUaiiit 

iit^fiateiiK*ia\tiiaaiir.y  '  .i  y.\'.C'    .     :. 

:.■■■'. ;.;."'':: s:'icx^:'v;:,  ';•'.  '    _  ■• 

i   ,  QiM.  rakioe  PhiBppijirlV.  ■Rqx  ttap^iuar^ 
Ii(^i!H«iji«j.rV.,Kegjs  (fe^i»eiaia,.sltgiielgi(}oiiicusi3{lU.' 
C!tf«iB»Plfe?j«to  ,^imMara,.PIulipBiJJL.Hi^  Rf.; 

g(5  prSaflgeniB,  ih>p  tenipbrc,  veram  ^ueifij.  in  kjcis  a. 
|g^0^o^si6i5^  innieem  niammoirigfbenintiijnai,  docet 

.  ftoi  ittcjtJkiit,  U  rASsVR,  *  iia%i6au-.  „Le9  deuz 
^Cotfsi^^Ptittixait^fasiK&aaitam^wsiqxhix. 
^ebistqadesdeuznnrK^&feroit  k. '10^01«  iour  i8,0^o> 
^xn  i  BooFdeaux  en  Guieme,  et  i  UarBos  en  Cadill^  Le 
„Duc  de  Leniu,  oa  bign  k  ttac  d*  Dcem  (cai  £k,  ie  Wtrou- 
„ve  loqs  deiix  nonqii^  ctt  cQflerens  auteurs ,  eut  la  pi-ocura- 
j,ti<<n  Ah^*  ^^  Firancs  poiK  igovSs  V  JaBuM  d'  E<pagne  au 
sliomde&Maidieir&Ctir&ienne,  coinineIe|)u«de^iJIe' 
„deUoic^pou(er  Ktadanie  ^izabaii  de,  Franm  au  nom  (&!' 
^gFrinee  fE^^e.  Le  Cardihal  de  SoBrdis Archev^uede 
J^tndeaia  donna  la  b&ldififfin  raiptiale,  dans  fimEgliie 

'«Cat&ediale,  l'./^dEieifJ<]ae  de  Burap^.en,  fic  aucant  dansh 
j^lieiin^  '  Je.ner^artenipiis^jcUed&ailife^deuxce- 
^inionKs;  Itatrotnf^Ia^KK^i&istcrgazecces;  maisiitne 
.comrient  pas  1  yne  Iiiftoire  f&ieufe  ;  La  nauvelle  prinocffe 
^E^KignepartitdejBourdeanx  eroi&jonrsapr&.  Unepe- 
„tite  amjie  f  efcortqic&us  le  cammaBdeinsnc  du  Duc  de 
^GuHeet^MacfofiaU  deBril&c    On  anraa  le  i.Novembre 

^Baibime,  etle  &oa3'avai;a Jus^qes  i  S.  leaa  de  Laz.- 

,  Le  ■• 

/*^aji.iftitt/XItt1imff.1t'fiirtlit.3»i  MISfiimT  ir. 
■ '  Boitn  ptp  M^miu  Kk  xy,  f».T.t.iii,  liiiriu  Br* 
tnm<UtHmmi4lt1ithiS.l.i^,  .,'   .     . 


^Le  Roi  Cadv>1iqae4iK)&  cbndait  &Slki  Fontatabie.  :  U 
„£cfaai^dee  dcuxPrinotfles&t&it  furlajiviaedeBidaffi)! 
,e|ui  TepaieJa  Fraaoe^  l' ESpt^ae.'  >  Qn obrenii  fcninilea- 
„(eiiienc  toutes  ies  fbrmalitez  reqoiiaai  pateiSesoccafiofU. 
„Les  ducs  de  Guife,  et  d'(Jccda.£rent  aaendon  i  toates  leuis 
„demarches.  Cbacun  craignOic  de  donner  aop  d^auancage 
,',i  r  autre  natioe.  II  fiillait  conferver  du  nibins  vne  eealit£ 
„parfaite  des  deux  cAtez.  CdurlipaSoifpoUrteplus  nat^ 
^,  qui  ne  lerittuoitqu^^aprez  quaOues  aVanfieiri^iWqad^ 
ijquedemarcte^de  cdui  versleqiielilalloit:  delicatdlfe  qid 
„paroit  badinc  et  ridicule  entrtles  paiticulierif;  mais  c^eft 
„quelque  chrfe  de  ferieux  et  d^impO^tant  dietlcsFiinceS, 
^Luineif  dontb  finKUrai^inehcbitiCoiis  lesJoDri  iclc  hConik' 
;,niifllon  de  porterKsleccrcs,  qi*  lipiffl ec fi  m<3e  eiiiVireAt 
i,i la NouveUeSetnij^obrJj  feliciter&r lanheUrciire  itivfe 
„dans  le  Roiaume.  EHe  entra  daris  Bourdeaux  1e  21.  Novem. 
,-bre.  Qioiqae  le  Roi  Catbolique  euc  conduic  fa  fille  Jnsqaes 
„^  Foncnibie,  3  be  vOulut  leceVoir  P^ppufe^e  fbn  fils  4a' 
,-aBurgos.  LafierciSJIfp^nOle^Tieperjnettdtpas^WuTipjie 
^de  fiuri  a  la  Princefflfc  de  fVance  ■  pTus  d'  horineur  quS  LoiB» 
_n'envouloutiaiieirin6nte  d^Efiiagne.,,  i,vdoifv;» 
toc  dc  re  (ic  fcribit :  _Der  Infent  hatte  dcm  HcrtzOT;  von 
,iQuJfe  VoHmacht  siifetragai  die  Princdrul  voii  fiai^ 
^cH  par  Proeuraoon  (iiric  lie  es  rienheri^>  in'.ieineiTi'Na&« 
,^en  zutrauen,  *elch^-  denn'  iri  der  ErtzbifchefHfchdii 
,;Haup&irchen  zil  St  Andreas  jnic  den  gewitoilichen  Cere- 
,;ihonieri  gefchAien.  Der  Kfinig  inFrartckreich  hatte  deM 
,rHqrtzog  yon  Wedaj  eJnem  Sohn  deS  Henzogs  Von  I^ 
,,ma  Obriifcn  j  Keni^l.  Geheimeh  Rath  (  premier  Minifljre) 
,iVoIinacht  ali^ti*<nj,  weKher- i»i 'dfeffdben  Nahmen  die 
,;!iifantin  Aima  alclice  Tochter  des  Kdnigs  in  Spanien  ebeil 
„denfelbcnTag zuBurgos  n3UKi.„  KijiyENHliiKjiys'* 
"'.   ■ '.,       ,  !  .  *  •>'■  '.   .  -   ■  , '. ;  '     >  '  .  .jjtj^eiiai^i 


fir.  tnonHtm.  W7  ■ 

cthtmdicit,  copulamperPnxwacores  iamdumiuiCeiaQanii 
bcnedt^onem  vero  acque  c(>iifummaiion$ai  d  25.  Septerabr. 
ifi  CaUia&ifle  peradbm, 

§.  XXX.  .  - 
D.  VIU.  Nouembr.  1648.  Mactimonjum  inter  Fhilippum 
tV.tiiipaniae  K%em  atque  Mariam  Annam,  Ferdinandi  III. 
Imp.  6iiam ,  H^)aniae  Regis  procuracorem  agente  Ferdi.  ' 
nando  IV.  Hungariae,  Boliemiae  Rege,  tali  racione  fhic  con- 
traQom.  *  „  Am  8-  Septembr.  1648.  .N.  C.  wohneten  Dirg 
„Kayferl,  Maj.  dem  Copulacions-AEtu  der  Kayferl.  PririceiSn 
„MariaAnnamicdem  KdniginUungem  und  Bdhmen ,  an 
„ftact  der.Caihol.  Konigl.Maj.  in  Hiipanien  zuiiof  bey;  und 
„?war  in  Beyfeyn  des  Princzen  Lebpolds,  Pabftl.  Spaniit  und 
„Venecianiiaiea  Ambaiiadeum ,  .oer  Kayierl.  und  anderen 
„fiihmehmerHerren  undFrauenzimmer,  welcher  Solennilli. 
„mus  Aftusdurch  IlireFiirftl.  Eminencz  Herr  Cardinalvon 
„Harrach  verrichtet,  -  das  Te  Deum  laudamus  gefungen,  die 
„Stiicke  dreymahl  gelSfet,  ein  ftatcl.  Feuer-Werck  und  PaO: 
-„quec  gelraicen,  und  alles  daf^enige  in  fbigender  Ocdnung 
„vorgenommen  worden.  Erftl.  iic  man  felbigen  Tages  ge- 
„gSi  6.  Ulir  Abends  aus  der  Romif  Kayferin  Zimmer  auf 
„dem  zuru;kftehenden  grolTen  Saal  vor  den  alda  zugerich- 
„teten  Alcargecreten:  die  zu.Hungem  und  Bdhmen  Konigl.  . 
„Maj.  voran :  darauf  Ihro  Kay(erl.Maj.  und  nach  derofelben  • 
~  „die-KdnigL  Maj.  zuHiipanien,  Maria  Anna  zui"  Rechcen, 
„und  neben  Derofelben  die  RSml.Kayferin  zurlinckenHand. 
„Der  GrafTvon  lafsnftein  aiif  der  Konigl.  und  der  Fiirft  vbn 
JDiecrichfteinauf  der  Kayfcrin  Seicen.  Denn  gefolgec  das 
„Frauenzimmer,  dieKonigl.  zurRechcen,  unddieKayierl. 
.  „zur  lincken  Hand.    AUda  auf  de^  Saal  war  ein  Beth-Stuhl 

brmitirispr.Uirm.t.U.  Dq  ,,        , 

-  •  .  ^  l>a,-„rtb,CjOOglC 


»ff  Ctp.V.  Dt  mtriatms  iUiifriiim 

^^4.Feir<bnenzogerichKt,  crftlichiijr  dicKanigin;  mit 
„cihem  locli  Gold  gcfticbcm  Tcppich,   rnid  de^lcidien 
fur  beyde  ]•    ~  - 


„SefleIn  und  Polftem  dameben  fur  oeyde  KwferliSie  ]. 
^Maj.mitgclbGold  geitOcktemTcppich,  Sefleln  nnd  Pd- 
,^m, und hcmadi mr  Ihro  M%  dem KSnigglcichfalls,  mit 
^eincm  roth  Gold  gefticktem  Tcppich,  SeHel  und  Polfter, 
„nnd  di&  alles  nebcn  cinandcr  in  eincr  Ordnung.  Hintcr 
„dicfem  Beth-S^uhl  war  aucb  ciner  fiir  Diie  Durcnl.  denErtz- 
„Hertzogcn  mit  rothen  Sarametem  Tq)pich,  Seflel  undPoI- 
„fter  zugcricht ;  Nach  diefen  ftundcn  iufto  intenialloDanien . 
„auf  einen  grolfen  Tiirckifclien  Teppich,  gegen  denenfel- 
„bigen  iiber  war  ein  Ort  zugccichcet  fiir  dic  Bothichaftter, 
„und  hintcr  dcncnfelben  ftuiflen  die  Cavallicis.  Demnach 
„man  nun  auf  den  Saal  alib  in  Ordnang  war,  bcgchreten 
„crftlidi  vorgedachte  Eminentz ,  Herr  Cardinal  TOn  Har- 
„rach,  andemAltarftehend,  vomHcrm  Bifchofl^zu  Wien 
„FacuItatcm.  Nach  denfelben  befragten  fle  die  zu  Hungam 
,;nnd  B6hmen  K6nigl.  Maj. ,  ob  iie  von  dcr  Kdnigl.  Maf.  in 
„Hilpanicn  rait  gnuriamer  Vollmacht  verfehcn  wSrcn,  flch 
„mit  Dirtr  Maj.  dcr  Kfinigin  zu  vermahlcn  ?  Darauf  trat  der 
„Spanifche  Bothfchafltcr,  Comte  de  Luminare8,hervar,  und 
„iibcigab  mit  gcbiihrcnder  Rcverentz  die  Kfinigl.  VoUmacht 
„Ihrcr  Maj:  dcm  KSnig  in  ihrc  felbft  eigcncHand.  Derem- 
„pfing  felbiaj  und  rcichte  fie  deflen  Obriften  Hoffineiftcr, 
^am  Grmvon  Aucriperg,  derfelbige  eab  fie  dcm  Sccre- 
„taria  Sommennann ,  wclchcr  fie  (ifientlich  laut  aUefen  tha- 
„te  ;  Nach  Verlefung  derielben  liefs  |dcr  Herr  Cardinal, 
„durch  jemand  dcr  Seniigen,  dic  Pabftl.  Dirpcnfation  auch 
„fiffend.  und  lant  ablefen;  Als  dicfcsgeichehen,  tratcnlhre 
gJUai.  die  Konigin  znr  Rechten  ad  cofnu  Evangelii ,  Ihro 
„Mai.  aber  ^er  Kfinig  zur  lincken  Hand  ad  comu  Ebiftola& 
„una  darauf  vcrrichtete  Ihro  Eminentz  der  Hcrr  Cardinal 
„die  Copubtioh  mit  der  gew<)hoIicI>aa  Formula  und  Cere- 

unmiieo 


t«r  pnesrtuirm       .  tn 

„monien ,  dabey  Ihre  Maj.  die  KSnigin ,  ehe  fie  ihren  Wil- 
,,len  erkl^iten,  fich  g^en  Ihrer  M2).  den  ITiyier  irandei^ 
„Und  Dero  Conlens  einnahraen.  Nach  verricnceter  Copu- 
„lation  gieneen  beyde  Kfinigl.  Majeflacen  wiederam  in  mre 
„vorigeSesfiones,  im  ZurQckgchcn  congratulirten  Diro  Maj. 
„der  Kayfer  und  Kayferin  Ihrer  Maj.  der  Konigin.  Unterdeni 
„A£hi  Copulationis  wurden  die  Stiicke  zum  erftenmahl  los- 
„gebrant,  und  darauf  alfo  balden  dasTe  Deum  hudamus 
„gefungen ;  Nachg^hends  zum  andem  mah1,und  wie  man  zur 
„Pafella&  zum  dritteranahl.  Nach  Vdlendung  deffen  gieng 
„man  vom  Saal  eodcm  ordine,  vrie  vorhin  zmlidc  in  ihfer 
„Maj.  der  Kayferin  Zimmer.  Die  TafTel  in  dem  -Zimmer 
„war  geftellet  nach  der  Breite,  nnd  der  Ort  ffir  Ihro  Maj.  die 
„Kdniein  in  der  Mitten  zugtricht.  Zu  Derofelben  lechten  " 
„fur  Ihro  Maj.  den  Kayler,  und  fiir  die  Kayferin  zur  lincken 
^Hand  :  Ftir  Ihro  Maj.  den  Konig  aber  neben  dem  Ifayfec 
„zur  Rechten  Hand,  ad  caput  tabflae,  und  flir  den  Ertz- 
.„hettzog  der  Kayferin  zur  linck;en  ad  finem  tabulae.  In  dem 
„andem  Zimmer  worden  zwey  Tafleln  zngerichtet ,  £iB[r 
„die  Damen  und  Frauenzirmner ,  und  ftund  denen  Both' 
,^aHtem  frey,  ob  fie  auch  dabey  verHeiben  .wolten  odar 
■„nkiit5  HieraiififtMontagsden9diefeseinanfehnl.Feuer.^ 
„WercK  gehalten  worden.  Freytag  den  13.  Septonbi-.  gc- 
ngen  Mittag  gefchahe  der  Aufbruch  von  Wien  nach  Icalien, 
„und  weiters  in  ^anien,  deneti  beyde  Ihre  Maieftaten  der 
V,Kayler  und  Kaylerin  bis  naqh  Laxenbur^  auf  2.  Meilen  ron 
„Wien ,  nebeiift  einen  fiattlichen  Comitat  das  Ceieite  ge- 
„gebea„  .  , 

5.    XXXL  ■ 

.  DiellI.Ianiii66o.MariaTherefia,PhilippirV'.  R.M- 
{paniae  filia,  Ludcinico  XIV.  Kegi  Francoinm ,  pront  per  pa- . 
«eiuFyrenaeaina.1659.  defihitum  fiterat,  pcocuratQremagen. 

nan7,db,G00t^lc 


jOO  Caf.  V.J)f  matrhmniu  iSafiritm 

ttLudouico  deHaro,  Principe  Fontar^ae ,  imcrimonio  jun- 
gebatur,  prout  t>rARivM  evropaevm  nos  docet :  • 
uie  Heyratb  VMrde  in  der  Ktrchen  -zu  Fontarahien  dttrcb  den  Bi-  - 

,  fchcff-cmfdmpehmeseidten^  •oxkber  h^Tiemhnen  nur  etHcben 
vornebmen  Frantzijmcben  Hefrert  md  Frattenzinmer ,  als  dem 
Jkrm  von  BaviUon  dem  GrefyMeifter  vm  MarJiUaCy  dm  vmVil^ 
Uqvier,  demv&nYardes,aemvmSovurey  dem  vmV/etz,  dem 
von-  Vavailksy  dem  Herm  Marfchal.  vm  Ple^s,  demHerm  Gttme 

'  Gauds  und  dem  vm  Brietme^  und  dem  Frauepzjmmer  aher,  vm 
htttgfrauen  undFrauefty  der  wmNacaiUesy  der  vm  V/etz  mdder 

-.  vm  ]!datteville  y  erlaubet  vwrde  ;  denn  ts  battm  dse  Frantzajkn 
Z»  St.&haftiany  ibre  Luflzu  b^JenproJiUnpelepenheitverttr- 
Jaebty  daji  aucb  der  KSnig  in  ^ammjtch  dartiMr  Beklapt  battey 

•  defiaegmv!ardamFrantu.Hofeverhotten,daP}£inerobneaesKSmgs 
ErlatAniJi  dabin  ziebm  folte.    Nahe  hey  dem  Evangelien-Buch  war 

■  einKifnigi.  Hifnmel,  Jabe  auswie  ein  Betty  mitA,Vorhangmundjf, ' 
Vmbamm  mit  Ptildenm  Blumm  geftickt , '  und  aarhty  ein  groft  Ta- 
pet  ttndein  Stut]  aufwekbm derKffnig in Spanimfcb meder/atztc» 
JDie  Ir^antin  aberftunde  ibnt  aufder  SnckenSeitey  der  Bifchtffvm 
Piuapeh/ne  reichte  ibnm  im  hinein  gebm  das  Creutz  zu  kSffen,  und 
als  die  Mejle  anfimgy  wekhe  Caujier  dafi  num  das  X^  Deum  ktu- 
damUsfang)  ftiU^ebakm^  ward,  knietm  Jte  htyde  nieder.  Wie  ^ 
der  K^g  in  ^amm  der  Infantin  gewabr  fourde ,  deim  Herr  i^e- 
inentel  batte  Jicb  hey  fie  geftellt,  Sefie  er  die  Geifitiebmy  xbekbe 
xiiiifcbm  ibm  ttnd  ibr  ibrm  Stand  hattm,  binahfteigm,  umfy 
deftofreyer  zufehen^  Nacb  voUender  Mejje,  nahetejicb'der  Herr 
Bi/cbi^zum  KSnige,  toekber  da  at0ut/dficb  hedeckte,.  md  init 
der  Infantin  aujrecbtflehm  bliehe.  Der  Frintz  vm  Hafo  trat 
auch  berhe^,'tmdttlerreicbtedemBifchoffdie  VoUmacbty  •wekber 
felbigCj  me  aucb  die  EimaUigung  vomFt^fty  itnd  ^e  Jib/agung, 

*  Tm.Ul^p,S7i.L0tu<ni  TteMfimt^tfirm^ii^ttlim^n.p^jtfj, 
LAKRE  f  7S0.de  iTMnte  Tim,  ai.'9,n;t>  dciiuiEBrs.  Mn, 


fir  procMratprem  36^ 

He  die  htfaatm  dm  Standen  attf  ibres-  Herm  Vaters  JOlnigreicife 
imd Lande ^tbanbatte ,  ahlafe^  viekbe^fie  nacbmahls  mit  einem 
Eydjcbwurtekraffiigte^  Der  Herr  Bifcb<^vonFr^usfimdais 
Zeuge  von  >^iten  Franckreiebs  dabey , '  in  dem  ManteUin  wieder- 
Frantzbjifcbe  Ordnu^,'mmit  aucbfeine  Herren  Mitbr&der  mcbt 
zufrieden  waren.  Er gab  ibnen  aber  zttr  Antwort  ^  dajiderjlerr 
Cardinal  aljb  mit  dem  Printz  vm_  Haro  defwepen  ware  eins- 
geivorden ,  /  die  Mejie^xaar  beretts  hey  Nabe  die  Hefffiegebalten 
ais  er  binein  kam,  dem» '  die  fo  darzu  bejtellet  waren ,  batten  es  ibn 
tncht  eher  bericbtet.  1  Der  Eifchcfffragte  nach  diefem  die  Infantin 
z»  dreyen  unter/cbiedenenjnabien,  ohjie  den  Konig  tn  Franciireicb 
zu  ihrem  Eb-Genfahi  babeH  vjolte,  ixoraufjiejtcbjedesmahizuib- 
rem  Herm  Vater,  dein  Konig  watidte,  ammmgen,  dajijie  des- 
feh  Wilien  begebrte  f  Als  der  KiSnig  drein  wiUigte,  antwmetejie 
aaeb  mit  la  z»  dreyenmahien,  gletcb  auch  der  Printz.  von  Haro 
tbate»  DerKdmgjibrHerrVater,ftecktetnith€decktemHinate  . 
der  Infantin  Sr.  l^ochter,  denRingfelbft  andenFinger,  umjie 
fei  daraitfvor  ihm  nieder  2»  Fuji :  Aher  der  KStiig  nahmfie  -aiftt  ~ 
hoMhey  derHand,  zogfie  wieder  at^,  ttnd  empfeng^,  da  er 
demtjicbdes  Weinens  nicbf  entbaiten  konte,  mangefeben  feinef 
HaheittadEmftbafftigkeit.  Die  Infantin  die  Kifnigin  BieJJe  ihrer 
Seits  aufdie  Leffzen  aus  Standbiffiigkeit ,  um  desWeineiU  Jkb-m 
ejitbaiten^  und  mehre  andere  Thratien  ibrem  Herm  Vater  za  er- 
fparen.  -  Nacb  voUbracbten  Gepriingegiet^  der  KSnig  zm  erft  aus 
aer  Kirche,  und  Uejie  der  Irfantinais  Kdmgin  in  Franckreich  die 
recbte  Hand,  die  abe}' Jolcbe  nicht  annehmm  toolte ,  Jiindern  et-was 
hinter  dem  Konige  nacbgisnge fatJien fich  darauf  zu Jammen'  in  die 
KittJche,  aUtoo  der  KSnig  der  Knmgin  den  vomehmften  Piatz  Refte» 
hegieitetefte  auch  im  Heraljieigen  hift  an  Dero2hmner'ttiidbegahfick 
dtnnacbambindasfeinefHntdasMittagsMafilaUeineiKCttneimKii, 

§.  xxxu. 

Dfe  IV.  Martii  16^.  Carolus  Emannel  H*  Dux  Sabau- 
diac  com  Francifqa  Maria  AuFelfanenfi  imtrfiAonm^  in  Fa-  . 

.      ■  ■■  -       .  _        ■,  .^^lc 


io%  ■  Cap. F.  Dtmtrimoniu  iBMfiTtum  • 

htio  Regio  Farifienn  contrasit ,  procuratorttn  agente  Comice 
Sueflioncnfi,  dequo  lvnigivs:  *  Jbmo i^.  den ^MoT' 
tii  gefibahm  die  H^ytatbs  Ceremenim  der  AiademvtJfUe  de  Vakis 
emer  Printzejffm  des  verjiorbenen  Hertzags  vou  Or&ans^  mit  dem 
iiertzoge  von  Sweyen ,  tind  in  Ataejenheit  dijien ,  mit  dem  von  Sr* 
ffyheif  hierz»  kevolbtacbtigtett  Herm  Qraffen  v<m  Soifims.  Hiffz» 
um  viard  bodtgedacbte  PnittzeJ^  Braut,  in  einem  gantz  gSld^e» 
^udee  mtfilbemen  Blumen  t  aacb  fonfl  mit  Berlen  und  Edeigefi^ 
nen  au)s  kii/fS(hfie  bekieidet ,  durch  erfl  gemeldten  Grafen  de  ^is-. 
fonst  imdden  SaxmJ^ien  Ahge/hnden^  in  affer  Pracbt  und  Herrlich' 
krit  1  tw»  PaSafi  /rOrleans  in  das  Lonvre  gefiihret « tmd  von  dannem 
vom  Kh'nigey  zwifiben  defen  doppe/ter  Leib^Wache^  ttndiM.Schwei- 
fzem,  in  ^  CapeUe  bey  einer  grofien  Mfnge  zttfebenden  Volcks  he* 
gleitetj  ■aorinneny  in  Gegenvart  heyder  Ksnigin,  des  MonfieuTy  der 
Madamcy  der  MademoifiUe  von  Alencon^  der  Printze^  von  Gmd^, 
des  CarMndts  tt  Efie ,  des  Her/zegs  von  EngiUen  >  und  andere  Eyrfli. 
Bedienteny  vomebmer  Herreny  Dament  tmd  des  gtmezxn  Hfsy  der 
'  ficb  aujs  pr'4cbtigfie  gezieret  hatte ,  der  Herr  Cari&nal  Anthonio ,  ^ 
Heyratks  Ceremomen  verrichtete,  Nacb  denfeiben  •aardfievon  dem 
JOiruge  bey  der  rechten  Hand  bifi  an  Dero  Carojfe  ge^bret ,  itndfol- 
genL  von  den  vorgedacbten  Perfonen  nacb  i^em  PaUafliOrleans 
%egieitetf  des  Nachmittaes  aber  Ihr  da/elbfi  von  den  IQmigL  Maie- 
fi'iten ,  und  den  erfl  erwehnten  attcb  andtrn  Printzen  undPrimzefim* 
nen  dii  Vifite  gtgeben  ^  ttnd  zugUicb  Abfibiedvon  ibr  genommen, 

^  xxxra. 

Die  XXV.  Aprilis  (t  n.  1666.  Margaretha  Therefia,  Phi- 
iippi  IV*  Regis  Hifpaniae  filia  fecundogenita,  per  Procura^ 
rcm,  Ducem  di  Medina  las  Torres  Leopoldo  Imp.  matrimo- 
oio  iungdiacur.  Paucis  hoc  caeremoniis,  fliit  fauum  prout 
DiARiVM  EVROPAEVM  **  uosdocet:  Diefer  Trmer-Tjt: 
rmmefdgte  m  ij.  zj.  diefis,  Qiu^  der  Ofter  &msagy  ttacb  hev' 

•  Thedtro  Cermcnidli.  p.  Sf0.  _- 

••  n».  XKf.  atj'  cx  quo  babet  tVKloi  TbedtfMm  Cu^nmudU 
T^JL^.  40».  tvasxiiii  ffhsatihnt  dtrmit,  lik^LXFl 
e^^.rLn.if» 

-.  '  l^,Mr.d..G00glC 


fir  treeurjitorm,  yo% 

itrkyCakti^}  erwmidertvndJrBUchere  BegangfMjl;  dem  3a 
Yermrtags  batten  aUe  ausBt^fche  Mimfiri  bty  der  KSm^in  Rf 
gentin  AudiemCy  vxtrinnenfie  m  iiefer  Ofter-Zeit  die  Complimen- 
ten  abUgten^  md  ibrer  Maiefiet  nocb  vielOfiem  z»  erlehen  an- 
wun/cbteni  Des  Nacbmittags  aher  geven  Abendtm  6.  Ubr  ^eng 
'tndUtb  die  hisber  fo  offt  und  vielmaBs  verfchebene  D^amng  der 
J&nigl.  Jnfantin,  in  VoQmacbt  der  RHmifcb  Kay/erl.  Mmefiat  md 
Txoar  mit  kleiner  Fracbt  an  Seyten  des  KHmpi.  H$fes  vor.  Hinpe' 
pegen  liejienjicb  an  K^ferLS^ten  umbfo  viel^riicbtigerjebender 
Cnrdinai  Cohmui,  der  Duca  di  Medi 


i  Medina  de  las  Torres^  uadder  Ajtt- 
bajadew  des  Koj/Jersj  l&rr  Grafvon  Piftti^en.  Erwebnter  Dn- 
ca,oder  Hertzog^aefentirte  den  Kojferl.  nerm-hrautigamy  md 
hegabfchfepigen  Abendtnit  eiwraar  pracbtigen  Carojfe  (wor- 
innen  er.  oben  tmTaJi)  undkofiharen  Dhrey,  itt  GefeUfcbaffi  des  Ka^ 
ferl.  HermAmlaffadaars  des  Hertzogs  von  AJha,  Graffens  Pigno- 
rottda  tmd  Hertzogs  del  Jnfatidato,  aufs  Palatium  wiavermablete 
fich  dafe&fi^  wegen  der  Rifmijcb.  J^afferl.  Mqjefiat  mit  b3cbfigf 
dacbtef  J&nigr  Jnfantin.  Die  Zeremotde  gefcbabe  durcb  aen 
JUrm  Cardinal  Chbma^  welcber  aucb  der  Jitrfjerl.  Braut,  in  Ge* 
genojort  ibrer  KSnigLFrauMutter  aUenMimfirentmd  SfoniJcbeH 
Grandes  den  Ring  uhergab,  worauf  die  KSnigin  felbiger  ahbaU 
die  rechte  Hatid  Eef,  die  Spanif.  Grandes  aher  dse  HlhSe  kSffeten, 
vnd  nacb  diefer  T^emome  ward  al/bfort  ein  eigener  Currirer  nacb  m 
Wien  gefcbickt  fdiefe  Zeitmg  anden  Kariferl.  HofTM  Sberbringen, 
Hoc  dc  matrimonio  fic  lcnbit  pranciscvs  wagne-  , 
Rvs  :  *  Ap^arandir  imerim  nuptiartmpampis ,  aula  deJiMat, 
Margarita  Phi/ijfi  IV.  Hifpaniae  Regisfilta,  dudum  Leopoldo  Spoa- 
fa  defiinata,  fedob  immaturam  nuptiis  aetatem^  dslatumfuerat  ma- 
trimonium.  Ingentes  J^es  fecumAuftriae  affer.ehai.  ReBquitPhiRp- 
fujfijium  vTiicum,  Carolum ;  fed'corpuscuio  adeo  Inualido,  vt  nec  vi' 
tabsfore,  nec  baeredem  datutus  crederetur.  Itaque  eRtgm  ie^hus^ 
Jiliae  in  Menarchiae  fpev»  vocabmtttr,    B  magna  erat  exfpeSatio; 

(tmm 
-  *  Sifi,  letfeUi  Tm*  Z/.  ata" 

_     ■  _  nan/sdbv"G00t^[c 


3^4  ^A  ^-    Hemtriamiisfllufirittm 

cMhtam^  tMta  am  dotej  obttetiturae  e£enti  Earttm  n^ta  matcr,  ^z*. 

refia  Ferdiiuntdo  IV.  fremiffa  fuerat.  Mt^a  grandis  tegatio,  qua 
Sponfa  Mediolano  Vtennam  aeduceretur»  Menfibus  hic  aliquot  mnfine 
graui  fumptu  exa3is,  intelieihtm  efi:  Therefiam^  riuali  Ludomc»  ' 
GaSiae  Regi^  (xfftffe.  Quare  vacais  Legatit,  nonfine  infigni  deiecore^ 
^mum  redeundum  fiM.  Qmhusfea  artibus^  feu  autboribus  ad  fa* 
Sumadeo  adhorrens^permbtus  fit  PhiHppus^  pofl  diligentem  indaga- 
tionem,  vnde  rejcifcerent.  ncm  haht^.  Hex  Procerumfiudiif  fe  ada- 
.  8um  excufabat,  qui,  nifitaU  merce  neceffm-iam  tum  Hijpmme  Vyrt~ 
naeam  Pacem,  a  Gallia  redimi  non  pofie^  crederenf,  Diumahant  Piim 
Bticif  Pbilippttm  dolm  fko  ohfecutum^  vices  ferdinandtt  Caejarired* 
dere  voluiQei  qai  nuper  deferta  Hifpaniae  caufa,  Monafierienfem 
Pacem  imijfet.  Ingentem  amicitiae^  quae  inter  vtramque  Domum  - 
'fii  plagfim  infliSam  futfe  in  confeffo  efi^  idque  emptorum  fere  pro- 
cerum  opera;  corrttptelis  eittsmhdij  iam  tum  in  Madritei^em  Aitlam, 
haudfane  timide  ddrepentihus,  Qma  tamen.  Eegnijurtius  omnihitt 
fe  ahdicarat  Therefia,  ne  in  vnum  olim  Imperittm  coaiefceret  Hifpa- 
nia  ac  Gallia,  Margarita  demqtte  vna  etiadehat  tanti  haervs  Imperii, 
Nec partim intereraty  tali pignore velut pofilimiruOjHifpaniae ptsfef^  ..^ 
fionem,  ajferi  Aujhiacis.  At  enim  Imperiorum  arhiter  Deus  muuts 
adhuc  erroribust  baec  defiinata  fttfpendit.  Nuptiahbus  in  caeremo- 
rms  Dux  MetSna  -coetius ,  Caefaris  Sponfi  partes  obiit  §  Lamhergio 
ih-atare^acy  qm  buic  fuccej^t\  fattingio  praefentibus,  Anno 
1673.  altera  vice  Leopoldus  loip.  cum  Claudia  Felicitate.  Fert- 
dinandi  Cardi,  Archi-Dugis  Auftriae,  lineae  TyrDlei^  6* 
lia, Dietrichfteinib Principe  ProcurtttoreOenipontimatrimo- 
niofiiitiun£h2S,de^o  francisc.  wagnervs:*  Haud 
^upofiy  Caefar  iter  aliud,  haud  pauJo  fefiiuius^iiraeciumfStyriag 
vrhem  principem,  nUptialihits  facris  peragenHs  deflinatam  fufcipit, 
Vnus  tum  Leopolaus  jupererat,  nec  protelandas  fPes  Auflriae,  ac  Ett^ 
ropae ratus:  mox  a  Margaritae morte,  QaudiatnFelicitatem injpon^ : 
fam  deligit.  Septennio  ante,  cum  jyrolim  viferet,  formae  pra^im-  . 
tia  taSus  felicem  dixerat  maritum,  cui  Felicitas  obtingeret.  Ambita 
fuerat  a  hcohoEhoracen^,qtupo^  Carolum  Rexfuiti  flringiquetaU 

VttKttfy^ 
"  vita  Le^otdi  Ttm.  L  p.  ^i/. 


MettloJMgBamtmuiuoptahMt.  Oj^t  Hfe  riiu^  Catfari ;  Mariam 
l^fnfem  Thalamyetgrandium  calamitatimconjirtfmnii8us^bo<^que 

Jitis  malis  fttptfftitem.  Nata  efi  CiaudiaFen&narido  Carob  Arcbi^ 
Duce  Oenipontinoi  matre  Anna,  Cosmi  II.  Florentini  ^ia^  non  eris 

'  folum  vmuflate,,[ed  propriis  boais  ingema  /inguarum  periiia,  omni 
repariai  virtutum  a^aratu^tanto  maritotSgna,dignaex  iUoBritan- 
mae  Euripo  fubduci.  Dietricbjieinius  princeps  ^imttm  Oeniponttjb- 
lemmbus  ceremoniis  Jpoisfaha'' caefaris  ftomine  init,  Jacris  vperatua 
Tritentipo  Antiftite.  Inae  Craeeium  dedu3a,mpaaeque  in  Eggen-* 
bfr^iciaatee.*  •       ^ 

^     '   §.  xxxira. 

Poftquam  Parifiis  d.  XXIV.  Feljruarii  1666.  coritraOi» 
Matrimonii  inter  Abhonfum  IL  Fortugalliae  Regem  atque 
Mariam  Franci£:am  Klifabetham,  Sabaudicam,di£hm  Made- 
moifeUe  d*  Aumale  fiafTtt  conclufus,  **  in  eodemque  intar 
alia  fuiflet  definitum,  quod  macrimonium  propediem  porPro- 
curatorem  fit  contrahendum.  Fa^m  nop  Rupellis,  dum 
cx  GalUain  Ijifitaniam  nauigafe  vellet,  de  qufl  Dtarlum  Eu- 
ropaeum  \*  Unterdejfengiengen  am  /7. 2%  diefes  zu  RofcheUe  ik 
einem  Haufi,  tuorinnen  ebemaien  Kifnig  Heinrich  dergrofir  geiegen, 
die  Heuratbs  Zeremonien  zwijcben  der  Mademinfelle  £  Aumale  und 
ibrem  HerTn  Vater,  dem  Hertzoge  von  Vendosme,  als  GevoBrrfdchtig- 
rem  des  Ksnigs  in  Portugali  vor,  'weiche  der  Bifchoff^von  Lien  ver'' 
ricbtetey  viobey  ibm  die  Bijchffffi  von  Xaintes  tmd  Lutjbn  afftftirten* 
Nacb  demfeiben  ftiege  die  ¥rwt%efftn  Braut  oder  diefe  neue  Kffnigin 
auf  ihren  Throny  dero  dfr  Gejandte  von  Portugatt^  (aer  feibigen  Tag 
fefnefr^ntug  mit  la,  Pagent.alie  in  Atiafener  mit  Goid  geflicitter 
iiberey  bieit)  ais  nunmehr  feiner  KSnigin  i^compiementiren  er-. 
Jihien^  Ifh  etiam  d.11.  Augufti  1666.  in  Vlyslbiwnae  portum 
aidpulit.  **j,* 
•  **  §.    XXXV. 

•  Solemnia  dercrlpfit  LTHio  Thcatf.  uerem.  Tbm.IX.f.  4^,' 

•*  eztat.  apud  du  moht.  Ttm.  FLp.  ULp,  m>. 
*  »  Tom.  XV.  p.  su. 

*— '  ITHCK£KS  $cb0M-BibM  Uh.LXVL  tap.  VI,  n,  jx.  Male  igitur. 
'    StruuH  lur,  Pmd,  HeroU,  P.IL  Rt  laskbt 


|0#.  C0f.y,  DtmmmmmiiBt^rkm 

J.  XXXV. 
.  ,  Ad  XV?.  KaT.  Deccmbn  1671.  Elifabttha  Charlotta  C»- 
roli  Ludouici,  Falatini  EleSori?  filfa,  Mec^  cum  Phil^pcv 
Aorelraneni^  DUce,  Ludbuici  XlV^Regis  Gailorum  iracre 
'  per  ProcuracoFai^  Marerchalhun^  Duoem  de  Plcfns  fiur  co^ 
pulata.  Connenerat  de  eodem  in  Contra&i  MacriinoniaU 
d.  6.  NouemfH:.  a  Verfaflfeff  Amchifay  *  his  verbfs.  C  ^a 
^avify  motr  dit  Seignettr  DuctF  OrUens  fren^g  pottr  Fmme\tt 
tpmfe  ma  dirrDame  i»  ^imejpeSMzabetb  CBarfottej  parfu  Mnia~ 
ge,  cwrm  attsfi  ma  £ta  Dama  fren^a  ptitr  Mar*  memSt  Sitipiettr 
Ducf^emeBemnu  i  laface  de  iajaiitte  Eglife  CatffHqae  AftfioS^ 
qae  et  Hiomaine.  At^tSt  fue  le  p-efent  QmtraB  de  Mariaff  fer0 
mis  emreleemvnsdemai^&^iieiirVrifxe  Faktift.ce  qiu  fe  d»t 
faire  tmeffimimem,  ma  £te  Dame  ytnuejfe  fere  tvnMte  jasqi/  em^ 
ta  viiie  de  MetZy  anxjrair  de  munSt  Sle^neiir  Prince  'BJeSeur  F^- 
ii^m,  avec  mt  eqmpage,  meattes  et  Baiitj  canvenatlej  ifa  coiK£tion, 
le  SSeur  Mar&bat  Duc  ^Ui  Fiesfie  Fraffin^fe  trottuera  en  ia  £te  Vilk 
de  Metzie  la  part  de  Sa  Metefii  et  i^niotidit  Seigneur  Ducd^Or- 
ieane,  avec Procuratian  fuffifame pourfaire ie§, epomfailUsaoec  ms 
diteDame_Rvieefieyanmntdrmann£tSiignenrDuc>  EafiateieSt 
SSenr  Mdricbal  ^oufira  en  vertti  defin  penvoir  et  Procnration  mm 
£te  Dame  Prmcefie,  ie  iendemaiih  ai  deuxjourr  aprA  f  arriv^e  da 
ladite Dame Primefie  ^Metx,  avec  toutej lej  foumutez  reqid/et* 
Ape4i  qmi  ia  £te  DemePrincejfe  fira  cvnduite  par  tres  hame  it  tfet 
ptajfante  Prmcefie  Amte  de  Goffzjgw/,  ^  MmtoHef  Qimtefe  Paiatf- 
ne  dn  Rbin,  Dmbefie  de  Baviere  Douairierey  au  Ueu  0»  iltiaira  h, 
mott  £tSeigneur  defe  trouver,  dans  lequeiiieu  le  Mariagefera  ceit^ 
Jirme  et  confmme.  Qua  racione  vero  Ddponfacfo  ip(a  die  6. 
Nouembr.  1671.  Mecis  iiierit  oerafh,  defcribit  diai^ivm 
£ VROFAEVii.  **  „Uncerdic(em  Verlauff  trug  (ich  mic  dcr 

'  PTalczi- 

lAiRiT  tSfioire  ih  tirMee  Tm.  111.  p,  4J0.  ip|jm]a&umd.>* 
Augufti  a  Parifionim  itrbe  dicit  dircefnQet 
*  cxtat  dani  sscvifl,  Tom.  tF.p.jgy. 
**  Tim.  xxy.pi^.  Addc  LaNifiii   Theatrnm  Qerema^te  Aar. 

Uhsf*  I 


fr/namtrm.  }oy 

JPf^leulchenChar-Printzefniictinsuiivcrhafteszit  Dina 
„nach'  dem  dinch  Venninelungder  venrutibten  Pnnceffio 
,JFaIatiae,gebohiiierHertzogin  vonMantua,C)uFdiLinitEin- 
^nrilligung  der  Konigl-  Mareft.  jnFranckreich,  dero  einiger 
jHerr  Bruder,  des  Hertzogens  VDn  Orleans  Kanigl.  Hohei^ 
.ndorch  jbren  gevoHn&htigten  Herm  Alanjuis  ae  Bethune, 
„deni2.0£lobr.zuStrarsbuiKbe^]hrerC}iur-rsiiitl.Darch1. 
„zu  Ffaltz,  iind  dero  vielgeudbte  Tochter,  Printzefle  £)i&- 
,„beth  Cfaarlotte  DurchL  geztemend  ehdiche  Werbung  chua 
^hflenidarzuIhroChur-Fiirfl].  Duidil.  Dero  Viiteil  Cori- 
,jlen3  gmtoi,-  und  niichft  der  Ihio  von  dem  Koiiigl.  Ge- 
„vol]iSi%t^;teDedrchehener  Verficherung,dafs  hodigedidi. 
„ter  Princzeflin  DurchL  in  Dero  Religion  nnd  (Gemflens- 
,^reyfaeit  nichtbeeintiSchdgetwerden  ^lle,  der  Heuraths* 
„Articii  vonlhrerChur-Fmftl.und  inehrhSch%edaditen 
„PrinrreHin  Durchl.  Duidil.  fo  dann  Nahmens  der^onigl 
„Majell.  in  Franckreich  and  Dero  Herm  Bruders  KSnigL 
jloheit,  von  mehrgemeldten  Herra  Marquis  de  Bethune, 
«vczmdg  deflen  habaider,  aind  in  originali  UberreichRr  Voll" 
„inachten,  unterfchrfeben  und  gdie^t,  darauf der  Heuraths- 
,,Contra{3  vaftatet,uiidvi>nBuerK6ni|;L  M^eltund  de& 
„Hertzogen  von  Drfeans  KSnigl.  Hoheit,  wie  auch  aii  ftatt 
,y[hixrChur-FiiriH,  und  derPrintzeffin  Durdil.  Durdil.  voii 
„dem  Chur-Pfaltzildien  Herzu  OevallinachtigtenKefiden- 
,fai  Herm  Paur  von  Kammii^n  vollzogen  worden,  auch 
„hievon  offtgemeldter  Herr  A&rguis  Cfaur-Fiiiftl-  DurchL 
„die'Expedition  -m  Strashurg  zugeftellet,  fo  feynd  darauf 
^hJichftgedachterFrinceflinDurchl.  Cmtt.  lhremFraiien.Zim> 
,^er,init  der  audh  hochftgemeldtcn  verwitdbten  PrinceQin 
,^atinaeDurchl.  den  i.  ii.  diefes  von  Strafsburg  a  T  incogni- 
„tb,  iveilen  es  des  Heitzogen  won  Orleans  KSnigl.  Honeit 
„al&  verlanget,  nacher  Metz  verreiBeii  wofelbft  ofit  hSchft- 
„be<agter  FriiiczelSn  DurchL  Nahmens  des  Henu  Hertzo- 
Rr  »  „gen  - 


je|  Ctf.y,  Dt mtirimmu ill»frhm 

ySaivm  OrleamKfiniel.Haheic,  vortDero  GeVoilmSchtigeen 
^wfandcenMarechalDucduPIeflisFnslinjWelcher  lichSlda 
,^c  des  Hertzogcn  KSniglJIoheicgantzen  Hoflhtt  befunden, 
„durch  den£rtz-Bifchofftu  vomAnbrun,Bifchoffen  zu  Mctz 
„den  6.  i6.  diefes  in  der  Kirchen,  in  Beyfeyn  der  Marefchaux 
„de  Crequi,  Vaillac,  Gerainbant,  und  vieler  anderer  vomch- 
„mer  Frana<i(ift:her  Hcrrcn  und  Danjpn  offend.  gedrauet, 
„darauf  das  TeDeum  I^damos  gefungen,  die  SciiSk  geltif^ 
^und  derPrinceflin  DurchL  untereinen  HinnneI,fo  von  den 
^athshcnn  dcs  Orts  getragen  wordeti,  aos  dem  Chor  in  die 
,^utlch,  und  daraufind«KdnigsHai]6gebrachc,aIIda  lie 
„an  einem  Tilch  allein  liczend  in  einen  oneocl.  Gemach,  da 
,^dermanu  zugelaflen,  tnSirt,  von  des  Henzogcn  KonigL 
.^oheic  Hofft^  bedienet,  der  lelbigen  Nachmittag  von  dem 
-  „ParIa'Iflent  und  denen  Corps  de  la  Ville  compiimenciit,  und 
„auf  den  Abend  mit  einem  Feuer-Werck  verehret  worden, 
„und  in  fumma^alles  mit  allen  m^lichften  Ceremonien  und 
„SoIennicSten,  zu  jedermanns  grofur  Fieude.uad  Veigniigea 
^aa&  prachcigfte  eigaogen.  * 

§.    XXXVl 

In  TraSatn  macrimoniali  incer  Carolmn  It.  Regem  Hi- 
^nniae  acque  Mariam  Ludouicam  Philippi  Aurelianenfls  fi. 
ham  d.  XXX.  AugufK  1679.  **  condufb,  macrimonium  per 
Frocuratorem  iamdum  aefim'ebacur,  hls  verbis:  Premien- 
nmt  C,  efl  i  ffffvmrj  atufa  Maiefl/  Tres  QyrStienae  prmet  de  dott- 
ner  en  nom et ioi de  Mariaieafa Majefli Cathoiiqtte,  tdSeret^lJimt 
Frittcejle  Marle  Louifei  a  ce  prefevtef  prscedante  fiuj<  /'  autmte  de  /o 
Majefti  Tres  Chrhiettntt  qttt  la  cherit  et  veut  hien  la  marier  cmtne 
fi  elle  l  ejleit  fa  protre  PiUe,  cmme  aifff  prmet  fa  Majeffi  Catholi.^ 

qut 

•  Addc  LiMiilBl  m/eif.dt Lnk  XIV.  Tem.  ia.t.tt.  tlHH 

■nm.  ir.  f.  t).  '        :     . 

>•  ciiat.ibn  •ECflil  ]in,/r. «.  CZjr;XiL«^         , 

'   .  n,,r,db,Goot^le 


/per  procnrtmem,      :  309 

fitf  fifirefemei  fir  U  Marqms  de  IjM^Bah^es  fm  A^^aieur 
xtreordinaire  ^frendre  hfanme  et  EpBufe,  la  Sereniffime  Princejfe 
Marie  Lfivife^  peur  Stre  le  dit  Mariage  paffm  aceompli  etfolenm- 
file  pl&tSt  qtte  faire  fe poyara  fuivant  Us  amfiitutions,  et  en  face 
de  iafainte  Egltfe  Cothoiiqm  ApofioUque  et  Romaine ,  par  parohs  de 
frefent  en  la  G>ur  de fa  Majefie  Tres-Chretienne,  par  tres-haut  et 
puijfant  Priiice  Lovis  Armand  de  Boftrbon  Prince  de  Conti  chargide 
ia  Precuration  du  dit  SeigneurRoiCathoUquey  cor^ormAnent  i  la  di- 
Jpenfe  Apofioliqne  fur  ce  obtenue  par  les  parties^  pour  lever  If*  empe-  • 
chement  que  pourroienty  apporter  ies  degrez  de  parente  confmgmmti 
^fem  entr"  eUes.  Eodem  tempore  etiam  hoc  matrimofuum 
per  di3um  -legatum  eztraordinarium  fiiit  conclulLun,'cuius 
caeFemonias  cw  radone  defcribit  de  ^imieres:  *  Imm- 
fiasement  apris  la  ^Paix  de  Ntmigue,  le  Marquis  de  los  BalbazM 
vint  avec  le  Cara&hre  d*  AmbaJJadeur  extraordinmre  en  Prasice^  de- 
mander  enMariage,  pour  leRoi  d*  Efpasn^Jm  Maitre,  Marie  Lomjky 
<r  Orl/an^  JiUe  de  Philippe  Duc  d  Orlfans.  et  de  Henriettt^  fiQe  da^ 
Charles  premief  Roi  i*  Angletterri.  llfitjon  entr/e  publique  a  Pa- 
ris  le  u.  luin  avec  beaucoup  depompe  et  de  ma^ficence.,  et  fut  rtd 
anjvite  i  t  Audience  du  Roi  a  St.  Germain  en  Laie,  avec  tout  P  ac' 
tiieil  qtt'  il  venoit  propofer  devoit  $tre  le  fceau  de  la  Paixi  la  Vrin- 
cefie  mfut  acsordie,  et  la  Cerentmii  s*  enfita  Fonteneblau^  au  mois 
^AoHt  de  la  moniere  furoante  $  Mademoijelle  /toit  condmte  par  Mr, 
leDaufm,  qui  lui  donna  la  main  droite»  et  Monfiettr  la  Gattcie,  E3k  . 
avoit  une  Monte  de  gaze  raiie  £  «r,  qui  avoitfix  aunes  de  iong,dont 
ia  queve  itoit  portee  par  Mademoifelle  d'  Vahisja  Soeur,  M^demot* 
feue  d'  orleqns,  Madame  la  Grande  Duchejfe  de  Toscane,  et  Madame 
de  Guije  toutes  trois  defcendantes  de  Ilenri  le  Grand,  vencient  aprhy 
tt  itoient  fttivies  deMesdemoiftUes  de  Bloisyde  Mantes^  et  de  la  Du- 
chejfe  de  fiemevil.  La  Reme  irouua  le  Roi  dans  Jbn  grand  Ceimet 
Jur  une  Eflrade ,  itant  accompagne  ,de  M.  le  Prince  m  la  Rochefur- 
yan,  deMIe  G/mte  de  Vemanmt^  de  Mr>  le.  Due  d»  Matnej  et  de 
Rr  3  Milt 

•  Bif.  ie  levit  TJV:  Uv.  W/.  p.  ts.  Jiqq.  Similon  RelatioDcm  «• 
lubet  I.VKIGI7I  TheMtre  CterimenUti  Tenu  V.  p.  41/.  Add«-/ 
VIARIVU  BTKOjrAETU   Tom,  Xlh  P.t99»i»t.   Addfi  fcAftllT 


je|  Ctf.y,  Dt  mtirimmuilliifriiim 

yStavm  OrleaiuK6nigl.Haheit,  vortDero  (jieTOlIinSchtigeen 
^Ge&idten  Maiechal  Duc  du  Pl^lis  Prislin,  wdcher  (ich  allda 
^itdesHertzogenK6'niglJ{oheitgantzenHof!lattbefundeii, 
„durch  den£rtz-Bifchoffiu  vomAnbrun,Bifchof{en  zu  Metz 
'„den  6.  i6.  diefes  in  der  Kirchen,  in  Beyfeyn  der  Marefchauz 
„de  Crequi,  Vaillac,  GeraAibant,  und  vieler  anderer  vomeh- 
„mer  Frantzfififbher  Herren  und  Dan]pn  dfTend.  gedrauet, 
„darauf  das  TeDeum  l^damus  gefungcn,  die  Stiick  gelfift, 
„und  der  Princeflin  DmchL  unixreinen  Himniel,fo  von  den 
„Rathsherm  des  Orts  getiagen  wordeU,  aus  dem  Chor  in  die 
^utfch,  und  darauf  ind«Kdnigs  Haufsgebracht,allda  (ie 
„an  einem  Tifch  allein  fitzend  in  einen  dnaDtL  Gemach,  da 
„iedermanu  zugelaffen,  traSirt,  von  de$  Hertzogen  KonigL 
■^oheit  Hofflaat  bedienet,  der  felbigenNachmitcag  von  dem 
-  „FarlailTient  und  denen  Corps  de  la  Ville  complimentirt,  und 
„auf  den  Abend  mit  einem  Feuer-Wertk  verehret  worden, 
„tmd  in  fiimma  alles  mit  allen  moglichflen  Ceremonien  und 
„Solennic3ten,  zu  jedermanns  grofler  Freude.uad  Veigniigea 
„w&  pdchtigfle  cigangen.  * 

$.  XXXVL 
In  "foEtaa  matrimoniali  inter  Carolnm  It.  R^on  Hi- 
Ipaniae  atque  Mariam  Lodouicam  Philippi  Aorelianenfis  fi. 
liara  A.  XXX.  Auguffi  1679.  **  conclufo,  matrimonium  per 
Procuratorem  iamdum  aefim'ebatur,  his  verbis:  tremm- 
taent  C,  efi  a  /fovoir,  quefa  Maitfit  Trtr  OsrStittme  prmtl  tlt  dm- 
ner  tn  nom  ti  loi  de  Mariaieafa  Majefi^  CathtJiaue,  la  Strtm^e 
TrinttBe  Marie  LBiiifei  k  ct  prefente,  fnmctdanlt  fuut.  r  antmlt  de  /a 
Majtfi/  Trts  ChrStiemej  qtii  ta  tbtrit  el  veui  hien  la  marier  comme 
fi  elie  l  tjleit  fa  fropre  fiutj  totnme  ani^  promtt  fa  Majefii  CatboH^ 

•  Aiit  LiitiiitEi  afoir.ielMbXir.  Tm.m.t.sik  t.Ji»lt 

■am.iy.f.U.  ■     . 

-.  as».imt  nctiii.tiin.iy.n.CtXn,t.43f. 

■  .  , -»i»,Goot^lc 


,%tf  prKwrattrem,      T  309 

4Mie  rtprefetttei  tar  U  Marqms  de  tnt-Balh^i  fm  ATaiajJadeur 
fytraordinaire  deprendre  hfemme  et  Epeufij  U  Serenijjfitae  Princejfe 
Marie  Droifi^ptiur  itre  te  dit  Mariage  paffm  eccompU  etfilemni- 
ft' le  plikSt  que  feire  fi  pottrra  fuivant  its  conflitmions  ^  et  en  face 
dt  ie  fatnfe  Eghfi  Catholique  ApofioUque  et  Romaine,  par  paroles  de 
prefent  en  la  Caur  defa  Majefie  Tres-Ojretiemtti  par  tres-haut  tt 
pmjfam  Prihce  Lovis  Armand  de  Bourbon  Prince  de  Conti  charg^de 
la  Precuration  du  dit  &ignettr  RoiCatholique,  cenform^ent  i  la  di- 
Jpenfi  Apoftoliqtte  fur  ceobtenue  par  les  parties^pour  lever  if*  empem- 
chement  que  pottrroient  y  apporter  les  degrez  de  parente  confangdtniti 
quifma  entf  etks.  Eodem  tempore  etiam  hoc  matrimonium 
per  di£him  legatum  excracn^inarium  fiiit  concluluoif  cuius 
caeFemonias  c^i  ratione  defcrihit  de  ^imi;ER£s:  *  Lnme- 
diatement  aprh  2a  ^Paix  de  Nimigue,  ie  Marqttis  de  ks  Batkazies 
vint  avec  le  CaraBhre  d*  AmbaJJadeur  extraordinaire  en  ^ance,  de^ 
mander  en-Mariagey  pour  le'Roi  d* '  E/Pagn/Jm  Maitre,  Mdrie  Lovifi, 
rf*  OrUan^  fiUe  de  Philippe  Duc  d  OrUans,  et  de  Henriettt^  Jiile  da^ 
Charles  premief  Roi  d^  Angletterri.  llfitfm  enltie  puhliqut  a  Pa^ 
ris  le  II.  luin  avec  beducoup  depompe  et  de  magmficence-,  et  fut  recA 
enjvjte  i  t  Audience  du  Roi  a  St.  Germain  en  Laie,  avec  tout  P  ac- 
'  cueit  qu'  it  venoit  propofir  devoit  itre  te  fieau  de  ta  Paix,'  ta  Prin- 
ceffe  luifut  acsordiei  et  la  Ceremmii  s*  enfith  Fontenehtm  au  moit 
ff  Ao&t  de  la  maniere  furvante ;  MadmoifiUe  itoit  cmduite  par  Mr, 
leDaufin,  qui  lui  dmna  ta  main  dreitef  et  Mmfieur  la  Gatici>e.  Ble 
fivoit  une  Mmte  de  gaze  rai/e  d"  er,  qui  avoitfix  aunes  de  tmg,  Amt 
la  quev^  itoit  portee  par  MademoifeUe  »■  Vahisja  Soeur,  Mqdmoi- 
feUe  d'  orteans,  ^adame  la  Grande  Ducbejfe  de  Torcane,  et  Madame 
de  Guifi  toutes  trois  defcendantes  de  Henri  le  Grand,  venoient  aprh, 
//  iteient  fuivies  de  MesdemoifeUes  de  Bloisjde  Mantes^  et  de  ta  Dit^ 
ehejfe  de  liemevit.  La  Reine  troteva  te  Rei  dans  Jon  grand  Cahmet 
fitr  une  Ejlrade ,  itmt  accmipagni_  de  M.  le  Prince  de  ta  Rocheftir- 
yanj  deALtt  Cotnte  de  Vermanmis,  de  Mr*  le^  Duc  du  Maine,  et  de 
Rr  j  M:ia 

*  Bif.  it  Uvis  Tlf^  liv.  Pllp.  it.Jiqq.  SlmHon  ttUtiaatmtX' 
tubet   tVHioiTt  Tbtttro  Ctermgnislf  Tm,  y.  f.  4^/.  Adde-' 
jPiARirM  BTftorAfivu  Tm,XLhp,isp,i9t*  Addt  fcAfttiT 


jiQ  Cip.  V.  Dt  mtrimtSi  Wafirim 

M.  f'  Dui  JiVennJi»t,  almt  JerrKre  lui  itnfiniuml,  0t  intm 
U  mi  taili  far  liipuUt  ity  tnmt  titi  Ecriuin.  Lt  Siem  ft  xdt 
i  h  tnmgauhe  Jtfa  Maiefi<-  mnit^  a^ttn  ftutibl  ikrfiirt  Btci 
it  Itt  Frinai  «  Primftt  (pB  la  jiavciail,  imnt&au  tud^ftir  t  B- 
irtdf,etfivarmt  i  ta irme it i la gmAi Jm  Haienfvrme  it m 
Jmi  -Circle,  Cepmdaia  M.  le  ChavOiir  Je  LnTaive,  MKmfapi 
ie  M.  Je  Marfuii  tte  Uxdti,  graml  Mlilre  ikt  Ciranmet,  et  lle 
Mr.  Bumeail,  Imreduaenr  dei  AmiaJJadeiiri,  etdt  alli  preadre  li. 
le  Marquii  de  los  BtUazei,  jui  lcgeoit  i  f  HStel  du  Ctevtd  Uttnes 
dani  lei  Canfet  du  Ra,  et  aprii  im  mair  fait  irnirfer  KmteU 
Cour  t^  iiy  awitune  Cempagnie  de  Gerdi  frencoife  i  Om^  et 
me  ^deSujfei,  il  le  mena  Chez  M.le  trme  ie  Cnii,lequdlere- 
eul  Jdieut  tt  t/ lamci  iiue  deiut  pti  ven  hu.  L' Alilujiidemr  U 
fris  de  le  mener  chez  le  giiyiif»  de  fahre  It  Orimmie  iei  Fum- 
cmllit,  et  ili  iBremfe  mittre  diiiu  It  CaroSi  Ju  Koi  luprii  Ji  t 
EladSer  dtfer-i  Oievai, ib  traverferent  U  Cour  deiFontaJnet,  it 
defceadiml  m  lai  dlj  Eicaliir  des  SSnx,  o»  les  eent  Smjes  de  U 
Carde  fe  tromiirent  ramez  en  Me  fur  let  Jepex.  el  furent  resui.  i 
la  porte  de  la  Salle  Jes  GarJespai  M.le  Duc  de  tuxemlmiri,  tiim- 
me  en,  eimt  Capitaine,  Uiiuil  lei  CmdiMt  Jmi  le  Ceiinel  iu  goi,  <m 
U.  le  frince  Je  Conti  mirn,  mmt  P  AmiaJfaJeitr it  Efpagneift 
dtale,  11  Mr.  le  Chivalier  Ji  XDrriuneifa^gaudte,  le  Irinie  juat 
pr>ifaplacitAtii^adiur/-iipnchaJuJtinp«trJilifmremam-  , 
pimmtMntmiulM/inMaitre.  Jlfetma»itenparlimtjir^uu 
nluleifrhicetielaMmfonBiiileet  Mr.leChevaliet  ie  Igrraiie 
in firmt ie mlme.  /Im-tit ijue ai  fiincei furtninmtezfur  T 
Ejtraje,  Mr.  ii  Chancelier  y  monti  mffi  it  prit  fa  pjice  ierrien 
le  Roi,  i  la  Miin  Jrale  Ju  Fiuteuili  flu^ursSeignems  ie  miripie 


'  fa  mtm  fouchec  Aprii  celaMr.  ie  tmtfmi  f  mtmca  mprii  de  U 
tdUi,  it  leuri  Mije/lez  f  (tint  ijifet  imiJenrs  Fimeiiili,  il  cimf 
menea  li  leSure  iu  Contrltt  1  maitSpeineeut-il  li  une  panie  del 
quaiiuz  du  M  it  E^guyi/ue  faMijeJli  dit,  e"  eji  ifez,  el  la^dej: 
pufipia  la  OmtrSt.    U  Rtini,  Monfeipmir  U  Datifai,et  lei  Vrl». 

DanzedbiGoOt^lc  " 


ftr  pnamirm  3:11 

maPrrii(iJit  cbbMuJm  SUale^mni^JairkRofaiaie 
^i&rte  ffpnt  ^h  Mn  t  Jiffia£adeur,Jigut  zm  feid  it  f  mare 
ttte.  CiIeeraitfdr,MiltCiirSiuldeS(Slhn,Tef>(tudeJefbii- 
hif  PmitjKittix,erJiavi  de  M.  F  Evfme  i  Arkr,  a  def  JM  1* 
S.liK,AimllmerfduRti,d»P.dtUCbiuJe,eafejliiirdeSaMii)t- 
fii,  et  de  (ful  quet  autres  ferfimes  Ecekfiallimet,  ettra  ^nt 
k  Caiina  du  Rai,  ou  il  /  aflt,  dam  mfaiaeSil  <fl  mUd  ntxit 
frefarefurt^raievif-i--asdtSaMa3efii.  La-ieffiu Uaie- 
imifeBe  kaxt  menitfar  Mmfiiiiiair  le  Daufin,  etfar  Mei^egr, 
i  afrofha,  et  Af.  k  Prince  de  Qmi,  i  itaxt  mif  i  leur  maiii 
'  irMe,frtfeiita  ler  Difienfif  de  Rmie  et  la  Frociiratim  du  Rai  it 
M^gm  auCardiiial,  i^ljiteiijiiiie  laCeremimiedefFiani;ail- 
kf,  et  demtixia  i  ce  Prince,  f  il  frmeiiait  ac  nom  de  Ctarkfji- 
am,  Kdi^  ^dgne,  lefreiSrepurfemmeMarieLmfeit  Or- 
Uatismilxnnoitlafrelhtte^SltrquoikPrinciietantiiiclin^ 
Te^3iin^meiit  iniatit  k  ijii,pmr  demander  ta  femilfim  de 
farler,  refaidit  ^  eui,et  Madenmfetk  mjit  dtmeme,  lort  me 
k  Cardiiittlbi  dtmanda,  Si eSe  framtrtfif  de.frendre  k  Ra  i 
Bffagiie foierjm  Mari,  Lefjiaiifaitksainfi  aclietles,mje fri-  - 
.farafoarlacetebratimdHMarragekkndemaiii.  On  avoit  choifi 
lagraiide  cbi^lk  duChateaafour  kSeudehCirimonie,  Oit 
Jfavoit  ekvi  au  milieu  ane  Efirade  de  tnit  degrez,  et  comerre 
enrilremenr  $  wi  Ti^t  de  Perje  afond  ior,  k  queliroitcoiitiert, 
i  m  aurre  lafis  de  veleurt  viokt  femifar tout  defieurt- de-Ht 
Ser,  ^  occttfoit  JeiJement  tEffoce  <nf  kfPrinceptduSangde 
vaeia  aooirpiace,  afris  quoi  k  Tafif  de  dejbuf  tontiimoit,    Aje 

■  hut  de  lEffrade  ily  aant  un  Prie-  DieUf  aa  dejfiit  du  mel  Ittiient 
rrUf  Dair  du  memeveloarf  viokt,  (emlr  aujfidejieurs-de  lis  &  ori 
etcettroitDiaf,^iattsfantenfembk,  i{  enformnent  qt^  un/eul 
aa'/(ienioitJiirtoKreCfi  largeurderEfirdde.  Leurf  M/tjefiez, 
itant  entrees  dant  la  Cbmelk,  /  avaniirenr  wrt  l  Efirade  etfri- 
rentkarfflaeesafrifduPrie.Diea,    MademafeUeJemitentre 

'  Uurt  Mmefiei,  et  tmi  ki  trincet  et  Prineejfet,  /  iltntflacez 

fekn 


.^le 


fiJm/furrMgy  le  Cerdinsl  de  Boiiilhn  parut  revHu  de  fei  kshit/ 
Poiaificaux.  Ilfaiua  t  Autei^  ie  Roi  et  la  Reine,  et  /  alU  as- 
feoir  dans  tm  famemi  f «i  iui  avoit  He  prefarifw  ies  degrez  de  t 
AtteL  Eitjvite  ieurt  Afaje/ttz^  /iievies  tUs  Princes  et  defis  Prmcts- 

'  fis  qtu  itmm  derriire  eHesfius  Je  baut  Dais,  en  defiendirent ,  et 
aUirent  h  P  Autel ,  Monfetgneur  le  Oatf/h  et  Mmfieur  menirens 

.  Mademoifiiie  fur^ites  aupris  de  M,  i<  Cardinai  de  BoSiiOor^.,  et  iui 

'  eputtirent  ia  mam.  M.  ie  Marquis  de  los  Baiiazes%  qm  hoit  toA' 
jeurs  occompa^de  M,  ie  ComteduBriemie,  amduifit  M.  ie  Prince 
de  Centt  ou  ptide  fAutel^  et  ce  denuer  /  itam  ms  a  ia  Main  droi- 
»e  de  Mademmfelie  y  M^ie  Cardinai  de.Beiiiiion  commenge  ies  C&i ' 
motttef  d»  Moriage.  M.  de  kf  Balbazes  iui  avoit  prifemi  dans  U9 
Bttj^  treize  pi^cesd^or,  et  tm  amteau  ^or  et  4*  argent  miiez  em* 
fembie  j   et  te  tout  aiam  itiheni  paMe  Cardmai,  M.  ie  Prince  d* 

■  Omi  mit  P.amteau  au  ^uatriime  Doigt  de  ia  main  gauche  de  Made- 
moifeSe ,  et  iiti  donna  jes  troize  f^ces  (P  or  enfoi  de  Mariage  potir 
le  JRoi  d  E/pagne.  Sur  quoi  le  Cardinai  aicmtfait  les  mSmes  deman- 
des que  a-devant  k  t imet  at  atttre et  eux oiant  ripondu  de  mSme 
,  Ptiu  ceiafutfttivi  de  ia  Bmediffion  nuptiale.  La.  PrimceSe  fiu  &- 
fms  cf  temf-la  tofitoitrs  traitit  en  Bemet  jnsques  ifin  iepgrt  poi^ 
tE^gne» 

f  xxxvn. 

Paulo  pbft  d  XXX.  Decembr.  1679.  ComraOas  Macri- 
inonialis  inter  Ludouicum  Delphinum  acque  Mariam  Annam 
Qiriftinam ,   Ferdinandi  Mariae.  £le£h}ris  Bauariae  fili^m, 
Monachiifuit  conclufus,  "^  in  quo  conuenit  :  Prermremem. 
Qu*  avec  la  grace  et  kenediffion  de  Dieu ,  preaOabiement  o^teniie  ' 
laifpenfe  de  fa  ffainteti ,  a  raifinde  ia  proxtmtte  et  confimguiniti  en- 
treMoi^eignetsr  ie  Dauphin,  et  la  Sereniffime  Princejfe  de  Baviere,  ' 
ils  fajfent  celebrer  leurs  EpoufaiUes  et  Martage  par  paroles  de  frefint, 
feian  la  forme  et-folenniti  prifiritte  par  ies  facrrzCanoni,  et  Con~  . 
fiitutions  de  i*  Egife  Cathoiique ,  Apofioiique  et  Romaine^  etfife- 
rent  ies  dites  EpoufaiUes  et  Mariage  au  Palais  Eie3orai  de  cette  viUt 
de  Mumc,  en  vertu  tUi  pouooir  et  cmn^ffimy  qui  fera  i  cet  effet 


■  fer  prMtNmmi  1*1' 

itimifar  inm£t  Sitgntur  le  Otutpbw,  tjm  h  rati/iera  et  actmpHra 
en  perfmtK  quand  lo  Sereni^me  l'rmcejfe  Marie  Atme  Qjrifiine  d» 
Bamerefera  amende  et  arrivee  en  Frahce  \  fnon  dit  Seigneur  leDaw- 
fbin  fe  joigttmt  avecfbn  Alteffe»  et  reievant  iet  ^nedi^ivnsjie  P  , 
E^lifei  etla  conclufian  et  rat^cationdu  dit  Mariage fe  fera  dans  le  ■_ 
tems  accorde' et  concerti  entreja  Maiefii  et  Menfiemr  le  Duc  Maxi- 
fmlien,  mqnalitiit  Admimjtrateurytt  legitimeTitteur  etCurateur, 
RicusacqueCeremonias  huius  perProcaratoremcelebratima- 
trimonii defcribie  ro. chrtstianvs  i-VNicfivs;*  Nach'  . 
dem  die  Heyrath  des  Oatiphins  in  Franckrekh  mit  der  CBur-Baye- 
rifchen  Prinrzeffin  voUiommen  gefihio/en ,  ge/chahe  den  2g.  fan.  die 
Verm^tnng  in  dem  Herules-Saal  zu  Munchen,  loobey  Ihrv  Chur- 
Furjil.  Durchl,  in  Bayem  auf  erbaltene  Volimacht,  des  Dauphins 
Stelie  verireten ,  und  der  Herf  Coadjutor  von  Freyfingen  die  Tratf- 
mgs-Cer^monien  verrichtet.  Einige  Tage  zuvor  langeje  derHertTJog 
von  fre^ai  irt  der  StiUe  mit  den  Heyraihs  Prafenten  dafelbfi  an^  da* 
■von  aUeindieEdeigefieineaufxoooooCronengejch&tzetiourden.  Nach 
"  4er  Trauung foigete ein  herriiches  Mahl-,  unanach  demfeihen  joard 
em'  leunfiiiches  Feuer-lVerck  geworffen,  leeJchesJeinen  EffeS  nacbfei* 
nen  Wunfchmit  grsfier  Ergiitzftchhit der Zufcbauer  gethdn ^  unt^r 
vieimahiiger  tS/img  des  Gejctmtzes.  Hieratif  begab  Jicb  dte  nun~ 
mehrige  neue  Gemahiin  des  Dauphinsnach  Franch-eich,  und  langta 
endiich  nach  vielen  tmter  Weges'genojfenen  Ehren  Bezeugiingen  z» 
Chaims  att ,  aUmfie  shrenfoiennen  Einzug  hieite.  Nachdrm  Ein~ 
zug  derfelben  gefchabe  B9rechte  Copuiation  und  Hochzett,  sndem 
der  Cardiifai  von  BouiUon,  als  Grofi-AUtnofen-Pfieger  von  Franci'. 
reicht  demMonfieur  le  Dauphin  die  ziveyte  Heyraths  BenediBion  in 
der  Saai  Capelien  des  difch&Jfi.  Pallafis  in  loeicbe  die  Madame  /« 
Daupbine  von  Jeni  Hertzeg  von  Richeiieu ,  ait  dero  ChevaJier  d'  hon- 
neuTt  und  dem  Marechai  de  BeUefms.,  ihrem  Ober-StaUmeifier  ge- 
fuhret  Tvorden,  Nachdetn  fiun  erwehnter  Cardtnal  dreyzehen  Gold^ 
fiucken  un^  einen  Ring,  toeicher von  Gold  undSHber.tmter^  einander 
vermifchet  wary  gevseyhei,  fragte  er  Br'autigam  tmd  BiatU  mit  er-  . 
hakener  Stimme  :  Lttdvjig ,  Uauphitt  von  Fi-anckreich^  rooUet  ihr 
.    ■         ■  '  Matiam 

*  JbeatroeaereMonislip.  n,p,4^,.Aiimt.i>UT  Tm.y.^.S4, 

StrmiiIiir.Prud.Heroie.P.nl  Ss  • 

■  .  l^anzedbvGoOt^le 


314  O^  V.  De  mstrimcmis  iJ^i/lriim 

Mariam  Amm  Cbrifiinam  ViSariam  ven  Bayfrriyfi  aUhier- gegeti' 
vtdrtig  ift,  zit  eurer  Gemahiin,  mdihr  Maria  Anna  Chriftina  Vi3»' 
riavon Bayem.  •woliet  ihr  Luei-ivig^  den-DaupJnn  in  Fianckreicbz» 
euretn  Gemabl  haben  ?  Als  fie  nun  hpderfeitr  mit  la  geantioortety 
hat  der  Cardinal  dse  obgemeldie  dreyz£t>en  GoldStuck  und  deft  ^mg 
iem  Mmfieur  le  Dauphin  uberreichet,  ivelcherden  Ring  derMadame 
la-Oauphine  an  den  Fmger  gefieckt .  und  ihr  die  Goid-Stutke  aitf^e 
Ebe  gegeben.  Nach  geendigten  fijUhen  Cenwonien  gab  der  Cardinal 
den  neuen  Ebehuten  den  Seegpi ;  und  viard  femer  eine  kffilich* 
Mablzeit  angefieUety  das  (^efchutzgelofietyUndvUIekoflbare  Feuer'  . 
nsierck  angezMndet.  Des  andern  Tages  gieng  diefe  KSrtigl^  GefeUm 
fchdffi  in  die  Mefie^  •me/cben  Dienfi  aer  CarMnal  felhfi  verrichtet, 
uitd  loar  dieKJrcbe  Uberaus  pracbtig  vm  unten  bifioben^bebangen 
undmit  dem  Silbenverck  der  KimigL  Capcl/e  gezieret.  .  Nacbgehal- 
tener  Mefie  bfgabenficb  Mmfieur  leDaupbin  und Madame  ia  DaU' 
.  fbine  zum  Altar,  itnd  knieten  beyde  aufdie  vor  Semfelhen  iiegendt 
Ksifien^  da  der  Bifcboff^wm  Orleans,  als  Ober-AUmoJen-Vfieger  dei 
kiinies,  und  der  Bifcboffvon  Condom,  als  Ober~ASmofen-i^fiegerAr 
Ma£ime  la  Daupbine,  eine  Decke  Vffn  St/berfiiick  dem  Monfieu^U.^ 
Dauphin  und  Madame  U  Dauphine  aufibre  htdupter  ausgebreitet, 
md  diefelbe  mcht  eber  Viieder  berabgethan,  bifi  dafi  diegemshnl. 
Gebetb  verricbtet  •uforden.  Nacb  emgebiirter  Mefie  y  md  verrichte* 
ten  Gettesdienfi  bat  man  0ch  meder  in  den  PaUafi  begehen.  Des 
Mittags  nacfo  voUendeter  7iffij  baben  der  Madame  la  Dauphineih^ 
re  vemebmfie  Bediente  den  Eyd  der  Treue  abgeleget,  Bfii.  der  Herr 
Bijcboff'  ven  Qmdomt  ibr-  AUmofen-Tfieger ,  bemacb  die  Hertzogin 
ven  Riehe/ieu,  als  Dame  d^hanneur,  die  Marfcbal&n  von  Rocbefarty 
alt  Dame  d*  Atour ,'  £e  Marggr'ifin  von  Maimeium ,  als  TitAeyte  Da^ 
fne^Atour,  der  Duc  de  SscbeJieu ,  a/s  Chevalier  d^honneur ,  der 
Mar^uis  de  Be/iefoni ,  a/s  in  Atwefenbeit  feines  Herm  Vetters  dia 
SteUe  det  Oberfien  Sta/kneifiers  vertretendy  der  Herr  von  Cboma'. 
ranta,  a/s  Oher-Hvff^-Meifler^  und  deffen  Sohn  derHerr  Chonart, 
ait  Surintendant ,  und  dir  Herr  Fagon ,  a/s  vomehmfier  Leib  -  Me^ 
dicus.  Den  p,  Mart.  erhubfieb  dergantze  HofnschdemlMfi-Haufi 
des  Bifchoffs  von  Cha/on.  Den  lo.  gieng  dte  Reife  nach  Rbeimst  oid 
-  hegabficb  der  Dauphin  mtt  feiner  Gemahiin  nacb  St.  Remtgy.  Deo 
n<  ukemachtett  jur  Hof  zu  BJines,  des  endem  Tages  zu  Soiffont, 

w» 

■8l^- 


fit  fntmrmrm,  jrf 

•t*  iamtn  tr  im  13.  tuch  YiSers  Gififrez  glingi,  Jafdkfi  der  Ui- 
hemfchen  Cmoedie  bejioohnete,  Wtd  fich  einige  Tagemit  der  lagi 
■mtd  andem  kurtz^weiligen  Sachcn  helufltgte.  Den  ty.  kam  der  Hof 
■  nach  Dammariin ,  unaendl.  den  li.  nach  St.  Gertnain  altM  i£e  Ma* 
datne  Dauphine  die  Omtpljntenten  vm  denetCzu  Paris  ttnd  attdem 
groffen  ewpfenge,  Nach  derZeit  hat  tnan  ikr  zu  Ehren  alUrbanJ 
ordeniriche  Ergotzungs-  tfndFreuden  Spiele  anfleUet^  lafen^  tmd  viard 
fie  ihrer  Schiinheit  und  Tagenden  hather,  hochgeptiefin.  Den  20, 
fUhrtefelbige  derKSnig  nach  Verfailles-,  mid regalirte  fie  mii kofi- 
baren  Vraefenien,  gleichwie  der  Hertzog  von  Qrleans  zu  Si.  Qou 
gethan  i  Sonflen  ward  von  ihr  hocbgerUhmet ,  dafifie  bey  empfanse-  - 
nen  GlHckToimfchungen  einen  jedenauf feine  Sfracbe  nut  m'iwtli^f 
yerwundermig  geartfmrtet  habe. . 

$.  xxxvm. 

In  contra£hi  matrimoniali  inter  Viaoreiii  AmadenmDa- 
cem  Sabaudiae  atque  Annam,  Philippi  Ducis  Aurelianenfis 
fil^  a  Verfailles  d.  IX.  Aprilis  1684-  iamdura  fuit  defini- 
tUm.  *  „Cefta  fcavqir,  quefaMajeftdprometdedonner 
j,en  nom  et  loi  deMariage,  niadite  Damoifene  Anne  d'  Or- 
„Ieah$  la  Niece,  4  ce  prdente  et  confencante ,  fbus  1'  autori. 
„t6  et  confentement  de  Mon  dit  Seigneur,  le  Duc  d'  Orleans; 
„fon  tres-honori  Seigneur ,  Pere  et  Tuteur,  JmoniditSei- 
„gncur  Viflor  Amadee,  Duc  de  Savbie,  fuiuant  les  confti- 
^tions  de  T  Eglife  Catholique  Apoftofique  ct  Eomaine. 
„Comme  audi  ledit  Sieur  AmbalTadeur  prometaunomdudit 
„Seigneur  Duc,  de  prendre  ma  dite  Dam'oij[eUe  Anne  d*  Or- 
„leans,  4  Femme  et  Epou£,  poijr  ctre  lc  dit  Mariage  folenr 
„ni(S  en  6ce  de  fainte  Eglife,  le  plfit6t  que  feire  fe  pourra, 
„par  paroles  ,de  prefent  en  la  CoHr  de  fa  Majefti ,  par  celiii 
„qui  fera  charg^  de  la  procuration  du  dit  Seigneur  Duc  de 
„Savoie.„  Quaratione  ditla  Anna  Maria  cum  Viao're  A- 
_  madeo,  Sabaudiae  Duce ,  procuratorein  agente,  Meduano 
Ss  2  Duce 

-  •  attt  Ami  «ECTi»  Tem.tP'.  n.  CtXIXlW,/.  fff. Q^^^^^„\^ 


jitf  .  Cap.y^   De  mttrimtmi  iUuJtrhm 

Dnce;  defciibic  io.christianvs  LVNiciivs  ^*  ;,An>. 
,^0 1684.  den  10.  Fcbr.  haoe  bey  Sr.  Konigl.  Maj.  inFpmck- 
^ich  der  Savoiiche  Ambailadeur  Audientz,  und  erhielee' 
^'n  felbigen  nach  at^gekgten  Con^limencen,  dafs  die  Made- 
„inoilelle  Ihro  KdnipL  Hoheic  von  Savoyen  zur  Brauc  und 
„kiinfitigen  Gemahlin  Verwilliget,  nnd  die  Heyraths  Ver- 
„bijndn^  gefchloflen,  und  unterfchrieben  werden  fblte.- 
i,Den  2$.  dito  begaben  fich  IhK>  Maj.  mit  Monltcur  in  Oero 
„Cabinet,  und  benefTgleichfalls  des  Herrzogs  .yon  Orleans 
«Printzeinn,  NFofelbft  fie  ihr  vorftelleten,  dafs  der  Hertzog 
„von  Savoyen  fie  zu  heyrathen  liichte,  urid  vcrlangte  dem'  , 
„nach  ihren  Confen^  und  EinwiDigung  darfiber  zuvemeh- 
„men.  AUdieweilen  lie  fich  nun  ws  Ko^igs  nnd  Mon&ur 
^Willen,  jedoch  mit  ctwas  ThrSnen-Vergienung,  bcqiiehin- 
„te,'lb  wuxde  fb  fort  diefe  Heyrach  richtig  gemacht ,  und 
„dieMaderooifelledemMonfieurbeyderABendmahIzeitzur 
,^ihcken  Seiten  gefetzet,  auch  nachgehends  von  demglh- 
„tzen  HofFuna  dftm  Fraritzofifchen  Ambaltadeur,  Nah- 
„mens  fe.ines  Herm  Principalen  complimentiret.'  So  ward 
„auch  ebenmaflig  der  Ehc~Cbntrauratificirt,  und  gab  der 
,JCdnffi^derBraut  ohne  die  Edelg^eine  undluwelcn,  ifrey 
„>nahl  nundert  taufend  Cronen.  Den  9.  April.  Abends  um 
„6.  Ubr  begaben  fich  alle  zu  Verfailles  anwefcnde  Printzen 
„und  Printzeflinen  vom  (jiebliit  in  dcs  Kdnigs  grofles  Cabi- 
„net,  famt,allen  denandem  Perlpnen,  fb  fidi  bey  der  Ver- 
^mahlung  der  Mademoilelle  befinden  fblten,  wie  »ich  ia> 
,^panifche  Ambafladeur,  nebenft  dem  Comte  de  Mognaii 
„Sr.  Kdnigl.  Hoheii  Extraordinair  Envoye,  wclcher  diePri- 
„fenten  gebracht  hatte,  und  denen  andem  Ateefanden  und 
„vornehmen  Perfonen  vom  Savoyfchen  Hoffi.  Hieiauf 
„fieng  der  Herr  Colbert  Marquis  de  Croifly,  jBs  Staats-Se- 
„cretarius  an,  dcn  HeyrathsContra&  zu  verlefen,  legteden- 

„felben 

*  TbtdtrtCdtrmniiSlhm.SI.f.^t,  r 


ptr pna»at«re«,  :  3U- 

„lefben  hemach  auf  den  Tifch  vor  den  Konig,  dem  er  die 
„Schreit>.Feder  darreichte,  {elbigen  zu  unterzeichnen.  St 
„Maj.  befahl  ihmi ,  folchen  der  M»lemoi(cHe  zu  iiberreicbea: ' 
,^iefe  trat  herbey ,  und  nachdem  fie  dem  Kooig  und  d^iey, 
■  ,idem  MoniTeurqine  tiefcReverentz  ablegtc,  und''die(eiben, 
„am  Erlaubni&  gebethen,  unterfchrieb  Ck  denEhe^^ontraa. 
„Nach  Ihro  niiterzeichneten  felbigen  Seine  M^.  und  folgendL 
„das  ^icxtK  Konigl.  Hauls,  naeh  ihren  gewohnlichen  Stel- 
jen :  desgleichen  that  der  SavOyfche  Ambafladeur,  nebft  , 
„den  andem ,  die  ihn  unterzeichnen  fiilten ;  and  als  Cdche^ 
„gefchehen,  vermahlte  der  Herr  Cardinalvon  Bouillon,  als 
,„&roIs-AlImoIen-Pflegervonf  rancloreich,  den  Herm  Her- 
„t20g  du  iVfoine,  als  des  Hertzogs  von  Savwen  Anwald, 
„mit  Ihro  Konigl.  Hoheit,  der  Mademoilelle,  Ib  bc^de 
„ichwartz  gekleidet  waren.'  Des  Abentk  hielt  der  Konlg 
.  „wie  gebi^Mich»  ceffentf.  Tafftl,  wohey  die  Phntzeflin- 
„nfti  ihren  gewcehnlichen  Rang  nahmen.  Am  fblgenden 
„MorEen  verrichtete  der  Cardinal  von  Boainon  die  Yermah- 
„Iiing  bey  desKdnigs  Mcfle,  wofelbft  die  Princzeflinnen  ■weiis 
„gekleidet ,  und  mit  Edelgeftcinen  fchcen  gezieret ,  wie  auch 
„der  Hertzog  von  IVfeinelehrftattliph  angekleidet  gewefen. 
„Sie  verblieMn  a&f  den  Fufs-Schemel  des  Altars,  der  Her- 
,  „tzog  an  der  Lincken ,  und  die  Hertzogin  zur  Rechtcn,  der 
„Kcenig  aber  (afs  in  (einem  Gebeth-Stahl,  und  alle  Frintzen 
„nndPrintze(nnnenv6nGebIuth  an  ihren  Stellen-  Nadl 
„geendigter  Mefle  tratderPriefter  zuVerfailleszademKoe- 
„nig  mit  dem  Regifter  der  Heyrathen ,  welcbes  Se.  lifej.  un-  . 
„terichrieb,  dergleichen  andi  von  beyden  Rntheyen  und 
„dem  Savoilchen  Ambainideur  ge(chenen-  Darauf  nahm 
jjSe.  Maj.  die  junge  Hertzogm  bey  der  Hand  und  begleitete 
„fie  za  einer  von  der  Leibtetfchen,  aHwo  fie-von  Deroiel- 
„ber^  den  letzten  Abfchied  nahm .; .  Sie  fubr  aber  nar  dureh 
xldni  HoS',  om  in  fo  Mondeur  Gemacb  <bs  Micogsmabl  za 
Ss  3  „heh- 


lc 


;,nehnKti.  Nach  tlein  Eflbn  trac  dic  Hcrtzbgin  iit  die  Kiit- 
^che,und  nahm  inBegleitungMonlieurzuIuvilly  ihrNacht- 
„hger  uhd  am  Diemftag  Morgens  von  dero  Herm  Vater  dca 
^etztenAbfchied. 

f  xxxvm 

Petrus,  Lufitaniae  Rex,  de&nOa  priore  conjuge  Marit. 
Francirca  Eli&lxcha,  ad  fecunda  v8q  tranflit  cum  Maria  So- 
^hia  Elirabetha,  Philippi  GuilielmiEledoris  Palatini  filia,quae . 
cum  ipro  per  Emanuelem  Tellefium  Syluium,  Comitem  de 
Villa  Major,  Regis  Procuntorem  Heidelbagae  d.  2.  lulii 
11687.  fiiit copolata,  de  quo  thbatrvm  evropaevm:  • 
Am  TXKntn  lulii  gefihabe  die  Vemahluiig  in  der  SchlifiXt^elk 
mit  fimderhabren  Pracbt  und  Ceremmietty  und  war  vpn  dem  grof- 
Jen  Saai  his  in  pedachte  C^Ile  eine  Br^i^gebauetji  gedecket, 
tnit  Tothetn  Tiich  Uberzegeny  und  z»  beyden  Seiten  mit  Dragonem 
befetzt  gevxfen.  AU  tiun  der  ASm  anfeng  kamen  vorher  ^ier 
itnd  zwantzig  Laquayenj  und  zvxlff'  Pagen  dei-KonigL  Abgefani' 
teoy  welcbe  eine  grwu  Jammete,  mit  Gm  undjilbemen  OaJhnen 
vnd  Spitun  dermajkn  verbramte  Liberey,  die  Pagen  aber  Mantet 
Sher  tmd  uber  ndt  goldetien  Sfiitzen  dertnafien  verbramt  hatten^  dqfl 
manvomgoldenenProcatfajlgartiichtjgefebetL  Hieraitf  hmen 
die  lOmigt.  Portugi/ifch,  dur-PJlUtzi/che  Hiff-und  vieljrembde  . 
Cavalliersalkjikojlbar  tmd  reich  beUeidet,  daJJ  man  faft  mcbts, 
els  GoU  und  Silber  gefehen.  Diefen  folgete  der  Kimigt.  Gefandte 
felbft,  tnit  eitiem  fehr  pracbtigen  von  Geldund  Silber '  gefticktem 
Kieid  angethan;  Femer  die  Cbur-F6rftl.  Pagen  und  endticb  die 
KHnigt.  Braut,  welche  eitwfchHne  Kron  von  kHftlichen  Perten  und 
andtrh unfchHlzbaren Edelgefleinen aufdein Haupte batte,ttnd  volt. 
Ibro  Chur-Fiirftl.  DurcbCDero  Herm  Vater,  zw  SchloJi-CafeUe 
lefihret  tarde,    ISnter  derfetben  abergitngen  die  Chur-fHrftL 

trik. 

*  Tem,XIII.p..if.  lTi(l6|i  Thutrm  CdtrmenidleTim. 0.f. at' 

,       '  '  '       Cd(.i'^lc 


fer  proeitraterem.  ■  j!> 

frintzeH,  3a  vnter  tfejlen  die  l^tm^ren  und  Pauckenjkh  taf^fer 
boren  Uejien.  Wie  ntm  die  Kifmgin  zur  Rechten,  urd  der  Amaf- 
fadaa^TMr  linchn  Handjicb  vor  dem  Altar  eejielkt,  •amrde  th- 
erft  die  Konipl.  Vollmacht  verlejen,  und  dar^adfheyde  Theile  nocb- 
tnahls  von  &r  Verfammbmg  gefraget^  ibre  Erk/arung  zu'thun, 
Vnd  elfjie  mit  la  seantvoortet^  gaMnJie  einander  die  Hande  and 
•Bwde  durchdenWe^b-Bifcbaffdie  T^auung  verrichtet  i  viorauf- 
unter  Trompeten  und  Paucken-ScbaU  die  Stucke  hJJgebratidt^  und 
Sahen  gegeben  worden.  Nach  vollbracbtem  ASu  hegleitete  der 
Chur-Fuj^  die  KHnigin,  und  der  Amhaffadeur  die  Cur~Furfiin  aus 
der  Kirche,  dadie  KHmgin  auf  einen  7bron  gejetzet,  und  auf  die 
Arthj  wie  beym  la-  Wart  gefcbeben,  venerirt  worden.  Hierauf 
wurde  Tafel  gebalteny  fo  in  die  Nacht  his  wn  i.  Ubr  gewabrer. 
-  Anfelbiger faji  erJiUch  die  KHmgin  aUeinmit  derKron  undKiSnigL 
Xjefcbmucky  damach  der  Chur-Furfi  und  die  Chur-FiirJHny  nebfi  3?- 
tien  zvje^en  frinceUimmc 

§.  xxxx. 

Die  Vnr  Novembr.  1688.  Ferdinandus  III.  Princeps 
Florentiae  baereditarius  cum  Violama  Bcamce,  Ferdinandi  . 
Mariae  Ele&oris  Bauariae  filia ,  procunuorem  agente  legato 
Florentino Marchione  Corfini,  de  quo  10.  christianvs 
lUNioivs:  *  „Den  7. 17.  Novemtir.  1688.  liielt  der  Tofc». 
„nilche  Envoyi  Marquis  Corfini  zu  Miinchen  oflentl.  Ein- 
„zog,  und  hatte  tald  darauf  bey  Sr.  Chur-Furftl.  Durchl.  Au- 
„dienr,  wwauf  den  foleenden  Sonntag  die  Heuraths-Cere- 
;,mo«iien  mit  der  Durchhuchtigften  Prmtzellin  Violenta  Bea-- 
„triii,  Sr.  Chur-Fiirftl.  Durchl.  Schwefter,  als  Braut  des 
„Durchl.  Grofs-Printzert  von  Florentz  gchalten  worden,  - 
5,welchem  Aan  Ihro  Chur-Fiirftl.  Durdil.  von  CoUn,  Printz 
^oIepb^Clemen^im  Chur-FurftL  Habit  beygewohnet,  und 
-   "  „der 

*  Bum  OurmmuUt.  f^ 

-  '•n.,,,r,db,GoDt^le 


}it  Cit.r.Dem»inmmuibfiriiim 

;,nehfflen.  Nach  dem  Eflen  tnt  die  Hertzogin  ifl  die  KiK- 
,lche,und  nahm  inBegleitungMonfieurzuIuyifly  ihrNacht- 
Jager  uhd  am  Dienfiag  Morgens  von  dero  Herm  Vater  isa 
yetztenAbTchied. 

§.  xxxvrai. 

Petrus,  Lulitaniae  Rex,  defunOa  priore  conjuge  Mant 
Francifca  Elilabecha,  ad  fecunda  v8ta  tranliit  cum  Maria  So- 
^hia  EUlabetha,  Fhilippi  GuilielraiEledoris  Palatini  filia,  quae . 
cum  ipfo  per  Emanudem  Tellefium  Syluium,  Comitem  de 
Villa  Major,  Regis  Procuntorem  Heidelbergae  d.  2.  lulii 
(687.  fiiit copulata,  de  quo  thbatrvm  evropaevm:  * 
Am  ztvnrn  lulii  pe/cbabe  die  VerTiuhbaig  in  der  Scbli^O^lk 
ittit  Jbiulerbabren  Pracbt  tmd  Ceremmien^  imd  war  vfH  dem  groj- 
fen  Saal  Us  in  pedacbte  CapcUe  eine  BrHckegebauetJh  gedeckhy 
mit  potbent  Tuch  iiberzegen,  und  2u  beyden  Seiten  mit  Dragonem 
hefetTX  geaxfen.  Als  nun  der  A3us  an^eng  kamen  wrber  ^er 
md  zjvantzig  Laijiuyen,  und  zwi/iff'  Pagen  des-  KHmgl.  Abgefani. 
teUy  vxkhe  eine  gttine  fatnmete,  mit  Gold  und  Jilbemen  GtUhnen 
vnd  Spirzen  dermaJJen  verbramte  Liberey^  die  Pagen  aber  MHnsel 
Dber  imd  uber  mit  goldenen  Spitzen  dermafien  verhramt  hatreny  d^ 
numvm goldenenProcat faji gar nicbu gefeben.  Hieraufketmen 
die  KOmgi.  Portutififcb.  dntr-Pfilnifcbe  Hoff-md  vieljr-embde  . 
CatiaSiers  allefo  koflbar  und  reicb  bekleidet,  daji  man  fafi  nichts, 
als  Geld  und  Silher  pefeben.  Diefen  fhlgete  der  KSnigt.  Gefandte 
felbfi,  mit  einem  febr  priichtigen  von  Gold  und  Silber  geflichent 
Kieid  angetbani  femer  die  Cbur-FiltrfiJ.  Pagen  und  endUcb  die 
KHmgl.  Sraut,  vxlcbe  eine  fcbiine  Kron  ven  kHfiiicben  Perlen  und 
andfrh  unfcbHtziaren  Edelgefieinen aufdem  Hal^te batte,imd  vat 
Ibro  Chur-FHrfil.  DurchL  Dero  Herm  Vater,  Txr  Schl^Mipelle 
gefithret  wurde.    ISnter  derfelben  abergiengen  die  Clmr-FiirJU, 

Prik. 

*  lim.XIII.fiir.  iviiic^  Thtiumm  CairnmitUtint. ILf, ^jt, 

Gocit^le 


ftr  fmnramm.  ■  8^5 

frintien^  Sa  vtaer  iejlen  die  'B-da^ten  tad  fauckenjub  talfer 
b&ren  heJSen.  Wte  nm  die  Kdni^m  zur  Rechten,  und  der  Ambaf- 
fadettr  tmt  lincken  Hmdjicb  vor  dem  Altar  gefiellet,  mtrde  zu- 
erfl  die  KSnigl.  VoUmacbt  ver/ejen,  und  daraiff  beyde  Tbeile  nocb- 
mabls  von  ^r  Verfammlmg  gefraget,  ibre  Erkiarmg  2u' tbtm. 
Vnd  aifjte  mit  la  seantw&rtet^  gaWen  Jie  einander  die  JTdnde  und 
wurde  durchdea  IVeyb-BiJcbqff^dre  Traamg  verricbteti  vx>raif-^ 
ttnter  Trompeten  tmd  faucken-ScbaU  die  Siiicie  loJJgebraitdt,  und 
Salven  gcgeben  worden.  Nacb  voUhrachtem  ABu  begleitete  der. 
Cbur-Furfl  die  KHnigin,  und  der  Amhafiadeur  die  Cur-Fitrftin  aus 
■  der  Kircfoe,  dadie  KHmgin  ai^  einen  Ihron  gefetzet,  tmd  atff  die 
Artby  wie  heym  la-  Wort  gefchehen,  ^xnerirt  worden.  Hieratf 
wurde  Tafel  gebalten^  /o  in  die  Nacbt  his  um  i.  Uhrgembret, 
Anjelbigerfaji  erJiUcb  die  IQinigin  aUeintmt  derKron  wdKHmgl. 
pefhnuckj  damach  der  Chur-Furft  und  die  Cbur-Furftin,  nehft  de- 
nen  ziveyen  frincejjitmm. 

J.  xxxx. 

Die  Vnr  Novembr.  i6g8.  Ferdinandus  III.  Princeps 
FIoFcntiae  baereditarius  cum  Violanta  Beatric^  Ferdinandi 
Mariae  Ele&oris  Bauariae  Hlia ,  procuratorem  agente  legato 
Florentino Marchionc  Corfini, de  quo  xo.  christianvs 
tiiNioivs:*  „Den  7. 17.  Novembr.  1688-  bielc  der  Tofea- 
^nifche  Envoyi  Marquis  Corfini  zu  Munchen  oSentL  EIQ' 
„zug,  und  hatte  bald  darauf  bcy  Sr.  Chur-Fiirftl.  Durchl.  Au- 
„dienz,  worauf  den  folgenden  Sonntag  die  Heuraths-Cere- 
;,monien  mit  der  Durchauchtigften  Printzeffin  Violenta  Bca-- 
„trix,  Sr.  Chur-Ftirftl.  Durchl.  Schwefter,  als  Brauc  <^  ' 
„Durchl.  Grofs  -  Printzert  von  Florcntz  gehalten  worden, ' 
„wdchem  hScn  Ihro  Chur-Fiirftl.  Durchl.  von  Colln,  Printz 
^loieph^  Clemens,  im  Chur  •  FikftL  H^  beygewohnet,  und 

»der 

*  Vhmt^  CdtrmoBhdif.  ^^ 


sao  Ctf.V,  Dt  mntrimaMi  iUnfiritim 

„der  We^-BiTdiofTvon  Freiftigen  die  Copidation  verrichtet 
,;hat,  womach  in  Be^eyn  aller  Churf  iirftl.  Peilbyen  Mahi- 
„zeic  gehaken  woiden. 

5,  XXXXL  - 
.  '  Die  XXVni.  Augnfti  1689.  Carolus  H.  Hifpaniae  Rex 
cumMariaAnna,  Philippi  Guilieimi  Falacini  £leQ»ris  fila, 
rnatrimonio  fiiic  jun^us,  loiepho,  tunc  Hungariae  -Regc  pro- 
curacoitm  aeente.  fiicum  nerctibic  liiuiGiv;! :  *  «Weil 
„Ihro  KfinigT,  Majeft.  in  Spanien  nadi  AUeiben  dero  erften 
^Gemahlin  ilir  Abfehen  auf  die  Chur-PFalaUche  Prinizeflin 
„Maria  Annen  gerichtec,  als  ift  Micwodis  den  24.  Ai^ufti 
„der  Graif  von  Mannsfeld  per  Pofta  ani  Spanien  mic  dem 
,^8nigl.  Anweihungs.Schreiben  und  Vollmachc  an  Ihro  Mi^. 
„den'KiqrIercum  poceftace  fiibfticuendi,  und  RiblU.  Dilpen- 
'  „(ation  zu  Neuburg  angebi^et,  und  osichdem  wcden  der 
'  ;,Ceremonien  ein  gewiflerbelchloHen,  der  nabefte  Sontlg, 
-  „als  aS-  ^^^  ^^  CoDulations-SoleHnitac  angeieczec  worden. 
J^reytags  zuvor  als  den  26.  gaben  Ihro  KayferJ.  Majeft.  Ihro 
„Chur-FUrftl.DHrchI.dieVi(Se,vonweIcherfieinherabgehen 
„uncen  anderSciegenempfangen,undnachDeroZimmerge- 
„fbhret,  urid  nach  geendigter,  Vifite  zuriik  begleitet  wurden, 
„da  Thro  Oiur-FQrftl.  Dvuchl.  ?war  Ihro  Kwt  Maj  die  Sde.  ' 
„gen  hinauf  accompagniren  wolten,  allein  Se  begehrcen,.e5 
.„m<fehten  diefelbcihnen  die  Miihe  nichc  machen,  worauf 
,;Ihro  Chur-Fiirftl.  DurchL  antwtirteten,  Jie  k6hnten  diefe 
;,Gnade,  Ib  ihnen  ieczt  wiederfahren  mit  nichtmindem  Re- 
„Ipea  erkeimeri,  welchcm  ohncrachtet  Ihro  Kayferl.  Maj.  ' 
„nicht  verwilligen  wolcen,  dafs  Ihro  Chur-Fiirftl.  Duriji],. 
„weiteralsin  die  Stiegen  mit  gehen  folten,  Ilire  Chur- 
,,Fiirft).  DurchL  inhaerirtea  ihrem  vorigen,  «nzei^nde,  ■infs 
„(ie  ibvon  ohne  Ihrer  Kayleil.  Majeftac  exprcSen  Befehl 

nidit 

^*  ThnurtCMrememdliTem.  Il.f.^,  '     ^--  1 

.1  ,w..-.L.oo<5lc 


fertnamnmm.  '.    .  'jtr 

;,nichc  abftehin  kdnten,  dahingegen  diefc,  ohne  eines  Bb. 
yfeUs  (ich  anzumanen  ^gcen,  (^  verlan^en  und  begehrtea 
„«s  nur,  weiten  aber  Ihro  Chur-FiWH.  Durchl.  ohne  Beiehf 
„nichcs  an  ihren  Deflein  nachgaben,  Iprachen  Ihro  Kaylerii 
„Ma^.  Ib  bitcen  und  beiehien  wir  es,  d^n  'fchlugen  Ihro 
„Chur-Flirftl.  Durchl.  in  die  Hand,  wcldie  diefelbe  kiUletei^  ' 
„und  ohneweitete Conteftation gehorfameten.  Soncags Vot». 
"„mictag  um  Ji.  Uhr  begabiitdidersSmmcl.  Hoffin  fchCner     j 
„C!ala  zu  der  nechft  amSchlofsgelcgenenfcfuicer-Kircben^ 
„da  der  Princz  Alexander,  PMdiUtor  zu   AM;fpurg  *nm 
„etftenmahl  pontificirec,  Ihro  Majeft.  der  Kayfir,  Kaylerii^    , 
,,KOnig  in  Hungem  famc  den  Chur-Fiirftl.Haufs  unterdeflen 
,^and  communicicec,  und  die  Andachc  durch  einen  Sermon . ' 
„geendigec,  worinn  ein  lefiiicer  dic  Herrlichkeic  des  Taget 
„vorilelKtc,  als  an  wdchen  Geiftl;  und  Weltl.  Verldbnifs  c» 
„1ebriret,Printz  Alexander  mit  der  Kirchen:  Princeflin  Ma- 
„ria  Anna  mit  einem  Konig  vermahlet  wordcn.     Mitt^ 
„hidtenIhroMajeft.offeneTafel,IhroChur-PiirftL  JDorcfi. 
„aber,  die  Chur-Fiitftin,  Pfelcz-Grafin  und  Princeflin  Mari» 
„Anna,  Spanifche  Braut,  fpeifleten  in  einem  Zimmer  befo» 
„ders.    Ura  6.  Uhrbegab  fich  der  Spanifche  Bothfchaffier 
„Borgeniannero  nach  der  KdnigL  Braut  ihrem  Zimmer,  fahe 
„lhro  Chur-Furftl.  Durchl.  alloa  zqpi  erften  mabl,und  nach 
„gemachten  dreyen  Spanifchen  Reverentzcn  complimentirte 
„erdiefclbewegen  vorfeyender  Vcrmkhlung.     UmgiUhr 
„gieng  Ihro  KSnigl.  Majeft.  in  Hungam,  als  Subftitutus  Ihro 
„Kayrerl.M;5eft,gefolget  von  dem  Spatiif  Bothfchaffier,  <b     ^ 
„die  KOnigl.  Braut,  obcn  ^  h  francoif^  fonft  in  einer  gu^tle 
„enfant  gekleidet,  an  der  Hand  fOhrete,    Dann  Ihro  Majeft. 
„der  Kayfer,Kayferin,KSnigin  Pohlen,  Chur-Fijrftin  in ' 
„Bayem,  IhroChur.Furftl.DurchLzuPfaltz,Chur-Fiirftin, 
„Chur-PHntz  famt  iibrigen  Prinezen  und  Princeflinen  duich  - 
j^das  Schlof^  in  die  lefuicer-Kirche,  der  Kdnig  (etze  (ich  auf 
itrumilut.trui.tkr<nc.t.tL  Tt.  „dem 


}U  tStf.P',  Dt tfftnmmSt ilii/lrhim 

^don  Chor  zat  rechten,  die  KSnicl.  BrAut  zur  linckai,  Ihro 
-^Ms^.  der  Kayfer,  KayleriD  und  iibrige  Henicbaft  an  die 
„Scit£  her.  Nach  verrichtccen  Gcbeth  trit  der  K^nig  zuin 
KAItar,  wohin  der  Spanifche  Bothichaftcer  die  KSnigf  Braut 
^auch  ftilirte,  und  hinter  lelbige  tkh  llellete.  Daraif  Ihro 
^Chur-Ffirftl.  Durchl.  von  dem  Probft  zu  Augfpurg  einigft 
„Schreiben  vom  Konige  in  Spanien  cineelieierc  wor£n,  imd 
!^ais  fblgl.  die  Anwerbung  nebftder  Vmlmacht  an  IhroKay- 
^erl.  Aujeft.  cum  potcftate  fubfticucndi  die  Braiit  im  Nah- 
^cn  des  Kdnigs  in  Spaiien  zu  crauen,  der  Kfinig).  Secrecai. 
^ius  in  Spanilaier,  die  Pabftl.  Difpcn&ion  aber  gemeldcer 
,^E>robft  in  Laceinilcher  Spcache :  Der  Frincz  Alexander  fien? 
.„nach  dielem  dic  Copulations-Solenniciit  an,  iragte  Ihro  M^ 
'  ^ft^  den  Kdnig  in  Hungam,  ob  (le  im  Nahmen  Carls  K^ 
„nigs  in  Spanien  ecc.  dieie  PrinceiSn  Mariam  Anmm  yor 
Jhee  Eh-Gfemahl,  und  vicever&  erkiennecen,  welches  der 
yKdnigmiceinem  ungesSumcen  la  beantworcece.  Die  K9> 
„nigL  Brauc  fahe  fich  um,wie  aber  von  Ihro  Majeft.  derKay- 
^erin  und.Ihro  Durchl.  der  Ctiur-FuHlin  ein  gleiches  zu 
,ancworcen  (etbiger  angcviefen  vurde,  gab  iie  auch  ihren 
,Confens,  da  (ilenn  die  Copulacion  mic  gevohnl.  Gebec  nnd 
„Singen,  uncer  dreymaliger  Lofung  des  groben  GelchOcze^ 
^aucn  Sahre  der  Burgenchaflt  geendiget.  Das  Te  tkma 
^audamus  intonircc  trurde,  und  zuletzt  die  samtliche  Herr- 
^haflten  der  neuen  Kdnigin  zu  gratuliren  heran  tracen, 
„velche  Ihro  Majeft.  dem  K»|ler  die  Hand  kiiflen  volte, 
„fb  aber  felbiger  mic  einer  oluigeancen  Mine  declinirte,  die 
„neuc  Kdnigin  embrafCrte,  nnd  thac  aucli  die  Kaj^lerin  nebft 
gdenen  iibrigen  ein  glciches.  . 

§.  xxxxn. 

Die  Xxni.  Oaobris  1698.  matrimonium  interLeopol- 

.  diiM  lofephum  Cvoluin,  Lnharingiae  Ducem,  acque  Elifi- 

.     •  .    .     betbain 


bcfliam  Carolam  Phifippi  t  Ducis  Aurelianenfis  filiam,  Fon- 
tisbellaqui  contrahebatur,  procuratore  Duce  «f  Elboeuf.  Cu-' 
ius  caereraonias  lvnxgivs*  deTcribit;  Die  Ceremompn  der 
Vermahlmgjind  darinnen  bejiandeni  den  22,  OSobr.  Abends  um 
5.  (Jhr  fandjkb  der  Duc  £  Elbei^  als  jpeciaUier  dazu  Gevolh 
macbti^ur  des.Herm  Hertz/^geo  vmLotbnxgen  nebfi  dem  Grafai 
ie  Cauvan^es  md  Mr.  de  Barois  Extraordinasr  Btveyc  derHer-^ 
zitgin  vm  Lothringen^  za  Fanfainebleau,  in  dem  Zimmer  der  Ma^ 
iame^  aihvo  eucb  £eMadmoifeUe  war^ein,wohin  er  wn  demGroji^ 
Ceremomen-Meifter  dem  Marquis  de  Skzittvilie  und  dem  andem 
Ceremomen-Meifter^  Mr.  de  Cranges geftihret  wurde^der  Hertzo^ 
von  Eibeufundder  Grqfvon  Couvanges  nabmen  Mademijeik^pe- 
To  die  Groj3'Hertzo_gin  von  Tojcana  die  Schieppe  tiacbtrug  in  dte   _ 
Mitten,  md  fuhrten  diefeibe  in  der  Herfzamn  von  Burgwidiek 
2dmmer^  wo  die  PrintTen  und  PriaceJ^nen  beyjammen  waren,  dar-.  . 
duf  gieng  man  in  das  KiinigL  CiAinit^  und  wurde  der  Heuraihs-  • 
ComraB  zwifcben  MadefodyeUe  und  dem  Hertzog  von  Lathringen, 
■  dem  KSnige  durcb  den  Staats-Secretarium  Marqitis  de  Torcy  md 
Mr.  de  Pontcbartrain  prae/entiret^  worattf  er  unterzeicbnet  wurde 
im  fclgenden  Perfonen.    Der  lOfmg  Mr.  ie  Dai^bin,  Hertzog 
vni  Burgundien,  deJJen  Gemabiin,  derpuc  deBerryj  Mon/ieur^Ma' 
dame  der  Hertzog  md  die  Hertzo^n  ven  Mourbon  die  verwittibte 
Princejfth  von  Conti,  der  Printz  ge  Ctmtiy  MademeifeUe  de  CondCf 
MademoifeUe  i  Engvieny  der  IJertzag  tmd  die  Hertzosin  de  Mai- 
Bf,  der  Gr^  von  Tboitiou3Xy  der  Hertzog  w»  EibeiJ^  d(_  Gevtdl- 
rakchtigter  des  Hertzogs  von  Lothringen,  der  Gr^  de  Couvanget 
md  im*.  de  Barroisj  aJs  Envtrye  (der  Diie  d  Ajijou  bat  einer  un- 
^Mlickeit  wegen  nicht  mit  dabey  /?jm  hSnaenJ  der  Kbmg  lacei 
aSer  undfeine  Gemahlin  baben  fich  nicht  mterfchriehm.    AJie  die- 
jp  Perfanen^  ausgemmmen  deh  Hertzog  von  Wbet^ Jpeijeten  det 
Abends  bey  dem  KMiee,  md  "wSrde  eine'fch^  Mujk  gehaken. 
pen  !$•  'wurde  die  H&dettiotfelie.vM  Snen Lothringif  (^vfdkiikb- 
Tt  a        .  ti^en 

•  Tbtdtn  GiermMidU  T.  JX  j».  ^y^  ,  ,0  [c 


ii94  C^.  V,  Di  mttrimnm  ■iBk/frinm 

agtik  ^ernuhlsmt  gkicbm  CerfimKen»ttsitrtn3mmtrJlhgHMWity 
erfi  m  /kr  Madarite  imdbenuck  in  JesfacvbiGemabiinZimmcrgef^ret,  ■ 
no  der  KSnig  mit  elUn  Primzen  und  Vrhitz^ffijmeu  ficb  hefand, 
Hieraufgieng  man  in  ^  Capeffe,  wo  der  Cardtnal  Cnt^fi»  £e  Mep 
bieh,  wtd£e  Vemablttnti.Ceremimien  voHzogj  bemacb  gtfchaben  £a 
GliichsSn/chnngen,  undwnrde  Madei^i/e&  aufgleicbe  We^fe  vMe~ 
der  in  ibr  Zimmer  gefiikret ,  Jpeifeten  nscbmabh  ley  Madame ,  md 
'ourdt  in  des  KMnigs  tiutfdoe  nach  Paris  gefiihret.  Die  Printzejshi 
bat  aSen  tbren  A^jbruco  von  Viterl.  mnd  Mutterl.  Seite  renmiairem' 
nii^ini  ^i^egen  tfi  ibr  iiber  ibrm  BrantScbttz  nocb  eineSunann 
^  400000,  iMres  accordtret  worden.,  und  htieb  olfo  £e  Praetinfien 
der  Madamed^Orleansan  SePfeitzvorden  Duc.dt  Cbartret  tmd 
Jeine  b^heru  Man  bet  xwar  anfHi^bcbfageu  •milen ,  ob  b3tten  des 
Herm  Hertzogs  DurthU  zujalcber  Heyrath  fich  mtem  refohirety 
*  tbeilf  •aeil  fie  wegem  ihrer  junren  ^bre  nocb  Jrein  Beueien  zum  Ebe- 
fiaadegebahty  toeits  vielleicBt  aus  angehobmer  Averfion  gnen  die 
Praniz&f.  Al&antz  ats  welche  dero  Herr  Vater  fAon  euigefiblagen 
geheht.  Weil  aher  gleichmbl  (Befe  Printzefiin  nicbt  nnr  van  ?erfim 
JebrfihVn  und  iiehenswurdig  •war^fondem  eucb  der  Hertzog,  in  Cm^ 


fidtrauanjokbtr  HeyrethJfeinefi  lange  tntzagene  tandt  toiedtt  he^ 
'Jrfach       *  -"  ......    ™ 


wvmmcnyfi  hatte  man  Vrfach  za  boffen.  et  'wiirde  folcbe  Bie  recht 
gl^Lfiyn.  Die  Printzefsin  als  loelcbe  nacb  der  TVeuuug  eint 
Seuuereiue  Hertzogin  vm  totbringen  wrdmt  hat  den  Ksnig,  laegm 
des  Ceremonieis  mit  denea  entkvf  FranttSfiHertzoginutn  vmGehlut^ 
wiier  mcht  feben  Hfnneny  SONOERN  SiCH  NACH  PARIS 
incognito  hegehen» 

5.  xLm. 

Die  V>  kmiarii  1699,  loleplnis  Rex  Romanonmi  matri- 
mraiiam  Mutinae  concraxic  oim  Wilhelmina  Amalia ,  lo, 
Fri^rici,  Docis  Bronruiomf^  filia,  procuratOFcm  ^|efn& 
Raynaldo  Ateftuio ,  Duce  Mucineiiii  Ritus  &  Caeremonia$ 
eopidattonis  deicribic  LQNiaivs:  *  „die  Copnlacion  der 
„R(fmi(ch.  Kdnigin  wurde  deq  5.  15.  lanuarii  3.1(390.  in  der 
„HbrczogI.  Capelle  zuModenaicdgcttdergcftalc  vdlzogen; 

*  TbeMrt  OartnmnaH  Tim.  II  /.  4EI7>  '       . 


.      fa  timtnurtm.  -.  W 

JSegsti  lo.  Bhr  Abends  verAigtt  fich  derllwtzog  von  Mo- 
„deaa  mit  leiner  aniehnl.  Svite  ia  der  K0nigin  Zimmer,  und 
pgiengevon  dannen,  nach  einigen  verrichteten  Cpmplimen- 
,^en,  uflter  einen  pomp^ofen  Gefblg,  nach  der  Hoff^Capelle, 
„Vor  der  KSnigin  gieng  dcr  Hertzog  vpn  Modena  unQ  der, 
„Cardinal  de  Medices ,   welcher  fowohl  in  feinem  eigenenv ' 
^fals^aachides  Grols-Hertzogs  von  Florentz  Nahmen,di< 
„Ktinigl.  firaut  zu.complinlentirenwar  angekommen.    Der. 
^(taiigin  Kleidui»  war  von  filbemem  Stiick  mit  gUJdenen! 
„Blumen,  fo  in  <terMitteirmitviden  E^lgefleinen  von  al- 
,|lerhaadFarben  auseezieret,  den  Schvveifftrugen  ihr  die. 
„Marggrtfiin  von  Efti,  und  die  Graiin  von  Novelara,  der, 
^Cammer-fcfeifter  aber.derMarggrafFvon  E(le  flihrete  die. 
,JK0nigin    bey  dem  Arm.    Nach  der  Kddigin  iblgte  die, 
^ertzogl.  Fr.  Mutter,  und  die  Hertzogin  von  Mbdena,  und 
„nach  foKher  kamen  die  prUchtig  aufgepuiztenDanjes  d'  hon- 
„neur.    Oie  HofT-  Capelle  war  mit  ichsnen  TapetKn  vqit 
„Carmofin-Damaft  mit  goldenen  Frantzen  aasgezierec.  Ge- 
„genderihohenAltarvvar  eine  Erhcehung  gemacht,  welr 
„che  miteinem  Carmefin-SammetenTeppichmitgueldenen 
,JFrantzen  bedecket,  darauf  %.  Selsel  unter  einem  Baldadiin 
„ftunden,  worauf  fich  derHertzog  von  Modena,  als  reprae- 
„fentante  des  Rdmifch.  Koenigszur  Rechten,  unddieKocnigL 
,3raut  zur  lincken  Hand  fetzten.     Auf  der  Seiten  vvar  eine 
„andere  Erhoehung  verfertiget,  wofclbftcn  fich  der  Koeni- 
„ein  Fr.Mutter,  die  Hertzogin  von  Modena,  und  mehr  an- 
jjdere  Standes  Perfbnen  nieder  lieflen.     Nachdem  man  nuil 
„allerfcics  Platz  genommert,   hielte  de^r  Bifchoff  von  Reggio 
„einen  Trau  Sermon,  und  befahl  dem  Kayferl.  Secretario 
„Pne],  dafs  demHertz(^  von  demRoemifch.Koenig  ertheilte' 
„Pro<airatorium  Nupti£  oefientUch  abzulcfen,  nachdcm  der 
„Bi(<:hofF  nachmahk  die  Koenigin  imd  dcro  Fr.  Mutter  Dm 
^e  Einwilligung  gefetget,   fo  gieng  dic  £in(egnung  fiir 
Tt^  -       „fich 


l\^ 


iif  Ctp.  V.  Dt  mtirlmmu  illufriam 

„<ich,  nnd  vvechTdcen  der  Hertzog  und  die  Roenigia  die 
„von  dem  BilchofFgeweyhce  Ringe :  be)r  dem  Alcar  itundea 
„der  Rayierl.  Envoy^,  Gnif  voo  WindiTch  Grac2,  der  Sp>< 
„tiifche  Envo)r£,  Fagani,  der  Chur-Fiirftl.  Hannoverifche 
iEnvoyi  Quirini,  und  dcr  Marchefe  d'  E(W,  welche  der  Bi- 
,^hoff  zu  zeugen  diefer  Copulacion  anriilfce.  Nach  diefem 
„vvurde  dasTe  Denm  latidamus  uncerLoefiing  derCanohen 
^^ungen ,  worauf  man  aus  der  Kirche  in  voriger  Ordnung 
„in  dieHerczoel.  ziibereiceceFaradeGemacher  fichverfuget, 
„i>ifs  die  TaSd  ang^ngen.  Das  Banquec  vvar  in  einem 
„groiren  Saale  zagerichcet,  -und  w^r  oie  Tafiel  aui  cinen 
„erhoeheten,  und  in  Form  eines  Amphitheacri,  gebauec^ 
„Boden,  uncer  einem  Baldachin  gefcczec,  daran  der  Herczog 
„von  Modena  ond  die  Koenigin  oben,  nnceh  an  aber  die 
„Koenigl.  Fr.  Muccer  neUt  dem  Cardinal  de  Medices  f^ife- 
„ten,  die  Herczogin  von  Modena  konce  wegen  ihrer 
^Schwangericteffi  nicht  zur  TafTel  kommen,  gegen  der 
i^Roenigin  fiber  war  eih  andefcr  BaMachin  au%erichcec, 
'  „uncer  dem  das  Fortraic  des  Roemifch.  Koenigs  hieng.  Al- 
„les  wurde  cndL  mic  einem  anfehiil.  Ball  befchloflen. 

§.    xxxxini. 

Ad  recenciora  cempora  progredimur,  quibus  Auguftis- 
fimo  Imperatori  nofh:o  Carolo  Vi.  tunc  Hilpaniarum  Regi, 
Elifabecha  Chriftina,  Ducis  cunc.SIahckenburgeofis,  poftea 
Brunfuico-Guelpherbytani  filia,  hodiema  Augufla,  d.  23. 
,  Aprilis  1708.  matrimonio&it  iunaa,  ipfo  facradsfimo  Impe- 
racore  lofepho,  Erocuratore.  Ritum  Matrimonialis  fiducia- 
riae copulae  fic  defcrijrfitDominusDr.  E vc H ari vs  gott- 
HEB  RiNCKivs:*  Saiifien hmte  Jer  Kir^firl.  Hof  in  diefem 
3^br  dat  Vergmigept  £e  Vermiblungi-Cermomm  zweyer  KaemfflH 
nen  mzujehevy  isohey  unjer  Kayfer  aSezeit  ifte  SteUe  ^s  Brlituigams 

.  *  Lehltt  lofepbi  f.  ILp.J^f.  IVROP.  PAWl  ToMi  tXXUS'{<  a^fi 
LiiMioi  Ibedtmm  CMTtmuiaie  "^,  IX.  f.  4jt.  o]^ 


i»  hohtr  Terpm  wrtreten.    Die  erfie  •toar  dit  Vrmeffin  KSfahetha 

Chrifiina  von  Wolffenbuttel.^noelcbefihoninvorigenJahrzurKSnigL 
Spanifih,  Brafft  aeclarirt  worden  trari  die  andere  1001  die  Ertzm 
Hertzegin  Marta  Anna,  toelche  fich  'dei^  neue  KSnig  iw  PoriugaS^ 
^hatmet der  V.  verm'ahlen lieffe.  Von beyden TuoUsntmr die dabey  . 
vorgefallene  Ceremomen  kOrtzJich  beruhren.  Der  Heyraths  Contrt^ 
rayiben  KSmg  .  Carl  den  III.  in  Spanien  und  tierWoJffiniiittel, 
Prmtzejsin  tourde ^Ubereitzu  Anfang des  Apriiis  durch  den  Graf- 
fen  von  Trautfen,  und  die  beyden  Hoff-Omtzler^  Groffen  von  Sin^ 
tzendorff  nna  Bfiron  von  Seilem.  Wolffenbiittelifcher  Seite  aher  " 
durch  aen  Barpn  vdm  Jmhoff^  vol/zogen  undbefiegeh.  Die  Vermab' 
lungfelbfi  aber  folte  den  23.  April.  in  der  Kirche  zu  Maria  Hietzin^y . 
tDe/che  nacb  C/ofier-Neuiurg  gehSrtf  und  Se  Zufammenkunfft  in  dem 
JKsyferL  lufl-FaBafi  Schon-Brwm  angefieUet  toerden.  Befagten  Td'  . 
^es  fri&e  erhub^ch  der  K^yfer.  in  Begleitung  unterfibiedUcher  Ca* 
.vaUieri  nacb  ScbSnbrunni  toohin  die  regieremie  Kay/erin  mit  der 
KSnigK^rauty  um  halbtoegj.  Uhr^  gegen  g.  Vbr  Abends  aber die 
vermtttbte  Kayferin  mit  dero  ErtzhertzoginnachfiUgte.  Umto.  Uhr 
.begohenfich  der  Kayfer  undK^yferin  mit  der  Braut,  davmjene  iit* 
Goldund  Silber^  diefe  aher  in  volligfilher  Stuck  mtt  den  kofibarftek 
•Steinen angekleidet  •war,  von  Sch&n-  Brunn  nach  Maria  Hietzjng  ik 
folgender  Ordnung:  Erftlicb  fuhren  tn  emigen  Kayfeti.  Hof-W'4gen  ' 
etlicbe  Kayferl.  Minifiri^und  Cammer  Herren.  Nachdem  kam  der 
kofibare  von  rotben  Sapimet  mit  Gold  geflidete  Kayferl.  Braut  Waa- 
£en  ,•  mit  6.  NeapeStanifiben  Pferden  befi>an»et,  deren  Gefihirr  von 
iauter  rethen  Sammet  undGeld,  des  Kutfihers.  Vorreuters  itnd  Mit- 
tel-Knechts  lange  Unter-Rbcke,  taarn  vonfeinften  Gold-Stuck^derer 
erfien  heyden  Ober-Mcke  aher  von  rothen  Sanmet  .mit  Goldgeflicktj  . 
aufdenKopffen  trugenfie,theiisfihioaTize,fheiJsge/befiimmetebobf 
Htiuben  mit  Federn.  In  befaeten  Braut-Wagen  faften  ohen  an  zttr' . 
.Mecbten  der  Kayfir,  zur  Uncke*  die  Kayferin.,  unien  an  aher  aSein 
fie  KSmgk  Braut.  Hierauf  jolgten  in  einem  andem  Wagen  die 
Aeyden  Erfz-Hertzoginnen  des  regierenden  Kayfers ,  mit  der  Graffi^ 
Bretinerin,  Diefen  fotgten  in  vielen  Wagen  dte  gefamten  Hoffr  Oa- 
men,  undendl  machte  den  Schlufs  <A>  Kayferi.  Haffihier-Garde  in 
Jch-oiortzer  und  gelber  Livr^e  mtt  taeiffen  Fedem  au/ihren  mit  Go(d 
$/tir^aittn  H^en*    Die  vermttibte  Kayferin  mi$  ihren  drey  Ertt>- 

.        *     HeT'. 

-  ■        .  8'^' 


)fl|  Qip.  V.  De  matrimmis  i&ifiriim 

Uertztpmen ,  md  einen  Gefdg  vm  vieltn  Ki^ifirl.  mdamUfn  f9- 
tentaten^Minifiren,  Hof-CBvaUiem  und  Oamen  •waren  fclyon  ia  d& 
Kircbej  uad  traten  £nen  Ankonmienden  an  der  Thw  entgegen. 
Bey  dem  Bntritt  in  die  Kircbe  gteng  der  anviefende  hohe  Adel  voran^ 
imd  diefem  der  Printz  Carl  ven  Lothrtngen  >  und  diefimtl.  Ertz- 
Hertzoginnen.  Darauf  kam  der  Kayjitr,  toeichem  heyde  Kayjeriit' 
pen  die  Braiu  in^^  Mttte  ftihrende ,  in  Be^leitmtg  des  Frauen-Zim- 
meri  folgten.  Der  Kayfer  nlibrtefich  alfiAald  mit  der  Klfnigl  Brant 
dem  otAen  Altmf^  vor  •we/chen  er  xur  Rechten.fie  aher  zur  Uncken 
fiehen  hUebe.  Die  uhrif^e  begabenfich  in  ihre  befondere  Stuhle.  Der 
Cardtnal  von  Sachfen ,  Ja  nebfi  femem  AJfiJienten  vor  dem  Marfiun- 
diy  fieng  nach  nnem  knrtzen  Eingang  die  VnWdB/angi  Ceremomen 
0»,  una  verlangte  von  defn  Kayfer  geiuhrender  maffen  zm  tmfief^ 
fib  Er  auA  mit  einer  genuefamen  VoUmacht  von  dem  KHnig  in  Spanien 
vtrfehen  v^drejfich  in  dejfen  Nahmen  mit  deT Printxefiin'  von  Wolff 
fenbiittei  zu  vermiih/en.  Der  Kjiyfer  befahlfemem  Obrifi'Ohnme~ 
rer,  dem  Graffen  von  Trautfon,  mejelbe  ihm  zm  uberreichen^  nficb* 
er  befichtigtfy  und  dem  Ober-Gtfrmerer  •wirder  uherliefferte .  diefir 
aber  dem  KSnigL  Spanijch.  Secretario  Heinrich  Gunthem  von  Wabr- 
fiadt-,  Sbergab  j  ttm  Je/bige  sffemiich  abzulefen.  Sie  war  meifienthei/s 
in  Lateinifcber  und  etwas  Spanijcher  Spracbe  befchriebeny  und  vom 
KHnigi  TBie  auch  verfchiedenen  Prandihus ,  a/s  Zeugen  unterfcbrieben, 
tJach  Ver/efung  tUrfetben ,  verrichtete  der  Car£nai  die  Vermih/un^ 
Ceremonien^  toohey  die  KHnig/.  Braut,  ehejte  mit  dem  ^aviort  ihren 
WiUim  erkmrte^Jtch  gegen  dte  regierende  Kayferin  yiendete,  mdnm 
tieffer  Neigune  dero  BnwU/igung  eimahme*  So  dann  SAerrei^ 
der  Cardina/  aie  Vermib/ungs-Umge ,  davon  'einen  der  Ktpyfer  der 
Braut ,  und  den  andem  diefe  dem  K^yfer  bebSndigte,  Daraufgaben 
Jie  einandfr  die  H'dnde,  aber  ise/che  fi  fort  vom  Cardina/  der  Seegen 
gefprochetJj  das  Te  Deum  /audamus  angefiimmet ,  undfig/eicb  von  d^ 
vor  derKkche  im  Geixsehr  gefiandenenStadt-Gard»  das  Gewebry  Toie 
auA)  die  umoeit  davon  gepfiantzte  }g.  StUcki  zum  trfien  mab/  ge^et 
lourdeny  loe/chesfie  gegen  derMitten  det  lobgeJimgTf  ttpn  andern^ 
mah/y  ttnd  zum  Ende  zttm  dritten  mah/  wiederhobiten.  Alt  man  dm 
yerficui  Te  ergo /jnaefur^ui  fange ,  •murde  dem  Kayfer,  tmd  der 
Braut ,  'wekhe  heyde  Toieeur  an  ibren  vorigen  Ort  fttmdm ,  Twey  vm 
Xio/d  itnd  Si/ber  Stikk  gemachte  Poijiergebraehtf  umfi  /nnge  zs  M- 


?^- 


-   f€r  fncKraMnm.'  329 

tH,  iifi/Ecb  S^  Verficul gen£get,  Nach  gtpchhjfenen  hAgefang, 
^ tind wftdem Gjrdhifif angepigten gevrShTiIichen  ESrchen-Geheth y  he~ 

eabfich  der  Ka^er  zu.  der  nittmew-  ^amfihen  Klfmpn ,  die  grata- 
-  lationt  Comptimenten  ahzulegen,  vdches  aiKb  von  £n  aHdem  b^^em 
•  Attwfinden  verrichtet  witrae,    Hferanf  verfi^te  mmfidth  pot- 


iAtaney  noch  keyzuTvohnen,  DU  KHmgm  fuhr  mtt  der  Ftirfiin  vm 
.Ijchtenfieiny  ais  ihrer  Ehren  Dame,  die  tbr  den  ScbiBeiff getragen^ 
^.ttnddemPrintzCfrlvmLfftbringen^  derfie  nach  Mayiand  begleiten 
folicy  mch  fetbige  i^acbt  aufHeidersdorff'.  Der  Kayfer  mid  Me 
Kayferinnen  famt  dero  Brjz-Hertzogin^  begahen  fi^ 'mUdir  nadi 
S^^hrurm^  die  verwittibte  Kayferin  aber  mit  ibren  Prmtzejiimim 
'  gfgsn  t.  Vbr  zurucb  in  dte  KjtyferL  Burg.  Det  andmt  Tages  t^bth- 
benfich  ^efamtl.  Herrfchaffien  nach  Heiders^ff"^  alhoo  dte  Spani' 
Jche  Klfnigirt  ^e  'dUefie  B^tz-Hertzogin  des  regierendm  Kayferiy 
Mtaia  ^fipha ,  avr  Firmtti^f»hrte ,  der  Cardina/  von  Sach/en  ver- 
.richtete  aiefiiie,  und  •wttrde  diejunge  EriZfHertTxgin  vm  aer  RSni' 
ffn  mit  derg  Nahmeu ,  EUfahetba  fmd  BUdmfi  hefcbencket. 

5.  xxxxv. 

FauUo  poft  Joannes  V.  Lufitaniae  Rex  d.  IX.  Julii.  1708. 
-cnm  MBTJa  Anna  Jofepha,  Leopoldi  filia,  procuratore  Jofepho 
Inip.cGpuhibaair,dequoicenHnRiNCKivs:  *  „Wasaber  * 
^dic  VemdhluAg  der  Ertzhqrtzogirt  Marla  Aona  mit  dem 
,,Koenig  in  Portiig^  anbctriffc,  fo  war  6er  Koenigl.  Portugie- 
„fifche  Geheime  Rath,  FerdinandTellcr  von  Sylva,  Graff  von 
„VillaMajor,  ais  cxtraOTdinair  Gefandta*  allbereit  den  ao. 
^ebr.  in  Wien  ang^ai^  und  hatte  feicer  dem  aMbnderliche 
^AudiemzbeyderaKa^erjdenbeydenKayferinnenundden  > 

^Ertz- 

*/.  ii^/>iff.  LiiNiei  Tbeatnm  CdtrmoniaU  Tom.ILf.jfy. 

Strmiihirisfr.fbrm.p.U.  Vv  .  C.ooqIc 


'  }}o  Ctp,  V.  De  marmomt  Sbtfrim»    ' 

^eitzogen  gcbabt,  wo^airf'  er  anch  zn  der  junem  fctz- 
^enzogin  zur  Andientz  gefUhrec  wurde,  wel(£es  bislier 
„nodi  m\i  kcinen  ausl^duchen  Miniiter  gefcheben  war, 
„den  7.  Jun.  bieke  er  feinen  dfTentlichen  Einzog  mit  fender- 
j,bahrer  Fracfat,  und  hacte  des  fb%enden  Tacs  oeffemlicKe 
^udiencz.  Am  »4.  chat  er  in  der  Kayferl.  Surg  bey  dem 
„Kayfer  und  den  Kayterinnen  AnwerbmiE  um  die  Ettz-Her- 
ffzama  Maria  Anna,zoeinerGemahlin  feines  Koenigs,  dfc^ 
,,,(enNahmens-T^  z<«leich  gefcyert,  mid  der  Ertz-Rertzo- 
,\£in  Brufi-fiild  wm  Gefandcen  Qberreicht  wurde,  Zur 
^rauuhgwurde  der  pte  Julii  angefetzt,  da  denn  am  vor- 
JaagAKoiai  g.  die  KoenigL  Bcaot  in  der  fchoenen  Capelle 
,^des  Heil.Leopoldi,  bey  Austeczung  feines  heiligen  Lei- 
„bcs,'dem  Gottes-Dienft  beywohnte,  und  die  Conunonion 
iempfinge.  Am  Vemiablungs-Tage  aber  felbft,  verfamle- 
■,,ten  fich  zu erftdcr Koentel.  Portugififchc Gefandte, wie  aoch 
„viele  hohe  Miniftri  des  Kayfers  nnd  der  frembden  Pocenta- 
„ten,  nebft  einer  groflen  Menge  Cavalliers  und  Damea 
^Abend  zwifchen  8-  und  9.  Uhr  gieng  die  Proceflion  ibtai- 
„der  Geftalt  durch  den  Cpeufzgang  in  die  Kirche;  baid 
«Anfangs  fahe  man  den  Kayfer  in  einen  prSchtigen  Mantel- 
•^KIeid  von  giildenen  Sbnck,  didem  fblgtenlieydelWyierin- 
■^,nen,dieregierende  gleichfatlsineinem  guddenen  Scuck; 
;„d!e  verwittibte  aber  in  ihrer  gewoefanlichen  fcbwaitzeh 
^leidung,  welche  die  Koenigl.  Braur  in  d«r  Mitte  fOhrten. 
jJBefe  war  in  einen  koftbahren  filbemen  ond  ihic  Juwelen 
„au^geziercen  Scuck  eingckleidet,  und  tmg  eine  mit  dem 
,/are(ien  eidelgeftcinen  febr  aitig  ausgezierte  Crone  aof  dea 
„Haupt,  den  Schweif  aber  crug  die  Graefin  Breuneiin. 
',^ndlich  kanen.die  faemdfcfK  Ertz-Motzoginnen,  imd 
„daraaf  die  HofT-  Damen  in  unfchaczbaien  Zierach.  Der 
„Kayier  lind  die  Braut  nahetoi  fich  ^u  dem  Altarrwoiluf 
„dcr  Leib  und  das  Haupc  des  Hcil  Leopoldi,  n^  nocti 
'-  .    „an.  . 


'rfoiem  dNjr.  hefllgen  Leibem,  ansgeretzet  •V»eit,\xsi'tach 
^einer  kleinen  Verweilung  wurden  die  Trau-Ceremonica 
.„von  demCradinal  voaSachlen,in  Beyfeyn  uncerfchiediicher 
,JBifchoeSe  und  GeiflL  vor  die  Hand  genommen.  Er  verla& 
„erQIich  toit  laiiter  Stimme,  vvie  iinn  der  Cardinal  voin 
„Bamberg,.  BiTchoffza  Fal&u,  Erlaubnits  gegebea,  diele 
„Vennaehlung  an  feiner  Statt  zu  verrichten,  und  zeiete 
jjiiernachll:  ao,da(s  es  nun  auch  nothwendig  vare,da{;  ihm 
,^icht  allein  die  erhalt^ne  Dispen&ion  vvegen  der  luhen 
jBluts.FFeund(<lial}t,.[ondera  aueh  dafe  Mandatuin  procura- 
"■„lorium  von  dem  Kayfcr  vorgezeiget  vvurde.  Die  Dilpenp'' 
,^tioii  liclle  der  Kayfer  duren  feinen  Eleemofynariiim,  als 
,^ratonotarium  Apollolicum  in  anthentica  abiefen,  auch  . 
"Kuach  vorhergegangenq-.CqHatienirone  dcm  Obrill-  HofE 
„CantzIar  zufteUen.  Das  Mandatum  aW  iibensicbt^  der 
„PortugiefiC;he  Gelandte  dem  Kayfer,  diefer  leinera  Obrift- 
„Cammerer,  und  diefer  dem  geheimen  Keferendario,  vel- 
„cher  es  yor  dem  Altar  auf  der  Epiftel  Seiie ,  wo  dieKoni^ 
„Braut  ftiinde;  Ih  Lateinifcher  Spracbe  laut  und  vomdiml 
„ablale.'  ,Der  Cardinai  ira^e  darnach  den  Kaylerob/ec 
„im  Nahmen  des  Koeriigs  in  Portiffiall  gegemvartige  Braut, 
„eine  gebohme  Koeni^.  Printzemn  zu  Ungam  und  B6- 
„heim,  Ertz-Hertzogin  zu  Oefterrich  &c.  vor  elne  Ehege- 
„(]bons  wolte?  worwf  derKayfcr  antwortete:  IciiwilliAIs 
„aberi]eF Cardinal  die  Braut  befragte,  obfieden  Koenig  in 
,JPortugaII ,  Johann  den  V.  Zum  Gemahl  wolte?  wandte  fich 
„diefe,  ehe  fie  ihren  Willen  erklarte,  gegen  die  regierende 
„unyerwittibte  Kayferin,  nahm  'derfellKn  Einwilligiftig  mit 
„einiger  Neigung  an ,  Utid  fprach ,  Ja ,  ich  wiH.  Nach  die- 
'  „fem' wnrden  von  dem  Caidinal  die  Vermahlungs-Einge  uBer- 
"  „nichc,  davon  d«r  Kayfer  den  eiiien  der  Konigl.  Bram  an  die 
„Hand  fteckte,  den  andem  aber  der  Cardinal  vor  den  Kocnig 
„ih  Fortugall  lo  gleich  wieder  zuftelke,  wonuf  die  Bedeu- 
/-  Vv  a     "  '     ■    itung 


iji         ,      Cif.  V.  Bi  mtnimmiu  iStfriim 

'yfaosiia  Ringcs !n tendcher S^pndie ver)e<en rvnrde.  Der: 
^a^er  tind  die  neue  Kdniein  eafaeo  nach  diefcn  iivc  Ifin-' 
,dc  zuiammen,  iilxr  weicne  £r  Ca^dinal  die  Stolara  l^tc, 
„und  den  Secgcn  iprach.  Endiich  wunje  dcrAmbrolianitelie 
„Labgelane  nnter  Trbmpetcn  und  Paucken  angeftimme^ 
'  ,und l)ey  deflen  Anfang ;  Mioel  und  Ende^  von  der,  vor 
;,der  Kirche  iii  Gewehr  ftdiendcn  Stadt-Garde  zu  Wien,  das 
^Gewclv,  wic  anch  die  in  dergcgen  Qber  getegoicn  Au  ge- 
„p(lantzte  36.  StDcke  geloict.  Nach  Endignng  dieier  Cc- 
„remonien  wurde  die  Kpn^in  in  Fanugall  &Sr  eine  neae 
„Schift  -  Briicke  nach  Chnr-Nculxiig  beglettct,  und  alles  znr 
^Abrcifie  feit^  gcmacht. 

f.     XXXXVt  . 

Dle  XIX.  Nouembr.  i^oS.  Fridetictts  r.  Rex  Bomnbrani 
cum  Sophia  Lndonica  Megapoh'tana,Svcrini  matrimonio  fiiic 
junaa  *.  Carolo  Leopoldo  fratre,  Dbce  Regente,  Procnrato- 
rem  agente.  **  Hoc  vero  Matrimonium  &JCXVni.  No- 
uembr.  Berolini  folenni  ritufuit  confirmamm,  cuiusCaere- 
moniae,  poft  folennem  proceflionem  tali  ratione  defii^ibun- 
tar:\*&  baJd  nun  SrMiyefl.Jtcb  derDam-Pfone  ^mhert^  vxrie 
■  Itym  erfien  Eiariit  S:  Miyefi.  iie  Infirvmittal-Mifictif  gerHh- 
ret,  md  ianat  aiigebiiltm,  his  dieggntu  frtctfium  angtlaiaet, 
miJitheinjeSirmfeinenOrthegMnbiitte.  DerKSmgmidie 
KSnigin  nabmen  ihren  Platz  ai^  einer  .3.  Sti^enhocberhahenett 
tfiraie  iie  mit  rotbem  Sammet  helepet,  mdaufden  Seiten  mii  jebr 
k^haren  Terjiamfchen  T^ten  hefangen.  Vber  der  Iflrade  war 
ein  BaJdacbin  wn  irothen  Sammet  tmtpoldenen  O-onen  und  AdJem 

iler 

*  4e  fyot£^bm  pcr  ipftm  Regcm  .coMafltl  vide  LtTTKit  ai>    - 
fTpkiqvls  Sfft.  I^ri.f.^2, 

-  Em^^fiaiu i^. p. m.  i.T)ii<ii  nedmm aKrmmLUt  Sm  ■ 

Il.t.ltf.i.k  cwtlM  CtHmilmii,ijtf,f,j^ 
%' InKtatiJiti  fama  f.  lu.  itut»  1. 1  .     '-         , 

_     ■      ■  I  ,,r,,rj,Coogle 


iher  mdiiergefichiiihwekBmiiUfmtaKSmj^.  Wme»  2U~ 
feben  vjar.  M  dem  ^  Ecien  dej  Boldacbin  hieiis  eiHKsmgL  Matr 
tel,  ebei^cillt  am  raten  SarniKt  mit  nicbm  £eUenenBr«aiMi^^ 
Jiuttert;tadmit  gol^enes  Crmm  imi,4dlem^lefiideiti,B(ildiitMi, 
Sher  mdHier  i^reua.  Ih  der  ABite  iw  denen  4.  Seitatdet 
taldaclinfalK  manjedesmabls  eii»  teldeCartaicl>e,mit  Ses  KBnigt 
tad  der  KUdgin  NitmiK:  lAer  tkm  BaUaelfin  Jihiieheten-  -f- 
Adler,  welcbe  in  ibren lOaaen goldene Cerdms  tmtgri^len^gitiiinM , 
Quajlen  bielten.  Diefer  faldaejnnyeurdf  imden^^.  Ecken  mmfie- 
benden  Kindem.  empor  getragep,  w^be  mit  demgfiVTm  Balda- 
tHn  fcUenen  in  der  Lufft  a  fcbaebm,  und  den  KShigL  Mam4 
tber  iie  sanru  Efira&  ausriireiteni  t^dafi^gaiitutUaz, 
viffweCj^emomeder&nfemmgpefcbahe,  umdemBaldacbinie-' 
dechet  tUsr.     Umer  dem  faldacfin  Jhad  eiU  goldener  Tijcb  Tm.r 

Jcben  2.  geldenen  Guetid^und geldnm  Teuc^em. '  Um £ejeti 
eriaienmPlazJiundedasK^^.HaifindJldtmjremierli^ni- 
firr  mi  denen  iArigm  Grandes  des  Hofes  famt  denen  vemebmfim 

' Domm,  vjelcbeier  Proc^m  ^efelgel  warm;  Der  BiJ^ejf  aier'. 
fitindevor  tlengoldenmiycbjhnjlmt  ilejilifii.uverrimen.  Das. 
Sirige  Theil  der  ISrcbe  viar  rms  reicbem  Tupetm  Sieratl  ieH^n, 
tmamifweijen  Wachs-LicbtemaufeimfonaerlicbeWetJefehr^jSn 

■  erleucbtet i  der  tuji-Bodm  nnd  die  Simen,  auf  toelAfn  der  ttoff 
nnddie  Zujcbauer  fiundm,  vjarm  niit  rothm  Incb  iekleidet.    Diefe 

Jo  herrrtch  ausgexierte  Ciom-Kirche  viar  mit  einergvofem  Artzml 

■Mmjtim  erfiiUeftUndhatteman  voir  denjGrof- Bfittannifeheii  Ge- 

f»ndtm,l/fjilirdSaty,  eme  aifonJerlicbeiogezurtltchim  derEJIref-  , 
de  auftenchtet.  Gegm  Sier  zurJJmim  tefandmfcb  die  Envmes 
direrjrmidm  Pinffances  nnd  andere  auraauige  ASsmfier,  m  ierm 
eigenm  dazn  angrwiejeim»  Logen.  Hach  gemiSgier  Infrummal- 
Mufcke  wurde  aufdm  Cber  ind  vm  der  Gemeint  und  wt&r  Mufice, 
der'4^eVersliusdmi  ua.Pfalm  gefaiuins  Woraufder  K»mgl.Bi- 

JchoffVr/invmBirmieiimzeRedetban  Nacb  ehejin  tralm  iey- 
derjeits  Ksnigl.  MafiJISim  vor  dm  Bifehoff,  und  nachdenijie  ■oon. 
demfelim,  wegm  d^  vorhai  dur^  einm  Kifmgl.  GevoSmichligtm 

n»  Scbmrinfefebloffenm  EbeUche  ferUndm^  irimen  imd  iefraget 
■'.  Vv  }  vsarin. 


m  C9-  V-  ,bi,mtirirtiiiif  igi(/hhm 

pariH,hififip  iir  ^JMfiM.vm  hjim  Mmfiitn  VMihTlitlJfU 
(trwortj  KndJ^ecb  rucD  verricbtetem  Geheih  den  Seegen -Gmet 
yher  diejit  KjmgL-PMr,  Hieraufwirdeii  die  Sliicie  dreyihaht vm 
3e»  Willnl  jeUfety  imen  Se  %mia  Stldntetqtie  tufrr  derKirche 
jHetmM  mi  ■deHii/me»  feAr  tnuvtriete!  /»  i£r  KJrche  aber 
itm-de  HKhaubJt  gefitntfn  ttnd  mt^dret,  Endiich  ff^t  nacb  geen- 
lSgUrCertinam,diel&il.Herrfd>tffiiinttT  dmScbaUJtrerPtii^ 
c&n.md  Tnmpettn  «  vm^ir  Ordnimi  viitdirm  iu  der  Jiirdn. 
iesbinK»iigl.Sciiltf. 

.  j.  xxxxvn.    ■'  :\-  .  -;.'■ 

. .  Die  XVL  Septonbr.  1714.  Fhilipppus  V.  Rex  Hiipaniiev, 
defimSa  priore  conjuge  Maria  Ludouica  Gal)rielide  SabauiJa, 
matrimonio  (ibi  copulauit  EliCit>ethani,  Odoardi  O.Dusis 
Canneniu  Siam  iplo  p;ttre  Procoratorem  agente,  d^  quoi.ii'. 
VIGIV3-,  *  i^Nachdeni der  FabfU.  Legatosi  L«tere,.  Ibra' 
„Kninentz  Herr  Caidinal  Gozzadini,  d.  14.  Sq)t.  in  dem 
„VDn  Parma  ge^genen  Cartauler  □oiter  ubcniadxet,  und 
,^n  folgenden  ^Hig  in  der  bey  da%em  Yor-Gebau  l>efindL. 
,)l(^6nai'und.koftmr<l-g«ziertenCapelIe&h,  £unt  deOiat 
„ZahIreicKen  GefelgunMedienten,  ein^unden,  undaU-< 
^danuT  dem  aus.  rodiX^ermofin  mit  Gold  verbordirten  au^' 
,ierichteten  Thron  unter  einem  Baldachin  gefctzet,  wurde 
Jjeilelbe,  yonhicfigenHerm  Bifchofftn  un3demI)bm-Q. 
„pitul  inB^lei^jng  der  s3jntl.  Geifflichkeit  und  Ordens-L«u-  • 
„ten  emp6ngai„  welcher-  Anrede  feine  Eminentz  (^ehend' 
„angehoret.  Sodann  hatten  Ibwohl  Ihro  Eminentz  der  Herr 
„Cardinal  Aquaviva,  als  Oiro  Durchl.  der  Hertzog,  wie  auch, 
„fhro  Durchl.  Priatz  Antoa.  auf  prichiiBen  GoW  gefticktenii 
„Zeug  aufgezaumten  Pferdcn,  im  GefoTg  dler  inn-  und  aus-\ 
Jindifchcn  CaWlieren,  fo  dnrch  die  nnzchlbare  in  fchSnftei'- 
„neuenLieberey  gddeideten  Bedieitten,  derer  vide,  befof- 
yderft  aber  die  Hcrm  Henzogl.  mit  Gold  verbiSmet  zii  fo- 

"     ■.      '    ,  ^■. 
.    *  Thiturt  C4trmtmtU7^fff.g.ii»,- 

.      .  '    .  -      n;.„5db,Go6glc 


'  fif  fncitfotvnHU  a% 

jxti,  nach  vorgcdachter  CapeHen  begeben,anda  (kh  ktz^ 
^didicer  Herr  Cardinal  dent  Herm  Cardind  Legato  zur 
^cchten:  Diro  Diirchl.  der  Hertzog  zqr  Lincken  Hand 
j,Ihro  DurchL  der  Printz  abcr,  untcrhalb  gefezet  hatten^: 
^d  beliebten  Ihre  Dordil.  eine  auf  Rotnanifche  Art  ge- 
^„inachteKleidung  anzuhaben,  diefie^  (bIangderPibftI.£e. 
^tus  hier  verUieben  auch  ftets  geinigen.  Indellen  Wurde 
^er  Eintritt  angeordnet,  wobey  auch  die  Herm  BilchOfle, 
.jJVaelaten,  nnd  die  mit  deih  Herm  Legato  angekommene 
fPm^^ias  zu  Pierde  erfchienen.  Uiid  nacbdem  der  Lega^ 
jfits  gewdhnliche  grofTe  Uberkleid  aggezogen,  hat  man 
Jich  allerfeits  -wieder  zu  Pferd  begeben;  Und  ■waren  der 
jAat  Csrdinal  Aquaviva  dem  Herm  Legato  zur  Rechten, 
Jhro  Durchl  dcr  Hertzog  znr  Lincken  Hand  geritten-: 
ZDabey  die  von  Rom  miisekommcne  Schweitzer  und  deut- 
„fche  Leib  -  Wachtcn  ncoft  a.  Comtiagnieri  DragOner  cin 
^errl.  Anfehcn,  aucH  die  Kutfchen  famf  den  Laftthierei^ 
■  ^itderBagage  ond  andem  ein  fchrgrofles  Gefolg  ma<ji- 
^tcn.  Wie  man  (olchcreeftalten  bis  an  den,  letzten  Schran- 
,^ta  des  St.  Mictoelis  Thorgelanget,  flunde  der  kollbahre 
„aus  Gold  imd  Silber  Boden  verftrtigteBaldachin  odcr  Him- 
^el  bcteitet,  welcher  mit  8-  Siangen  vcrfehen,  und  von  la 
'  ^viel  Herren  aus  biefiger  Regierung  gctragcn;  untcr  fclbi- 
pgem  aber  der  Hcir  l^^t  zu  beydcn  ^iccn  vic  obgcdacht^ 
^gleitet,  bis  za  der  aufs  prachtigfte  in  und  auswendig 
„gezierten  Hairot-Kirch  gefflhret  wiirde;  allda  man  vob 
„den  Plerden  aogeftieeen,  alsdann  fich  in  gedachter  Kirche 
„an  dcn  hohen  Altar  o^cben,  ond  den  Ambrofianifchen 
JU>b-Gelang,  Te  Deum  laudami»,  oncer  Lo&brennang  de-  - 
„rer  Sriicken  ijurdj.  vortrcffliche  Mnfic  abgefudgen.  Nadi 
-Votendung  deflen  aber  find  in  dencn  Kutlches  mit  voIK- 
^m  grollen  GcfHg  von  Ihr  Hertz<«l.  Dnrchl.  die  becden 
^nn  Csdii^  ia  daofelbea.Pidhff  begleicei,  uod  aHifc 


pariH,  iifrfip  itr  ^^nffim.  mt  hydm  Mtjejlitn  iMjirliolJtl» 
(awortj  Kndjhecb  rucD  verricbtetim  Geheih  den  Seegen-Gmes 
iiher  tStjis  &wrl,'Vaar,  Wera^-mtrden  die  Stiicie  dreytttabt  virn 
3tn  WiBeH  jeUfet,  ienen  Si  gmla  Siliatetqiie  aufer  derEnte 
jiietmM  nSi  demtlmm  fenir  amvtruti:  In  <ur  Brchitiher 
ivnrde  mclilMbii  gifmffn  ttnd  m^drit.  EmBid)  fftng,  nad  gim.- 
iGetirQritimiie,  diiKaiigl,  Herr/cbaffi  nnttr  dim  ScbaB  tUrerPau» 
dun  md  Tromfitin  «  vaigir  Orimng  imdtnm  tm  dirJUrtH. 
mbdnlMgl.Sd>l^. 

:§.  xxxxm  /■  :\-  .  ■■•;■;■ 

. .  Die  XVI  Septembr.  1714.  Philipppus  V.  Rex  Hiilpanuiev, 
de&nSa  priore  coDJuge  Maria  Ludouica  Gibrielide  Sabauiia, 
ipatriinonio  (ibi  copulauit  Elifabetham,  Odoardi  0.,Duci$ 
Csmneniu  Siam  ip(o  p;ttre  Procoracorem  agente,  d^  guoiiK 
l^iGi vs ;  *  ^^Nachdem der  FabftL  Legatus i  LJitere,.  Ihro' 
„£jnincntz  Herr  Caidinal  Gozzadini,  d.  14.  Sq)t.  in  dem 
«von  Parma  g^genen  Car^uler  □oiter  ubemadxet,  und 
,^n  fo^enden  ^g  in  der  bey  daligera  yQr.Gebau  beiindL. 
,iGJt6nai' und  koftmrft- gczienen Capelle  iich,  &mt  deflen 
,,zahlreicKen  Gefblgutid-Bedienten,  ein^unden,  uodaQ-i 
„daiai^  dem  aua  rah^Icmiofin  mit  Gold  verbordirten  aiif  • 
,,gerichteten  Thron  unter  einem  Baldachin  gefetzct,  wurde 
JSerlflbe.  vanhiefigenHerm  BifchofFen  unddemlJom-C^ 
„pituj  inBe|Tei^jng  der  s3mtl.  Geifflichkeit  und  Orderts-L«u.  • 
„ten  empfangen,  welcher'  Anrede  feine  Eminentz  l^ehcnd' 
„angehoret.  Sodann  hactcn  Ibwohl  Ihro  Eminentz  der  Herr 
„Caniinal  Aquaviva,  als  Diro  Durchl.  der  Hertzog,  wie  auch. 
„fhro  Durchl.  Priatz  Anton.  auf  pi^htieen  GoH  gefticktenii 
„Z«ig  aufgezanmten  Pferden,  jm  GefolgaJler  inn-  und  aus-> 
JShdifchen  CaWieren,  fo  durcb  die  unzehlbare  in  fchSnftef' 
„neuenLieberey  gekieideten  Bediehten,  derer  vidc,  befor- 
|,aerft  aberdicHermHertzogl.  mit  Gold  verbramet  zn  fo- 
'     ■         "     .  ,  hen,; 

»  Itiatti  CdinmaiialiTkn.lf.t.it». 

■".■'.         -    n<,n7,db,Go6gk 


■  ftr'  pnciiratinm.       ■  '  JJ5 

^en,  nach  vorgedachter  CapeHen  begeben,anda  fich  letztge- 
„dachter  Herr  Cardinal  dent  Herm  Cardinid  Legato  zar 
^Rtchten:  Ihro  Diirchl.  der  Hertzog  zqr  Lindten  Hand 
j,Ibro  Durchl  der  Printz  aber,  unterhalb  gcfczet  hatteiv: 
„nnd  belrebten  Ihre  Dnrchl.  eine  auf  Rotnanifche  Art  ge- 
^achteKleidung  anzuhaben,  die  fi^  fo  lang  der  PSbftl.  £e- 
„gatus  hicr  vcrwieben  auch  Qsss  getragen.  Indeflen  tvurdc 
^cr  Eintritt  anffeordnet,  wobey  ancn  die  Herm  BilcbdtTs, 
.^raelaten,  nnd  die  mit  dem  Herm  Legato  angekommene 
^,Cavalim  zu  Pferde  erfchieneh.  Uiid  nachdem  der  Legat 
^as  gewflhnliche  groffe  Uberkleid  angezogen,  hai  man 
^ch  allerfeits  vie(ter  za  Fferd  begeben;  Imd  varen  der 
^err  Cardinal  Aquaviva  dem  Herm  Legato  znr  Rechten, 
Jhro  Durchl.  der  Hertzog  zur  Lincken  Hand  geritten.; 
ZDabey  die  von  Kom  raitgekommene  Schweitzer  und  deut- 
„Icbe  Leib  -  Wachten  riebft  i.  Cpmjiagnien  Dragdnef  ein 
,,herrl.  Ar^^thea,  auch  die  Ktnfchen  famt  den  Laftthieiei^ 
^itderBagage  nnd  andem  ein  fehrgrofles  Gcfolg  madi- 
ffifO.  Wie  man  fqlcheigeftalten  bis  an  dctt  letzten  Schran- 
„&n  des  St.  MichielJs  Thor  gelanget,  ftunde  der  koObahre 
„aus  Gold  imd  Silbcr  Boden  verfcrtigttBaldachm  Oder  Him- 
„mel  bereitet,  welcher  mit  8.  Stangen  verfeheh,undvonfi> 
'  „viel  Herren  aus  hiefiger  Regienmg  getragenj  unter  felbi- 
pgem  aber  der  Herr  L^t  zu  beyden  Seiten  wie  obgedach^ 
^gleitet,  bis  zu  der  auft  prachtigfte  in  und  auswendig 
„Sezi4rten  Haupt-Kirch  gef8hret  wurde;  allda  man  vob 
„*n  Pfcrden  abgeftieeen,  alsdann  fich  in.gedachter  Kirche 
„an  den  hohen  Altar  Degeben,  ntid  den  Ambrofianifchen 
JU>b-GcIang,  Te  Dcum  laudamas,  unter  Lofsbrennong  de-  -- 
,,!«(•  Stfldcen  durdi  vortreffliche  Mufic  abgefungci>.  Nadi 
-Voienduag  ddlen  aber  find  in  dcnen  Katfchen  mit  voBi- 
^m  groflSi  GelMg  von  Ihr  Hertztwl.  Dorchl.  die  beeden 
^ton  Catdii^  ia  derofelbeii.FilIaft  begleice^  und  dCd^ 

/elbi-  n 


^  Cip.  V- De  mttrimiilu  Ha/lriiim 

Jdbten  Abend  auf  der  HeitzoeL  Sehaii-Buhne  die  MuG- 
^lil«he  Opera  vorgeftellet  Dronkn.  Sontags  den  iS.  ditp 
„gelchahe  in  der  E>oin.Kiichen  die  Vermiihlung  der  Her- 
,zogL'Prinoe(&n,  welcher  in  pritchtigen  mit  6.  P/erden  be- 
,/pannten  Wagen Ibro Dordu.  die ^u Muttcrncbft dera 
,^ch  Anverwuukeit  Printzcflin,  (amt  zahlreichen  defol?, 
„das  Gcleite  gegcben:  denen  beyde  Henen  CardinJle,  vnt 
„auch  Ihro  DurcM.  der  Henzoe  und  Printz  Artton  baki 
„nach&lgeten.  Ea  war  zu  EoiK  des  Kirch-Chors  ein  aus 
„Brockat  von  Silber  Stijck  mit  goldencn  Blumen  ^ziener 
„BaIdgchin,  darunter  a,  gleiche  SefTel  gedellet,  zu(ehen,«- 
„gen  den  Altar  aufgerichtet,  allda  IIvo,  DuichL  Herr  Vt- 
.„ter  der  Hertzog  von  Parma,  lb'die  Stelle  des  Brautigams  . 
„veitFeten,  undnchrechterSeits,  dieOurchLPrincellinabeT, 
„als  Brant  lincker  Seits  rctzeten,  fodann  beianden  lich  in 
>„weita:9  ausgebreiteten  Umzirdc  tjes  Abhang^  gedachten 
„BaIdachins  Ihro  DurcM.  die  HertzogL  Frau  Mutter  und 
,,Printzelfin  rechter  Seits  hin :  dann  linckcr  Seits  Diro  Emi- 
„nentz  der  Cardinal  Aquaviva  nnd  Printz  Antoa  Auf  der 
.  „Epi(tel  Seiten  aberunter  einem  andern  CremoGn  (ammeten 
«mitgoIdenenStriChengebramtenBaldachin,  hatderPaUH: 
.„Le^ius  nach  aimelegter  Kirchen-Kkkiung,  unter  dem 
«Gonesdi^H  iibliowr  maflSn,  die  Vetinahlung  vollzogen: 
„Dabey  der  Vice-Legat  di  Arbino,  Herr  Ludouico  Anguis- 
„coIa,  das  PabdL  Bceve  der  in  4.  Grad  beftehenden  Di^ien- 
•„(sition :  Dann  der  Vice-Lerat  von  Ferram  Herr  Gerhaidus 
„Giandeniaire,  die  aus  Madrit  eingelendete  VoUmacht  laut 
„al^le(en;  WoraufdasTeDeumlaudamus  gelungenund 
,  „der  Gottesdienft  verrichtett  So  damrdie  hdoift  erwehntc 
^Braut  von  4.  Herm  Bifchofren  zu  dem  Altar  gef&hret,iind 
„derofelben  die  durch  Ihre  Eminentz  den  Herm  Legat  ee- 
^•weyhete,  und  von  Ihrer  Fab(H.Heiligkeit  zum  Gelcnenace.' 
„aber(chickte  goldene  Rofe  eingehtodiget  vurde,  irelche 

„aber. 


'    »    -  ^  fmxratmm*  337 

,^ber  die  iW^hh  Hraut,  ausGrofsmuthigkelcalfbbaldindd- 
„(%cr  Dom-Kirche  zum  eurigen  Andendten  hinterlaflcn: 
„ W  obey  abermahlen  die  Stucke  abgefeuret  wurden.  Fcmer 
,>begab  man  iich  allerieits  in  vorhm  gemeldtem  groHem  Ge- 
,fii\gi  zwifchen  zu  beyden  Seiten  im  Cxewehr  (tehenden 
„Trouppen  und  auf  den  Placz  geflidleten  Reuterey  vorbey, 
,,nach  dem  Hertzogl.  Fallaft^  aUda  die  SpeiHung  au^  herr- 
Jichfte  angeordnei^  und  die  Taffelnoffend.  auch  Abends  ein 
^urczes,  doch  annehmlich^efetztes  paftorale  oder  operett- 
„gen  in  prei&wtirdigcr  Mufc  auf  der  Heitzogl.  HoffSchaut- 
«Biihnegehalten  ^urde.  ' 

§.  .XLVm. 
Die  Xn.  Februarii  1720,  Francifcus  Maria,  Princeps  ^ 
haereditarius  Modenentis  cum  Philippi  11.  Aurelianeniis  Du- 
cis,  Galliae  Regentis  filia  Chwlotta  Aigle  Valefia ,  Parifiis  per 
Proairacorem,  Ducem  de  Chartres  matrimonio  ftiit  copuh> 
tus,  cuius  caeremonias  iterum  lunigivs  *  defcribk:  Am 
n.  Ffhr.  1/20.  Tviffde  die,  Prmc^n  von  Valoist  Tocbter  des  Herm 
Regehten,  mit  dem  Erb-Printzen  von  Modena,  am  Ksnigl.  Frmazbf, 
Bofe  vermahkt.  Diefe  Printzeffln  kam  In  Gefelifchafft  der  Madame. 
des  Herm  Regenten,  des  Hertzogs  von  Qjartres,  aer  MedemoifeUe  utid 
VrirttzeJlm  von  Montpenjier ,  fo  der  Braut  den  Schweiff' nachtrugt 
indem  KSnigL  Pallafi  des  Thui&rieSj  undbegab  fich  hieraufin  das 
Cebinet  des  K^nigs,  alkoo  aUe  Priruxen  und  PrmtT^ffirmen  von  Gt* 
bliith  verjamrn/et  laaren.  Nachdem  aUe  ihren  Platz  genommen,  /ajl 
der  StaOtsSecretaritiSy  Abt  du  Bois  £e  Fhe  -  Stiffiung  ab ,  vjekhe  Ji 
dam  der  Konig^  nehfi  denen  Printzen  und  Princefflnnen  vim  Gebiii^ 
the  unterfchrieben:  Der  Grofi-AUmoJenier,  Cardinal  von  Rohan^ 
verlobte  hieraufdie  PrintzeJJin  von  Valois  mit  dem  Hertug  von  Char- 
treSj  laelcher  von  dem  Erb-Printzen  von  Modena  darzu  ievoUmSch' 
tigefmar.  Hierauf  tvurdefo/gendes  Te^es  die  Verm'dhlung  inder 
CapeUe  das  PaUafit  det  Tmlieries  volhogm.      Der  Herttog  veif-     , 

Cbar- 

Stnidiiar.frttd,^ernf.^.lt        .  '%%  \      ■  r- ^., 

i''iii7~jbv  vjOOQlt 


%i9  ?  Ctp'  V'  De  m4trm>m*s  ilbtfiritm    , 

Chartres^taekber  ^ermahh  den  &b-Trint%en  ^aefemme^  hmen- 
nen  iurtzen  hofibaren  ^ntel  um ,  und  die  1'rintzfjm  von  Valotf 
•B>ar_^le}chfaUs  febr  kojibar  gekleidet,  der  Cardinai  von  Rohan  ver- 
richtete  dte  Vemfahlungs -Ceremmie ^  und  nach  der  MeJIe  war  ein 
berrL  Vocal-wid  infirumental-Mufici  Als.diefis  gefcbehen,  nahm 
der  Kifnig  die  Bratu,  toekbe  man  nunmebr  Printz^fin  von  Modena 
'^enrite,  BeyderHand,  und  begleitete  Jie  bis  im  feine  Caroffie ,  vKrin 
■die  Prittcemr  bis  nach  Antibes  geftihret  loerden  foIUe ;  Nachdemfie 
nun  von  aem  Kjhtig  Abfchied  gemtnmen,  ftieg  fie  in  die  Corojfet  zu 
jteeUherfich  die  Hertzfigin  ven  Villarj-Brancas  Jetztet,Jo  die  Prirh- 
tejfin  aufihreReifie  hegleiten  foUte,  und  ah  der  Kutfcher  fragte  z 
.  n»  erfie  binfuhrenJhlIte?Jo  antworteten  Jhro  Maj.  der  Kanig^  nacb 
Modenat  nmrauf  fie  der  Kutfcher  nach  dem  Paiats  Rojai  fubrete; 
Sechs  Kifnigi.  Pagen  und  zStaiimeifier  ritten  vor  der  Carefe  her, 
7.eben  Ijjquayen  giengen  an  den  Thiiren  derfiibeny  und  das  Detacbe- 
mentvonder  Guarde  za  Pferde,  fo  fie  auf  der  Reifie*efcortiren  Jofye^  ' 
ritte  iinier  derfelben  her.  Eine  Stunde  darnach  begab  ficb  der  Mar- 
fuis  vo»  Sabran  nach  hbdena,  die  ^oUzogene  Vermahittag  zit  notiJU 
ciren.  Die  Princeffih  aber  bieitfich,  viege»  dti  Ceremenieis,  kis  zt$  , 
iiirer  Abretfe,  inctgmta  a(tf. 

i.  xxxxvmr. 

Ludoirfcus  Dnx  Aurclianenfis  die  X.  lumi  1724.  pum 
Maria  Augufta lohanqa,  LudouicrGuiIielH%  fiadenfisMar- 
chionis  fiiia,    Raftadti  procuratorio  noraine  fiiit  copiiia- 

'      '  §■  i-. 

Carolns  Emamrcl  Viaor,  dum  adhuc  Prfnceps  regfus 
«flet  Sardinfae  dic  XXIII.  Mi  1784.  cum  Pdixena  Emefti  . 
Leopoldi  Haflo  Rheinfeldenfis  fi(ia,  procuratcrem  agente  lo- 
fcpho  fponfae  fratre,  matrimonib  fiiit  iunaus,  cuius  caere- 
moniae  tali  modo  defcribuntur:  ♦  Nachdm  imy..  Im.  Ibro 
H>d!-Furft.Durdtl.  iHt  Vrimffm  Polixma  vm  Htpn,  mmmbra 

Kani^l. 

*  «tm.Onu.  ia.^r'*-t-V*-'  ,^         7 


f^  pmitratnrm.  3J* 

Ksmd.  TJoheity.mit  dero  Frau  Tant«  Ihro  Durchf.  derverimtihini  ■  , 
Furfiin  vm  Na^au  \}fingen  etc.     Und  den  ip.  diefes^  d^  Snrdinifcht 

*Ahgefandte  Marquis  d'  Entrenes^  zu  Rathenburg  angekomwen,.um 
&efe  Vrmeffn  bey  denen  Hoch  ■  Furfil.  Eltern  im  Nahmen  Jeihes  KS- 
%iges  vor  dejfen  Cron-?rintzen  2M  begehren,  er  durch  einen  Cavallier   '■ 
in  einer  Kiafihht  mit  6.  Pferden  eine  viertei  Stund  vor  der  Stadt 

'  abgthohlet_ii}OTdeny   tmd-  tndem  vof  ihren  magnipque  meiAlirten 
Haufie  abgefiiegen,  fchickie  erfiigUich  einen  von  feinen  CavaBieren 
fiacb  Hofum  Se  FurfiL  Perfonen  insgefamfzu  complimentireni  den    ■ 
20.  ruhete  er  aus^  den  21.  vsurde  Sr.  ExceQentz  in  einer  Magnifiquem 
■Kutfche^  mit  &  Pferden ,  benebfi  gebHhrender  Cortege^  zttr  Audienz 

-  abgehohletj  und  unten  beym  Anffieigen  an  der  Treppe^  von  dem 
Beffifchen  Herm  Hoff-Marchall  und  12.  Cavalliers  ^pfangen,  Uber- 
aU  mit  Leib-Guarde  hefetzet,  vorerfi  gienge  er  zu  den  2.  ffoch-Fiirfil.  ' 
Eliern,  um  ihre  Printzeffin  Tochter  zu  begehren,  damach  begab  er 
fich  zu  der,  Princefim  ^  iveithe  ihn  in  Ihrem  Audientz- Zimmer  un- 
ter  einem  kofibaren  Baldachin  empfieng,  •Kelcher  er  auch  Briefe  vom 
Kifnig,  der  Konigin^  itnd  CronSPrintzen  mit  einer  zier/.' Anfprache 
ubergahe-,  Worauf  fie  ihm  etne  fchSy^ in  kurtzcn  Begriff  isohi  gefa^ 
fie  Antioort  gahe,  mit  einer  foichen  Majefi^tifchen  gnHdigen  'md  . 
hertzhafften  Manier,  dafi  oUe  zufehende^  deren  loohi  sa.  -waren  dar- 
iiberlhre  VertBunderttngund  Ver^Ugen  nicht gnugfam  an  dert  Tag 
gehen  kSnnten.  Da  diefes  ve&ichtet  ■ioar,  hegah  tr  (tch  zu  Ibro 
Dtirchi.  der  vermttHten  ^^rfiin  von  Naffau-Ufingen  diefer  Princefi 
fin  Tante,  bey  ■meitber  fie  auferzogen  'worden,  hemach  -murde  er 
■zw  Taffei  geladen,  und  Magmfique  tra&irty  altuso  dieKSnigt  Braat 
zum  erfienmahi  den  Kang  vor  obgemeidten  beyden  Fiirfiinnen  genom-  ■ 
men,  der  Herr  Ahgefandte  hatte  an  der  laffei  einen  Arm-Sefei,  toie 
alie  famti.  Furfii.  Perfonen.  Den  22.  -murde  der  Heuraths-Contrak 
von  beyden  FOrfiiichen  Eitem,  Ihrer  Hobeit  der  Cron-Princejjm,  und 
deren  Herrn  ^ruder  Printz  lofeph,  auch  den  Herm-  Ahgejandten  a!U 
in^-in  Arm-Sefieinfitzendynachoffenti.vorhergefihehenerVeriefungy 
unterfchriehen.  Den  Nacbmittag  kam  der  Heir  Abgefandte^  un^ 
Ihro  Hoheit  kofihahre  Iieiveeien  in  Nahmen  des  Cren-Printzens  zu 
praefenttren.  Den  23,  Aiends  gefchabe  Se^opulation,  nach  dem 
vorher  hochgedachter  Mgefandter fich  zu  Ihro  Durchl.  Printz  lofeph 
itt  fiin  Zimmer  verfiiget^  denfeihen  ein  Schreihen  von  Ibrs  KHnigl,,  ■ 
Xxa  Eobeit 


^40  Ofi,  V,  Df  muiimmu  iUafiriitm 

■  HobeU  dmCrerh-PrinnvMSarJmtti  Ster/uffrtthfmhetugfkthepy 
£t  Procttratun  der  Ceremomen  der  TrMtme  mit  Hochgenietdter 
Crm-Vrintzefiin  infiinem  Nahnen  zu  vnricoteni  Herjiacb  •warife 
mit  g.  Trompeten  undPaticken  das  Zeichengegeben.,  und  tGeKHmeL 
Bratit ,  vor  ■welcher  z6.  CauaUiers  bergiengen ,  und  j.  Frliuleins  den 
Schleiftrugen,  von  ihren  Procuraiions  Br'iutigam  gejuhret ,  nacb  ihr 
aber  der  lierr  Vatery  dero  Fr.  Mutter  von  Ihro  Durchl  Frintz  Wil- 
belm  von  Ueffen-Cajfd,  vielcher  den  Ahend  vorheroy  nebfl  feinen. 
ziveyen  flerm  Briidem  angehmmen  war ,  die  Vertoittit»  Futflitt  za 
■  fiaflau  -  Uffingen  vom  Printz  Max^  die  Printzej^n  Philippina  vo» 
fiejfen  Rheinfelfs  vom  Printz  Geor^^  die  aller  kleinfle  Prmtztipn 
Chriflina  von  Herm  Baron  von  Lentrum,  ■welcher  als  Oifer-  Ihffinei- 
rheifler  mn  Ihro  lloheit,  undGefimdter  von  Ihro  DtirchL  vonHeflen- 
Caflel  da  -loare ,  auch  geftdsret  werden.  Nach  iknen  foigete  das  AdeL 
Frauen-Zimnier  hintmter  in  den  grojfen  Saai,  der-  2jo.  Schuhe  iangifl. 
en  einem  Epdey  vom  Sadl  ■wdr  eine  AhiheiJung  mit  einem  Baliflre  hali 
Mattns  hoch  geviacl.  * ,  mit  einem  Teppicb  beugt  ^  der  Altar  unter  «- 
nem  grofen  Baldachin ,  aufder  eintWSeite  ein  andcr  Baldachiu  uher 
eintm  Ibron  2.  Ssaffel  hqch,  z-wey  Sejfel  daraufdie  Kd'nig/  BratS 
key  l^fung  vieler  Stuck  und  Ahfiurung  2.  Regimenier  Musquetiere 
durch  ihren  Procurator-BrZutigam  geJUhrety  undfich  dabin  gefitzet^ 
gegen  uher  •war  eine  lange  Banck  miteinem  Teppich,  vordie  iikrige 
okgemeldte  FihftL  Perfonen ,  als  nemlicb  Ihre  Durchl.  Printz  Ernfl, 
'  mIs  yiater,  feine  Gemahlin  DurchL  als  Mtittery  Ihro  DurchL  die  Fur- 
fim  zu  N<ifl'au  Ufingen,  und  dieubrige  Fi^rflL  Perfinen,  bimer  W- 
chen  Arm-Seflel /iuttden  i  Man  hat  aher  otfiruiret y  da/sfiefich  nicbt 
gefitzt  haben.  Aitfder  einen  Seite  neben  den  Thron^  100  der  Br'att* 
.  figam  faffe  iftund  unien  aufder  erfien  Staffei  der  erfte  Herr.  Ahee~ 
Jandiey.neben  ihm  der  Z-weyteyUnd  fifortjhre  CavaUiers  undBe-_ 
dienten,  aufder  KonigL  Braut  Seitenjiuvde  dero  Obrifl  •  Hcff- Mei' 
fterin,  Frau  Generaiin  Baronefivon  Butt/fry  und  fifirt  indem  Ba- 
Hftre,  das  iibrige  Fraiun-Zmmer  undCavaUiers,  das  austoendige  Ba- 
/iflre  ivar  mii  Guarde  Corps  befitzetj  dafs  niemand  beydringen  kbn^ 
te.  Het  nach  tratt  ein  Caaa/lier  hervor,  umi  lafi  gantz  /aut  diePro- 
curation  vem  Crcn-Prtiuzen  in  Spanifih.  Sprachcy  •worauf^  afs  der 
Bifchvfffin  Gebeth  verrtchiety  'wurde  ■medrr  wie  vorhm  berrltchge' 
feuret*    lUertufkam  der  Herr  Hof-  M^rchai  tnit  3em  idarchaUu 

Stab 


ftr  frumtinm,  J4i 

ilrtfft,  der  KanigL  Srdut  awzMzeigen^vor  den  Altar  mit  Jero  BriiMH' 
gamztt  treteniAls  esaHdemviar^dafs Jie fich  dieHimUgeben  folttn, 
trat  die  Ober-Hofmeillerinliervor,  um  der  KSnigl.  Braut  aafeiner 
Credentz-Scbaale  den  Haadfihuh  atratnehmen,    Als  diefes  verrichtet  • 
viar^  gitnge  das  hohe  ?aar  viiedtr  zitriick ,   und  fetzJefich  aufden 
ThrtMtdadasleDeitm  laudamus  va fchsnfier Mujk gefungeiiviurde. 
UachdemViurdeniBieftir die  Stisck gelofet ^  und  gienge  tnan  in  vori- 
fiet  Qrdnung  durcb  he^derfeits  fiarcke  befetzle  Guardes,    vielcbei 
recht  pmpeus  ansfahe  in  der  Crm-Prinlzefsin  Audietltz-Zimmer ,  da 
fieb  eue  O-on  VriMtzefsm  umer  dem  Baldachin  ftcUte  ttnd  die  Gliick- 
toiiti/ibe  empfienge  j  vielcbet  die  Herren  Ahgefandte  und  iihrige  Vit^ 
tmntiicbe  CavaUierj,  duM  an  ibre»  Rang  iiim  aafdie  Kniefilzend 
yiidaieihfeHandmJfeiideverrichteten.  Quaratione  iftad.  20.     • 
Augulli  1724.  Thohoni  fiierit  exOepta,    et   matrimonium ' 
ibidem    per   nouam   benedi£b'onem  fuerit  confirniatum, 
confammaiiimque,  ibidem  defcribitur.  *  Auftor  Diarii  Hi- 
ftoricificfcribit:**  Ceft  le  Marquis  d"  Entraues  qui  a  h& 
choifi  par  le  Roi  pour  aller  feire  la  demande  dc  la  Princefle 
de  Helfe-Rhinfels  a  Rhotembourg.    11  aura  un  train  magni- 
fique,   et  fera  accompagne  de  tout  ce  qu'  il  y  a  de  plus  bril- 
lant  parmi  la  ieune  NobTelfe  de  la  Coqr.    Idem  Diarium  ait: 
Le  23.  dm)afl£,  pour  auqnel  on  iailbt  i  Rothcmbourg  la  Ce- 
rcmoniemiMariage  parProcureurilfe  fitiThonon  degran- 
des  Rciouisfances  i  ce  fuiet.  *,* 
§.    LI. 
Recentiffimum  matriraonii  per  procuratorein  contraOi 
cft  exemplum  Ludovici  XV.  Gallomm  Regis  cum  Maria  St?- 
nislai  Rcgis  filia,  quod  die  XV.  Augufti  1725,  Argentoratl 
fiiit  ixlcbratum,  culus  caeren;onias  atque  ritus  DiariiHifto- 
rici  AVCTO»  tali  ratione  d^ribit:  \  Mr.  le  Duc  d'  Orleans 
Xx  3  erri.   - 

*  KCKlf-CHKONIC  Augudo  1714.  p.lg4. 
**  l.ETTItE$  HISTOIU  luillet  i;l4.  p.  }f. 

*•*  LETTKBt  HisTOK.  Sift.  i^i^.  p.  zo/.  VhcHus  adhuc  fingulas  cKrt- 
inoni»,  Tna  cumoraUoD%s1ubitis  dc&ribitKliiM-CBitoiiic  Scpt> 
1715.  p.  iio.  feqq.  > 


^40  Ctpk  K  XV  flufrmmmr  iUufiriam 

>  Hoheit  dem  CrM-Printz  iwr  Sarjtmen  mheriiefen»  htneheiu  geiethfPt 

£e  Procuration  der  Ceremonien  der  Travuw  mit  Hecbgemeidter 

Creu-Printze/sin  infiinem  Nahmen  zu  verricoieni   Herjiacb  •aarde 

mit  g.  Trompeten  undPaticleen  dat  Zeichen  gegehen^  nnd  iSeK^mgi. 

Bratit ,   vor  ■welcher  z6.  CauaUiers  bergiengen ,    undi.  Fi-Hu/einj  den 

Schleiftrugenj  von  ihren  Procuratiom  BrUutigam  gefuhret ,  nach  ihr 

aher  der  Uerr  Vater^  dero  Fr.  Mutter  von  Ihro  Durcbl.  Priniz  Wil- 

helm  ven  Hejfen  -  Cajfel,  vielcher  den  Ahend  vbrheroy  nehfi  femen. 

zioeyen  flerrn  Briidem  angekommen  war ,  die  Verwttite  Furfiin  xu 

•  Naffau-  UJJif^en  vom  Printz  Max^   die  l'rintze0n  PbiJippina  vam 

hejfen  Rheinfelfs  vam  Printz  Georgey   die  atler  kleinfie  Printze^ 

Cbrifiina  w»  Herm  Baron  von  Leturum,  ■wekber  als  Ober-  llo^mei- 

fiuifler  ven  Ihro  lloheit,  undGefimdter  von  Ihro  DitrchL  von  Hefihf 

Caffe/  da  'joare ,  auch  gefiibret  wcrden.    Nacb  ihnen  folgete  das  AdeK 

^atten-Zmmer  binunter  in  den  grofien  Saal^  der  2jo.  Schuhe  iangifiy 

an  einem  Epde^  vm  Saal  viar  eine  Mtbeiltmg  mit  einem  Baliflre  halb 

Manns  hoch  gewacl- ' ,  mit  einem  Teppich  belegt  j  der  Altar  unter  «* 

nem  grofien  Baldachin ,  aufder  eintWSeite  ein  ander  Baldachiu  uher 

einem  fhron  2.  Sta^el  hch.   zwey  Sejfel  daraufdie  Kanigl  Brattt 

bey  Difung  vieler  Stiick  und  Ahfeurung  2.  Regimenter  Mustfuetiere 

durcb  ihten  Procurator-BrZutigam  gejShrety  und  flcb  dabin  gefitzet, 

'  Zegen  uher  •war  eine  lange  Banck  mit  einem  Teppich ,  vordie  iihrige 

obgemeldte  Fiirfil.  Perfenen ,  als  nendich  Ihra  Durcbl.  Printz  Ernfif 

'  als  Vater^  feine  Gemahlin  Dttrcbl.  als  Mutter^  Jhro  Durcht.  die  Fiir- 

fim  zu  Nafiau  Uflngen,  umi  die-Jfhrige  Fifrftl.  Perfonen^  binter  loet- 

cben  Arm-  Sefiel  flunden ,  Man  hat  aber  obfiruiret ,  dafs  fiefich  nicht 

gefitzt  haben.     Aufder  einen  Seite  nehen  den  Tbron^  tm  der  Brau- 

.    $ipm  fajfe  yflund  umm  aufder  erflen  Stafffl  der  erfle  Uerr,  Abge- 

Jandte ,  neben  ihm  der  Z-meyte  y  und  fifvrt  Jbre  Cayalliers  undBe-_ 

.dienien ,  aufder  Konigl.  Braut  Seitenfiuttde  dero  Ohrift  -  Hoff'-  Mei- 

flerin,  Frau  Generatin  Baroneftvon  Buttl^ry  wtd  Jofort  indem  Ba- 

liflre,  das  iihrige  Fraiun-Zimmer  ttndCavalliers,  das  ausvsendigeBa- 

iifire  "war  mit  Guarde  Corps  befettxt^  dafs  niemand heydringen  k'6n* 

te.    Ueinach  tratt  ein  Caaailier  hervor,  und iafi gantz  iaut  diePro- 

euration  vom  Crcn-Vrintzen  in  Spmtifib.  Sprache,   woraufj    als  der 

Bifchvfffin  Gebeth  verriihtet^  •ivurde  loieder  lo/e  vorhin  herrlich  ge- 

feuret*    HieraufkemderHerrHof-Mi^hatvtit  3em  Marchalls- 

&at 


fer  prccitratarm,  .  341 

J>rf>,  ier  KSnigl  Srmtt  amMzeigeny.vor  den  Altar  mit  dero  Br'Auti' 
gamzu  tretfniAls  esandemviar^dajs fie  fich  dieifinde^gehen  fiilten, 
trat  die  Ober-Hofmeijlerin  }}ervor ,  um  der  Kiinigt,  Braut  aufeiner 
■  Credentz-Scbaale  den  Handfihuh  ahxunehmtn.  Als  diefis  verrtcbtet 
w«r,  gienge  das  hohe  Paartoiedrrzuruckt  undfetztefich  aufden 
Tbron^dadasJeDeum  laudamus  infchSnfierMuficgefungenmtrde. 
fiacbdem  nmrden  ■wieiUr  tUe  Stiiclt  gehfet ,  und  gienge  man  tn  vori-  . 
jef  Ordnung  durcb  beyderfiits  fiarcke  befitzte  GuardeSy  wekbes 
recht  pompeus  ausfahe  in  der  Cron-Printzefsin  Audientz-Zimmer »  da 
ficb  m  Cron  Prilttzefxiu  unter  dem  Baldachin  fieUte  md  die  G/iich 
.  'ounfche  empfienge,  tgelches  die  Herren  Abgejandte  und  iibrige  Pie^ 
montifche  CavaUifrs,  dajgs  anihrenRang.kam  aufdie  Kniefitzend 
'widaieblogeHandi^Jfendeverricbteten.  Quaratione  iftad.  20.  ^^  • 
Ai^viti  iTM*  Th°honi  fuerit  exCepta,  ct  matrimonium 
ibidem  per  nouam  benediaionem  fuerit  confirmatum, 
confummatHmque,  ibidem  defcribitur.  *  Auftor  Diarii  Hi- 
ftoricificfcribit:**  Ceft  le  Marquis  d'  Entraues  qui  z  hi 

■  choifi  par  le  Roi  pour  aller  faire  la  demande  de  la  Frinceflfe 
de  Heflc-Rhinfels  a  Khotembourg.  II  aura  un  train  magni- ' 
lique,  et  iera  accompagn6  de  tout  ce  qu'  II  y  a  de  plus  bril- 
lant  parmi  la  ieune  NobTcfle  de  la  Com-.  Idem  Diarium  ait: 
Le  23.  dupafl^,  pour  auquel  on  iaifot  i  Rothembourg  ta  Ce- 
remonieduMariage  par Procureur ilfe  fitiThonon  degraa- 
des  Rciouis£inces  i  cc  fuiet.  *i^^ 

$.  LI. 
Recentiffimum  matrimonii  per  procuratorerp  contra&i 
cft  exemplum  Ludovici  XV.  Galfonim  Regis  cum  Maria  Sca- 
nislai  Rcgis  filia,  quod  die  XV.  Augufti  17255  Argentoratl 
fuit  celebratum,  culus  caerenjonias  atqueritus  DiariiHifto- 
rici  AvCToa  tali  ratione  delcribit:  |  Mr.  ie  Duc  if  Orleans 
Xx  3  arri'   - 

■  *  xeKif-CNKONic  AugiiHo  1714.  p.lg^. 

••  lETTHBS  HlsTOiu  luillet  1714.  p.  J5.  . 

»,•  LETTKEt  HiSTOR.  Stft.  \jiy  p.  197.  Vbcriui  adhuc  fingul»  caer6> 
monias,  vna  cum  oiationitDHliabiut  tie&ribirKiiiH-CBitoiiic  S^u 
1715.  p-  JK).  feqq.  > 


^    )4S  C^'  V.  2V  mmimcms  i^rium 

omvaiciU  n.  Su m<ns ^ajfe ^  enfre  g.  ^S 9-  beuret  iuftnr^  le 
iems  etantjl  fombre  qtion  neMtfimt  difiinguer  la  Marche.  11  alla 
defiendre  chez  le  Marechal  Ditbourg^  Gouverneur  de  la  Province, 
qui  le  regala  ajji^>er.  le  /j.  au  maiin  ce  Friwe  aila  voir  le  Rsn  et 
ja  Reine  Siamsfas  ,€S  S-  A.K.  lajvrure  Reine  de  Fraace.  II  dina  . 
,  avet  le  Koi^  Us  2.  Atahajadeurs^  le  Duc  de  Wirteaberg^  et  leBrioc 
*  ^e  bereditaire/ottjils,  le  M^ggrave  de  Dourlach  et  Je  Prince  be- 
re^taire ,  k  Prince  de  Birchnfeld,  ie  Grani  Prieur  de  FrancCy 
etpUifieurs  autres  Seigneurs  tattt  Memands  ^ue  Francois  kKf.  Jw* 
-  .itoit  marquepour  tejour  des  Fran^aiUeSj  en(re  4.  et  Sbeures  du 
JbiTj  Mr.  le  Vuc  £  Orkans  auec  touxe  fa  fmteje  rendit  au  Gouver- 
nement  accompame  des  Cimjfes  des  2.  AmbaMdeurs  i^  de  celui  du 
Marefchal  Dutou^.  11  etoit  eihhabit  de  ceremome  auec  vn  Man- 
teau  de  Drap  ^or^garmde  DenteUes  (t  argent.  ll.fut  re^u  par 
k  RpiStanistasJur  i^FfcaHer^  et  conduit  datts  vne  Chamhre  otf  le 
Cardinalde  Rohan^  Grand  Aumonier  de  France  f  attendoit.  'La 
Reine  et  la  PrinceJJpfa  Jille  /  y  etant  rendues ,  Mr.  k  Duc  d  Or^ 
Jeans  remit  fa  procuration  a  Mr.  k  Cardinal  qui  la  lut  d  haute- 
voix,  et  ertfuite  ksFiancailks  /efreut  auecks  cerimonies  accoutu- 
mees^Mr.  kDuc  d  orkans^  comme  reprefentant  laperjonne  du  Roiy 
•  'fut  reconduitjusqti  afon  Carojfe  par  k  Roi  Stanislas.  Lejoir  il 
yeutvngrandSal,  cbez  ce  Prince^oukRoiSfamslasfetrouoa 
avec  qmntite  de  Dames.  Le  ij.  ks  Ffoufai^s  Jurent  cekh-ees  dans 
PEglife  Catbedrde^out  onavoitjujhendudevant  U  grand^telun 
Dats  de  Vejours  Cramoiji,  brode  des  Artnes  de  France  eide  Na- 
varre  fcusleqvel  etoit  un  grand  lapis,  auffide  Vehurs  galmne 
d  oTy  avec  j.  Fautemk  et  j.  Carreux  de  Velours  .galomtez 
de  meme.  A  cote  droit  du  Grand  Autel,  coatre  k  PiUer  etoit  ekve 
m  Dais  de  Drofd  Argent,  pur  k  Cardinal  de  Roban,  vis  a  vit 
duquel  etcdem^.  Fauteuils  fans  pais  pour  Mr.  k  Duc  d  Orkantf 
et  les  2:  Ambafadeiff-s  Lex^  Trm^s  et  ksGardes^du  Cdrps  StoietU 
"  rangez  depuis  F  Entree  de  t  EgUfe  jusq^  au  Choear  en  2.  bayet, 
Sur  k  midi  ia  Marche  fomttm^a  du  Gffteoemement^vers  ta  Catb^- 

drakf 


.  ptr  prKUratsrm,         - ,  343    , 

iraUj  mtjon  tUs  Clccbet  et  m  brm  du  CatiiH  ies  ren^arts,  la 
,  Gami/on^dara  les  ruei  depitis  U  Porie  du  GoHvernement  jUs<vj 
a  r  Eglife , . «  /  Entree  de.  iaqvetk  ie  Cardiml  de  Rohan ,  a  la  tete 
defon  Oerge,  re^ut  leRaJStamslas  la  Reine  et  la  PHncejjekcyale^ 
.  et  Us  eom^mentA.    Enfuite  les  Orgues  ayant  €ommence  ajaiery 
de  mime  que  les  Irompettes  £5*  Timbales.  S.  E.  les  conduifit,  fous 
le  DaiSf  aux  ^aces,  qui  leur  avoient  ete  treparees.  Mr.  le  Cardinal 
marchoit  devant;  apres  hti  les  2,  Aitihajfadeurs  j  enfvtte  Mr.  le 
' Ducd"  Orleans  jjiavi  immediatement  de  la  Frincejfe  Royale,  q^  k' 
Roi  Stanislas  et  la  Reine  menoient  de  ^haque  cotepar  Ja  main.  Mr. 
,k  Duc  (f  Orkant  koit  vetu  de  la  meme  maniere  tjue  kjour  des     ' 
Fian^aiUes.   La  Friticejfe  etoit  habilUe  (f  xme  Robhe  de  Gntr,  de  -  , 
Drapi Argentjpamie^vnegrandequantitedebijoux:  LaCm-     -,' 
teje  de  Linange  mportoit  ^  la  Reine  Mere.     ^ris  que  L.  M.  et 
'  ia  Princejfe  eurent  fait  teurs  Prieres  ^genotix,E^les  s''  approc^'       » 
rent  tfc  tAutely  Su  etoit  le  Cardiital  de  Rohati,  en  Habits  Pontiji- 
taux^  aceompagne de fes  A£iftans.  S.Enu  s* etant toumee  vers  L. 
M,qui  reciderent  quelquespas,  ei  Mr.  le  Ducd  Orkans  s"  etara 
mis  ^  la  droite  de  ia  Princejfe,  Mr,  le  CardinaL,  kurjh  vn  di/courSy 
.  et  kur  doma  ta  BenedOfiort  Nupiiak ,    ettfvite  de  quoi  Mr.  k  Duc 
S  Orkans  mit  la  Bague  au  doigf  de  la  Frimejfe  et  reciit  /"  autre  (T 
EMe.    Desque  la  Cardinat  eut  protame  ks  mets.     Ega  vos  con~  . ' 
Jungo,  k  Duc  deNdailksy  Capitaine  ies  Gardes  du  Corps,  Je  mit 

,  dep-iere  la  Reine  et  ks  2.  Gardes,  de  la  Manche  en  leurs  Habits  de  ^ 
tirhnme,fe  mirent^  afes  cStez,  et  eonimencirent  i  lafervir  ehmme 
Reine  dt  France,  Aujfi  tot  que  le  Roi  Stantfias  et  ks  Ueines  ethent  re 
fris  kars  places  Jbas  l^ Dnis ,  on  commenfala  Mejfe.  Aprh  /*  Ele- 
vatian,  la  Keine  de  France  et  Mr.  le  Duc  d*  Orkanfy  j?  avanc&ent 
de  nouveau  vers  C  Autel,  o&  i'  itam  mis  a  gtnoux,  fur  des  Car- 
reaux,  ils  re^urent  du  CardiTlei  de  Hsban  Jii  fecende  B^n^d'iSifin,  pen' 
dant  taqueUe  les  z.  Se^-vans  qui  e'toient  t  Evique  de  Langres  et-  le 
Cojpte  a'  Bohenloes  leur  i  tinrent  le  Drap  tP  Argent  Jur  la  tjte.  La 
miffe  iiam  finie  le  Cordinai  fit  Jigner  Jur  les  llegiflres  de  P  EgHfet 
its  Reines^  It  Rot^amslas,  Mr.  le  Duc  tt  9rke«s,  Jes  AmbafadeurSf 

.  U  Princt  de  FonMt  pluffeurM  atttres  ferfmtes  de  difiinaum,    Enjui^ 

■  /r      . 


144  Caf-  K    Oe  matrimams  iUtJlrlm 

te  t.  M.firtirem  de  i*  Egfife  dans  le  mime  wdre  qit  ESesy  itmem 
entries^  Excepti  que  Mr.  le  Dm  if  Oriean/  dtmmit  la  Mmn  i  Is 
Reiue  ae  Fr/ince,  et  le  Rai  Sianisias  i  la  Rtine  fm  Epoufi.  '  Au  fvr^ 
$ir  de  ^  Egitfi-,  ie  Cardinal  de  Rcban  ieur  fit  encm-e  un  con^itmeni, 
et  r  0»  retoums  au  Gwverment^  dmt  Us  Gardes  At  Cerfs  et  iet 
SmSes  awUnt  occt»e  tous  ies  Pefics. 

$.  Ln.    - 

EiuSmodi  matrimonia  pei^Ptx^curatorcm  contra^,  fub- 
inde  per  iuramentum  conBrmabantur,  prout  videmus  in  pro- 
curatorio  inter  Raymundum  Comitem  Fholofae  et  Lanciam, 
filiamComitis  Prouinciac,*  vbi  infertum  fiiit  et  hoc:  rw*. 
muster  Deum  etfimSa  ^us  Euangelia  a  nobis  corporaliter  taSa, 
^uoapraediSomatrimoiuCfJuhforma  prafinija  contralxndoy  dabt- 
mus  operam  efficacem^  et  in  mdh  contrauememus  alifta  rattom  vel 
eaufa.  Idemfa3:um  fuit  in  Procuratorio  Eduardi,  Henrici 
ni.  Anglorum  Regis  primogeniti  a.  1354- in  quodicitur:**™. 
iusfoBum  inpraemfo  negotio  nomtie  nofiroprofeauendo  tenerefinm- 
ter  promijimus  et  ohferuare  j  ac  Jhper  hoc  infiteais  ettoBisEum' 
geiiis  corporale  praeflitimus  iuramejuut/i.  Immo,  ipfiProcura- 
tores  iuratoadftrebant,  feliabuitfemandatumjprouti^jwiw/», 
IV.  Comitis  Sabaudiae  Procurator  a.  1344.  Ego  Hipnbertus  de 
.  Se0Uo-praedi3us  ^  fupra  SanSa  Dei  Euangelia  c&rporaUter  ^  m 
ta3a ,  iuro  me  babuijfe  mandfitum  de  omnihus  Ji^adiBis  faaendis^ 
a  Domino  Amadeo  ComiteJi^adiBo.*^*  InLudouici  II.  Procu- 
ratorio  a.  1399.  didtur:  Juper  hoc  ttomine  noftro  et  inammam 
mfiram  et  fro  nohis  iuraraentttm  quodlibet,  in  taiibus  confuettmt 
praejlandum  etjaciendum.  In  inftrumento  fiiper  Ludouici 
BauariaeDucis  matrimohio  cum  Mechdlde,  Sabaudaj  dicjtur: 
ad  maiorcm  r<^ms firmitatem  pratfata  iUaftris  Domicell^  et  prae£- 
Bi  Procuratores  in  ammamjiimn ,  etfrincipis  fui  fcilicct  praefati 
iUuilris  Comitis  Palatini  iurantnt  ad  Satka  Dei  EudngettOy 

ttdif 
*-f.  n.  Sea.1, 
*•  f.   III.  Sea.  IL 
V  i.  m.  Sea.JK  >  :       . 


XV.  \..%  •■ifmfmmKitirM..'.-^  ..  ^ 

■imttfr^  ifmfiiai^etatcfi&i jwa.  MiramaiBim  matrisia. 
~  -iiijdenma-J&lippilinlNCuiBfr^Angliim/OocmMa&bMi^ 
&mDtql)eMMi>mSibgiHU6inaj  i497iiiaaeAaba&irhiahan  f 
ttt  fii  pdc  siinmti»i.;^mim  ttiffiMu^  uSit  fiiipmisj  imrm, 
fin»tiurtnt  tt  cmrmtBU,  etfm  inciUft,  fnDmu  tt  uiunititm 
vet-tm_,U;gijhiiitmeti»dtibit4rtuni/A^rmuwuii. 

p-,i  PotHBwum^yeifi^TiiiihwtiWtBwJiipialfdeJpBafitioiiean- 
«HlJitsEne^aii  a£a<^d)tt.tt^itiO'4  {)«i)at,(itaum  luit ».  1417.  n 
jnaBimonio  Ludousi,  BaoaiaeDacistljmMechtildeSabauda* 
v4nw£  SaavieieJiaimtiiifiifi  i».dipt<fiifpffinfi,gtfiM  a.  i^j,. 
In  motrifflO^icrLudpiuei,  SioliaeBegid  qum  >&i^aieth&S» 
fcairii:**  jacobus  Mteziw  i*»ifr»n '113:  A^.  p^ 
9i~i4^'^'-^e6iMrMtD'ti.vSt3ilSittidit^]  e£iiig /m'aiimiUJubai\ 
•«tt.  *»«  Trtftam»  SJOftias^iQaleicii  Martae,  DacisModioi 
■  knenfis  procttfator  -a.  1468;  immiUn  bemdiatm  Jn  alteto  dig!- 
tortmj  »)ftae'deSai91dTa'J)^it.-'^*'.'^pifi;opusVartdlenfis  ' 
hljmtte-jcrannis  Ojiuini  i487-'Sfincam.Mariarti  Slediolai 
liMeffl  ctirft'dnobt*4  mmi^ diii^l^-^Miuis^pfedtfia  iBiitiiita 
W^^ixSM-  "iiifi^^^SbBHS^ai^t  'iihjifimifjmara^tii  hz- 
tfimpiiii  i^tfaBom  fiieHiife  bbl*iai:';^ni!iiPfii£Kirh  foip  in  Carbi 
fi  H.  Ki  Hifo^niae  copnla  cnin  Hfem  LiK^ouica  Anrdhnenfl 
a.  1679.  ?f^**j*  et  tudoiifei .  Etelbtuni  ciim.  Maiia'  Annf 

■' J        i"  •     .    ,  •     .         .    ■..    11,  ,    J..  .t,  lUi i  —  _,i_ 

;  ,,«>:iAfu..     ■   : .,;;;;..?5^  ■ 'v::.:  :^V:;^- ".:  ■'. 

'     '"f.m.  '■    ■■■."-■■   ■•  .•  f  :  ■;      •••    '•. 

:  "■  *.t S:ist    ■ '■ ' ■    ■"  •---■'>  r"  ■'>'■  ■..        ■  ..  i. 

•'■••,i'^.xr. 
v.'<-xiv.  •  --:■   ■■•:•, 

•.••,•/.  xxxvL  ■    .   ;.  .  - 

Strimiilitr.Pnii.  Hmit.V.tl.  .i:?.i>J^..j     j . '^'  ■?  .• 

.        .  no,t,zBdb,Go.Oglc 


^iiiiM ,  piaa  in  Conera£fai  micninOBiaG  jnnr  Carawni  Ail< 
Srte  Aidii-I)Dccin^aiipe'Hsttmi  VU.  RAngloaim  fili-. 
am,  de  Joanne  de  Boigis  fnper  Zonmh  wlicitnci.**  idan 
oraor et procunitor, nominetvt  fiipn,  in  fignnmlponiUinin 
huiusmadi  eandem  chrilfimam  Dominam  Mvitmdetfiiilimu 
tli,  a  imik  fubsnrauit  et  ipfius  digito  medio  tmpofuic. 

$.    Llffl.  , 

'  '  Cbncedebaneur  etitm  Proeuratin^  dfra  reodeacioneni 
ctperfubftitudonem.  Ezemplum  in  Lndouici,  Regit  Hiero. 
folymaram  videmus  Procuratorio,  \*  in  guo  dicttur :  tfjot 
m^  trtfiitto  n  imt  Imiu  pmmmmli  mfi  finitfifiipiimts 
«  virmaue  iffirum,  ilr  »iJimhu  tu^  it  finui  fiiiiu  mriiiu 
ffmiUi0n  fimMlkirflfi>*"-fiMi*im,iim»!'pr»tfi»imm 
Jiie  friufimis  fHid  IrfiriimiH^  -  «ititi '  mnca  jreiip«il)niem 
^iontm  procuratoran  noSDoitra ,  iJr  rtro*  ne^ /^/iS/Mk' 
miu,  mifiiiiamut  cremuu  ttfijnmnr  iriliiitnau.mfiru  mTi  twt 
nu  ttinMiuM  prctMTiMm,  ftOiim  n  Miptienim  fffitrt/  tf 
imxiiu  fieciaks.  ^intki  ex  Trillano  Sfcirtia  quafaxhator; 
sinPnicuratorii  itii  mandatum  IDuce  Medu^ioenflfaetni 
uocatum  ?*,«►*  AdimWw»»«<'<a«i»pK)caratoriapbtaaiit 
Rftringi ,  prout  in  ifto  Theobaidi  Campania6  Gomiti»  a.  laip, 
iidjecenjnt  autem  haec  Ipeci^Jiter  et  exprdle  di£bCbniid(fi  qt 
4X>incs,  qtiedfi praefali  rix  et  rtgina,  Maltr  tiiis„fipradiBascm- 
Mtntieats  infia  praeaffmn  termmm  iutn  adimpUrint ^  tidelicet  /»- 
jrt  triximim  fefitm  SmiB  Andreat  apoftiiU ,  tffi  txainf  mm  tnie. 
renttirtii,  vtlpratdiBat  dtmialkt,ittc  matritmimnicenttabtri,  nec 
sliatpa8iovsch/eniare.\*f*QamdoqaevmispT<xxiMt3itai 
fublHtuitur.proittfit  iDproGuntorio  SiMrii  AiJ^liacp(imo-~ 

•  f.  XSCiW.  .v;.c  .'  ■ 

•>  §.  xvnn  ..,,■. 

V*.  VI.  ■  ■'• -  •  ■ 

»„'(.  «.. 

V»' >>r>im«.  ^  0.  Vnt 

'.           ,  1 3iir,db,Goot^,le 


1- ■-'.:•■  far  /bi—i'a(»<ii;     '>  %^f 

geniti,  In  qoo  habttar:  *.  tffifiht,  piii  dfit.jraaUaiu 
JUfln»i)ai|^  fmiiiK^ri  fmtttnu  m  m  tbfatf^  loco 
/»  diltSnm  ttffeatUtt  clmam  m0nm  Jthmnam  ClirtB. '  iobt 
(tituiiniis  eidem  in  omiubus  emdtm  dtaiteijiagfit^an  Hrcaprtie^. ' 
■  iS^m  Mgotiim  pn/efunit&m ,  funm  praeiCao  J^itmm  HUtnjgU  Jem- 
imnsttfraefcnf^niufitifBrmafuperiiuiUcltirata»** 

.  $■    LV. 

Sidbinde  matrimonium  per  Proeuntprem  £nei<!s  locii    - 
(uit  contraSum;  Sic  Fhilippus  rV.  Eex  Hilinoiarum  cunir 
Iliibella',  Henrici   IV.  Gwae  Rezis  filia,  amue  Ludouiquf 
XIIL  Gallorum  Rez' cuiiv,  Anoa  Maria,  Philippi  in^£^;ip 
Hiipaniaisprimogenita,.  vjioampore,  d.  iSvOclobns  ifiij: 
yerum  diuarfislociafibijnatoanmatrimomofiienint  iunCii.  \* 
Circa  Mauritii,  Sal^audiaB  Ducis  matiiinoniiim  fidudarium 
cum  Aloiiia  IVIaria,  iratri?  fiji  filia  d.  ig.  Augudi  ifi^i.  con^ 
tFaaum,fiiigularequidrefert.SAMVEL  ericHBNQN.*»^*  ' 
i,ita  &ribens:  „La  fblenihit6  du  Mariagele  fit  d'  rne  lacoi» 
^jenraordinaire ;  car  cbiitme  te  Prince  Maurice  elloit  i  Nice^ 
„et  la  Princelft  Lbnyfc  Marie' J  Turin,  le  iVbrqpis  de  Ci- 
^es,  le  mesme  jour,  qn:  le  Contrafi  di  Mariage  fiit.drefl4; 
„comme  Frocureur  et  Deput^  du  Frihoe,  ^oufa  la  Princeffii     - 
^iTurin  et  k  Maiquis  de  Fianezze  comnie  Procureur  de  I* 
„Prince«e  alla  i  Niccj  acoanpagn^  dn  Nonce  de  £i  Saintet^ , 
„ou  il  6poufa  i  fon  nomie  Prince, 'Maurice.    Ce raariage^ 
„qui  fit  dianger  de  profeflion  4  ce  Prince,  hijr  acquit  vnc   . 
„grandegloire,parcequ'il  prefera  le  falut  des  Eflacs  deSa- 
voye ,  et  le  repqs  des  peuples  i  fes  propres  interefls. 

Yy  »  LVl 

•f.'V.  . 
•*  detali  Itibftituikae  Tberius  egiloKIVIIA  pbIII.p.los.  , 

%•  XXIV.  ■ 

•••*  «if-  Saul^.  ik  &mfi  Ui.  tU.  f.  IV-  ^^  m«atii  C» 
t-73-      ■ 

■  nanijb.Goot^le 


141  Ctp,K.  Skmmri^mmakfirmm 

Taiis  qnoque  ift  procuracio  td  «ontrahendum  matrf. 
fnoflium  nomfne  Carbli,  fiiii  BemdtJCHHSjVice-CoiflitfsMe* 
dttilanenfis  cum  primogenica,  Comicls  Artnaniaci  a.  1382.  et 
^idem.  huius  tenoris :  *  fo  mmine  Domini,  Amen.  Amo  J 
vatiuitffte  eiusdrm  MCOCLXXXl/.  hdi&iottr  V.  feeurnium-confuetu^ 
dinem  ciuitatis  Mediolani,  die  X.  A(Ien(is  lanuarii.  Pateat  vnh 
uerjis  et  Jingulis  hoc  praefeHs  publickm  infrimentum  tnfpeSuris, 
guojt  tnpraefenda  mf  mtariift  wtaj-iorm.f*  tejlism-ivfra  Jcripto^ 
Tunt  ad  hocfpecialiter  vecatorum  er  roga:orutu.Jpe£IahUij  et  egreg/tu 
-miles  dominus  Carolus  -  vi cecomes  ,  tuitus  Magnifci  et  exceyf 
T^miii,  donjini  Bemakottis  vicecfimitis  demini  Mediolamy  Brtxia^, 
Vergamii  &hmnaef  hanioB.,  ParmSimptTialis  vicarius  generaj 
Mf,  in  profftmta^  volttnuiee  et  etnfin/i/ pt>t*efati  magriifki  dvmim  gA. 
^^iforisfui  ea^tiaMtif.,  M.paratut^;m'Mcentiam  jmttis  ptaefaA 
^tfr^n^Cartfovatafuoinfirafcrtp^immsetfatgulafacimbet-CM^  ' 
plandiyfpme  et  e:f  certa  Jfietuiai.mn .lyvocaftdo ptoflerea  o/ifBtd 
0lii4d  procuratorijuflt.  ffi^u^' «  pHJov^piJ^fra  fitypti  Sf^gfriiiQaut 
jiiper  fi/iis  ne^atitsjecit,  ccn/iiiui^  et,oraiffaurtf,af  ffeit ,  ^ainftftfut 
it  erdtuat  nohtlem  virum  Rogerium  cfivefif  ^jajjenieffff  evamuiatupt 
fibnte  Jiifcipieniem,fuum  veruntj  certumf.  iegili/nfun  pi'ocuraterejh 
fpijjimy  ac  nimcium  Jpeciafem^  et  quidquidmeiiusdici  eteBepoi^ 
fytiiaiiter  ad  tra&andttm  ^et  ventiiancmm$  et  comrahehdum  mttfa^ 
hay  stc  etiam  perficiendum  matrimoniunt  per  vhh'a  de  ptatftnii  pn 
ipjit  JfeSM  et  egregia  miiite  domiuk  Carbio at  eiut  iunmte',cUm 
heaahUi  ek  rmijua  dtmmnprimasfntaMii^/iris  ptmeipis  damiw  lor 
hanms  Comitit  Anuem^ci,  ^ociitfififeffemine  nu^cupetur,  hecma 
^onjaiia  cumpraefatQ  dtimipa  cmite,  et  in  iffam  dfminam  cfo^- 
ttendumi  etvt  t^mquam  iti  ipfim  dtmimXarfili  veram  tt  iegitadam 
vxcremy  et  ad  recipiendum  ah  ipfa  dmintr  confenfum  tam  pexverha 
4epi(aef:nti,  quffm  de  futuro  reciproca,  Simittter  pro  dido  miirf~ 
fctwfc  et  fporifaiihus  comrabenSs  ef  perfidendis,  et  adfuiufrr.ari^tiiaf 
et  difponjandum  ctm  annitio praefatarii  imiimfn,  gt^jft  e)  t/mjouam 
veram  et  Hgitmiaiit  •%xbivtrpraifati  dommr  CaroR,  «  ildjbfemniter 

a  .   -  t  ■  ■  ...  -    .  '.'  'Pft^it' 

•'  ^'Attat  JiitBwnnj*  WiiV«ir&  et'P>fitHhafandi  Ce&ffidne-^U' 
UMmemorm»  f^eramToBk,lp.tst$.  -^    ^ 


.....       ftfpommoym  \  \^-  -34» 

'rfpmtbit  et  babebit  fr«efet*m  tfolmiutm  fr»  fita  vera  cviifirtr  et  VMq- 
're  /egitima,  et  ad  fmUem  pmimffiwem  recipTKim  red^evdum  ^ 
freejata  mtma,  videUcet  ^Miiffk  domina  perpetno  babebitj  ira^^ 
i/it  et  reputabit  praefatttm  dominam  Carclum  ^  fja  vero  et  iegiU' 

momartio,  ad ifuaeHbet  alia,vtiUa  c ''""■ ■^^' '■ — 

Stio  contrahenda  et  Jllemniter  perficic 
'  pmnibus  et  finguhs  promiffionrbtts  tt 

'Jemnitetibui.,  et  chufijis  oppertums.   jSem^  ad.ctiimu9ievdHn{,ei  fm- 

'afcendum  cumpra^madmmafieuU^txmaperfttt^  pra  eUjpecn^ 

■fum  praefato  dominB  genitore  ftto,  de  doteper^eamfeu  eum  confiitu- 

,emia,danda  et  fiiuenda  praefato  domino  Carolo  de^utmiitate  et  qud- 

Mtate  d^is  ac  sBfali^i  et  fttmimentifrsm  eidemvmfuo  daodorutn^ 

*frout  eidem  procuratori  fuo  yidebitttr  cunuenirey  et  prvut  conuenerit 

^am  praeUkato  domino  comitey  vet  vt  fupra  oltera  psrfona  fegitma 

.  eius  nminey  nec  non  adyeapiendum  a  c^rt^  iUt^re  prinape  dmino 

xomite  Ai-meniacr,  nec  non  a  praefata  dottma  et  ettam  a  'quahbet  A- 

'^titna  perfona  pro  eis  et  ^uoShet  eorum^  quattthet  prami^nes,  et 

thHgati&netj  et  cemientiorfet  nomine  et  vice.,  n  ddmlhatm  ipAm 

tbmim  Par*&  ei  prqefatae  dominae,  et  caitisfilitt  eorttm,  tt  oatfc 

^"i^mma  mm  iSis  po^s,  modis,  fnwit,  temriiust  facramentisj  abH-' 

%getiaeibitt  ferfinalibut  et  realibus  renuntiatienikus  et  fiiemnitatihtu, 

tt  ciaufulis  de  quibtfs,  et-preut  diSe  profiitori  videhitttr  et  fiacuertt, 

et  prout  partes  etiam  comienerint,  et  pro  pretmiflis  et  eorum  occajtone 

\4>biigtatdum  preefatum  domJnum  Corolum  et  bone  praefati  Oomini 

■,Curoii  pTaejentiaf  nfuttti-a  et generaliter  ad bmnia aha^t fingubi' 

'■^'fd^evaay  quae  iit  praeSSis  et  citca  pratdiiia  et^comiexis  et  depen- 

dentibus  ab  eis  et  quae  facient  fiu  tangant,  quomodoUbet  nt^tttiuift 

Jupradicfiimj  fuerint  vtilia  et  necejfaria,  et  diSo  ptotaretori  fuii  vi- 

debitm  expeaire,  etiemjiin  tisTequirttur  fpectalt  vel  magis  fpecta^ 

^le  aaadittum,  protmttentes  Jolemniter  praejatuf',  tnagnificus  et  excei- 

Jfus  ddminus  BermhSj  Jominus  Medioie^'f:  et  praefatus  dnmitius  Co- 

rotys  natus  eius ,  et  qaiiihrt  "eoruitf  mlhi  liotario  injrd  Scripto,  A 

t publicae  petfiinae  fiipuianti  et  recipienti  norftme  ef  vice  rt  Od  partem 

et  vtiiitatem  praejatae  ddminaeiet-ciiiusiibet  per/bnee  cmus  intereff^ 

'  aut  intere^e  foterit  quomodoiihet  injuturum,fe  etfue  bonepignori 

^ tbhganHo, perpeim  fir^iuia etrmrn  er tmtm  haben «r tmere,^» 

:■  ■■'  •■*  -'Vir  }  '  -  ttndere 


^f  '  C^.V.  Di  mmhmiiiu  itii/lrhm' 

'tMtrt  M  tifiihun,  iuie^J  f)r  iSiim  pnemmrtm  Jinm  Mm, 
iBSiim,  fi»  gefimapuril  t*  frtiiXi,  tt  fira  prtuSUt  tt  fmuUi- 
iet-fruSdorimi,  et  tbBum  fiium  fnemeaerem  ■^aiiftu  temfere  lu» 
reiucmre:  dmi  et  eonea/em  diSitj  (mjlitiieitt  di^fu»  fraatratbn' 
fltmtm,  liberitm,  genertlt  tt  /ftdtle  mmtlatiim,  eum  A«M|  Jiieril 
el  generaliiulmimfiratieiit  impratdiSii  a  arca  fratiiiSt,et  fueliiet 
^prtedilbrimi  reKtmeiande  iiyiiftr  exetptiem  frtu&atram  eimattm 
ttjinpiltrum  uett  iea  aSemni  etfaSontm ,  et  amni  freiluioai  et  dt- 
faifim  i*  eoatrarium,  et  depraediSi/  waefatut  magmficat  doad' 
nui  Medloltai,  et  fraefatur  dtamui  Car^,  et  quilitef  etnm 
matidaueruitt  per  me  Tbomam  de  eapitaaeit  de  Vitomertate  mta- 
-  rium  tt  caneeUariumfratfati  demiiu  pabticum  cm/iei  ii^ruratatiat, 
etfmBarwnJitorumafpai/me muairt  in rohur et teftimimiumfrae- 
..nu^wi;  ^aui  juidemprecuratorium  duret  et  ditrart  debeitt  usqile 
•  ainieiifa  ^uatuer  fnmmejiauroi  taatumet  i^vttra.  ASala 
iSediolaai  tit  aula  babiiatioait  praefati  Domini  DommBemabeidt 
fiib  faiU  iiiferiori  rejpicieati  verfut-  urolium  praefati  Dema^ 
■praefemAusprofecwidis  ji^ariit  Get^redoto  lipraHde  fUo  mm^ 
damZemlbeU  et  bbaimiae  deCermonateJiliofitndamliuK)ifit,eai^ 
'M»t  ciuitatii  UeHelaai  aotmii,  interfilenmt  ibi  tefttt  tuUUtM 
'Sapieas  vir  domimi  Seltramotui  deFerrariii  legum  doSor,fifyif 
'  gmndam  domial  lacobi  diSi  ComelU,  lobatmolui  de  Madiii  Jiliiu 
mundflm  domini  Mirami,  Anripinus  de  Oemona,  filiits  auondam 
dimini  Cabrii,  et  Rxrigmas  Sc  MeferJUiat  ipmtdam  Seliraai 
amneitrei  eamerarii  pra^ati  Doniai  Cnatiteiviratii  Miel^d 
notarii  idoneiuxatietrogati,eu.  .     '■ 

Ec  ego  Tbomas  cts. 

§.  Lvn.  . 

Potiflinniin  hic  conlidenndum  eft  matrimonram  ima' 
lotunnam,  Duiacii  Doci&n  et  LudoQicnm  de  Nauaira  per 
procuracorcs  a.  1365.  comraElum,  cuius  procurationem,  cuoi 
muka  condneat wigularia,  hic  adducemus  integram:*  I*  D^ 

'  «n  iii  •BiiTiiBi  uiiTiiK  tc  T»i>ri  BTMliB.  Oleffieat 
Veiiram  Mmamimram  Jmf.  i.  f,  1484. 


V.-: '.  'ptr^J^mMntnvim':      .  ■ -t  I5i 

Smm0Mtitih«eemdm  MCCCLXy:  pmySc^ 
tmsjmt^ffnmm  QtTifiopams  et  dommi  mfiri  Jtmim  Vrbmi  /iiuins 
'  fnuiJentia  pefM  V,  tm»lil.  nunji  Martii,  die  penaltimo  eiiudenu 
in,  imdiMione.  Per  frae/hu  pttHicttrn  h^utnentitm  pateat  vmuerfis 
aiiu  firiem  in/^fSnrist  gmd  ne,  notari»  pnhiic»  et  tifli^tts  tnprtt' 
firiptis  vocatij  et  confiitutis,  ac  vafientibut  gnte  proefintiam  fie3^- 
kiiis  et  iUi^is  doimnae  ^awtae  DuciSae  Puratii,  repn  Aibaniae  O, 
bonorit  Matuit  S,  Ai^eS  dominae^  ac  Grauinae  comitijae^  eadem  do- 
phna  duaffa  PMkiice  ajferuit  et  nsrrauitfiuforacuioviiuevocisffi 
kabere  inteif/um  animi  defi^inm  ac  bonam  voUtntfitem,  /frmumaue 
fropofitttm,  cumfpeSttbiU  et  iilnfiri  d0f«n»  domine  Ladouico  de  Na- 
uarra  Deo  Duce^praeuio  ei  a£^e,partnteiam  amtrahere,  et  eidem. 
matrimonidiiterjociari,  iuxtamerem  JanSae  matris  ecciefiae  et  CO' 
mmcas  fimSiones:.  ideirco  fipiens  ipfi  Domina  dtiajfa  matrimonium 
^um  ad  optatum  effeStm  perdud  conceffa  pienarie  vt  dixit ,  defideL 
mdt^riae.  ^  fi^aemiaey  et  iegakt^tis  meritis  experimenta^terfi^' 
mtit  nobiutim  -et  drcum  JpeBormm  virorum  Federici  de  Campit  et  An- 
^oH  de  LoMduifi  ^de  Ne^ofi  ficretaru  ipfiut  dominae  ducijjae  etfif 
«tfijlufif,  ufas priufintes  et  •wiemes  omm  via,  iure.modojet  firma, 
muikusmeimui  ^pcttciusi6a,cei^eri,etinteUip  poteft  etdtbet,  ataua 
mpraejetiti*  negotii  perfiStone  Jatu  fieii  ^  dante  Domino  votisjuis^ 
fetir»"co^itmtj  creauit  acfinittter  ac  ieguime  et  iireuocabiiiter  «r- 
iBmrvit  fms  veros  et  iffftmios  proctp-atores ^.  a8orer,fa3ores,  nego- 
tiorum  ge/hrest  et  amboffiatores  foUenms  adeundi  vtce,  nomine  et  - 
fro  fariefua  praefentiam  diSi  Domini  Ludouid  d^  Namnra,  ee  U- 
^uentli,tra&irndi,conuemendi  et  recordtn^  cum  eodem  t&nnim  ^pa^ 
remeia  et  matrimonie  Jupradidit  ficun^tm  formas,  cominemiat  e$ 
$awortJ  qatntndtfm  capituiorum  condnentiitm  ^uotdam  cauteias^ 
aedamquapaSa ,  coudidones,  et  eonuendonet,  fuas  ei  quae  di8s 
nim  tmdffa  fetit  et  vuitfibi  per  diilimi  damimmi  iMdomum  anta 
_.  M4  prdenutti  et  firputer  itttendi ,  et  inuioiabiter  obferuarij  figilio' 
mm  annuloficreto  feremjfintae  didae  dominae  3<d>amiae  Det  gratis 
^rufaiem  et  Sidfiae  regmae^et  figiBs  tamparuo  conjiieto,  qup  ea^m 
demina.  dudjfa  ufa  efi  et  vdtur,  ^uam  n^gno  et  impendentt  ^3ee  d<f 
mmae  dudJJ^e,  qu»  nouiter  vd  tncepit  munitorum,  et  vbipncurato- ' 
res  et  antbdfiatorft  fupradi^i  ipfius  deminoe  dudffae  cwflituentft  m- 
wAuarm.  inpim  fmmmfff  <w^«  ^«jv  M  denttfu  ^^t^do- ; 
■        "*.'''■  '•«wr. 


Miaedi 
iamint 


,^le 


if^  Csp.  V.  Dr  mtrmmHr-iHMfirwm 

tico  deperenttiatt  matrhamu /ifnaSSif,'am*^0mm/^£^ 
fwri,  caaularum^  pa^oram,  canJUmitm^eemeni^mi  m  eis  ima»*. 
hbili  obfirttaiime tJiSa domma dmiffaamflitmns cam  anfimfn.y.h* 
rteplaci/o  et  ajfenfu  di^edonunm  reginm»  de  tfw  affen/k  Ormnitpk 
Praeliito  nobtt  ctm/h/ie  e/odmrer  ,mc  mmfiiibeitutmiej  casp/acen% 
tla^  et  cmfenpone  lUaflris  daminae  dmmae  Mariae  imperatrids  C. 
f.  Acayae  et  Tarenti  ^mcipijae  matrisfuae,  prout  per  litteras  ip.%' 
Jiut  dominae  imperatricit  fm  ontdB^nott  figiUatit  tam  didae  dminM 
repnaey  gnamfraefaiee  dtminaa^duei^dire&ae-j  fvtft,  Jpontti 
wftinrarie ,  et  imafde  aedit ,  dt^riinit  et  conee^  di^/s  pmcaratak 
ribui  et  amhaffiaMnhus  fuis  p/enam  Rhetam  wt  onminndam  pt^tefy^ 
ieTR»  licentiam ,  auBmiatem  etjpeiiate  mandatmn  cantrahendi  fpm» 
faiitt  et  parentejam  cum  diSo  domno  Ludauico  per  verha  apta  mu^ 
tuum  cmfenfum  exprhnemia  de  pnefkmi,  et  prmittem&  etmdem 
.  dominam  duciffam  in  legitimam  vxorem  ipfius  Domni  Ludtuid  et  iw 
6piendi  eumaem  dminum  Iji^uieum  pereadm^  verha  de  pra^nm  m 
[egitimitm  viritm  prae^tae  dominee  Duciffaefeeundmrntum  mfm 
mam  diSae facto Janaae  Somanae natrieefcii^a«j-*t  vmiuieniiA 
dem  dandt  quodmatrimammi  ipfum  pre  partediSae  dmmae  doiiffm 
ratumetfrmumfltetfireutariMCC^tMmJiihcameiiStpaeiSfetmii^ 
j^iiomhus  et  conuentio^hu  fifpra  diSit^  et  injuper  teeipim&.eeiqf* 
ceptdtidipro  di3adomna  ductfa  etnminejko  vctmftamit,um^m^iii^, 
et  afer^m  matnmoniafem  eiusdem  Dbmini  Ludemci  pef  mrha^eeimk 
depraejenti,  qttibus  ipji  doTmnus  Ludotticia  m  perjbnas  didanim 
pracaratorum  et  arnba^iatorum  pi-aefa/ae  dominae  dueifae-,-  tt  i* 
Mt»  cmfen/iet  tn  vxoremfuam  legitimam  eamdemque  dmmanfAu^ 
Jhn  recipiet  m  vxorem ,  ei  quaecumque  paffa ,  premiffioms^  cmrnm 
ticnes  tjponfones  er.poBieitationes  aimt  cmienientla,  eaptdiefitia^vm 
/laj  neceffariif,  expedientesjVtiies,  nece^arias  et oppof/4mai  inprvmf 
jims  velaliqm^praediSorumx  et  dt  qm^us  /SSi^eiCuraiare^ifmnk 
Sa0ateres cum  ipJoDominotudouico  etidemdomnWs  LmAmitttsvmm 
els  adinuiam  conttenerin/  et  daxerint  j  concerdandi  j  recipieȣ  et  bm 
iusfTiodipaSa,  cmuerttames  ^  promi^oBesy  fpmfimes^  et  poeimatid^. 
tiiftipraemi£aqueoinnh  etmfi-ajcriptapeenis  et  obi^ationi^  aw^^ 
iiifandi' rekgioms  m  animam  mSae  dominae  due^a»  prm/lam6im  , 
eJuf  ah  eodem  dmimtud^ico  reeipien^  et  fidtprmifaet  a^^em* 
wiffe Jhtetttj^mantm  et^hy^gimm "feijmafnui^ ' rmortmk^imiimymit 
*■'■'.  vai~     " 


cmttf  fktifff^ffit m  ce^adis  memrMUy xi gemanlittr  4td ^enmg m 
fnffd»  aiit  virka,  diSa  ^/aSa  tnatemaaitL^afftruma^  mff»JiaM^ 
il^0etfiiiMj^ttihuetferfmufwew<,^mpiext  verMf  -etintBkr 
conjhifiis  et  a^enjiit  fimiugalif  imMSiptnrt  \ei^jmimr  *t.  A^Aeitir^ 
■acintelSgitttr^  exphmturrtiahetar,  ae imek^^exfrimi  fit^ at 
.bgteriy  et  per  upiae  inter  doannam  jiuc^am  ^ praef^ianjtmmtae 
Ltuktticumv  licet  Mbfemer  et  feiitoMoi^  ^veramm^nmimimufier  ^mf^ 
ia  de  prMefittti.piaefl  xt  dehet  £t  co^ewtfieri^ .  jcomnal^ur  atimmmt 
.tehari.t  idicendi^  faaifndit  ei^rmetidi,  jxcgiaidiy  «AMovaifif^ 
.fmie  peripfmdoaanamdiic^mmti^^^MememtjSfrai^^me-^eryJm 
ferfeaa prqpria  £cijfienetjapra»,re^i.,ax&ntti.eiMc^^arii^el^ 
JiterJ,  'efprtamttipolfet  et  ddiei  feu  deieret^  ..etiam/i ti^a fintvd 
^^jittt -efuae r^aniaxttm .exigaiit.pr^tereajfeaale^  dc- mdiarv  £{  ^wr»  . 
S^a.€xifiirept^iiamfinti{la.,fimatisfimperdidii  .caMeiiiJrpa&Xi 
Uttventiomlms-fit  cmditioi^us ^anttntis  tt  ^xpre^s.i»  ^apiudis.fi» 
fna&ffitJ  •vaieas  ipfa  Vomina  duc^  tonjSituens,  '^mdfi  ^afu  jflt^ 
n^ctit  vel  infirmkatis,  •veliufta  aUqua  eaufa  fuperuenerit  per  ^uem. 
vef  jfuam  alier  pr&ciiKatarjm  et  amhaffiatvram  ipfbrum  praediSia 
neqmuer/t  Jnter^e^-.  fi^  eo  ■cafu  aiter  pracaratormi  ipjarum 
paa  impeditus,  jeu  fttperfifs,  praeiAStt  ^emma  ^t.  fir^uia  poffit  j» 
valeat  mdhoare^  me^are ^ .  fimre\  pmtt  ejftt .. nd  praediSa 
tmnia  Aearmafis^ula  m  prami!\f!rt'afQmlp«aaiiter  ^r  injb/idm^^ 
confiitutus:  promittens  ipja  DomtJta  duci£a  snibi  praedi&o  notarit 
puhOte  infrafiripta ,  tamquam  puhScde  perfimae,  vice  et  domino  didi 
dfonini  Jjidouici.,  et  arumum  etjiapdorum^  quarum  ficu  ^tdus  imen* 
efi  vtl.imerent^  aut  mtereffe poterit^  vtfuatrumyftraimty^^atmm 
et  firmuinperpetuo  k^tmmn,  et  inmolabilitir.  *t  eneoacajfe  fir^tuf 
ram  tatma  quiqmd  per  dtBos  procaratar&s  net  Anbaj^atares  fuot  vel 
alter.um.  «orum  in  Cafiiut  enarratis  tn  fraarniffis  «  xirxa  praemiffa- 
et  quolibet  praem^anim ,  ac  dependenttbus ,  emergentiims ,  cnmexis^ 
H  midemwus  ex  eisdem^  «m»  di3orttm  capit^arum.y  cautelarumy^ 
pa3erum,.conuemionttmrA€onditiBHam  ienad  etJntdeiahUi  .olrjerua-, 
tifsie promijfum  puhHcumypaSwtt^^aSam^diaumy  pracuratum ^gupd 
jwrit  quomodetibei  fiua  gefium,  4t  «jKi  ^mqmm  tempera  mn  vmtu^ 

ram,i 

.Srruuii'Tur.frud,lUroie.?.TI.  Zz        •  ^ 

'  ■  nan7,db,G00t^[C 


fum,  ^SmamtMt  fiSimpTH  raffrr«,  net^vemenckj  facieniSi  «tii  «&• 
ttndi-ikenmmfttitmamijia.  ea vfitrampttrta et eheiitai  etmfi^et 
^Sos  fracweamu  /ms  atue  •aafimtMtionem.etperfefiimem  Ofimitan^ 
fivemikormui'  feoiniffo  s8upafe&iems  ei  cQafunmmknii'^  am 
pt^  iton  reuKmttram  nec.deraeati/rom  in  aitqiio  direQe  velper  ok/i- 
^uimtf  per  fe^velper  oHumyfiu  alios  ptthHce-^vel  occulte  ^  fub  hypifi' 
tbeta  et  obligatiotu  emnium  bonorum  fttarittn  .praefentium  et  futttrt- 
rwm. .  Et  proinde  carpora/e  praeflitit  ad  SaaBa  Dei  evangeiia  iura* 
msiatiatf  me  pfaediSo  notarJo  puhlico  infra  Scripto  vice,  nmmte  et 
fra^moreim  procuratorum ,  et  m^ffiatvrusn^ac  emmmn^et fii^ido* 
fVff.  fiwnM»  yfw  cuius  interefty  vei  imerefe  poterit  m  fmuvmn^prv- 
fm£^mm^  bypotimmn^  (^Hgatumemj  et  iuramema  praedi3ff  ah  ea^ 
dem  domina  dfuijfa  copflitmo ,  tfuae  tamquam  facro  fanSae  Romanai 
Kclefiae  ac  dtSi  Domini  fapae  fedis  apofiblicar  huTmUs  et  detms^ 
nttne  ignoransi  vt  dixit^  ame  eam  et  dictum  Jominttm  Ludmacum 
vndefi  aiiquod  confanguinitatis  vel  affaiittttis  inpedteni^topulam  hu^ 
immodi  Tnatripumi  ceiebrandi ,  extitity  propierea  huoMter  pnett\ 
ftata^  qitod  fiforfan  tnpofierum  contingeret  inter  praefatos  Ammam 
duciffam  et  ihniinum  Ludouicmn  gradum  canfangmnitatis  veJafftmta- 
tis  adefie  ,per  quti  mer  ipfhs firte  difpevftttme  ^ctae  JimCtaeRmtt* 
mae  matrit  ecclefiae,  feu  demiiti  Jimjmi  fomificis  eiyfaiir^^p^lvfiiafj 
matrimmimrimm  potuerit  ie^time  ceieirarif  «  cajtt  ipJo.^gir  prar- 
.fata  demina  dticifia  tBctae  ^  R,  Etjeu  dicti  domimjummi  pwiijicis 
atfedis  apofiolicae  dijpenfatianem  referuatam^  in  quamumpro  rohore 
m  Jegitimatione  dicti  matrimemi  fuerit  neceffaria  ac  etiam  opportuna^ 
quilms  ommbusfic  peractis,  dicta  thmina  .duciffii  conflituens  /tioimt 
atiam  et.mandauit  qaod.per  me  praedictum  injra  fcriptum  mtari^ 
fuhiicum  conficerentur  y.et  flerefit  inde  vttum^dufi,  tria  et  piur» ,  tth 
ties  qtioties  fibi  forent ,  Jeu  fuerint  y  necejfariaj  expedientiaet  WHiaf 
adimnem  requifitionem  et  mandatumy  ac  preces  ipfitu  aut  aiterius 
eius  nomine  ^jica  infirumenta.  Atta  fuermtt  haec  Nfapoii  m  8e- 
,  ginaii  caflro  nouo  yft^  anno,  pomificatu,  menfe  die ,  et  indictiojfe  prai^ 
fmtibus  rrunrenda  inCbriflopatredomiua  iuliam  Dei  gratia  epifiopo. 
Cafiner^  dictae  dowmae  duciffae  cartcfliario  acmagnificis  et  potemi' 
hus  viris  domim  Neapoiaona  dkfiiiis  Vrfi  e^ptit^  Mamtpietti  io^teto^ 
tt  prtthonotaria  regis  Siciiiae,  domim  Nicoiao  de  AzzaroHs  di;  Fioren-  • 
tia  ctmite  Melfidcy  mogno  eimdem  rt^is  ^liae  fenefcaiio  donHna 
vv    -  ::■..■■■.  ..-.  ■Beth. 


:Fniac*lcii  df.Cflano  cotnitijk.  Ariamt  Ragonr  de  S..Seuetim,  ttrc  »oif 
^hmpo  £rcncif0  di  San&o  Vm ,  tiy^\  Sctae  domina^  ■Qu^iie  M.-  - 
Jfi^^jfywffaiUo i  iudice  Francifio ^S^tamde  Sderm  et yffid^e  N'c<i^ 
.  ^cbmuBn  de  Neapoli  peritis  iniare  cii^  pmgifiro.Fetr^^e  Lem)m, 
^jfradictae  dominae  irjiperatricis  rattonaHy  lacobo  comte  de  Salin» 
notarioj  lohanne  deMaguntia  mtarjo  dictae  dominae  Qucijfae,.  et 
jintonio  Cronelio  de  Neapoli  clerico  puhlico  apofio/ica  auctoritate  no~ 
t^io  tefiihur  ad  traemifa  vtKati/  et  rbgattf,  &  e^  Nitolaus  Si' 
fHlit&c.    ■  .         ■>     •  ,    ; 

■■."..■,"  "■      .  .  .       >.-■  :  ,        -         ^ 

'..      ^  Teniir  Va3orum  .  .    >     ,     ■ 

de^uibus  fuprafitmentio. 

-.-■•  fiaec_^mt pacta,  cmuentiones et condttiones  ijuaepeti  tkhent pttc 
Frederiam  ACtimpis  et  Antonitm  de  Landulpbo  cmfiitutet  et  ordif 
}6atos.procitrstoFtt.etamh^j^orefperiUttflrem  et  exceliemem  dmir 
ntm  litkamwm  Ducifiam  Duratii ,  regni  Mbaniae ,  et  bonorisMon^ 

.  ^isAn^eU  dopiinam  ^  acGrauinae  coniitijfam  ft^er  matrimomoy  Dea 
fraemo  et  actore^  contrabendo  inter  dictos  procftratores  et  amhafitd^ 
(ores  ftopiine  et  pro  partf  dtaae  dominae  ducifae  ex  vna  parte^  ei 
ISufifem  dbminum  domintim  Ludouicum  de  Nauarra  ex.parte  alterd, 
fecundum  teTiorem procufdtorum  et  amhafiiatorumpraedtctbjiimyqttas 
fuperiiochahentah  eadem  dmmna  ducifia ;  nec  non  fecundtm  tem- 
rem yCmditiones 3  et formas notatas  et  declaratas  in  capituiis tnjra  ■ 
fcriptis  procedentibus  de  certa  Jcientia  et  heneplacito  fereniffimae  d&^ 

_  minaf  mntinae  ^bamtae  DeigraHa  ^er»falem  etSiciliae  reginae.iU 
lufiris  materterae  et  Serenijftmae  deminae  domin^e  Maviae  ieadem 
gratiaimperatrf6s  C,  P.  et frincipiffae Tarentiy  matris^t  JigiUis  re- 
v,erend.  atilae  dminae  ductjfaefigillatis  anulofecreto  tam  dictae  do~ 
minae  reginae^  et  figiUis  tampartio  cortfueto^  qm  eadem  domina  dt^ 
cijfa  efi  et  vtitur^  quam  magno  impendetiti  eiusdem  dominae  ducifiafy 
quo  ipfa  domina  nouiter  vti  incoepit.  In  priinis,  e/uod  dicta  domiiia 
dttcifia  contentattir,  et  plaeetfibi ,  ac  gerit  in  mente,  efiqtte  htfimto 
yropofito  contrabeni&  matrimonimn  etmt  tScto  domim  Ludoutco  de 
N_anarr$ ,  fecmdum  quod  continetur  infirumento  procitrationis  rf  po- 
jefiatit praedictae domina^  et  comitifiae, per  eandm  dminamdt/cif- 
Zz  a  .      j^ 


.gle 


1  f  54  ^<^*  V.  Be  autfvmmih  ilhtjlritm 

ttfuiiiitendamfitmmamifea.  ea  v^ram  pttrta  et  oitefita,  n  infitpn 
f63as  jvaciiramat  /im  antt  vaajMmaan  o^ftim, 

■ftmniiferami-  fm^ia  ifip>sB»pwfr&imif  eii  confvnmotitnisi  ata 
foj^  m»  reuxaitaram  nec  tierogataram  in  aiiqao  dtreQe  velper  ohH- 
fuumt  per  fe  vtl  per  oHum ,  fiu  a/ios  ptttHcr,  vel  occuite ,  jtU>  hypg>' 
tbeca  et  i^itgaHont  mmum  kmorum  Jitortmi  praefentitim  ttfutura- 
nm. .  Et  prdnde  arporale  praefiitit  ad  Sam&a  Oei  evangelia  iura-' 
MrmMwr,  me  ptaeSBo  wotario  pittlico  infra  Scripto  vice ,  nemint  tt 
pra^lmrttai  procuratorwn ,  tt  atidfojjtetormn ,  ac  owmttmytf  Jntj^iio^ 
wumy^onimjru  cuiits  wtereji jveiimerefe poterit  in  fuiurtmi,pnh^ 
mffiotum^  bypethecam,  okkgattonemj  et  iuramema  praedida  ab  ea^ 
dem  domina  dfuiffa  copfiituto ,  ^ttae  tam^utm  facro  fan&ae  Romanat 
atcUfiae  ac  dt^ii  Damini  papae  fedis  afofiohcar  butniHs  et  deuota^ 
nunc  ignoranfi  vt  dixitj.  ame  eam  et  dictum Jotainum  Ludotacmti 
vndefi  aiiquod  confanguinitatis  vel  affiitttmis  itipediensyvopulam  htn^ 
iut^otX  matrimomi  ceUbrandif  extitit,  propierea  bumSiter.ptMi^ 
ftata-,  quod  ^forfaa  inpofierum  contingeret  inter  praejatos  Ammaat 
ductjfam  et  dtminum  Ludotucum  p-adum  confangmnftatis  vet  affimta- 
Sijt  adejfe ,  per  qu4s  imer  ipfotfine  difpenfattme  ^ctae  fmciae  RmfO* 
nae  matrij  ecclefiae^feu  doinim  ftmnu  pomificis  eKf&dir^^api^itatr^ 
natriT/imium  non  potuerit  /egitime  celdrari,  n>  cafu  ipJo.axigif  prae' 
fata  dtmina.  ^cifa  tBctae  X  R.  E,feu  dicti  dominifimm  ptmtificie 
atfedit  apofivUcae  dijpenjationem  rejeruatam ,  in  quantumpro  rohore 
<»  legitimatione  dicti  tttatrimonH  fuerit  itecefiaria  ac  etiam  oppertunay 
qiubut  omnibusfic  peractis,  dicta  domina.ducifa  cmfiifuens  voim* 
0iam  et  mandauit  qmdper  me  praedictum  infra  fcriptum  mtari^ 
f«hiicumcai^cerentiir,.et^ereiitindevnimydi^^  triaetplur»,  /fl- 
ties  qiKties  fiti  forent ,  fiufuerint,  necefaria,  expedieniia  et  'Ot^ia,- 
adcttmem  reqtti^tionem  et  mandatum,  ac  preces  ipfiut  am  aiterius 
eiusnamneptdibcamfirumenta.  Atia  fuerimt  haec  Ncappli  in  Re~ 
,ffnali  cafiro  nouoyfab  anno, pomificatu,  menfe  tUe,  et  indictione  prai^ 
femibus  reuerendo  in  Chrifio  patre  domino.  iuliam  Dei  gratia  epi^pn 
Cafinenfi  dictat  dominae  ducifae  canceliario  ac  magnificis  etpotenu- 
bus  viris  doimno  Neapoiaone.  defiliis  Vrfi  coptite'  ManupiettiiogoteiA, 
et  prothonotario  regis  Sictliae  ydomino  Nicoiao  dt  Azzaroiis  di.' F/oren~  • ' 
tia  imite  Melfiae^  magno  eiutdem  tfgit  Siciiiae  fenefialio  doniina 
v:^    '  :.\-'-  ■■...■'.'■  ■■  Ben~. 


.Prant^a  A&Ura  eornmjfa^Ariamy  ffngonr  da S..Setarim^  -ittc  mi. 
4kfrmto  praftdfio  de  San^o  Vftvnu^i,  ^tae  dmiMit-Qti(p0it  Aa.-  ' 
^^iiJhiefcaliif  y  iudke  Frmcipo  ^Sftarifi  v/r  Saltrw  tjt  ziftJke  ?iicq^ 
^chanion  dx  Neapoli  feritis  in  iitre  ciffiii,  jnagifiro^Petx^-^e  LetitJmi 
ptpra  Sctae  dominae  imperatricis  ratmali,  lacoho  camte  ie  Salitta 
nofarioy  lohanne  'de  Maguntid  notarJQ  dictae  dominae  ttucijjae,.  et 
Antonio  CroneHo  de  NeapoU  clerico  publico  apoftolica  a^toritate  no- 
t^io  tejlihus  att  praetttija  voedtif  et  rbgatiii  &  ego  Nialatis  Si' 
r8ii,&e.  ■         "'  ■    ■  l  . 

■  ie  qmbus  fuprafit  rnenthf, 

■  ■■-  -  Haecfim  pacta,  cmuentionee  et  eomStionfs  quaefeti  tkbent  pet 
Frederkttih  tk  €nm^  et  Antoniutn  de  Landalfbo  cm0ituuu  et  or^ 
^otfrocurssiirtt  .et  aftihajjiateiret  per  iUuflrm  et  excelientem  dontk- 
pMin  lohannafH  Dttci£am  puratii ,  regni  Albamae»et  honoris  "Mon^ 

■  .fif  An^eli  doniinam,  ac  Gramnae  cornitifam  fuper  matrimotnOiDeo 
£raeufo  et  actore^  contrabendo  iater  dictos  procuratores  et  ambaj/id- 
tores  popiine  ef  pro  partf  diaae  dominae  ducijjae  ex  vna  pdrtej  et 
'Wufirem  aominum  dominum  Ludouicum  de  Nauarra  ex  pafte  alterd, 
fecundum  tertoremprocufdtorum  et  amba^atorumpraedtctbthim,quits 
•fuperiiochabAit  ab  eadem  domina  duci£a ;  nec  non  fecundum  teno- 
rem,cond$tiones,  et  formas  noiatas  et  declaratas  in  capituks  injra  - 
fcriptis  procedentibus  de  certa  fcientia  et  beneplacito  fereni0mat  do- 
■mnof  dominae  ^hamae  Dei  grviia  $er.ufalem  etSiciliaereginae.iU 
tufiris  materterae  et  Sereniffimae  dominae  dormn^e  Ma*iae  eadem 
gratiaimperatri6s  C  P.  et principilfae Tarenti , matritift JigiUis  re- 
verend.  iiQae  dpminae  ductjfae  JtgiJlatis  anulo  fecreto  lam  dictaedo* 
minde  reginae,  etfgillis  tamparuo  confueto^  quo  eadem  domina  difi. 
cijfa  eji  et  vtitur^  quam  magno  impenderili  eiiisdem  dominae  diuiQah, 
quo  iifa  dgnAna  nouiter  vti  incoepit.  In  primis,  quod  dicta  domma 
'dUcifld  contentatitr,  et  plaeetfibiy  dc  gerit  in  mente^  ejlque  infrma 
propc^to  contrafAndi  matrimonium  ei^  t^to  domino  Ijtdoutco  de 
Namrra ,  featndum  qaod  continetur  'mfirttmento  prociiratioms  tt  /»- 
■Jtefiatifpraedictaetmiitia0etcomiti£ae,fer  eandm.dminmmcij^ 
Zzz  ,      jfe» 

I    .Mr,divG00glC 


SfS  Opi  V^  Dfmmimim*  iUufiriim 

fim:pncurator&siet  a^aSuumbuf  Jl^adiMisJcrifto'  tnamt  ma 
iScolai  SirilU  ciuit:  Ke/^mt^p^efiate  t^fioiica  er  mnenaH 
auSorirate  nofarii  infra  firH^i^  fiib-  anno  O^natiidrdte  thm^ 
MCCCLJCV.  fenriJicatuF  ^nSijlmi  ht  Omfiopatrir  dbmitiT  nofiH 
dominf  Vrbanr  dtuinafrouidefafapapae  V.  Secunda  auoddi3ipr6-- 
turerorereraniBa^uitorefindicto-.caJUy.  qu»  contraherent  matri- 
tnomumji^ra  di^im  tumine  et.prv^tediSac^uinaeduciJJaey.. 
^ortiiitanr  pro  iote  einomiiie-  dotis^  coritemplatione  marriitianiij^ 
fra£3i\  ciaitater^  terras\  er  cafira^  et  omma  ^ioecumipie  b(Ma 
JhdaSa,  et  atia  iura  er  quascumqae  ratiavry  ^pardiSa  domna 
dacija  haher  tam  in  regru)'  Sciliae  cura  Fdnan  quam  a^tra  re^ 
mamipjumy  et  de  bir  diSi troatrarores  er  amb^araresjadant 
Jt^Ktem^r^  validar^  et  en^ienifs  cautefardtSo-domitpU^imco,  . 
^Ugarieuikir^  renantiationibur^  iwammir^.  er  poeasptaadarHr 
-ttatiiT  neeej^it  er  eppgrtamr  /oJamdraribar  rokorarir..  Jerrio,. 
•maddiSurdannj^s  Luamau  teneatur-  et  deSeat  cai^^^tierediSae' 
iyoinfnafDuciJfae  feu  praediSis  procuraforibur  et  anba^/iatoribttr 
nmfnedoris;  erproparte  ipfim  Dominae  DudJ/ae  prv  dtaario  et  , 
wjniiie  dotarifJecurufuwcotiJiieruiShem  ctm/uetam  ef  oBjeruatam  i%- 
:^firijtnt  ^atmrum  regt^rs  diSfrexnf  SieiUae.  ik  va&rr.^ama- 
ruinduamiUiamauroperafmam^  vef  ad  itiihas:  vmiar^mnfttUefa 
Qirlenf.  io^genri  inbords:,fimdaliburenKt^r,  de  prt^prianmefa  fhr 
fecaaia  diaidanum'  Lu^ma-  m  dtSa  repno^  Siciiide-  citra  Eanm,- 
■fTtp  ^^mrfma feden&t  er  percon^lhday.  dicturdimnuFLudotd^ 
^irtetteuturerdidiearj  anteqBom venfar ihcfuifafemhanc  J^atv^j 
iun^diip^iarrer^pamfacererealirererciimeffecruftrcfufratibur 
' Storetaiaevef-Tmuar  aut  Ueapoifrf  ad' etecrionem  dscti  diffninfLa- 
dmdef-,  tantam  yKmtiratem-  motterae  Jettpecum'ae,  quat/tam  vetrt 
Jmiicerfa'  ac^edeheafy  er  effe  cerjeatur  pifficfens-  er  opportunay 
.pro-emeji£s:6onirJuiidaiibur^fradietirval«rii  amaa4,nams  v^-- 
■aiarumdkrarum^ndUe^de.dicti^  CdrfmPariKms  pr9-dotarikir^i^ 
namdBteriffi^ira^izmodifmdx^ 
-ftaaBmfmimmn&Krj^gaimiimer  idaaeanmaafeat^futnfM 


nr  (fjmam^pu  eie-  dktis  ciidiatiBtu  depe/Sftotr  ipfii^jim  eaiHgent^ 
Jmt mmrneerproj>arredt€rae ^mnaeAm^f  rmme iatarii fw- 
p-a  ^ctil  Rurjvm  Msd  dicti  tmrcafores:  recipiant  ^ctam  vmer 
'raiK ^ro  parre  ^cra  ^mnaeductffaej  er  reneantur  perpaerum  et 
tomeiitiommfacere  omaem  eaurefam  ,  quod  fitj  .ejje  debeat  ac  e£e 
iet^atur^meaetjufkienrdictaedamifzaeddmmieducijfaejpecia' 
ShtwJuis&asJigBdfidofi^radietampetumimfiuMfiatamcmuer- 
ffn&aa  ia  emtronem  iam  dictain  ^fius  Domihae  Duefffaey.  etprocu- 
^atorihus-Jmr^  ad  amnem  ipfiii  cbmin^e  ditcijp^  vel^eorimdempro- 
'itanatonimJu^mttproatretionem^Verum  tatimt  efi,  qwfd  memHrata  ' 
dmiina&tciJpsanmUufCGnfenearetury.  ejfetquejibi  gratumpariier- 
eracteptumy  quoadictmn  dep^tumjieree  in  dicta  etuitate  Neapoli- 
'fanainmaniBus;fuffcientium\,etidoneorutnmercatorumquammbL_ 
.f^atto,  quod  memorafui  domimulMdmicus:  i«  mamMs  dictorwtc 
^procuratorum  et  ambasfiarorumprmittat^ft  ohUger  (e  perfonaliter- 
vemre  Neapolim ,.  ad  de^arfamam'  dictam  dominam  ducijfam\  et 
^rmandutK  Mctum  matrimaiium  cmt  et^m  y  et  habitare  in  dictw 
,' re^cum^fidamina6iei£a^et  eamndn  extrahere extra regrmm  , 
«p0ff  it^de  Bisfaciat  •fiUmnep  erjhficmtter  tauteks^  oBIigationir 

'feri  p^teiHfs -  renamationwus  y  et  aiiirfoUmnitatibus  rn&or- 

raeisJi^radiittirprocsmforiBtts  eratnbasfiatati^r  recipientihus  nor- 
minF,etproparteiiafrdietaedaminaeDuciJlae.  Qumroy  qtud 
nm  dictur  dommus  IjidouicuFpromirratr  temnturet  ahtigetfe,  vt 
Jftpra^j  quodinjrajex-men/les c(mptirandor adie quoy  Deopraeido^ 
.et ecrore:firmattm  erit  matrimamwn  imer  dsctor procuratores  et 
grttkaffeaarer  rmmne  et  ^fra^  parte  dietae  dominae  duciffmex  vna 
jiarte,et  dtctmtdminmnlMdouicsmexparte.aiteray:  _fiamdunt 
wuiiienriam  &  tem^rn  dictr  ij^rumenti  procuratigmr /acti'^  pro- 
vuraForibusetmnSafflararihurp^a^etis  ventreaddictum  neprami,  et 
effeperfaiaUter  ixdictameiuitafem  ^apaBtamtmadcan^&dumet 
ferfdendum  et  confirmandumcUm^e^tnatrimanivm(J^a£ctumy 
js-tfnmridy.  a^fuic^adfatmnetfefisrdepacti^-ft  amentianihuf 
p$r(t  dicm..  <f,  irf  c^  fw  ^a  dietat  Danirvis  hdmcsis.  isi^a. 
■ ,    )  '  Zz:  3  ^:tum 


di^itmjh  mmfiim  termimm  mm  vemret^  ttiam fi quxmnaue  tafk ' 
impedms  fmfet^am  defieetiei.§£mfiere  realuer  etcmn  effe^,  Jn- 
nmt*  ipjb  termin» ,  di^t.  paSa  et  conaentumes ,  aut  aUqmd  vel  aii~ 
qtmemmidemt  fooJin  cafu  pr^enujjo  di3a  domina,(iuciJ/a princi- 
paiiter  et  S3r procnratorej  et  .amba^atotet  eiusnomine  remaneant  " 
£t  fint  liberi,  quiti  et  ahjolutiy  ab  onmi  yinculo  diSi  matrtnionii,  ei 
ahomm  proTtitJJione,  ohligatione,  et  poents  fitcramenti  et  renUncia- 
tionisj  qu^s  fecijfent  quomodoHbet  ratione  matrimonii  fupra  di&iy  vel 

'  diSi  procuratares  et  ambafitatores  nomine  etpro  parte  aiSae  dominae 
ducijfae  faterent  quotas  modojet  mnes  et  finguiat  promi^enesy  catt^ 
teias  y  infinmienta ,  paSa  et.conuentumes^  qttas  ^t  qnaeatmque  tnodf 
facerent  t  feajpent  ^per  matrimoma  ^aetuSe  et  aliter  contemo  ^  «- 
pre^  et  deciaratir  in  diSis  procurattonibus ,  paSis ,  conditioniius ,  et 
tonuentiombus /uprafcriptis  t  aut  fierent  quoquo  modo  per  diSos  pro- 
turat&res^et  atnhajJiatores^^dsBae  iminae  ducijfae y  tpjh  faSo fint et 
affe  cenjeantftr,  terminentur,  et  reputentur  ruptae,  cajfae,  irritae,  et 
annuliatae,  inones  ei  inuaiidae ,  ac  omni  careant  efficacia ,  firmitatet 
et  momento,  robore  et  vigore.,  A3um  et  datum  Neapo/i  in  regjnaU 
Cafironouoyfub  di3is  anulaficreto  dt^ae  dominae  regrnae',  etjfgiliit. 
tamparuo  quam  magno  eiiisdemdominae  duciffite,  Jab ouna,  ponti^ 
catu,  menfedie,  et  indiSione  jpraediSis ,  praeji^buj^re^endo  in 
Chrijio  patre^tUiano  Dei  gratia  epifiopo  G^aertfi.diffae.-d^ifi^ 
^ijfae  canceliar'»^  et  magnificis  ac  potentibus  viris  t^ifw  'f^ef^^ 
Jienji  defiiiis  Vrfi,  comite  ManupieUi ,  hgotheta  ei  protomiario  re^ . 
&ciiiae,  fentfcaUo,   domina  Framijca  dt!  Celano  Omitifia' Ariam^ 

■  Uugaif  de  S.  i'euerinOj  nec  mn  et  dumino  Francifco  Setarto  de  Satino, 
ttiudice  Nicoiao  Archamon.  deNeapii  periiis  in  iure  ciuiH,  mt^L 
firo  Petro  Lentino  fuprtt  diHae  dominae  imperatrteis  rationaiit  iacoh  ■ 
comite  Salino  «otario,  lobanne  de  Magentia  notario  diSae  dominae 
dticrjfaefet  Antmio  SiemeUo  de  Neapoii  c/erico  pubiico  apofitiica  «». 
ffaritate  notaria»  te/iibus  ad  prsemtffa  vocatis  fpedaiitv  etrogatit, 
Et  ego  Nictdaits  &riUi  &u 

'■  ,\  .. .  §.  Lvm/  '■'[   ■^;      ^_v^ '. 

H6c  matrimtiniuni  ^rfam  M»ia',  Inipemcrix  Coirihmti- 
xiopbIicanav|>er  iingnlares  licceras  |>QHtnQduin-  con&m^uit^.' 
'-_'"■  quae 

,     :  Goot^lc 


-  fer  procuratorem,      ^  J"j9 

(^at  tales  favit.*~'Maria  T>ei^tia  imperatrix  ConfiaHtinopoUtm, 

^cayae  et  Tarenti  prindpijfa^vntuerfis  proffenteT  iitt^as  injpe&uriti 
reaa  profpidens^  non  immeritofiatuit,  quo^in  copuldtidisnuptiis  ntinca^ 
^atoruni  mc  cognatorum  vel  affinium  auSoritas  exquiTaiur,  fedexpe^ 
Sandafit  eius  voluntas,  de  cuiui  comun9ione  tra&atur.Sane  dudutn 
praecedentihusfiquidernmaturadeliberamneconjiiii^heneplacitoetcon- 
ferifuiftclytae  dominae^dbminaeiohannae  lerufdienjet  Sicilhiereginaeii- 

,  'l'0risfbroi-is  nqfirae  cmffimae  et  domiitae  reuerendoe:^  vtrius^ue  paNra,  . 
fyecfabirts  iohamia  dueiffa  lyttratii  regni  Atbaniae  et  bonoris  Montis, 
P\  AngeU  domina^  con.-^fa  Grauinae,  filia  nofira  primogenita  ac  eti- 
am  praedileta  exiflens  propterea  aetatis,huius  animum  et  profofitum 
fnatrimonium  y  aSare  Oomino,  contrahendi  cum  excellenti  Ludouia> 
infanee Nauarrae^  comiteque  Bellimomi{,  acBearniano,  Shvni^ni 
ffirtcipis- domrni  CaroU  eadem  gratia  regis  Nauarrae  ^  ^oicenfisqtta 
(omitis  iUufiris  confiitmi  e$  ftdudaliter  ordinauit  fmes  proeOMtwes^ 
i^hwsfiatores,  etnu^hs  Jpeaaiet  et  generdtei\  citcitmfpeBos  viroM 
ftidericum  de  Campit  et  Anthonium  de  Landulfo  de  Neapoii,  eius- 
d^  dminae  Ducifiae  familiares  et  fecretarios ,  ad  conftrendim  fk 
.  id praefentiarh  t£Si  domtm  Ludouiei,  et  cum  eo  praedidmn  manrUno*, 
inttmyeVti^a&andi,  ip/im^e  matrimonium  contrahendi  etpercm^ 
^endtciini  'todem  doniino"LJidottiio,  nomine  et  propnrte  ducifiaepraem 
/ataty  perveria  apta  mittuttm <onfenfitm  exfirimentitr de prdejintiy  ■ 
airh  ceirtis  padis ,  eonditiomhuf^modifieationihtu,firiptisatetiam 
trnnotatis  in  infirumento  procuratienis  iam  dudiim ,  fiqmdem  per  fflir- 
ms  Nicolai  SiriHi  ieNeapoti  pttblici  apoftolica  tHt&eritate  notarii  in 
toto  regm  Siciliaecitra  Farttm,  o/im  i»  enn»  Domim  MCCCiLXy» 
pontificatus  tn  Chrifib  juirrit  demini  nofiri  t/omini  Vrhttm  t^na  prthi 
mdentia papav  V.tertio ,  menftAiartii,  die penultttM  eiusdem y  ter~ 
tiae  indi3ionis-fithfe^uentis,  aiSi  proeurateres  et  amhaffiatores  dudj^ 
fae  praefatae  'confetentes  fe  perfimaliter  adpraefemiom  tSffi  domita 
tudouidi  quem  perfmditer  inuenerunt  in  ViUa  S.  Se^qfiiani  Dioe^ 

,tejfis  Pamprlonof,  et  hahitd^inter  eos Jbientni colto^uio  et  troSatu^.de 
fkpraMBofnatrimaniQci^yahenio,  ft  paSis  huiftsmodi  petitis,  tan' 

^d^idettr dtSus  Domimts  Litdoi^etis  AQtm  matrimonittm  gratumfi*^ 
a  repraefentanf  et  acceptam,  cum  eist^  procuratmhtts  et  amhaj^^ 
ioribuf  mmine  etproparte  fraefatae  Dmijfae,  et  ipfi  procttratores  e». 

mhasfiit^ 
"'*'3t«aot  <.  l.  p.  H^  /  ,0  [i^ 


3te  Ctp!-  V-  X>e  ituinmoniu  iniifirium 

4mhasjt§twtt  ijU9Jiifri  momint,  cum  iedmjiaMwoliidtmcapraeJBSimt 
vtatrinwniutHfMSarf  Domino^  per  verha  d&prMejtnti  ^ptM,  ttmtmm 
tvnfit^um  txprimatiia  iontraxarimt  ^  ficimdum  ritum  etjormam 
jknSae  S.ome»se  eccUfiae^  tt  canomca  mjlituta^  rijjtrmto  tamet^per 
tumdem  Jominiat  Ludatticum  primo  et  ante  oiiima  tt  in^aemffis 
voIUMtme  et  beneplaato  di3i  Regisfratrtsfui^  prout  in  ^miiam  pu* 
^ieo  infirumento  ^anfe^o  per  maaus  &monit  ae  ViiJanuciuit  Pam^ 

,  fiionae^  puUict  apoJiaSca  uuSmtat»  notarii,  fub  Mne  I>m'm  taiUe* 
Jm»  trecemifmo  fexagefimo  qimto ,  mdiSiotu  ill.  die  AIX.  meiffif 
Jtmiitpontificatnsjitudem/maijfimiin  ChriJi;^  patru  datmm  Vrbani' 
^uinaprouidemiapapae  V,  tertio,  die,  menji^  dicti  procuratorex  ei 
Miiaj^tores  dupfae  praefataeje  per/oua&ter  contnleriau  edpraOf 
fimiam  tHcti  regii  ^uem  perjMsiiter  muenerunt  in  i^ii^  reffti^eiiU'. 
dm  dimtff^  £tfa»Aper4osdan  amiaifiutores,  frocuratore/ ,  noti^' 
^atipna  at  amhatfiaia  ^idam  regi  Je  tmmibMS  etja^uiiffiiprajicu^ 

.  sc  4»  fraeiia'ii  ^is  per  Setos  ■^mluufiatvre*  4t  ^ocurM^-es , '  gua. 
fi^it  mnme ,  tt  pro  parte  dkta»  dmiuae  du^ffae  £i  domjjmm  JLu^ 
duttcum  ax  aitera,  prasfatus  rex  praedictum  matrimanium,  vt  prae^ 
didtMrt  contractum  approiauif,  ratificauit  et  acceftanrtjacatiamJi'^ 
ttos  inier  itohUt  vtros  miikem  maiffirum  Smtmrn.  de  Ejc^tuo  aii 
i^mmtm  de  Cuiania  dictum  procuratores  et.  ambasfiatwes  4t  itaKiaL 
Jpaaaits  Jieti-.domini  Ludouici,  hahentes  ad  i4  piemiriaifi /to/efietum 
Kc t^n0,vm tt inemeratos  FreJerimm  et  Amomum  pro parui^ctae; 

.  dt^fae  <*  parte  aUtra  .infitif  regnis  in  praefintia  exprefi  canfeu- 
mnda  Jiao  mairmomo  fontrahendoj  ac  etiam  contracto^  iiiimque 
uccepta^s^epmplaitit  **  approbomit.mafrimemmi-  ipfim  perverba^ 
JffitaptajVmtuum  emfenfiimti^mtMia-depraifimifetitfoiem^ 
aer  et  Je^tima  antrahi  ac  etiam  eehhrari  moda  piraameto^Jfib  paait^ 
eenntutiomhut  et  modificati^mibus  iifferpartes,  ^uibus  afpurent  p»^ 
Uiaiinflrmnenta^petito  tamm  P^r  iffum  regem  Oreteniu  ahjimhtffi 

Jimarihtuttpfocitratoribusfupradictit^t  ^uad  dehererr^  fuptr  prat\ 
£ttis  mutrimam  puctit  et  cdnuentiombut  adie^  viniUa  cmjmtire^ 
'^isiite  rm'^care^  amroharti  pucificmef  ao  Mqfirat  mfforitam  ^w»? 
mineraitrart,     Vor  mtem  iket  prae£ctum  matrimanmm  fac^.fd' 

prae£eiiurj  tantnutum,  de  Ji  firmum  vaiidmn^e  confifiat^-ftptr^ 
eanfeqstens  ^eta  pacUi  etconftfmiontsjrohoritjSrmitate  valientur-,  ac- 
tumtn  ad  ghundaniioris  cauteiaefiijfragium  quaepr^ert  non  offictre 


fef  pncuraurem.  i6t 

cor^iumi  anendentes  igttur  ad  eortm  dmim  regis  $t  Dcrnini  Ijf 

douKi  ^enerofum  y  nobile  elimtque  getm  Francorum,^  Hem  tCejt. 
et  dommusijidomcus  nm  immerito  iUu^antw, ,  nec  rai^s  virtfttes^ 
iqmbus  idem  daminus  LuhmusfpeaaUter  injigmtur^  intuentes  quod 
fariter  ad  deuotionem  et  fiHalem  ebedientiam  eiusdim  duciffae  filiae 
'■  nofirae  carij/imai  id  per  nos  fieri  debei:e  poftulantis,  fraed^um  ma-^ 
trimonium  matemali  aff^ione  cammotae  tamquam  nohis  gratum, 
ratum  et  placitum  reputantes^  ipfum  ac  emnia  praediSa  pa&a  et  cort~ 
juvtiones.,  halHtafitper  ilie  iuxta  iUorum  continentiam  et  tenorem^  de 
nofira  certa  ficientia  acceptamifs^y  ratificamus,  apprebamus.y  pacJnca- 
'bius ,  ac  nofirae  auSoritatis  mtmmine,  quatentis  oppofttmum  fore  di- 
gtt^citu)y robbramus;  preMttetUes  fub  verbo augufio etregali prde- 
diaa  omnia  et fingula  firmiter  tenere  et  objeruere  ejficdciter  et  ab  ea^ 
Hem  ducijfa  filia  nofira  facere  objiruarij  ac  etiam  adimpUri  ^  feu 
4uantupi:ad  nos-et  diSam  n^ram  filiam  pertinet  etpertinere  digno- 
Jcitur*    in  cttitts  rei  teftiraonium  didiqde  regis  et  domini  Ludeiuci, 

]"  CAPVT    VI. 

DB  ■ 

MATRIMONIO  VIRGINEO  ET  CON- 
SCIENTIAE  ILLVSTRIVM.     . 

SVMKtARIA. 


$.    I.  di  cmfefforis  cuni  Ediv^  GoivviM 

TV  Mdtrimome  ri^neo  inttr  Heg'  tomitii  fi**- 

LJ^ ricum  II.  Imperatorem  et  Cw  »•    *•                   . 

.   nisMndam  inite,  Exemplam  PuUberut  et  Marltasu 

^gmamMm  "•""•jj  tmptrdtoris, 

Oitid  de  eo  fentierniumf  »j-     •       ■       *'•   ^^'        «      .  ,  - 

"             '    f     jij  Mstnmoimim  vtr^mium  Emericl  S, 

J>„bium  reidit'tir  tt  'reiicitur,  ***-'"  yi^an^e  Segisfitii, 

i.    IV.  i.    VII. 

•^nfdUafith  perpttuo  cM&itatis  vot$  ExtmpUm  Eduardt  toUjiJforis  4li* 

-   ^ontraSa.      Bxtn^lum  Edaar'  gUae  Segis. 

Sinmilitr.PrMd.Heroic,F.n,,  y  *"                  ••   VtlLi^, 


,gM  «       Sammori*-  ■ 

#.  m    -  $.■   3W. 

mtrtmmim    virgiMim    SfltsUi  mtrimcmim    ttmfiitnlui  X^trti 

Fuiiii  rtbniMt  Stgii  fr*  Cnni-  Stiurti  U.  Xtgil  Ailmim. 

/an^,  liUe,  VnitrM  Itgii,  ^     jjy,. 

^*             I      jv  MtriM,    Guititbmi   Mnnfthritalu 

'  MMrimKiiiim  LrtitiitiM  vUfa.  iTfVif  OiAt  tim  Cmaunmi 

mMnmwmimn   J^  X.         '      "^  CtmiU  1»  Jqnitmild. 

AfiUtiUmf'  %.     XVU. 

BJI  mMnimmmii  minia  filimi  ilt-  "•^^^      "          ^ 

■    ^"*^    .      x„  $;     X"«- 

l,hHnMrimm.tirfimum"'  >'«^^f^''^^H''"9 

dpiuiii  Miviiiu-  Mdrtfibdlk  IbfpiiMUi  vidild. 

(  XIU.                .  f.    XIX. 

Extmptum  Guntibrdmni  tt^citmid*  £xttmtmH  LnJffdiii  XIV.  CdStnam 


mdtrimamim  tontrsbentis* 
%    XIV. 


Xegii. 


MdtrimmiMm  onfiientiMi  Jkhijidt  m  i-     ^tX 

S»lemt»  muutimt    ^nti  txm^Ut   TtU  Mdtrimfinium  ^pni  QermMA 
.frtbdtmr,  tti^miiutr  it^titsfiuf,  , 

§.  i 

f^ingofare  genus  eft  matrimonii,qaod  viip^nemn  dicitur,  et 
jN  illud  eft,  qubd  nunquam  dunnte  matrimonio  copula  con- 
fummafe  camati  coniuges  conantnr.  Huiusmodi  ftatus, 
quo  absque  copula  camali  in  ibcietate,nmriniQnii  fpeciem 
praeferente,  mas  et  femina  viuunt,  proprie  niatrimtiDium 
dici  nequit,(ed  abufiue  hoc  nomine  venit:  Omne  enim  matri. 
monium  requirit  K>nfenfiim  de  procreanda  (bbolc.  Hic  vel 
ab  initio  adeft,  vS  in  fobolis  procreationem  confenfus  non 
datur.  Hoc  cafii  mJltmi  adeft  matrimonium,  quippc  quod 
voluntatem  procreandi  fobdem  neceifario  «quirit.  lllo  autem 
ob  conlenfiim  in  fobolis  procreationem  matrimoniiiim  ab  ini^ 
tfo  qnidem  adeft  perfcdum,  aft  aconfcnfii  receffifle  ptj^u- 
mcndifunt,  qui  ^isqoainid,  in  quod  conieaferev  adimjileii^ 
,     -  ...  :  ■'■  ■  -mt 


Cap.  VI*   Dfmamtaomo  Va^hm  et  em/cUuiiae  lUi^um.  f6i 

.  aut  de  eo  ddiihplendo  cogitant.  Conit^e^  ^tur  in  matri- 
monio  vir^'neo  fiue  ab  inicio  in  procreationem  fbbolis  non. 
conienferint,  fhie  conf^ferintquidem,  aft  nunquam  depro* 
creatione  obtinenda  cogitarint,  vtroque  caiii  ni^um  eft  matri-  '- 
monium,  Pnori  enim  ca^ii  ob  defe3:um  confenlus  in  fobolis 
procreationem ,  et  altero  ob  recefTum  a  confcnfii  pro  vero 
itiatrimomo  haberi  nequit  vi^neum.     Licet    vero  nidla 

■•j^ane  ^nt  matrimonia  vii^nea,  nihilominus  tamen  varia  eo- 
rum  affisruntur  excmpla.  Prodeat  primura  in  fcenam  flenri' 
tm  n.  Imp.  cuius  matrimonium  virginetm  cum  Qtniffuada, 
^gtrid^  Luxetthttr^enfif  Comkis  filia  plurimum  praedicant 
Catholici.  Sic  enim  ANVALrsTA  saxo:  *  Hie 
Dmnam,^  Cunigundam  ^«(j/i  in  matrimomum  Jibi  cff^uiamt, 
^um  ta»ten  voto  caftitatis,  quaevtrisque  fktcUerat,  nunquam- 
co^ait,  Jed  vt  fororem  dilexit.     Idem  comprobat  avtor 

"  Vitae  eius,  **  dum  ait :  Ldherosfecundum  cHrHem  nec  hahehat^  nec 
eicpeBahat^  quando  quidem  eamj  quam  pro  coniuge  habere  videbO' 
/»r,  Cunigundam,  nunquam «^irt^, ftfwproii^ram (y?; NON- 
Notfivsetiam  inCunegundis  vita*^*fic  fcribit :  beata  et 
Deo  dileBa  Cunigundis  terreno  Imperatori  coiporaliter,  rioa 
draaliternmms^,  coelefii  Rjegi  juam  Virginitatem  (X)nfecra- 
vit,  quam  vsque  infinem  cafli  coniugis  coTi/enfu,Deo  tefle,  conjerua- 
uiu  HiftcinBVLJLA  canonizatioNis  Henrici II. *^*  ■ 
diciturrcjzm  diademafceptrumquelmperjijufcepijjety  non  imperia- 
\iteT,Jed/pirituaJiter  vixit,  in  thoroetiamlegitimojtq/ituey  ifuod 
paucorum  JuiJ/e  legitur,  integritatera  caftimooiae  vsque  infifam  ' 
vitae  conferuauit.  In  fnortis  igitur  articulo  conftitutus  Hen- 
ricus,Cuniguhdae  propinquis  eam  tanquam  virginem  reddidille 
Aaa .  2  dicitt^ 

•  Mi  dnmOH  U&2. 

V  Cjp.  I. 
:    *«**  E»at  apudBAKOHivu iCM4/:'7^w.XH.«d«|f.  i^.B.^.etrtfti. 

■  •   .    -         Sfript.  g\^ 


3^4  ^/*  ^^'  D«'M0ttm»m9  Vtrpiu» 

dicictB', de  qua  avctor  Wtnt^^  ^cerHentdimmortit 
jSn  imminen,  vocatis  ad  fe  permibus  et  cognatis  beati£imae  Imr' 
peretricis  Ojumgmdae^  nec  non  etiam  qutbusdam  Rfpni  prinwri* 
hus  y  manu  eam  afprebendir  et  commendittdt  eam  ims  btdusmods. 
■  verbis  memoria  difiniffimus,  Hancy  ecce,  inquic,  mibi  a  vobis,  im- 
mo  a.  Cbrijio  co^inatamipfi  Cbrtflo  Domim  noflro  et  vt^s.  te- 
Jigm  Virginern  teflram.^  £^dem  dicic  leo  ostiensis:  **: 
Siqier caeterds  OHtwtbonitates ^  fm  virtntef,  auasidem  Impo^- 
tor  babuijfe  narrattp^  a  Deo^fertur,  vixije  Cadifflmus,  vt  ad 
mrtfs  articuium  veniens  coram  praefintibtts  Epifcvpis^  atqai  Ak^ 
hatihuSy  Cumgundat,,  Omiugisfuae^  propinquis,  eaquc  0is  irdditdy'. 
fertur^  Reciptte,  qitam  mibi  tra^idijfis^  virginem.veflram.  ln' 
BVLLA  iNNOCENTii  III.CanonizacionisCunignndae.*»* 
B:  Ksmgundis  S.  Henrico  Imperac.^/>  matrimoniaUter  a^uiatOy 
fed  ah  eo  non  e^ititit  camaliter  cognita,  Vnde  cum  Dom.  ImferO'. 
ter  ageret  in  extremif^  Principwtis  et  Farenribus  inquit  de  iUa^ 
qualem  mibi  eam  afflgnaflis^  calem  vobis  cam  refigno.  F/r- 
mnem  eam  reddo.  Sttam  ergo  Virginitatem  Domiiw  con/ecrauit, 
et  feruauit  intaStm.  OHare  MAfeTYROLOGiVM  roma* 
Df  V  M  ad  diem  14.  lulii  Bambergae  SanSi  Henrid  IL  Inqjcra- 
torifi,  qui  cum  vxore  fua  Cmigunia  perpecuam  Virginitacem 
leruauic. 

«.   n. 

Licet  antem  pro  Sanaitate  Hatrki  II.  totrdem  hoc  con- 
firmaretur  teftimpniis,  vix  tamen  ea  nos  convincunt  b  i  tm  a- 
Kvs  *»(r*  enim,  Meifcbuigen&  Antiftes,  coaevus  fcriptor, 

^  ffix- 

Script.  Bfr.  BAmberg.  p,  31^  ct  BVLtARlo  ma«ho    3m*.  T.  p.  ^. 

'  hiic  OOTTrRIDVU  T  1  T  E  R  BI  ENSB  II  p.  XVll.  p.  ^g).   ATCTOKtU 

'     -'  ViMeMBittTtRci  cap.XII.ad!a.  looi.  MAKT.  HorpMAHHTJlUb*!* 
jliliul!  Bdmblrgaifum  f.  LXXXIII.     ,  .      , 

*  «ptid  CAHlstvM  72f».  III.  p.  I.  p.  p.  edic  BASHA«ti; 
~C6)»».  C«>eisfiiB.  II.  C.XLVI. 
V  £n.'t  apod  GBETSimTli  d«  Diiat  Sdlmitrgafiii/  p.  M^        ■    ■ 
*.i'Lit.VLtv.m- 

,       ,         Goot^lc 


a  tmfclmtue  iHufriim,  '.,      iSf 

Bemam  ia  Synodo  Fiancofimenfl  ia  inducit  loqtremeni: 
et  recompenjationm futuram  Chrifittm  htieredem  elegi^  quia  in  foki- 
le  acqjiireiidarmUaJpesrenutnet  mihi,,  Ex  quibus  verbis  nicile 
coQigimus,  Henricuniy^prolis  fufcipiendae  conniibium  in- 
iuiile,  verum,  duni«iirii(ttire(ret,  *  Ipe  fua  fiiifle  deftim- 
tum.  Patet  hoc  tanto  magis  ex  Henrici  Priuilegio,  quod  an- 
no  1013.  ■Bildejheimen/i  Ecclefiae  conceffit,  **  pro  cotaugis 
frtjUsijtte  regiae  incolumitate.  Extat  etiam  apnd  scHATE- 
NivM%*  diploma  Henrici,  in  f^Q:  tjuditer  nos  regatu^Ii-  - 
^entHrimae cmugis nofrae ,  <jyi  uvo  svMvs  IN  qAKNB 

VNA. 

.    '         %.    SL 

Virgines  enim  olim  dicebantur,  licet  iam  ddm  ftierint 
maritatae.  Facit  huc  encomium  Einmae,\^*  quae  Ricardi.  I. 
Normanniae  Qucis  erat  filia,  Etbelredi,  Angliae  Regis  vidua, 
a  Cnutone  Danorum  in  Anglia  Rege,  matrimonio  expeti» 
aipiacuit&goRegiverhutttVirgitas,  et  itireiwando  faSo  vir- 
giniplacuit  vobtntas  Rsgis:  Etjic,  Deogratias,  -Domina  &nnia 
tnulierum  m^HMifnaft  coniux  Regis  fortillimi  Cnutonis.  Cum 
tamcn  ifta  iamdum  ex  priori  marito  Alfredo  et  Eduardo  filiis 
gauderetEademrationeHENRiGVS  ifDSLA*»*»*  de/fc«- 
nrcDuce  ,  '      ,       ' 

inter  quas  v  1 R  G  0  coronam  Regalem 

Capite  dimifit,    feque  profudit 

'Regnantis  pcdibus,  quod  non  tnlit  ipfa,  fed  alte 

■Exfiliensfblio,  ftwnwM/ff- (Tflry&d,  blando    . 

Sullineraffl^tu.  Aaa   3  Exinde 

'     *  qaod  plaribos  doctt  GTKDLIHG  ib  Otiis;  Itl.  JfJUge  tnf.  /. 
.  •*  4piid  x£i»HiT[vM  in  JPntti.    Co4.  ^r,  G.  J>i£lm,    Mm.2i 

f'l-  't- 
•^»  jtln*L  fditrhom.   Tim.  L  p,  ^b|, 

*M*  apud  A  I K £ s K s ,  vticcl^j;!». 
•»*•*  Jftrliniitlrga  t.  14*. 


,;Go'ot^rc 


}$S  i  Of.  Vt.  Di  Murimtm.  Viritnn 

Exinde^edam  boc  HemieiVL.  matrimoniam  virghiem  te< 
iicicur.  ♦ 

$.   nr. 

Sponfalia  quatidoque  Cvia  perpetuae  caflitacls  voco  fiie^ 
rum  pera^  Fadum  illud  in  fponTalibus  Eduardi  Confd^  -; 
fcnis  cum  Ediua,  Godwim  Comitis  filia,  At  quo  a  i  l  r  e  d  v  s:**  * 
vmttaueruibus  igiaar  in  vnwn ,  rex  et  regina  de  caftitate  feruania 
pacifcuntui',  nec  buicjidei  alittm  quam  Deum  teftem  aeftimmt  air  ' 
bibendum.  FitiUaconiux  menteynoncame,  iUenomim  maritui, 
mn  opere*  Perjeuerat  inter  eosfine  aSu  coniUgaU  coAiugaUs  af- 
feSus,  etfine  defieratione  virginitatis  caftae  SkSionis  ampiexutf 
ViUpitiUey  fed  nm  corrun^ituTy  diligitur  illa^  nectanpttur,  et 
mufi  ncva  fuaedam  Mifa  gre^m,  caleficit  amore^  nec  difioluit  libi' 
dinej  mulcet  obfequiiSj  Jeddefideria  non  emoBit:  Ee  nealiquii. 
buic  regis  virtuti  fidem  derogety  fciat  hoc  tetnpifrihus  iBis  per  to^ 
tmn  Angliamjic  diuulgatum  et  creditwn,  vt  defa3o  certtpleri- 
que  de  tmenti0ie  certarent.  Qmdam  rumque  nibil  nifi  camem  et 
fimsuinem  fapientesyjmplicitati  regiae  boc  imponebant,  ftod  cwn~ 
pu^  penerije  mifcuerit  proditorumy  et  ne  proditores  ^ocreartt  ■ 
eferi  fiqter/ederet  cmttgati, 

Talc  fiiit  matrimonium  inter  Pulcberiam,  Theodofii . 
f mp.  fororcm  atque  Martiammi ,  quem  per  illud  fecit  Impcra- 
torem,de quo  pa,vlvs  di AC0Nvs:%*/»«r^(i  be^taPulcbe- 
Ha  nondtmi  tuiquamjratrii  morte  Theodofii  Imperatoris.  compertOy 
Martiam  accerfito  in  religime  ac pudicitia  conuerfatUe,fene.pide-' 
licet  et  idoneo  viro,  dicH  ei:  Qjmiam  Imperator  nurtuus  eft ,  et 
ego  fe  elegi,   tanquam  hene  placentem  ex  omni  fenatUf    da  mibi 

-  ver*. 

*  LltBRlTlTS   in   HtroiuS.  im  C^0.  Scrift.  Brunfmt.    $.  XXX. 
9iurEjii ci  Henrico  It.  p.6jf  ' 

•*  de  1^(4  tt  mir^tjilfi  £difsrdi  p.'  j;8.  lO.  bkoutosi  Ctnn.  f.  j^*  ' 
jiBVt..de  K.^ITOHTOIf  dt  EutOt.  Jt^*  ifb,  i.  CMt  XV' 

V  HiftoT.  Mifcclla.  Lib.  XIV.  fin.  ^         • 


-     « emJHentiae  illu^rim,  '  3^7 

■  wlum  ^uod  tuftodias  virginiiatem  meam,  ^uam  Dm  cwMmfi,  it 
fr&nmiaho  teimperatorem.     Quod  ilhfaeramento  polUeente ,  ae- 
'  terfito  patriarcba  AkaboIiQ^panter  et  SenatUj  prommtiauk  eum 
hraeratorem  Rmanorum* 

$.    VI. 
Tale  ^iam  inatriniot^ium  de  Emerico,  qui  S.  Stepham  Vn- 
gariae Regis filius crat,  refertur,de  quo  antonivs  bon- 
riNivs:    At  iUud  de  3t2erico,  ue^piaculo  ^demjiikticeri  . 
poteft.QuumVeJprimieJfet,amiquamreUgitfamquemuiGt<^ 
dem  vno  tantumex  amanueniibus  accito  no3e  aaiit,  ibique  inter  fup" 
fticandum  ame  aram  conflitutus ,  Dfumj>ia  objecratione  percunSaba- 
titr :  Qmd  nitmini  potisjamm  praejiare  pojfet ,  quod  ilii  foret  accep* 
tisflmumy    aedes  tx  tmplo  ingenti  fplendore  completur»    Et.hinc 
vox  diuinitus  audita,  nil  EmericeDeo  virginitate  antii^uiuS 

Jratiusque  Juturum  putesi  Proinde  vt  gratijjimttm  miU  viBtmam 
acias,  mentis  et  corporis  a  te  virginitatem  poflulo ,  hanc  offer^  et 
in  propofito  perfta,  .  At  ille,  Domine  Deus  meus,  qui  omnia  conjpicis, 
et  Bumanamflrmas  imhecillitatem,  item  prjncipikus  ac  regibus  terrae 
domnaTtSy  tuam  m  me  voluntatem  perfice ,  pejjticiojis  in  me  concu-  ■ 
fifcentias  rore  mifericordiac  tuae  penitus  extingue.  Con^rma 
fragilitatm  feruuU  tui,  vt  in  tuojeruttio  vsquequaque  perfiftat  h 
Jubricis  eum  voluptatibus,  et  ab  <mni  lAe,  pro  tua  clementia  redmta 
ne  vnquam  i  tua  gratia  elabatur.  Amanuenlem  mox  admontdt,  ne 
viaente  ipfb  vnquam  de  re  hac  quicquam  proderet,  Fo(I  baec  pater^ 
w  publicae  faluti  dc  fucceflbre  conjuleret,  Kmcncumparaudit 
iiberir  haud  imempeftiutm  >  ^gno  coniugio  ehligandtmt  efte  cenfmty 
ratus  neminem^egm  commodiorem  fttturtsm,  fi yiueret :  finmimu^ 
fandisfimam  Innc  prolem  fperari  pofte,  et  regendis  Vngarit  accom* 
modatisfimam.  Quare  excellentisfimam  forma  et  virtute  virjginem^ 
ac  regali  genere  natem,  bui&  defponfat  pdter,operamque  libens  quan* 
doque  dandam  edocet,  ne  legitimus,  idemque  opttmus  Fannoniafi; 
^^nofuccefordefit.  Quamuis  bec  haudfacile  efficere  potuit  ,'quan^ 
A  nonfine  multis  ep  preabut  fifium  redegerat,  ipfum  tamen  obtem^ 
,  perantisfimumy  et  decentt  coniugio  iam  ob^Sum,  nunquam  cum 
vxore  rem  patnSe ,  fed  maierem  ,  (fi  dici  pote(^»yquam  aniea 
tafiitatemferttaffe  comperit,    Quin  etiam  vxwfttit  quam  Tir^ginem 

■  Emeri- 


%6t  Of,  H.  De  MMrimmo  Virginf 

'Emericas  acceper8t>  fui  ami^alis  frattextu  amfuetit£ms  cafiis- 
fimam  fintBisfanamque  praffllterat ,  ratut  multopre  fraefiautiuf^ 
virtutum,quam  Itberorum^cmiditate poUere.  Camvxere  iuuenti^ 
tem  non  exegit,  qa^doquidem  virtutum  cumu/um  adeptusj  exbac 
eominuo  vtta  ereptus  efiyet  coelefit  pttitu  j  quam  hac  mifera  mortih 
kum  conditume  dignus.efi  babitus, 

§.  VIL 
Alia  adhuc  referuntur  exempla:  vtpote  Eduardi  ConfeT- 
ibris,  Angliac  Regis,  de  quo  ad  long^m  ailredvs  Abbas 
RicualKs:*  Cmfirmato  Edwardi  Regis  tmperio ,  ofmtibusque /lait- 
ma  pate  ac  projperitate  compofitisy  proceret  de  fuccesfione  foUtciti^ 
regem  de  vxorc  ducenda  cenueniunt.  Stupet  Rex  thejlmro  metuerts 
fuo,  qui  in  vaJefiSili  recon£tus  ^  facile  poterai  calore  dijjhlui.  Scd 
quid  ageretf  fi  obfiindtius  obTtiteretur  ^  timehaty  ne  propo/tti  fui  prt' 
•deretur  dulce  Cea:eUim:fiJiiadentiius  praeberet  ajfenfum,  natijra^ 
.gium  ^\xdin\txAe  formidabat,  Tandem  oportunv  et  importune  it^ifimr 
,  tihut  tittius  cedere  ratus,  buiusmoth  verbis  fuamDomino  pudicitiam 
cmmenhhat.  lefu  bone,  tua  quondara  rnifericordia  tres 
j)ueros  In  flammis  Chaldaicis  i^aefbs  leruauit.  Pcf  te  yofepb 
reIi3:o  pallio  nephariae  meretnci ,  cum  titulo  ca^tatis  eualit. 
Admirabilis  Sufcmnat  conftanda  tua  virtute  de  impudicis  pres- 
biteris  triumph^iL^  SanQae  ^udstb  caftitas  fingularis,  qwap 
^nter  regias  qapes  et  faecundos  caJices  Uolojemis  nec  Jaedi 
potuit  nec  temptari,  femineara  marfum  in  pemiciem  n^ihaiK 
di  csipitis  ferro  muniens,  vrbcm  exemit  obfidioni.  Et  qudd 
\  excellit  his  omnibus,  tu  vnlcam  illam  fpcm  mundi  dulcifli- 
'  friamdominamnwom,  matremtuam,  et  coniugem  efle  vo^ 
luifti  et  virginem,  nec  coniugii  facramenftim  c^itatis  fohiit 
fignaculum.    Ecce  ego  feruus  tuus,  et  filius  ancDlae  tuac, 

aualitercumque  dilcaor  tuusetvnicaeTnatristUae,  non  qui- 
em  ad  tantae  maieftaps  tuae  aequalitatem  praefumptuoflw 
«rpiro,redad  aliquamhuius  tantae  rei  (iinilitudihem  timens 
fufpinK    Tu  ergo  Domine  Deus  fili  viiginjsDomiQaQnieae^ 

Tu 
•  De  rittt  et  nnr^iitis  S,  Edaardipag.  177.  &  ^. 


0  mjaemiae  iSiilhatm.  ytf 

Ta  Domina  mea  vii^  et  mater  Domihr  mei  fucctprke^qua^ 
tenus  Hc  maritalg  fu&ipiam  facramentum,  vtpudiciciae  perici^* 
lum  non  inairram.  kegt  iptur  prccerum  vohauaii  confenfum 
fraebaugy  .quaerebatitr  virgOy  quae  et  Huiguinis  nobiiitate  et 
imrwnhmfatexasiti  rcgis  ^et  apta  eon^xibus.  Erat  inter 
pO^otes  Angtiae  mmum  poiemisjifnm  Comes  Godwiaus,  vir 
inagnarum  opamfed  aflutiaefingularis,  regum  regniaue  proditor^  qui 
dpdus  fallere  et  quaelibet  M^uiare  confuetui^faale  populum  ad 
etiittsUhet  faHionis  inclinabat  ajfenfum,  Sea  ficut  Jpina  rojam ,  genuit 
Godvviaus  Ediuam,  auae  quidem  ex  ipjb  habuit  materiam  camiSy 
fid  a  Dei  fpiritu  magj^erium  JanSitatis.  Hanc  dilefloy«o  Chri- 
^as  praeparaueratEdvv^vdOyin/pirans  ei  ab  ip/a  infantia  cafti" 
£acis  amorem ,  odium  viciorum ,  virtutis  e^eSum.  In  annis  pwt- 
iaibtts  grauitatem  pratendens  milem, ptdjlicumjvgieris  fecreta 
^ta]9mijre'quentabat.  Vbi  non  di^iuta  ociOy  nec  onerofa  fafli^o;, 
legere  aufcopcrari  manibus  cotifiteuit^  omare  miro  artificio  veftesy 
fericis  aurum  intexere»  quaeque  rerura  imitati  piffura  ;  taii  opere  ae  , 
meditatiorte  vttare  lafciwam,  coHoquia  iuvenum  deuitare.  Erat  prae*  •• 
tereajp\Ai:t^h.c\^fedmQvump'<Mtate  pulcrior  mulco;  /m- 
que  Godwinu^  vofensjibi  regts  am'mum,qttem  tA  necem  Jratris 
proditiaaesque  non  paucas-non  parum  metuehaty  vinciae  arBius-,  egit 
per  anacosfuos  regisque  fecretatios^  vtfiUamJiiam  regiis  mptiis 
dimaretur.  Seaet  iUi  ^ui  DominoJia  ardori  inhaerefcant  af- 
l^bl,proditi(mem  C<»nitis  quam  faepe  fuerant  experti  phtrinutm 
Jiirmi£intes  y  hoc  ipfum  pemecefarium  regi  arbitrabentur.  Ita  non 
eadem  Ucet  intentione,  omnes  in  eandem  fententiam  conuenere.  Ex 
vtriusqus  diuitiisj>df^MrnuptiaIeconuiuiu«i,  complent  pontifi' 
tes  facramentum,  benedicitur  pueUa  in  vxorem  et  in  reginam  cp- 
ronatur.  ComtementibusJgitur  in  vnum,  rex  et  regina  de  caHti- 
tnxls  imianda  pacijhtntur ,  nec  huicfidei  aUum  quam  Deum  te- 
ftem  aefiimant  aSibembtm.,  Fit  ilia  coniux  menre,  non  came, 
iUe  nomine  ffumViu-,  non  opcre.  Perfeuerat  inter  eos /ine  a3u 
coniugali  coniugalis  affewis,  et  J^  d^/hratiene  virginicatis 

*€i^ae 
'    Sirutai  lur.  Prud,  Heroic.  P.  Jt,  Bbb  ,  -        i 


57t  Cap-  V^'  ^  MMtrimam  Virginn 

tafiae  dikffiom}  ati^Uxut.  DiUgit  iOe^  ied  non  corrumpicpr,' 
dilipitur  iBa  nec  tangttur,  et  fuaj!  rma  quaedam  Abifac  revem 
t^fadt  amore^  luc  mjfoluit  libidine ,  muket  obfequiis^  fed  ^^ 
riir  ffo»  emollit,  £>  ne  aiiqms  huic  regis  virtutifiaem  deroget^fiia 
hoc  temporihus  iBis  per  totam  Angnam  fic  diuufgatum  et  cre^tttmy 
vt  de  faSo  certi  furicme  de  incentione  cenarent.  Quidam  namMe 
nibilmji  carnem  et  languinem  (apientes,  fiuipUcitati  remae  boe 
imporabanty  quod  compulfus  generi  fe  mifcuerit  pro(£conun, 
et  ne  proditores  procrearet,  opcri  fuperfcderet  conit^lu 
Sedjicon/ideretnrimorqao  CecompkGtebanairjfacilecMteti^- . 
turtaUs  opinio.  Hoc  idcirco  inferendum  putam^  vt  fciatur  ne- 
'minem  tunc  de  regis  contincntia  dubicane,  cum  de  caufa  taU- 
ter  dtjputauerini.  Praebet  certe  regiae  cafticaci  teftimmumpu* 
ritai  meittis,  quae  ab  pmmfaece  vicH  pulfantis  ebquata,  et  mge 
f^a  qua/i  fraejentia  contet^lari  etfuturapatuit  quajt  prae  ocu- 
fisjita  cognt^erei  Sic  etiam  radvlphvs  hiodenvs:* 
deeodemr^cffo^  J(;xGodithamj!i&'<im  Godvvini  dejponfa- 
baty  quam  taU  catte  traBabaty  vt  nec  a  tboro  ammoueret,  nec  ta^ 
men  virili  mon  cognofceret,  quodfanaUae  ilUus  odio,  an  Caftita- 
tis  zsto,Jecerit,  comfertnm  non  babeo.  Iliud  t^iaen  ceieberrime 
ftrtuTy  quodfemper  wcerit  UexJhiejnuKtrit.contaM>  Vberius  hoc 
«afHcacis '  vocnm  ofponic  larrev,**  dinn  ica  icribic: 
y,II  n'  y  euc  iamais  dlus  d'  efperance  au  recablifTemenc  de  la 
,,Monarch*e  Ang^oiie,  et  iKemble  qu'il  dependoic  du  Roi  de 
„1*  afiermir  dans  fa  fmiiUe.  II  ne  ialoic  pour  cela  m'  V  habi- 
^tet6  ni  la  valeur  4l  un  grand Frincc;  il  iiinUbic  de  fe  donner, 

des 
•  Dee.  n.  Lih.  L  p.  lu. 

••  Preljtbromito  p.  277.  aj  t.  lOfj.  ro.  Bitow TOH  Clironico,  jwg.  f^ 
M  pimtimiMm  rtgmi  fui  tjAitham^dm  eimfdem  Gadteimi  4axit  in  vxo. 
rtm,  in  tmiiis  fiBore,  vt  ^uiiMm  Aiumtt  «mmtum  /thern/iumi  artimm 
erMtgign^ij  fedvterquiy  taxa  Rex'qiJi<m  i.U,  vir^  pcitnaafit. 
BEMRiCTS  KNieTHOK  p.ljig-  Ifif  f*r  ajfv>.}km  fncrMm  fub  Qw 
genertmdat  prelii  dcrepit  Virorem  Go<Jiih;mi  jUtam  Godwilu  iblcit 
Wefi-Sdxemmm  et  Cottum^reruH  Haraldi)  «c  auuilk  tsM^fuxti  ab  CO^ 
Mw  Edvardui  flMrir^tflw' Vi^o.  "  ^lc 


.      M  ciii/aiittiM  Xifirium.  .        379 

^des fuccefleiirs.  EDoyARDavoit^poufi!  uneafmabkfero-' 
Mine;  ron  marjage  devoit  avoir.pourbut  des  enians  qui  he- 
„ritaUent  du  Roiaunie  apr&  h  nion;  et  c'  ecoit  la  palfion  des 
'  ^Anglois,  qui  faifoient  des  voeux  pour  une  (ucccflion  ii  de^ 
„firfc.  Mais  parunebifarrerieinconcevable,  ecdont  touce 
„la  bigocterie  des  Moines  ne  iauroit  iamais  fauverl'  excrava- 
^gance,  cec  imbecille  Monarque  iit  voeu  de  celibat  en,  ie 
^ariant,  et  obligea  la  charmance  Reine  fbn  ^poufe  d  entrer 
„dans  le  m<£me  eneagemenc.  Les  uns  difent  que  ce  iiit  par 
igimpuifTance  Jtfirnela  coucha  poinc;  mais  pourqui  doncf 
„£poufoit  il?  Les  aucres  pretendenc  que,Ies  intrigues  du  Fere 
,jlui  iirent  ha!r  la  fille;  mais  elles  ne  durerent  pas  touiours: 
„et  s'  ^canc  reconcilie  avec  le  pere,  .il  rapella  la  iille  qu'  it 
„avoic  fequeftr&  dans  un  Couvent  La  plupart  enfin  veu- 
,jlenc  qu  u  ie  ibic  abftenu  de  &  compagnie  par  un  icrupule  de 
„confcience,  6u  parce  qu'  avanc  que  &  X  4>oufer  il  avoic  iaic 
„vpeu  de  celibat  Quoi  qv'on  puifle  dire  en  Xa  faveur,  il 
„m](lroic  1'  intencion  du  Mariage^  abufoic  de  la  vertu  et  de  la 
„cbmplaifance  d'une  jeune  Reine;  ec  trompoit  1'  efperance 
„despeuples,.  qui  s'  atccndoienc  ivoir  fbrtir  dece  mariage 
'„UDe  pofteric^  qui  afFermit  la  Couronne  de  leurs  Rois  legiti- 
„me5,  et  le  bonheur  de  Ja  Nation.  EUe  n'en  gofita  qu'un 
„iiriparfait,  pendant  qu'il  vecuc;  croubl^  par  les  remumens 
,^e  ces  crois  Seigneurs ,  i  dui  H  laiflbit  ufurper  toute  1'  au^o- 
^fv.i\  ec  eQe  fe  vic  apr^s  fa  morc  fans  reflburce  et  fans  apui; 
„contrainte  i  recevoir  de  nouveaux  maitres,  ec  i  pafier  fbus 
„an  ioug  etranger. 

$.  vra. 

De  BoUtku  Fndico,  Foknriae  Rege,  dicit  itfARTlNvs 
CROMEKvs:*  ad  n«u  (Conradi  Mafam'ae  Ducis)  cmanu 
reprmetidos ,  Soleslaos ,  vr  extenui  nmqae  mxitiajibi  aiimgeret, 
ad  Belam  quartum  Vngarorum  Kegem  Ugatos  itajit :  ctiius  /egatiaiie 
frimifes  fuere  Clemeiis  Cltmentomus  CafielitmU)  «/lanuflius 
Bbb  1  )>iiiia- 

•  Mf,  J^tt  «».  VUL  p.  B/. 


3t«  etf.n,  De^Mttrmtmc  Jfrimn 

ftUtinns  Craunenfitr  mu»  cmm  n  foiiera  itit,fiiu  tiin  amifiis 
.frmalut:  filiam  mf/Kin^ni,  audi  «f  Cunigandns  £St  efi,  tmm 
Ctrifli  uff,  VxBrilK  duxtty  pmelum  morihu  et  fanBimma  vitHl  no- 
Mtm,.  Dtt  a  ^ftuJragima  milUitm  mareartim  fuit.  Xa^  autetn 
cenutge  heatfu  Bosleslltus  tamen  primit  mtptiamm  Meitts  cam  ittii 
tutigit,  Ituie  cmfirmata  poftea  ctHjeiiJfi^titMt  religime,  amiefier- 
fetut  votiere  continetitiam,  Hinc  Bosfeslao  Pudlco  cognomen  tm^- 
nm.  Deeodcm  dicic  DvcLQSsvs:*  Fermtur  aiaemam- 
bo  in  acuum  virgines  j<n>i>»^,  et  primo  nupdanim  Die, 
frimo  qtttdem  ad  vnum  annum  ^  quo  tepfi ,  ad  alterumf  el  deinde  m 
tertium,  quo  effluxo ,  felici  Kanegunde  operante  et  infligattte,  in 
otnne  aedum  Domimim  coeli  coelitncum  fponcanee  vtuife  et 
ferttafe.    Ex  jut  Bolcslaus  Fudicus  Dux  meruit  appcUari. 

$.  IX. 
Oatur  etiam  Inccr  illiillres  macrimoninm  conlcicmia^ 
Mariage  de  confcienee,  apud  GaHos  non  infrequens.  Defcri- 
bit  illudio.  ANDREASEOBiiiTMVEirEN:**  ipadjii matri- 
rnonii  Cotitra3ut,  qui  inter  contrabemet  mutut  confevfu  caniflli  ct> 
pula  confirmatiUi  non  tamen  rite  celebratus  efl.  Cum  qua  cod' 
uenicHERTii**''  definia°o,jii«/^a>nii^'im  inaequak,quei 
ctam  et  fine  folem^ut  concuhitut  mutuae  coltaiitatitltit  calfitj  con* 
'  tra3um  fjo/a  contugumfide  Jiiflinetur. 

J.    X.  ' 

De  eo  vero  eric  disqaiiendum:  an  macrimonia  eiuano-' 
iSproUcitit  linc  habcnda?.Improbac  ifta  perinde  ac  concubir 
nacum  acuciiTimas  lureconlulcus,  vlricvshvbervs:!  ~ 
ex  ea  racione,  quod  vix  vlla  quam  volupcatis  commumcacio 
«GEobique  Gc  et  in  eum  modum  iDde  ab  micio  «odcnbatur,  vt 

otSJl.rtbn.ia.VLt.  66}. 
**  IM  eat/einiiite  p.  IL  Qmaefi.n'. 
o^* X3< M^trimtme  Cen/iietitttiyoiami  H.  eptfi.ptf.  Ijt, 

■titluri  auit.  £».  U.  $.  I.  cap.  UL  g.  jaLVU  GctoQ  le 


«  mfctMiM  Hiijlriim.  Mi 

pro  libftu,  ac  vnius  vohwate  dillqJui  queat,  itff  wjfo,  pront 
ait,  twfiiudims  vilaMe  maiTinmim  confcientKteappelletnj^ 
Idemafibi*  hocmatrimoniumin  vitioponit,  quia  contn.-' 
hentcs  idpcflefetahm  im  ftrunt.  AWf,  inquit,  eiuimodi 
tltmdefiima  cemuMio,  fe/ iof  <l»'mii  vt  indiflblubilis  &,tamen 
fi  ahjit  titulus  bcnorme  matrimmii  coram  ecclefia  et  hominibu^ 
tm  vijetur  Boneftati  acfcofa  mtftianm ,  in  liherii,  qui  illegitimi 
nafcuntnr,  fatisfeaum :  etfi  .vidgo  raariage  de  confcience, 
mtrimimm  confcientiae  i^lktur.'  , 

$.  xl.   ■ 

Verum,  fi  concubinatom  talem  confideremns,  pnwt 
enndem  deicripfimus,  qui  fit  afFeau  et  fide  comugidi,  ita,  » 
matrimoido  non nifi Soleiinilms  difiirt,  de  quo  qyiNTiHA- 
Kvs  **  dicit:  Nibil  obfiat,  tfuo  ummiufium  matximmdum  fit 
meme  eoemitiym,^tiamfi  tabulae  fignatae  nonfiierint.  Ifteapa- 
cribvsnonfoIum,fedetiamIure  ciuili  atqaecanom'coconcefliis 
a  ianioribus  ICtls  confirmatur.  Inter  I^tres  audiamus  av- 
OVSTINVM  *»*  ita  loquentem:  Solet  etiam  quaeri,  aim 
mafculus  et  foemina,nec  iUe  martlits,  nec  ilia  vxor  alteriits,fihimtt 
wm  ji^itrum  frocreambnm,  lcd  pr^er  incontinentiam  folius  conah 
iitus  caufa  copuiantur;  tafide  meeuaj  vt  nec  ille  cum  altera,  nee 
illa  cum  altero  id  faciat,  vtrum nuptiae  fint  vocandee?  ElpoteS 
^dem  fortafie  no\aifiirae  boc  appe^i  connubium,  livsqueaa' 
mortem  aiicuius  eorum  id  imtr  eosp/af/ierit,  ei  proUs  generam' 
tum,  ifuamius  non  ea  caufa  cmiutiSijM,  non  tamen  vitauerint,  vt 
veinolintfihi  nafci  filios,  vel  etiam  opere  altijuo  mabagant,  ne 
«afcantur.  Hincidem  avgvsYinvs:*^;»*  de amcmtu  ifuo- 
•auefiprofejfafueritnuliumfi  olium  cognititram,  etiamfiab  iUo^  cui 
jamaet,  miritoduUtaturtVimBi adfircifiendumiaptijmumnon 
Bbb  j  deieat 

•  trMUS.*itit.ff.i«tmeuiimil  f.  IIL 

••  /»/</.  r.  cif.  XI. 
\*  VtJ^iemiigio  c^,fx^i&s,i*C];Lq;a,u  ■  ' 


4&1  Otf,  VI*  t>t  Muriamu  Vtrffnn 

^beat  admitH.  hnxno  ut  con'cii.io  toletaivdT.* 
^mno  400.  habico  hiit  decrerum:  si  qids  babetu  Vxeremfide' 
im^fi  corKiAinam  beheatjnom  conmunicer._  CacCerum  i/,  qui  ne» 
hahet  Vxorentj  et  pro  vxore  concuiinam  habet^  a  eomruunione  non  re^ 
feUatUfi  ttfftum  vt  vnius  muHeristaut  vxoris  aut  concubinae  (vt  ei 
placuerit:  )  fit  coniun&ione  contentus,  Quid  per  concubtnam  hic 
intdligatur,  ipfe  explicat  o&atianvs^*  dicens:  Coneuinna 
gutemltfc  ea  inteUigitur ,  quMe  cejpmtibus  Ugalibus  inftramentts  mif^ 
ta  tfij  tt  Coniugiui  affcchi  ajciscitw';  banc  eenit^emfadt  a^ 
8us,  cmcubinam  vero  iex  nominat.  Pcr  concubi nam  i^tur  in- 
cdligunc  Canones  Vxoremfine  date,  et  felemiitate  mucuo  con-- 
ftniu  perpetuo  iniiicem  conuiuendi  duQam.  Qua  radone 
Agar  et  Cethura  i43rd^d«  dicunuir  Concabinae.  theodo- 
Sivs  ec  VALENTiN.iANVs/f/^^.VocantCaniugium/m^- 
)juaU%*  ZOKARAS  ifiiyctfioi  vocac.  De  eiusmodiConcubl- 
natu  loquitur  hvoo  okotivs,*  dma  ^c  cMcttbinarum 
€fe  cmi^iumy  edt  ef{e£libus  qiiibusdam  iuris  ciuilis  propriis 
'cviuetur,  i»r  etiam  efle3;u5  quosdam  naturales  impedimertta 
kgis  ciuilis   amittat.    Sequuntur  orotivm  henricvs 

«ROWERVS,**IO.  NICOLAVSHERTIVS,*#*CHRISTf'A- 
NVS  THOMASIVS,  *  10.  HENRICVS  FELTZIVS,  ** 
TRIOERICVS  GENTZKE,|  SAMVEL  FRIDERICVS 
yviLLENBE|t.O,|f  REINHOLDVS     PRIDERICVS    SAH- 

IME  Itt  qui  fkigalari  diflertatioae  de  mafrimme  legitimo  abs-' 

qu9 

*  c.  17. «  ^  &  4.  A/.  )4. 
••  c.  j.  Dift.  J4.        . 

V  !•  )•  C  ife  Ubtris  naturaUtus.    AMt  HiutUm.  )8.'  C  8*  ii.  Airv. 
89.  c.  I».  i.  %. 

*  Lib.  H.  c.  V.  f.  XV. 

••  de  lurtte^ubienm  ap.  JOtVir.  f,  XXf!.' 
*«*  de  md/rimoMto  Coufiieuti^e  iatcr  opufitiU  yd-Xt.'  p.  tfi* 

*  Sii^uliri  Schedtasnute  de  Contubitutmfq^mA  Breitisuftia  Ofpoliub' . 
\  dc  iUnJeftitui  defponfdtioMe'  Conttor.  JV. 

t  dc  MaiiimoMio  cUndeftiu»  GalJit  dido  te  Msriagt  ie  tni^em* 
Kiloni  1709, 
tf  de  m^trimenio  con/iieMiiat  ■      •  . 

ttt<-^'V-      .  .,„-,,.GoEiglc 


«  cmfiimite  iHi^rim,  }S| 

fit  tentiiSim  }aceriuaU  demonftrauit,   hanc  nOn  cfle  de 
matrimomi   eflenda. 

j.  xn. 

Wufirt!  tamen  perfonae  in  eiusmodi  cmfcientiae  matri- 
nonio,  iprimiii  prolje  erunt  didinguendae.  De  illis  iicin- 
dicat  ivTHERVs:  *  Der  Fiirften  und  eroifa Herren heim- 
AffelEhe  ift  timrechte  EieJ&r  Gs»,  oS  fie  wolil  obneaUe 
Geprange  und  Herrlichkeit.zugehet,  und  dafs  die  Kinder, 
fb  darinnen  gezeuget  werden,  tueder  Scbitdt  mchHelm  fuhren, , 
und  ift  nicht  ungleich  der  Patriarchen  und  Ertz- Vater  Con- 
cubinat  und  Ehe,  da  dieKinder,  fo^emitihrenKelw-  Wet- 
bera  gezeuget  hatten,  nicht  rechte  Erben 'sraren,  &ndem 
NTurden  mit  einem  genanndten  abgeveiiet.  Hoc  v^ro  intcr 
friiuttct  procedit  minime,  vtpote,  qui  legibus  ecclffiafticit  & 
Coniiftorii  decretis  {ubfunt,  ad  quonim  matrimonia,  vt  iint 
fegitima,  henediSio  facerdntt^t  in  terris  pociftimum  Germam- 
cis  requiritur.  Quare  RsTRYKiys:**^?  cai^tfiorumm 
'  kgetf  ^uihut  clanaefttna  connutua,  praeftrtim  iacerdotaii  -co- 
pula  itm  accetievte,  petutiu  imprvhmtiir^  remoiurentitr^  per  ie  pcc- 
catum  nm  jvret^  clandeiHno  comtuho  jiln  Jveminam  defpondere* 
Verumy  aun  LL.  ecciefiafficaere^antt  et  hae  qutxjue  coi^cientiant 
firingantf  fcanJatit  infuper  ikc^o  detur  maxima,a  conjortto  concu-' 
btnario  non  di^inguendi  erunt  taUs  cmuuges^  nec  Uheri  inde  nati  le- 
gitininruni.fi«fflnf  merebuntur,  mfipo^ea  nt^tiae  Jiquantltr  publt* 
cae,  vhi  tegilimatis  odfcrihendi  erunt, 

§.  xin. 

,  .  Varia  i^tnr,  inter  iBuftres  ab  antiquo  iamdum  tempore 
rqierimu;  matrimonii  cmfcientiiif  cxempfa.  Podftimum  verO' 
in  Galliae  Hiftoria  obieruamus,  foeminas,  quae^w  nuptiarum 
Joletmitote,  fine  dote  atque  inferiorit  conditionis,  Regibus  ia 
manus  venerant,.di£hs  fuifrc  concuhinas,  quod  igitur  nil  aliud, 
pifi  («^nnV»  erat  matrimonium.  Tale  fiiit  macrimonimri 
,,   1      •  Gwwr 

•  Tifii  R-in  Til.  XLm,  Vm  Sbfmit  nag.  4«a.  . 
*-i,H.Ulal,iUlrimmif.LX]UX,~  ',,.-CooqIc 


fU  py.  W.  0»  iUlrimmu  Vhrihin 

aatthrmmi,  de  qno  okeoorivc  TVRONCNSlf:  * 
„Gid>ihnmus  autem  Rex  bonus,  pcimo  venerandam  caiuf- 
„dam  (uonim  anciihm,  pro  ooncubina  thoro  fnbiunxit,  de 
„qua  Gundolndnm  filium  fufcepit.  Hoc  tamen  k  P.t>\- 
„Ki  EL**  tali  ratione  emlicat:  Mais  ce  qni  eft  fuipienant,  c^ 
„ein:  qnod  Gr^oire  de  Touisen£ii^t,  1'tiogeae  laveroi- 
„d«  ucutian,  qm  en  efiet  i  toAjows  efte  rqgard^comme  vn 
,^&int  Ro)r,  ec  en  dilant,  que  c'  eftoit  vn  nomme  de  bien, 
'„aiOficedanshmeme  Iffine  qui  il  euc  vne  concubinc,  nomme 
'„Venerande.  Cecce  difficult^  li  mesme  i  touiours  caul£  de 
Ji'  embarras  dans  rHidoirc  deOiticIe  magne  i  qui  les  Hifto> 
^riens  contempbrains  donnent,  en  mesme-temps  beau  coup 
,4e  pieci  et  de  vertu  ec  des  conadiines.  Afti  de  leuer  cette 
'^difncult^,  qui  fe  ^refenic  quelque  fois,  il  fanc  fiauoir  que 
„ce  nom  de  concubmedevenu  infame  avec  le  terops  par  r  vni- 
„que  fignifiacion ,  que  V  uface  y  a  accachc^  ne  r  i  pas  tco- 
„iours  efle:  il  i  fignifi£  penSnt  quelqnes  fiecles  non  feule-. 
„inent,  c?  qu'  il  fignifieauidnrdhny,  mais  encoreune  femme. 
„veritablement  mari^ ;  mais  fans  les  (blennitcz  ec  les  ccre- 
„monies  des  n6ces,  la  quelle  communemenc  fauce  de  doc  ou 
„du  moins  par  la  bafTefle  de  fa  naiffanee,'  ne  poqvait  febn 
^es  Loiz  Romaines  concraOer  mariage  avec  des  peiibnnet 
,i«run  cenain  rane,  .ec  qni  pour  cela  n'  eftoic  pas  regard& 
„dans  la  famille  fur  la  me?me  pied  qu"  une  ipoufe  maric^ 
„publiqncmenc  cc  d'  nne  condition  ^ale  i  celle  de  fon  mari. 
„Ci^doncenlefens,  qu'  il  fauc  qnelquefbis  encendre  nos 
„anci£ns  Hiftoriens,  lorsqn'  ils  parlenc  oes  concubines.de  nos 
-Kois,  ec  fUr  cout  i  1'  ^rd  de  Gouncran. 
j.  XIV. 
Einsmodi  macrimomum  cm/iieMite  fnbinde  trahsfbrmar 
cum  fliit  in  folenne  matrimoninm.  'Tale  fiiit  Caroli  CaU  cum 
lUciiUt)  dc  qno  ANNALES  BERTINIANi:  V*'  Canaiir  n« 
-  .  -yat 

•  Lib.  IV.  c.  XXV. 

-Toni.  l.p.l!T.  >      ,  ,„  .■■|!,wjb,GodQle 

V  «<!  'Mniim  860.  ap.  dt  enciMs  T.  in,  p.  sjg.  .     .  c^ 


n etitliiMittUItllTUn».     '  .  3lJ 

ViBaDadiimVlI.IiiaOSiiritcertoniiipmeiu  oUlJhmKMB— 
VKV  s  E  M  ViHwem  fuan  7/.  tfai.  OSiiris  in  nrnaSlemfiaiSi 
Ditaffii,  iM  etfipitd  eft,  ixefieme  Bojiiie  filio,  BmiiiiamiiJim 
ConimSjbociiiijfiaicimi^iidiiutremetmaterterm/iiamTheaKC- 
gam  Lotbmii  Rms  reliSim,/onireiiiipJiiu  Btfmis  wm»K"Richil- 
axm  mx  Jin  Mduci  fecit  et  «  cenaiiiim  atcepit.  Scd  perr 
git  t.:  £t  inie  fifiiuitati  Jifttuigefimat  fraeiiSaiii  cmciihiiumt. 
fmm  Ricfaiidein  ie^mfatam  aijfie  totalan  in  coniugem  accepit.- 
De  quo  P.  DAKiEt  **  dicit :  Le  mariage  ^ii  it  contraSa 
i^  attrd  avtc  BichHde  fitt  ie  cate  eff/ce  ie  managei  dent  /  n 
farl^ ailleiiri  a  t  ttoffoniii^  GoiuriKt  tt  ieijemmes  ie  &arle^ 
n^ffu,  C  ejioit^  un  frriff^piariage,  mait  flliJeJaiJiitJansJoieimii.K 
te?.,parleqiiel  tafemntene  pertoit,aue  lengm  de  cotKtihiiie  et  wnpas' 
cetay  i'  iponji,  faute  ie  iot,  ou  iu  naijfancei  mais  qiielqttes  jiatrs 
aiiant  tes  conjerences  pour  les  partoges,  eUe  avoit  ejleiectarie  ^poufe 
ei  RHm.  ■  Idem  agnouic  THEODEKicys  rvinartv^ 
vbi  ad  Fredegarii  %*  verba :  quaplheodebertiii  tim  efetfiKut 
Childeberti,mfi  cuittsdam  y^nv^.animaduertic:  Hocfdfumeffe  ' 
exiftimant  viri  eni^li,  qmi  ex  Gregorii  Hifloria  Lib.  g.  Cap.j?.  et 
ULfi.  cap.  4.  con/tare  viietiir.  Vterqtte  ex  Fliieuta  tegttima  ChiU 
Aierti  Vxire  natits  erat,  qitae  fi  atsquanio  cencttbina  apui  nomtai- 
Its  aaStres  ii0a  legafar,memmft  iebennu  eavoce  l^itimat  Vxe^ 
rtt  fitfaoiter  i^!mas  fii^i,  ^tae  ex  iiffim  genere  natae  erant. 

.    .     ■  "■'      ''  '    "'$.    XV.' 

Tale  cinfcieiitiBe  niatrimoniain  ftiit  Riierti  Stuarti,  poftea 
(iibi/iniiA'nonuileRegisAng)<Hi]inidequoHECTOR  boe- 
THlvs:^Seifriujiimeaii>(Iiifieiiiam)RoiertujduxtJetVxi- 

■  ■'>■''  •'■:.  rem,ciH. 

*  a<I  tmiam  S70. 
,  .••  tom.  I.f*g.jf>.  ..     . 
^»  U\  yM\.  mjlma  SiiitiaalK 
-         .^til>^Xiri.-m.Sal,nair.         '        .  '       ■ 

'  Stniiiihar.lnid.Heroit.l.a.  Ce»,    ■ 

"  '.'iv,ir,db,Gobt^k 


■itt  Cy.  W.  0>  Mttrimmt  Virpm 

poflei  oclai'  effic  boc  fdn,  ad  XeipDbl.  bonDm  Veritat  nofbe- 
Mtm.  Mulci  alii  telles  eodem  tcmpore  produQi,  etprobfi- 
tiones  Ibt  all^atae  aram  tributuU  oifH  iDdids  AKnjnt,  et 
incer  ajia  Teihmentum  Infimtis  patiis  Aiinmi,  qno  AwMmM 
haeredem  fuum  ex  afle  inHicuit.  AdduQi  etiam  fiieiuntte. 
'ftes,  qui  adiicmarunc,  Regem  fsnna»  Tminm  conMSlTe  il«- 
(mi«  imegra  19^11  pacris  ime  labe  auctiqiaira  *. 

$.  XVIH. 
Sefcrri  huc  roeretnr  loannis  Cafimiri , .  Pokmiie  Regis^ 
.  iam  apnd  Gallos  moraretur,  matrimonium,  cum  Iifore(cha]li 
Hofpiialii  vidua,  quae  tamen  vilioris.  erat  conditionis,  lotri- 
cis  filia;  de  quo  Utms  Wfimmes  tt  Calaues  **.  „Ci(imir 
^Roi  de  Pologne  apr^  avoir  abdiq^i^  la  Coun)nne,vint,com- 
„me  vous  (^avez  &is  doute,  (ecrecirer  ici,  oii  le  Boi  lui 
',jdonna  I'  Atibaye  de  laint  Germain  dcs  Prez.  Ce  Roi  di- 
«pouill^  charmi  des  agrteens  de  h  Marichale  (de  1'  Ho- 
„pital)  ik  donna  1  elle;  et  quoi  qu'  il  fe  fiic  fm  d^Eglife, 
^comme  il  n'  c&  point  de  Loi,  dont  les  Souverains  pe  pr^ 
„tendentpouvoir  (edispenfer,  ilf^poufafiScreccmenc:  ina& 
^nan  pas  allez  fiScretement  pour  que  1a  Dame  n'  ait  pfl  -le  iai- 
^  f^avoir,  il  lui  i  mdmc  iait  touc  le  bien,  tfi  il  a  pC  m 
„inotsant. 

j.  xvnn. 

KecentilHnnim  e((  exemplum  Ludouici  XIV.  Galloram 
Kegis,  de  quo  Uttres  Hifloriifai a  Galmies:\*  „Vous  fi- 
'„vez,  qn'  on  ne  doute  point  i9i,lque  le  Roi  n'  aic  epouf^  de- 
„pais  long  tems  Madame  de  Maintenon;  cda  a  paru  i  bien  . 

,,des  mar- 

•  Rdtt  tiimU  etidm  t:^»iumtitr  finguUri  firifM,cm'<atsixai  di  fyre 
I   Jiuiiffrnit  rtgiM  m  lugm  Litfittmu  Jiu  Pnrmgdiittif  dtau 

tigitiiM  Regit  Aesmi  ^eiJpMte.    Uitttttingi.  ijgi.  /^ 
-LltireXtX.  . 

*,' lim. /.  r.  ie. 

-  '  -         ■  I  ,,r,db,Goot5lc 


tt  tMfdemiiu  mujlriim,  at»- 

„des  inarqiKS,et  an  pen  de  nlenageinent,  qu'  elle  a  garde  avec 
„Mon(cigneiir  ec  avec  Madanie  la  PrinceOe  de  Conti.  Enfin, 
,fla  di(,  qne  1'  envie  d'  etre  Reine  declslrte  lui  a  pris  depiihi 
„qiKtquetenKet  qu'elleenafbnperieeuc^  leRoi.  Harelilti  . 
„quelque  tems;  mais  enlin  dans  un  de  fes  jjuart  d'  heuies 
„de  tendref^,  il  hii  promit  de  confuker  ibn  Confei&ur  Ta 
ndefliis.  Madame  de  Maintenon  cnic  alors^  fon  Afiaire  en 
„bon  train,  ne  doutans  pas,  que  le  Fere  h  Clnife  ne  fut  biea 
„aife  de  lui  faire  fa  Cour  dans  cette  occafion,  mais  il  etoit  . 
„trop  bon  Politique  et  il  favoit  trbp  bien  qtf  on  ne  f^au- 
„roit  fe  declarer  pour  un  Parti,  (ans  devenir  la  viaime  de 
„r  autre:  c'  eft  pourvjuoi  il  ent  aflez  d'  habiletd  pour  fe  ti- 
„rer  d'  afiairesen  fin  leftiite,  et  ildit  au  Roi,  qu'  il  ne  fe  q:o- 
„ioit  pasaflezbonCafiiifle  poar  decider  unequeftion  fiimpor- 
„lante;  et  qu'  il  le  pribic  de  cronver  bon  qu'  il  conful- 
„tac  la  de^]s  une  perfbnne  eclair£e ,  ec  donc  H  lui  re- . 
„pondoic.  Le  Roi  ne  vouloic  point,  que  fon  fecret  fix 
„connu;  mais  quand  le  P^  de  la  Chaife  lur  nomma 
„Monfiear  de  Fenelon,  il  n'  ent  point  de  peine  k  le  lui 
„confier  ec  dit  au  Pere  de  V  aller  chercher.  Lc  Rdi  enfuite 
^si  pn^&  le  Cas.  Mr.  de  Fenelon  avec  (a  droiture  lui  re- 
„preienta  le  cort,  qu'  il  fe  feroit  en  declarant  le  Mariage,  tx. 
Jes  fiiices  facheufes  que  pouvoit  avoir  cette  dechration.  La 
),Roi  gouta  la  fbliditi  de  ies  caifons,  et  refolut  d'  en  demeu- 
„rer  la.  Fancis  inteiieais  * :  Le  Roi  acheta  a  Madame  Scar- 
„ron  la  Terre  de  K&incenon,  elle  cefTa  alors  d'  ecre  Madame 
„Scarron  ec  on  ae  doute  point  i;i,  que  k  Roi  ne  1'  ai( 

•^"^  5.  XX.      . 

Inter  luhiei  cciam  cale  macrimonitam  apud  Cirmmu, 

licet  noi^  adeo  frequens  e&  cefhcur  illuffaHs  Domlnus  de 

tvpoi.FH,  dum  ica  fcribit:  *  ViJmm  tamen  not-  Exrnfk, 

Ccc  3  vnm 

f  it  tire Simiainm  Oujh.  rdri  l (.lyfi  i),  C,OO^l\c 


poflca  odw  cffit  hoc  iciri,  ad  XeipabL  bonDm  Veritat  nefo- 
mur.  Muld  alii  teftes  eodem  ccmpore  pnidiifli,  etprolxt 
doneslbi  allegatae  corim  trilmak  ai£U  lodids  fueraat,  et 
Jnter  aJia  Teftamentum  Infaiuis-  patns  Annmi^  quo  AnrMflMi 
haeredem  fuum  ex  afle  inftituiL  AdduQi  etiam  iiienintte- 
'ftes,  qui  adRrmarunt,  Regem  bimium  Tirtim  CDnce<£fle  ilii- 
/MP«  integra  iis/^')  patris  fine  labc  autiupcura  *. 

$.  xvm. 

Keferri  huc  meretur  loannis  Caiioiiri , ,  Poloniae  Kegis^ 
.  4um  apud  Gallos  moraretur,  matrimonium,  cum'  Mare&baDi 
Ho(pitalii  vidua,  quae  tamen  vilioti&  erat  conditionis,  locri- 
cis  filia;  de  quo  Littrei  tSflorimu  et  Galaiies  **.  „Cafimir 
^Roi  de  Pologne  apr^  avoir  abdiqu^  la  Couronne,vim,  com- 
„me  voos  Ifavez  Eins  doute,  (ecretirer  ici,  Ou  le  Koi  loi 
ildonin  t'  Abbayc  de  (aint  Germain  dcs  Prez.  Ce  Roi  it- 
«pouilli,  channi  des  agj^nens  de  la  Marichale  (de  1'  Ho- 
^pital)  u  donna  1  elle;  et  quoi  qu'  il  fc  iut  i^it  d^E^ife, 
^comme  il  n'  eft  point  de  Loi,  dotit  les  Souverains  pe  pr^ 
„tendent  poiivoir  le  dispenfer,  il  f  ^pouia  (&retement:  mab 
„nan  pas  aflez  fiScretement  pour  que  1a  Oame  n'  ait  pd  je  fii> 
■^  ffavoir,  il  loi  i  m&ne  iait  lout  le  bicn,  t^  il  a  pG  en 
„inoiffam. 

$.  xvnn. 

Kccentifnmum  eft  exemplum  LndoaTci  XTV.  Gallomra 
Kegis,  de  quo  Lettres  Hiflm^s et  Galmaes:*^*  „Vous  li- 
;,Vez,  qn'  on  ne  doute  point  i9i,|^ue  le  Roi  n'  ait  epoul^  de- 
„puis  long  tems  Madame  de  Maintenon;  cela  a  paru  k  bien   ^ 

„des  mar- 

*  Aite  OMmui  iltMl  txptUMtnr  fiiguUri  firipi9yCm'attiai'.  ie  fyrt 
f    futtejwiij  rtgim  im  Asgne  iMjitdmdi  fin  PvrmgdMiAt.  ibqu 

tigitimA  Rigis  ibuem  SHteifiiiu.    Muetig/gi.  iffi.  g^ 
-ttlenXIX.  .  • 

*,' Tem.  Z  t.  tl.  r^  , 

n,,r,d»,Coo<;lc 


tt  tmfdtittiu  mujlrlm,  itt- 

„dc5  lnarqa«,cc  an  peu  de  irienagement:)  qn'  elle  a  gard^  avec 
„Mon(<;igneur  et  avcc  Madame  la  Princellc  de  Conci.  Enfin, 
„on  dit,  que  1'  envie  d'  etre  Reine  decMrde  lui  a  pris  dcpuis 
„quetque  tems  et  qn'  dle  en  a  fbrt  periecnc^  le  Roi.  U  a  refifti  . 
„quelquc  tems;  mais  enffn  dans  un  de  fes  j|uart  d'  heures 
„de  tendrefle,  il  lui  pivmit  de  con&lcer  Ibn  Confei&ur  1a 
',^eflits.  Madame  de  Nfainccnon  cruc  alors^  fon  Aflaire  en 
„bon  crain,  ne  doucans  pas^  que  lc  PetelaCliaire  nc  fiic  bicn 
„aire  de  lui  faire  la  Cour  dans  cecce  occafion,  mais  il  etoit 
„t£op  bon  Politique  et  il  laVoit  crop  bicn  qu'  on  ne  l^au* 
„roic  fe  declarcr  ponr  un  Parci,  (ans  dcvcmr  la  viQimc  de 
„r  aucre ;  c'  eft  poorquoi  il  cuc  aHez  d'  habilccd  pour  fe  ci- 
„ier  d'  aftaircs ;  en  fin  lcfuice,  ec  il  dic  au  Roi,  qu'  il  ne  fe  oro- 
„ioit  pasaflezbonCafuifte  pour  decider  unequeftion  fiimpor- 
,^te;  -cc  qii'  il  le  prioit  de  tronvcr  bon  qu*  il  conful-  - 
„cac  la  dcfSis  une  perfonne  eclair6e ,  ec  donc  il  lui  re- 
„pondoic.  Le  Roi  ne  vonloic  poinc,  que  fon  feccec  fiit 
„connu;  mais  quand  le  Pire  de  la  Chaife  lu^  nomma 
^onficur  de  Fcnelon,  il  n'  cuc  poinc  de  peine  i  lc  lui 
„confier  et  dic  au  Pere  dc  1'  aller  chercher.  Le  Roi  enfuice 
Qn!  pn)po&  le  Cas.  Mr.de  Fenelonavcc  (a  droicure  lui  rc- 
„prefenca  le  corc,  qu'  il  k  fcroit  cn  dcclaranc  le  Mariage,  et 
t,^  fuices  facheufes  que  pouvoic  avoir  cecce  dcchracion.  Le 
-„Roi  gouca  la  fblidic£  de  fes  raifbns,  ec  refbhic  d'  en  demeu- 
„rerla.  Pancisinccrie&is'':  LeKoiachetaaMadameScat- 
„ron  la  Terre  de  Maincenon,  elle  ccf&  alors  d'  ecre  Madanw 
„Scarron  ec  on  ae  douce.poinc  i^i,  que  le  Roi  ne  F  ai( 

"^'"^      ^  5.  XX.      . 

Incer  lubiks  etiam  cale  macrimonilim  apud  Gtrmmu, 

Bcet  noi^  adco  (rcquens  ede  telhcur  illufMs  Dkiminus  de 

tVVOLrH,  dum  ita  fcribic:  *  Vidinm  ttmm  mr-  Extmpln, 

Ccc  3  Bwn» 

.'    '.    »itJiinRtmiiunmMiJk.rdrtlf,ii.t-^,  C.ooqIc' 


)•>!  Ctf.  Vn.    Dif€tm£i  illafriiim 

fieri  poAit,  vt  exinde  prioris  matrimonii  liberi  heBaatxa,  fau- . 
iusmodi  camen  laefiones  non  ex  fecundanim  nacixa  jiupcia- 
nmi,  (ed  pocius.ez  penierib  comugum  amore  coafcuntar. 

5.  n. 

lure  diuino  policiuo  nuptijeeo  minus  iHicicae  fiint  (e- 
ieundae,  quo  magis  varia  in  facris  probaca  lieteris  exempla  de- 
daianc,  illas  a  Deo  non  efle  protiibicas.  Se Abral>amu,<si 
Deo  amantiflimus,  poft  Saiae  monemCechuram  dnxic  *  Mi' 
eal  defunSoNabalOauidinupfic**.  £irii  o£h>  maritos  caoi 
robiahabuic*»*  AMinuplic  NahemoetBooz*^*- 

'  •$■   in. 

Apud  Romanos  (iib  liberae  reipubli^  et  primis  impB'. 
ratocum  cemporibus,  non  iecandae  u>lum,  led  cerciae  qix»ae, 
quarcae  ac  (raincae  penniflae  ccanc  nupciae.  Knit  enim  tre-  ' 
quens  apud  Kcmianos  diuortrorum  vfqs  etinde  sENEOAt:' 
Num  qiud.  i4m  vUa  repiuDo  emhejiit,  pofiipiam  iS^ts  qiuuiam-«t 
IMiiUs  ftmmK  wm  cmfiiliimmmm,fiil  mmimim amutfwit  tmf^ 
faeiu  tt  exemt  marimmi  taxfa,  mimt  tepiiii  et  IVVE- 
NALIS.  tt  - 

Sk  trejiit  nanerui  fic fum  tSa  mariti  '     i" 

fuinflie  per  aittmims. 

lure  luftinianeo,  licet  varia  amitterent  iura  conii^  ad  von 

cranfeuntes  iecunda,nihiIoininus  camoi  illicicae  non  eranc  le-, 

.  Gundaa  nupciae.  Confirmac  haec  inceeerCodicis  cicubs  dey«- 

tmditiliftiit,  nec  non  Nouella  &cunm,  imo  viduicacem  imt 

proba^ 

•  (SeiKCXXV.  T.41. 
•*  iSam.  XXV.T.  41. 
•.•C.  III.Tobiae. 
•^»  Ruth.  c.  IV.  ».10. 
t  *  tentfmi  III.  !<. 
tt&9'4VI.T.u|.  ■ 

DanzedbiLjOOt^lC 


■  {yroba  eknltiii  CMicis'  <fe  ««tSu  vldiiitatetolkiiHa. .  Nec  lure    ' 
canonko  lecundae  pfohiftentjir  nuptiae.  Inter  variss  enim, 
qiiae  titolo  iefiaiiki  m^i/ ocearrunt  dilpofitiones,  haeo 
iiaoqaif&-.*CimfMmdmAf^(>lummilierimm 
tms  jCt  Irgi  fihaa  tl  nutimt  <iu  viitt  taniim  m  Damiifc  gienm 
ttiut  fiiaibmili:  w*  Jeiet  iegalir  infmiiiie  fifiinere  igaimm, 

•  fateiicetpqfi.vinMiimhiir»teiitfmliiait,.ftiecetmiiiumm^ 
t>im,miiM,xmf(ff~aiiiimifi^iiCjlfoftaiymtwfiite/late.Ap^ 
Cermarws  feomdiie  nupdae  crant  pmnMae.    Oc  Biirgimta. 
mlmt  eofliffl  Lex  **:  i' « ttnfare  pimt  mariti  iifira  amuni 
luiea  wUlerit,  haieM  lHeram  fote/lttem  ei  teriiam  JUfim^   . 
fertem,  ifum fermifa  Jiurat  f^iffiSfrefdiimttat.    tsx  SAta., 
NIC A  %*  ifu  viduam  ducere  velit;  ifferat  tutari  fretiim  imtm.      , 
mt  eiut,  teiifmtieiitibus  ad  bec  fr^imjuit  eiut.   longobae~      " 
i>ORVM  t,fi%*t**.Slia'yiliam/uamautmamlHetfareiuem 
mc»mieium.tlii  dederit,et  centigerit  cafut^vt  iUemmitur,  feiejl a. 
tem  kabeatiUa  vidua,fi  vtilueril,ad  alium  maritum  amiuUiidi,iiie. 

_rumtame».  ALEMANORvit  LEOEsrt /f  J»/irfcr  iwr. 
tuutfiierit  etreli^uerit  vxeremfiue filiit  et filiaiut et  de iUa bere&' 
iate  exire  voiuem  ee  nuiere  Juti  alii  aeqmli ,  fiquaiur  eam  du 
Hlilillu.  ■■ 

$.  IV.  ■ 
Aft  Uoet  perffliiBe,  inuifie  tamen  plerisqoe  gentibus 
fuere  nuptiae  ucundae,  lllae  enim  quibusdam  intemperan- 
tiam,  tibidinem,  contemtum  prioris  mariti  ^pere  videbantur. . 
Alii  vero  ilhs pdio  habebant  ob magnum,quod  prioris  matri-v  ' 
oioiiii  jilxris  exinde  enarci  pleramqUe  ulet,{>raeiudiciuni. 
'      '  ,  Notatu 

*  Cap.  Tldmo  dc  Jiemidit  mftiit, 
••Tii.XLn. 
f»*tit.  VII. n.). 
•„•  LexRnhaiii  CCXVI. 
1     tLib.Llil.LVI.    .  .       - 

Strmiitr.fnid.Hmit.f.n.         '   tHA        '     ■  ,V       , 

■      .  '  ,;  -i  ,-:.  „CjOO<^Ic 


,Si4  Ctf:  mDi,fftmA  ifffiritm 

Notatndignani  cft  oiDONis  fiae  i!i.M<AB;  Baii  Tyri» 
lumiKe^  ffliae^exenipluin.  HMC.Aocrbw  aumieida  fix^ 
^ccrdoa  Herculis,  qui  naapc  fccunii^a  ^ege  crai,  nubcbiii, 
Aceibae  maoiae  fea  diffiniubeae  opeser)nt,auiumque  10014 
Re^snontwlisfedtsrraecwlideiaL    Q^  <ocenfiK  Pignia> 

'  Uon  Elisfae  inter,oUitas  iuris  faumani  «uunculam  fiium  (me 
pietatisreipeSu  ante  aram  ocddie.  Ittain  fbnuiiisprautdi- 
dtur  monita,  cam  iis  quibos  PigmaUoncnt  inaifam  efle  fcie- 
bat,  effiiffis  clam  tbdlauris,  nanem  confi»ndit,  et  in  aait 
A£ncae  paiteni,  (](iae  Zeugitana  appellata  eft,  dchta,  tantam 
fibi  ibli  emit,  quantnm  tauri  corio  poDk  circumdari.  Qa» 
in'k)co  cum'  corium  in  tenuiffimas  paites  diflecuiiTet^  locum- 
qae  fiitis  aMpIum  coinplcxa  cflet,  vrbem  condidit ,  qoain 
Caithaginem  appeDauic,  aicemque  in  medio  rrbis,quam  3' 
oorio  btdjulco  Byrfam  vocauit.  veium  dum  Hiarbas  Geni^' 
liae  Rex  ipflus  ntiptias  ambiret,  reco&itemtiue  v1  et  amiis' 
Cogere  vetlet,  (ibi  ip(i  manns  intulit,  praeferens  niminim  ho.' 
nefte  morte  occumDere,quam  prioris  lefH  iiiiafecundis  na-° 
ptiispolluere.  DequoivsTiNVS  *.  Qmficcejiirfrmjb- 
rentesCarthagimtopei  eJfentyBex  Mmaitanorttm  Warhas  decejti  Pte~ 
ftortttit  prmdpihti  adfe  accerftisEitfae  nttptiasjtth  kelB  denmtiati»^^ 
ne  pelity  qtsod  te^ati  £eghtae  riferre  tnettienus,  Pttnicf  ctirn  ea  inge- 
meegentnti  nttnttantesreeem  afyqttem  ptfcerej  qtii  ctdtioresviSttsetiiK 
Mmsqney '  perdeceat ,  fed  aitem-iatiatiri  fe^e-,  qtu  ad  bar^mset 
jerartm  tnore  vittentes  trtn[are  a  eonjangtmeis  ■peUtf  tune  a  Regina 
citfiigm,fifrofaititep4trite  a/feriorem  visamrecttpiretiry  aii  etiam. 
tfff.tfitOyJi^texigatydtieattllF:  Etffs man^ata apertiere ditentfs f . 
mae  ptvecipiat'amsj  ipf  facienda  e^e,  Ji  velit  vrii  confttittim  ^. 

.  Hoc  doU  capta  ditl  Acerbae  viri  nomine  cttm  multis  lacrymis  et  to' 
ntentatione  fiehiH  inttocato,  adpaltretmim  iittrwn  fe,  qtioftiae  vrhit 
fata  vocarent  rejponi&t,  in  hoc  iritim  tnenfittm  ftimtojpatto^-pyra  in 
vUimafmte  vrhts  exjlrttSa,  velttt  placatttra.virimantsy  it^iriasqnt 
mtte  nuptias  mijfitra,  multas  hajliat.  tae£ly  es.fiteHQ  f^advi.  pyram 
toiifceltdity  atque  ita  adpoptUttm  rejficienr;  ititramfi  advtrutii, 

Sctit'  - 

•  ti6,xvin.'c;vi;  .    .'  „      .:\ 


'  ferfiitmm  mpi^\      '  -99^ 

JuHt  fraeeeperantf  £xit,  vkamqtie  giaJk  fitimt,    Hmc  Vl&(H- 
,    ^xvs"^  tam^indaek  loguemem: 

■-■  -    1  ,■   .    '.  :■.-■      I     *..!.-   ■» 

Sed.wiHixlielbw9pm,  fritix  haa  Jehifi»       :    -        ..  ■  \ 
Atitepu^qtumtevielem^atatiuiiunrejhhtmit 
Sie  meos  pritnam  quifibi  iunxit  maores 

.'.    MfiuUtjiUebdemfeamiferuetqiiefepiikbr0,  .    * 

AVsoNlvs  deea;ficIoquitur:  ' .  /     ' 

InfeHx  DidonuB  Bene  mtpta  rftaritif   ,      '  "' 

HKjvreunteffifiithoc/ugiehteperit.  ') 

"  '"'    ■.-:,.--;S-rY-v;^: .■'■■,: "  ;;,  ■ 

OeGennanonim  antiquiflimis  ficlcribitTACtTVs:** 
l^hmo  enim  iliie  vilig  ridet^  tKt-.ctrrtirhpfre  et  ctrrttmfi  fectiitmt  vo* ' 
■  cttttr.\JtMttt  fttiJtm~<tdh<fC  eae'titlitttteiiim,^ttiiitsttnnumvirgitiex 
.itttbtmt,  et'  ctttn  fpe  votoqtte  vxorit  Jetael  trfinjigitur. .  Sit 
VNVM  ACCip^yKT  MJiKiTVMy  ^^uomodti  vtmtti  corput 
Vtum^  vitmi ,  ^  ptl4  sogitaitn^  v/tta,-ne  longier  cupiditaj,  ne  tetl- 
.  quam  rntitnitm,  fed  taitqutmmati^momUTit  aniFitt:  ! 'lm'o  gentes 
Siere,  guibus  inc|igpjmi  dt  vifum,  vxoreiri  moituo  marito  . 
adhuc  uperftitein,viuere,iode  laudi  eravxpri  fibi  igfi  violen- 
tas  inferra  iinnus  t  et  fpontaneam  cum  viro  inorteiii  cligere. 
SicPROcopiv?  *,*,oe  Eplis  dicit,  quodvxqr  raarito  mor- 
tuo  laquea  fibi  grihm  fregerit.  Uain  de  CatJiepnum  gente. 
-  aflerit  s.t  r.\  b  a  *^*  Indeapuel  antiquos  Qermani^e  populos 
vfuobtinuiti  vt  enwhdam  ibluere  tenerentur,  qui  viduam 
iurerunt, *»*«*  cuius  cqnluetudinis veftigia  adhuc  qiioque  in '_ 
qu^msdam  obleruantdr  Ibcis.  %**»*      Ddd  a  J.VI." 

•  Lib.  IV.  Atmii.  v.  14. 
••  ie  mar.  Genn.  c  XIX.  '         , 

V  L.  LileB.  Goth. 

V.'Lil>..XV.   .  ■     .  .    . 

%%*  Ha«  iun  idJinit  >aiRiiB>:if«:/l»MKr  liiftitf  pnfitur.  ilig». 
e.  I.  i.  6o..leqq.      .  ■       "        ' 


^  C^m  ttfitmiit  iitltnm 

',...■  $•    VI 

IVtefothn  vtro  ecclefne  patrcset  qaoroB^  «Hiooa 
canciliorum  huiusmodi  ininus  prolnlnm  nqxias.  Sic  ath  E- 
MAOOKAS:  *  vel  vt  tuttut  tfi  vma^ms^  mfirim  aumet^ 
Cflf  Ai  tmcu  mufliu,  ficwiJte  fme  fietnfiim  tdtiteriim. 
AUBROSlvs:  **  Viu  tantim  cejmU  nobis  pirrmttitiiry  et'im 
h/i  ttntngi»  lex  efi  nem  iterare  comttgium ,  meefictatdae  cmiuptfir-' 

.  ttri teimmXiiuiil.  CBKTSOSTOMVS:  *,*  AtefiR praettfe- 
ntutfitimdes  tAre  miptiiu  prepier^  ittcmiiiietuiam  tmimium.  Nmm 
fiamdm  qmJtm  uc^trt  fictmiStm  praeceptum  ^ifieH  efi,  fictat' 
Jbm  uuttm  veritatit  ratienem  vere  firmcatie  ^  ^fid  ibm  penmt' 
seute  Dee  puUict  tt  Ucemer  eemmittititr,  St  beiufia  firmcati», 
Siinili  modo  et  condliotum  canones  odio  habileninc  (ecundas 
nqnaSipioutdemonllrauit  BOEHMBS.  *«»* 

J.  m 
Ez  hocee  odio  variae  ptoAnzerunt  Iqris  Ranmi  dijpo-' 
fitlones,  illos  variis  priuantcs  iuribus,  qui  ad.&enndastran- 
feunt  nuptias.  Briiua  vidua  renubens  dignitatem  mariti 
amittit  prioris.  Vidm  mlier,  ffaiit  verba  legis,  ♦»*»•  amifi 
inariti  domiciSum  retinet  exemple  tlariffimae  perfiuOt  ptr  marittm 
faOae,  fidvtrunupie  afiit  iuterueitieutiiitt  nttpiis  perittutatttr.  '■  Df 
Mr  mater  ad  lecunda  progrediens  vota,  tutdam,  quam  in 
Uberos  habet,  legitimam  amittit.  j  TimVi  iecundis  nupriis 
'  proprietas  remm  cbniugi  a  priori  reliSamm  maritd',  amicti- 
tur,  et  Iblns  penes  iHam  manet  vfiufruCfai^proprietate  liberis 
prioris  matrimonii  competente.  If  Taudempec  de  pi^priis 
I»nis  libeTe  vxor,  ad  tccunda  vota'tranfltum"6ciens,  poteft 
diiponere,  dum  non  pto  arbitrio  illa  in  virum  poteft  transier- 

le, 

*  M  .^eL  vet.  bf.  pn  Clirift.  p.  j^. 
**  in  ccmiiiiait.  ad  1.  ipifi.  ad  Corinth. 
■     V  hooiilia  XXII.      -  ■  " 

•^  iifieMaiit  umptiiiperfiiur.  iSufr,  i.lf. 
•^t*  L.»2.f.l.B.ddummtipalm.    ■ 
'  \  iHv.  ilg.  e  J,'      ' 

:    W  L.}.Qti.  iiJtemtUt  mftai.  jlati.  tifamntn  Ciei. ,,         . 

CjOOt;lc. 


s 


t%  ied  tantnm  modd  poteft  viro  refinquere  fedgidtvqiBlttUni 
«deumezlibeni  ptnieiieiit,  cui  minimitm  pft:reUauin,  *  . 

'-'-..  f  ym. 

Nec  incer  priuatos  foiLim,  ied  quoque  inter  illu(ht9  nuf^ 
tiae  fecund^e  inuifae  fuerunt  £a  enim  media  erant  tempo- 
ira,  ve  omnia  fere  ex  arbitrio  cleri  pendefent,iUuftre5que  imo 
ipfi  fummi  imperame?  eorum  (ube^nt  legibus  ect^efMticis, 
Hi  vero  dum  nuptias  odip  haberent  jfbcundaS)  quTd  mirum 
inuftrium  quoque  nuptias  reprehenfibne  non  caJTwTe  rcite- 
ratas.  Teftatur  hoc  concilium  Toletanum  Regiae ,  viduae 
iecundas  interdicens  nuptias,  cuius  verba  haec  funt:  ** 
Execrabile  factnus  et  adfuetae  admodttm  iniqtutatis  eft  optts,  defitn^ 
ffts  regihts  fitperfiitii  eiui^cimiugji  regaiem  tormt  adfetere^  et  Bor^ 
remSs  ^Butionum  macuiti  firaidare^  'Qms  a*iAm  ChrifiiangriM 
aequammiter  ferat  deftm^  re^  eoni^gem  aHem  pojhnodttm  comtu^ 
Kovtiiamfi^imtteriprincipisiOndhujitbit^ari?  et  attae  fid%,&trm-  , 
Wgemisfit  pofim^m  profiihilim  foei&tatis?  et  qaae  torir  exfliiit 
r^afius  bemrit  repi  futlmntatey  cmttnSa  fittpris  eonm  vel  ComM- 
^h  fuiiui  domiuata  efi^ak^etur  vtreproha?  Qmd  ergofi  wtorimr-. 
tiarp-imipei  umi  qiad  irAonorandat  rtUnquuntJia  corporit  partesf 
em  Itd  tuigaudia  coe^ia  Cbri&imu  trmfemu  r^s^  propterea  ad 
eoutumeliam  in  ficuk  eontm  Mioamdae  .fiii^  ^n^^esi  NusquaiB' 
trgo  inbonorum  efie  opfrtet,  qt»d  bonoroMtim  comiemt  oppartune  i&#-. 
heri.  Nulliergo  Rcebtt  fi^fiitem  teginam^i  in  coniugfo  ducere: 
uonferdiSs  contrafBhus  meculart :  non  ioc  fiquuneris  regibui  lici- 
fum:  kon  cuiquam  bormmm  iicebit  ejfi  permtium.  Qwdf  facera  '■ 
tttie  aiiqtud  quisquam  p-aefinnfirit  quo  tm  fuperfittem  regtnam  fofi 
'  decedentis  prind^  mortem  fibi  in  comtuHo  copuiett  aut  adukerinm 
poButione  contanttmt  y  fiitefitrexfiueqmiihetbemmtm^  qmbidttt' 
fan3ionis  mSrae  fintemiam  vioiari  praefitmfirityfirab  omm  comimH  ~ 
^Hone  Cbrifiianorumfechtfits,  etfulphur  ei  ctm  £ahoio  contradatuf 
^hus  exurendits,  Huius  concilii  circa  iecundas  reginae 
Ddd>3  nupt^ 


*  NoT.  XXH.  c.  17.  WM  (e^9.  C  iofttuiidis  mftiis  den^ 
^  CaooB»  V.  coitcil.  Toicu  XUI. 


Goot^lc 


Ijt  Oif.  VB.  Dt  ficmkb  iBii0rim» 

tiuptiw  ^petlaoam  caofinniRilt  conediam  CkSd'  Aag» 
ftanum,  atias  verin  fiiperiiu  adduSa  liiic  non  cranfiaiob  ' 
mus.  * 

?•  K. 
SmiU  modo  in  Bohemiae  regno  fecoodas  innifis  efl^ 
teginae  nuptias,  problt  maiestas  carolina,  fiu con- 
ftitutio  Caroli  IV.  quae  incer  allas  (aluberrimas  neceflafiasque 
leges,  quibusBdiemiae  regnum  (ulget  Ciccenlens  (ecundis, 
praeleitim  imparibus  Reginae  nuptiis,  (anxit,  yt  (i  qua  in  po^ 
ftcrum  ad  leounda  prognderetur  voca,  flla  praeter  dotaucif 
iaSuramexilio.inruperpuniatur.  **  Itt  Succiae  regno  regina 
yiduamarid  donationes  camdiu  retinet.quam  in  viouitate  ma. 
nec,  (i  vcro  ad  fecundas  nupcias  prouolat,  eaium.|)reciuma( 
irbinMy  confiliarjnngn  accipere  tenecur.  ***  .  .     , 

De  eo  vdn  mincpotilGmum  quaeritur,  an  poehae,quas 
ius  Romannm  in  feGundas  ftatuic  nuptias,  ad  fenunas  «mquq 
iHuftres  peRineant.  Quod  ad.illuftres  actiiwt,  (luiluperio», 
itra  non  agnolcunt,  ehrum  eft,  illos  legibus  bauo  idftriStac 
efle  hnmanis,  a  poenas  in  his  ftacocas  ad  illos  non  fJraTmcfe.. 
Aft  illufties  uib  imperio  viuences  ius  Romanum  obligat,  qua* 
^us  vlureceptum.  Vidcamus  igicur,  quatcnus  hilce  poenis' 
iSoftres  tcneantur  Germaniae. 

«.XI. 
'  Et  qiiidem  quod  ad  dignicatem  mariti',  qin  vidua  gan-' 
oec  iHuftris,  actinet,moribu$  gcnfium  fere  opniumeft  incro- 
duQum ,  vt  vxor  aequalis  marico  jnciuicace,  cius  dignicate 
«(>rrd«ct,'eamque  woroio.Iicet  maiitg  adhuc  obtincac.  .  De 
*-  bar- 

•P.  I.Cip.  IV.  ;.  10. 
-  M  Eifbt  baec  copftitutio  llhx!  »AVtfH  GfvicqiirVM  iOfetjtit 

CdnttimM nih:'SXXfn.<x qa9 i^ata  lubttHtiltiiri  a  inS;»  in 

u^  di  dotdHtic  ArcToti.     • 
\*  LoccBMiTiio  Itgihit  Snmnait  «pad  BlirlliTU  Ph.M&      ■ 


frfintrmmfiiif.  J)^ 

.InqieraeorisGenn.vJdua&iscon(lae,  ip£m  poftnariti  iiiar> 
tem  BOinine.Augu(hie  imperatsris  viduae  verwittibtea  Kay- 
fcrio  atque  onuwus,  (juibns  viuo  marito  fiietac  gaii^  iuribis 
^eque  pnuilegiis  adhuc  gaudere,  -  imo  Ms^eftatis  quo^is  t^ 
.tnlam  acdpeie,  prout  ezeibpla  doetnt.  * 

«•  xn,  • 

Simili  modp  iB  Galliae  regno  Regina  vidda  ec  dignita- 
tem  et  citulum  retinet  mariti ,  idque  fingiilare  eft,  qnod  voca- 
tae  olim  iuerint  Regnue  ilauM,  Rdna  hltmchet,  (me  qnod  poft 
oiariu  mottem  veftibns  lugnbribus  albis  eflent  indutae,  fiu; 

r'us  hoc  nomen  a  S.  Ludcuici  matre  £lanca  dedueatur; 
qua  NicoLAS  PAs<iyIER:  ljiSrfiKBlmche,Effag<a- 
lejmere  deSr.  Lauisje  comfmafi fageltient  en-fit  regefKe^fttc:  toutet 
fet  S^ynes  meres  attafttntmem  efres  le  deces  de  R(c/s  Uttrs  trutr^ 
voulaetit  etre  nommies  SjyptesBtaKJes  par  vtie  honorehte  memoirt 
tiree du  hon gouuernetnent  de^cettf  fage  Frincejfe.  et  ETIENNB 
TKS(iyi%^**LaR^ne  Blanchemere  deStLouisconduifitauee  -, 
Sine  title  fagejfelesaffiiirei  deFrtince,qtf  eUe  conjirutt  bettrefetnent  U 
Kowiunie  afonjitsy  qmllf  attmt  que_  quivtze  oufeize  anty  quand  il  vhtt 
«  7a  cottreime:  et  cray,  que  ftur  cettecaufe,  tes  Roynes  tneres  depuit^ 
fi  vouhtrent  nomner  Koynet  hlancbes  camme^  thre  le  ^tts  JpecieuXf 
gt^  eSesJepcinment  deitner  fendmt  teur  viduit^,  PofiinQduni 
tamen  nii  inoalDit^  vc  reginae  inaicnla  pride  deftitutae  Eeinei 
Btanehet  et  iHae,  qnarum  filins  patris  chronmn  adfcenderat 
XmrAT '»rff*fi  dicerentnr.  Pront.obicruat&5»'c«di»pi5?iV*^*  i? 
^ifge  a  eitemi,qu'  on  a  quaH/e  Xeines  meres  ceSes  qii  madetem 
fents  fyys,fans  omfidererqttethahit  de  dueiteltes  preiment,elBlait* 
ebesceUes,  qui  Jiivenl  tes  Rtffskurs  mitrisjans  enfans.  SlCeJt 
ptriiiefrii.aaiiirfuitli/mlli>jmienJtancet/ansaathmte,jeit 

Ittijfi 

*l.TPOi.tr.'ii  itre /Miiit.J,f.it.f.jt.TxirtcaJeti^* 


**  Ur.  V.  des  Xethmtes  dl:talhfiee  iiap.p(oLij9^b.  .'^ 
,  V  lefme  einefeldela  An^rTom.  U.  ■>>■;.  aUMUrklHanT» 
nolitia  Jligni  rramiae  Ijb.  Ib  ib  2Z. 


^^le 


'4aa  .Cy.  VB.  Di /kimdu.  Bbifram 

idjfe  Mjtumm  iht  plut  curieitx  jiuquei  acift  fu*tii  *m  mnt 
qiuif»e  raifiu  fhs  fnnmue,  Confinaaiit  haec  exemph ,  dum 
Henricilr.  vidaii,  quae  filiis  gandebac,  Rcginamaler,  Hen- 
Yici  UI.  yero  vidoa,  qme  filiis  defticotaRe^  Blanche  dioe> 
lenir.  Henrici  IV.  rnis  vidua  Maria  Medicea  a  marid  tx- 
ceiru  regni  regens  fiiit  declatata.  *  Ludouici  XIII.  vidua  Ao- 
m  Aultriaca  poit  imrid  monera  (emtier  regina  fiiic  appell«a, 

Srdut  inpaffasdotalibus  interCarolumEmanuelemSalnadiae 
ucem  araue  Elilabediam  Vindocinenfem  d.  VII.  Inlil 
IiIDC  XLIIL  Parifiis  confeSJs  dicitur;  **  Ires  baate  tret  «k-- 
ttUtiae  et  tret  fa^mt*  frince^e  Anne  paf  la  grait  dt  Dieu  Reae 
Vmnure  et  Eeiente  em  Franee  Mm  dit  Roy, 

.$.  xni. 

b  Hilpaniae  legno,  licet  ex  decreco  concilii  Caefit'  Aa. 
guftanillL  Regihae  viduae  veftem  Regiam  deponeredeb» 
tnt,  *«*nihiloin&iustamenregipstitulos  retinent  SlcFec» 
dinanm  Cacholid  vidua  Gernnna  de  Foix  Reginae  dtulos  ac- 
cepic,  eosqne  licec  poftea  Ferdinando  Calabriae  duci  nuberet^ 
fcmper  conferuauit.  *»** 

5.    XIV.  . 

.  '  In  Poloniae  n^io  vidua  dignitate  Regia  ica  cormGac, 
Vt  viua  dla  nouam  corooari  non  pofle  reginam',  lint,  qui  c6n>. 
tendant  LSNONicHr*  Ciifiiiiiri  M.  vxar.qm  mmu  Sai 
iemeter*tRiaeretMryei0ititprimmi'JknUt  VltduM  Loffiei.vidillfi 
buodimn  dmeregiiue  iHreffte  efe  po£ait\c0iifaia,fid  teSit  presi*^ 
Imsfiliif  etnefVt  iffa  quidm  ^credtiat,  mtnu  ittgmtati  effieeret,  Saih 
decttuii  m  £  CUraeJmiufieriuiUf  infiitutum.  Foincifdimptexa,aiiiu 
Sic  Honorius  UI.  Pima,  fierei^ariam-Garcile  Regis  Nauar- 
lae  fiiiam  Richaidi  L  Anglonim  Rcgis  viduam,  An^iae  re- 

gi- 
.  •  unkiitionnUJIer.Qalt,  UI.  p.^  iiuviii  MdL  R.  Fnii& 

'  **  nwd  D  r  uo  N  T.  Tom.  Vt  P.  I.  n.  CLIL  p.  ui> 
V  vid.  P.  Viarispr.  tirtie.  cap.  IV.  ).'M). 

\'.'Iiist,il.Mmt.im.1i.  ui-f.  li^  I 


^  •     ttifiiunm  nafim.  fpi 

^nam  aHqbottes  appdht.'  *  Eria  VII.  Manoed  alias  diSI> 
BanoniniTcgis «neer  Agneds, licet  Wagriae  comlti  ni^ififlet,' 
Reginasmnen  otulum  non  amific.  **  In  Bohemiae  regno- 
reginae  ticiAnn  viduae  non  denegari  probat  Maieftas  Caroli-' 
na.  *»*  lolanta  Philibeiri  II.  SSbaudiae  vidua  poft  mariti 
mortem  Docifl^e  Sabaudiae  tindp  jn  ife{criptis  luis  fempet 
fiiitgadHa.  ****  Viaoris  Amadei  I.  vidua  Chriftiana,  Hen- 
ricii!H.ffliftin  refcripds  luis hoc citnlo  vcitnr:  CbrifliimaSii- 
telh  de  Re  Cbrifiiemffime  |vr  gratia  di  Die  Duchesfa  de  Saa^it 
madre  et  tmrix  de  Sereniffrmo  Carek  Emanuel  duca  de  Sawia.  *J^#* 
HincSamtiel  ovktrenon  hiftoriam Sabaudiae geneatogi* 
cam  iplrdedicans  talera  Cicidum  imparticur.  AMadameRf-  . 
yale  Chretierme  de  F^a/ice  ducbeffe  de  Saofffe  Vrinceffe  de  ^emmt 
KtimdeCiiffre. 

-    '    ^        ,     $.  XV.':  "   ■ 

Viior,  mocttto  licet  marito,  eius  tamen  dignitatem  retinct, 
tf  illa non  poeoit  oormscare,  qcne  viuo manto eamnen  par- 
ticipauic.  lam  vero  iuperius  jnonfbauimus,  per  matrimo^ 
nium  inacqu^e  vxorem  mariti  haod  coniequi  dignitatem,  et 
inde  multo  minus  vidqa  titulos  dignitatemque  mariti,  cul  in- 
aequali  iufi3a  ^ic  fbedere,  accipere  pocoric.  Minime  igicur 
Cafimiri,  Regis  Poloniae  vidua,  reginae  titulum  exigere  po- 
tuiflet,  licet  vel  maxime  maritus  imperio  fe  non  a^icaiiet. 
Curiofa  func,  quae  de  hoc  matrimonip  refcrunc  lettr^s 
histokiii^Ves,  exquibusvecbahiwlegere  non  eric  iniu- 

cundum 

*  Ci$.  ie  fert nu^etetui.  .  . 

••  FOMTlnii»  *»j?.  i).4iBf*nb.  VII.p.  J79.  ■  •,•...' 

..  V  haiK  vide  vifra  ia  npite  dedoulki*. 
.   *^*  Lsj^ti3i.i  fmeoeJitHt.  Sdl>dMil.tit.iefeai.^aff:l?.Lm,i.    -^ 
'  W*  10.  kHT.eteiele^  in  cb/.?.^U?.iji^         , 

iiriiiiUhir.frtid.Henit.  r.IL  Eee      .    ,, 

;  .     ■  -  n,,r,db,Goot^l'c 


4M  Ctp.  yn,  Dt  fitmdu  10ii/l^^ 

90US  dirai,  four  fatiffaire  vorre  eur^i,  mu  i>  Mardit^  de 
ii  Hofitai  ^  Jilk  i  jMf  JUttgh-e  de  Grenmtt  ^  h  Setretmrt  t^i 
m  vienc  (^feiUer-de  ceBarlement  I4  en  devint  amoureuXy  ^  fi^: 
e^es  vne  h^  recherebe^  te  Seeretairefe  dttermina  a  P  epou/er:: 
fpiuV  1/  amv^  m  accident^  ^  fit  roa^  t  t^aire^  et  c^  efi  ia 
fks  pU^fatue  cbofe  du  monde  que  UJitjet  de  ceite  fiffi/fe^  Les^. 
AnoHt  etoient  actotdezy  on  ti  eteit  oca^  que  dts  r^adtfatKef  d* 
la  ifoce,  ^  devat  fefaire  le  iendemain,  hrt  tpi  en  dan/anf  lit. 
Fiancie  eut  k  maibao'  de  iacber  un  de  ces  fou^rs^  fd  cbo^tentk. 
9ez  et  t  oreiUe-  Sonjvtur  epMix  en  rotmt  pour  eOe  et  en  m. 
tant  de  tcMjufionj  qt^  il  ne  vtmut  point  achever  Jon  mari^ge:  li 
faUdt  quejhn  arSw  nejut  patbienfortey  fids  jw"  wtfifaihk- 
ventput  r eteiiidre.  Quoi qJ il  en  foit,  comme  la  cbofeetoit,rj.y 
Jibte^  on  en  rit  heaucoup  dans  Ja  viHe :  efi  le  vieux  Caajeilier  eut 
la  curiofiti  devoir  cetteAmande  delai/ie^  il  lavitetla  trouoafort 
afimfrerbiama hJhHe  dejbn  Se&etatre,  et  enfit  une  bien phtt 
sramt:  car  il  epoufa  lui  meme eette petite Gri/ette, qui-des^- 
eSe  fevit  Madame  la  tm/eilkrej  prit  des  mameret  coavenables  a. 
fen  rang,  jet  trnvailla  a  aquerir-aforce  dejoim,  ce  queja  naijan^ 
ee  et  t  edueatien  defes  parens  n'  avoient  pit  lui  domter,  EUe  eiit 
teutes  Jhrtes  de  maitres,  apprit  totttes  ies  fciences,  et  empkya  *  Jf. 
fmner  P  esprit  tout  le  tems  qti  eUe  fat  oupres  de  ce  vieux  ouri.. 
domme  elieavoitfiu  lehien  mendgerj,  Ultdaonna  en  mourant  tout.. 
fim  hienj  qui  etoient  fort  confiderabU'  Des  qu'  elle  fe  vttbauteet 
faifiante  Damey  eSe  ne  wmlut^lus  refier  dans  un  Fays  oujon  ori-_ 
gine  etoit  cannueffSe  vinta  'Parts avec .plufiettrs  centaines  de  miUe  li" 
vresf  et  le  nom  de  veieve  d*  un  GmjeiUer  au  Parlement.  Comme 
eUe  etoit  fort  bien  fatte  de  corps  et  d  ej^t  et  qti  eUe  avoit  de  qtm 
faire  tme  teUe  Jepenfe,  eUetrouvalien-totUfecretdefefeirexe- 
marquer-  .  On  ne  fdrldit  tci  que  de  cette  cbarmaMe  veuve,  et  U 
JHareebtU  de-  F  HopitaljJom  les  affaires  etmmfon  dtmftSs^  trm 
^  .n  =  1  ."■■.'■-.<■    ■  i^ii 

•  Zettres  iijloriquii  ti  idmti pae  M«l.  3«  C  T.  I.  UtW  iCOL 


^     "  pirfitNfftfiLwtp^:      "^  ''4i|| 

?*«*  U^oiffV^  Hfs  raccmcder  tn  t  tpmfant^  fi  rhitfm  lei  rangi^  "h 
U  rai^  ^  il  tendit  lui  mmey  oBUgea  U  Dame  a  k  frefwtr  a  taOs 
leraatret  fretetuhtu^  Le  'Maruoal  dt  l'  Hopttal  au  iieu  dt  rad» 
.  xpmmtderfet  ajfairtfygata  ceUes  de  fa  ftmme^  et  motirut  eprtf  /cl» 
^mmrmmg^  toifi  fm  Bien,  II eft  vrai,  que  t  hoaneur  ^■ttrtvettof 
tt  un  Marechal  de  Fratt^e,  la  dedammageoit  un  peu  dt  la  pertt  df 
Jm  bienjeUe  avoit  tncort  /e  Jtcours  de  Jes  atiraits  p</ur  tn  aquerirg 
•at  ils  iui  valurent  la  cmquete  de  Cafmir  Eoi  de  Pologne,  qm  appis  J 
av^  ahiUqui  la  Couronne,  vint  comme  vaus  fcavezjans  doutefi  re~ 
^ther  icii  ou  U  Rdi  Itd  danna  P  Abbaje  de  &rint  Germain  dt  freL  ■ 
-Ce  Roi  dtpouiUiieh^/des  agr^mnide  iaMare^dlti  fiioftmatW} 
\at  quoi  qti  Ufi  fut  fait  rf*  Eglije^  eomme  ii  n*  eft  point  dt  loi,  dmt 
Jes-Souver^nsnipretendentrpottnm-fiiUlpenJer,  if  T  epoufi  fea'ep- 
.temtnt}  ttM/s  mn  pas  ajjez  ft^tttetaent  piat  qut  ia  Damt  tf  ak 
^ut  ie ifaire  Jfovoiij il lui  a  meme  fait tout  lehaif  qu*iJiapue0 
ptourjant.  Hie  n\  eft  pourtant  pfs  fi  ricbe  qii  elh  P  etoit  apres  fa 
'nwt  de  Jkn  vieux  Cenfeilierymais  auffi  eUetft  Veuve  d*  un  Roi^ei 
V  e^  monter'  bien  baui  jioarjortir  d'  ttn  endToitfi  has.  ,  le  nej^ai, 
•fi  ce  queje  vous  dis  ia  fe  trotevera  corforme  a  ce  q^  on  vous  en  a 
'  <miu4  a  Touioufe:  c*  eft  fouriam  ici  la  veritebie  Hfftoirt  de  la  Ma* 
'retbait  de  r<  Hofital.  ,/*  ttm  dez  Madtmeijitie  d'  Htirac  Ovec  eHe^ 
■atjeiremarqtMi  qW^  eAparlant  du.lijn  CiefiiearyeUe  dit  tei^urs  I9 
^  M^fW^r,^pomr  fair^yoir-par  iatqu\ii  etoit  fm  Spoux.  EUe  ' 
aft  ^i^»e^\qi^..^rfinpe  ^ntf  tgnort:  mais  iint  m  efipaspermi 
frei^e  ^d^^^ke  deRew^^  V^^^  ^  pQttrrat  pas  non  piusfomeiur, 

.,  :  VidwiUmljifi,  .jjpiitate  montu  ooimKat  nianp,  aa 
.Vero^ad  C^fiM^  tijipaifsaMSa\m  &.w)i$,  ilbm  adhui:  repr 
lieairliic.pirs^BiapwieA^suninanduiD.'  JDt^cflehaecquae- 
ftio.exiiSi  )jp^fu^,f,..cum  de  maerimoniOr  inaequali  iUu;  , 
^iutn  feinihprum  ageremus,  illndrauiniivs,  ppterfC/ieddi.  ibi 
<pi.mflioptoaqimij?TOTijasiUu^r«;3!}»San»li  "W.Jna^iBJaU 
If^^lit  leiiuntis  inaequalcs  celebrances  nuptias,  mariti  fe- 
Efe  a  ^    ,  ,  qui 


404  £v-  VIL  Dtjipm£s  Ofllriiim 

qui  conditioQeni  priftinnnqiK  amittere  d^niami,  (cSBbaa 
vero,  qoM  aequsdi  nubeFcnc,  pro  arbitrio  modo  priftinsan 
iinm  rcdnere  conditioncm,.niodo  illom  mariii  feqni  ficque 
fi  maiocem  iam  habesx  mariti  dignlcace,  illas  propriam  red- 
licre  coaditioncm  ct  iBam  mariii  non  fcqui.  £x  his  danuti 
eft,  quod  vidna  illuihis  ad  inaequaks  pro^rediens  nuptias 
nariti  condltionem  aiTumat,  priHinamque  amittat  digiiitatem, 
yidua  vero  aequali  nubens,  prioris  mariti  cetinere  poiiic  di- 
Knitatem,  fi  maior  fk  illa  (ecundi  marid.  Inde  Kegina  vidua 
ouci  nubnn,  rcginae  titulom,  duciflanupciaacom  oomict  ce- 
fcbrant,  dculum  DunUaicit  adhuc  aceipece,  confiimant 
«xemphL  Machildis,  Henrici.  V.  Inq>.  vidga  Godofredo 
Plantagenene  itcrads  nupdls  nobeiu,  bnpentricisnomeli 
tcdnuic,  prout  LARit£f  >  nos  docet  fcribens:  „Apresh 
„celebracion  du  tnariaj^e  Henri  mena  fa  fille  ec  &n  gendrc  en 
^onnand!e,dont  il  leur  fit  esperer  T  invefliturc,  ils  ny  firenc 
„pas  un  kng  fejour,  ec  a  lcur  recour  le  Roy  convoqua  une 
,^cande  A^mbl^  des  Fain  du  Ro)^nme  a  Nonhampcon^ 
„au  il  leur  fic  renouveller  ce  ieiment,  qui  avoienc  deja  pTett 
^aV  Imperacrice  Mathilde,  c'  eH  aiim  que  s^  appeHa<toa' 

.  ^ours cctteJVincelie,  conKrvant  cet  Auguilelian.qtt'  cBb 
„tenoient  de  Ibn  premierr  mariage,  ec  ne  pretendaftc-f^  qUe 
„le  fecond  avec  un  Comtc  fiit  carable  de  Ini  jfaice  pddre.,, 

•  Sic  Gecmanae  de  Foix,  dum  poll  Ferdinandi  Cathohd  mor- 
tem,  Ferdinando Calabriae Duci nVipfidet,  npniien  adjgnicas 
Seginae  fiiit  rtlemata  **.  In  I)aniaeRegtiO'lEnbi'Vn.'Dan<>. 
riim  Regis  matrem  titiilurii  Reginae  a^iue  acCeplflei  llcet  co- 
mid  W^iae  iecnndis  iunOa  eflec  nnptiis,  li)6nQimns  l§. 

■  XniL)  Eadem  ratione  Eleonora  Maria,LeopbId!  Imp.  foror, 
Micbaeli  Viesnowirio  PcJoniarnm  Regi  pnmo  matrimonio 
docata,  inde  Carote  Lodiaringiae  Oud  nupta,  Maieflatis  t^ 

■  "■■■  -'tubfeBt- 

■    •  Prtni,  pdrt.  p.  Jlj. 

'  **  I  &  T 1.  ■  RVt  >ux  quefi.  f  ua  Pmv.  t>  9>  fi* 

-.1-1     iCoot^k 


I  '  fnjiiuinim  Mfim.  j^ 

nlo  femptf  .&iie  deoDnittL  Sic  enlM  poll  Caroli  V^  jnariti 
-iDOTtem  in  [s^}CBratono  llio  Barohi  ^e  Cano  Plenipotendarip 
•fuo,  iM)  patiem  Ryswicenfem  conoeifo,  hoctitulovtitnr;  * 
•0eomre'par  lagrace  de  DfAi  Reine  DeuvaHfre  de PaH^,  Dth  ,  ■ 
'tteje  de  Lerram  etde  Bgrrle  Arcbiixhefe  i  Aiifimbe  mere 
-et  mrice  Je  LeMilie  I.  far  hgrace  de  Dmi,  Duc  de  Lorraihe  et 
deSar.-  MariaXudouici  Xn.  Gallorum  Reeis  vidua  lecun- 
dis  Sofiblddam  nuptiisr  maritum  halwit,  qui  Ticet  ducis  &larti 
inodo  dignitate  coiupicuUs  efTet,  regis  tamen  litiili  ti  ^rae- 
;cedeiitl  cetinuit  ooniugio,  ditt»  la  Reine  duchefle  **.-  Imo  ho. 
oie  in  propavlocll,'l(eg;i8  iSiam  vel  viduam  Duci  elocatam 
Regiam  rednere  dignitatem  et  rocari  lire  Hobeit,  idem  fit 
cum  ducis  (Oia  oomiti  elocata,  quae  dtulo  adhuc  gsudct  Ibre 
DarcbUucbtifhit. 

s.  xvn. 

Q^a  liberoram  falud  opdme  piofpicere  inatr»  eredun- 
tnr, niishaud raro liberotum quoque  tutela  commietitur.  Aft 
inordinatas  quandoqne  aroor  matris,ad  (ecurvdas  nupdas  pro- 
'fipreinun  £iciends,{alutem  et  bona  vitrico  con(ecrat,et  inde  tute- 
ntmatemaliberis  pel7inie.conlbIitur.  Hinceft^quodiuraie. 
cundis  renuntiare  nuptiis,  et  non  niii  depofita'.tutela  ad  (e- 
cunda  tranfire  vota,  matrem  iubeant  tutrioem.  Idem  et  intd: 
jHuffaes,  praefertim  Germanos  vfti  venit,  qui  in  tutelae  ne- 
-godo  *#*,  nifipublicusobftetrefpcflus,etpatriaadfintJun^ 
'Ronnnis  viunnt  Iwibus.'  Proinde  ct  mater  illufhis  admitd' 
'V3r  quidem  ad  tuteram,  aflr  iHam  lion  nifi  fecundis  lenundatB 
impriis  potefl  fiiTcipere.  Frobant  hoc  varia  ezempla,  infra  iQ 
xapite  de  matema  mtela  adduila ,  quibus  ild  illuflrationem  rtr 
centiusquoddamaddimus  exdomoWuitenbergica.Cum  enini 
■poft  mortem  CaroK  Alexandri,  Wintebergiae  ducis,  de  tuteh 
•Uberormn  inter  ferenifliinam  viduam,  et  Carolum  Ludoufr 
•;!.•-,.  •  Ee«5        •     ■  cum 

*jl3tlfeciiFtyflnie^lblim.UJ.fytit?. 

■    ««vaewciii.  Di.J.-ir.  ■■  '      >  . 

%'  Tidc  lUJiruiilMm  irtiUmMurm  J.  4^  «  4^ 

-    :  -     'i,wjb.Gobt^lc 


.^af  Cat.  yn.pt fifimiH:il(ii0rmm 

\  eum,  "Fecciae  dacan,  wonxitn  pTDximbra  lesaKm  yttim 
exorirenttir  altercationes,  illae  tandem  per  transa9iasei|i 
MDCCXXXVIII.  funtcpmpofitae,  nuterque  ad  cotntebiii 
.eft  admifla,  quae  illam  quoqae  fuibepirpraeftiKi  hoc  iui^ 
mcntb :  *  Idi  Maria  Ai4;ufta,  verTittitxe  Hertzogin  vop 
Wiirtenberg  undTeck,^t»hme  Fiirftin  ron  Tbisn  un^ 
Taxis,  renunciire  hiemic  forderift  voU  belahrt  und  wphl  b^  ' 
dachtUch  denen  lecundis  nisKiis,  und  dem  Senatus  Coafulq> 
.  Velleiano,  und  Ichworc  daraof  einea  Leibl.Eyd  lu  Gotcdein 
AUmSchdgen,  dals  ich  neben  Herm  C^rl  Sudqlphen,  Hef- 
jtzogeri ziiWfirtembeiig  und Teck &c.  Admipiftratom unjl 
ObCT-Vormundem  &C.  als  Ober-Vonniinderin  weyland 
.DRines  Gcmahls  Hertzpg  Carl  Akxandeos  zu  VruiteiQ- 
iKrg&c.  hinterlafsener  Priritzen,  Cari  £^ugi;nii,  Ludvjg 
Eugenii,  und  Friedrich  EJi^eniri  wie  auch  der  Printzclsin 
Augufti  was  Ihnen  FupiUen  gut  und  nunUi^i  ift,  tfaan  und 
Jiandlen,  wasunniitz  und  lcnadlich  vejrmejrden,  unteila(le|i 
jund  verhiken,  die  Ober- Vormundfcbaffi  zu  der  Fupillea 
Nutzen  in  gutem  Glaubeo  und  Treuen  vertreten  und  b^ 
ftcia  vorftehen,  und  fonften  alles  das  thun  Kfollev  ^i^as  icb^ 
.nen  Reichs-Satzungen  und  dem  raic«bge<bcht^,Heiiii 
.Hertzog  Carl  Rudolph  zu  Wiii}eniberg,&a  gsB;ofiene|i 
.Vergleich  nach  zu  thun  fchuldw  bin,  AUcs  bey  Verpfin» 
^ung  meiner  Haab  und  Giiter,  ais  wah^  mir  Gott  hoVFe  und 
*alle  Heiligen.  Dum  igitur  in  Itilcipienda  tutela  inatccs,ijl)^ , 
/tresaeque  ac  priuatae  iecundis  renuntienc  nuptiis,.fatis  ^fspf 
xas  hoc  cafu  iure  cenferi  priuatocum,  et  quemadmodum  pri- 
jntae  cbnditibms  matres  fecundis  initis  nupciis  cuKla  rcma- 
iiencur,  ita  quoque  iUulfa«s  (imulac  (ccundi.&ciunt  voQ,  tute- 
^am  deponanc  necefle  eft,  licec  vel  maxime  defimQus  maricqs 

jeftapenco  contrjrium  (^erit  **         .-     5.jtVIH. 

,  *  cxut  trimiidio  apud  fa  >■«  vm  tfcr  Snittt-CantzdeTEp.  LXXI,  od.  XK* 
>  701-  .  •.,■    •       .      .-.  .    .  ,  ,     .         , 

••ji»  iK  *  tutiU  nuitmu  rirfimmm  .Htnlrim.  »eiMiiii  A *■ 
«•*/ »<(f «IM  p,  1. 1.  tt>^  .... 

■     '  .n„n,E.jb,Google 


fer/iiurim  m^iu.         '\  407 

Jj.  xvin. 
px  ob  {ecundasnupth$  amitdtj^)- 
prietattni  earran  termn,  qiias  a  priori  accepit  coninge.  ($.VH.) 
J^d  hniusmodi  res  referuntur  donationes  vxori  dnrante  tnatri- 
monio  fkaae,  Dotalitium  ct  Morgengaba.  De  iingulis  fepa- 
ratim.  Donationes  inter  coniuges,  niiimorte6rmentu]r,iure', 
Homano  non  valent,  *  Idem  et  inter  coniuges  Germaniae, 
illuibres  obtinet,  niii  dooans  ^mul  imperium  habeat  nimmum' 
feq  luperioritatetn  territoria1em^,donatioiies  enim  imperan-. 
tis^  le^bus  cenfcndae  haud  fuhc  Sotnanis, .  fed  podus  nattirae 
iliribus  aeftumandae  veniunt  et  inde  dona,  quae  vxor a  ma- 
rjto  imperante  accepit  folis  natuiae  legibus  iudieentur.  Hinc . 
cjim  ius  naturae  poam  lecnndarum  i^oret  nuptianum  (§.  i.) 
iatis  patet  donafioncs  con|hnt8  matnmonio  ia^as  iecundis 
haud  amitti  nuptiis.  ■  Alia  vero  eiTet  ratio.n  vxor  marito do-; 
nauit,  exulat  enim  in  vxore  refpe£lus  pubjicus,  cuius  proinde 
donationes  folis  imperii  ciuilibus  ccDfendae  funt  legibus. 

{.xvnn.  , 

Quod ad dotalitium attiiKt,  grauis  inter  ICtos lis  ver&-, 
tat,  anlllud  propter  (ecundas  Geflct  nuptias.  Aft  hic  noftram 
non  &cimus  hanc  litem,  ex  natura  dotalitii  diiudicandam, 
jdeoque  ad  iUud  caput  reieruandam,  in  quo  Qwciatim  de  do*  .^ ' 
cditio  fiimus  a3uri'et  demonftraturi,  qood  amittatur  dotali-  * 
tiumfecundis  nuptiis,m(i  aliter  paaolit  cohuentnm.*«*Qatid ' 
vaoad  Morgengabam,  non  licet  hic  prolixe  examinare,  4n 
eius  plena  ad  vxorem  tranfeat  proprieias,  feu  minus,  aft  hoc ' 
jomnmo  certum,  qiiod  ex  luris  Romani  princlpiis  eius  pro- ' 
^ietatem  vxor  ad  fecunda  cranliens  vota  amittat, .  illamqae 
prioris  matrimonii  libeios  adquircce.     Gcneralia  enim  Wis 

'  ■  •■  L.  jl^  ct  loftis  tinilus  D.  de  itiMmilul  intlf  Ptr.  tt  vxmwl 
*•  confr.  P.  Iliurisp.  hcroic.  DilRit.p(Doaii.(^.  47.^ 

%•  iBtaimaxAt.iSC^tttmt  MiHmimntM''  f'V'fl'V 
lUt  mftidl.  ■'-   :  ■•  .    ,' 


:^\C 


^  ap.  Vn.  DtfiamJit  ^Kgrim ' 

funt  vwta*:  fomiiiM,aiiiufifeefth  exprim  miitrimmit  filiit 
^ifiamitsffi  ttmtui  Uam  fiaittum  tTnfermt  ttttiMt  tfiitcimi 
txfaeuUaubut  prierum  niariimtm  fpMjkliti/K  iurtp  .^uifuid  ttism. 
nuptianm  jolemmtateperceperint  y  aut  qiucqwd  mrlts  caufa  dmtt' 
Uombuj  fa3ij,  aut  tejfamevta  iltre  dtreBe  ttut  fideicamij^  vei  /egati 
•  ihuio  vel  cmuslihet  mum^cae  tihertt&tatis  praemio  ex  hnis  prioruM 
mariterum  fuerint  udjecutaet  id  totum  ita  vt  perceperint  iiuegrum 
sd  JilioSj^quos  ex'  fraecedatte  xmuugio,  babueriiitj  trausmittemt* 
Hqc  iure  et  Hluftres  vtuntur,  quippe  qui  in  negotiis  priuaiiv 
dcficicititibus  patriae  iuribus,  lul^iunt  Rotnanorum  legibus  *. 
Et  licet  Morgengaba  Romanis  plane  fiierit  incognitz,  illa  o- 
men  ad  donationes  coniugi  factas  perdnet,  ficque  f^condis 
amittiturnuptiis.  Alia  tameneft  ratio,  fi  maritus  fummus 
fiiiiul  fic  imperans,  huins  enim  donationes  Romanis  haud 
liibfunt  )^g|Dus,  ideoque  (ecundis  licet  nuptiii  cei^bratis  va- 
lidae  fiibffllunt.  (P.  L  difC  prqem.  $.  46.) 
S.  XX. 
Alia  quoque  eft  ratio,  u  per  tabulas  matrimoniales  nulxndi 
iibertas  eft  reli£)a,  prout  fubinde  ^Chim.  Sic  in  tabujis  inter 
Francifcum  II.  Galliae  R.  et  Marfam  Scoticam  d.  19.  Ap. 
CIB  13  tvin.  •*  coritraais  deoemitur :  Attt  accwii,  '3»'  au 
sns,  ^U  dite  Reiue  d"  Ecejijitrvive  mom  dit  Seimeur.  leDai^. 
aHefourrtt  dimeturer  eu  f^ance  ou  raoumer  enfou  Soiaullie  tiecfes 
fen>ilelirsaajiciers,afou  cbaix  et  option  et  fi  iiutrier  camtiie  elfe 
verrt  Umetre  ptrt  fuie  defes  etttt.  Dfiemportertjis  deniert. 
,Ktifille,  Begliet,  iaytux,  haUSemens,  mtuHrr  predeux,  Ueus  et 
ttttres  Cbefis,  ^ue  les  Reiues  deiuent  et  ont  ufoutumi  cP  mdr  tpres 
Utreptts ies Rots  de  France  leurs  maris;  et  iotaradefis  arutt  et 
tjJimttUXt  foit  qiiilj  ist  eufans  mi  nm. 
5.  XXI.  . 
AjpudReginasviduas,  fi  ip(aeRegiminipraeltnt,ordine9 
Regni  Jnflatelolere,  vt  fe  iteiam  ad  piopagandanvpofterita^ 

•  z.  I,  C.  iefituuiis  uutiiit,  • .  ^ ' 

••  F.I.  Difl:  rnscnialit  |.  «&  <t4|. 
%*£s«apuildaaioiii.  T,  V<F>^  ii.XV,^l|>  ,  ^.    , 

nan,5db,X!iOOt5lc- 


iem  matinmOBia  inhgant,  teftatut  exemplum  AnnaeMagnac  . 
Brittaniae 'Reginae ,  de  qua  Gallus  iftc  fcriptor  ita  fcriWt. 
^  ff  tfi  pas feulement  dansta  Pohle  de  la  Diane  a^ Ephep , ^ae let  > 
^udej  ^oivent  puifir  des  Exemples  rf*  vne  affitSion  oairee  \  mavua 
PdrJs  imefemme  qui  ayant  perdufm  Epouxa  gard^fo^  appaftement 
tendu  dt  noir,  pendattt  flus  de  trente  ansiet  Pbifioire  ^Ejpagne  neut 
.apprend  de  leanne  Reine  de  CofiiBe  apret  la  mort  de  Jhft  mari^  ne 
vouhtt  plusvoir  iefikil^fe  tenarit  renfermie  dans  des  appartement 
fmihres^  d'  ou*elU  ne  fhrtoit  eftC  auxfiambeaux.  St.  Eoremontfitr  u» 
pOreilfujet  ditique  c*  etoit pdu]fer  trop  toin  les  monfirueufes  doU' 
kurs,  quefi  let  exemples  en  eUtient  meins  rares ,  et  qu'on  errcraigmf 
les  confiquences,  on  ne  manqueroit  pas  de  les  corriger  par  des  Segle^ 
tkent  de  r/fUce.  Le  parkment  Britanmquf  profitant  de  t  avis  de.St, 
Bvremmta  voulu  mettredes homes  ataff&Sion  que  loReme  regnante 
tt  Angleterre  temoigne  eneore  de  la  mort  du  Prince  fin  epottx :  cat- 
trois  Awis  apres,  c*  efi  a  dtre  te  g,  Fevrier,  les  deux  chamkres,  ppur. 
ittfpirer  a  eette  Reine  tesfentmens  £  vn  fiemd  mariage  ^  lui  prefenm' 
ttrent  cmt  Addrefe: 

;  Madainc 

W«w  /4/  tret  bumb/er.  et  fiieUtt  fmeis  de  V.  M.  les  Seignettrt. 
Ecclefiefii^tte*  et  ficuliers  tt  tet  commtmes  affemblez.  en  Farliment 
t>fakt  Certtabiement  touchez  desgrandes  hen^Sions' qMwus  aomt 
obtenues  pendant  le  court  ^lorieux  du  Reebe  de  V.  M;^  iugeoiis  que 
Mws  ferions  vn  tort  irreparable  et  a  tout  leRffyaumeyfi.noas  neg/igi~ 
onsdefaire  nos  derniers  effbrts  pottr  faire  paffer  ces  .benediSions  aux 
fieclefa  venir.:  O  efl  pourquoi  nous  vendus  avec  derrner  coeurs  rfm^  . 
pUs  de  iapi.u/ profv^dk  humiUti £t  obeiffance,poitr  la  pe^fimne-de  K 
M.  laprier  tres  humblement,  quejitivant  les  voeux  ardens  de  vos 
fitietSj  elle  nefe  laijfe  pas  allesfi  fort  d  fa  iufie  dottleur  qti  eUteit 
perde  la  penfee  d*  un  fiamde  mariage,  ceU  cauferoit  vne  itne  inex- 
primable  a  votre  peupie,  qui  ne  cefjeroit  de  repre/enter  a  uieu.  fis 
'^kres  les  plus  ardentes  pffur  ie  fupplier  de  bemr  V.  M.  d'  vne  po- 
fijrriti Royaie :  Etans  tous  dans  iefentiment  vnenme,  qtS  on  nefettt 
fitibaher  vn  ptus  grand  bonheur  pour  votr(  Royaume ,  que  celut  de. 
' ^tuaoir  vivTe  l&ng  temtj  eux  et  lettrs enfans fous la  Rtience deVtM* 
ttde  fet  Defcettdans. 
■StrMtuiltir.Pntd.'tieroie:P,II,  fff  J»«r  , 


4to  C0p,VJii  2V>Qhp«mB>  yh^riim 

'  TmgmiAr  U  tuwfiMe*  mtaAim  U  i^nHmr ,it  bttiAA^ 
laReme  Jtmamla  ^ueiqae  mtirvgk  peitr  reflKtit  s  ^frep^fiiim^ 
tty  dmmfa  re^imfe.  Cmme  Us  larms  taureat  a  la  plupim  dfer 
vemiesy  mtre  Retne  eu  verfa  foei^s  vnei  qaiflrent  iuger  qmtfy 
dpulear  etoU  fiacere  et  F  en  amamigoit  a  defefperer  de  poawr  A| 
fiedak:  cependata  peu  d*  beures  aprtt  eBe  /  expltqua  f  vne  maniera, 
0  tUm  amigue^  a  peu  pres  amme  fimt  cesfiles  nuhlei  qif  onfmde 
peurjawir,  fieUesJpm  vuefirte  iucliuatitn  pour  lemariage',  lcsqmUt*^ 
par  vn  Prm^  dependenty  $f  ofera  put  £re  om,  et  ampoartam »  ua 
dijfent  jamait  nouy  par  la  crmute  ^  elles  aatweutiteffaroiidterceii» 
ifui  voudfoient  panitrejiir  Ut  rat^s  poiir  ies  epauftr,^  tfi  avtc  ia 
meme  prudenceque  la  Eeyaie  veuvt  repondit  en  ces  termes,  Lefi^ 
de  cette  Addr^  efid^vue  uBt  uature  quejejiiis  ptrfuadie  que  vm» 
ip'  Sttendez  pas  de  mn  vne  repaufe  prectfe.  V  Aadreffe  tt  la  refoa^ 
fjirent  peu  de  iours  apres  imprimees  en  piu/leurs  lai^uest  at  repaiPr 
dues  dans  ies  pats  etrai^ers,  Cemme  ia  reponfi  de  ia  Rtine  nufers 
mefotat  iaporte  dejhu  coeur  amf  ^trans  et^ffi'  tUttf  ^^gue  dani 
Ja  quarante  vmeme  auu/e  ies  Angioit  derotM^atttndr»  qt^  eHa  traih- 
vera  encore  de  ^rtes  t&pus  d^eliepar  mlles  Priuces  de  t  Europe. 
Cependam  ies  amrausferom  fms  Mufe  aitentkm  a  deux  chofiji  ia 
ppemiere.  qu^^ii.fasts  ttrt  m^Aitkmem  Proti^am-mdistneoreJpU' 
nm/reA  ciffiieiice  aun  ptupdei  de  ^  Egiif»  Aa^cana  ftmamhi 
mtavtlkt  Linx  Hoiiies  em  ce  fm^  ia  dt^uu  la  dermer»  revoiUtanr 
laficonde^ilfmitqueieJitandMariifaitpasn^  de  dteUili^ 
et  dejiumt^fyn-que  ie  fremiar,^  ^^  couttm  des  tmpim  qit  U 
^  pimra  a  ia  Rein»  fiu  ^oiife  de  mi.eoujirer  en  ittipretam  Jirmem-  d» 
J!de&t4 i  etrt  fuiordatni  au»  Mimfirei  d^Etati  £  txecmtr  iesor- 
^tn^ca^/eil  privi,iidimefejamaism^diiGeanemememdeia 
itaiarchi»,  ^.  -. 

V     .  §.  xxn.  "^" 

Aft  incerdtBii  fibi  incerd&  putanc  maHtj^  lU  vxOTcs,  ad 
iecundas  p^c^rediaimirnuptlas.  Ii^  pa3;o  a  iccundis  ar- 
oere  nnMiisftrasnitunturvxores  et  an  huiusmodi  paais  va- 
lor  itt  tnbuendus,  quaeftio  oriturT^quam  omnino  negamus.  ^ 
I^rimo  enim  iure  namrac»ticet  noaenemo  perfe6boqo^tra(iai 
iricemo  impetfeiloque  obligamur  ad  (bbolem  procrqMidnn  ce 

...,■'■;■.■.■_     ^ 


fic  <c|lft)^lM  afd  inwRiioiritffn"  iaetmdum.  Hhic^paQiiin'  de 
{ecundis  «iapdis  non  irieiAKKs  c^lipadoni  nacurae'  iittemte 
CtHlcraFiaeQr  et  fic  iUicicum  eft.  *  Deinde  reipnblicae  imerefl^ 
tt  clUtum  numerus  crefcat,  neae  homines  ad  procreandura' 
idonei  a  niq>dis  arcavmur,  hinc  pa£te  de  mqKiis  001  inean- 
jSk  (ecundis  reipublicae  nooem  ideoque  merito  pro  nnHis  b^ 
btiitbF**TercioplerunM}uep^^  amnihil  incereft  marico^aa 
poft  eios  faca  in  viduicace  vxor  pei-feuerec  fep  ad  iecundai 
ccwfe^  mipcias. 

$.  xxni. 

Mai(v  vero  de  vaTbre  htaus  pa8i  enetdabicado,  G.  ifldd 

iuramemo  a  ccmiuge  confirmarecur.  Exem|^mn  in  ham;  rem 

nobis  praebetCcK^minnsDucasGraeconjm  imperator,  dc 

nuo  zoN AR AS  \    At  bnperator gram  et  diutvmo  morho  ifpref' 

jks^  OKoi  i^  nu&m  mohis  effu^wn  e£e  Cemerety  imperitm  tribut 

^UisfeUipit,  qwrum  duos  Mchaekm  et  Andrommn  Btdodapri* 

^   -  Fff  2     ^  vat9 

■  *  Vult  enim  Dent  Vt  gentu  hannnDm  per  nuttnnonia  wopsgctur.   Qtji 

-     igkur  id  ^*  ne  p«r  ft  gcnia  hQimnam  propagetur,  itle  voitiatatt  con>. 

erariiu  cft  .diuisae.    EI^di  cft  qui  huc  ^e^ac  Seoccac  locus.    B7p4> 

Uto  DE.  45*--     .. 

Jmnidit  iae  mjximit  munJi  pdrent, 
Ctm  tim  r^dctt  temttet  fMimMoii 
Vt  i^mtia  Jen^  foMe  repMrsret  Moad 
Bxceddt  0gedum  rebus  bumMnis  yenut 
QuaefUpftet  ac  reBituit  mere  hMfilim 
•OrltiiiMehii Jqu4mic  tarpis  fam. 
*^Ebcaei  ob  effiituin  diuinum  Genefeos  i.  eriJHte  et  mub^iSejmiti  et 
■  nptett  ttrriim  iiberif  g^memtiti  tniAMOtt  omMt  tt^txi,  vt  antc  nge- 
fimum  aonum  Txorem  ducant,  procreatioatquc  JlbbQlit  ftudeaatisL* 
D  S  H  o  tefte  Litv  V.  c.  j.  de  pure  N.  et  G.  iuxts  difciplinAm  Ebrdtorum, 
Apud  Laccdemonioi  a^one  cooucniri  pomilft  cadibei  de  caclibam  ex 
VOLLVCE  rradttNicoLAVl  ckAairsLUi.in.  &  A;p.  Ldeed.^t- 
tattotum  lcgcra  corinutrfakm  habct  akliahvi  Lflt;  VI.  c.  ^    Apul 
RiMBanoi  b^c  luHi  et  Bapia  Poppaci  aid  cadibatuii  li^eadum  er  poe^ 
Dis  et  praemits  ciuet  obftringebannir^BXjirECCivs' in  do&^CMtiMnft' 
r«w  dd  L..  iuUdm  et  Pdpimt  ftppemu.    D«  GvODUKliiai  odi»  Ul» 
geiUtbltziams  Vide  KRBssjff^MUn  SJftrt» 

t  SubCoiiilwttioQDHap.174.  ,  ,  -.'  .  C.ooq[c 


41*  Cap.Vn.JI>ejMtMiihfritm 

vata  adbuej  Confiakeimm  vero  Imperatm  pepererMt  fim  H  ip/h 
Atgi^  appelhta  effet.  Vtuk  isfoiuj  Pa^hyrowiifMS  fidi ^-(ik 
aoque  fiatim  frae  eMteris  impfrii  infigmJms,  adornams.  ft^; 
etjam  reHfios  dejtgnaidt.  Ac  bos  ■qmdem  imperio  pra^ecit :  ipfifi^ 
vero  matrem  Imperatricem  et  mtricem,  et  x>t  pauiis  eoti^leaar^ 
Sominam  relitptit ,  mandata  imperii  admimfiratfoney  quod  ei  imdefia 
videretur,  nec  mimtf  ad  traSatimem  r&wn  aptay  quam  ad  liberos, 
tdaccaidos  ingemofa.  Sedpriuifcripftmiusiuranmn  i6  eaexegity' 
fuo  promifteret^  fe  afecundis  mpttis  ten^aturt^.  Ea  jyngff' 
pba  ab  iJJafrmata,  Patriafcbae  ttiflcidienda  efi  tradita.  Sed^ef 
Jenatores  wnries  iureiarardo  adaSijfcriptopromiferuttty  fe  mn  aJi» 
wn  Imeratorem  niji  liberos  ipjius  creaturos. 
§.  XXUU. 
Qaemadmoduin  vcro  omne  iuramentdm  non  tam  obli-[ 
gacionem  conftituic  quam  conftitucam  magis  fiiinat  \  ica .' 
|)nndpali  corruence  obligacione  ea  quoque  quae  per  iur»* 
•iriencum  acceffit  collabitur.  *  Hinc  cum  pa£him  de  fecundls' 
Don  ineundisnupciispromitcences  haudobIigec($.XXIL)iuEa- 
mcricom  quoque,  vc  illo  fiiperftes  teneatiir  coniujc,  eo  minus  . 
tfficf^poteriti  quo  clarius  cft  a  liuptiis  abftinenteiti  voJbntaci 
conuenienter  haud  viuerc  diuinac.  Nokiit  i^itar 'feuftflfcia, 
Conftantini  Ducac  vxor  fuo  ftare  promiflb  iuramentoque,  ec 
fibi  Diogenem  futnficmaritum.Loquitur  in  hahc  femzoNA- 
RAS**  verbis:  ^uae  mmciata  Trr^atricem  turhabifnt :  ctanaue 
tnulti  dicerent  ^  res  jTnperatorpn  reqwreie,  verita' lu  aliquo  a  Re~ 
puiiiea  creito  tpfa  tt  itkiri  Imperio  exciderem :  aliquem  aip^tceii^im 
ctnfmt^  vt  earatione  etjibi  et  Hheris potefistem  inuiolatam  ttiemur, 
Negant  emm  eam  Diogcni  n^Jtfe  ex  lafinuia^  aut  fludio  vo!ypta~ 
tisjfedvirttm  eum  vtfirenuam  et  in  re  heUit^  probatum  et  rvhore  m- 
iomparahiU  praciStum  fitmmae  rerum  praefeciffey  vt  harbarortfm  im^ 
fetus  non  iiihii  retunaeretur  ^  iUa  anrns  eorum  refiflente.  Fuit-au- 
fem  etgenere  iamflri  mus,  et  rebut  geflis  clarttt,    Cuiut  pater  cum 

■^'^  .—  Roniaia " 
f  arNnLiva].N.ee<j.CXVn.  f.  14.  xobhl»  Eztrcin&oiU' 
,/..1419.  CYtAGtri  ib/eruaiion  XXIL7.  ^ 


flanum^X^fnn^em  w^iratre  bahgrety  reMi/^Sati  clSwfftUi 
fiipfian  pf^^ffipit^ti  ne  quaejiiombus  Oihibitify  confaos  vrodere^ 
teetretHr^  /&  vfre  DioecBes  RoRumus  Befhrchorum  ai^ta* 
tf.  prnattUt  et  a  Xhica,  Sardicae  Dux  i^gmaus.  fuerai^  et  qifuai 
ifiie  aUcubi  in  V^TAvaxaiS  incidijety  multis  occijis^  nec  paudoribus, 
t^ttiy  et  viuentes  et  caejormt  capita  miferat  ad  Jmperatorem:^ 
a^q^oeade  ri3«/tf  Beftarchfi  dejtgnatusfiterat^  cum  bo?uiriJicis  lit-' 

■   uris ,  qmbus  fcribebat  sam  dipnitdtem  ilii  non  donari  i  ■  fid  prci 
^regii  facinoris  rmaneratione  dari.     Illic  igitur  cum  ageret,  fe  ad 
accupandam  regnum  parahat,  cognita  Imperatoris  obitu. '  Quo  eia^ 
eonfilfo  inteUeSo  Imperatrix  etim  comprehendendum  curarat.  ,  Ita  ' 
in  viniulis  -Byzantium  perdu3us  facmoris  conurttcitur  ^  et  vt  injidia- 
torcondemnatusj  itttra  praefcriptos  limites  coerceiur.     Deinde  rar-  ' 
fus  vt  condemnatas  ad  Trihunal  Imperatorium  adduiiittr^  vtfentmi- 
ti'g  in  eutn  lata  confirmetur.     Vertm  ofititthut  adfianfihUs  mtfericon 
4ia,  vtri  ince^t  et  animi  t^ertmt.    Nee  emm  robore  dtmta«at  erati 
iWnnparakili  ,  fed  forma  etfam  pra^atfti- .    ^"An  Imperatrtce  vna' 
cumcaeteris  illius  mferta^  an  vero  amore  quoqtte  capta,  dkere  non 
po0itm,  fententia  damnatorfa  in  ahjblutoriam  commutata,  dttm  critni- 
w  folutttSy  in  Cappadociam  patriam  aFtt.    Imperatrix  vero  eum  ex 

'  ieinere  reutK^uwn  Magiftrum  et  Duccm  Copi^rum  de^gnat^  . 
quimque  iamfecum  qoi^itw§ei  eum  vt  virumforti£imum^  Impc^    . 
raeorem  creare  tcmen  iUreiurando  ec  Syngntpha,  qutmi,  a  Fth 
'triarcba,  cui.ajeruanda  data  erat^  recuperatam  vokbats  Jtnpe-  . 
diehatur,      Init  isitur  imprcifum  et  pr<^imdmt  canfiliian,  idcpi^ 
^um  eunucborum  /wrum  qwdam  commtnici^  ;  iUo  rnitdfiro  pro  letuu 
ae  v/a  monetque  quemaSnodum  cun^  Patriarcha  avendum  ejjet.  J^ 
cum  Pontijice£ongre£us:   Scito,  inquit„  Domine  Ii^er^tricem  nem 
fetis  tvi  amore  captam^J/e,  (habebat  enim  nepotem  Bardaiti  atU* 
ie/centem  tafciuum  et  rei  venereae  deditum)  et  adMt,  qttedji  tu  atg- 
vuerifjboc  efij  Ji  iusiurandi  Chirographum.eirreddideris.etper^ 
fuafmi.f  mlhon  ex  ea  re  periculumt^.  immin^e;    Statim  eam 

-  fiatiis  tui  Jilio  iivpturatn,  potefiatem  imperatoriam  tradituram. 

^airtardfa  bis  iQetebrif  irretito,  ac  defiatu  memis  deieSio^  Evnu- 

Fff  3  '•         -    ■   Mpo' 


4<4  <^  W-   ^lkmii  mfiram 

^  f^dari  fergit,  or  Sautmm  fjf  aanMfVteneet.  h 
Mnr  SeMtmbus  fitgitttim  acarfitii,  at:  tihofrt  ptfinbrt 
Snftrioa^em,  fd  dtfaifiiiiem  ReifM.fufiifia.  ■  Bmnamm  emm 
tnferimfi  *  milienula  et  fueni  ftki  aimimfiraiir!  htmd  iUi 
tmiUtfofi,  nmremetei  dua^t  frtmneias  et  bifiiitu  fiKtimat^ 
fidfuomrbaiuu  etiimt  feriturai,  HisiittiiraHdiet^fi^aphatrt* 
.  frehtiifioiiem  acrem  jybimmhac,  et  mertm  Imferattri  ittmedicAat^ 
autfinmReifiibLfitidio,JedeK  friitata  Zeiayfia  iiatfitatum  iut* 
hraudm,  «  jjngrifbai  kpbui  cmtrarias  exegifet.  Quibut 
eitm  fltfifue  ajetairtntv ,  iis  etiam  qui  rtfragmantvr,  fanim 
mttutribui,  fartim  felScitatiotiiiui  injaitaitiam  fiiam  fertraSii, 
fmferatrici  iiuiurandi  cbir^afbum  remittit.  Quoimacctftv, 
StnfiUum  fman  extcutura,rtmeum  filit  natu  maiere,  tt  Catfan 
m  Regiam  aeeerfit^  itmmmeai:  aai  cum  bymenaeoimerfuijetrt 
mftialet  crateret  p^afit,  nubit  iba  Diigenii  Sic  ilk  bftrator. 
de^atnr,  jmm  Sudecia  tiaijuefiUi  mi^eifefiem  et  dui  iMfKt 
regiaffent,  ' 

$.  XXV. 
Interdiiin  vxor  a  norito  vd  inter  yiuos  vcl  in  monia 
etientmn  aliquidKcipit  fub  condidone  (i  non  nnp(eric,ficEu- 
dociae  Gneciae  impentrici  imperium  cum  liberonim  ciitela  re- 
Unquebatur  ea  conditicnie,  ne  nuberet.  ($.  23.)  Margaredix 
lacobi  IV.  Scociae  R.  vxor  poft  mariti  monem  ceflamencq 
Scotiae  regimen  et  filii  tucelam  fub  conditione  ne  nupcias 
iteraret,accepicnli£him.*  Imodotaliciumfubhaccoiiditione' 
conlHtQCum,  probat  exemplum  Henrici  Aucupis,  Ottonis, 
Saxoniae  Ducis  fflius  pacre  ad  buc  viuo,  Mathildi  vxori  fuae 
Walhu&n  vibem  conlHtuentis  in  docalitinm,  de  quo  a vc- 
To»  VITAK  ^ATHILDis:  Toic  circimiacdiatur  (Ma- 
Qiildis.}  Ombitt  (l^..per  ciuitates)  egrcgii  Dacis  Qnoiii « jO 

, .-  ^^ 

»  Supn;  ap>.nL  f  i^ 


fnfinnm  mftSi,  41.j 

tuteTlSttnaio ct  mijicibasiaeteris  ifaui  n  WMi^  frai. 
'  fart^tttar  tomiimvm  itt^tiaie  magno  Imore,  vti  decuit  ilios,  ^' 
tefiea  iiMerabattt  pentihu  t&aintis:  ibi pej^fruebatvr  (amubiit,et . 
icitofiuere  ammH  Henncus  aatem  traSHt  veKemUli  Auptae 
m  docem  onttie  qucd  attitat  ad  eandem  timtatem  pairejva  ttat 
yb«»*tf.  Henricns  ataem  Rexfa&if,  <&<m  Walhiirum  n  «Mf 
na  ciuitamm  Pabtinanim  fiafit  relata,  Madiildi  «■ng»' 
futferfi^iare  Djpteiii-$^dlinburgi  a.  fy.  datipii,  Qaco- 
linbumum,  Poledam,  Nortfau&n,  Granauiain,  Duderftadtum 
tottceffit  in.  dotalitium,  de  quo  ipfum  Diploma  teftatur  hif 
Terbis:*  Qiimyter  kgaUimderatimealtaittibiijJldelibiu» 
yHr  cum  Goniaiiii  et  alhpahtipne  fHii  noftri  Otrc»/ et  Epifco- 
pomm  proceruniqne  et  Comitum  fetitime  dakijmae  tutit^ 

^ .  nafiroe  Matbildae,  petefiatiua  mam  tradimtu  et  dptiOBttis,  ipdcftti 
frapriae  haereditatis  in  fraefenti  videtiaar  btAere  in  lixis  it^tt 

_  ttminatit.  iii«fl»ii/iiiir.Quitilingaburg,  Pdithi,Nottlm&^ 
Gronau,  Duderftete,  «m  timtatilms  et  amibits  ad  freediSa  let» 
/ereiiieiuibui^iasfmprianitaice^itiujitisjeniis^aiicifiiivtri- 
taqtie  fexiu,  aedsjitiit,  terris  taltii  et  incultis  agris,pnttit,  tamis, 
j^ias/,  a^t,  aquartatue  deeur/^,  maleudiimis,  viis  et  iitvtiiti 
eteitibtu,  et  redttibtu,  quaejitit,  et  iuquimidir.  Et  vt  ciatSi  co- 
ffie/caat,  eb  itudo,  et  ea  ratietu,  fi  tiobis  Jiiperfies  extiterit,  et  iit 
nn^ae  viduitatis  pudicitia  ptTtmis£es\t\fraediBa  leea  ei  caace- 
jmii)  rraibmir,  vt  Ubera,  atque  iecura  poteftate  ffiR  «nn  qna» 
fta  eisdem  locis  inuento,  tetiiftmbui  fuis  feUciier ferfruatio': 
tiee  nm  etiam  iitterioremJatBiliarum  e^pionem  imrinleciufaamf 
fantiiffn,  cum  onrni JiifeBeSiii,  eumequarteiisibideminueatit,fa* 
lefiati  ilXus  fijlidenda  ferfetualiter  waedeflinamus,  etc  Per 
iliam  taraen  conditionem  taibendi  liberta!  pbne  non  reftifimi. 

tnrfil. 

*  Extet  Dfplma  in  MASKltl  AitiqiiilMilrKi  Brmfiatini. .  f^  teti 
iriiMiIccii  AuMmiiat.  GeiUrient.  p.iij.  icKTrHili  l>iplcm,     - 
efmahrt.r^t.iAaittt^pitikl.ee^^am^ir.iidlMif    : 
t.iS'. 

...  ■    •  ■3!'^ 


4i<  aip.ni.  Dt fiam£i ilnllnim 

-tur,  (altiiEivt  vidia ad  fiemda  voca  tnnfiaK,  dotsditiam  de- 
ireSnquat. 

$.  XXVI  - 
■Vxor  autem  a  marito  aliqoid  iiib  vidnicads  oonditionc 
-accipit,  vdex  vltima  voluntate,  vel  ex  ftSto.  Vtroque  rafii 
-ad  vidaitatem  (eruandam  naturae  leges  vxorem  haiid  cogunt; 
X$.  XXII.)  aft  vt  lucris  fub  bac,'conditione  reU3is  ad  fecunda 
-tranliens  vota,  car ea^  conlVituiint  ■  Dominium  enim  in  alti^ 
lumnon  nili  ex  voluntate  domini  tran(it,quae  li  fub  conditio». 
nc  eftdechrata,  cori-uit  ob  conditionem  non  adimpletam  ct 
■ob  de&€tum  conlenfus  inalterum  non  translertur  dorainium. 
lute  Rsmano  conditiones  moraliier  impollibiles  pa^,  qui- 
tws  funt  adiefla,  irrita  reddunt  et  hinc  quoque  vaSa  de  lu- 
cris  fiib  viduitatis  conditione  capiendis  func  nulla  ac  nequB 
vxor  ad  viduitacem  (eruandam  neque  maritus  eiusque  here^ 
des  ad  lucra  praeftanda  vel  reliquenda,  cenentur.  In  vldmis 
vero  voltmtatibus  conditiones  moralitcr  impolTibiles  pro  non 
■dic^s  habentur  ideoque  lancicum,  vC  vzori,ad  (ecunda  voa, 
transgredienti  omnino  capere  hceatllib  conditione  viduitatis 
tdiSa.  Sane  lege  Fapia  Poppaea  erat  Gaotum:  Si  ^  catU- 
iatui  aat  ^itilatis'  cewitioiKm  baeredi  tegatariove.  ittiiatxerit', 
biiertskgatariwite  ed  coaditione  Uberifinto.,  neque  ec  tttinis  deia- 
tatn  bereditittem  iegattamie  ex  bac  Uge  cMfiqvttntvr..  Et  licet 
dnndelegeivtiA  MISCEI.1.A  caueretur  *,  vtconiuxcui 
a  coniugc  aliquid  in  vltima  vohmtate  (ub  conditione,  6  noo 
nnplerit,  erat  reliSum  aut  conditionem  indiSam  adimpleret 
aut  imra  annum  nuberct  iuraret  fenon  aliqua  libiditte  (ed 
liberorum  procreandorum  canfa  ad  fetunda  vota  ()rouoIare{ 
ip(e  tamen  luftinianus  hanc  legis  Mifcellae  difpoliciopcm  (U- 
(bdit  et  legem  Papiam  Poppacam-  in  vfum  reupcaoit  Pro- 
ut  vero  varins  in  legibus  ferendis  erac  luftiniani  animiB  * 
.-  ■        ■  •  ■         itji  4ao- 

'.•>L.i.  ct).C.  ib>Ml>S«vUwwa«£.X>£4iH^.  (rfnh       .v    ■ 

,   '        -  Goot^lc 


perfintrum  smptUt,  4tf 

ita. qooque  per  nouas  leges  conftituit  *.  Cui  reliStm  ^d  fia- 
rit  a  comugf^  vel  a  quallhet  perjona^  neficmdas  ineat  ntiptias,  intra 
annitm  foidem  non  petat,  nifi  fpts  nuptiarum  depciat:  pofi  annurit 
wo  capiai,  praeflita  cautione  rei  fruSibus  refiituendaejt  contra  fi- 
cerit.  Pro  re  immobiU  iuratoria  cautio  fiat  cum  hypotheciii  prc  nw  ' 
^i  fi  perfinit  fit  idonea,  eadem  fit  cautio:  alioqui  etfideiujjcr  exigi^ 
tur^  fi  praefiari  potefi.  ContraSis  nuptiis,res  data  vinJicari pot^ : 
auadfic  admittitur  acfiei  reliBum  vel  ordimtum  non  effet.  ** 
-Cum  igitur  cgregia  circa  indiftuni  viduitatis  ftacum  iuris 
naturae  etRomani  (it  confbnantia,  dubinri  vix  poterit,  illu- 
ftres  quoque  huic  fubene  dilpofitioni,  illosque  non  quidem  ad 
viduitatem  feruandam,  aft.  tamen  ad  reftituenda  lucra,  fub  vi- 
duitatis  conditione  accepta,  obligari,  idque  eb  magis  euni 
ob  fecunda  vota  a  propriaate  rerum  a  priori  marito  accepca-^ 
rumexcidam  conii%es.  AddaturBRVNOVELLiiir/^i^  cfmtia- 
iiefinon  m^firit  vhimis  vohtntat^us  adieaa* 

§.    XXW. 

NonmiTifluam  llluffriam  viduarum  von  ficunda  noB 
O5mdemprohibentur,aft,ad  certas  cwiditionesreftringuntur.- 
Dum  Ama  Brltartmca  Carolo  VIII.  Gallorum  Kegi  nuberet,  in 
tabulls  dotalibus  d.  6.  Decembris  1491.  ■*^*  bunc  in  modum 
fiiit  pTOuifum:  /«  cafum  <pwdfaepe  diSa  Domina  Anna  ab  hec 
ficulo  ante  praediBim  Domtnum  nofirttm  Regem  migrauetit  nhsque 
fi^eris  ex  eorum  came  legitime  procreatis ,  in  eorum  r^trimonio  ame] 
diHo  omnia  et  fiigula  tura^  proprietates,pojfeffionef-,  nomina^  rationes:, 
aSioneSy  et  ohiigationes  dj3ae  Dominae  A^nee  ia  di3o  Ducatu  et  Cbr 
mitatu  eorunique  perthtentiis  competentes,ac genera/iter  omnia  etfiw' 
^afua,  a/ia  kona  quoicunque.  irmniibilia  praefentta  etfuttffa  ^i- 
■      -  -  ,.   ■"    «**■.. 

•  NouelU  21.  e.  4j.  et  44. 

**  Sunt  verb^  Authent>  C  de  iuiiSd  viduitate  toBendM* 
"^  %•  ^ud  »T  MOHT.  Tem.  tlL  P.  //,  u.  CXLyill.  p.  xja, 

Strwii  Jur.  Pritd.  Heroie.  F.  IX,  Ggg  .^        , 

^         l^anzedb./CjOOt^lC 


^il    C»f,  VII.  D*  feemiis^  i&^um  perjoiurm  mftiit, 

pmqne  amfifientia  fturunt  muemri,  tt  sDpr^mBt  cedenio,  tf  trtmt^ 
J  fertandof  tx  moK  prout  ex  tunc  per  »a»dem  Dammam  Amnmn  difio 
~     '  omftro  B.  £  o  I  omma  etfingula  inra  jka  proprietatitj  pojfts- 


fams,  Dominii»  nomma^  res»  et  ohU^ationes  antea  eidem  Doimtua 
tmpetemia  et  pertmentta  ipjiim dommimi  noftrum  Regtm^  tan^umt" 
M  remfuampropriamProcuratorhn  in  praemiffis  fingulis  conflituen* 
d»^  prout  con/timty  ad  effe^um  corr^aratiuum^  tt  fortiftca- 
tinmH  ,  corroborandoque^  et  firtijlcando  ,  quatenus-  opus  eft, 
hts   antea   faepe   £3o  Dommo   noftro    R  E  o  l    in    fraemiffis   - 

,  tompetenSf  m  imUoque  tidem  praeiudicando  aut  derogaitdo.  fth 
riter  quoqtit  memeratus  Doaunus  nofter  Rex  infauorem  et  contem' 
pUtionem  ('pr»  vtji^a)  vokns  tt  eonfintitns  eiaem  Dominae  Amuie 
&aorem  maritMem  asc^aleh  exbihere  ob  caujas  praemifas 

■  ehnauit ,  ceffit,  ^ttatttt^  dtimfity  et  transportamtt  tentrtqut  prae/e»' 
tittm  tmat,  eedtt^  qmttety  dimittitf  et  transportat  irreuocaiiUter  peirm 
petm  ac  baere^tarie^  in  cajitm  quod  diSiu  Cbriftu^pyftmus  eh  hoc 
faecuh  tranfiifrit  di3a  Doamui  Amia  Jupertuueme  ^sque  Uberis 
tx  eorum  camt  in  matrimonio  praediSo  legitime  procreaits,  {quod 
ahe£e-  £gnttur  D.  M  Itfiie  C^iftus  )  ornne  tt  ttde  iut^ 
nmen  ,  ratioiiem  ,  aSionem  et  ohUgationem  ,  proprittatem 
ifc  pofeffiontm  <&?«  Chrtftiamfiiui  ant^  in  prntnujftt  mnpetemts,  ita 
tamtn,  quod  pro  euitando  Gutrriirum  incommoiUtatesy  a/uuqueftm- 

.  ftrot  etientus  verifimiUter  fecuturot  infer  patriat  MttdiSst^frae-' 

'  S8a  iffuflrit  Domina  anha  ad aUat  nuptias  miBattmU ^nuolahit, 
praeterquam  cum  Re^efiituro.  (ft  ilU  placuerit,  et  Ucitum  fuerit) 
vel  cum  dUo  proximiore  praefiimptiuo  futuro  fiicceftore  m  coroits 
Franciae  ante  £0a  qm  tenehitur  m  eum  caftm  faeert  tt  txbihen' 
daio  domino  Regi  pro  temore  recogmtionet  et  redbihentiat  feudaleSf 
$am  bonorahiies  quam  Jtiies  ba^enus  antea  d^itas  rationt  ducatits 
at  cmitatMS  praedifforum  cum  fuis  pertinemiis  nequt  poterit  autfihi 
•  ficehit  ^os  ducatttm  et  comitatum  eorumque  pertmtntiat  aStnae  m 
sUat  mfnus  quam  di^  dommi  mftri  Regis  pro  tetnpore  etfue^j^ 
rum  Frmi^at  Se^itm, 


Dgitizsdb^GoOgle 


,  CAPVT  vni. 
DE  POTESTATE  MARITALI  IN 
VXOREM. 

SECTl  0     I.  ,  .      , 

prAecipva  IVRIS  CAPITA  EXHIBENS. 

*.    I.      '  *  f .   XI. 

TV/Jurn»»*.  rf  nuritMB  mt.  ttrtlitu  fuejlts  dtwurtUtmf 
U  ttl  tb  mftri,  liuUi.  mmmu  tirnHtl,  idaqii  ibip  u 

X.    II,  .  f*ae  im  nurmim  irdmtfirri  pittft 

Mriamt  tai  muritjilm  ftttgmti/m  .   ,#•    XII. 

■M  mUtx  fmBt  imlAtm  mmtmr^  *•  t'""',  •»  ■"/«?•  mtlrK.VH 
.imfiltn.Ajrtrmii.  ftjft  cimili,  fmi  fliritmt  ^prmm 

.  f.    ril.  .       .  ICii. 

Diud  eomttditmr  dS  Jptiiill  tfmi  mtm  ,,  ^.    Xni. 

M  t^t,  tt  tx  imitli  mmirimimii  Q.mirmm  aUmimmlmr  Argmmiimtm, 
itdmci  ftffi  muiritdtem  fittSmum      .,         ,      (•    XIV. 
Jemiimgrdtar.  'V  Vfuum  eeplrm  lUA  imnmtmr, 

(.    IV.  /.   XV. 

g««  eim^tdl  mimu  imrt  mdtmrti  Ommit  fmUtaa  tx.emfimjk  mtmr. 
ftttfimt  dlSmtmr  tt  f-    XVI. 

.  f.    V.  Q.mtd  tdmttm  migdmt  qmiddm,  qlteriim  ^ 

ntrimttlfncdtmr,)mmImmlJlrdtmr       drgmiaemd  rifirmmtur. 
qmld  ctdaimii  rimediis  vti  fipt  f'    XVII.  ■ 

muritiu.  Ommis  igiimr  fmbiiBid  temfimfm  pt,    ,  . 

^,   VI.  vtl  tdeiia  vtl  txfrt^.      Tdciimm 

Ommxb  mdritdlis  db  itrili  H  limili      eiKgmmi  Ix  tdiiidiume,  djl  vmimtr- 
Mttdlt  digtrdt.  .  fdHltr  l"t  mim  fnctdil. 

f.    VII.  '     (•    XVIII. 

Uliirtmldmitmfiliidttm,mjmmd-  Vxir  frlncifis  lemfemfm  JU  fmhditA- 
tmrdtUgtsclmciimml,fdBlfllejl  txfrtjji.  iUimimt  vtrl  tx  tdcitm 
im  murilmm  trdmifirn  vxt.  ",  mulriimmmm  cMjimfm  Itiumt 

f.    VIII.  imfmhiBumtm  ciBigi  flttjl. 

Imi9  iSdm  fottidttm  dugemt  ttgtl,  .^  i;    XIX. 

fimti  ItglDtift/itimd  /.««».         •»*•  ,«■"»  f'ld  idtildlu  vxirmifdtu 
f.    IX.  fmhditdmi,  ifmtd  firtieifdt  digmils. 

Jdtm  dfnd  Jtmdmti  elftrmdmuu.  ■"*'  mdrtii. 

f.    X.    -  <.    XX.  , 

tuHfti  Qamtmi  il  QtBn.         .  Btimdi,  j^m  tHt  tltiu  tmut  «•   < 

Ggj»       •  "^lc 


^il    Oif,  VII  0*  Jicimii'  iUif/him  per^narmn  m^tiis, 

pmqnecM^tntiafHtrimthmtmriftt  gpprehtnS^  eeden^  et  trtnu 

^  fortamkt  ex  nrnu  prout  ex  tunc  per  eandem  Dominmn  Amam  dido 

Dormneinoflro  RGOlmmitf  ttfingula  imra  fua pn^etatit^poffet- 

famst  Domimi,  wmina^  ret,  et  oiligationes  antea  eidem  Domiut 

compeientia  et  pertinentta  ipjitm  dominum  noflrum  Regem,  tamfttm' 

m  remJuamproprimnVrocuratorem  in  praemiffit  fingulij  amfiuiuw 

dOf  prout  con/tituitt    ad  ege&um  corrofyiratiuum,   et  fart^ca- 

titumi  ,  corroiorandofuey  et  fmifican^  ,    quatenus-  opus    efi, 

Otf   antea   fiepe   diho  Domtno   noflro    R  £  o  l    m    praemiffis  ~ 

.    sompetenSj  m  imBoqua   eidem  praeiudicando  aut  derogando.   PO' 

riter  ^uoqtu  memoratut  Domimu  nofier  Rex  infauorem  et  antemr 

pUtionmi  (pro  vtii^a)  voUns  et  conjentient  eiaem  Dominae  Amta* 

&aorem  maritatem  asc^aleu  exbibere  ei  caupis  praemijfat 

'  ehnauit ,  ceffit,  fuittamtf  dtrmjity  et  trantportauity  tentre^ue  proejen* 

tittm  tmat,  cedtt^  qmttttt,  dimittitt  et  transportat  irreuocahiHter  perm 

petuo  ac  baere^tarie,  in  cajitm  quod  diSut  Cbrifii^^ffimus  ak  btc 

faecuh  tranfiertt  diSa  Domina  Aniia  fiiperluuente  absque  iiherif 

tx  wrum  came  in  matrimonio  praediao  /egitime  procreatitt(quod 

abefe^  ^gaetta-    D.  K     leftte  Qnifius  )    omne    rf   tale   >»/, 

mmen  ,    ratiohem  j^   aSionem   et  ^Sgationem  ,    proprietatem 

^P^ffibnemiSSo  Chrifliamfino  antea  in  praenaffit  eompetemet,  its 

lamen,  quod  pro  eiutando  Guerriirum  incommoditates,  aitotqueflm' 

,  flrot  etientut  veriflmiliter  ficuturoi  infer  patriat  ame  diSat^prae^ 

'    i^a  iBuflris Doaiina  ahna  ad oEas  nuptias  nuBatenus  conuoiabit, 

praaterquam  cum  Rege  futuroj,  (fl  ilU  placueritt  et  licitum  fuerit') 

vel  cum  alio  proximiore  praepimpiiuo  jinuro  fiicceflorr  in  corotis 

f^anciae  ante  S9a  qm  tenebitur  in  eum  eafum  faeere  et  exbibero' 

dato  dotmno  Regi  pro  tenMtre  recagnitiones  et  redmbentias  feudales^ 

tam  bonorabiles  quam  fliies  badenus  antea  deBitas  ratione  ducatia 

at  comitatut  praediSorum  cttm  fuit  pertinentiit  neque  poterit  autfibi 

'   Scebit  ^oi  ducatum  et  comitatum  eortmque  pertinentias  aSenaa  in 

alias  mfnm  qmtm  £^  domm  noflri  Rfgis  fro  tempore  ttfite^^ 

rim  FrmiMo  Ragttm,  - 


CAP. 

ng,t,zeSb>^G00gIe 


.  CAPVT    vin. 
DE  POTESTATE  MARITALI  IN 
VXOREM. 

S  EC  TI 0     L  ,  .      < 

prAecipva  ivris  capita  exhibens.  . 

■                       /.    I.      ■  '              f    XF. 

TyjHngiietU^  e/t  mdritdSs  fttt-  M^rifiUi  potefidt  dd  lUtMrMUd  md- 

M^  fidS  db  iniptrw  tiniU.  trimonii  ptrtintt^  idetque  dbtp  tit 

f.    II.  pdSfi  im  mdritmm  trdMtferri  pfitefi, 

PUri^  I3i  widritdUm  p^efidtifm  .     ^*    ^I. 

»on  uifiex  pdS»  iufidtu  mdturMi  ^  mdritui  19  vxortm  imptrio^vti 

(mpttere.  dJRrmt,                  ,  ^#'  «m/r,  quid  pteridue  dfRrtni$ 

.        f.  Iif.  '        /Cfi.  ^ 

Quod  eenteditur  dfi  jptcikli  epus  im  /•  .  ^ni.                     .  . 

,  ^epdSo^  et  tx  indaU  mdtrinmiit  Qjiorum  dddutuntur  drgummtd. 

dtduti  pogi  mdritdtem  pftefidtem  i-    XIV. 

dtmttiirMw.  Jlfi  fitdeddm  eeptrd  iUd  umieu/tir, 

f,    IV.  ^  :              f.    XV. 

Qude  eompetdt  mdrit»  ittre  wUttrdt  Omnit  fuUtBia  ex.eon/eujb  tritMr» 

pottfidJ  definitur  et  f-    XVI. 

f.    V.  SL»^  tdmtn  negdnt  fuiddmf  (lutrtm 

VbtrimtixpHediur^fimHlmoufirMur  ,    drgumeutd  reftruntur»                 '.    ' 

quod  eodSiuit  remediis  vti  pojl/  f*    XVII. 

mjritut.  Omnis  igitur  fitbieBio  toufeufu  ft,    , 

f.    VI.  ytl  tdcito  vtl  exprefio.       Tdcitum 

Quemodo  mxritdUs  db  keriU  et  titiiU  eoSigunt  tx  bdhitdtunti  dfi  vaiuer- 

potefidte  differdt.  ,  fdtittr  boe  namprottdit. 

'  f.  vn.  f.  xvm. 

Mdiortm  tdmeu  potefidtem,qudmnd-   ''w  principis  tonfenfu  p  fuhditd- 
turdeUges  emcedunt^  pdSo  patefi      exprejjo.    iMinime  vero  ex  tdtit* 
in  tMdritum  trdnsferre  vxtr.  -in,  matrimomum  cetifeufu  tueitut    '■ 

f,    VUI.  tufiibieffioHem  ciSigi  potefi, 

Uie  iUdm  potefidtem  eimni  tegft,  -.  ^  f'    XIX. 

fouti  Ugi  Dei  piifitiud  fd9um,         ^^n  vero  foU  bdbitdtio  vxeremfdtit 
fi.    IX.  fubditdm,  quid  pmieifdt  iigmi*, 

Jdemdpud  Samduos  obferudmtu*  ^"^  »i^Ui. 

f.    X.  f    XX. 

tM^dpa  Girmtmt  et  GdBoi.         .  I>eimUt  ^m  dtif  fUtn  Mtmo  h   •■ 
Ggg »       '  ■  terri* . 


410  Summari^ 

tentnrimvtirit  ttVHdtury^Mdm  $,_  XXIV. 

vtfmbditd  P,  Gtrmdnidt  frincifum  qitodi  WdtrS. 

f.    XXT.  /nonii  cdMfasin  vxtrem  non  fuh» 

Mxinib  qnod  vxtr  "mm  fi  fkhiitd  iium  ftttfidi, 

tmulniitnr.  f.    XXV. 

f.    XXII.  iBifirdntiir  bdttprincipid  rtj^n^f^m 

(^de  in    Germdnid  it  imftri»  i»  tnttdtrt  Iinenfii  Tbeak  tt  lur, 

vxtrtm  obiintdnt  frituipid*  $•    XXVL    - 

i.    XXnt.  JiiHtrfd  vxorif  fubiitdi  tt  wnjkb' 

Si  Vxor  uenefifubiitdtxinitnetrti-  iitst  (oniiiie. 

fublitdtutt  frintipitndfciinrprdt-  f,-   XXVU. 

imiieiMWhiumtdmbefiiiid  dgitdm'  ydrii  tdfits  quihu  vxor  Jkhditontm 

tembofiitihustrd^drefojlitmtiiij.  efi  nnmtre. 

SECTIQ     IT. 
EXEMPLA  IMPERII  MARITALIS  SISTENS. 

Ff .    I.  /.  X.       ' 

otefids  mdriti  in  vxortm  fi  si  Uenrta  Stuertt  Maride  Seetieet  mj. 

qudttunque  tius  negotid  txten'  ritusextn^luf^mdritdUspotefidtis 

iit.             5'.    II.  DeiiiitmKiziumititerfiiitnia, 

l^uoi  vdriis    ISorum    ifinienibus  $•    XI. 

temmonBrdtur.  iluii  it  Xtgiudt  ikdritirjintitnium. 

$.    IIL  $.    XII. 

bferium  Ai(gufii  inAugiffidm  eoufi.  iV  Germduidt  princifum  in  vxerti 

itTMtur.       $.     IV.  fetifidtt  Vdridtfunt  laorum  ^inie- 

£xemplum  Seroiis,  qui  imptrium  im  "*» 

vxortm  Mdri^fnme  txtrtuit.  $.    Xtn. 

tV.  Fdciimt^hue  extn^U  tuieidti.PdU* 

cfdcieni exemflum,  ■  tini lemitis, auivxorim  fTdte^ 

f.    VI.             -  ,  ittdBdH.     " 

felfd  funty  qudt  it  Oitonis  III.  in  f.    XIV. 

vxorem  imperio  referuntur,  U.  Cdfimiri  Cobmrgt  Dmtit,  qmi  eth 

f.    VII.  ^didt  mduiduit  vxerem.          » 

Sigismunims  imp,  in  tdrterii  teuie-  $•    XV.    ' 

tit  vxorem  Bdrhdrdm.  In  diaortiorum  tdufisGermdnidtpriif 

ff-  VIII.  e^rs  jf.  C.  fer  fUd   cegHOUtnPU 
■Htnmtui  Vin.  A.  X.  AiiMm  hoUmdmm    Cen^fi^e. 

vxoremdimertemeonienmduit.  f.    XVI,  ^ 

f.    tX.  Jbe  cdup  ^ncuium  ■mdtrimenii  Ms 

Jiem  Cdtbdrimdm  HfWt^idm  tt^t  emetmentibui  imperdtorfH  tr- 

.    fkUi  iujit.  im^etuii  trihiif  fetejsttm, 

-  SSCTiO 


'  S  JE  C  TtO    l 

PRAECIPVA    IVRIS    CAPITA 

EXHIBENS 

ILABORATA. 

A 

10.    AVG.VSTO  HELLFELU        - 

§.    l. 

rufte,  qui  fiiinmo  praefunt  imiicrio,  dupHcem  refpeQu 
coniugis  fuftinere  perfbnam,  principis  nempe  ec  mariti, 
plerique  aflerunc  lureconiidci,  dupiicem  exinde  maricc^ 
principi  cribuentespoceftacem,maricalem  nempe,et  impcrium 
principis.  CumigicarimperiummaritoinvxoremoompctcnS 
.  lUuftri  hic  curatius  examinare  Ht  animus,  vtramque  eiuspo* 
tefhtem  maritalem  aeque  ac  principis  a  fe  inuicem  feiung^ 
mus  ncQefTe  eft. 

5.  n. 

Maritalem  ppcefhcem  iure  nacurae  non  nifi  ex  pa£}x) 
Competere,"pIerique  afTerunc  auSores.  grotivs:*  JSnt 
tmfenju  ius  in  perjonas  ^od  oritur,  aut  ex  tonfociatione  vemt 
ata  exjubieffione.  Confociatio  maxime  naturaJis  in  comugio  a>pa» 
rety  fed  oh  fexus  differentiam  imperium  non  efi  cammwui  fedm^ 
rirus  vxoris  ^capue  netnpe  in  rebus  coniugii  et  in  reimsfat^liae»  . 
SVFFENDORPJ,  **  pofteaquam  marico  imperium  invxo»  - 
rem  negauic,  pcrgic:  Keque  tamen  iure  natwali  quidauam  ob^ 
fiaty  quo  mimu  vxor  etiamprtfrie  diSum  imperiim'marftiJiAeat, 
Hamfefe  haud  quidquam  imacem  deflruunt  metus  imperii  et  ami* 
titia  coniugaliSj  nm  magis  qumn  in^erium  inprincipe  tmorefH 
tiuium  per  fe  extinguit.  Jdque  in^erium  non^fi^nmarttiJSti 
.  ^taerere  pojpsnt  per  paSum  matrinmiati  comtetifim  adieSum, 
/'^'  '■     ■     Ggg  3      .  fede$  . 

*  %%otif%imhtUi  ^f4tU}Sb.l\.z.V,$.%, 
••  rvf  ff  Bii»oaf  r.  Ai*  ^  «  e.  lib.  VI.  /.-U. 

I    .Mr,dD.ClOOC^lC 


41*  Cif.rin.  DefttfMmmrittB 

fid  et  t^  intemi  f^nbifkUica  kp  id  fimciri  puat.  THO- 
MAsivs."**  ^adem  vero  eft  ratio  imperii  maritaUs ^  xtpete. 
qwdet  ipfim  tm  \quidem  deduci  petejl  ex  regulis  ii^if  Je^ui- 
tur  tamen  exreguUs  decari.  oriebner:  ** Jicuii Ipero  «u- 
tura  omnes  ccmfiituii  ae^uaks,  ita  iitre  naturati,  mji  atitti^ 
' faSo  cautum  juerit,  yamim  taarito  in  vxorem  itnperium  com- 
^it.'  -wernher:*»*.  Vti vero  tnarita att  ixiori in bae Jo. 
rietate  iit^eriu/h  competere  deheat,  Lu  Naturae  bttuddejimt,  Jed 
a  tnera  conuentiene  inflatu  naturali  d^pendet. '  Cum  quibos  coa> 
(eochintplures  exrcGendoribus.- 

■     §.  m. 

Ucet  aucem  qaam  labenter  coneedamu%  mariti  iii  vzo- 
fem  poceftatem  non  ni(i  ex  pafto  enafci,  de  eo  tamen  pociA 
(imum  eft  quaeftio,  an  femina ,  quae  in  macrimonium  con- 
fenti^  (imulquoque  in  maricalem  poceftacem  tacice  cbnren- 
tiat  ?  feu  an  ex  loto  macrimonii  pauo  tnaritalis  profluat  g^ 
teftas?  quae  nobis  omnino  aiiirmanda  videcur.  Confnins 
^dimreaaeracionis  lex  eft,  vt  qui  in  finem  conlentit,  in  rc- 
media  qaoqile  conlentire  necelltHn  habeac.  Eadem  cegi^ 
in  macrimonii  pa&o  locum  habec,  et  coniuges  qui  praecer 
procreacionem,  educacionis  finem  hai}ent  propoiitum,  'ia  re^ 
media  adhunc  finem  obcinendum  &ciencia  confencianc  eA  ne^ 
dffe.  bm  vno  non  poceft  libdxnum  educado  tanquam  mar 
iriiiKinii  finis  conunode  obdiKri,  niii  vni  ez  coniu^ibus 
quaedam  cribupcur  praerogadua,  quoddam  relinquatur  impe- 
liuiii.  Id  pkrisque  enim  contingeie  po(&,  vtin  eligendis 
educadonis  remediis  <)uam  maxime  coniuges  dillencian^ 
ideoque,  cum  Inter  duos  ne  numerus  quidem  fufiragiocum 
vincete  poffit,  resnonfaabeacexicum  eteducado  impediacur 
,  liberoEum, 


it.r.iitte.u,.m.e.ii.f.tf. 

** printifiM  ii&itpr.'Hdtitr.  Ub,  I.  c  VIIL  5.  ^  '      ■   --,  ..t  • 
•,'  BIcmat4iutiilitaurMt.Kia.jJlt,  •„=.-;., 

nanz=db,Geot^le 


»  mmm.  41} 

lifacroninK  bdectrmiinperiimivniexcaniugibasconcefluiD, 
&  rancdiuin  ad  commode  obcinendam  liberorum  edacatio- 
nem,&ds  pato,  coniuges,qai  in  tdDcatipnem  contenferunt,in 
id  quoqne,  vc  yni  lit  praerogatiua,  tacite-  omnino  conlenfflTe. 
Haec  vero  praerogatiUa,  hocce  imperium,dil}  aliter  pa£h>  fit 
conuentum, nonniiimaritopoteftcompetece.  ConrL^esenim 
tadte.in  id  conienferc,  quod  in  tiberis '  cducandis  conHlia  ieqiii  ■ 
velint  optima  et  pnidentiora:  cainen  quiaaeque  incertum  futu- 
rumeflet,vterconiugummagisaIcerofapiat,et  ihdubioadid  / 
quod  plerumque  fic,  fic  connigiendum,  coniuges  quoque  in 
id  comenfilTe  cenfendi  funt,  quod  in  liberis  educandis  conit- 
lium  fequi  velint,  quod  vt  plurimum  pro  prudentiori  ec  me- 
liori  habetur  ?  Hoc  autem  eft  mariti  confilium,  quod  fragili 
feminai^m  plerumque  melius  eft,  idcoque  marito  circa  ne- 
goda,  quae  ad  fbcietatis  communisfalutem  vtilitatemque  per-  ' 
tinent,  praerogaciua  quaedam  ell  cribnenda,  quam  praeroga- 
tiuam  maritalem  dicimus  potdhtem.  * 

S.    IV. 
Ptttfias  igicur  maitaHt  ad  matrlmonii  natnralia  pettl- 
;ne^et  confiflit  in  pocefhte  determinandi  ea,  quae  ad  fincs  ma- 
trimpnii  melius  oGCinsndos  faciimt.  • 

-     $.   V.    - 

Mbritalis  poceftas  ex  confenfii  orieur  (§.  ni.)'et  fic  in 

iure  oionfiflit  perfeax),  quod  coaaionem  tribuic    Hinc  ma- 

ricus  vi  maricalis  potcfhitis  vxorem  ad  iila  omnia  pbceft  co« 

gere,  qtne  ad  fines  macrimonii  commodios  obtinendos  fa-. 

ciunt. 

•  MOTITI  Je'!.  B.  «c  t.  lib.  n.  c.  V.  /.  Vin.    Sinfiiidl!»  M.' 
xitue  nMMT^i  w  Mmniid  ^drni^  fid  tb  fixml  d^eyentUm 

'   imperinm  ngn  ijt  ttmmnni:  fid  mtritnt  vxtris  cdfnt^  nmpt  i» 
Tlbni  fdmitUl.    Nsm  vxtr  firt  fi /jmiiiM  mMrinIit.    Hwmuy   - 
nntur  noi  ca,  qu4C  aytor  Obftruadonis  obuiacl  M  tltnfll  tfntfietf 


4*4  Cip.Vni.Dett<llMiiunuli 

ciiint  AH  vel  !p<a  nSa  findet  nitia,  vt  dariaribiB  mition 
praeferamus,  idcoqiu  inaritus  rationem  feqaens,  nec  ad  CO' 
aOina  progredietnr  remedia,  (i  amicae  fu[>erfunt  adhortatio- 
nes,  nec  durum  adhibcbit,  (i  leniora  fiitfidant  niab,  vbique 
vero  dignitatis  habebit  lationem. 

$.    VL 

Maricalis  poceftas  ciica  £nes  matrimonii  obtinendosle 
exferit,  ($.  nil.)  Quaecunque  igina'  ad  liberorum  procrea- 
tionem  eorumque  educacionem  motuumque  adiutorium  ia- 
ciuac,  illa  vi  maricalis  poteftatis  ab  vxore  exigendi  marico 
ilis  competiL  *  Hinc  maFitalis  poteOas  degenerare  non  de- 
liet  in  herilem,  nec  illa  marico  tribuic  ius  vicae  et  necis,  ius 
vxores  vendendi  permutandique.  Longe  quoque  baec  po- 
teftas  difiert  a  potedace  ciuili,  ideoque  nec  maritus  vxoris  iil- 
dex  eft,  nec  tmperium  civile  in  vxorem  potcft  exeicere. 
.§.     VII. 

Qaae  iiire  natnrae  marico  in  vxorem  compecic  poteftas, 
in  folo  iure  decerminandi  ea,  quae  ad  fines  macrimonii  (aciunc 
pbcinendos,  confiftic.  Aft  poceft  omnino  vxor  per  pa9um, 
ctfpomaneam  fubieftionem  maiorem  marico  concedere  po- 
teftacem.  Eft  enim  in  hominum  arbitrio  ec  aequalitaci  et  li-' 
bertati  a  natura  compecenti  renunciarc ,  ac  inde  quoque  vxor 
fuamin &uoremmarici  repudiare poceft  libertatem fuamque 
Uiarico  fubiicere  voluncatem.  Quo  cafu  maior  quidem  po- 
teftas,  imo  iurisdi£lio  et  iinperium  ciuili  iimile  marico  in" 
vxorempoceft  competcre.     Aft  illud  non  ex  fola  macrimo- 

■  niiin.- 

«  Latim  igttiir  quam  par  erat  marftalem  emndcDdam  cenrebat  pofc- 
ftjtem  Mortoniut,  qui  Tt  Darlacum  Marjae  Scottcae  Regitiae  mari- 

. '.'  tlim    accenderet,  fic  loquitvr   apud  Tliuanum.  hift.    Ub.  XXIIH. 

ttaque  Mortonium,  mirum  accendendii  otlenlionibua  'artificcni  noua 

*  Rcgi  facile  perruafilTc,  quo  vxoris  contemtum^vlcifceretur,  vt  i*M 

■  in(r<^ia'iihi  liimeferpalatn  di^btantem  ita  natura  coii]paja(m  cB^ 
Tt  rcminae  patfuit^  .vici  in  femiiiam.lIiipeTiuin  lllrficaju.'  -  - 


nii  'hidde  led  paQo  ^  vdoniana  vxoris  lid)ie8jane  en^ 
fcicur. 

§.  vin. 

Mediaine.paQo  maior  quam  iare  nararae  competic  ma- 
rito  poteft  tribui  poteffas.(5.  7.)  Aftillam  inteidumet  ipit 
lex  aosqoe  pa£to  marico  adfcribit.  Sane  iple  Deos  lapientif 
fimus  poft  fapfum  primorum  parentum  femineum  fexum  in 
eam  condemnauit  poenam,  vt  vxoris  voluntas  marito  lubeC 
fet.  *  Ex  divino  noe  mandato  liint  qui  colligunt,  maritum 
omnimodam  extgere  poile  Iubie£lionem,  illique  non  in  cau- 
^  folum  liberorum  procteaclbnem,  educationenij  mutumff' 
ijue  adiutorlam  concementibus,  ied  et  in  aliis  quibusUbet 
competere  imperium  ac  iurisdi^ionem  quandam  domefti' 
cam.  Inde  et  gk>fla  blbliorum  jn  Saxonia  inferiori  vfltaco- 
Tum  profluxit,  quod  matitus  vxorem  debeac  pernigenmd  pla- 
retuHe  sbal  dif  VachetiihoptmgeH  tmdtho plagen^  ad  quam  in 
Codice  i»bliochecae  cuiusdam  adfiTipta  ieguncur  verba 

t)e  ms  dat  mt  tipdragen 
Utts  to  pitdgen  tthd  r»  pkgetl 
-   Denjiiaaae  J^dtiageu 

gefihrehen 
Von  Pr.  Grajin  Konigsmartk 

Sed  iam  alii  monnecunc  in  textu  fcriptnrae  originario  efle  fii- 
turum, ac indcDcum de impcrio  mailtall ioqui  non tanquam 
de  re  qnae  fieri  debeac,  fed  canqnam  de  eo  quod  futumm  (Tt. 
Varia,  fi  alicer  ineerptecari  vells  texcum,lcquerencur  abfurda.  . 
Qnomodo  enim  mulieri  ii^rand  absque  {Kccato  parere  pofl 

"     fenc  cot 

•  GomC  BliS.  iCoc. S,,/.  i,Tim.D,ii.  Epli.  V,ij.  CoMUII,il 
; :        i.Par.ni,i.  _       ■ 

Stniiiil«r.rivd.Herm.r.Il  Hhh     ' 


414  0^.yin.  D»  fttfttt  mtrinB 

chim.  Aft  vel  ipfanOa  findet  nitio,  vt  darioribi»  mkitas 
praefenmus,  ideoqus  maritas  lationem  feqaens,  nec  ad  co- 
aaiua  pHKFredietur  rem^ia,  fi  amicae  fuperiunt  adhortatio- 
nesi  nec  dtirum  adhibebit,  (i  leniora  fiitficiant  mala,  vbique 
Vero  dignitatis  habebit  rationem. 

$.    VI. 

Maritalis  poteftas  circa  fines  matrimonii  obtinendos  {e 
exferit.  (§.  nil.)  Q^ecunque  igitur  ad  liberomm  procrea- 
tionem  eonvnque  educationem  mutuumque  adiutorium  ia- 
ciunt,  illa  vi  maritalis  poteftatis  ab  vxore  exigendi  marito 
ips  competit  *  Hinc  maritalis  poteftas  degenerare  non^e- 
bet  in  herilem,  nec  illa  marito  tribuit  ius  vicae  et  necis,  ius 
vxores  vendendi  permutandique.  Longe  quoque  haec  po- 
teftas  difTert  a  potellate  ciuili,  ideoque  nec  maricus  vxoris  iit- 
dex  eft,  nec  tmperium  civile  in  vxoiem  potcft  exercere. 
§.     VII. 

Quae  iiire  naturae  marico  in  vxorem  competit  poteilas, 
ip  folo  iure  determinandi  ea,  quae  ad  Cnes  macrimonii  faciunt 
obcinendos,  eoniiftit  Aft  poteft  omnino  vxor  per  pa£hnn, 
et  fponcaneam  fubieftionem  maiorem  marico  concedere  po- 
ceftatem.  Eft  enim  in  hoininum  arbitrio  et  aequalitati  et  It-' 
bercaci  a  nahira  compecenci  renunciare ,  ac  inde  quoque  vxor 
fuaminfeuoremjnarici  repudiare  poceft  libertatem  fuamque 
ixiarico  (ubiicere  voluncatem.  Quo  cafii  maior  quidem  po. 
teftas,  imo  iurisdiOrio  et  imperium  ciuili  (imile  marico  in" 
vxorempoteft  compecere.     Aft  illud  non  exfola  matrimo- 

niiin.' 

■  Latiiti  fgitiir  quam  par  crat  aurhalein  cxtcndcndain  ccnrcbat  pote- 
ftjretn  Mortonius,  qut  n  Darlacum  Mariae  Scoticae  ReginaC  mari* 

. '.-  Ilim    acccndcrct,  fic  loqmtur   apud  Tiiuanum.  hill.    Lib.  XXIIIL 

Itaquc  Mortonium,  mirum  acccndendii  otlcnGombui  'artifiGem  nouo 

•  Regi  fiicile  perruafiirc,  quo  vxoris  contcmtura  vlcirceretuF,  n  tt^ 

.  infi^ia  libi  fiHncrerpalam  di^ifantem  ita  ntmra  corapanKiBacQ^ 
Tt  tcmitiM  pareuu^  .vici  in  fciniiiatiUlDpenun  hflbcaiu.-  -  - 


«  vxam.  -4Jf 

ni!  Indole  fed  paflo  «t  vdontaria  vzoris  iubieSione  ena- 
fcitur. 

§.  vm. 

Mediaiite.paClo  maior  quam  iure  naturae  competit  nia- 
rito  poteft  tribui  potedas.  <§.  7.]  Aft  iUam  interdum  «t  ip& 
lex  absque  pafto  marito  adfcribit.  Sane  ipfe  Deus  lapientif- 
fimu5  polt  Japfiim  primnum  parentum  fcmineum  (exum  in 
eam  condemnauit  poenam,  vt  vxoris  voluntas  marito  (ubeC 
fet.  *  Ex  divino  noe  mandato  fiint  qui  eolligunii  maritum 
omfiimodam  exigere  pofle  fubieaionem,  illigue  non  in  cau- 
lis  folum  liberorum  procreatibnem,  educationero,  mutunm^ 
^e  adiutoritim  concementibus,  fed  cc  in  aliis  quibuslibet 
competere  imperiom  ac  iurisdiaionem  quiindam  domeftl- 
cam.  Inde  et  glo^a  biblionim  in  Saxoma  inferiori  vfitato- 
Tum  profluxit,  quod  maritus  vxorem  debeat  permgenmipla- 
ntuHe  tbal  die  VackeHthopmigeH  mdthopUigen^  ad  quam  in 
Codice  bibliDAecae  cuiusdam  ad&ripta  leguncur  verba 

Ve  ms  dat  wtl  spdragen 
Uns  to  pimgen  md  to  ftagen 
■    DenfiiaO%  Dt^elna^en 

gefihreben 
Von  Fr.  Gr^  Kamgmank 

8cd  iam  alii  moimemnt  in  tenn  fcriptnrae  originario  efle  fii- 
turum,  ac  inde  Deinn  de  imperio  mailtali  loqui  non  tanquam 
de  re  quae  fieri  debeat,  fed  tanqoam  de  «0  quod  (uturum  fit, 
Varia,  G  aliter  interpretari  velis  textum,(eqnerentur  abfiffda.  . 
Quomodo  etiim  mulieri  ii^ranti  absque  peccaco  parere  poH 

-     fent  tot    . 

•  CciK£nt.i<.  i..Ci>r.B,,7.  i.Tio.II,fi.  E|ih,V,ij.  CoMUU,!!. 
; :        I. F«r. .III,  I.  ^  .. 

StniiiiiItir.trud.JUroie.t.Il  Hhh     '    , 

nan7,db,G00<5lC 


,  44f  Cgf.  VHI.  De  pnejMi  marUaR 

^  fem  tot  hominum  myriades,  quod  cwrien  6eri,  diueriae  Aio 
cicemplo  tefbntur  prouinciae?  Quomodo  falua  conictentia 
Georgius  Daniac  pnnceps  Annae  Bnuannicac,  Henricus 
Stuanus  ft^ariae  Scodcat,  Fridericus  Vlricae  £lift)norac  Sue- 
cicae  vxoribus  oblequium  promictere  [Jbcui0ent  iuratum?  -ii 
ne  vnico  quidem  marito  vxor  imperare  fed  pocius  fiiam  ma> 
jrico  ex  Dei  pfaecepco  fubiicere  teaetur  vojuntacera.  Deii^ 
de  (i  vel  maxime  ftatuamus,  Deum  in  Japfuspoenam  marico 
jiubdedine  vxorem,  haec  tamen  eo  non  e(c  interpreeanda 
iubieOiio,  quod  fini  concrariaretur  macrinKmii.    Quid  autem 

■  jnatrimonii  finimi^is  eiTec  concrarium,  quam  marico  impo- 
-Tium  vel  herile  vd  ciuile  adfcribere  ?  vcrumque  cimorem 
jn^^  incncit,  quam  amorem  progenerat,  absque  amore 
.vero  macrimonii  felices  obcineri  vix  queunc  Hnes.  Piane  ad 
fines.  macrimtmii  commode  obtinendos  non  alia  marico  cribui 
poteft  poteftas,quam  quae  in  dire3ione  miKui  adiucorii,  edu- 
cationiset^rocreacionis]iber{»imi  confiftit,  et  haec  quoque 
poceftas  eft  cui  Deus  ilibiecic  vxores.  Hinc  H  qiiid  reue  vi< 
deo,  poena,qua  vxores  moritis  (ubefTe  iubentur,  non  po(iciua 
fed  nacuralis  eft,  ex  ip&  corrupca  hominum  nacura  prc^uens: 
Solaenfm,  quaantelaf^umhominespraedici^raHc,  fapien- 

{ tia  ad  mutuum  amorem  ec  ea  omnia,  quae  ad  fines  macrimo- 
nii  confequendos  faciunt,  ceniuges  excicafle^  et  nullo  opus 
fuiflet  imperio.  Aft  pofteaquam  graui  lapfu  corrupta  eft  W 
minum  indoles,  fieri  vixalrcerpocuic,  qu;^  vc  pro  amore  di- 
fcordia  ec  pro  fapiencia  fhdticia  enafcerecur,  ac  int^  duce.tt 
direflorio,  fi  in  fbcietacibus  ad  optatam  pemenlFe  cupimu> 

-  mecam,  omnino  fic  opus.  * 

S-  vnn. 

■•■  Vberias  hicc  vMe  MaS^  arnti  i  <Are'e  ki  *  f^  hebtl.  'SeJetub» 
gb  «intj  rtgiertmUit  firftm  GtmMbUn  «^/i  Gtm^bh  iiuert^ 
inm  f.  i9, 

i:af-i7,dbvGoof^lc  ■ 


m  vxfiritM.  .  4»^ 

$.  Vffll.  .      /  - 

Eodem  modo  magna  erat,  quam,Romani  marito  in  vxo- 
testribaeniRt,  poteltas.  -  Erant  enim  vxores,  quae  in  manum . 
conuenerant  maritali  imperio  fubie£iae,.  et  in^r  filiae  iami^ 
has  habebantur.  .  Quemadmodum  igitiir  filia  &milias  iii  do^ 
ininio  patris  Quiritarjo  exidebat,  patrique  ius  vitae  et  jieds, 
ius  adquirendi  per  eami  imo  ia  illam  iurisdi^tio  competeb^ 
ita  quoq&e  vxoc  in  dominio  erat  mariti,  *  quicqutd  illa  ad- 
guirebat  mariti  erat,  **  qui  et  iudex  dicebatur  vxorjs  ^^^ 
Uiamque  ad  vitam  necemquQ  vxoris  potefhtem  exteade* 

§.  DC 
Duraquoquc  vxcmim  erat  conditio  apud  Gallos^  do 
quo.cvv^SAR:  *****  Viriin  vxoresJkiaiinUberosvitaetu-^ 
tisque  babent  potefiatem^  et  qutm  pater /amtias  iUufiriore'  loca 
natus  decefflt  eius  prepinqui  conueniutttj  et  demortefi  res  mju/pi-  • 
mnem  venit,  de  vxoribus  inferuilem  Modum  ^uaefiioaem./>ah^^ 
et  fi  tompertum  efi  igni  atque  omnibus  t&rmemis  excnciatas  in^ 
terficiunt.  De  GermanisTAciTvst:  PaKfi^OTaw  ftfnj  «». 
merqfiigerffeadulteriaj  quorum  poena  prae/eas  et  maritis  permijd 
aecifis  m0bus.  nudatam  conm  propinquis  expeUit  domo  maritut 
mper  omnem-vicum  verbere  agit.  Simili  modo  pleraequ^ 
Gaimaniae  genees  vxoremjoiariti  fubene  potefhti  voluerunt^ 
quarum  leges  adduxit  HEiNEcfcivs  jf  fimulque  potefta- 
teoi  GeniKlnoram  maritalem  deBnit,  quod  ikfamtat  marif 
Hhh  3  Wflg«- 

•oiLiirs  N.A.  XVWki. 

••  cicmo  Topi&  IV,  • 

V  M-i/iy»  hift.  lumr.  XTIH.  t}. 

•  1*«,*  DIOHTS.  HALIC.  II.  p.  96.  aBLLIfS  U.  t^ 

j  %%*  de  heih  GsBict  Ub.  VI.  c.  ly.  " 

^  it  nmibut  Germ.  c*  Vf. 
tt  Mlfmf^Iiir,  ff#mfc  T,i.  f,  ijru.ijSf 

I  an7edl;,G00t^[c 


41»  Caf.  yni.  Dt  ftuf*u  mirittS 

an^eiu,  tum  ftrfmm  vmris  teiemU  defaideMjufiei  tm  em 
imi  adimmfiraMt,  vt  vel  if^  de  msfiio  arhitrio  ajponere,  tei 
fakim  vxer  iit  illit  mbit  agere  f^fit  jSk  aariti  cai/eiifit  et 
ya^eitu» 

j.  Xt 
Maritalispoceftas  ad  natunlh  macrimonii  pettinec,  ideo- 
que  non  neceflario  quidem,  led  tamdiu  Ibhim  competit  maii- 
10,  donec  aliter  pano  conueneric  Hinc  dubiom  non  eft, 
quin  vxor  paQo  fibi  (Upnlari  polEc  faanc  potclhtenL  qnse 
innc  non  marito  fed  vzori  competerct.  Sicli  vxorrommo 
cum  imperio  prouinciae  pr^eflcx^  et  inferiori  nuberet,  mari- 
cus  pocelhcem  marinlem  in  vxorem  pafio  poflet  tranlcribe- 
fe.  SpeSat  hue  exemphim  bc;  Bomielli,  Ducis  Orcadum, 
qui  do&ums  Mariam  Scotorum  Reginam,  conoepcis  verbis 
iurauit  ;*  [e  mtOatn  iiA praeteBemiam  aitt  fiifremi  ^aHusfalH-^ 
gimjfe3are,  fedidvtamiitferinitKtgitiM  atme  aibucfecerit, 
amad  ■aueret,  fareret  atigie  inferuira,  Aft  Iblo  pa9o  vxor 
innc  conlequiaB'  potellaiM,  quam  proinde  6b  Iblum  quo 
gaudet  ciuile  imperium  libi  limiere  nequic.  Diueria  enim 
cll  potdtas  ciuilis  et  maritalis,  et  licet  ciuilem  habeat  vxor, 
inaritalis  camen  non  denegandi  eric  marito^  nifi  il&  pafio  In 
Vzarem  lic  cransIatsL 

$.301. 
Mc  hic  de  iMiribus,  ac  illis  pnelertim,qui  Hiprani 
fiintimpenntes,eritagendum.  Hiscaquidem,quamiusna- 
turae  mariris  concedit,  non  deneganda  erit  potclhis,  aft  ma- 
ior  onmino  eric  dilcepcacio,  an  m^icas  qnoqne  imperium 
exercere  poflic  ciuile.  Si  rcs  ICcomm  aeilumanda  venic 
opinionibus  phnes  omnmo  fiinc,  qui  afiirmUic,  vxorem  prin- 
cipis  ;ct  fummi  imperancis  iidxlitorum  quoque  numcro  efle 
.  .  faabenaam. 

*  i  T  c  u  A  M  A  N  T I  rmnev  JS^«AtfMto  Ob.  XTL  p.  1^4. 

,  nanjedbiGoOgk 


habeildam-  Si^HKRTlvsc*  QmvttarUheritpie^napmtt 
PBmtmtJiaerimtatem.nonparti€ipefaj  babiratioatttminregiom 
Ji^tumfaciat^mn  inteWgttur  ^  ratime  ^  exmii.  Smb  in 
regms  vxores  Uberosquereffihur  JiMjfe  negarinequit.  stry- 
Kivs  **  Ve  Asffiflae  imice  nibil  in  A,  B.  exprejimj  binc  baud 
abf  re  erit^  fiet  in  banc  ^uaeftidaem  Ireuitir  inqtdnmms.  £>  f itf- 
demfi  adiurciuJk  rejpicere  jwV  veht^  in  eam  neceffario  defcendet 
JimentiamyqtadetipfafmtanconanTalatim  fortiri  deiieat^cum  ex 
X"  9-  C,  de  IncoL  et  L.- 13.  G.  de  dignitat,  -  Satif  mamfefto  eon^ 
ftetj  vxarem  parric^emfierifori  nmriti.  Sed  ex  bii  lepbus  de- 
■xijiopetendanonefty  ^a  ex  coi^u^udine  imperator  forum  coram 
PplatinoJmitus<y  quae  cum  firi3i  iuris  fitj  ad  Auguftam  txtendi,  ne^ 
tttar.  Accedit ,  ^tod  Atguftis  boc  priuilegiian  tributum  dicam  ob* 
Sores  vt  vxori  et  Uherts  ius  dicere  pq^r.  Menoch.  ConC  i. 
IU22.  ipmd  ius  genertm  dijpofttione  A.  B.  ademtum  non  videtur. 
^eaue  exen^la  ex  bifiariis  defiaa,  v.  g.  Ottoms  IIL  in  Mariam 
tomtigem.  Henrici  VL  in  Omfitmsiae  ftsae  adukeriumy  et  Sirit" 
ntun£  in  harharas  fttae  Barharae  mores  feueruu  inquirenttum. 
PVXTORFF  <2i/ A  ^.«  LiMNAE  vsad  A.B.C.  1. 5. 3.  obfig. 
tt  alio  looO'**^*^  SprirKeps  ipje  contra  vxoremfuan  agere  veUr, 
fiuejex  c^ie  adukeriiyfiue  ex  et^te  maUtiofae  defertioms,  banein  . 
iiidiciop^indpis conaeniri ppfte patto.  schilter:  *^*  Etji 
■  verofarinfaremnondicatur  babere  pot^atemy  baud  tamenita 
.  in  tmlbrtiam  imperii  ret^tur  As^tsfta,  quin,  fit  tamenfbcietaf,  eon" 
ivgaMsj  b.  e.  parirat  inMaeqttara ,  vt  tainenfocia  fubordinatajk 
ioferatori  at^  tnarito.  Qtod  re  iudicata  comprcbMit  Otto  IIL 
JR^.  Afgifftama&Ueram  et  percakmmiam  honaadii  ream  ad  ignem 
et  imticondfurium  damaauir,  cog^a  eai^a  ht  Jenatu  princtpum. 
Goth.  Vlcerfh  p.  17,  KORNtasHOFB v  Qvroa. 
c;  IL  p*  x6c)^  ooBEt.  PERsoN  A  Cosm.  aet  , 
-    Hhh  5  17. 0.50^ 

•  i(j  iiprr.  iffuhieOimt  eerrittrUH  S.f.i, 
**  iti  diir  itfirg  Germ.»rim.Jbmmtdri  up>  U.  i^  U. 

V  Cip.  ni.  JT.  IJ.  .THB  -rTr-  /7 

•^•iifim.birUpuhL6hl.Ta.Xn,  (,%, 


43»  Ca0.VIlt.  De  pctefiate  tnaritltli 

^.  C50.  Eandem  quoque  fententiam  defendic  LVDOtv:^ 
Defuhalternis  dum  loquar  pritiapihus,  ftumms  in  republica  Moiw-* 
tbai  iurisdiSionem  tn  vxores  iure  exercere^  nemo  efi  qui  non  iatelU-' 
gat^  attjue  exeradjle.  vel  vniaati  Henrici  VIII.  Anglrae  R.  exem* 
ptumdocet,  vitriarivs:**  Otm prineipes  nofiriplemffim 
iurejua  reneant  territ&ria,  ita  vt  quicunque  deprebenduntvr  in  a* 
Jorwn  territoriit  dcmicilia  conftitmffe ,  pra^/lmantar  e£h  fiJmti 
eorum  perpetui,  mfi  prohent  fe  ejfe  exemtost  et  vero  Priiic^ijM 
~Jiue  dubio  in  principatu  Jua  demidlia  cof^ituta  haheam  ^  praejk- 
mmtttr  Jiiiditae  effe  prinapum  >  vsque  dim  fe  ak  hac  Jitbiedmi 
rxetatas  f£i  afieaamtty  autfiboc  mm  ejlendttHt  yfubieHae  erunt  et  Um 
ffbiif,  fiu  0at^u  principum  tenebmtiir.  t  I T 1  v  5 :  %*  Non  tan^ 
tum  hominibuspriuatisy  fedet  veris  fubditis  itia  efl  annumeranda, 
fubefl  enim  meritOy  nen  tam  tjua  imperatoriy  tjuam  potius  ^uaRegno- 
rum  territoriorumque  Jiiorum  domino,  hinc  tura  feminarum  aliarum 
in  iurisprudentia  priuata  verexplicata  vel  explicanda  ad  illam  quo-' 
que  in  quantum  tUuflrior  eiuj^conditid  id  admtttit,  epplicari  debent% 
Quatnrententiamquoque  BrxR  vvivs  defendit**** 

$.    xin. 

Eldnim  igitnr  argumenta,  qui  ciuQi  principis  potcftad 
vxorem  fubiiciunt,  ad  duo  potifllmum  redeunt  capita.  Pri- 
mo  vulgatam  iuris  regulam  nuc  trahunt,  qua  omnes  in  terri- 
torio  exiftentes  domino  quoque  terricorii  rubefle,ac  inde  nec 
vxori  a  poteftate  territoriaii  exemcioneni  concedi  pofTe^ftatiH 
unt.  Idque  eo  fidentius  aflerunt,  quo  magis  principium  crc* 
dunc  iundaciun ,  habitationem  tacere  {ubditum ,-  ec  inde  quo- 
que  vxorem  in-mariti  territorio  habitantem  fubditonim,  lic^ 
honoraciorum  iure,  ex  habitatione  efle  cenfendam*  Deindd 
ad  exempla  prouocant,qU(»imi  o^ceniato  monOrare  cumulo 
nituntur,  maritos  lubditorum  loco  cositges  habuiHe^  in  eatt 

iurifi^ 

•  J>e  iure  feminar.  iBnJlrium  P,  I,  1. 1^,  » 

•*  fypt.  Inr.  Ptfbt.  fit.  17.  j(.  10. 

%.«  Syntaginatciutii  puUlcl  CSXV.  f.a]*  ^. 

;  f^aiizedb-GoOt^lc 


,  , «  vxorem,    '  4^1 

lariscliaianan  et  iinperium  exercailTe,  imo  monis  poena  illiii 
-adftciHe. 

S.    XIV,  . 

Et  varia  omnfno  Ihnc  exempla,  quae  principes  iurisdi- 
6:iotiem  in  vxorcs  exeraiifle  faiis  probant,  aft  illa  non  quid 
"  fieri  debuiffet,.  fed  pocius  quid  faoMm  -fit  demonftrant.  In 
plerisque  enim  aut  pocentiaius  praeualuit,  aut  maritus,  iurc 
nuo-  principes  in  hoftes  vti  fblent,  Vxorem  traflauit.  Politi- 
corum  veroregula,  quaomnes  in  territorio  habitantes  terri'- 
torii  principi  fubiefti  pracdicancur,  re£la  quidem  £e  habet,  aft 
«lonicaeft  ctHnpaFfeta, -vc  nullam  phne  ^dmiccac  limicationem 
auc  excepcionem.  Variae  enim  in  terricorio  exiftcre  wrfRine  - 
perfonae,  quae  cerricoriali  non  fubfunc  poteftati,  ec  pacto  vel 
expreflb  vel  cacico  exemtionem  Jimt  conlecutae.  De  legacis, 
mod  non  fint  fubdici ,  res  certa  eft ,  idcm  circa  principem  poft 
^bidicati<Hiem.in  terricorio  commorancem  *  obcinet.  Simili 
modo  nemo  temere  affirmabit,  furamum  principem  confcnfu 
domini cerxicorialis eius  cerricorium  cranfeuncem, fea ineo ad 
Cempus  vificandi  caufa  commorantem,  iuri  fubiici  cerricoriali, 
et  tcxricbrialis  domini  fieri  fub^itum.  **'  NuIIus,igitur  dubitp, 
ibi^onmes,  qui  mccum  cpniencienc,  pfincipcm  perfonis  in 

ter-  .' 

•  Sic  Cdr»hti  V.  poft  abdicattooem ,  filii  Philippi  II.  fubdidis  non  ruit. 

CbriStHs  Sutidae  regina  poft  abdicatiooetn   in .  Suecia  conimbrant 

Rcgi  non  crac  fubtedla.    yiHor  AmndtHi  \\.    Sardiniacrex  imperio 

citiiU  non  f\ii(  fiibicAus,  et  dunieuni'  carccri  lilius  iriclullt,  iure  auod 

in  hoftct' compcttt,  eft  Yfuti  .  oon  reio  pro«fubdito  p^trem  habuit. 

;    j    Hodierhus  Hilp^niae  rex  paftquam  imperjuin  Ludouico  filio  tradide- 

tat,  non  rubdinii  fed  in  flatu  naEurali  crat. 

•*Sic  nemo  temere  afiirm3bit.C«r0/«nt  V.  ^um  apud  TrMncifium  I.  in 

Callia  cQtnnioraretur,  Galliae  R.  fubdifum  fuiSc.      Rifu  ciciperctur» 

gut  afl^icrct,  Csrolum  II.  dutn  Hifpaniae  Regcm,'poftea  impcrato* 

'     vem  VI,    ci)m  Angliae  Reginam  viGtaret,  Anglicanis  fubdicii    fuiift 

«nnumerandum,  aut  Rcgem  Boru(5ae  in  cafttis  ad  Muhlbergam  Fride* 

rico  Aiigufto  elcdort  SaxoniaefutMetSum  fuifle.    loto  ne  Turcae  qui. 

dcm  Carolum  XII.  Sucdae^Rcgcm»  dum  poA  dadem  aptid  Pultauaoi 

inTiirciii  babituct  9.  ftbiidui  TiwmTwcicis  pro  fiibdito  ti^danuiu 


43*  Cap.VIlL  De  pctefiate  maritiUf 

'^.  C50.  Eandem  quoque  leneentiam  defendit  lvdolf:^ 
jbefuhalterms  dum  loquor  jyrindpihus^  futmos  in  remblica  Motnr-* 
ehai  iurisdiSionem  in  vxores  iure  exercere^  nemo  <//  «10  tw/t  inteUt- 
patj  atque  exeradje.  vel  vniaan  Henrici  VIII.  Angiiae  R.  exem- 
pbandocet.  vitriarivs:**  Cum  principes  noftri  pleniffim 
iurejua  teneant  territiriA,  ita  vt  quicun^  deprebenduntw  in  ip- 
ftnm  ierrit&riii  dmiciUa  conflitmjfe  ^  proffumantta^  ejfe  JiAditi 
eonm  perpetuiy  mfipr^ent  fe  effe  exemtost  et  vero  Primipiffat 
-jm  dmo  in  prinapatu  Jua  domicilia  confiituta  beheant  ^  prae/ii' 
mmtitr  /khditae  effe  prinapum  >  vsque  dion  fe  ah  hac  JithisdiMi 
exemtas  efe  t^enduta^  autjiiw  non  ejlendum  yfubieHae  erunt  et  le- 
gihusr  feu  0at»tis  principum  tenehuntur.  t  i  T  l  v  S :  %*  Nen  tan- 
tum  hermnihujpriuatisj  fedet  verij  fuhditii  iUa  eji  annumeranda, 
fubejl  enim  marito-,  non  tam  qua  imperatorij  ijuam  potius  ifuaRegta- 
rum  territoriorumque  Jitorum  domino,  hinc  turafeminsrum  aiiarum 
in  iurisprudentia  prittata  vel  expHcata  vel  explicanda  ad  iUom  guo-' 
que  in  quarttwm  Uluflrior  eiusjconditio  id  admittit ,  applicari  dehent% 
Quatn  fentcntiam  quoquc  8."^  r  V  V  i  V  s  defendit.*^** 

$.    xin. 

E)drum  igitur  argnmenta,  qui  ciuili  principis  potcftttl 
vxorem  fubiiciunt,  ad  duo  poriflrtnum  redcunt  capita.  Pri- 
ino  vulgatam  iuris  regulam  duc  trahunt,  qua  omnes  in  terri- 
torio  exiftentes  domino  quoque  territorii  fiibene^ac  inde  nec 
Vsori  a  poteftate  territoriali  exemtioneni  concedi  pofTe^ftatU" 
unt.  Idqiie  eo  fidentius  aflcrunt,  quo  magis  principium  cre* 
dunt  fundatum ,  habitationnn  tacere  fiibaitum ,-  et  inde  quo- 
que  vxorem  inmariti territ(»io h^itantem  rubditoram,  lice;: 
HonoratiGrum  iure,  ex  habitaticme  efle  cenfendam.  Deindd 
ad  exempla  prouocant,quorum  c^aceruato  mcHiftrare  cumylQ 
nituntur,  maritos  fubditonim  loco  coDiuges  habuUle,  in  e^ 

iuris» 

*  iV  iure  fmifidr.  iBtifirium  P.  I.  /.19.  1 

••  Jnfiit.  lur.  ^bt.  tit.  17.  f.  jo. 
\*  in  luritpr.  L.V.c.y.jj.  1. 

*w*  Sytitaginaf«iuiiipuUict.  CS3CV.  j..a]t  -  ■     ^-        '  • 

;  l^anzedbv-GoOt^lc 


I  «>  vxorem,  431 

teris^Sipnqn  u  imperium  exercoille,  imo  mortis  poena  illix 
-adfteifle.  ' 

§.    XIV,  . 

Et  varia  omnino  fant  exempla,  quae  principes  iurisdi- 
Qionem  in  vxores  exercuifle  fatis  probant,  aft  illa  non  quid 
'fieri  debuiffet,  fed  potius  quid  fiaum  -fit  demonftrant.'  fo 
plcrisque  enim  aut  pocenciaius  praeualuit ,  aut  marftus,  iure 
qao-  principes  in  hoftes  vti  folenc ,  Vxorem  cra&auit  Politi- 
.corum  vero  regula,  qua  omnes  in  cerricorio  habitances  terri- 
torii  principi  fubiefti  praedicancur,  refta  quidem  fe  habet,  ail 
^n  ica  eft  comparaca,  .vc  nullam  phne  4idmiccac  limicatibnem 
aut  excepcionem.  Variae  enim  in  territorio  exiftere  ppffimt 
perfonae,  quae  territoriali  non  fubfunt  poceftaci ,  et  pa%  vel 
cxpretTa  vel  taciro  exemtionem  fiint  confecutae.  De  kgacis, 
ouod  non  fint  fubdici ,  res  cerca  eft ,  idcm  circa  ptincipem  po(V 
4Ddicationem.in  territorio  commorantem  *  obtinct.  Simili 
modo  nemo  t? mere  affirmabit,  fummum  principem  confcnfii 
doroini  terricorialis  eius  territorinm  eranfeuncem ,  fcn  ineo  ad 
tempus  vificandi  cauia  commorancem,  iuri  fubiici  cerricoriali, 
et  territbrialis  domini  fieri  fubditum.  «*'  Jvrullus.igitur  dubicp, 
hn  gmnes,  qoi  mecum  cpnfentient,  principem  perlbnis  in 

ter-  .■ 
•  Sic  Ctrtttt  r.  po»  abdicitioiicm,  filii  Philippi  II.  fubdiiiB  non  fiiit. 
Cbrijlin*  Suteiac  regina  poft  abdicaiionem  in  Suecia  commbrant 
Rc^i  non  crat  fubicfla.  ViEior  Am^tui  W.  Sardiniae  rex  impcrio 
ciuili  non  fljil  fiibieflus,  et  dumeuni  carceri  fflius  iriduijt,  iure  quod 
in  hofte»  oompctit,  eft  Tfu^, .  uon  Teto  pro-fubi^to  pjrrem  habuic 
: , )  Hof^krBus  Hiipaniae  itx  pollquam  impcrium  Lndouico  filio  tradide- 
/rat,  non  lubdims  led  in  ilatu  naturali  erat. 
•*Sic  neroo  temerc  affirmabit .  t>re/«Bi  V.  dum  apud  frincifiim  t  in 
Callia  commoraretur,  Galliae  R.  fubditum  fuiOe.  Rifu  czciperetur, 
qui  afi^era,  Cdrolkni  II.  duoi  Hifpaniae  Regem,.pol^ea  imperato- 
lem  VI,  cum  Angliae  Reginam  vilitaret,  Anglicanis  fubdilis  fuilft 
annnmcrandum,  aut  Regem  Borulliae  in  caftris  ad  Muhlbergam  'Fride- 
rico  Augufto  ele^ort  Saxoniacfubie^m  fuiire.  Iino  ne  Turcae  Qui. 
dcm  Carolum  XII.  Sueciae^Regem ,  dum  poft  chdem  apu^  Puitauain 
JBTiuciii  babitiKi  ct  Ablidiii  TiwcttTlltcicis  pi\i  fubtlito  iQdaiunfc 


.^lc 


431  C9.Vltt.  Dc ptuftii mtrifiti 

territorio  commorandbus  a  fubieSiane.exsintionem  cotioe- 
dere  pofle  territoriali.  Inde  videamus,  annon  prlncipis  qdb- 
que  vzori  huiusmodi  pofiit  compoere  exemtio. 

Quod  vt  eo  imgis  rateat,  ex  iure  ciuitatnm  vniaerCfi 
hic  notanms,  omnem  fuoiedianem  (olo  iieri  confenliL  lor 
uoluit  enim  fiibie&io  libenatis  amilEonem,  et  libenas  ad  t« 
linim  pertinet  hominis,  quae  proinde  inuito  nec  auferri  lac 
minui  potcll,  fcd  folo  amittitar  confenfu.  Hinc  quoque  ad 
iiibicfiionem,quaeinami<Eonelibertatiscon(ilfa't,  nemopOF 
teft  cogi,  fed  iUa  Iblo  conllituitur  conlenfiieias,  qoialtetiiti 
fijiire  dcbet  impcriam. 

$.    XVI 

Kaec  licec  admodnm  fim  dara^  non  defimt  tamen,  if& 
illavariisimpugnarednbiis  omni  iiitiintur  opera,  inter  ci- 
oitatem  iam  conltitntam  et  demnm  oonftitnendam  dilliiv 
guendnmcententes.*  InconfHmendaciuitatenecel&riamcfie 
confenfiim  eius,  qui  imperium  fubire  debet  dinle,  non  ne- 
gant,aft  in  ciuitatciam  conftituta  interdum  absque  confenfa 
fiibie&lonem  pcr  folam  confhtui  legon,  fibi  penuadent.  Vt 
lua  probent,  pnniocant,  primo  ad  ectum  exempla,  qoi  coip 
lenciendi  deftituuntur  ficultaee,  vtpote  infannim,  fiiriofiirum, 
mente  captorum  aliorumque,  guos  ex  fi>la  legis  dHpofitione 
absque  jonfenfu,  quippe  ijuem  non  habent,  fiSxIitos  efle  di- 
cunt.  Deinde  putant,  inuitos  quoque  fubditos  fieri  iOos, 
qui  in  territorio  commorantiir,  iicet  vd  maxime  co  animo, 
quod  fubditi  efle  velint,  in  territorinm  non  venerint,  Jdqoe 
expreflis  teflati  fint  verbis.  Aft  rem  curatius  aeftnmantes 
omnem,  in&ites,  fiiriofi,  meme  captihabenturfubditi,qiia- 
tenus  fubieQio  in  eotum  vergit  commqdum ,  ideoque  eonim 
in  fiibieaionem  confenfus  miftra  defideratur,  quippe  quo 
nori  opus  eft  in  rebus,quae  ad  commodum  et  v^ilitatem  in. 
fii-miomm  perticent    Deinde  fubieQionem  per  lolam  in  ter- 

rito- 
•  noa,istora  fid  eoium  opiaioiMi  ct  cnorci  Bie  fcc«iftmiJl.QQ(^^^.  |j. 


nabicationefn  tic  lubditus  yel  liig^JiWRi^.y^fJh^^iiBCciue,     - 
niente.    Lex,  ex  cuius  diTpofitionc^  nabicatio  enic^ret  fubdf* 
tUH^,-  elTet  velnacuralis,ydibiiiili&    Ciuilisn  elT;!;, .  iJIanon 
biff  dues  lepgst,,  et  ijsm  ^^jjj^/fijiej  et  fijMtos  emcerst,  qusni 
^^s,^riKponCTc(;,l.'^Hinc-(j)ji^iju^inuffii,'eflet  ratioj.cureiJT 

tesItifrritociHi;(i|iiiddtieaM  uwil4l,'pt^^  qiieii 

^ain  co'mdm^cb,  q^o  j^  territoHiiin  ,vemL  fierifiibdituro,  alt 
tacc  pni^gjipn  jpe^ic.bbie&lo^ec .quaelt^  e(i, dequa.iaijt 
HifcspcatDi^-e^iab c^ijfamin (Jqiionftratioiie nop  adliibe^ 
j3a.V[  Qeiffjl^  ey.reaae  ntionis  legibus^habicacioiiem  ^if^ffi 
fim^  o9icigf^lj)r%^^!ijjiaj:,CTedis,^q^^  j:erricqru.JUJ 

^«npecat,«xifub'  oi^pes-picltiiipiw,  territono j  (jui  fu^icat^ 
iij§iRibire-,ivQKnt,iugpro.;  Ec^cileaneptiors  pe^dere^abai;- 
tutria  dpmini  .tf rrjtor iaiis  <jpemliljec  a  tcrncbrio  vel,  exclii- 
i^dj  verj'n,illi^a^ictaidif,et  ad(iiitfenclis'c^'s,rpb  (juibiB 
admj^taii{y,c5)i^di^iSMjesira^^ 

lisilce  (idiiditrones'  adimplenlas  queirilibet  obligan^  flui  c^- 
ritorium  ingredi  cupit,  a^,iiego,  qui  negliMa  o5tiganone'in 
territorium  ycnic,  fuoditum  tfe  '^am' licet  cuiliKCjpx  rc- 
'Saeratfonii!  irincipiis^  ins,  ibnrpecac  exfiinalibsrexclBdendi, 
'eti.bAhlfafiiiffiihfeftaifSraVDtontaterTi-Walls  adficWdi,  Hrfo 
^iriidort'<ibrf  fffl5<35nt,- lllbs  eoilem- «ao  fuBfllcljiin^ 
'Haitffi,  pi!riiste  tSmmWiie-niifiediis^nbn  tantjiiim  fti^ 
:in  fubditos', .;  le8  tanquam  hoftjs  in  hoftera  vci  pbteft.  *    Si 

''  *  Sic  lUgi^tialltae' jiis  quideai  competit,  a  )^alIja^mrit6iii>'6iilfflB 
'<''.  '  ekChiHendi^'  acingredieiKe9^qitiUM!ibet''M]&Kindi  tna)is,''rf('iAtiit 
...,',  i-  diini»fflc/ff(tuudic«tei*flDngitr60xi]Utbl(itmtiMto(SaIUa>A^ilia 
■.,...,  Mt^tfWMfilGaUiKilnbdilMMwh 

.(?allia«  exiltentea  .tertitono  eOc  ilibdittM  Galliac* .         •     .      , ' 
.    SlTKiiuliir.tndHtrinc^P.lk  lii    • .' ■      -v -^  . 

"     "  nan7,.|,b,G0(5t5lc 


Braecedaieianique  accipae,*  fanb  ii«erinimnos.princi(M  ilt 
ngnum  iAdependendae  ciiiilis  obmnri.  St  igimr  venmifti 
qixid  nemo  foifin  ntgabic,  illnllnm^imiituiniiiae^digaiaal 
baiticlpeln  rcddere  vxoicm ,  hoc<&K,  li  quid  vnquami  cort* 
uqui  videmr :  vxordh  principis  non  efle  xnarito  fubditan. 
Duplex  enim  eft,  qua  princeps  gaodet,  dignitas^  fununi  nerB' 
pe  imperii  ec  libcRatis  naonlis.  Hjoa  li  vxor  marici  prin' 
Cifrfs  panieipanidebet  digmtatony  illi  aul;  vtraque  mariti 
^ignitasiinperimirneDipe  cjnileetlibenasnatiiraKs,  **  ^ 
GbeifasinbturaliBabsque^iroperioerictEibaenda.  Abvtraqiie 
inimii  exclodeRcur,  et  nec  imperium  nec  iibertaccm  naniia> 
fem  participarec,  viz  eflet,  quod  ilam  maritalis  pacticipem 
%redM'^  djgniotis.  ^anicunqae  vcFo  a  marico  cuin  vxor* 
idigiiitaiem  «Dmmuaicari  cibi  fingas;  illa  a  fiiliiefiidne  erit 
libera.  Siaeithiininiegiininis cmlbrciumadfcitam tibi cO* 
ii^emfii%ls,:liue'iUama  regimine  exclulam  inlibertais  tor 
tuialis  praerogatioa  tibi  concipis,  contradiSorinmcricillam 
fiihc^  imperio  fobicete  duilL  Tandem  quae  potcft,efie  io* 
ier' jfflp^^aiMtm  et:>fnfaditmn-digiiiidtis  aeqDalioi?  .Uintl  & 
aliqualcMliiklA^  incerprincipemiienisqu&uxogBai  djgjiiiiatif 
aequalicacem  ftacuis,  vxorprincipisnonpoteftefleeius  fub- 
dica,  ec  vix  eibi^r  (bmnum  concipies,  vdle  prindpem,  vt 
'v;KNr,|]tiam  in  digiiicatis  acqnalitatem  vocat,  flnitil  fit  fflbdita. 

;■  ■■■  \'     ■'■'■■-  ■■■■■    §.  XX.-  : -■     .'■''.':    ■. ;.: 

,  Deniqite  nec  >p[or  eo  anin»  iuTniitl  Venit  terrieoiiWrii 
;yt  iMuai, eiusyfe .fijbiiciat  imperiO,  necvlh efteirquniftantlj^ 

'■     ex  qua 

*  Caie  drrt  cip.  101  t.  tsfoii  xnL ; 

.  1 . .  i .  ^  Sj  mor  M^  itginiiim  coolbniun  admitdnir,  co  ininui  ilDbinm .  'elL 
......  ~qaaa.il  jfiibKOione  iit  libcra.   Slc  Mlirii  Anglidlnc  PhiKppo  ^^ 

"  '.  iucitnDtt4  licetTclinJximc-tn  Hirpanin  comm6nlll<!t,  utnCn  m*. 
(' '  Mtorliil^  Rcgi:lijbkaHini  Aiiflct^  qtiuiiapcrii  C0O&»  T.  liiMft 
-:....  «>p.  111.$.  VT  ^^ 

ii,,;,db,Goo<;lc 


-    j ,    ,,,„  ■,«r  ia»ni».  ■, -^  4^7. 

ex  qna  cacitum  eios  in  liibieShniein  conlenTumliceat  conclu- 
dere.  Pjdmo  enim  non  aSeo  lacileS ,  ftinc  hotnines  etiani  Ie> 
nimnii  M  ia£tanda  lilierhite',  vtpraerumi'{>offic,'vxoQm  il- 
iuftran  ateqtie  neceflitace  naturali  tepudlum  mifiiiram  efls' 
libertati.  Qu^  autem  neceilitas  vjorem  cogerec,  vt  marici 
ficrec  fiibdiu?  Saae  nec  matrimonii  natura,  nec  Iponfiis  fub-' 
ieSionem  exigit,  inio  nec  ea  ciuitatum  eft  ratio,  vc  abfohne 
ttntit^  in  illis  «ommorantes  princlpl  finc  fubie&i.  (J.  XIIII.> 
Deiinle  <i  vel  maxinie  fingi^^  n)ai-itnm  eo  animo  vxorem'(ibc 
3egjfTe,  vt  fubdjta  (itj  haec  tiraen  vtJuotas,  quia  fingulaie 
quoddam  contineret,'  omnino  fuiflet  declaranda.  Vzor  enim 
jOuffaris  regolariter  mariti  participatet  dignitatem  cc  liberta.^ 
tem ,  et  inde  in  nuptias  coi^eiens,  in  id  quoquc  vt  nmui 
«Mifequatu^:  libertatem  corifentit.  Hmc  fi  concedeire  non 
vidt  maritiisj  loqui  ec  debnlflet  e(  pctiiiflet,  quod  dum  non 
ftcit,  confenfit,  vt  vxorlibertatem  partieipet  naturajem,  ao 
inde  fiibdicbriiin  riumdrd  coniugem  nabere  nequit. 

lur,^,.^.  -,1  .-.  .■,:■.  ■ji^-xxL  :  ■ .'     '■:■■ 

""SoIp!cOii(eH(tBficitftibdlturti(S.XVl.)hoc  vel  expane  iiri. 
berdritls)  vel  eitparteelus',  qui  fiibire  dtbtt  linperiuin,  de- 
ficience,nulla  conflicuiturfubleQlo.  (§.  XVII.]  lam  vero  prin- 
ceps  maritus  riqn  eo  animo  in  territoriura  vocat  vxorem ,  vt 
i(ubdita.'fit;  W,,XIX,)  iiee  vxor  vt  fubdita  fieretjfn  cerritdrium 
(■vetriL^g^^XA;)  Ergo  quoqucdeficiente  vbraque  ex  pane  coa. , 
fenfu,  vxor.pnn6'pis  non  eft  fiibdita.  *  Hlnc  quoqne  vxor 
jiirincipf  nunquarii  praefhie  honiagium,  quod  tamenab  omni- 
btB  exigi  folet  fuodicis,  quodque  plerumque  pro  rubic3io- 
njsJalWJirnoa,,   , 

■■'";.^;:''.  .  "    '!>■;■:."':  Iii3^'  :  $.'  JDOi. 

."■  9.  Eadan  pl6bat,.lcaoiH  im  BiitmthH  fi  timts  rt^trinien  Eif' 
/m  MM  Htrm  StmdbUn  ihns  GeitnMs  UMttrtbdiUHy  cuius  irgll- 

s^/ts/ok  an,  ab  ^,  dtfbi^fnu^  fwaunf  jjiuib  olini  d^icadiou».  - 


4]»'  Ctf.nn.Deftt^UtmmuU 

.f  xxn.  '      ;    •'       .  .' 

Qme  ha&emtt  dedimus,  funt  quideiQ  gcneralia,  rcStxe, 
ndopisprincipiii,  i(t  iila  et  paQo  «t  confiietiKline  prouincia- 
nim  poiu  mutari,  nemo  fbiun  dubitabit.  Inter  Germaniae 
proceres  quae  obtineant,  variae  funt  IQprum  Opiniane% 
et  non  delimt,  qui  pdtant,  eadem  que  diximus  in  Germania  ^e 
chitnianda.  Dicunt  cnim,  Germaniae  principis  vzorem  mariti 
dignitatem  paiticipare,  iDam  in  mariti  territorinm,  vt  rubdi: 
ta  fit,  nec  venire  nec  vocari,  indeque,  quod  in  fubieSioDeai 
tacite  conlenieritj  praefumi  non  pijflb.  Deiade  eo  magis  3- 
luftrem  Gennaniae  vxorem  mariti  imperio  non  fubelle  cre- 
diint,qoodinterGermaniae  principes  iut  Romannin  lit  reoe; 
ptum,  et  ex  huius  iuris  difpofitiane  vxorfonim  mariti  (equa^ 
tur,quae  proiAde  non  magis  mariti  iurisdiSioni  liibiici  pofl^ 
guam  ipie  maritus.  Tandemque  varia  exfare  exempla  a& 
firmant,  quae  fatis  piobent,  vzores  n6n  corammarito,  fed 
aut  in  imperii  iudiciis  aut  coram  Auilregis  efle  conaenienda£ 
Friuatinanelt,hasce  tam  arduasilliiitriumlites  fiias  6cere,ant 
(enteMjani  ntin  rogata;  dicere.  Hinc  meunt  qwi}tte.lii^eii- 
do  iudiclum,  remque  iis  quibuc  conuenit  de  huiushiodi  ludj.- 
«are  caufis,relinqua  omnem.  *  Non  pofliim  tamen  quin  ad- 
ducam,  quae  illuftribus  Germjniae  penbnis  in  hac  re  fenten- 
liae  haereanc  Huc  enim  iacit  Berti^  Carb  ■znMetUedmg 
fiHirim  dfiuSim  wtgrn  der  w  feinem  tfimi  ^nier  Hertat 
•lCbriftiait  zm-  MeckJenMr^  Scbwerin  v^gemmmener  !Ebefiheid-  IM 
mderer  Vermilimg^  mit  def  Duchefi  3e  Cbatilia,  ***  i)i  enini 
;  ■    :  .:,,..    .  ■.    "  ■  .  .haecoe 

*  «rgumenM, qiueab  Ttnque  patte  jffimintur,  adJucit.'! o.' fVd.  MOb.' 

T    •-.  a  HEKOEK /)■/«»  «/.<»«»Wijf.  J4.  Tqq.  Caetcnim,  quod  not 

■    imtxrii  principis  non  lit  tisiffita  praeter  ichobnivm  adoodum 

detendunt  i^Ti^EETt  ab  EHKBHiacHi  P.I.^.i9.dmei;.Cap.VII. 

f  Xmrqq.  Ile  LTBOLrP  ilr  <K'r./tlMKtf«»>>S<|>i'>«>t.  M.T.II. 

■'  P-I74.'       ■        ■  ■' ..  ...  .., 

*'i.'txia  OrmififieUMpUJiiireermtiiretrntifitim 

"...  .Goot^lc 


iuxit^i<mem  •werdfH^.Jkyitn  Vfrhe^eitdlich  mtht  amnajfmi  als  4e- 
pen  iiker  Furftl.  ferjmen  prepria  audoritate  zu  iudiciren ,  gar_  nicl^ 
atffiehet;  md  -wrra  unftfs  Bruders  thd.  felhfl  ihrert  Dienem'u^ 
ynterihanen  uber  fidi  undDero  Gemablitty  froprio  iure  zu  iUiScireti 
fuchtfefiatten;  •aem  er  aber  dehgatam  iuris£3imm  praetrtt£rt,/$ 
itatt  Mgfelhevou  niemottd  anders  als-vottunfirin  Brudtr  fe^.^  taai^ 
fuampane  dekgirtt  feyrt.  tft  demiaeh  feine  IM.  inpt^naiat^ 
wdexgeta^m,sMaalwm.tam.di!Uiaturjjiuamdfi9ganfP*'o  htdiet  i^ 
halteHy  iuxta  vulgatam  regulam  ;  qm^  quis  ^ejr  oiaimfMis  ,.  spfif<~ 
affe  patatur.  Wenn  aher  Sk  lid.  in  ihrer  eigenen  Sache  nicetltid)^ 
urfiynkimteti^-aij-virJcheiwiederdieNattirJei^ftreitet,  aucb 
'd/h0-  der  Gemahlin  Furftl,  ?erfin,  iserm  tUefelhe  fcbon  a  tertio  helott* 
'f/et^  v>'dre,  keine  iurisdiSion  geisabt\  aifi  diefelbe  tn  propria  caufa  thr 
vte^weniget  amn^sen  kiffmimifi  ■v^ttd  riothoeilSg  f^enmUfien,  dafi 
'Se^^-lMl iurisdMiMem  £e^^  fethftm^nicht  gehet*.,  mutern  nicm 
eiitfirageH-ltlfmmij'  oder  iw  hekendtf  Regvi  miijfa  J&brutji  leidae: 
^ifufid  ttemo  flus'  luris  qum  ipfi  heAet  m  aiium  transjerre  foj^ 
rauSopoft:  Vmd Jert  Fall  fffitzt.  dafi  Se.  IM.  iurisSaiottemCan^ 
^friMAHetHei^^ica^imJi)lidum  ^habt  b'Atten.a}lermafsenatt' 
Jiere.ffra^Birvftde  Eur0en.uudS0ttdeaes^eiehs  hahettifi  b^attenfte 


jimmi^  £^eihrifi;propria  ea^a  ^ontrapropriam  coniugem  nicbt  exer- 
0ren  Hnneii..  Denn  es  erftreckt  fich  Se  iurisdiSio  nicbt  vieJteraU 
'aufiSe  Vncerthaoen  unter  deren  Znhl  aber  dic  (jemahlin  nicht  ge- 
'eehdret.  Gleicbwiedemnach  nichtjhlget,  princeps  habet  iurisdi- 
ttionem  tiailcm,  cmo  etiam  iripropria  caufe  contra  propriam 
"ifeottiu^em  'hsbet :  &  folgct  aiieb  mit  nichten ; j)rinceps  A* 
^fhnali  confeflionishabct  iorlsdiaionem  erefemfticam,:*!^©  • 
"Ctiaiii  hi  prbpf iat  caufa  contra  prbpriam  coniugcm  ex^c^ 
^teft.  fefem/olget  nicht :  Princeps  Auguftanae  conjfeffionis 
poceft  confhc^eiT  confiftorrcim  in  caufis  macrimonialibus  AA^. 
^icorum,  ergo  etiam  in  propria  caufa,  quam  cum  conii^ 
.^fibpCfc  .proi.  jubittt  .^iOpfiftorium    fprmare.  pptefl;,,  .mn 


, ^  j)*r  ,in  parem  pon  haliet .  Jrhjperium; 

■liicra  ^ili  -iorisdiunne   n  aeque  ^  iuB  dicere 

^  -■     ^  ■'■•  ■*■•         u  debct 


4^  C^  Wl.Iief>^'  i—r'"!' 

3ebet  neqae  vx6ri,  it  neqnts  in  ftncauQ  iifdioervel  insiU 
iajcat.  Si  ius  xutein  dicere  non-dcbet,  mto  nee  indicem  da- 
xe,  com  inrisdiaio  fit  etiam  iudicis  dahgt  Ilceiifla.'  raro' 
■^t^m  ifiRabtens,  dafs  etiam  infor6aUalcoitipetent€,'iu3exJur 
'jbeSns  metmttdeh  wieaer  feinen  WiUen  Kihoie  aiifgednmgea  wer^ 
ffttL. ,  Wetm  deva  die  dottuflici,  ttttd  ftir^  aUe  dieiemgen,  mHttis  ah 
aiutrfttiarte ititfetrari fctefi ,  in den  Reciteti  praftifieSis g(bd- 
itettxtierden!  ttnd^aber  ate  die  vm.ititfers  £rttder./  Lbd-~etiiiM/iJici 
iefttlhe Ricbter  ibre  Diener gebeinide  undimdee*  BMtiemi  Hk 
ierttMen  temfen  &c.     .  "  ^ 

:  •  $.    XXHT;   ■" 

Si  veropincipi&vxoreiosnon  eft  fobditJi,  ius  quoqu^ 
quod  marito  in  vzorem  competir,  non  aliud  eritj.qU^m  qnoa 
mtuiae.  leg^  insffito  concedunt.  Hinc  omnis  in  'vxorem  i^ 
lulhis  potefl?8  mariti  in  ipre  ^quae  ad  liberormia  proere^ 
«ian^,  ddncationemniutuuiiiqueadiucoripm^witi  exf- 
-^endi,  conliftit  eique  nec  faerile  nec  cinile  tribui  poteft  impe- 
riom.  Nec  eft,  quod  putes,magnum  et  prine^  et  reipuWi- . 
cae  exinde  imminere  periculDm,  (i  Vxor  jn  niariti  ttiWleiwitfts 
-  Iritbrioin  libertate  viueitt  naturali,  (atisenimiiifliSSSpeem»- 
xiti  Tunt  vircs  ad  quascunque  yxt>ris  Tnach/natiortes;  pfbptl^ 
iandas;  Finge  tibi  vxorem  turbas  in  republica  «fdtariteni, 
iioftilia  in  rqnpublicam  et  maritum  cpnl3ia  agian^ei^  marilli 
Ar^tae  iniidiantem,de  perdenda  maritt  lalute  cagit^cm,  adii- 
4er!iwem,  homicidam  tcu  quaecqnque  .fceleia  in^nyjritum  'et 
feiDpublicam  ucercentem,  tuiic  Vxpr  degenerabiLigjltofteifl 
*t  marito  liberumerit,  illani  quihusauique  rcmedife  \^>oerceft 
violentis.  Hinc  vxor  principisiadulterans  non  quidem  a  id- 
dMomariti  conftituto-condemnaifietpuniri,.*  aitoblaelid- 

-  ■',  ■ "  ,."■'-■     •  ■■    '■'."■.'.    ';'    ■  ■;  ;■,;■':■  ■"»'■  ^ 

..  •'fiSY^vx  vtor  coram  confti/uto  iudtdo.  dec  acaf^.  l£^  'cptidcn)^ 
'       li  aat  ftli  pocna  diditari  poflit,  nlluloiiiious  laiiieil.ourikM  ^.ptelli' 
betui<«CmliintieiAculillotii)llitfii;^SCrc,c(.pndcDt«r.i&it,j6iion||tJ^ 
i.  :. IbrlaD  irato  coalilio  fid  »  alionun  icatcatia  pcoccdifa 


tkvxvrm»  •  ■  441 

nes  peradukeriurn  marito  iflacas  v^riis  m^dis,  profcnptlbh^ 
inoatYtaiacione,  imo  (i  circmriftantiae  fuadeanCiCapite  crancari  - 
poceric  Eadem  qdoque  loctmi  invenient,  (i  vxor  prtoain 
maricnm  capiat  conlilia,  quo  cafu  fuaeec  r.eipublicae  latnci, 
confolererrufficiunc  remedia,  etiam  cnra.VxorJs  inteitieaone 
G  alia  non  marito  iura  re£lae  lion  denegant  rad<HUsi  =; 

$.  :pav.    . 

Qupd  ad  Germantae  attiaet  principes,  Slis  quidon  cid^ 
lem  in  vxores  potefhcem  necadicribere-necdenegare  cupio^-  ' 
ail  tameh,  quoad  adiilceria,  aliasque  flni  macrimonii  coitcrarias 
vxoris  a^mes,  non  dubito ,  vxores  principum  cacholicOrum 
fionmarid  imp^o,  fed  ecclf^afticis  poncificum  iudiciis  fub- 
"  pflc.  -Alia  verp  jratio  eft  priocipum  ?  qui  proteQanciatti  cffo- 
ficencur  d(^m^.  Hi  eaim  in  cai^  matrimonii  vinauum 
ipe£tantibu5,  imparatorem,  qui  ex  (uae  reii^pra's  principiis  de  ' 
huiusmodi  cauus  nec  c^^ofcere  nec  iudicare  poceft,  iUdicem 
non  s^ofcunc^  iiec  alium  iudicon  haboic  confticutum;  * 
idepque.quoad  capfas  macrimonii  vjnculum  concementes  in 
Hiaw  viuuat  racur^i  **  Hinc  licet  vsor,  quae  ciuili  non  fubcB: 
fmpprwmartE^coramdusjCM^itoioiQmatrimoQiicaufis,  nifi 

'  in 

-  *  Shii  qaideta ,  qui  puuKtT  flanmm  oofa*  smrimoaMlei  1«  in  cotnidit 
cfli  cUrimendpit  autootnaiuaiquodam  iudicio^conftituendoadhuc^com* 
miiccndis.    AH  oondum  exempia  proftanr,  tjuae  probcntv  de  re  ad  Tio- 

'      culutix  mfttrimonii  perti^KtitibUi  in  comitiis  inipeHi  cflc  aiftumf  «t  iudi- 
.     .'      'ctiw^  adquod  htfitilttioA^tAau^runi  dectlis  peninaat)  noaduiQconfti- 
tutum«ft  ac  fiMriCMi  ounquam  con^nKtur. 

.**  Indc ftcimm- cuni  leivnitio,  qtii.fiib  nomiiKTUftjTHEsiY  inv.dt  ^ 
lure  niprcmatus     Cap.  XXVIII.   iu  Bn,  itadtflerit:  Demque,<fiio4,vt 

i'     fiipr^  ■  menKiTUuS  trintipts  fitltim  protefiMnttt  niitlitm  in  m/arimoniali. 

perfiHM  prinfipum fiHt  tiberjie,  ideeque  in  iiif  qu^emtre  perfon^tid  /im/, 
^niis  tjtmMtrimmi  pbUg^iitttiHhi  tt^(9Mfiitmtidt  vJHctm  cwfiriBgi 

■   ■'^"''    ^--'  '      '    ■■    '       ,       ';  ■;..:■:■-';.   -  ■  '  .' : 

Sttuiiiid.''FruiLHerm,f.n.  Kkk      . 


44*  Ctf,  yin.Dtfiti^u  nunnR 

ia  iltnd  ip(a  compremiferit,  conuenir!  nen  poQSf,  piuaiem 
tamen,  maritum  nuiusmodi  caufas  fiio  diiudicandas  coaGQo- 
rio  poiie  committcre.  Sunt  enim  quoad  cauGs,  matnmonii 
vincdumconcementcSiGcrmaniaeprincipesAnguilanaecaa- 
feffionis  in  (hninaturali,  et  Dco  (blumruacque  conicientiae 
de  Hiis  radonem  reddere  tenentura£iionibu5,  ideoque  propria 
auSoritate  fine  decrcto  confillorii  fibi  ipfis,  quod  lequantur, 
ius  dioere,  imoabsque  confiftorii  decreto  ab  vxorcie  pofliint 
f  eparare.  Aft  pmdentiac  (uadet  ratio,  ne  mariti  in  retam  ardoa, 
vbi  plerumque  ira  ct  praeiudiciis  animus  cft  repletus,  fibi 
ipfis  fint  iiidices,  ied- podus  prudentiorum  religioforumque 
hominum  iudicio  fuam  committant  cau&n.  Inde  quoque 
omnia  diuortiorum  ezempla  inter  pFotcdantcs  Germaniae 
principes exihintia  iatisprobant, ilios nanquam iibi ipfis pro- 
ptia  auioritatc  ius  dixifle,  led  rcmper  decreto  confitlorii  cu. 
insdam  vbtifle',  idquc  non  quidem  ex  perieSa  <ed  potins  pie- 
tatis  obligatione.  Non  enim  -  decreta  confifhiriorum  in  axt- 
lis  iui  pnncipis  ceadionem  inierunt,  quippe  quae  non  mims 
oblffiant,  qnam  confilia.  Cum  igitnr  principes  A.  C  Kas 
conraloriis  non  at  necfeflitatis,fed  cx  pietads  potius  et  huma: 
nitatis  rationibiis  iuas  matrimonii  committant  cauias,  ieqne  fi 
iiifiicicntcs  halxant  rationes  propria  au^ritate  ab  vxore  poi^ 
ioit  (eparare,  plane  non  opus  cflet,  vt  vxor  !n  matriiQonii  cau- 
iis,quas  maritus  (uo  commifit  confiilorio,  (unui  citetur  ibique 
lin  aadiatur  defenfione,  quippe  quod  marinis  ex  (bla  iacit  hu. 
manitate.  Hinc  ponas  vxcarem  principiB  eius  (iibditam  noa 
'  «fle,  ponas  illam  in  matrimonii  eaufis  ad  mariti  vocatam  coo- 
(illorium  non  conipaiere,mhilominns  in  caufa  procedi  ct(ed- 
tentia  fcrri  potcil,  dnm  ^oqpe  fine  hac  (ententia  maritu^ 
dimunodo  in  coniocntia  tunu  ut,  ab  vxore  (^pai^  (e  pocuib 

§.   XXV.  ^  .• 

H^  vt  eo  iDBlins  pateant,  illulliabimlis  re^xiiiib  fioil- 


■  m  vxfremr  40  . 

fltcis  iuridicae  et  dieologicae  lenenliSt  quod  noblli  cuJdam  io^ 
medhi»permktk,absquepraeuio  conniiorii  decreco  «b  vxbre 
diuertenai:     Qirae  eo  magis  inter  princfpes  locuhi  inuenienti  ' 
Verba  haec  {unit :  *  '     ' 

'  Jst  em  gevjijfer-vormbmer  unmittelharerHeicb^^CauMliermScbmS' 
f  ien^  Evavgeiifcb-Ltaherifiher  ReJigien,  vmfeincm  refermirten  Herm 
^^trmwuf^  •weicber  eine  Caibolifcbe  Frau  gebabt,  hereits  vor2j,Jabr4n^ 
uni^^^^jv^  W«*  latrfemef  AlUis^  meder  feinen  md  feiner  danu^ 
iin  mch  p^Jjbm-gewefinen.Fraa  Mutterf  auch  ge/ammter  Hocb^ 
g}ielicben  Freund/aiafft  t  ibren  Wilien  ^  binterlifiiger  Weife»  ttndmif  , 
.recht  befckioeriichen  Vmfi'knden^  induciret  und  gez-wungen  ■wordeni 
dafier  ein  R&mifcb  .^tholifchei  Fr'duleinbeyrotben  rnii^nj  In  tueU 
sber  Ehe  er  zwar  f.  Siihn^  undetlicbe  Tochter  mit  ihr  erzet^et;  dar- 
ienehen  aher,  loeii  er  mf  vtelet  ^^aihJieUen  und  Zttfprechen  d^ev 

'  HerrenCdthoUcorumt  feine  SieligiQn  mcbt  verSndem  w/lent  undfia ' 
die  Frau  Gemablin^  aljb\aus  engemafitem  Hafs  wieder  die  Lttthera*- 

.  nery  eine  grojfi  Auerfion  gegen  ibn  fpiiren  UffeUy  fitb  auchjhnffen 
febr  itnai^'andig  und  wieaenv/irtig  gegen  ihn  erivie/en ,  bat  er  viel 
febmertzUch^e  VexMchtm^  tmd  Venh-tefiHcbkeiten  von  ihry  und  ihren- 
zur  So/mfih-Cathaii/ibea  Religion  mit  efizogeneh  Techtern^  zu  erduU 
dengehabt.  Nicbts  defioweniger  bat  er  das  Befie^^fici  h^ehett 
lafsen^fein  fchviebres  Creutz  iederzeit  mit  Geduld  ertragen^  'undgei 
b^tjts  'wiirdefich  Ste  Sacbe  etirn  noch  hefier geben,odtr doeb  -zm  air* 
ienigen  extrewitaet  nicbt  komment  toie  et  endlu^b  gefcbehen-  Bt  ifi 
aber  einige  lahr  .kero  der  Frau  QemahUn  Verhtterung  gegen  diefen 
^rm  Ehe-Herrn  Jh  bocb  g^iegen,  dafi  Jie  vor  nurvnebro  tS.  lahren^ 
und-was  driiber^tft^angeTangen,  wme  ohne  Vrfkch  das  debitum  rcn- 
iugttle  zu  ver/ifgeni  undob  erfie  vjobl  darujiier  zur  Gehiibr  zu  ver- 
mHgen  ficl}  Hffters  angelegenjevn  Ia/s'en,fe  ifi  docbfolches  von  ihreri 
barten  ^nn  keines  iseges  zu  eroalten  gennefin ,  fimdem  vielmebr  mii 
ibr  noch  toeiter  dabm  gediehen,  dafi  fie  ihm  zttm  andernmahlj  viie^- 
%iiohl  durch  Gottes  Genade,  obne  vSUigen  BffeB^  icurckUch  Gf0  hey- 
hringeny  und  viele  der  Zauherey  verddchtige  Sachen ,  von  Stroh ,  Fe^- 
4em,  Faden,  Haaren,  NadeJn,  Gebeinen,  una  ttndem  ganfz  unerkannt~ 
6cben  fehfttmen  Materien,  unter  denen^  ThHrett,  m  die  Gem^er, 

Kkk  a  Betteri    . 

■  *  Hcat  apud  LTHCXBK  Re^  T.  L  n.  14.  p.  ijg. 

nanzedbyGoOt^IC 


444.  Cap.VHl^Skptte0*t9tMrit»U 

■  BmimmdJhkheOerth^iimiArrerg^yfitzint^SegnfiMm 

md  mupeny  Graitz-weifie  legen^  auch  einmabf  fnfibkieh  nmerfa- 
ne  Speipt  tbun  laften,  ader pelherg^tbanbati  MUesyi.dem  Btde  dsfi 
ihnjein  Leben  verkjirtzti  Mer  .er  zum  loenigfien  um  feine  MaBnbeii 
gebracht  vierden  vtochte  ^  geftalten  fie  ah  er  ibrfokoes  vorgebalteny 
dari^er  erblaft  f-  mui  defien  mcbt  in  Abrede  feyn  kifmen  y  fondem 
^atttz gexittert  und (iiU gefchtoiegen.  Endlicbinanno  1692.  batfeiit 
^Uwefinbeit  ibres  Ebe-Herm  y  dujfen  Adel.  Hapfi  gitten  Uneiffjp»- 
tiirett  vteU  ftiner  Beften  me^iiien  ■  n'dchtScber  WeUe  in  dtn  CdnnM^ 
fchen  Pfatr-Hof  dafe^ft  tragen,  ututvin  dar  •weiter  z!n  derun  Ibr^ 
gen  tvegbringen  und  verpartieren  lafsen^der  intentien  ihn  mit  derZnt 
mantz  itnd  gar  zu  v^lafsen:  wte  dmm  endUcb  auch  erfilgety  indeme 
fie  em  JSten  Aprilis  vertgen  i^s-  lahres,  als  er  ^  einem  Hccb-  iurfti. 
Hofi  zutbun  gehabty  ohne  defsen  WiQen  mtd  Willen,Jammt  ibren 
*J1>cbtem  zjt  torem  Herm  Britder,  nicht  toeit  davou  fich  begeben,  und 

■  ifmte  zu  unterfchiediichen  mahkn  entBieten  iaffen^  -aias  Geftait  fie 
mit/irftermehr  zu  ibm  zu  kommen  veriaagte,  tina  erjtcb  anderaertt 
fierbeyrathen  ksmte^  roohin  er  •mtite^fie  begebrte  ihm  nichtsJn  den 
Weg  z»  legen^fie  •wiifie  toobl  dafiers  tbun  iSmie  und  dSfffei  I0  ^ 
hat  es  dwbey  noch.nicht  bewenden  iafseri^  Jmdim  bitjrfitor  wenig 
^danathen  £ejet  ibret  Ehe-Herm  JCffchin,  in  ein  henacbbartes,  Dorff 
irfidert»  ttndibr  zugemuibet»  dafsfie  ibm  ebetfaUs  Gifftuuterfein 
Men tbunfiUei  looriey  unberiibret  nicbt zuiafiatydajsfie  £e gantza 
Zeit  ihres  Eheftandes,  die  EvangeRfche  Reiigion  fafi  tig^gamz  «»• 
lefdentiich  gefchHndet  und  geiiflert  babCy  nnd  thre  Tfcbter  ehenfaSs 
iarzM  veruitet  und  migefpbret,  a  ucb  dkfchm'ih&chften  Uedet  vsieder 
die  Lutberijibe  ReUgionfingen  i^en.  Gieicbmefie  eher,fi>khem  aliett 
mcb,  die  ibrem  Ebe-Hermjchuidigt  P0cbty  Ebre,  lith  und  1ivu,in 
vielerley  WegeJ}indattg^fetzt.^fonderUcb  aher  durchdie  ptaeJraSmn 
denegittionem  debiti  coniugalts,  per  infidias  vitae  ac  viriiitati  eius 
firuSaSf  etfiiijerutam  demum  abhincfet^uianmim  malitiofam  defer' 
/imem,  gantz  mdgargebtocben,fohat  ihr  Ebe~Herr  ficb  bereits  im 
vorigem  lahr,  bey  dem  Wohl-Ebrwiirdigen  Mrnifterio  zu  Vbn,  injw' 
miren  laffen,  eb  er  nichtjeine  ■mblbej^u^e  Vrfacben  babeft  mS(btey  ^ 
^stizliebe.  Ebefcbetdung  van ihr  zuJuSfn-da  er  denn  ein  rejhmjimt 
tfiaffirmatimm.  erbalten.  Nacbdem  iet&cb  der  Uerr  von  N.  m  tetzt 
trmeidten  refpeufo,  aucb  tid  tentandam  remciUetionem  et  iuSafm 

mmpt' 


ffmpmBtjmttmt vtrinfJSitviBrtUt^  tr auch wimfihf»  m^effy  'wfi/,. 
$tm  ^lfr  fi^  taglitMhiKhen.VrfMben  valknyayoka^l^Mittgl 
3wr  rjtcenditatim^  'ah^ebrp  gnOfJht,  urid  tuch  '$Jckt  ifi.y.da^  in  dem 
ffeiLRotnifcbert  Reieh,  ein  fokh  aUerhochfiet  vtatxhmnisl  Gericbt  ' 
ztt  jSnden  jeyn  macbfff  dabeyjin  purer£yangeli/cber7teichs  Cava^et; 
einer  er^tiefltcben  Sententz  in  dere/eitben  Ftill  fiih  zu  getisfien 
i'dtte;  Sintemahi  an  dem  hpcbfl^rtifi.  Reichs-Hofrath  zti  Wien^nacb^. 
demdes  Kayferh  Cammer-Gertckts  zt(  Wetxlar  ittrisxBShn  in  matri, 
moniaUhus  mtvrie  nicht  Jkmiirt.propter  difparitaHem-  Ke/igioms-ri 
tiffK  igntftM  Qub^iictrrttm  frituipiay  dergteichm  wcht  zu  geioatsteni 
mn  Oer  Rtktt  RitttrJibaSi  Danatt  Vtertels  ^Bch^  darunter  diefer 
Cfttalifrgeptlpm ,  «/fr^  t^  ni^ts  xtt  boffen,  ^oeHfie  his  *«f  2.  oder 
j,.  Herrtn  CftaoR^^ufidfi^j^fitfflbtgekeinir  Sfe.&a(he  unterneh* 
ta»  tM  .  •^i&oJt  er  vtn  N:  anfem^s  bey  emer  vtrnebtnen  EvangeS-  •■ 
Jcberi  KefcBs-Stadtyund hfrnach  hey  jeinem  Eoangel.  Hofh-Furflirih^ 
fe  gantz.  angelegerttUch  nathgefuciift,  dap  mm  fine  ge-wijfe  deputoU 
{im  vw  Qnfi^  und  'WeitUdi^  Herm  RHthn-  nkderjeraep  mifchte, 
•aeiebe  tSt  &aebe  unterfttchep»  ttnifie  i^de  Eheieute  darauf,  ■wanm 
fr  gnug/iime.  Vrfachen  darzftfinden  ml>'cbten.etiam  qvoad  vtnculum 
fepariren msdrt*\  aliet tfi  Krafftder  Ommiffiony  fo er  als  ein  tmme-  \ 
Sat  Cavtdiert  d^gieithen  tijji.  vieien  die  Jitperiprtras  territorialis  in 
GHtbem  zugefcbriebtn  tDttrde^  ihneii  dazit  aufgetragen^  tmddenen 
er_0A  tkruntar  Jithtnittiret  ^aben  voOte.  £s  ifi  aher  an  heyden  Or* 
ten»  loegen  der  retzigen  jceniunffuren,  ttnd  tofil  man  mit  denen  Uerm ' 
jCfthpiiquen  ficb  nicht  geme  defimegen  coliidiren  tvoSeh,  Bedenchen 
getragen  •aor^fich  der  Sacbe  zu  tmterzieben^  Detvwegen  erficb 
dtrm  nun  gemiifitget  hefir^ty  das  Mittelzu  ergreiffen,  undfiek  hey 
einer  ttnd  andem  Theohgijcben  ttnd  luriftifcben  Facuit'dt,  -voeiter  iiher 
foigende  Haupt-Fragen  htfermiren,  und  dero  rejponjit  tiarSher  ein~ 
Mtien  zu  iitfen.  =     ■.■■■      -.  .       ,   ' 

/)  offie  tmt  dm  Wohi-Ehra&rdigen  Mimjierio  zn  Uim  da- 
wr  bal(eny  d^ifi  er  der  Herr  vm  N.  attfdie  obeh  anpefubrtey  tbeils 
ih  fd8o  notorioficb  alfa  bejmden^f^  erweiJJiic^  UmfiHiide,  uad, 
iie.er  wib  Uebei^ittfi..hty  feinem  Geimffen  im  Adei.  Ty-auen  und 
Giaubettj-tffahr  zu^jn  verfkbem  /^,  vmfeinerFruu  GeinahBn 
^^mtHebiMfcbeidmJh* 
■  '  Kkk  3  z)  Weil 


8'^' 


'  44<  Caf-  ynJ-  Di  ftt^tu  nuriuR 

2)Wtiliriiir'i&Hmgmaidtalflafi^hiim.:ialHmi 
^Vtier  trr^narium  noeb  iekganm,  aut  tonfromijarittm  ertdiigen 
hHtmeri,  lueb  ateb  iit  das  kunjgfiige  dergUieben  z»  hekstnmett  ge^ 
trauet,  ob  er  iit  JOrqfft  eines  dergleieben  Rfjpor^  ai^  deit  erften 
Ptmet,  wam  es  atidtrft  dem  Ulimfiben ,  'wie  er  goMtzUcb-  verh^e, " 
gieicb  ausfaBenfiBte,  mddem  erjlci  ebenfaSt,  fer  inodiim  Me- 
gationisfeucommiSioms,  fijimttiret  bahen  weilte,  Jkb  obne  var- 
lergebetidefirmak  tmd  gericbtUcbe  giefcteidiiiig  anderwerts  ver- 
teyratben nHget  Da er zianaU  Gtwifintbalbernicbt  vM  ai^er 
der  Ebejrfn%inn,  tmdfiine  Hvte  Qanahlin,  wemfcbm  einEvaih 
gelifiber  iudtxjitb dtr  Saebamtbnten  vnbe,  vor  demjelben  ikrer 
Rfiigim  wegen,  nimmermebr  erfibtinen  oder  fteSen  witrdt,  nnd 
al/obloferpii^s«nmlglieb,  iajt  mtbrgtdacbter  CaaiBtr,  ftt 
viamordinariainvf/eparatiotgehngtnlionnt. 

3)  Gbjkbfeint  fi-au  Ctmabttn  dttitnigen,  nat  ihr  in  Kriffi 
fbrer  mit  einander  babenderpaSorum  dotaiium,  aus'ffiebr  woBlge- 
dacbten  ibres  Ebe-Htrm  GHtbern  pehSrte,  veriuftiggemacbt  bMtt 
mewobl er  nicbt ungtntigt, ibr  uMibreii  Vkbtern nicbtt  defi<fa3t^\ 
iiiger  ditfubJ^tetiiLMittelmverfcbaffen. 

Watin  dam  atfcb  von  tms  mehrgedacbter  CavaUer,,  des  Recb- 
ten  hericbtet  2U  Jeyngehetbeti,  '  Bemnacb  ballen  wir  dtnen  eStt- 
kcben  und  weltUfben  Recbtea  nacb,  tmd  xwar  atifdit  trftt  &^a 
«w  Recbt:.  ,'.'.■ 

Q.VAESTIO   I. 

Dieaeil  dteieiuge  Begebenheiten,  Tmijebtn  erwtbnten  CavaUer 
uml  dejjin  fra»  GemabKn,  fo  infaSo  wabr  ■aifeyn  vtrjkbert 
wird,  nicht  nur  insrefamt  zur  Eheftheidiaf  binlanitieb  s  fon- 
iern  aucb  faft  atk  infondtrbeit  von  filcbem  Natbibvk  feyndj 
'daft  dtren  iedwede  zu  der-  naiuiofa.  deftrtiont  mbl  eexoren,  uad 
dininfilbm,  ««  dir  hSfilicbtn  Jferlafintf,  ein  gleieber  ifea OK 
iimzkchen  Tremuni,  fucb  amad  vtnetaiitt,  unafi  viil  lUt  Baud 
■         ^.  ;  -     -.  -  der&r. 


t^r '.  -  -.  *  -  *  vitotim*:  ■'■::     ">  '447 

Jir&tfflhfihettif^f^tfihrithtn-oxrdeiimi.  btrgUithen  ffyni 
frgefiraSa  demgatiQ  de^ti .comu^alis,  md^Zfiv^rKtHfomehr,  inaem 
dif  Vemvigfrwg,  de.sbidkmg^chi<betyii>eilfifi  die,  Cei^^blinfich  ht- 
firgfii  m^e ,  daff  fie,  mit  e0tem.  imeeu  Hernt  fch^oanger  -^ierdm 
kSnttti,  ■welcberjiiaano  in  der^Lmberifchen  Reiigifm  tviirde  miipn  sf- 

-  xcgm  vierden,  Inglekhen  dafifieihrem  Herrnjfo  vielan  ihr  ge-wt* 
JenyGip.bfyznbringenf  loie  aud>^dafifie  Ihm  die  Mamthat  zu  b^  . 
weimen,  aucb  ibn  tr^zeub^chen  Muteln  an  feiner  QeftmdheitzM 
v^kiirtzf9  gftragbfftt    Ztmahlaher fie  eine.figentliche-formale  df-'  \ 

'  prttM  vorgfioamnfn^da  fie  hereit/'vor  Iahrs'Zfit  ibn  tfnd  fejnHau^  ■ 

^liirfty  und,nebfl  denen.  Fr^ulein  Jo  Catholt^her  Re/igiffn,  davtm 
■    gfgmgeny  .atfch  bifrauf  ibrfm-ilerm  zu  enthietben  iaffen^  dafi  fia 
3!«.  ibm  rnmmer .vqrhnge ^  imd  ihm^eine  andertoeite .  Heyratb  nicht ' 
wbren  .•mllte.    So'mig  derowge^  Herr  von  N.  Ja/cber  Vrfaehen 
wtfg^VonfemtrFrtat  Qfnfob^^n  g^iifT^  iMdii gefd^fden  vxrdfn, 

.:,.'..  r-t,  ,     ■  CLVAES.TIjO  .0. .      ";    .  'J   '    *' 

MiffteindfrtWagefeyttdmr.der  recbtSibfn  J^eynmg^^  ■aobi 
/i.  eine  Bhefcheidungvon  fetjineny  t^elche  einiger  Ohmieit  un* 
$mba%  wennjibon  heyde  einanderdes  Ehfhandes  a«  ertdffm  kemfy^ 
n^i,  Mnerachtet  auch  dejfktrzm  ^^■erhdliche  Vrfof^  vommdm 
'uirenyf^enerdUlacbt  nithr.vor^»iimraiv,  toerdmJtemyJhidfm  dmr* 
Uer  teSiHth  EJfhemttn^  %H'ffiegei^\.wtd: Me  Ohrigkfit  ftlhfi  die 
Ti^fnnting  zu  verfugm  k^.  Vnd  darni  der  Rerr  von  N.fidi  mter 
'etner  On-^licbenOlirigkeiihefindet,  m&m  er  dem  Rficb  obne  Mitttl, 
md  a^-er  md,Jeijfer.Gemab/in  der  Ka^eri,  MMJffiiht  pt^-  Dera 
Jteicbt  i^^-Rath  tmtergfhen.  Die  Ki^Jeri.  iiaisi£3ien  aucb,  na^y 
dsr- hypoibefi- der  Ei^flt^etijchen^  in.denen  sat^  matrimouialihtis^ 
wii  ilh^ihe^itifi^md  kentfdiatmdtme  bat,  und  tBt  Euat^eHct, 
dafi  ein^^6aiMiJc6&  Perjikfich  dem  ikdiciJi^fmo,in  dmen  Ecclc 
fiafiidi  ioeht  enmebenk^niifj  dafur  halten,  .aSerdings  gtgrihtdfty. 
Qinm>hh»iabiiiMiien,Janiar£vangflifcbev»rbandeni  o&rnttr  dtr 
Beiingte  Evftgei^hiftifiich^iey  Sachen,  -aelche  die  Confcienz  «- 
im  EoangeUfcben  hetrejfenywobin  tSe  caif/ae  matrimomaies  aucb 
kiydenenpreteftirendenreferiret^jindziim-aiemgPenfn  caufisftu- 
ieris  md  etcli^aftias,  ■tocicbe  £oram  Cmfiftwns,  alt  der  ftciefia  re- 
fkg^fimatini  9fhr  dkm  iudidt  hisxuaaacben  gebaJten  wtrden,  a» 
,  -  denRaebi 


,^le 


44«  6ip.rm.Otfu4l4Umimai 

iii  Jtmbf-Hif^tittiilir  intm^;  »ich'iliu  fJniii,  gigm  im 
mptrult,  iurck  itn  Rihginu  lHHkn  tMUrthint,  faaml,foiitli 
•todht  tinim  iedtn^  priuatt,  fnuttrtieh  dmin  infnit£vtit  prb^idrt, 
•mder  ihrai  der  Pattbit  Wifftn  Jahm  geztgin  viertttn  iati)  uM  niit 
aUtin  dtr  Cammer  dti  ReKhsJotcht  Ctriehtharhit  in  dennt  niotrimt^ , 
•niatiius  nicht  vertiehen  ifi,  ats  •witcht  Jlch  in  dit-fpiriimilia  irprt^ 
tttetf  dtrtn  fich  das  Cammtr-Giricht,  Ht  Midm  intir,  itnmnOatU, 
nicht  zu  tiiairuthe»  hat..  hitmichfi  auc»  •aas  St  VtrfaSnngdit 
■JtulirfchafftSchm  iurisdiSin  hilriffi,fiilehGttrkht^imtJii  i^tgtt^ 
4tr  dis  Omau  Viirtilsfchfitbfi  dir  niftUthtniurittBaiut  iMl  *».. 
fiigt  achttn,  ditfi  Sacht  nicbt  annehmtn  liird, '  Ftriitr  atgttiei 
f^  frittat  Parthntn  Sitr  dnttn  (atfis  inatrioioniajiitii,  wann  Jiiti 
dtrBch  thrhty  aufdit  ^Jfotutitnem  matrinunii,  edtr  dtfen  Bandtt 
At^htlfung  gi/ihm  viird,~zn  tranfigh-in  nicht  hitiAchtigtti  du(i 
thmfi  •men^dttitnftllimiiiirtltriltichmintliitiialtlniDinttaif 
frmtttsirm  vtrfiattit, 

,.      A  poi.  X-  d..Refiit  inlnt!  yl>l-Abb..Panonnit.ji.  4. 

itma  &  fin.  X. a.  Iriha&Moliiia 'Th^. y.de Wt.'«t 

iur.  difc.  40.  n.  4. 

(hr  mUhnda  dtmititmein  Ptrfint»,ttAht  mfotiAiti  Fitltii  Im- 

itir  MilmBchtn  Ohtighiit  fHug  f^  iiintn,  tHtitit  foynm^i 

iSihtn  Hich  nianetinahj  uneiiatli^i  Ehiltmfth  \>tt^pn,fir. 

tintm  viAt beftttjn  Ge'^t.  CaHfiltoriti^  (derglti^m  tins.ttu ^notbiefi, 

itmptottidrtndmniilaiKhfiriygtgittniliirilSflchxiifii^imi 

.  A^  Autffnidii  tai  trvanmi  wlchtT  Co^^ium  mh  Jidmtii, 

ixfoSo  nd..nif  Bifmlim,dk hms^Xtti  iahtihttltm,  Mt-.Tid  dtr 

fmudrit  Thtilti/aa.dtrOtatiin ^aAmU.fiib^^iaidim tipitt 

Jas  frtdiicintpaAinriiB)uimmmiamfrt'mtgilfHMleil,.l^firr^ 

lardifititiuiffrtchmiiae:  Dmnochindil/alH^Hiui^tiln-mi  ;^ 

M*  Vtnmbinj  da/!  ditjtlit  ntift  ibrtm  Htmi  Btf^GtMaU,  iUtr. 

diiftr  ibrtr Saiit,  caaprmtatirmTixrdt,  nkht^aiJioffmi  ttuliitir 

iBe/is  fHUst,  iKjrii  dtr  d^ermtm  SiBgion,  aufiinm  fi^hm  .ar-. 

,  iiirmn,dimtfichdtr£llmimN.xiivtrtrai)m,wcht/lieintm-»lrilil, 

,  immafm  au^  ibr,  nackdmm  hyfithifiiitr  ihrtr  Riligion,  dit/^^Gt.*, 

•mffenj  Sacht  ititmndta ,  anfer  dtr  £ifchMicitti  InrisMliini,  niifr, 

Bairthtihmg  za  uhrlagi*,  ttmnlig/icisacbAm.  Gtfttk  dmn  «f^, 

diicatifat 


tkrMm*.itieimr^nielfti^A/n  jkmup,iutf  atfMHfirvnf^  picht^ 
U»gfi^^^aerb»  nU|fflK.u«#W  ^c^  ^  von  4t0  ffemtwmN, 
hA&-*kkgmkni€km^4aiitttfi«BH  wrH,  <>h4mjiikmfie  *¥" 
ritwiatp^cafialUi  r4tMmMtim^fffwim  ecwj^iffrim  \ii»^  i'* 
fiecie-iiertr  nhtfmwnM/MntSl.y^wn  Gikbern  itnd Gehietbfn  zi$Blim*^ 
mg,  miderfokhein  Vlu^  Jfobe-,  Otmfey  aber  wie  ihm  •mUeMicb^ 
nnbi/alcllf  ^ericbtkari^f^b-^i^.^nier  Jeine  VntertbMen  nftrecktt^ 
imdtBmtgkkt  erfeiner  tigitil^.^  oder  vielmebr  feiner  Qericbsr  m^ 
fisiBSiany  7m¥&r«^der^9A9^^ufUVnfchidtiaig4frieik^iauf 
mn^rtiget  mntnhtyJibMSritenntrtifi  ^  fich  in  dergieichen  amte»' 
litfit  tmeraerffen  Mni/i^  HFainM  dtfivaemger  er  umer  diefelhfptitm 
Rvu  GemMitt  mcbt  zkiir«iw»j>  viiedntii  weil  fie  pmsaUeray  un^ 
JimdtrGcb.rtay  uminuitt^ifi^^Vtmtotheafeynv^s  in^emnur.tfi» 
'  ■mebntt  dt^m.GemaiiikL^'(SiNr.Jirm&  iurisdidioif_:^fiebenf  nicht 
f^ulSgyfindem  gteicb  Jh  ■weht  obite  Mittei  unter  dem  Reicb,  eii  erj 
ficb  befiMet.  Dabero  defgleieben  delegatitn  mit  Befiand  nidit  z» 
\erfiigM.    Dmnoch  at&:tmd  vxil  in  einem  Fali.  da  aufd»  Wtit 

feibfi.i       '  ' 


iheinBithttrzuariangtntAilredr^ter  Theii,  im  fiibfi^dergefiaU 
■Beebt  ZM,  nebmen  mufMJBtv&Jchtffen  iefitgtf  toie  ibme  feine  Vemua^ 
imdGei^tn^minn iem^pgiryndet.miid  ^Jis  dariey  getr^etm^ 
katit  inHaadgieiet:ilnme^  ^tstm  tr  mmfo  'loohlin  der.Sacb  Bor 
wrmeil-imd Eriif&gui^yfinnm  Mgeiien  B*dii^iceni  alt  vie^ebr  mh- 
■ "  Vrt-  Uwe ^Eeiemn^  Foige  '  '" 


Ufrthey^cher  Letue  ^SKkemtir^  Foige  ieifiet,  und  den^elhen  i  ^ 
%et.  We'd  ibme  •weder  S^^  noch  die  gefmdr  Vernunft  aufitie^j 
nh^ynKochi.,  defm  m.^dt.ii)tMang^^  finet  RichPii  .fnderfi  nicbt 
entbrecben  kan,  und  ibme  doch  unertr'Aglich,  undfeinem  Leben  A^^nK- 
cbigftde  auchjeinem  Geioiffen  und  Seeiigieeit  gff&hrticb  ifi,  auffi^ 
xu  bebalten,  tmd  dal^Aer  pch  zu  GrwidriebMir^uJ^an.  -Jndi^Jim 
Fali  aier  der^Oeimgen  iurisdiffion  des  KSyffrtichen  Reicbs-Hoff^-Ratbe, 
Jo  der  ^«7  von.-N,  m  irftermen  haben  mHfbte,  defien  Frau  GemabRn^ 
ttis  'welche  nach^jienenyrincipiis-pQntificiltltSe  ept/copaiem  iuritdiSia* 
.  nem  aliein  zu  erbennen  haty  und^  Kgyferlicben  Mmefiaetjidcbf 
mcht  zufcbreiiet,  epmas  zM  defttiren.l^icbt  ieni&cbt^et:  nocb  aucb 
die  Catboiijcbe  afiefioresy  eine  ztoijcben  Catbolifchen  Verfonen,  iey 
■4kr<fdfrmmrtknkfirktigeEhe^cWt  bnitrai  m^dif  Scbeidung, 

.Sfm^ilur.Frud.Hmw,F:ii LU  - 


4)»:  Cif.  Vm.  Dffnd^iifmnttB 

mmtnun  «lEnAK,  mJJibtn  Jipfillt^aiiimifrladHjUdit  mm 
—     ~-  ■     ■  ■   -^fikiritiMm 


£m<iiiflirgiirliiklltishlmtcArilKb(^4 
Bf<ilgimimimlaimtitfitiibMtmvurd.-<  SiifiiiTHtrrwMil., 
nib  PrSftn^  fmKr  ciriftliche»  Giatfnit ,  •imi  tuftsmtamiun  Br/n 
fiatttMrttr,iirGMlie)it»Cti0-mliWtMiebtnKlditrg/Uirltr. 
lenttyVtnmlltlfi  4irt  gegrHiultrtieGiMulHtnjf  (vtiltin  ttichttrfi 
fr  tinen  iltrgttuhtn  Ftttigebait.,  gnderer-gefislr  nicbt  gefirecbtn  M- 
ttn  ■nardt:  md  tneb  bebe  Prrfineirdk  kSn  Oericity  dem  te:  mnrv 
ioerfen  in  ier  Welt  haitn.,  fich  tinttJblebln-Spmcbi  mii  Eifitzmigy 
-axt  ihrtr  m  Pemtn^t  md  Gtwi^'lltlthigtir  Vtr^diene»  itdimtn 
Mt^)  «bnttinige  delegalien,  tH  ieilctr  nkbt  tinSc^  varaKi' 
ihne  verfiigttfiihni^itny  nlt  ditnicbtntlhig,  ligritm  Sibfy^ierand 
tf^ten/  VM  offimrehnterfiiner  Genmhliirfieb  hfaeef^emf  wtd  dtm 
Bmdmiehfai  nm  derfilim  arygfatfer  fcdfrtngg;  widifibm 
fiddmfieb  midenaent  chtifllieb  2»  vtrbeyrtilleit  tnitnMum. 

TCndBcb  tad  enf  dit  dritie  B^tgt  ffncbtm'mmrStdt.  WtH , 
M-i  St  FriiuGimalAiibremBit-Nimediim^tltymtir^dittii- 
.  fim  Ftagt  gemeldet,  iegeenet,  unidta^eKmtii  BhMr  t/kht  if 
tmrlich  vimeieertJiviAlmeHHiirftiniibin^idirmiAiiMlimm^ 
■btil,  w  miiglich,  zm  ienibmemglwnbiili,.mmd.garvm  ihm  ji$bK  Affiv 
■Bcbntggeimdet.tnebiimedltiitlicbrlrtmmndVtrUmdBahil 
■glmiBcbmfgefigeti  St  htt  fie  dtiitnilgmmu^  dirJHtm  im  l^ifii 
•iltr  ptSertmi  ihttlittm  tmt  ibrtf  B»^  Herrn  Gkibemfinfi  gtiSbrtm 
■miirdcjltbverlt^ggeaibtl.  Wikbu^biirdmrcbmiAnrffm 
fiBm.  ■     ,  ■'  ;  .  '1 

'>iu  <L  aCMaT.  K94. 

;  Komiae  ^uUico  Fac  Tlieol.  et  lorid. 

;  ■■■■■,   "$.    XXVI 

MblcnniPefobMrQlC)  <}tio  Joi?  vxoi^miprinoipis  oeo> 
'feas.    Vh  pwm  Q  &bdi(onini.  oenfebieur  nunKro,  kgibus 


-MfAl-fiMbsinlita^jaMk^ta^ltAaaiBM^riiaiqaMjfitKnR  . 
yeciifiliii»-hipfcainii««>ii  mMiii'  cttnHcBigaec  debec  iaaM 
pmffitmnanfiiiflmm  imiM  ViHnntpeteft  iaiKiieftiri,  iwo— 
iMiorinQiidiMBiiiaitlll,  9i]Biiirciii^  fiihdidtiiiii  pa  jiiiiiiin 
gtaberot  ciiafedina&jptiBCOgaQaas.  Si  rero  nor  iiibdii!| 
^on^eft,  illias  afiiaaesiotisdiindicandae  etuntl^'buinsKoraiH 
hiai,^  neoSbaiOBm  i^fimnltiabebic,  tt  in  uliperio  fi:  Gi 
;miWtlnfit'mli'iiHiria('jn"frii"'I*  fiib^  nancoi,  pni  coa» 
■Imaiibntwai&a..-  ry-  ■.■:,  m  ■-,  ^  i  •■■..■  .-r 

•■■  'bHeHm  nioltictam  «adae-eicnkiinero  aefinmafflm  aeref 
^lHWOj  varii  oltniano  «rafltiqBat  Jacisdoeenc,  Geimanisn 
p««ca[>ei-lui)«aiffia»«litfet"m«6t!ti»i  4n  vxo(«3  eitereiiiiK,  tt 
i)M^cixeik^>«a'iWOaBi!iM^  'CWilHnRndum  pltis  valeaMS 
^Mt^aUol^^^Ih^iHtHnc^^neilfigifficiiraargaBieneajet^uibat 
jNi<)eip1  cuffl  q^9nn<VeTitacis  tp^eie  in  vxocem  Vindicare  iih: 
lHBrliinincierec.  '-Sed ^QonloAKnnqiie lic,  variicamenierlini 
caiuB,  qtiibastimnino^napi  in  vxorem  imperiua  hoA  poi 
cericdoi^ri.  Frimo  li  -MRir  iiiediance  tiaSo  ciaile  marici 
«liDnit3^itiimn,<dlfii1d«/ff^lMHiinMifi  Mtt^itt1«t{^  feu 
^)&pa8ii*i  ^Meit^WaHiiM  «HaAH  'iiM  tiaitiditieir  dig;ititatemL 
Oefiiqwfi 'cOlirocatetc/vltcirjVi^iiaeiobUcm  dignic^ 
aajuantem^imdeceiec  li^miUis. 

-,::  .   ..,\  ■  •■<  :yMCQl.iMCTA  . '.   : 

'  R  B.  aS^ER-VVIO. 

Ki » .-t  /  ".(oiiT  .AT  .^  .\  .^  .^nip..\  *|u..  ■  •■1  1,-      •  1  •• 

.vi.>  .1.1.«  ■.v-o'v-ll.-i>.-.>S>>  ■'■■-  t-    .1-    '■•r_^.^i'^     . 

IUuftres  non  in  coniugii  lalcim  ec  famiuae  negstnuiapeno 
in  conioges  gaudgitfed  eciam  jp  n^6tB§.qaiBtistom(be. 
Hi  aucem  dpplidJinnt  feeneif!i.;^ydK^es  et.iWPsi^es, 

.M-.7.l»U*l.-.'    .................vT.^.,..'lK)n 

C.oo''^le 


•oDJrificSMiikpaideMb',  vttfttaEipM  cieotaii&ifi^ 

amaa,  qai  jn  ncrimtio  viiinilisv  ifaqae  aki|ntia.'caoinRi$ 
qaae.dimiio, naanecx OoitMuniia^ ,fimt  fbb  fcipiKt  FiAi 
gBOoit  ilhid  low  ■oi>iHv^'*M«ia  etam  GjnnaoDcndaai 
liatane  Iqgibus  dicit  efle  iniinicaiB,  quae  viis jpnidendaBi, 
■iobur,  animi  magnicudincm,  impeiandi  viio.dMit,  Anniaiis 
admiil;  dkihsi,  (mod  dhana^le:^  qoo  mbdoiSeipaUiaBi^ 
Kd  edam  familiae,  dominatura  enpuerit,.Bii)>rd^eits  ftBBK^ 
nas  ilib  virorum  Imperium  liifiiecalL  Sequicnr  pvffsn- 
I^RFivs  **  \a  foit>ea<:  ly^  rnineH  ift-ntnr^ tfd^iam 
tflfa,  «w  ninu  ntM-  mm  frcfrit  di^m.lvifnvftf^ifthfif' 
ffam  fefi  bmd  fiuifm  ■m^^-dtlbvmt.mivtmifKH.ft.fmi- 
ffti^  tt/aietiit,  mm  ifgit  4Kwi  inferiwi  iiiPriiic^  «><<w»  ('■ 
•Ma  ftrji  txtiMwt.  Hinc  d«  QfUj  tatiit,  .nA£MK;  *^ 
viri  in  vxores,Juiai  in  tih«r«s,vitte,  necii^  hiaMu  f^tefiattm 
Apud  Gemums  poena  adukerii  vzoiuta  manos  crat  p» 
miffiu  **♦*.-  ■'...■■, 

Aeunerqni  hoc  Ine  qanfalceiura  aaitiflinlii  -Ms 
iHlcoXA  v»  HESTiYa<t  »i>  4*  ^  'K  1oqDitar:-a*i  tMWv 
fiheri^PriiK^iim,  aut  Qmiium  Jiferieritiaem  nentiarfiapeat, 
iatiitaie  mtem  in  regiene  JiiMitim  fteiu,  ntn  int^gitjtr,  tm 
rationefiitexemti.  .&ine,in  rtgiis  .vxeres  libetesque  Re^ns 
fiieJTe  neetrinepit./  Maximie  mc  confirmat  illoilris  de  tv- 
«OLVtf 'aufn  ita  Calbk:  Ma^it  imferiiimiiiiiliitr^jl^ 
iimmicmifetere,t<minaisefifentt»tit,.  Siergckgeiinlna,tm 

imtet, 
»  ie  KiftititM  Hi,  II  t,  t^  PL,  Uf4,  ,     ... 
**  nwwtiKHott,  iMr*  ItuitrM  tikt  ITI,  e,l,  f,  Xh  TtWUtTI  it 
.  '   Jtristrtieiuid  iiiiiiu,  m,  la.  e.  IL  f,  wr, «  n.lU,  1,111. 

.'  i.  xxxr.''  ,:      ■  .:-.!:;  -:. -:  ,         ■  / 

.  ;•  iit,  ri.  f  XIX,  ■.':•:  j 

%,•  SutnJMm  Ticitmm  i»  Gemdltit  ei  XIX,    -  '  .    !  .11  ■ 

ideJtifiBimfteniUrHli  f.  n.,  .       ■  ' 

n*Ur.fiemKur.illi^,f,t,.f,Xni.  ,  , 

i:aii7,ib,G00t^lc, 


'  -\  MtnsnvM. 


♦o 

AHtttj  ^mnatunmpre  etiam  ^rmtipeni  vmt  Prind^y  Comtem 
Qmi^-^eiiimif^vtffii^reitfafk  Segjt».ctifiu ^m  Uf^Hica 

^^iKtfin,  ve^ius  tep(iim,9f^it»e^yeh^ _et  riinffiSu  /umna^efi  .•. 
^fiofraada',  quam^c^m  imperio  mdtrimtitioli  cdt^iiaBre  naa  aevtl 
7rfiferii0ias  mariia/is  ex  iure  diwno  de^t^,  ifermmfi^  rite  imtfiii 
tuantur,  nuUam  video  ahfurditatem ,  fi  n  iBafire*  feemi>iii»f^nttfim 
inonio  itm&ae,  confiteantttr  fi  fiAieSas,*  Nam  qnfe  fraeter  itts  i^ 
fariei  Mfufvarim  rertifa,  y^a^  aS-faa^^fertipentt  rnpwfw»  Mlt* 
th4H*itmtegaSamia\extMiiiscttttfii*tim0isblr*Sf^ 

tff/U0UtltMi 

.■■■■:-     -:.;         ■  ■'         $.     m,       ,'     ■  .        '    '".  :     ■ 

Fatiffimnin  iilem  ius  Imp.  in  Augolhm  coinperii,  par-' 
An  nlariedi,  panim  £immi  Ilnpeni  iure.  TeftiKui;  it  endera 
ViMANVs,*  dumitadeeeinit:  IrimfM  tegilmjiktm  efi. 
itlfl^ttimttylmtLeg^filitttMitig^rriiK^stamaijadn» 
iBijmlikpa  minnr,  fiaripfi.litil>im,  addi  potelt :  et  quarum 
^fiint  o^aces;  *»  didt  de  eo  schiltervs:*,*  Etfi 
9mf0rki,fir^timiicmirlKiierf  fatefnetii,  haudtmun^itam 
mi^iirfii^Jmte^.re^titw  ^'e'^''  Vtt^ifi  ''^"/'^"V  f'^ 

g^e^  ^  f.'pgTitiffine4ae^if4ta ,  v/.  tamenJeciaJUhrMialaJtt'  Imfe^ 
ttncirj^ipemiiritt.  SequinksAMVSi,  sTRYCkrv4,%^* 
ftoo.TTi.tE'B  QERHARD  TiTivs:  *iti,*'  it»  fcribeiM: 
1UP  Kmnm  iimiiiiit  priii0it)fid  et  virit  fiMitit  Ua 'efi  iJmhiiei 
tmda,fiihfl  emm' idarito  nm  tam  iualtiipiTateri,  i/tumpoiiiii  ^M 
Ihgiiiiritm,  territariwimitiiufinrimi  DemiM,ima  imw  fiemiiunm 
vharitk^inliiriipriiileniafniiata^veiexp^eittatWieifliemMlii 
fltamiiiiejiieyhfifimiimilli^Mtreiii/cemStuidtirittitta^it^ 
.  HMem.  ..  ■    "-  ■  _    _ 

■Lll  J  f   IV^ 

'.       »l)l.g.i/.ti^..  .'  •_    , 

•    ,      ••  icHii,Ti«»i ,/»/.  M'B>«  »•  *  B'.  JTO  *  »•  ■ 

.   \*t.i.'f.m 

'.'■  fi.*  AK *>■.  6erm.M'l«-'-  «•<•'»•  iefir.Iiiiitip.^.e.t. 

'    ^  f.Hxt.fn.   .'■■  ■      -.     , 

'  k:' »•'. lar. Pun. m. r.i.m.f.u. nixt* iir.iiM.iii.ir' 

*'  f,itt.ni.  -■■-■■■  ■ , 

...  L.O(.i'5le 


41*  '  Cif.Via.OifnllMjUttu6 

3-  IV.-  .  >r-.    ••■•,    .  s 

.  Gedirant lioc 'varia  Scgmn  exoclcia Iii coriiagesliiflti 
'£Si6pi&    In  Hi(loria'anaqua  fingnlan;  Exemplom  occrirtic' 
ia  Herodis  M,  yion  Maiammt,  quam  occidi  fecii;  de  qM^ 
KONARA6  *:  lideiMladMam.tnm«r€aoniofure.gtfitudare-^- 
pefiu,  Jcmm  fium  nriatm  ratirit.      Ifam  Alexai3raet 
JUaiamie  rmu,  jlfmdreitrm,  fi  in  Alexamlrie  anfum  «i 
h^hiidtmib^  leje,  vtmeitfimt  ifftft^atemMe^etti 
grauiter  id  nlermt,  m  a^hdibiis,  Soem  {raefenim,  nm  iwiii^ 
'  -  tm  mmeriim  tmcitatii,  honmem  faiatim  raufie  infiienmt, 
Imtc  tie^i Mandiitatelcfarmp:.    Ssilmtalidiiiitommtai  fint, 
Ueriammefmimmi  iciiitmHiraleifrimae,  tieaeeriftri^ 
fi^mfiam^iiimii^jftfraetaaetiifaktem^xiiit*  illn.ll 
Jiluimimei  iijgemuit,  iid/dkiu^i  tmmkmaHefmnMeenrtti 
fraefi  tiilt,vt  fertdlaretm'  'tM,  ttmgeemtr-mescfeSHr^fii 
'edio,et  adeaminlolentiamviiidicaiidainfaepiliivmieitmretv.:  ft^ 
amorit  vebementia  in^ttim  ilUiu  retatdamt.  ■  Ad  fiatmam,  ver» 
(iis  efl,jiediimfer  iuifndemiam  Jidamdtimiwtl3»tr^'iltfihiffim 
grami  f^p  iVa  jmmaliiertiret.    Sedjpimiiiii  atuafrt  et^lA 
rere  cislippwi  ad^Zthtyfiam' et  odium  exjfimdiihaiur:  ln  dief^ 
yu-er^aeamejl  j0eSiii,  iUa  jium' amnmm  iton  diffmHaxe,' tfji 
morfmiracommutame.    QuodJiadOufarmvi3oreminAtn^ 
fimmififtimifit,4ntomeefpea:iitraeiamiifortmi,fiafimfai'. 
\l^ftihmfferf^mmtlet,    i/unc  rehiu, deiiejhai  reliSi)^ 
ihimimi)iCm^ninJigi^i(ll<ti^^eifttu,ima^^ 
diarereiierjiu.  ■  Mariammeveroquamardenti^heamabatf.g^ai 
ta/laeHit,etJidaillii  fed.amort.fiauEointerdmttimtumeUoseiiifii' 
tabat,  etmatrificjororieiusi^ubilitatemferdeiylifm  obiiciehat. 
Odimforriihf^ifft^^fKWf-  ■^.><^«'>dilmi)reiimreibala-  I 

mum  ia^epu,  «r  ^ejceret:  'Miiriaimmm  liociiuit,  ei^vero  ilU  i 

aulidiiat,  tkfiftreinftimim/iium  imerfeSoi.     Qmi 'liyffi^ 
idterferente,  Salome offortune tehfore aTefto,^fi>if^iiam^fiem  j 

■"*■■■'    ■■■^.  ■■■;.»:,..  ;i,  .,.;.;   >.,      -..■:,:'         .  ,llfte  i 

•  Tm,  &  fifg,  ti'  Strift,  Hijl.  Bjunt.'      »  •..  ■  .J^  ■, , "  *.  J 


4mle<9fnipef^j  v/  Mariamum  aet^arerj  tn^uUtj  vt  tm  Re- 

'^iffta^  imiier^^  iBa  ^fata  q(e  i^Jir^nr-i  vtf&&rmieipnf£f' 
^Vf  id-ver(f£fie  ivneMfnr  ^ioddamy  tmus^  ^eviret^ffamrtu 
IfBs  !i£X  au^My  iraatndiamaiarei^muaur^  ^piiuemavx»' 
rftj  mem  eifdi0eim  effefcieBaty  tpuKftimer  btihmr.  ■  Is  atm  de 
ifs  06  quae  toe^teBatw,  neque^  f^rm^  ue^ditefei  ftutptam^ 
^nm  midietis;  e  Soemr  verBts  crtum  Suere  ajferehar.  I^idum 
fatfti^ati(mem.fitterary,eumlkrodesmt^fftoveceextlai^mti  Sie^ 
'mum  mtmAaa  fua  umj^i(fe pvmbilo  bahiturum\-  mfiaiifiidrei 
tum  muUere  btmtijety  eun^uefiatim  iuterjki  it^t :  vxorem  verot 

-  imifais  fitircamacatiifdepqcuUtamatoriis  et  verteficiis  mttus  ac- 
fu/auit.  Qmm  iiy  qui  adframy  vt  IUx_  Ojffe^ejetf  cememes, 
t^itis  conaamumau^  Dimttdiiecemakdtuiswf,,  Akxan^ama^ 
terfiuty  iamfiiaequapievitae  timensy  et  igiuratiimm^  crmmimtt 
(fiae  Martammae  obieSa  ^em  p-aefeferenss  eimSryJSiamqiie 
malam,  et  i^atamerga  maritum  afpeikuit,  Sid  wro  luque 
fitrrurbataea  re,  ne^  vOma^ata  urbmn^  udtu  imrepuhf  ef 
^i^a^mo  tfda^orttmmty.g^erQfammd^lem  ineKtremis  etia^  . 
gf^jejerens;^  Qtm;  Mff^fomme^  inferitit  aSaime  maturatvf  ita 
Jteriiffetf  I&rodes  ammv  tSiut  mi^s  exaxfity  Jaepe  namine  emk 
fficia^iatiit  f  mSeccre  konemmusj  ervtam  adeo'  i^ffi^  ilb  vi3uit 
^jto-  mimfiros  Maitmsmem  vocari  iuoeret.  Demtiue  in  dejerta 
fiff^^l^isx.  ^tpiemoireriifuhdeeiify  ingrauem'm^bumimidiry.Mi 
jf^i^i0ammatioei~.fiar^la3tffeerntcij  erinemiralienmib.  A^ 
Jgf^ldra  v4ra0ai^^fiiptdi!gM,ia!^Sei^7^iis  medir  eoi^USeri 

■  emtuisfety  ^fitou^^t^afieli/t  lOfofare  cmata^  iuffureiusfiar 
timmiditur:  qui  cum  mortir  periadum  aepre\et0allei,  fuumje 
'fumhuirietimmabilenifadviTaiSametcaewspropenfus  non  vulgi 

•  Jumaxat. /ed  imimorwn  .etiam  amicorum  pativa  quoque  it^'tma. 
viokmi,  etperegnnis  moribut  veteremjlmm  corh^t.       ^ 

'"  '''"■"-.      ,  .,  ".^      ■,    ■   ^  V.  Cin-  - 


4jf  C^  Va.  ■Ottaiifmt  mmiuK- 

...     .  .      •        •      j.  V.       •••...•••.   ..,  ^ 

eSx^oKnHr  M:  non  tam  ex  pk)  zdi>,'quin  podQS  eX  n^. 
tionibuspolttkns,  Ghriftianus  Imp.  vxorem-An^om^  adolc» 
riifuTpeuam,  ftcit  occidi,  de  quo  zosimts:*  Nam  Crf 
'  '^nm  filiDm,  Caefaris  omatnmticub,  quod  in  fiilbicionenk 
•veniflet,  quaJfi  cum  Faufta  nouercaconfunccret,  nula  cadone 
luris  natuialis  habita,  fuftulit  Qnumque  Coiiflamini  mater 
Hekna  tantam  cahmitatcm  aegroRrret  animo  et  intoMiabt^ 
lem  ex  caede  iuuenis  dolorem  perciperet,  quafi  conlblant 
cam  ConAantinus  malum  tnalo  maiori  fanauit.  Nam  cum 
balneum  aocendi  nipra  modum  iuffiflet,  ciqtic  Fauftam  in- 
clufilTet  mortuam  indc  extraxit.  Ne  tamen  Zofimum,  honit> 
nem  paganum  cx  odio  erga  Imp.  Chriftianum  (cripfifle  pa< 
temus , audiamus  ctiam  cnrifKanos.  zonakas**  hac  dfe 
teficuribit:  babuii  et  e  cmevbimi  JtSwn  Mtumaximwn  Of^ 
'ffmt,  j»  Ueimmu  belh  mibafiniter  ficerat.  Bm  Enfia  »- 
Mtrea,  m/ane  amore  correpta,  atm  ad  coKubitum  teUkere  neifmi^ 
fet,  apud  patrem  detulit,  vt-a^  adamaretur,  Jta  ptnBcitiafiiepA 
JoKcitata.  ObidCrimenei^mr  et  CriJpumdamnatpater,comi. 
'gi  sbfeaaiu.  Sed  deitide  veritate  eogMta,  de  rpfa  ^uoatie  cvfii'^^ 
fudicitiam,  tum  pranerjilii  eaedemJMiuis  Jitmit.  Nam  i»  ba^ 
neum  vebemeiaer  catefaSum  intreduSa,  aeflu  praefvcatur. '  Hine 
sisoMivs  ATOLLiNARis,  t  quia fcilicct  piaediSus Ait- 
gnftus  iisdem  iere  cemporibus  extinxerac  coniugem  Fauftaili 
cdore  balnci,  filiamCrupom  vigore  veneni.  Addit  rKiLOt. 
STORSivs  tt  aliam-necls  Fanftae  cao&n,  nempe  in  adil- 
terio  dq>Feben(am  efle  cam  quodam  a  curlbribus. 

$.  VL  iMa; 
•  Lih.  n.  c.  xxnc  ' 

-  Tm.IU.t.n^  .'     .         -■  ' 

t  iM.r.Bt.rni. 

it  '&;  ^it-J^-  f-  '••'''•'«*•*>«.  •AiM»«il  4mu(  AMv 
&tlif4.  Hm.  ILf.  i>i. 

.  C.c)(.)i^l.c 


m- 

J'    VI. 

i' :  .bter  kiipmttiKs  C^moBos,:  de.fittfiie  IH.  Impb  nar' 
(atur,  weii/Mim  Sw^iil.  Rfgis  .4n<«9>>>iw  O  Nsnanae' 
ffliam  duxeric  vxoiein,  dnm  Arragoniae  B^ges  ddnom  pod 
Ottonis  III.  cempora  fiieriat  labani.  Hinc  &bula  omnirio 
cft,  qood  emdem  Mariam  ob  tentamm  com  Comice  Muti-' 
neqfi  adujterium,  maUciafe  apud  Imp.  ddacum,  vivam  lecct 
dc  combuci.  *  .  ' 

;;    ■    .■.■,■•::  ;j.-vH.    ^  .     ■  '■   ;; 

S^mmdtis  Itnp.  conit^ein  (uam  Barharam,  nefaria  com 
filia  madhinantem,  A.  1457.  Znofmae  in  Morauia  cirftodiaa 
fecitmancipari,dcguoAKTo>rivs  BONFrNivs:**^tfrft<»- 
ra  Imptrattfx  vna  tttHi  Vlrko  CiGae  Ccmte  'acjratrejin  vaitm  _/&- 
iuta  Imperatarif  hffk  tt^tdiae  troditur  y  pofi  ^tpsmmS  dtm^ 
nmtem  Smiffis^  quat  p^ffid^ia  m  Vagma,  iwxf^aah^us  tafiU^ 
^  reddita fm  mertatu.*i^ 

;.,..,;,',■$;  m  ■  ■  ;,; 

•,  BeHisr/raVni.Ai^lqnjmRegefitisconftae,  quodal: 
tefttn  conitigem  Amm  Biihia*^  tanqoim  adulcerii  rufpe^ 
Sam,  <>uan  FarlaMencum  non  oandemnabac,  per  commilTa.^ 
riosad!>occooIlituco$,admoRemfecericcoimemnarl.  De 
i|uoiLAitREY:*«»'^  ,,LeParlamencnelacon^amnapa8non 
i,pliis.  SopprocesliSfiicfiutcoinnlBSoasaUonslelire  {ur 
-  '  ;  ,    .  ■■      ' .        «lescom^ 

*  fdbntdi  jIuSiu^  tf  <ioTrrf.iiiyt  Fimhtinlu p.  Xytl.  Ckrsm    ' 

p.  jif.  i;HD;IU"VllCfIITTX«  ^i  J.   ffg.   CA».   SIJSOHITC  Ub. 

■    Vtl.  Jt^  tQ.  ^Mm  ionfiitdm.  m  Cerftn  JSJt.  Germ.  ter.  V.  S. 

ly.t-l*.  '  - 

^,J>ec.  ttl.  'tih,  in.  f.  jfi.  DirBlfA.yiTS  lib,  XXyiJ,  txtantr, 

MATCLEtTS '^.  ».' dV«.'JrXf7/i.  ^.  Ifls. 

»^af.jr:^lskurrtTm.'i^f.Jft^  ■  ;    ;, 

"&^i  Iur.  Pnid..Heni^,  ^.  n.  Mfflia,       ., 

na,-,7,db,G00t^lt' 


"•■'"■  ■'"'^ ■■"■§,  X. •  '■''■-■. 

0«  ncione  flbmntf  Jhurritt^  Soodae  Ktt,  a^Mcr^ 
leQusTdum  Damdem  BitTtum^  ad  hulus  fams  ftdtiuenv  ooe* 
itaneanqtK,  ficmencecalicectt^ue  lii^ence,  fccerit  neavi^ 
liocque  ipfb  Itnperium  maritale  ezercoerit»  ad  longum  docet 
BVCHANANVS,*  ica  (cribens:  Igitur  ttm  Rf^uaat  ceBuia 
m^ufta  coenarei,  at^itis  ie  mtrt^aamnfim  Dauidtf  et Qmahs 
'^cbateUae  v)e^e  j  paaa^jue  adfif^ent  Minifiri  (locus  «niin  noa 
Imiltos  capiebat)  laechus  Dugla^u^  Mortomi  caiaer,  aaa  magm 
fmiUarium  numero  m  eirtimQ  tiAiado  amiaiaiat:  inareafam^ 
li  e  cRewihiu  et  ammtaafi^^isy  ebjertmre  iitffierenty  et  tnmul' 
tuty  fi  qui  erirentury  eeu^fiere*  Riex  ejfuo  CuhicuUt  quadinfra 
Jteginam  erat^  pfrfial^^  angu^a4t^eeifiHpateiant,efixnait: 
fiaueht^ur  Patriaux  B-uaenifs  ai^mauty  cam  fuamory  aut  fmnqiA 
eufitatamm  camitihm'  liitnceBam,  vhi  cpenahetur,  ii^^  cullt 
Woietu  rerumfacies  Regtnam  mm  nihil  cmmomffet,  Ruuenum  fiua^ 
^ium^  et  e  diutttrno  morho  maalemnmy  et  tamen  armatum  aaffi» 
aens,  icquiiireinouaeejfetyperamSatur:  mm  qm  aderata ,  e  fi* 
%re  keUrare  acfiiparum  compotem  effecredetani^.  iiUDaitiaem 
'fiirgere  it  prt^eiuhef  :  eum  rwn^  m  quo  fed^»i^otam  rimu^ 
dearmu:  ^gmaftatimaffurptfetcorpmsobiiSnadntrfnfaeniem- 
«et  enm  prtifgitf  Rtx  eam  complexushtno  anima  efte  iiihet .*  nibil 
emim  effe^  quodipfatimerei:  caedem  tmus  m^ukms  ^-etumefi.  . 
Dauidprimam in  proximamy  deinde  inextimum cMculum pertrO' 
Sus:  mahiisquicumhuglaf^paeffoiahanturymidusvulnerihue 
eonfoditur:  idque  praeter  omtiumy  qui  in  caedem  eius  ^J^aue» 
ranty  voiamatemy  aui  eum  pnhlice  /IrMfftlaniumy  Mnioque»  cni 
jati^ammforefcitbanty  id  fpeaacnium  fraehere  defintaim^.  Cm. 
,  }ansfama  eftyeum  a  Uanae  Da^ioeta^  GaBu^KrifiiuU,  qui  magh 
eae  artis  non  imperitue  vuigo  hahehatury  non  femei  sidmonitum,  vt 
fe  cenfeaa  fe  aOo  transferrety  et  potentiorum  o£oy  cui  par.  uen  effHy 
fefiAtraheret:  refpouSt :  Smo»  magis  minaee/y  quam  psgnaces  efte. 
yerumMi^  paucisame  caedem  dtehus  admomtusy  vf  a  mtha  fiU 

caiteret: 
•  mfi^  Sc$e.  Uk.  XFJLf.  ^e,  A<U?  cAMttMUvM  ih  i.  ft,  ua  u» 

.  ■  nan7,dbvG06t^[c 


ffrai 
fian 


i^ii^  n  m^Sw^^a<VUorpg t)»g^9  Co^tis! AnguS^^  hoiho  fttit  iiid- 
fatrnyW/Ea;^>  vt  ^septe ^^eitHt fiim^at^^rik^^s  f(r'n)iat\  vet'^ 
fni  fm  m^gettSf  vd  tn  pmiJicae  'vmiSmre  fi^tatem  odfmH  cnf 
iiem,  Ad  taec  tttmvitu  in  totis  ae^hut  itrto^  Cotuitet  Huutiteae, 
Utbc^e  ei  BttheM,  fui  in  iSuerjli  paiatiifurtff  toenahaui^  cam  pri¥ 
i^iimperrtiMt^akifSy  fu.irfUiOt  ti^er^aismmtrt  aenueaia  fit$^ 
fiymf»Afifceb^ti.  JiuimUuirDeHti.fS^ift^tfHfti^fU^f^ 

tripuM  verHf,  fuae  receni  amr  et  ira  amat^  m  eum  vt  petfium  4 
prc^orem  intuSa,  mter  aiia  exprobrauit,  i^md  £e  fiamem  fedens  at-. 
ttftMVtftr:  ille  excttjiay  miUa  id  fupwhia^  fed  virinm  ia^Tmta* 
tf^a^mt\ipfitinvero  hertatury  vt  m  reff»^erent&  nohiHtatera^ 
"ibviviaMfset^olmiaJafya  e^effou/u^ai  potiuSf^um  neheflones  yo: 
P>s.^^-f^mtfyaefid^.  ^g^4^epii^ent:.qmp^qainec  inre^ 
mamfamaqiuequam b^berenSy'qmd^derem:  neque  quodinprae^ 
fintia  perpetratfm  efi^  rem  ejfe  noui  exempiLregmn  Saaorum  ejfe  le^ 
mnum  mipenmn.:  nea  vnquarjt  ad  vnius  fiiidinem,  fed  aalegum 
Pftu^^r^pfn-et(jieiu^tt^is  confe^fum,  fegi  fiflit^.:  ^i  ^i  reguni 
tontra  attentaffeHt-,  graues  jitae  temeritatis  poeniis  Imjfe':,  neque 
mmc  itaScotes  a  maierum.JiioTemLTnfiitutis  degenereffe-,  vi  exxerih^ 
.  miaist  qmm  vix  bonefle ferutt^  ^ent'%abitmiyjttm  modo-mperwmy 
^  fftrmtut^  aequa  auima  ■ferferrevt.  Hocfirmme  curs^fegina 
moffiti^ammarnur,  ilii  tSfcedum^^ne mattat aBqmt  watiSut  «n^ 
TnuTyik^sid^ms.c^o^thi^^pofitisL^^  ,',  .-.p.,.  ".         .    '       *- 

fep>  diuinae  pratrfcripro  eqiridem  cra  ca^^ 
^  fhni  ndcut^fi  imri^f  ^udeVit  pocfifbce,  non  ae^e  reda, 
li^.^ei^inentT.  "  Siue  enini  Kegfnae  marici  a  c(miiige  ftfufb-i  xd, 
rqgTminis  confbniiHn  fiierint  adle&i,  proot  Sigismcndus  a 
Maria  Vngarica,  I^j^^b  H^wvc^FoIpfuc^LJ^Bi^:^ 
jMtus  aMaria  Scotica,  Guiiielmus  Araulionaihs  a  lii^a^iaBri-: 
-  '    '   Alnim  3..,     ... 


4«*  Ct.  Vni.  Ditt-^  mtriUR 

meatefe  fa  eaftalnafiwiiigBii  iilam  injfiiiii ,  fefl  QW>a 
Confittorio  iplius  res  fiiic  ventihui  atftaaa  cni vFranoi 
dalis  lo.  Erneflus  deTeoclct^  et  Mauridus  de  Holdritt,  iue- 
Tunt  a^ofiliiivU^isu&veniiliifavcraquepaite  audita,  Oioor- 
fium  &ic  dein«nni,  fiuci  Tcrd  iteratuni  connubium  fiiit  con- 
celTuia.  Fer  ICcorum  vero  leAetiflam  femenciam  Diicinad 
capitis  poena  fiiic  adindicata,  (joiinl  ticDc  in  peipetuos  caree- 
ires  commutattit  *  Neii  leginir  feii^^ffimcKagnans  vnqoam 
contra  proceffiun  ducis  aliguid  monimle. ; 

,'  ' ''  .       '     $•  xv.'-','- 

Eandefnmodam,dDmPrindp<s  Imperii  ad  diuoniani 
Mrhvnt,  haaenitt  fiiilwobleniactinihouinifB,  vt  coram  Coiv 
iSioriOi  quM  ^4  )inii<!  aQuni  Itiramento  fuo-  itiic  Mbhicinn; 
gdiiv>Sisqiwus(WConG]iariis^^ail|^,dtiudicartniriprt>ucdi.; 
ubcdiientciuia indomo Saxoiiica  a.i(^o..  perThcologos  at- 

relCtosI^ncn&iiiicdecreta.**  jdem  faUuni  a  Cbnnllaria 
28.  DeGcmbcis,  1694.  jn  Dsmo  JBiuniuiecaG. 

,:.  .  ,■■;  V.  $•  xvt-  •,.■■'■■'■ .. 

,  Qgpdli  ywo  cbnira  illuIWs  in  clniis,  vinculum  matfl- 
monialerbaucl  concernentibus,  agat,  Imji  erit  ludex.  Estem. 
plum  dabit  Ckriflim  Margaretha^  ChriEtiani  I)ucis  Megapo- 
ptani  coniiKi  <]KW  in  controuerlia  fum  marito  concra  IudK:i- 
lim  Aiiriiitrarnni  Sueijnenlium  A,'iiteo.  protclhibatur,  * 
pociasad  cae&remtaiiquam  iudicem  ordinamimjir^uocabat; 
his  vlii  rattonibus:  **  Writm^mtlivirZat  infiUbaitmm- 
mt  mcbt  veirfiriti  iMAer  lin- giifiUtta  tjtri^ht  ccglitfart* 
iSattei  M^fitn  vlfari  .^tr^tigheiteii  diu  vitia^  inarimmalt 
mfiehWittlfifilAr^mfitillideCitier,  Jiitiilim ttviuh 
i  .w.  ■  Um 

*  eitWfiiltentid^fMdDli.tt  ll^kh  J^f,^f»,    ' 
.  -^  Bu.rv.HenU.  P.  I.jiji.  ^Ufef.  ftr./'»*/.c.XXV.|>.  j){r.\ 
•\Gtl  i  a  Farif:''iter  JT.  eenttn.  p,  jii,  ;*  '^ 

-   **  DitiritmEMnfMiem'^.XlLj.j^^.    ..      ..  .J^» 

>  ■■--'.       n„,t,z=db,Googk 


.  ht,  gefcUUTm^  medtr  Gnxik,  md  Varfibt^g  tler  Alinm. 
iinletrifai:  Sic  dumPalatinusPrincepsGeorgiusioannM, 
Sulanbam  coniugem  ^epius  iteratis  verberibus  dnrius 
habuilTec  vt  a.marico  difcedere  .coa^  iuiflcc,  Fcr- 
dimndusIII.  A.  1641.  Commiflionem  ad  cognioonem  et  re- 
cdnciliacioncm  .decreuic,  quae  tamen  iine  cfiefb]  manfit  in 
(urpenfo,  vsqnedumambaiumparciummoRe  lis  iftafoeric 
«bonpta.*       , 

CAPVT     VL 

DE  DOTE  ETPACTIS  DOTALIBV& 

S  EC  TI  0    L 

DOTE    ET    PACTIS    DOTALIBVS 
EXTERGRVM. 

$  VMM  ARI  A. 

f.    I.  f-    "■ 

T\»/  vxAxur  tlimTruhm,irf  Xinv"'  W«^  fi"  «•»"»  «• 

Xy  dimrVtieibt  enlffae  tiiit      ■'>«»"  MtMt  fii  cefue  riiUiiu 

nmSrtiiumimnr  tliiihdUir  et-      Iiat  iirbii.    tdim  iiiniiim  iJHe 

itm  Udrittgimm.  *«»"  "»»''.  «5?"  fHti  Luimice 

hm  Ueixem-eJttei  Z.gill.  MSeitiiJifli.  m.tiemAUulil  fU- 

.      it   "'a    ^        t  1.       3  ttec  CAthArint  aiiiedmBt  j^mtidt 

^trtdm  nKUtm  Jfetfij  fnlithtiit  it'  GiUr.D. 

tem,tpiid  Germtnei  em  mtrilni  *    *      f    VL 

-  vteri  ifirittt.'        '^  j,  il.l,„  f^nte   rttitne  ieiii    ' 

..  .  .            *•      ,    ,      »      .  dtttatiiy  Mergengtbte,  denttienie 

mtnkmmtmmemttnevltteutm  _-,„    ntftiti,    itre    vttnur 

Jeu  leUirttt  frebtm  exemfU.  friatienm  diiitirilnr.. 

f.  vn. 

•  HTl»  l>  BHIIIII1C&  &>«%.  e.  IXFH- 1.  XXIK 
StmUtir.Prud.Htrm.r.n.  Nhii 

'  n  ,  ,r,i  b.GoOt^lc 


A^ 


Siemmsri^gi 


/.  vti/  jyTm-         -'. 

IMtiHtm  tmftittuit  t»  msgM^  EUtm  fHdHtitAi   istit  EtiJJibttiMe. 

fdmitns  Qupt ptrtfM.  Ufurifi III.fiiM G. RniiftuiiMt»^ 

jt.    V!!r.  Fhitipft  Itl.  StthMtur. 

QMdmtdt  iotit  «mtfim  fft  iKwtwfi.  :.    f.    XIX. 

-  Extmptd  nuximM  dttiffmni  Cem'  Csilstrhrd  AtrdgBtiis  Jrnirt  Bemrtti 

^mttde  Petr»  k.  j^dgmidt  muf'  Vll.  &.  ^gt.  pie  primggtMito  J^- 

tui   eoSttdtdt,  tis  w»mint  ot>titlit  CCM.  ducdttt, 

f.    iX.  J.     XX. 

Miridt    K-diuifidt    Bifdt.    Ptm  ExipiM  hutrdMm  des  fmt^emifHtiiiMt 

iMfitMiMt  Bxp  BmftM,  froktfuit  iSd  Mdndt.  fiide  ^om- 

f.H.  dei-GitHitit  Gemeimifitt  emitis  tM- 

Bemritdt  MdriMe  Meinr.  ITT.  GdS.  tC  butdt  turiofM  qMdeidm  tmtituuteo 

'fUiMe  dot  oaih-mHkiim  tkdttronm  MdduemUim 


•  MdJiffM. 

ii^a^  dot  LMdomie»  Xil.  G.  M, 
obtdtd  XLUr  Ctro».  dmri  eonfieie. 
bdn 

f:  xtr. 


Curiofd  tt  das  vnius  mimmi  MMHit 
fism  nHijrpd  fknriti  V,  A.  K. 
filid  Erieo  XIII.  Fomerdm  JK  dt- 
tutit. 


HdximiTidnMt  I.  Imp.  eum  Btdmed  QiiAtiidm    detis  fiterit  qudWtitMS  s 
Mdrid  MeiiotMBenfi  infignen^  ddtt'      ktMibmt  GdBorum  ddtd. 
■  f.    XXHJ, 


QuMmHdil»  dotfim  Rtgtt  M^de  df 
deriitt. 


fit  ddtimi- 

f. .  XIU. 
Ai  bMme  fert  Mte^t  tuimiedt  Md- 

ridt  OemdgM  dor  fU^iidr  IK  ^    XKIV,  r  \ 

'  M.  Ittgi  dUdtM.  De  ditir  quMiititMti  im  dmm  SdUi»- 

f.   xrT.  diu». 

MtdridtMediuMt^nrinli^.  GdBide  §,    XXV. 

JL  mdtrimonio  ddfer^tdt  dot  dd.  j^iomm  ngnorfim  eutmpCt. 
"^  - """  '^''-  ,         f.-  XXVI. 

Fi  dotis  qiUntitMS  etrte  pdeftdrttur 


idimr  CCCM.  Jbdkr, 
$.     XV. 
gh/demnfiimmM  eonneme  dos  Mdride 
frdiK.  Etifdbetlid*  fut^Afbnfi  VI. 
IMfii.  &  fotnrM. 

jf.  xvr. 

MmMt  Pbitippi  IIL  ISJ^.  S.  fiidt 

Lmdouieo  XIII.  R.  &.  muftMe  dot 

J>M.  tbdkprommi. 
f.  XVII. 
SimiHt  ifr  lndomin   XIV,  G.  RL 

MdriMm  Jbtrefidm  detttnti  e^ifii. 

tutbiauf. 


fidxiuffrtt  iuterdum  fknt  confiim- 
H\  quifi  ixrt  obfidgfi  ' obfigdbdnrt 
prout  ^JKfV'  tdbutdt  inttr  Leopot- 
dum  ji^ideum   et  CMtbdrimim 

Sdbdudicdm.  ■   . 

i.  xxvif. 

BJtiu_0rtt  quoqmt  dMti  fiiirit  im:  dut 
MMrgdretbdt  dt  Beltoioe»  itffew 
•  JdtMe  iMcobo  Sdbduia» 

f.  xxvnt. 

Uofi  fdffion  Ap  idbiitis  dot.  Cdroli 
ffurgui^ 


SMMwarla. 


J^. 


£duMrdi  ly,  A  ^  JOuey- 

f.    XXIX. 

^«r  irtM  fuettSuut  uhiUe  ^ieqiu 

DiiaUt    difp««Mmtf    qutd    doeetit 

ExempU  EmMmifitit  fhilib.  Sdbdit- 

^de  D:  cmm  JidrgaretA^  i>,  £ 

•G.i.fiUd  dt  dote  eoatrdh. 

4.    XXX. 
Cwft'  IX.0.R.«t  mf^etbde  Ud- 
i-adwtiiidm  //.  hmf.  fiUde.    . 

$.    XXXI. 

ttenrici    'SdUdrrdt' et  .Hdrgdr^hdt 

Btoriti  li.  Fr.  JL  filidi. 

i.    KXXII. 

Bvriti  IIL  Q.  R.4t  IjtioHkdt  la- 

.■ti/drit>gi*e.  .     .  ^      , 

tf.   xxxtu. 

Mfar^  Atefiini  .IdMoimjit  D.  dt^ 
■\jyiielUe  Sdt. 

$.    XXXIV. 
Bewrici  iV.  tt  Mtride  Medicedt. 

4.    XXXV. 
fUdisldi  ly..  feL  a.,tt  LudMtitdt 
Mdride  Gontzdgae. 

§.     XXXVI. 

^ditt^mii  BjuUriae  frinlKpit.^tt^ta 

Melbiidse  Sabaudicde. 

f.    XXXVJI. 

Ju  d$tem  datdt  fum  ttrraefquod 

exttriUs  hiitrid»  vueris  efttudumr. 

.#..    XXXVIIL 

Idem  qmoqme  t^duiur  pdSd  ■dttdk* 

inter  Henriatm  Godefr.  Brabant  D, 

■fSiiimet  Meebtiidm  fiiiipti I^- 

■  dride  c«m.  »efttmt.   ;    '.^ 

6.  xxxix^ 

tltinritus  Naudrrde  Mtx  fU*e  fuse 

loannae  -  Het$ricUm  Eduardi  I. 
'  jlugL  Reg.  $iim  m  d^cidnti. 
frami^t  fiiceeffiopem  in  -  reamm 

■  /fdudrrMe^Et^^dusduumfiuoi^ 
jeonism. 


f.    X3SX. 

i^etum  Ued  Eieenord  EdudtM  1, 
Reg.  JlmgLfUdJ^omfa.Betri  Rtg, 
Anog.  ^  detiT  bev  Mttrrbmt* 


f.    XXXXI. 

0«b  Ardgtnide  Rtsi  s  Cdraild  O. 

Sici^de  Rege  ciim  fiid  Mdrgdretid 

am  dotem  ddbdtur  Ovmitdttu  Aude^ 

gduen^s  tt  CememMxenfiu 

4.   xxxxu. 

JOtto'  IJ^.  Burgundiae  Comet  zmiejm 
fiidm  dc  heredem  vmi  ex  PbUippi 
fuUri  S.  »due.  filiit  defponfduit 
iique  memiue  dotis  Burgmmdide  C0~ 

euitdtum  ceucefit. 

■    (. ".  xxxau. ,  ' 

Mdrgertthd  Theehatdi  Dudr.  Letbs^ 
ringide  fitia  Giiidom  Ummdridt  et' 
tmti  m»ito  variai  terrAt^  im.dt'. 

-  ttmt  obtmlit. 

4.   XXXXIV. 

Iheoderms  MontiferrAt.  Mdrtbie  Xi- 
tdndae  fiUae ,  qudm  Afmoni  Sd- 
hdudidetemitinuptftidj^at,  omniSL  - 
imrM.  ef  ratienes  fibi  in  'eertit  cd^ 
\fimM  viUis  comteteuti0  eoatf 
debdt. 

f.      XXXXV. 

Weneetldus  Brdhantide  Dux  Mdrgd^_ 

\  ratJtdmfiliam  in  focsam  tbori  comtf- 
densbuiffimul  tradidit  vdrid  tos^t 
v.p.  AntVPerpidm. 

.  4*    XXXXVI. 

'Qudlis  inter  LudouicumGdOiae DeV 
pbinum  et  Margdretbdm  IdcohiJ. 
Scetide  regif  fiidm  fuerit  definitd 
4oe, 

4.  xxxxva  : 

ladim.  Ditei  ClintufiEiifybe^dm,  2o- 

dnnis    de  Surgundid  eemitts  ■  dt 

Stan^es,  vxonm  ddtenti  in  detem 

Maa  i  .    vdriM 


CcTiot^k 


9%.  Stmmsri^. 

9m4it«rrju  titiile^mt  t^irtmtts  pmJmidtwamUie Jhtis'\^ipuii§ 

JiaMWurit,     .  frMttt  Otf^tks  Uhdtmh.  pdi- 

f.    XXXXVIU'  ft^  pMtrit  hi^.  WktxiiUi  fiiMy 

^fri    ngimm     CbMrUtt^      frim-  Mtff  Atttmt  BrMkMtiimi^ati^ 


t»i  SukMdiM  iMtmm-  m  timmm  -  pum* 

Si^ebst.  f.-  LVH. 

f.     XXXXIX.  Lutkud  GMilielmi  DmuJSwv.  Om. 

lniwi  (  Hmvmrtid  Cum.  it  TtrtAr-  mmitnja  etlbBdiuiiM  mmiiitfiUit 

viBeMtmM»  II*  LttbMimgiM  Dmt  Udmmi  ir  Frdmi^  mMrito  imt  fiit- 

mmritMts  mimime  Jttit  imr^Sutt/-  ■  ttdemJi    im    H^mmmiitei-  IMMm. 

Semii  im  ttrrmt  pmttrmM  Urptd  iite  (^t,    tmitdtut.  mmmime  ittit 

■  Nf .  •  ffhtmlit. 

,                       f  L.  |.     LVIH, 

Mtm^Miat  Mdrtk.  BimmtdtGmHieimi  j^mi  G^Btl  tirrMmm  vtt  fwmimrmm 

Mimii^itrrMinJiilHjrtk.piMtCd.  fiidbmi  Itegmm  im  iMtm  AMfrm 

rtU  I.  Dmei  SabdmiiM  m^tde.,M-  JkitmtMitmt  etmetfirmm  ^^bu^v-. 

tmididm  ttrrdnmfdtltm  tm  itttm  Buiy  «m  Mitem  frofriitdi  emmft.> 

tmfiStmii.  tebM  etmtMgibmi. 

f.    U.  f.    LIX. 

^HM     Jkimeifii     U.      BritdmmiM  QiumitqMe  iurd  vel  im  Jnem  mati' 

Dmeit  fiid  Cirtlff  FIll.    Zhtid-  tit  ttntefft  Ugimut. 

ttm  /mmm  btreditdrtmm  Britdit'  f.    LX. 

■  miM  HSmtrii  ddiuUt,  tdtebutl.Ardg,KJddrgdretbMB'dme. 

f.    Lllt  r^gimM-im^mvdttdtiitmmetidir^ 

Mimhmiemt  XII.  GdS.  rtx  etm  CUm-  gitui  eji. 

iispid  vmtM  R-dme^  KUe^  J.    LXl. 

'■  Ctmili  tmme  IBmgeleimemJi  vmrHt  ^Afmdd  jifmmmi   SdbmmiiM  emmiti 

eemwtdtut  im  iotem  itiit.  iurm  qudedtm  im  terret  ebtmtit. 

f.    LilU  (.    LXIl. 

rbW^.  Sdbdmi.  Cmmet  Gememei^t  MfdrgMttbdieBeBeieie  Utebejkbd^ 

tmm  Cbdr^idjtarelitnemJI  vdrimt  ■  jmi  frimifi  nmfid  remiitit  nurite 

■i-tirrdt-  At  itiem  dtttfit,  emmid  iurd  et  dSienet  im  hereii- 

f.    LIV.  tdtem  Selbieeenfiim. 

MdridStetiMXigimdtqmM  Irdmeifit  f.     LXIH. 

//.  Hemriei  Gdll.  rtg.  pUe  mufferdt^  Uti^  SeetidiMtgt  ftr  vxerem  Cbri. 

Stttidi  Regnmm  im  ioiem  ditmlit.  Jidni  J.  Ddn;  reg,  JUidm  iurd  tm 

f.    LV.  Ortddts  et  SebertdmktdS  impddS 

hii  Jkeeemii  tt  tirrM  emm  ieli  ni  JiPit  temttjfd. 

etrtdftamd  tenfifienie  im  iMem  i.    LTttV. 

menmunqmdmidbdmt,qmedextwiflt  thmd  Skbdmiied  Biiiriee  Jlrr^gemie 

'  tOnfirdtm:  mmmimt  ietit  eemetiii  etmiiidafS 

1   LVI.  Bdfiidmii  ti  Cdtitdmidt. 
btmflmm  flieeefftmt  i»  ttgud  Vtt 

.  #.  .LIV. 


f  UW.    '  ,         ^l.    LlGtT.' 

IjiitukM  BAncifii  1.p4  OmlcCj.  lum  BiMdriui  IV.  jbiVnx  liv. 
plUl  RtgitmnU  iurd  inRegwmn  ' gdrtlbsl  firtri.  . 

f    LXVr.  litmqiu  ZMJeuiiMS  M.  Al»«  ^ 

iliUmniritiiiinTiitim-  '^    tXXTII. 

f  ■  LXVtr.  SilUBiirC4ivUy.CMfi>^ 

"^     :  $.  txvnr.  AiHcti  iv.  »»»*/'»•»  A« 

JmirMtif.iir  mi/ituemU  Jitf4      GubiirUur,  . 
SuOmi /uil  MfJiliit  "••■"^■'  J,"  LXJtnC 

Jlfca»  fifmbw  A  .Azfi<T  «wiir.  c .  LXXX. 

fUd  frimitimits  Xitii  tluMdd  ^  i^i„, «r. eJUillmilfhnr 
•/•         .  ■  A,jrii«(»r«»ip<i»  «««»»• 

j. '    i>XX>  ■—     LXXXIi 

f.    LXXr.  ■^^JigmMifi ««""'■"'•' 

Xcrliiu  iKli  nunmMl 'tiMi  mifi-  ■      §.    LXXXII. 

iiiinfilit  iuimf  vui  aanild  *-  p^  „  fdBim  <»  ^'S"  /»»«'" 
mnifiuwr.       ,      ,  ■    '^.jy;«.«Fi./W*>C«'»ft»B.. 

.,      ■,        S.     LXXIL  ...»        ^     LXXXIIL  , 

I*|iM<  u.,^  iimv''  i^f'""''     i,j4,«  n,^  ditu  Ctdrytu 
J.    LXXIIL  ■     jjjxjjIV. 

miafiiiilimiflfilil».  ,  ^iolulMirlliM. 

/.■  LXXlV.!  J.  >xxxv. 

tlUiiiiiilil  Ti.ea.la4lll«i  OM^.Mr.  Jnl^Jf^ll«>- 

MmUi.  J!" '■"^""' ^' ^CTIO 

....  Nnn  ;  SECilW 


tSCTlO  ALTES/C     '    '    » 

■     <.■•■■■..  ■■...•.:■■        ■>.    ■       -  ■  :,.,-  .  .-..  -..A 

•■     ,      -.  p«.'"  •■■  „ 'i  ■  ,,  -. 

.,    G£feMANiAE  pmntirvii  TfWE.  -^' 

''  ■        •  '  •  ■.  •■     ■■     !■■   \  ■ 

Friautu  GerpunUt  vrf  terjdm      fnittmrt  flM. 

utrnm  i^riltrium  vxtrihit  i»*-   "VIJ Mfi',  Iriitrai  Jtadh  X, 
tm  lUrt  *&«(,  <»<w(  iIkii  ftSnm       •'•'»<.  <"" ''  *""*  dlflfffaimd- 

tM>:rw>.ii«.  vrim  tx  fUtbiu,   r/«<rn.«»»*iw»«^»«a*.-  •■ 

fuit  eiim  Htnriti  iun.  BrdkMilivi '         ■  5     /*■        . , .    ^  _  , 

mdiriimm  itaBjiri.  '     ttriinaiiu  Itirit  Bair.    BiB. 

e      II  Mdritf  Jirmdt.  tu^uitl  HelplrtM 

luMitUiiulUiiiAirimmiiiitrMir-  imitiJdtem  primift.ieiiiiimmll. 
gmlbtHi  ■Mfriteai  «  Miiulia-       l"m  litltnr^mium  uttUlmn-' 

.  dmn  Tyriltiiflm  tntrdllemUy    .  §■ '  ».  ■' 

.  $.  -111. . ;.  **<»  «♦««<«.»  ii.  ''■•}»•  mmvfh. 

mOtlimm. Lim^.  nm-imijn     '•> tMfiimlAtdmi.  ;,       . 
firlit  JiBi  Amd  Milrti  II.  tUd  S      XI. 

V»»m  eintum  iueMlmm  mimiim  Im  fdSl  tnfrdl/riiildiiriutirilemum 

aemiSt.     ■  auriiit.  itHd^n.  duui  i^i.et».. 

.'^    ■'■  A.    W,  trdaedes  duodeciui  miilium  flere." 

arijidm  II.  »/.;«  ibx.'  */  i. ..'    ""m  '"^J"'"'';  ■     ■    '  ' 

' dueeutd  et  quinqutgiuld  mUUd  fie-  S^":  XU.  i            _^ 

teirum  duri  fimf  prmijpi.  Qfid  iutdOl  vnieuii  Idudgr.ViH. 

.  ■  .    '           J^    V.  .''?V'  *'  ^*!**  '^.^'  "  ifte.p  de. 

CmmtutV.lu^.AlbirtiSdudr.Priut.^    Jiuitmn.  ^ 

fUdm  Mdridm  vud  eum  dete^quiu.  §.     Xllt.    :' 

qudgiutd  miSiJimJhnnerum  fili.  rgfid  dfud  SmmJfmdmgefltemSf 

eitul  ef. W.  w>i»«  qudtuetmilUdjlere' 

:,.,•,';  i,j.  y,\  liertM  Miueufua  Ir-diu^  viM. 

lltximiUdue   I.    BdV.  B.  Udritm  fiuiiui  teufituld  teguimr.       '    , 

jiundm  Imp.  'rerdintudi  U.fUtm  '  $.     Xl^V.^ 

•  dueenlivueremddi  dttgUdtur  eiu-  Q,uUHtdie  dei  in  Streu.  dtmi  U' 

lum  mtOium  iter^uerum  Xiineu-  ''uiuitd  aillerdUdei^. 

'*""■      -s.    VII.--,  .*,xv..-, 

IV  KM^Iuftiaw  ZdUniii.rdtim  «W *! *«? .<l'i!^ ^/*S*- '■  ,a 

<•'-'-  •^  ■  ■  -  '!•  "'^- 

■      ,  ■  ,  -   -  n,,r55i',,GoOt^lc 


Qu*Um  J^twMfJL.SHMASMif-  S.     XXVI. 

Got6dmiy  JirAri   iodnnAt  Adolpbo  Dos  CjreUe  StifibethaeCdr.LnJevi^ 

^•Jn£'Areluunfi.  Dtfii  (b^oitfttm  -f  ^M^ni  fiUdt  ft  PbiUfpo  Jic 

>..i.^K»mi»ffir*ittvif  iewm^     .  ■  ■  ■     nhdaenf  rmftde  ddta  reftrtuf,  . 

$.     XVH.  S,     XXVIL  -       ■ 

JHJeriei  miliehtilhie.  Skxtt-JUtn-  Eii&he^Pbilippieuiiieimi  Ei.P*^ 

-  huKgid  ttifpofitia  ie  lUtefiifttfuM  Ut.JUid,    qitdm  Ucobuj  Princtpf 
xt&tmtrfmfd.                 '>*  .  ■  -.  \.J^  JPeipaidt  nfip^dt^  tn  detam 

$.  '  XVIH,  !     /.,  ".  _^uic *4tuiit  eemim*  miUfMm  ^rt* 
bdnnet  ffurgr.  Miorimbi,  fiide/udt  ■ .  tnruim^^Ithintngum.       '  .       .; 

■  ■  Mmat^^.indsttmprdeb^ttiuiei;  ^    XXVUI.     . 

■  irdsiiUd  Jhrentrum  Fra»citorjim :  I>e  dote  in  dent»  Brtinfuitt-ZMneBt^ 
SHitdUtemFrideriei\.EuS~vigirr  :  litd  vfitatd. . 

«  miSitm  fioremtr.   Bhtn.  dffttnf  , .        ^.     XXIX-     ,  ,      ^    "" 

\-^4imtiermiu                 ,.  .,,.  ..-     »"  4ntonio  Gumhtro.da  Sch^Ar.tiHrg  ■ 

^  .,  „       . .    S^     XI?,  .■  "_  -'.     ,  jH/4    Antoni    V}rict    But.  Srirnfi 

jBbtrtus  jfcbmes  verd  d.  c^^/i»' ,-    I^n..d6tem    miUtnm   Tp*Uraitm 

tmm  dofem  detet»  mimum' Jtort'^  '    (gm  iofdliiusohiulit,'       .  .         ^ 

norim  Rbtnenptm  tonjtituit,^  ,  ^^    XXX. 

.      fj  ^n      '  j-*   JL  S^Bide  Wurtenbtrgit4e  To,'Pbi^p*- ' 

£t  Georgtur  SUrch.  lUdm  *d  Mt'  ^^i    Saxo-AUtnhMraenB  nuptui 

i,«*i  wftft<.i5fc»-«nw-«»  -«fwVS?*^  iitde'doj  irigint*diio»imlnHliui9 

txteniM-    ..     .                '  ...v..   \  Serenorumjblmekew. 

■""^  "^^  y^jri^  Jldicim  firimmm  minin  m /hltSt 

bliiKtErtmMimin.Rdtmigct  ■^'"'"■c'"%-r*rr' 

-  Jif  ^mrSmedt  fMit  iciennimit*.  _         ....    S-    ^■„,"-     .     ... 

fi^  vxiri     ■    ■            ■  J^ntii^ifremnim.Mivcnfiiiitt  nut- 

^..M   IV    r—     A^™^Bi,-.7»;*tf  Tulaa  icl'u memrfCircldMiimr. 

■  ■     «.   XXIV.       ,. .  s.  xxaij. 

Hftaliiut  imi  s  Oym«  MfA  Uiitii/Uti  Biinria  H^Mf  ■I.iimir 

am.  fUiAt fiuic  Jgiuii itMlilftc.  ■ifliiu  UMimiiaii/nlPlui  '^jS>*. 

§.    XXv.  <4"  «■.«  »!S««>  j«>»4"«  «>»(»» 

triiineiitftCEkil.^iHiifMhiA  **«»"^^^' ,  ," 

SufdHHM  b.  JFitbclme -nmricnji  ;      ..„;.  ,.Sr  .A?Aly.         .    . 

v^aitftttiutiiiliiHmiritinudia-  Siiicimtbiilirmm  mltid^'''' 


♦7»  Stmmtrlt. 

■tKrMllurililJkitttdiamjtJ-  tnfi   miMi  Ctmtt  St/mt 

laiit.  jiuftAiliJattm  tiiiiitil,.       '    r\ 

S.    XXXV.  J      XXKEIV.   . 

HHIM  milliiJhrrminimHiltmUa.  Smrm  tieivi  nMmm  tldlinlim 

mm  irtt  Jit  aiftiiibti  JMfM  Slflnd  *^h  «■igill.Jtfillm 

,CliMtlfftCimitii&iMtiliiMltiimil'  jbdmllim  ■  ijlrribii. 

imii  it  BrMdmitri ixUUrtitt.  ^.     XXXXV.' 

§.     XXXVl.  Mngmtltt  lifmiii^i.jlltim  It. 

iStrid  tiidmiit  Cliv.  JiMt.  fUd  A-  udn  xxz.  millid  Jlmmmm  iktif 

iitfbi  Dnti  Idtidt.  mdriti  iuii  jmhmw  jkiit. 

■mmiui  iiKiJt  vf/imijliriimrmm  .  $.     XXXXVI.    .         . 

Bbtii.  millid.  Vdrid  ixtilifld  diiii  ddtdt  tt  dtmf. 

§.     XXXVII.  tdiintir  iliifnttd  fibiidliiJtrf 

Slb.  I^iitritiit  Stx.  Dtx  tmm  SrKI.  Uitritmit  nttiifittMr. 

Id.    ClimnJI  dttifil  liigimti  fmim-  j.    XXXXVII. 

'  ta  mnlid  filrimrmti.  JMit  tti^ilmtit  11  iitir  Cmmmtt 

%.    XXXVUI.  Ihmd/ldilmtiriiJitfUmttamrrili 

trdmtifimt  Ltibtritgitmt  tmm  ^md  '  Ji-qmiit                    .           i      - 

.  ubdmmii  CUv.  J>mi./lidtrt  *r«  5.  ,  XXHXWn. 

ST^tXIX.  i.    XXXMX. 

0W  Id  imtir  Htimtitmm  VIII.  jt^lt.  Jbtt  iOmJlrimm  filitrmm-^  tribmk 

.  rmm  Itigim  dtfmi  Ammtm  Gmilii.  jpnmimtitlihu  fimfdrdtm,  ^  > 

an  Dmu  iMttfUtm  viH.  itfm-  ^,    i. 

""^                 .m  4"'      tlftmtgitlirmm     DtgM* 

■g.     XXXX.  eUdimt  ilttim  tmfitminlimitlttr, 

Oumitdt  Jdtii  Utritt  tllimirtl  ptitr  ilmtrii,dmvmtrmKlfin- 

imlidi.   im  iHbiriMm  Biiiritmm  '.^f 

tirmfdt  Bmiim  diStlti  illimiqml  "*                J.    1,1 

■^™"'  ..    ^..rrM  ***'  P"''''!*  vmfitmtm  ttm» 

5.  XXAAl.               _  fiiqmmtiiititiiimmitfmiimuni. 
Z)li  fifbidl  Hlmriti  VIX.  ffimmtb.  «      iir         '    '         ' 

J-riH^rfiim  jUblrll  JHrimb.  «•     "I. 

Bmrggrtmit  mifldt.  J)iDniifiut^ftmilidmiVdnd.lmfi*. 

6.  XXXXir.  aii  itidiamj  frlmiifmm  II  ttmm. 
il^dhitbdi  ti  jr^bmU  Ctmi.^m  tmm  StmtMim  ilfmri JUim,    -.' 

Cbri/itm  miUliaM  Cimiti  ih  s.    Lln. 

S.    XXXXm.  Kuiifim  trtSmtirrmtiii^liaK 

OBi  miilli*  ibmd  OuiUd  Sdtrbru.  m^ 

'  ;*'  ur. 

■         ,  -nar,7,db,G00t5lc 


.?i  • 'i.r  •^TOT.-.;  ;■...',,, ^   ■  n  :■%  vm.-  ■■■■    ■' 

.    JhgtMWjdtu.  ■       .   ^    :  ■'  ■  ;4e  Simjfijili^t  ^iSd^ttflMi  tt». 

%.     tV.    ■        ,  ■■  tii  Ctiiia^m'iift'*tiitAttmdtditi 

'iUiitlibHllUhit.mp.amhtlitt.      ritinfa. 

■,-  himiMi  Stt.  mimtUl  mntfqt»-   ■■■     ■  .  $.    .IXX4  ■':  '- 

-rait   .iifiAttjit  Tijfidtlfili  .idtdifafiajjtPitblim  M.'Jbl^sf^  1*» 
£pr4m..  ■  ..,,  )  ,,,    \  ■itw^>iu.'vxtit,MUitlit  md«iu.ti». 

■  ^-  ■  -'   j;  ttC     .,         ■,  ■  *Sai\  Suf  imliMti/m   >>iM  . 
iUirtritVji  MtnimU/aK  U"^  a^,    \^MmMm.'.'_ 

■  JilidldiKerfiiterrjiiiHdottmfiltfi  ■^.    VX. 
.Jifrtmijdtfiimmi.                      :  SeiitMrxhiiwitm  JMKidhft   rmM 
- j     .         .    S'     iVII.                i    .      MdMmKiitmi;  iiii  figm/ifii  tii  Silf. 
Cthlirgemf/trm&Mf,  ftmi  -"Xitit  fie*  .   ■Mtiilt^jrMtirtluim.dttmift.    -  • 

nmduliMmitilfiiidtSff-    ',.',:',.','■,'   V  m'.' > 

CAPVT,  Vnn. 

:  JPE  DQtE  ?ERSaNARVM  ILLVv 

'   'sic  c  f  I  o.  t  ■'  ■■ 

OE  DOTE  ET   PACTIS   DOTALIBVS     ' 

«,„--  .v     ,    ^--EX-^^EK-ORVM:-.  ..'--  ,:-;-::-■: 

-V.   ■  •'  '       ..■-,■  ^'  .'•■'.•  ■■.  .     ■    ,\.'   ^:    iviitf^j  •;.",',  ■;■■•'* 

.  -■  ■;■■-  •.;.  .. -5.-1-.  :■.■■   .:•; 

Intisiluic  .ab  amiqiiiflimis  lam  inde  tempqribus  ^ud  {>I^ 
rasque  gentes  vt'  filiabns  tiuptis  adiuftinenda  niatrinio> 
nii  onera,  vd  ctiam  conliietudinis  cauia  dot  conftituere- 
tnr.    Dicebatur  Dos  Withem.  wji.i.er»mvsi  •*  •Tia  ier 
•bim  felum  inahHM tite^EKkJmi  tiiit^ihim  Hmitiemb  fiiita 
htiUm  ibodu,  i.  e.  cttm  fibimet  ipfi  deIj)on(aret.Ecclefiam 
_  ijreTanai  fifl  fanguinis.    Sic  etiam  ctos^AHiyn  ^ ati- 

.!/'-•  .•-   ^!!!    »'.0'>'.HEO- 

,'     .  •  to.jR«»^c»^?«'n(«"!f-!5<^'».».i:><  M   -■>■■.■::.  ■•'" 

ftrui»  br.  Fnd.  Herw.  PiH-'.  '';'••  •  •    <foh  ;' 

■       •  _  ,     Goot^le 


;4f4  C.(>..WfVr.  Bt>« 

HO  TmxmtcVM:  Dos:  Widimo.  fkbbe»vs  ad  wit- 

•^ficMi*.   ■oiWSsifeyrtEREs:  Dos,  Wfd^Av  bcrofc  #<- 

*  demen'.   '' VnheweiUede^  i.  & ^  non,  Jpjjq^ ..  Ihde  ho^eQMe  Z>of 

EcclefiM',  Inxi  di^ia,  WidJiauigHier.  v<KW(ur.  t^>  yw^- 

«ur  qkoqae.^;MjWMjAn{^v.proi]wvpaRC  «jptstao  'de.vi- 

'Vr fi*!^^ *** *ddtift^s  -iH^ AtHmbus  eius  omnciji.  docqm  ct 'Ifli^^  de 

^^ubus"Yejie^diur  ns  ^^  .^rita^ifi^  rj^/f^jft^e^itirh^.tytfefefij^ 

remijiffe,    Eflalioildcd;*»,*  etJJei.(itn  fri  JivUfii^tflliie 

'\-mfirae^ihitri0mat.^  mt^fiiie  'tl.  Marchionis  Misniii/is  (lecrettimus 

'^copitt^iAdaM':>^.fifSeHiits'iaflris  regtticolis fitbueTtthtj^it placeat f)s~ 

Ub^r.    ■Sic  riTdiBulfi  aotalibusMjip^^ljijgfy^ijJ^r  t^ 

liat  Rtgis  filii  a.  1299.  dicitur:|  Nos  vero,  ci^taemimu  eiprottti' 

fititus  praediSo  Domiti^  ou^  *'.5J»  /"""?  ^^ofliojiio  dabiimu  'm 

mackaffiuiB  cw)ir»asiSA^tt.imta,  Jmtiei  f/ilk  jiirnt  Ofui^- 

riiM^Tt/rMjtulltTi/Mbt^dmM/rafk.  ■  fif*it*(ihl  daMbus 

inter  Alfhonfum ,  Pecri  Atr^i>il^t  Begis  filiam  cc  Eleoturam 

Edoardi  I.  Angliac  Kcgis^finam  XVIII.  KI.  Septembris  1282. 

^  concluiis :  ft  dottec  ae  quadragmta-initib^  libr.  raprorum  Turon. 

'  quea  'iadela  VbniicelUt  .aJftrt'pr^BiSo  vita  Juo  3nTlX}<am  "^li^AA- 

ritagium,  et  liherattK.  ifiliitiO^ilffiViitP.ftegiyirt^oii.  nmmc 

fraediHi  Domiiti  Atfonfi  Fiiii  Jiii,Mariti  eiusdem  DotmceUae,  tem. 

fore tradu3ionis,pleiiefuerit/ati^Bum.     Et,Ji reditvs,  exitus, 

e(  prfiuennts  praediBorttm  quatitor  Loconm,  et  eorupt  perdnentia; 

'ihtttt^Tiin  vi^tnt'.j^^is  a/infs^  vno  ctHtt  alii's  cSt^ato;  dediims 

■'•'    ■    -.'■■■.'•■••  I- --s' •     ''■''■',■■''.'    '''t'(xpeni 

■-.ji-.r.         ■.  >:-i  :ri:j  <  : .  ■.  ■,;.'    :0j  fPf.'.'  -j^  ,(.:.  .;  ,,^  *•' 

-.  ■'■        •'i^.sr,.l.  •-;■  .r.-.U  ••.    .:   .:\-;iI   f.  ;:  •,   ;■    :.D  :i     .-;.] 

•i;  ..;■  ■•*!**  *eu«Dr'^jPPSrtta»4flfc  ixrf^Giwri  bonn.fctcIdKm Xtpebt* 

.     .    /M.;iQ,  poafiniutioac.priui|tgii  p^itulijNcuflaftnnta.  J401. 

'  '  y'iac'sCHli.Tt%vu,  GloJlariB  voix  tf^ilbem.  p.iit. 

'■''     i,'\\\>.'tii:'i.''V.-"  '   '- ■■  ■  ^     .«;!;;„...  !>,.  ;,;.., ..;i'i 

"' ■"  »i' 116.  III.  e.  XVI. 

» tftt-njitoxt.-v.ii^^xtscxfnSiiit^ipi^,'' ' 
•*  «•(WW"'- "• '•'t  p-.ifv>-.'i .  .,-<  ,i  .'.j-.  i  .■•  r  .,-.  :,t 

l!;,n7,dt,G00gle 


/irfmnm^itluJlnA  ift 


prm     .    ,  .      ,,  ,  1.    « v/   1    I 

iffffiw'  mihnrai)'i  fUem  ^tkn\c^^'^-iiefwt'  -«^^Mw/rTO 
fytimtn  Teryajiraefari  uSmhi  ftf^  ihViHs  Bhi^hifmih^s:^^ 
[i^ratre, '  fraeterenwopi^aeii&iisuairahintii^tMljbi^^^^rSfw^ 
ihgrerrm  Thtren:  hatvitSs^efreciiph^Ttdi^i^ie^/^ir^t^i^JSfm 
Mari^om^/iipenieverlipeMfdWmkmtiei^WtiraeJ^i^'^^ 
iSfAimi-rle^escy,  ifntc^iitat-i^l^pii^y  ttoitnhe'Ptof^tfrr^*prit!j%fB 
Hiie^  ^iiotttiitel  foco  ei  iiitSoritate  eittsSettt  t^otnitif  'fiofi^i  f(ekfr  '^Hi 
pd/trmi,-  birllFattittSy^jfitntticttttt  aliiy-quattiorLocirpritetSaii^-alitt 
m  Itxa-r^ae-fip-illaP^/nfPii^^tiel/iirtcei-,  ■^oHumerBSt 
i^iih,mh  >ih'A-fiis'tmu'iW^mmii'ihf,ii^a'ei''tm^ 
SHi^'fip^ms0'a)ii>  qttati/^iifs  e':tprithlfui^^'liie  1x^a,'lim 


$^  tKiitiheilir  ^ttttc  ptiino  l^BHyp^aeiiiSi/rum  ^orttih  Hcdi^ 
fl^cipere  'iHeifieiei,  Ji  tniliriinotiititn  omti^eHt  ej^-Jdlttttttri  i '  itlr^gij-. 
Hirnent:  ttittien!  er  itrriarnetitd  Jidelitatis  ex  tltmc  reeipiet  rttfa'',  iref 
0ircWaii^'ei  ikdietii.iiitn^incafti  p^iidiSf  -fohiri  fe»Wm8Sf|'TI! 
/Mtii'^iS<irwii  T^iHiii}'^fui  ite  -fi^iiliiar  ■'illiis-peJis^ei^iiif 
ihiiTiiiatts!  '■'iSKr  ■m'catrt'TOni]'tis'  Potitini  *'  '^^oGtSmeJinsf- 
ihmes  Ponfini  notttrn  fitcio'  taih  praeji^lrus  tniimt  Jhitiris,  ctia4 
Kiflippus  t)eitrcttia:-fM;-PrMciiriitn  -Aaiti'pvrimf^/!mmiffliilit»  ' 
^v&Mt:Pir^-I¥itneiRi^'iiir6i')n  iiictiimfiklKfj-et  euhrea  -W 
itiiritSgio  jsiV^'!?  yfeffii/  *w? 'Vile'rt','j/' jwVjjirtf  «fKiHuarf 
tMbiUjetfmqtiiiaflliS.-WsiinaiihBilUtm,      '  • -■  ■  ! 

'w,  ■'■  "  ,     .'-§■    n.    .     '!:,■■.,■■.  '  ,i'::      :.  T 

'Sibma,-ioisiiflmm^r.S9r<m'  i¥^:^^«  S¥"^s(w«-I^»,-, 

tiiulinj^le|9:gfiii)i,  nuonS'.fitiap.  igSti9;:jiime  .a^  '1349.  .«onck;' 
lii^ imiaibdsr**  Wjr  Rniilfir  von  GmtiGTO^^ffiiiiz-Gr.^, 

:■■    ..■.,,  ■■..■•■■    :,,i,-Oq^,:»^ :,.,.-..   .,  ;,;p  bqnB, 

1; '.■■.. (v^   r,.  '■■.■;]  .ir.  .■  I  ■     )  timntltii^  .•;.'l) '•:,7?>.l  ;..„,'/ 

'  "^fvdBT  aaKT.  Toa.I>p.  ILa.CCCXV.  p.1^  -     " 

l':.,r,db,G00t5lc 


47«  ftt-yin,  Dcim 

hefmKxf»^Halmig io.i)ifm,  desHdLSdiDi(Gh.IUicl» 
Oorifter  Ttuchfis  ac.  bekennen  und  thun  kond  dfiendidi 
(nitdie&mBlrier,  aUendeaev,dieiha(eheBhdKn  undlclen, 
dais  cs  zwilchen  dem  AUerduidileuchcigften  Furilen  un- 
(crm  gi^idigen  Hcrm  und  licfacD  Sohn,  Hecm  Otrk  vcn 
Goctes  GnMen,  Rdmifch.  KAiig  zn  aller  Zeic  Mehrer  des 
Reichs  und  Konigcn  zu  Boheim,  an  cinem,  Hnd  uns  am  an- 
^m  TheiL  um  die  Frcundichm,  die  uns  beyderieics'  be- 
grificn  und  voUf  uhrt  i({,  dais  er  die  hochgebohme  Anoi 
uniere  Uehe  Tochcer  zu  einer  cbdichen  Kanigik  uad  WSniii 
genommen  hac,  aUb  getheidiget  und  ijkreinkoramen  if^ 
o^  uns  der  vorgenaont  Un(er  Eniidipir  Herr,  uod  lieber 
Sohn,  ob  wir  du  la  Kach  vuraen^  oafs  wirehie  e&elicfae 
fnrm  nemen  woltxn,  darzu  rathen  und  helfien  (oBc,  mit 
gantzen  creucn  ohne  (jefehr,  und  were  da&  (ic  gcwuniiea^ 
Si  fblctn  Unfer  Land  und  Leute,  Scacce  und  Vcfle,  demfdbcn 
l^ifirm  Sbhn  verhltibai,  uiS  off  ibrc  Ericn,  ab  befcheKlem- 
hcf^  dafs  Unferm  vorgenanntea  Herm  folge  feui  Zyvb  nnd 
Mirgciigtte,  die  in  deiulben  Frcandfchaifcbenennc  itt,  doen 
Summa  id  SecBs  taufendfcbwer  March  tStbipet  SiHerj,  dic  wir 
ihme  hemeijn  follen,  tmd  htacifac  af  IfmifiAi^,  dfe  ber> 
iMch  gefchrieben  ftehen,  auf  H^tenfiein^  Auerbach-,  ydtfefiv 
Flech,  und  aitf  den  Rcydenflain,  uod  wasdaizugdi6ret^  be- 
(ucbec  und  unbefiichetv'  ober  der  Eiden,  und  unter  der  Er- 
den,  und  vor  der  Erden,  auf  W^Dden,  Waflem,  und  Wayden, 
mic  all^  Rechten  und  Herrichaffien,  die  dazu  gehorcit,  werc 
abcr  dafs  Ae  Dutchleuchtigc  J^ma  Unfcr  Hefie  Tochier,  fei- 
ne  EhcKcheWiirtinff^/rtgy,  ehe  dann  unfer  vorgenannter 
Herr  und  Sohn,  fb  ^ie  Mefelbe  Marketigale  ihme  jjerhktScv, 
iieacil  er lehctyXmA  nach  (eincm  Todr,  wriif«  Ut^ere  &6eii, 
cAI  wfr  die  lafien,  tlarim  Jucctilire«,oh  aber  der  mehi^nannte 
Unfer  Itrr  und  Sohn  mit  Uniem  andem  Tfichtem  eiuerlef 
Sctf;juiaiittkteit;aib^l^JUlkia]!:jfliTeV^ 

Mll^ 


Iirjmmm  iXiilMtm  im 

jfiuUMmiutm  lOii^m  -m  BSieim  vmJhrfi^  Mnrgengaiib-  ' 
iuid  Zugcit  zswr  &aa^  wrijm^  aad  ob  aneh  er  was  ubrige* 
od^elKD  hjtte, mit  den  vorgenamiten  tTnfern  Tocht^nij 
diSKibigJoSren  Vt^ere Nacbkmmai gaBtzlich rithtmfXxa&Tsii^ 
ien.  Wereaber,d!i(sdieil*»jCTgiwibcflerwere,  dann  da» 
Gftl^  dals  Unler  Hecr  ond  Cciier  Sotlit  VBgeben  bettei  alc 
«orgl£teieben  &be^  lo  fiifi  ifaf  iiirigr  <d>'^Ig!m  Uqi«t9 
Er&B. 

f.  HL  -  :  \ 

lure  Romanodos  nupdisneoeffirla  ihteitieniebat,  ic^vk 
d»qDe  dbce  coneabinaas  poCKs  qaani  legitiinnm  eflet  matrin 
moidmii  Solec  et  apnd  i^erasqiie^entes  adhgc  hodie  dof 
nurito  coitfEitui,  aft  ncc  natura  matrunonii  ne«  Taio  vt  i- 
hm  necei&rio  fl^°tar.  lnde  do^  quan  Romani  JiabebaDtv 
nri»  ignota  erac  gentibuK.  De  SpmanifAEEtiANrs:*  _ 
I/x  efi  Spananis^  vt  mammama,  nulfa  uu^rctdente  dot^  cmf> 
trabetmur.  :IteQmiin«tr.yero  fcIoqn{aii;T,»ipi-TV8:** 
Btiem  nm  vxar  iS(iriai,fiit.  Varf  amtnf  tffert.  iaerfinn  fai 
ttiatr  et  prvpiimif  ac  munera  frtbaia  t  mariera  nonad-deffciat^ 
imlieBra  ^ui^a,  nec  (p»biu  nana  m^a  cmatitff  jed  heuei  e$ 
fiiiKmmtfimie^feiitwnenmJraimghdiafut.  biiaecisa^- 
ta  Kxir  twifitiir,  amitimixmg^anmantiSi{udviy()isffh% 
Uk  mmmmm  .titnmmj.baie  ifKam.jacni;  bii  vmugaiet  deu. 
«liurnimr.  Nifimiitr  extnttirtimm  ofgttxitpn;  extraque 
ieJkrian  eafiit  plfis,  ^fis  iticipieTttir  matriinmii .an^ttis  admme- 
tti^:  vimrejt  labtKmfei^iaikttmtfKjxiam,  idtm  inpace,  idem 
iiqKtulimfaJ^mn imfiimmiqKtL.  <  Bae.amSi  itntt ,  bec,paratfir 
ifm,, ioc  Aiamm  iieimiitiant.  Siciiiiitnimi,Jkfereuiiitia,^ 
iKvhtreJe  fiat  bheris  inmdatm.acdigHitreddat,.^menants-ai-; 
i^aiit,  mrfns^. ac  nefoterr^nnt.-  ani^aevs  robej&, 
Tvs{  equidemiutnmat^idquQddBdM&ribiCTACiTvsv 
-.f.i'.   . .'  .'  Ooo  3  nOD  ab- 

<«f&;S«—— -■-;,:•    ■ 

t  Mtrm»  iadksiMrtim  lib.  L  c  .XIO.  .      i  . 

'        .         ■  i:an7,db,G00t^[e* 


47*  •dip.ym  ivAJ» 

non  abfurde  adljotaliriiim  reftiVeiioere ;  yerfinl  nbii  WBi  aJJt- 
Pentationfrn^  ^riam  pofiuS  tmyiamfi^mra  cohiugalis  ainoriii 
maritD  c^irrfiiifle  cSncefla,  vcirba  Vicitfnosdoeent.     ■ 

$.    IV.  '  •-! 

•  Imo  Interdom  illudrium  quoque  tnatilmorfia  <ine.  ii<( 
(□««.-'(inQd  dacetex^mplnm  Gmlielmt  Aiiici|M  'Mondpsl' 
lerienfls.  MKerat  Aifonfus  !I.  Rex  Arragotaae  et  CaxahiHM^  ai 
EtaanueUtn  ConihntinopoIitaRum  '\itip.  legatos,  qui  nuntiarenc 
fe'eupere  ibiuj^filiam,  nomine  MatbitAetn.,ra^  conflltuta  date 
dari-nbi  in  Matrimoniumj  Annuence  rmperatere'  St)tmft&- 
AnV  fide  rtiutuo  titnc  <nde  data  cutaque  omni  deilucMdsR  ia 
Hifpaniam  fponfae  Intfi.  feli3ai  lega»  procinus  <d  Affu^an 
ronigninint.  hterea ,  dum'  MatiiUii  ifta  in^iAmganiiia 
mitteretnii,'  dttxtt  Mfttifts  SanSUaa,  ■A^otifi  Caftellae  Kcgil ' 
fflianiipfi  i  patre'  oblatam.'  Hanc  i^tuf  retxidiatam  litet 
atqueiftdotatan  <;ii(*'<i«*  Montitf^  Ianii.'JPrin«eps.r»B 

Jhifii  ProcenmAini\t.vxwmi.  *  Patet  hocetiamexempdoi^ 
tobili  Arr^oniae  f(»i/,  qui  diQi  Guilielmi  encnepw,  don 
BeonarMi  duceret  Mfoiifi  X.  Calldlae  Keeis  iilnni,  de  ^n 
BERNAKDiMvs  oot*%Bivs :  **  Vn£  legaii  mfij\^ie^ 
ixait  eelebre  id  CofieQM  efpidttfn  i^,  ^amj  Artrogmae^-et.  Hiuar.^ 
fae  Jmet  miingii,  «n  <wir  <t«  Bersiu;aria,  ««hw  mwaiik^ 
ran?,  IaiX>bam  Hegmjmm  enfmt  Leonorani  emi  JbrmniM» 
tritnotiiofi>i<  iiaigere:  anjne  eutn  ret,  taiamiMfKRigt>mmd>tilii 
ttit  ipji  ac  RoK  ejfet,  ptlis  Leonprao  corpori»  -at^  niiaii  doci^ 

. b(»  coinaman eje,inei^ imeiiemtii^aacfpiilatieinpaOaa- 
cAm,  Epjlim;  Pinam)  VndecaftcKani,  Barfaafttidni^  Tanmr' 
titm  de  Sando  StqihaRO,  Montalbarnim,  et-Cenierafti;-ii»i» 
A^agmim :  cnm  hit,  ijme  m  mattHia  Siurjtiu  et  trtitet^  Jit» 
fmt  itt  Catalonia,  docon  cotfeSmmL  .. .  r 

■  •'  ;    ■'  L-  ■  •'"  $.  V.'  An. 

•  de  fM  BKKRAifiiMTi  gomiiit')  if'Via  U<M  W^XM 

imtium.  ■    ■        --    .'  .■'       ..     - 

"  Yita  /««« I.  B>.  111.  inalixi.  '  '      '     ■  •  •     ■  •  >  .i;-  ■  i 

Goot^lc 


/nyS4mtt  jUi^Kmn  :  47»,  ^ 

.t.»\  i*wawfiil«BP«ei»,FjBq(!is  ABg^mjVrbes in Galli» 
^  fjienjni;w3iatft(OJ  mWuSl  Isgje.vVt «/«««,  Alfonfi  Ca-^ 
ftellae,  Regis  fflia,  Ui&mco  Philippi  Regis  GsAisp  filip,nupe-, 
Tct^nuUaaia  dote,  tefte  m^i^^a^a:  *  Pergit  ilje:  Glono- 

'fiem ^erfiv .^et^aUa.^;.~^)&  i  Affirid  etiam Mediplarienff 


".'"'IfkS 

Piuenffi    ,j,.   ,^    ,  .  ...  , ,,,,., 

Ducjs"filii"a.  )!423^,q'qas.  Arm.lHo  Geldriae  duci  nuDebat,'.in  td- 

bulis  dotaliBUs  f  reniihtiabat  dSjr/his  ve"rbis:"Voirt"MI  lon- 

fer  Cathrine,  onle  lieue  (^^ynn^  voirfol,  mit  ons,  und  wy 


pakpnilirigen'  .  ^^    .  .  ..    ,^.       .  . 

Yieniji^ii^^^P  alJp  ift,'?f^  ifi^  yerlfjijffnil^ 

,?:;"-/51  :.i.^-i-!  ur.if;  ,vMVV.,vf..il."VI;.ii;  .qr-,i-.\  ■  .■..■,',.  j.j;', 
:'> ',  •t^)mim'*ll»a^iamffk^is  Mtk  inu(H^I&>'  ilHjilt 
JdwiV 'fi*Oritor  qWKJftfe, -ffffi  ft*» /i««Aj<»«»y«»y!nrw^^ 
*ui3*'vtpoift*^'(ife4-"de-'itevrf^/>;""»!?^.^w^ai(^'  rfijBflf/ow^op*^ 
iMV><i)',i,^>9^  MMjS;  '<]&M  '>&?M»mW'fiaftf -i^tuitU :  an  m» 
jWu^ftoitiftaeTW^^-vwkiiiJj^jfff»*.»!»!!^  'AdferiP^Hoeijlluftri* 
BWtfCtHySt  ■'*''Veia«'Ve^tira  riWW/nnimiato  feeiBli' 
. ftbrum  M&jmiiniiincinnilKls  «ibtinec  ius  frimimi  Hec cii^ 
^'  "■'■■■"-■'■"■■;■■  -       ■■'\";a>;     y.'..-    ,.'      RegiiWj 

:^:;.'^;iti'i?ife* ''-"'■ 

~^^**^i„  vit4  iffiui  p.  ig6. 


«./«  n.  LXIX.' 


„Goot^l.c 


'%4(o  '  Qf.PIlll  Dt  Jut 

Rcgiins  ct  coniuges  Marittnm  lifrau  i*rii,  (Kimtt  Im  b- 
eum  habent,  quinporiiBra^iffBAw/cluiBUaix  £{^'  <t  fn- 
f^iuiM  vc\pa8*iaalitia,  ti  dtuMa,  qoae  laqpilEine  varian^ 
fontcoDfidaaDaL 

j.   m  •• 

Dos  conftituinir .  vcl  ncceflario  vel  volunt»^  neccnari» 
dotem  con(litait[ntcr,reu  qui  Cios  in  imperio  e(l4>eccflbr,  rc- 
liqui  omncs  voluntaric  conflituunt.  Qinntitas  mtis  admo- 
dum  variat,  laoxqae  naiormox  minor  filit,  ct  obfettamus 
iniUuiftribusdonubuSjininoremlaepcdotcmoonfHtui,  quam 
dioites  mercatores  ffliabus  conllitu!  fblent.  Imo  in  plerisquc 
familiisniagna  dosadmodura  «flperaTa,  dum  dofi  «onucnieos 
dotalitiumutconcedendum.  Hincla^  dequandtate  dotic 
accipieoda  pa^  inter  illullres  coimenit  £unilas. 

.■■■■■•■     ■     ■     f.  vffl.        ■  ■;,;■.--;■■  }■■■•  \ 

■  Dods'ji(«u/rj:tplanee({'iui»;fa,^velM)^ii£r^1lb,x^lW 
JiKTit,  vd  etiam  ■exigiut.  Singuhnim  exempla  fecundum 
^unrirarem  ct  {>ro  rfl^jvnV  ordme  Tccctdebimus.  MiaStm 
quam  adhuc  dum  animadacrti,  dos  fiiit  G)itl?izwb»  Manfrcdl, 
qui  Friderid  II.  Imp.  £limerat]|iinr>t/i/,  tunc  SciliacR^^ 
SliM  a.  1389.  PetroIIL  Arx^goniacKaei  rtufitai  coilecane,  de 
qua BEKMABOIN vs  OOHESivs :*iVm«r  i&iittircPetro 
ihgenda  cegittait.  Ne^ye  emm  ^UMinr  in  Alfeufo,  m  Peirv 
rtmiiftulit.  Niimiiiteriilitt!priftfitaei/iiieCoii(twta,fiit 
vmeu  Manfiedi  Sic^x  Regit,  Fracrici  Imfmuirie^,  «H-  fm 
me  aimit,teii^fm Alofandri IV.  ttmif.  Mi».  iigii  i^^a^ 
titulo,  initalum  traHaeiu,  QHabrim  tmvniuerfa  Aaiiia  hf 
fetefiatem  redegerai,  idijue  inmto  Pantijice,  et  Cmradim  Principo 
Jilio  Camradi  Siiferatcnt,  et  fonrit  Manfi^^  ad  fiem  regmat 
,   ■;  ',;        ;  ,tiJ^)o- 

t  '    *  Lvb6i,rr  ae  iure  femiiianun  ifluftrium  p.^  -   ■ 

••  Fiit  UfHXta,  VH.  ineinu  |t,  ^4.  Iini>ul./^$aK  itifilraiat. 


mapoHK^iiwl  (M0  w^pnuiHeih/peSMtitt.  GtpiauigitMt'  Msa^ 
'  feodm  Jeji  etm  At^agomaiRs^  uffiniuite  eoaiungere  itgaui  f  Siciim 
Barcinonetn  w^,  Ginidum  ^fiam^  M«^^.i:gBjcienfennt  n  ittm. 
(3p^jif»Moftaciumt  ■oirQs  p-i^emiJJmKs t  o^vix  de  mMninonio  Vetr^ 
Amgomae,  ec  Catalotiuie  Priudpis,  et  Can0muiae  agerent,  qmim  \ . 
Manfredus  Av  vxDrf  Begcrice,  Amadaei  OinatisSidiaudiae  filtn  fms» 
ceperat,  dotem  ilili  L.  iA.ajtri  vnetarum  nomine  patris  dkerent:. 
ftoper inge^es  aUos  ctnri  corporis,  tum  sojtni  dotej,  tfaibus  praen 
dkam  ejfe  ODnfbntiaRi,  non-fiium  Legasi^  fed plerique  probataefi^^ 
det  mercatores  Bareaianenfes  y  qui  e  Smliavenerant  ^  plmoore  refe^ , 
retant*.  Placuit  Rcgi,  atque  omnibus  propofitum  cuvi  di3»  dote 
laatrtmamim  (ne^ite  mm  antea  dos  t^faafc^a  Jwrat  ab  4rag9' 
9^  Reigibus)  ac  efiaip  ^anft-edi  affimtas,^  iis  auippe  pattpf\fihij 
Juiijfue  inpafierum,  tnagnum  in  Italia,ofit^.  Sicfliae  Imperio^t,  "p** 
riri  ^aoque  borreum  refertijl^mum  ad  haec  fuflentanda  Regna^,  pra^ 
fpextt.  Qua^ohretn  Hotim  ad  deducendam  fponfam  mifit  Fernah^_ 
dum  Saridliumy5'//Bra,  quem  eit  nobiliflima  Aragonenfijbcmma^ 
Antilionia  _^/cfp#v/,  vna  tttm  pemobiH  Aragoninfi  CuiHemio- 
TiareSia,  i^iro  prtidenti^mot  vf  iis  arbitris(\>oa€aliBfieretit,  et  Co:i^ 
ilaridnn  -cnm  nt^o  Comittaa  dedactrent,  QtaiuJproficiJcenti^ 
bu,Mtditmntfi,  Vthanava  JV.  Ptinti/fcem  Alexnadn  fuccej^ron  int 
ManSTedamtam  mal»  ^eaffeSut/y,  vt  nm  nmdo  diras,  attfue  Ofnn^ 
^clefit^ieas  senfur^e  imprfcatus  fifuerit  tverat»  omnium^ffiifjQhrij'. 
fimnorum  Principum  auxata  im^ararkt ,  saagnumqua  coegmt-exercfr^ 
tUtnf.  vt  iUum  ah  et:nnd>us^c^ae  {Rtiomhus,tfuaf  tenehatyexp^eret.^ 
Qua  de  caufa  Rex  ancipiti  difira£ius  cagiiatiene^  dolensque  tam  coih' 
modum fibiyfilioque  impediri  matrimonium  et  ajfiniidtenr,  hegdidj 
RomammifitJadVrbihaminteroiios,  ¥*.  RaTmundumFcrinafortium 
oMinis  OomM€di^\^m^ilif*ii-_(mmtafe'0tifue  d^-inii^no^kfl/ 
Vt  boneflis  rationi^t,  et  quantis  paffet  pmibuPr  '  ^i^tiflM-i*^ 
traretfVti  Maa^rcdam ,  fupplu/m tTefipifcentem ,  ac  mifericordtam 
itHpiorantem,fibf-etf^ciefia^fimffae  conciii^i^et,'  VerurHfi^  tan- 
tu/a  abjiiit,  VI  Poncifex  vemaniflii  daret,  vt  eo  magii  ebdiaverit,in. 
i^ue  rurfum  inctdjuerit,  lit. iacohiin}  avncarfto  c^^uii&ipne  cra^-^ 
nndteManfredi,Tdrcmini,vt  diceyai,  Pnnct§is.,impii,aixrheJJm)que 
Bcclefiae  Ijojiis  ac  perduelUs:  quin  et  recenferet^  alios  imeniri  pimd- 

"        .'        fis 
'^~StrmdiJur,Prud.Heroii,P.it.      ^        Ppp'       ... 

ngit.zedbyGoOglc 


'  4ts  Qp.lZl>tdiu 

ftsanhlSc$t,»DtMm  iimimn,iiii/BuifiuMui&tJiiue,  n»» 
ltti,Mikufmrtt,fctmjUtmftuirtdemllittiaifime.  Stim- 
•  «■>  Regis  ttttittlulPaitiliitm,  »»  fflG»  momtt  tfiidttrgtm 
smautm  fetfmrmti;  ertSinm^  tfi,  i&mmfaBtm  prtnidtmiM,  a 
nmmm,  VI  tm  mtftiatit^timiAvfratftrrtmuTzqiMdwmMidiiut 
fittrim  firttamum,  tlaut  i^tuit  taiffitnli  JtBm  Artgtnitt 
fygmt.  HiiK  dotem  t«li  racioflc  compaUC  MARiANA*  icri- 
bens :  pttlU  dolii  ntmiM  >ari  dDOdccini  m yriides,  i^ni  ta  tttf 
fejiate  prttiwn  tt  regni  Siai/i  hatid  dtttiamjttm,  camiAtnSltd» 
mtJiltJt  proit  ctrertl,  in  Artgenitm  rtgitm  infereitt, 

,  Recentiori  eciam  aetate  Maria  Fraicijca  EHJlAetba  Pe> 
tro  lafitamae  Regi  a.  t66g.  in  iaem  actulit  Oucatmtn  mfrit- 
dem,  prout  tabulae  •*  Inibent.  Que  la  dite  SerenUJme  Prin- 
teffe  te  conftituS  en  det  vn  tmlHon  de  Croifadet  ou  Ditcati ,  inon- 
noie  courante  de  ce  Roiaitme,  afin  quc  le  Serenifnme  PrinceJOom 
fedro,  Mres  la  eon/ommation  dn  Mariage,  ait  et  gasne  iadite  dtt, 
et  en  dirpoTe  i  fa  vobme,  et  paroe  que,  quand  la  Streidtim' 
trincejfi  vinc  de  France,  elle  apporta  aucc  U)i  miejitmne  qni  <o 
moncpit  d  la  valeur  £  m  ndVion,  laquelle  i  eft^  effe£iiveinenc 
lemifeencrelesnisinsdesMiniftresde  ceRoiaumc,  etqoe 
par  confcquenc  ce  Roiaume  lui  doic ,  on  eft  oonuenu  cpe  Ic- 
<&cSereriMme  Prime,  parmi  les  aocres  biens  dudicRoiaanK, 
qoi  eft  obligd  i  la  refticucion  de  ladice  fonune ,  fe  comeme  de  la  , 
melm  da,  comme  P  il  1'  auoic  re^fiS  lui  m6me ,  et  cicnc  la  Sere- 
itifime  trimejfe  poQr  bien  et  duiiment  dechu^  de  la  paier 
vne  aucie  fois,  dc  m&ne  qnc  fi  clln  ia  hii  paioit  ncUenient  et 
aGhKllcmenc  i.  oettc  heuR. 

f    X. 
Hemricae MariteYltxsmVi .  GaHiamm  Regis  filiae  Ct- 
nda  L  M.  BritanniacRc^'  elocacae  dti  ftatuta  fiiit  oSomHHiim 
Tiaknnm,  prout  Tabulae  Matrimeriedei  docent  teriliii  d.  S- 

^  Maii, 

*  Ui.  <.  xm. 


•  icvlil   ■■•  TnllTlli  H  >iii  Ttm.  IV. 
p.  m. 


•  Coot^le 


IMl  i&tf»  *^  id  quibus;  JjtDsr^xa^^Dame.  (oa  tkhaii 
tens  mUe4cur^  Se  trm  bvrtt  piae  moamye  deFratae^  donc  & 
'  Maieft^  Tres-Cbrdcieimc&ra  ac  quicei^  hi  moitH^  ia  vcjUe  des 
epouliuUes  ddns  la  ViUe  de  Londres,  *  ec  V  autre  raoici^  daai 
vn  an,  i  commcncer  du  inur  dudic  premier  payemenc. 

HnnVKrVIIL  Anglorum  Rexibrm  GxxbM^^^i^omtoySL 
GadlorumR^i  nupcacjdtir^jn  QOTAkxik.quadringeittorum  milktim 
aurt\  itacamen,  vt  diMBJtjlrVi  pars  per  mmni;(m  Rf^is  Galliat^ 
quam  Henrico  VIU,  deberet,  compenremr,  de  quo  ipUe  Tabulae 
JUndim  die  VII,  Au^i  1514.  confefhe,  **  aoceoc:  Itan  em^ 
veiuumztemoordatymtfi^  quoddi^Rex  AB^a,Cy  baeredes  et 
SucceJ^es  fui  pro  JVbcrimonio  p^aeftuae  Dominae  Principis,  Dd. 
minae  Mariae  cum  diSo  Rege  Franconim  babendo  et  cattraben- 
do ,  nomine  Docis  dahit^  /oluet  et  deliberabit,  ■  dari  vei  /biui  et  hbe^ 
rarifaciet  praefato  Chriftianiffinio  K^  Ludouico,  eiusve  De- 
putato /eu  Deputatis  Cummsm  quadringentarum  millimn  coro-  '^ 
mnmmn^  veiearuMdemverumvaloremf  Jbiuendarum  mdo  ct 
/ormajeqttentibus. 

$.  xn. 

Slanca  Maria  Qiieacn  Sfbmci,  A^diolane^  Ducis  fiji» 
in/ignem  dotem^  pro  illorum  temporum  maxime  ratione,  attUlic 
Aidx/»»'Zt<noLinip:dequopoNTV5  hevttervs:'*»*  M- 
rtAantwr  cot^ho-es  Caejarem  iSfeximilianum  ad  tam  in^are$ 
de/cendijenuptias:jedrerumignar$  non  cot^derabaru  caeJaretH, 
^prodigamtiberaUiatem  continuaqtte  beUa  iemper  pecuniae  in* 
digum  cum  §a  in  dotem  m  pro  dmlomace,  qu9  Ludouicus 
Sfortia,  fpof^ae  patruus,  Dux.MedioIanlenfis,  reamciabatury  ac- 
cipere  quadringenta  miUla  aureorum  ducacorum,/>ro  mutuio  eius 
iBuUebri  ducenta  millia,  aliaque  centum  miUia,  quibus  cegnati 
eius  atqia  t^lmes  bonorare  dicebantur.    Auget  omamenca  Blan- 

i  Ppp  »  Xac  OER- 

*  fxt40l  spud  DT  MQiTT  Tom.  V.  pk  II.  pf  47^.    ''  :f     - 
•*  «kMfl/  4ifmd  Dv  MOMT  Ttm.  IV.  p.  i.  p.  igpt 
\»  Mer*  dfjh^.  ^.  V.  utt,f»uyi»(iftrihuJli/f0teir*-..   . 

llanzsdbyGoi^glC 
f 


cae-fi^KHAitDVi  a  -itoa*  (iclcribens:'i«dMv,<fiatier 
Blancae  Marne)  ^namr  «rAnacnu,  fiMV  «2  quadr^gmca  ao* 
redm  norain&n  ducaliam  millia  iKftmabamw,  quaaringenta 
mUlia  dods  nomne,  certit  penfimhus  daturumfe  receperat. 
$.  XIII. 
Prope  accedit  Ludomcae  Mariae  Gottzaffoe  dos  feptingent<h 
rum  milHim  tbalerenm^  dum  Vladisla»  IV.  Poloniae  Ktigi  -nu- 
berec  d.  i6.  Septembr.  1645-  conftieuta,  de  grti  tabulae  Nuptift^ 
1« :  **  S2  MaieA^  donnant  en  Mariage  an  Roi  ^c^  Pohgne,  la 
iiisdite  IXimf  Princep,  conime  fi  elle  efh)it  fa  fille,  il  a  efli  ae- 
•€9rd^qne  k  frepmt  CQntraS  feroit  fait  en  fratKois,  comme  dHagc 
totitniNi defaire ponr  les Ft&es  deia Maifmi  Rgiaie ,  ec  cOBuneoM 
le  pratique  aux  Reitus  ^  Esfasne  et  a'  Angieierre.  Sa  Maiefte 
adeclar^  etdeclareque  la  Dot  de  la  fusdite  Princeffe  efi  de 
fept  cens  miSe  ectis,  qui  montent  a  deux  tmiSionscent  mi  Uvret 
momoiede  Fratue,  comme  il  eft  dit  ci  apr^«  Delaquelle  TcHn- 
me  i1  a  d'  vnc  pairt^  cens  mil  iiures  quc  fa  Maiefte  a  donne 
ct  donne  d  la  fusdite  Princeje  en  faucuf  dudic  IVfa- 
riage,  par  1'  affeftion  que  la  Maieile  lui  porte, 
^(hnt  fa  proche  Parente,  et  nee  de  Princejfet  duSang 
SoiaI,€t  d*  autre  part  w  mmitn  et  demide  Livres,  suquei  SaMa- 
left^  i  ^valvfi  ec  liquid^,  du  confentement  de  ladiie  Princefl^ 
tous  Ccs  Droits  5  elle  appartenans  pour  quclquc  caule  et  ticre/ 
gu*  elle  pretende  dans  la  Succejfim  de  Mon/feur  le  Dtic  de  Alamotae 
fon  Perp,  de  quelque  qualit6  et  en  quelques  Lieux  que  foicnt 
lesBiens  deladite  SucceHion,  laquelle  fbmme  d^  vn  miUio» 
tt  demi  de  liures  reftera  Franche  et  libre  de  detes  et  dechar- 
ges  au  profit  dc  ladice  PrincefTe.  Sar  ladite  fbmme  de  deux 
miUims  cent  mt/  livres  ia  Maieft^  d  promis  et  s'eft  oWigee  de 
paier  de  fes  deniers,  le  iour  precedent  celui  dudit  Mariage, 
la  fbmme  de  trots  ceni  mil  Uvres^  ec  vne  autre  fembabie  ibm- 

*  Uh.  XI.  inemntt.    Adde  tsjhnem  HMGsvii  in  Ordtitmi  tratmU- 
tteU,  VARtAitA,   «ijt.mjp.iib.  XXVI.i.rktyeiisi^Uk^FI. 

t.  I.  p,  lOfl.    ■    -■  .  ,1 

^.ext4M.if»fitln4fnT3bm,  ^.f^tfijjg.  •         .' 

l^anzedbvGoOt^IC 


fc 


pHJIiKimii-iaifiiim.  >4K 

tMJitnbmtMliiMya^tiakatittiM^itKmtilcditriv 
tmtmi-Sv^i  i*iia!iei'imtepctlllMnet6^^/i^iiiaif  ittr 

^  Sz  Afoiefti  ftit> jh  Prinap  en  itvtar  du  .Mairiage,  a  d£ 
h  premireit  foinme  Jeircis  cnu  m/Himi,  fen  donnee  Wc- 
taiice,  taBtao  nom  du  *<<//<  peii^  futuf  Epoux  de  hiBite 
-Vrinuie,  par4e9  AMblf&deiHs  (bdit  miWfoiognt  enVoiai 
•(KjUraleWer  <ai«i*iagdi  qu'«jnomde'ladk«PriBce(ie,  et 
pour  r  autre  par&ille  ibmme  ift  iTBij  eerts  tnii  irvres,  le  Roi  de  ¥o- 
Vofi»  et  laditc  Princifi,  ou  aulrcs,  qui  auront  Commiflion  et 
■feur  "Ppiivoir  poUr  rccev<rfr  ]epai,ementj  en  donnerontQoi^ 
«ancfc  'coiiiiointchfeie:  xt  i  I'  efftt ,  de  tout  ?  ceqni  a  e(K  dit  oJ- 
acflS^hiHtfP^-iafir^efMerncur&autortifcenvertadelaijr»- 
ifenti!.  li  ibuf  m^ihe  qui  fffeoedera  eefciT  de  h 'Celebratio*  ■ 
idn  Mariage  ladite  Vrimejr  a  promis  et  promet  d'  apportfr 
en  denicrs  cbmptans  la  ^mtne  lie  jteufceni  m//^(r/,cndedu- 
Qion  (fe la  femme  ie Hiux  miUicntieiit nM Tmtts,  firrlcsbroi» 
dc  ladite  friniefe,  laqueHe  (bmme  de  miuf  cens  mH  Syrej, 
proviendra  de  la  ventc  et  transport  que  laditc  Vrincefe  fait  ht 
•Ics  fiisdits  Droitepour  la  fbmmc  de  neuf  certs  rml  /wrw,  aux 
Siears  Cmtarini  tt'Corantimi ,  Marciiflnds  Bunquiers  ec  Bourgeoit 
-*  /"«n/jpafcflntmafaitauiounr^huideuant  le<jtMyet8iiint>- 
•Vafl,  Notaires  abChiffelet  de  Paris;  et  on  vendra  tfcs  Bleiii! 
deladitcSucceffionpourlepaicmcnt  de  laditefoihnie*  w^ 
miiivresi  dc 'fequclle  et  des  imerefV .S  commencer  du  iour 
ide  la  datte  des  rirefentes,  lesdits  Sicars,Gmiarini  et  C/rsntcm 
ftnant  ■((««/»?/«■  MieTspmenms  dela  wnfedes  dits  Bient,  et 
Hiaf^frefkrenieii^toiuaUtresCreanciert,  attenifu  rimpoitafice 
^'i iSvcKfouriaeiJUetleiaktefhniine ejt pdUi^eec^a^^le^&i»^  dc 
ladite  SuccdHbn  fbnt  notoircment  beaucOup  plus  que  fuffi- 
GinspoiicIepaienKni  des  detcs.  A  1'  egard  oes  /&  cens  ni^ 
*Rf«^reftai)S,  Sa  Jt&ieftd  a  proitiisecjs'  cft  oblig^,  proni^fet 
$'<9bligeUcj3ire.cein«ati«<a la^ite {''nw^aJs  Kn. 4e  l"^nee' 
preferite  1445.  des  Biens  dc  ladite  fucceifion  dudit  &u  Seignewr 
Ppp3  Duc 

-       -  .      -      ■.    4" 


4|(  Oir.  JX  Or  i«*. 

DtedtMmMaifi  fam  eo  Frwce  de^linaoire  ffiaa  Cau^ 
'.  iisqa'ilaValeurdefaditefoiBnK<S;jbeDHia>//ii»w,confer- 
meiiiem  a  I'  eftiiincioo  <jui  Cea  fikc  desdits  Biens  par  Goia 
cxpcrts  oa  bico  la  ibmmc  Wlr  /jr  cnu  mil  iptnt  en  argnu,  ao- 
cfaoix  do  Sern^^imt  Dk  dt  Mamtuf^  au  paieincfic  de  laqoeUe 
tous  lc*  Bieas  dc  fadice  Succcflion,  apus  lcpaieaKW  ac  la^ 
diie  foimnc  Jt  tmfmi  mil  livrcs,  feroot  hipoccqucz ,  et  h- 
dice  caa&natioa  fcra  6ite  apr&  que  Sa  MaiciU  aura  tcnnj- 
116  lcs  difiercns  conceniant  ladice  Succeflion,  cncre  le 
'  Sem^^mt  Chartej  II,  Duc  de  MMttme  et  de  Moniferrat,  et  ladite 
trmceffe,  ct  les  aucrcs  qui  pourront  y  avoir  inccreft,  ct  arri- 
vant  que  dans  ledic  teinps  il  la  fin  dc  la  prefcnte  aniue  164J, 
ccs  dinerciu  ne  ibient  pointterminez,  ou  que  daos  lc  mmie 
teitips  on  n'  ait  point  coal^a^  i  h  ?Tmce[t  la  Caaaaidt  fix 
tent  mil  livru  en  Bicns  de  ladite  SucceiGon  011  en  argcnt,  Sa 
MaielU  a  promis  ct  s'  eft  oblig^,  promct  ct  t'  obligc  dc  £)i- 
rcpaier  i  la  PritKtjfe^iCamaK defix cetu mit Uvres  en  Biea& 
dc  ladicc  SucociGon  ou  en  argent,  la  Maieil^  a  promis  et  s*  cit 
obligte,  promet  et  s'  oblige  de  faire  paicr  4  hditc  Princele 
\cs  intereft  dc  ladice  Ibmmc  dtfx  ctmmillimi,  i  raifon  du 
denicr  viagt,  fHnous  les  Biens  de  ladicc  Succeflion,  i  commttr 
ttrmtprtimttriouriU  Imivier  prcchtin,  iDsqu'tf  rentier  paiemeiifr 
in  ladicc  £bmme,  e»  Bient  w  en  argtnt  cotnmc  il  a  efte  dic,  et 
les  Biens  qui  feronc  donncz  i  hditc  Vrmceffe  pour  h  Soimne 
iefixccntmillmres,  eh cas qu'clle nefoit pas pai^ cn argent, 
ou  la  mtee  Somme  C\  le  paicmcnt  n'  cft  pas  fait  en  argenc, 
appartiendront  i  hdite  Princele  en  propnct6  incommutable 
«t  irrevocable,  faass  et  librcs  de  toutes  debces  ec  hipocecquc^ 
ctchargesdchdite  lucceinon,  pour  iouiret  diipoier desdits  ' 
Biens  tant  cn  ce  qui  regarde  lcs  tbnds  que  les  fhuts,  ou  dc  la- 
ditc  Sommc  cn  argent  comme  de  fon  proprc  bien  et  hericage 
ainfi  qrf  il  loi  phira,  pour  lcquclefftt  tous  les  Titret,  Ptpitn 
tt  Enfiitnimtm  GOncetoans  lctdits  Bieas,  loi  feront  donnez  et 

GOnf^ez!- 

nan,5db,.G00<5lc 


*  fitfkiunm  iBu/hiiim.  .  '  4t7 

aen%nez:  et  i  cette  mtim  fin  hdite  frimefi  eft  etrelle 
pteinenient  et  pour  tei^joars  aueorifiie  par  cesf  relaitw,  et 
Bour  en  ivancer  ct  faciliter  reconvrement,  laditeiVnK^ci 
^aapttientibmniset  foaniet  le  difierent  au  Jugeinent  de/k 
lH4fefti  a  a  pafK  aqourd'  liui  Frocuratiph  devant  les  dits 
Kotairesr  pour  rcQevoir  la  Prononciation  ou  la  fignificacioil 
dudit  Jngement,  oupaiir.pairerteHe>transa%onqueiirit{«^^ 
erdonnera  tonchant  le  fnsdit  different,  fans  neanmoins  in- 
nover  ni  prejudicier  i  ce  qui  efl  contenii  ci-defliis,  et£u» 
qa'  n  y  Coit  befoin  d'  aucune  Rati6cation. 

•■  Marui  Meiiaea  marito  Henrico  IV.  GaHiae  Rep  a.  iSoa. 
«jocaka  dotem  attulit  Seyxeiaorum  MfUiam  Tbalerorum,  piout  pa- 
Sa'*  liabent.dotalia:  EnSivearetcontemplationduqnelM».  - 
riage  kdit  Seigiieiir  Grand  Dxc,  tant  pour  la  linguliere  afle- 
SiDn  qi^  il  porte  i  )aSis&  Serenifime  Priteeje  fa  Ni^e,  que 
potir  la,Dignit6  et  Maifon  ou  elle  eil  ifiti^,  a  promis  et  pro* 
met  haitler  en  dot  i  ladite  Seremjme  Vrincejfe  ta  fbmne  aejix  , 
tekt  mil  Ecut  iforde  fept  livrei  et  demie  cbacwte  momwye  floren- " 
tine,  des  queb  l^il  Seiffieur  Rcy  a  d^)a  leceu  dtux  ant  cin- 
yrame  milEcut  payez  et  nombrez  entre  les  mains  du  Trefb- 
rier  de  fon  Espaigne,  et  les  autres  tnii  cent  cin^ame  mil 
£rKr  reftans  ferom  auiH  payez  en  derniers  comptans  en  la 
Vifle  de  MarJeiBe  ou  Lyon  lors  que  le  Mariage  fera  con6rm6 
et  (blemnif^  comme  il  ait^  dit  cy - delTus.  Le  dit  Seigneur 
Grii^Duct  auffi  promis  et  promet  de  faire  conduire  Qdite 
Sereniffme  frincefe  fa  Niefce,  comme  il  convient  i  Prince  de 
tcllc  qualit^  jusques  en  la  ViSe  en  MarfeiUe'.  et  outre  cc  liri 
donnera  ba^ues,jcyaux  et  autres  meuhlet  precieux  de  VaUur  con- 
«endik  a  la  Dimte  de  Sa  Msyefii  et  ila  Maifon  dont  ladite 
jPrwK«/*efti(ruE 

$    XIV. 
•  ifi  Dr  Hoili  Tom,  V.  p.'!!.  p,  4, 

■    lv,ir,db,G00t^k' 


4si  .O^tZ  »i-im-  -^ 

1     ~'     '    .'  ■\   ■  '•f.v 'XV'  ■-      : ,i'>:  I  i  ■"  '"* 

Huic  ppoxf  ma  eft  ^fiMentehim  miWm  thaimnum  K&t 
riaeFraneiicaeElMabethaeSabaudJcae  Alf»nf&  }V.  LddtdfliM 
-Regi  a.  i666.nupta  prourtabiriae  nuptiales  *  nos  edocem Ut:a  eftft 
arFe(l^et«ccora^eniTelesExcettentSi^>fli%rj-Marquife  ^.foih 
ib',  Hs  DucfP  ^iftv^/,  rt  r  Ev^oue^  iJbr  Ar  ZtfSn,  que  Ja  /)«  da 
hdke  'Seremffime  Princejfe  Maoamc  Marie  Frmt^oi/ii^/Heth 
de  Sav«ie  ftra  (fc,^  fffl/  wf/fe  ecut  Motmye  de  ^ante  bohne  i» 
etfont  eows^  qui  font  m  milbi)»  Um3  cens  mille  Uvre/  Tourninr^ 
J  favoir  ftatre  cens  milk  icus^  ^i  feront  pdrtez  en  efpebes^ 
Lisbomej  et  les  autres  cn  cffiat^.  et  de  la  manierc  qu'  ils  ftront 
declarez  dans  1'  .Articlc  fiiTvant.  H  a  6t^  convcou  et  a<;cordi 
efitrc  lesd.  Strgneurs  Msrquis  de  Samfe^'\c  Dac  if_  J^ett  et  f 
EvSque  et  Due  de  Laon  que  pour  ^ire  connottre .  9  tbote T  Eiii 
ropc  la  grande  confiderationi  et  la  (BPference  que  Ibnt  Av  MaH 
pns  ie  Nemdftrs  et  'de  Vendosme  dUi.'Maria^e  du  SerefiiJ^fie"f(j3 
dc  J*orm^<j/^  toueautrt;  hVofdt^h.  ^efprij^ne  frf^ejl^^^ 
tcAt  phit  grmde  que  ceUes^did  onrhe  donnies  jusquerWpri^hi 
I  iaux  frirwejfes  de  certe  Maifon  en  les  marfant:.  Et  pom:  Ctt  e%^ 
fls  fontconvenus  qneladiite  Dot  fera  dejhc^cens  miSe.Scus^  i 
iavoir  cenf  iniUe  ecus  Momoie  de  France^  quQ  f  Exe^&rit  Sei£^ 
Ifeur  Marquis  de  Sande  porta  I'  annee  pan^e  i  Ij^bqnney  A^  &' 
guelfe  Somme  F  Excelfcnt  &igneuriZomtt6QCafieioreiOori 
donnd  deja  fon  re^eu  an  Sieur  Gravier^  ct  declare  par  Jcdat 

2tf  il  la  recevoit  pour  compte ,  et  fiilant  partie  ae  la  dite 
'fff,  et  pour  les  auttes  cina  cens  mjfk  kus  Teftans  pourfthtr 
ladite  Commcdejfxeefumille  ecus;  fesdits  Excellent? 'iS;j^iflff'r 
Duc  (f  EJfr^es',  et  Ev^qne  Duc  deLaah s* 'obfigent  wmw)?  iV^ 
cureurs,  de  tenir  pfefts  et  {oun\iT'quatre  cens  mille  kuf  Mmmf 
deFrance,  qui  font  un  militon  deux\cens .milk  livref.tournois,  arJ 
gent  bm  et  aam  courSy  au  PortoA  ladite  ^a  '"' 


*  ap.  Dr  uoHT.  Tota.  VI.  p.  III.  p.  104.  aft.  III, 


'4*cqt- 


C.ooc^lc 


<"  etnti^nei^,  pois-aBBrmPirn^afin  qtB.F.trgaiit.^ptiliii 
tae  empOTti  avec  elle,  "et  le  dk  Excellent  Seipnntr  .Macqnir 
de  Saiuie,  au  nom  du  SeremSime  Roi  ie  PcrtupaJ  km  Maitre,  (e- 
B  obligfifc  Ja^Mftr  la  Seraujfime  Brincefe  U  tmu  k  rit^sqai 
fa-Du  fmmtt  aurir  fitr  It  Mer,  depiut  ieJatr^.ilvemeSA 
ktr^aer  laStnimedt  hihu  Jot ias let  Vaifeuix,  eilaiiteS»,  . 
MWInae  Princeire  i  emlmrqmrafmir  f^tf  em  Pdm^Jiuiqua 
Mjaur  defm  arriiiie  a  liAgme,^^  ^  quejque  Tene^  PorttlN 
sal,  ofl  debacquera  la  dite  ■Seremffime  Priitceget  et  en  ce  iiBU  .- 
Rs  dits  Excellens  Seigneurt  Due  et  Efireet  et  Etiepe-Due  tb 
'Xwn,  s'oUigencds  iairc  raaiettre  lad.  fonutie  de  iuasre.am 
liuBehit  t&adeie Frmx  enm^menatUK  ec  ef^eceqoe  dit 
«ft  encit  les  nuinMls^AfiniaTes  du  iM^t  Ax' ijcPiprciu»^ 
qui  (eront  deputeKrpour  cela  parTff  Mtyefte^  lesquels  en  t&i^. 
aieront  couce  quidanoe  ec  d^ctiarge  necclTaire  a  ceux  Qu).£t' 
«me.commis.ponr.eet  effet  par  hdice  Serm^i»f:PriiKefi\  et 
fOT  leed^ExcelletitSiSiifKurrDuc  S  Efireet^tt  Eiie^~Dm 
i3i;  £.«».  'Ec.  poitr  les  autre»  coir  ««&-««/ teltaai  pour  r  ac> 
complifli!mencecper£ucpai£ment  deladIte/)0C;  l^dits^Wg^ 
«orjDucif  ^'^''■'tecSu^que-DucifeZ^iixis^obligcmdeK*  ' 
6ire  paier  i  j,itiiiiiie^4mi  le  cons  de  fiatreMinea  oil  pldc6i^ 
€  la  isfoifiion  des  Bienspo«t&re  fiwte,aoxMiniai«3dudit 
■Servttffime  A»'  felon  la  forme  fusdice,  fur  laqDelle  Sonime  t 
JM  vnUim  et  deux  ttnt.mOe  Hvrettourmit,  &ra  prije  b  fbmnie 
•ie  jgitmre  viagtfdijtmillelivret^et  mife^  majns.de la^S^f^n^ 
fivitiruegi,  psur  fbumiir  i  la  depenfe  dc  Am  voyage,  ec  a» 
cres  qu'll  liii  conviendra  faire  ep  partant,  lans  aucune  diminu- 
cion  4e  douze.cent  mSe  Iroret,  a  T  6eard  de..  la  reftitution 
'de  la  Dot;  '  Et  licet  m^ior  adhuc  fumma  exprimatur  ip 
'Tabulis  riupriaitius, »  Petri  J^rtcmiii  Regfs  cuta  dias 
Maria  francifea  Elifaietia  a.  i603.  adieSa  canMri  luie  dubi6 
-   •■  ■  ■■,.'■      doH    ' 

*  ef.  n^  UOHT,  Tom.  Vf.  p.  Si. 
Strmiliir.triitLHenic.e.a.      .  ...      Qjtl^      ■■" 

l!an7,db,G00t^le 


4t«  ■■  Ctp.  a.  Dt  ibit 

Ajd  fuJA  Tfdeianr  {MnphetnaBa,  qoK  in  Lufiniteii  imiiB 
attulcnt. 

§.  XVI 
thiliffi  HL  Hilianbnmi  Rtgii  filiae  Aim,  UiimiaXSk, 
Gdlianiin  negi  t.  i6ix  nupae,  m  domx  proini(&  ftienmt 
fiii^immim  Hakranm  miBa,  prouc  Tabdae  dooiks*  d» 
cenc:  (^  Sa  MaielU  Cacholiqae  pnnnet  ct  demenra  oHt 
gee  de  donner  et  donneia  i  la  Snnipmi  ttfimtt,  Dame  jfnnv 
en  Dtf  et  en  iareiir  de  Mariage  avec  le  Riy  Tra-Chreliim,  di 
friaia,  a  payera  i  Sa  Maiifii  Ti-a.CbnJlitmit,  ou  a  <xlai  qui 
tura  Pouvoir  ct  Commiflioa  d'  eBe,  la  fnune  Jt  dn^  tett  n/ 
wtut  tnr  Jt  la  uUair  dt/iize  rfaHti  lafiat,  etce  en  la  ViHede 
tarii  nn  iour  avant  la  celcbration  dudit  Mariage.  In  Dttit 
vero  lecuriiatem  cdia  promitmntur.  Qik  lcon  Maieftez 
t^tt.Qirtfiiamti  s'  obligeront  d'  adeurer  ou  afleureront  le  iu 
ichSirtmfiiit  Hifaittt,  Dameitoir,  liirrnitcsbienallciB«ct 
Kboiin«ctiurfendsetaffignationsvalables,aa  oontentenmt 
de  fi  Maiefit  Caiboiiqtit  ou  des  peribnnes  qu'  cUe  nommera 
pouroct  effet.  Et  tn  ctudt  dijiamtn  dt  Mariagt,  tn  cas  qim 
"dt  dnlt  la  rtfiinaim  da  du  ait  Sen,  ellei  It  rtiSrom  i  la  Stn- 
m^ane  li^ante,  ou  i  celui,  f  w  Mra  cbargt  dt  Sm  A&efftt  et  pcn. 
danc  que  le  temps  qu'  il  courra,  qu*  on  ne  lui  rendi^  point  lon 
dit  liiir,  Ibn  Abtft  oa  (es  Heritiers  a.Sa:ce£eari  iouiront  du 
tevenD,aqaoi  Dlontetontlcsditsniifcnrnr/^nriirailbii  da 
4enier  feize,  qui  leronc  payez  cn  verra  des  fusdites  a^pia- 
'  tisna.    Econtrario  ifia  lenmiciace  debefaat  faettllmi  foitnut. 

$.  xvn. 

EademDu  conlticuca  (uic  lvdo vic  o  XIV.  Gailorum 
Jtegf ,  Mariam  Tbtrtfian  a.  1^9,  poft  pacem  fyenaeam  du- 
centi,  de  quacabuhe  ica  loquuntur  C)  docales:  Que  fa- 
■JMaie/le  CathHjtit  promet  et  dcmcure  obl^e  de  donncr,  et 

dosneTa  ^ 

♦  exiMt  ^ul  DT  MOilT  Cirr.  Di/bm,  75«..  r.p.  atillt. 
^miauttii4ui  uaaTTim.np,U,l.iH.     .- 

',     :  Goot^^le 


fpnmm  iti^rim.  ■  ^i, 

4oo*tniia|!mat^>K  h)fimnl>aai  MAXte  t  rsxcs  r,  «■ 
OattafiKarJe.MmagtivecleR/iyTirj-Cir^iaHkFnm- 
te,  et  payera  4  Sa  Jflaiefte  Trei-Cbrefiiamey  ou  a  o^luy  qui  au- 
nPouvoir«c  Conuniffiond' Elle,  hfomnieijcaaucew.mjfli 
Bliiu  isrfU,  <xi\w! ii^  vallair,  en  la  vilie ()e  Aan/.  Et 
l^dice  lbmn;te  letapoy^  «n  3a  maniere  iuivante:  k  ri^/,  au 
ttmpsr  de  la  .con(omnndon  du  Mariage,  V^aare  liert  a  la 
fii^  rann£e,  depois  la  dite  Gon&amntian;  «tladeniim 
mifiime  fartie,  liz  nxMS  8pr& :  En  (btte  quc  f  entia'  pnfC' 
mentde  laditefQmme<irrfMrm/fftfZtr£>£u/ifor^,ouieur, 
><$}«  uifair,  fera  faite  en  dix.huit  mois  de  temm,  aux  temA 
«t  ponaons,  guj  viemeatd'  eftre^'^'^^*  Quicl  vero  circa 
liHinsIunmnevaI(>remiueritagitacamexponiti.iiiiBss:*Iiy 
si|;i(roitderig1er2iiZXirque]ei£>if£,^i^>iifdevoitdonneral'fib 
,fimte.  DonZ,al^Vdicd'abord,commeon  1'-^  vudansLetlTC 
4a  Qirdiiul,  que  fl  quelque  Frimeje  pouvoit  etre  mari^  fmt 
Jet,  e*  ^it  cdle  1&  a  caule  des  belles  qualiRz  qu^elle  poflc- 
4oit:  oiais  ceitepropofition  tf  &ant  point  du  gofit  duOm'^ 
mt  Mtftrin,  le  MiBiihv  Elpwnol  fe  recrancha  i  ^ragerer  ha 
«ans  avantages,que  la  moicflie  chole  que  le  Koi  pfit  ftwi, 
feiic  d*  accepter  la  tht  fur  les  Cimqu&es  qu'il  avoit  faitea 
depius  Ta  rupture  dc  la  Negeeiatian  de  Madrid.  Dott  Ijmi 
apiila  ceciepropoluiond'  vne  LetCFe^que  Soni/tmmiPmoin/ 
lui  avoic  ecrite  de  Ooo :  dans  Jaquelle  il  lui  marquoic,  que  le 
Gtr^Vxi  lui  parhnt  de  h  Dot  dans  les  Conf^rences  qu' il  efic 
(Vec  ce  Miniftcv,  lui  avoic  1^4  qu'  on  en  pourrcnc  prendre 
vne.panieilirles-oonqu^ssdoncnousvenons  deparler.  Le.' 
Gtramil,  en  coninnc;  mais  il  dicqu^il  n'avoit  cbai^c  Pimentel 
d'  ^crire  de  la  force,  que  duis  b  penfee,  que  T  on  ne  preten- 
droit  pas  e»  EJptffie  que  1*  fi^mte  fit  vne  Reimdaivm  generale^ 
de  twt,  ee  ^  mi  patrroie  ^mrtemrs  et  qu'  on  lui  avoic  dedare 
'9K  f  on  ne  (N:ecei>doic  pas  reraire  vo  fijul  potice  de  cerre  de  ' 
«outceqHelcsaQnsS-daKai  avoienc  cDnquis  depui»  P  amiec 

'  Siflq»  165&H, 

,     ,  ■  I  ,    '.C.oot^k" 


49»  ''Oif,  iX,  IV  Atf  ' 

i6s6.  H  cMBrtla  b  mKme  axile\  DinLn#{  etU&ak 
eort  qn'apre39V0ircede  fiirkpdint  de  bRenoncndon,.  te 
Roi  confentiroit  de  donner  au  Kni  QuM^  non  Orttmcm 
vne  parrie  de  h  i!>9r,  man  le  tout  pcur  qudq^imes  dcs  con- 
qaetcs  que  h  Frante  aroit  faitcs  depuis  cetems-b,  pourrfl 

3u'dles  ItB  demeunfTent  cput  entieres.  Apres  que^ucs 
ifputes  I»]e(iiu,  ^ns  lesqueSes  le  QmUiul  fk  bien^rafDU-tei 
preteniiaak  de  (bn  Mite,  Dok  LeiAs  repondit  qiiit  falMt  s? 
oi  lenira  ce  qui  avoit  ete  arrete,  at  quc  ne  s'.  agiflam  iMain. 
tenantquedlfi^a^^Aff,  il  ne  crOVoit  pas  ^  ilfbi  3t  tm  itf^i 
i»  t^afm  Mam  de  jifiiaer  m  Ariitlt,  camme  il  crtMoti  oien 
anin  qu<  le  ■CorHiiuiln'  infifteroit  pas  a  agmimer  h  fiimii  it 
'hDti^va  tbt  donneeahReine:  S  autant  pltis  qu  tsHc  ne 
iia-ait  pas  le  meme  e8et  a  pretettt  qti'  elle  fit  ater^  JicaDlli 
fie  t  argent  hoit  hie»  ptus  rare  en  ce  tems-Ia.  Le  CarMH. 
Rpliquaqn'  it  neferoitpasphilTrauKoidles^arretcrentiail 
Siomeflt  tur  URe  afliBre  de  cette  natdre,  poUr  h  menMzaifim 
que  Doii  Lenis  avoit  dit,  ^n'  il  n'.  eroit  pas  de  b  d^miiff-em 
graidltai  Jt  {hjfiiter  four  k  fhs  m  U  maim  i  argmt:  ^o^ani 
ea  Tiam^jlue  /  il  mibil  /airefaier  ta  d^etl/e  qwfifirtit  flt 
«mv  eecafim^  il  tns  en  demereit  un  eomftefidele  et  fi-H  nefreHi 
irMtriekfKirla  Det:  Cequi  fairoic  de  la  piine  «j  GinfiKi^ 
'«'  etoit  1'  evaluacion  ^siinq  ceniymUe  etnf  d  or  ^^tmil 
«tre  faite  en  Reaux,  felon  les  termes  Ai  Conaw  deJMarhve 
A  h  Reine.  Comine  en  ce  temps-h  les  ecus  d'or  ne  Tato- 
iencgaere  phKdelamoirie  deee  qu^ikvaloieiitaiiteitis.des 
ConierencEs,  'i  crolc  de  perdreplusdlr^ilitectiu^iiiiflltilftin-i', 
fi  on  voidoic  les  p«w  fiir  un  itierae  pi*. :  Mais^il  efccr*  dB  (e 
.demecerde  cette^iflafre  en  trffaift  evalner  tes  ceus  ff  or  fiir  le 
priic  Gcnrmt  des  acns  de  France  ati  Ibleil.  ■Snr  ce  pie:|«  fbm. 
ine  pouvoit  bien  monter  «  trtii  miUml  de  IHrei,-  qne 
fe  C»>ii!iii!/  *ftin«le  an  '  paienwnt  tfiijle  prefV*  igifc 
r&mane  que.Ton  devoll  iemmi amf- liptmii^,  piiffij^e* 
.«irie«fcfr«»f*parl#Ti«tf  deMunfkr.  iXYIH 


.■jSaSltmimibi^fyiietiiKtietn<a'W.Vi«^Gai<m''9 
priniagenitae  fUlitipoW.  ii  i6ia.«locas9e,<ing<^ni  quanra 
eoiiftim^piDUtdataies  tatxjae*  docent;  En  ^Y«ir  et  con- 
templation  du  quel  Mari^q  et  poiir  3  celui  ppcyfiyr^  i^i 
iins  IMefies  lyet^hreftiemet,  ont  promit  et  promettent  de 
bailler  pour  Dot  et  MariageAe  }taiKDame  leur  Sotfur  ct 
Ffllff  aiffl^T  h  fo«mie  <fc  i(nif  c«if/nH/fc  «»*■  fiWi/it.  Et  ce 
.fditrtatts  Onitsfaurttelset  matemeltf et  autriUqui  luifovrai 
Martmref^clmr  par jMcetjfim  et  mmtiiiew,  Laqycilc  rpGnmA 
wn compeieet  dnime  «  cdai : ()ae^ kidit .&>^ ■CatlKJitfii xt 
\t31K  Prince  ika  ffiiigw»  deputcront  p<w  la  j^cevoir  aiana 
Jeule  foijeh"p4iem*fc  W  ctlte  ^  1»  conibnmiatioh  dadie  . 
triatijgeenlavflle  dcMajirK  dsmjJtanSte  ecos  folsau  {>ri*de  ' 
treizf .reales  poufpisce.    '■"  .■ 

;-'„,..,  : '.   ;,,;■  ■  '  ;. .  s,, .,59^  ■■ '    ' 

-  .«(f^ihsrwtJilenrid.^IJf^.j^egis.Anglonmifiliijs  priiti^^ 
■BU.CariMtawi  ilfffijvpM  ffndiHaHdi  ^t  Jfaixdkie  iUiam! 
tb  1501.  duzit  vntfeasi.  taiaaaiait  lott  bii  cetties  mllt  Du-^ 
rtfo/ iecimi  aH&dit;".qiiaHs  portio  xauUr  vnqwm  Prittcipidaa  l^^ 
gitur,  vtband immerlltt)  gratam  eam reddiderit  Regi Heariil 
W  VH.  *♦  De  B60  it*  fttibit  ■pAto  de  v  e  R  V  i.  A  M  t  o;*»*». 
^^n)a  D6tij'(C[azi  iiir  'keetrri' trihs]x3  eratpef  viini  rcnm^* 
«iationis)  Juit  aucenta, millid  BucarcJruml  Quorum  cenimii'' 
va&a.j^ti  dehehantj  pjft  i^cem  ^ies.tijoknmzatume  Matrimonii,] 

AlKitMWf  sentwn;ii«!li»«(^//i(rai^?>^/,,/«W'iW>  '^^"i 
iiliianu^iiiiPur/.iMw.jMCKr  ferlfctilm,  av  fer  vafa^.aiire»,- 
tfimilmi  npnatfatm.r  St  rtti»iiiiiti  t^^ifir^iSojiih  t 
pidifferiMir  utfiimareHtur:  Retiitut  dsAsttPrineipiiae  iil^^mtutf\ 
jwrtertfa^pais  FrineipiitiB  Walliae  er  Oocatut  Comubiae,  et  ■ 

lii;,:^^;;;/...^   ■  ■■■■■■  .-Qqi'?  :■  •,"'';'■■;■:,,•  *^o™»- 

^■^  ffjf.  f  Hntlf"!;  To»,  J.  !>.«»  ,. 

Vitf. immiya.  fi.-Sfi  ,:-.    ■■;,.      .'■;j,'?.?^  ■  ■■■  :..  ^ 

'        '      '    " "  '''    .■ngitiz=db,G00t^lc 


04  O^iZWA» 

Comicacus  Celbnatjiefieap^-MetMjiparmia,  nrmjfim- 
ti^erit  eam  Rcgifiain  Axi^\9tfhre,  tniijmism  rt^agfktatw: 
Jta  tametiy  ne  minor  fbre^Aunn  vlla  Kegifla  Anoliac  ante  bm 
Jhieretur.tpK  dos  po(hnoaum  t}uoque  AEtfauri&atnUeorio» 
confticutacft,  \t  docenct^Milae  * 

.  $.  .XX. 
Dotem  fubiode  exigvam  6Me  conftituta(n  videanB^ 
Maria  Amadei  Comicis  Geoeuenlis  fflia  (l  Q46,  JPbti^fo  SM' 
.  kttldo  nnpca  doeem  acculit  qujndectm  miSiMmftrawnmitmaaru 
llis  terminis..**  2Vtciiuv  MjriaedaCe^crwwnvOoCtSM^Da* 
nious  oomes^4)tMSi(3*I>omiiio^rtiicipi*,^  miki  pntefiu»  vi/ifrs 
fiipm^tiy  et  redpiemti  vice,  mmumff  tt  adcfut  ^£^f  Pbilippi  et  vBni' 
wff,  et  fatgularum  ^menm  hitere^vei  merefejmeritimfiittirttm. 
tlffiinavitt  amflitmt  quindecim  jaille  flbrenos  boni  auri  ec  iu{h 
ponderi?,  qmt  qmdem  quindecira  mille  florenos  *x  atufm  dod^ 
^tta  fupra^praeMStts  DomiDUS.Comes  0-9e4i3eJ^onmm  Vnnaa^ 
et  mibt  praefatD  Noiario  vt  fmpra  flipuhtttHms.,  et  reei^emtihu  jn- 
pmiatione /olemnif  et  per  imramemtmm  ^uo/ufM,  eifiAaU^mitm 
amnium  hmerum  fmarumt  mtoUlium  et  iiimttiSum  t  fra^auimm  e» 
fumrorum,  fi/ven  prom^  pertermmmty  ttmiodmmii^firifM, 
Primo  videitcet  quaim  S8a  Maria  per  diOmm  Philiroum  dahau^ 
fiita  fmerit  in  faae  SamSae  Ec(Jefiae^  veifaitem  ^mn&  dmSa  furrit 
0.  Dmmm  didi  Domitii  Principis.  fepcem  miUe  lloreiio$>fawrR  ai 
aam  duci  ordinatum  e^^  et  eomoemumper  diSosHomm^^infeflo 
ammum  Sam3orim proximeventuro  t  aus  (bpcem  mille  florem  tx 
folemmhtts  tmroenttonibus  inter  ASos  tkrmnos  Principcm  cc  Coim- 
temfaSitet  initisy  admanms di^Dommi  PrinciptS  Miaitt  per* 
vemre  et  fihifehn  et  e»  tme  im  duohms  ammittWdmeit^revolim  «K 
tmc  iienmo  eodem  tormino,  diio  mtlle  florenos,  ttimd^-mm  rmo' 
luto  ammo  yaafiftff  «Aw»  »tfiiw»o,doomillcflor«nos  et^fii^e^ 
quenter  anno  ^moiiiet  eodem  termino  duo  miUe,  Bor«DOS  vtfme  ad 
tmtegram  et  perfeSamJolutiomem  di3orum  <iuiadectra  mille  flore* 
norum.  4^  tamfenf  .et  in  paSis JHemiu  fiipmlatione  vaB^  de* 
du0o  mer  £mnfiw;^inciFem  ecComicein',  f^i^t/iifi^od&mifle 

L.  -■-'-.,■.  ^;-!      ,  ,  'ffifrejii 
*  ^«i  »r  HOMT.  Tom.  V.  '[>.n.  p.41.         .    ^  ■  ^ 

**  Ox&k^MiUrtbim.  Mmis^^ttti^}n.lif' '    ;;--  ■  <, 

■    ,       Coot^lc  . 


.  foluMtw  in-iii^wtfiiMfdem  mtdii  ffr  di^  JDominos  PriDcipemct 
CQmicem  eitgeii^^.qm  midift^ £4^  fiornorum  quantitatem  rtat- 
feref,  exigfit^  recuperareqitey  et  exigerr  piiffit ,  et  debeat^  hahmqi» 
exigatM  fotefiatem  p/enariam  praefinii  Inflrnmenttt' per  £3os  Vomi-  • 
im  J^i  conceffam,  fine  aUo  m0vaat6  JfnguRs  ierminis  JiipnM^s 
proat  in  fineuiis  fmt  fohenS,  et  mhihminut  Sttns  DAmmas  Prin* 
Wps  ix  Joiemni  fltp^latiotiey  etpTom^amy  eirea  haecfi^  faSa^  «Efi 
.'  '0amqtiantitatemoetom\\^mxafiomiottirnt&fiaiatmtproi^ 
£3a  tn  termitns  fiiprff  t^sfottii^  pfffiy  etrefuirere  panijetjoitd 
w  mm»iits  Depofitarii  ptpra  eH8i,  vei aiterms  ex injia  Jcriptis per 
mit^imqmfi^tdtitry.etttmpeUeTedi3im  DoRUMun  Comjcem  Ge- 
Jtnofefty  ec  fyMl  raflbros  M^fr»  Imptos  ifdipfiint  qtianticatem  flp> 
pitnorunt  jS&nu&f  vt  w  pr»^^i_lt^i^e^a^  amtra  ettam  Oepo^ 
tOriiy  veipetfonar  pectmsm  ipfam  reeipere  deBentes  in  ipfiiu  pecutdae  , 
^aSione  ceffarentyet  eos-af^odiat.idem  DepoCitanus,  et  conjeruet 
Mmsqtie  pitat£ai  FhilippuSy  et  Maris  M  aetstem  periicDernit 
iylatgia»oiii»»n  cpntrahencOj  qw»  Matrimomff.  inter  dtSosPhHip^ 
fmt  etMtma  cotMpieto idem  Afffifes praeiMot  o^p  nuUe.flore- 
p09£ifiDoiidno.^riaf:ipi  aaediat^  et  deSherety  ^que  expe£rT»^  ».  ' 
4fiti»rare  ttneatmy  vej  £ao  Phtiiippo»  fiu  0$  edqttem  tttnc  /&3a 
ffi^0  pertmeHt,  qtda  fic  ineer  diSos  Dpminofr  foiemniter  aStim 
iKHfi^  ettomtntmaf  oBo  ettOn  ntter  eos  vtfupra,  qmd  diffi  Do* 
mmi  eiigant  £3»m  H^dmxD^^tmprimtmL  i/i^Maris  dt^jf^fuetit 
igjiomm£^iT>w^i?rmci^iSyftjiiuncttoKt^ereitqm^^ 
miUe  Btfieatis  frimae  fibuioms  pectmae  in  dotm  defimatae  ^o- 
ttamwr,  et  Jo/vantur  per  difftim  Dominum  Comitem  m  mantkui 
JCeVetentS  viri  Domini  Rodulphi  deMontebello  Ahbatis  Sandi 
>lichiiclR:,jf  twuvfiit  irtloco  et  boieri  pe^,fiverd  junc  nqn,  ejfef 
jf^  foar  ve(  iaieri  non  poj^  y  Joiyamar\  et  ponamttr  m  manibus  Oo^ 
mmi  Guilermi  de  Rtparcav  w/Nicorai  eiui  JPirttriii.fi  "Oeroprae^ 
di&um  tnatrhnonium  imer  ipfum  Phitip^um  et  MaHsixi  aHqiio 
tffjitvel  cdufa^fine  tamen  aberius  &8(rrum  Vartium  cuipaprom  in^ 
Jr0,nonecmpieretur,  qmdextmctd  c^.ex  qu»  tonfiaret  dtSut^ 
Md^mom'um  non  cmmfert\laf>/»  exiUttc  vHo  (TMd,flfri&xDominu8 
.  Prhlccps  praediSor  ^^tt%  mine  flerenos  per  ettm.  Bqbitaxj  et 
^  fomos  reftituatj  et  reftituere  teneaiitr  praediSo  Domino  co- 

mid 

-    :  .         ■.  -r     .        # 


49«  Ctf.lX  Dnbit  .. 

fnia  in  nXtiiatU-riialiiu  onm,.  wi^cmlbMr  (SSiKtiuBtliii: 
Wa»  pfr  culpam,  vi  ])rimimnir,  nm  amfkri,  efdiSiit  medHu 
iiSoi  oSta  liiille  florenos  videliat  quaiariaei»  /iliaam,  er  pef 
nfiui^mediitm  receptim  diSo  dminc  Comiti  reftitmt,ei  re/IHuere 
retieofffr  in  continenti,  ex  tpui  ciMftara  diSam.  Matrimoninji^ 
noBcomplari,  ipinjic  iafer  Diaci  Doaunos ■afium  exiitii,  et 
ttnuenmn  fmut  /iiirai  fit  mtm  ^Sitnt  MtuHmniuin  fr^er 
nlpiai  eadentem  diSiu  Mariae,  vel  diSi  Domini  Coinicis,  vel  . 
cUerius- ie parte  faa,  nm cai^lemur,  tnnciniOi  eafu  fraediant  ■ 
Domiiius  Comes  iimat  iondtime  fura^mera,  fimflici,  et  irrmt- 
caHli  im(Ti>ii»j,?r«*?»  Wi>l'pi*<',«t  prjf*^  Domino-Princip^ 
«  micii  memiirato  fliiiariii  reciplenti,  et  'fitmmiier  fiflHanti  mce, 
\umine  ei  td  cpni  diBi  Philifmi /nwaifci  ftf  tem  iniBc  floreoot 
w4<<*r  Domino  PHncipi  hijUutime  prima  ■filimdmificieni  H» 
praedi3ii  tCiSe  PhRippo,  et  (S^Demino-PrinCipi'.  et  mihi-iam-di* 
Sp  Notaric,vtfuprarecipifnti^  'lol  fingularef,  particub^i'  'i/onalit' 
'0ei  auod  nuUa  ipfanmt  injinuitimeno»  indigedt,-  Wf  -JllfnniaM  <Juiii» 
gelltorum  exccifat  «areoMni./towi/;'»  (juittdni^^^tiuM  Tlonn^ 
tus  qua  JUpra  ptaedklo  Philippd,  et  praediSo  ■DdMifiOk  IrilKip^ 
it  miiii  fraidiBo  'Notario  rectpanli  vl  fupra  exnumfrotftxin»! 
'ei  extuneprout  ex  ilunc,  diStifipiim  mine  florertosi»  eafliin^ 
propter ipfiu  euidentenl't:alpdin,wl diaae  JiliafflliK  **/*&«**/* 
partefia,  prout  fufra  diffum,  Matriinoniui^nm  eompleretm-^-^i- 
Sum  non  faciens  eifrefum  dliU  Domino  Ftincipi  *  i^i  »»  l» 
cafu  vlleriUtnwi  petendii,pnmifilque  ad  XanSa  Dei  Bmilgtlit' an- 
fcralitir  taSa  il  iumuii,  inb  obli^tione  omniura  bonorum  8»' 
rum,  praedi3o'Dcmino  trincipi  in  (*  cafu  emtrafraediSam 
Donationefti, Hon fecere vel venire per fe  velper. alOTini, pu- 
llice  vel.  Qcijulte,  et  yerfa  vice  moaiiyimiii  praediSutJhfninai 
Princeps, ^ diBim  Matrimonium  non coin^feretur  inter''fraf^oi 
Jphilippum  et  Jilariam,  fropter  euidentem  culpam  i^iu  Uimni 
ftindpii,  veldiSifhiiippiJeualteriui^depia^tefua,  iii.ijli{,cii/i, 
■J»niitSaiiimfma,.mtra,finfUci,etirr.e!iocabiU.i!tta.viw^ 
■4X  wiKfrtut.  txtm,.iiS<u Mari«e  et  pat^oDoamoCa- 
'■  ';  ,-, .    ..■   ■.     :     ,.  .tM 

■       ,  •  I  ,,r,d*,Goot^lc 


45* 

jBM^IwlWn  vaSlk  <lmtMhiJm!4myit  jaM  pohAetis  deiffit 
fitam.i*^^^^^'^'^9t  DoMiao  ComtCL  tof  Jwguhres^  «c 
pardailares  doootiones  qmd  nuUa  if^arum  mflnuatione  in4i- 
geat,  ne  luramam  quingentoiTmi  .aureonzm  excedat  prmifk- 
me  di3o  Domino  Comiti,  et  mibi  iam  diSo  Notario  u  fiaraft^^ 
i^mmter fi^allmaiy  rt  rec^tnuij.vvfrmnMUy  Wt  adofiu  iHmie  l^- 
tiM$'tpiUaime  0emmi^ter.m9mmUun  fmmfi^  SanSaDti 
£ti0»£eJia  corporaiiter  prs^ittm^etjidf  ohtigatione  ommym  btmriim 
fmrmn^  mobilium  et  iminobiljum  praeientium  et  fiiturorum,  pro' 
d^os  feptem  mille  florenos  ex  caufa  aonationis  qua  fupra  foluert 
'fiSae  Muriae  vet  mandatofuo^  in  iUo  cajiifjn  quo  d%3um  Motrima^  ■ 
mam  non  compkretur  pripier  ca/fam  euidintem  ipjius,  veldiffi  P&- 
Hppij  vel  alterius  de  parte  fua  frotftfuperius,  iri  pace^  et  fine  lite^ 
ctmtrffoerfia^  vel  quaeflione  quaU¥ei^  omn/kiu  exceptionibuSy  et  defetim 
fiombui  iuris,  et  JaSi  poftpofitit  penitusj  et  remotis^  et  contra  prae- 
'  diSam  Dpnationem  nunquam  Jacere  vel  venirf  per  fe  vel  oherutttf 
pttMice  vel  occuUe^  nec  eontrafacieriti  vel  vhiiehti  iri  aiique  conjen- 
tires  fed  iffatn  Donationeih  perpen»  firmam,  et  nUsm  habe- 
ire,  et  tenere,  et  inuiolablliter  oUmiare  reftituereqiie  ^3o  ~Do- 
mino  Comiti  vel  mattdtud  fieo^  feii  ad  ^uem  reftitutio  dotis,  feu 
peeuniae^  pro  primttfa  dote  defiinatae  ^tinebit,  diBos  ieptem 
mille  floreno»  »i  frimafokaim  •peomotzfihijblittoi  qaos  ipd- 
dim  quindecim  mflle  mivnos  dOttie^/^^/uy  frAuffl^ij/i 
fkerwtypraadi3utD(Xn\nmVT\n(x^SiComeerifiomhus  tamnfraei^ 
'di3isfemperfaMs,praedi3o  Domino  Comiti  reflituere  promi^ 
per  termnos,  qttihus  ipje  recmrit  fimiles,  tdiligans  inpaer  fpecit^ 
Bter  et  expreje'praecb'3ae  Mariae  CMrafua  iifrajcripta,  tum 
ViOiSy  territoriisy  mandamentis,  redditi^u^.rgero  et  ipixto  fmperia, 

(t  vmuerjitpertiiientiif,videltcer\i\hm  FraDcham,^/  Moretajx^ 
(f  in  cafu  itt  que  Moreta  uAn  ejfet  in  mamt  di3i  Domini  .Princt- 

ms,  vel  diSi  FiiHfidf  Cari^mampromi/it^  dr^  Donjinps 

Pr^K»ps,  quodfaciet  cum  ^e3v,  ^twt/ communitates  diaorurti  ■ 
.  Caftrorum,  et  Villarum  fotemniterMvabuot  «ccJi^Caftra, 

-:■■■;  .       -    «Vil.     . 

.  Sfrmh' kir:prmL Hfrik.JtM      •'  ■     ttt      • 

i:an7edb,G00f^[C 


^  Vfn^  cujttidifii^  et  ferattkatr  ^^ltftflK,  etTtdmhma- 
gium  mkB^  atfae  r^giMiidk^,  ft  i^fdHtnt  dknmtt^Migiitkm 
fraediSa.  "    '  ' 

'     .\.f.     XXI.  .     ;.. 

.  Singdffi»  ilhi  dtftm,  quam  PbUiffa  Hcatiei.V.  Aft^ 
•rum  Kfgis  filia  Bnto  XHI:  F^imeranD  attidit^  de  qu»  >o.  i.  &c* 
■c  E  N I V  s :  ♦  toji  ati^uet  nTOpohsintervalhtm  legitttf  i^  mairifno- 
'jihim  Erici  Philippi ,  Hintnci  Rcgis  Angliae  JfHa,  quam  Erici 
mmine,  regio  ritu  Thurq  Benediai  in  AngUam  Ugatus  qtm  duo- 
lnu  D^iae  ProceribuS  dejponfauit  et  foleimi  pitrpa  in  regnum 
'dedsvcf^.  \}0Kmrnivitpmulifefertifr.yiimx2^ 
i/f(/iogentispoDderis,i>i^M£vij>lura  mUlia  aurl  mif/ktaejhu. 

\i  xxn. 

':  Prplixum  cfleCj  ex  liogulif  Fegni^,  quae  in  dotem 
daca.Hc  quanticas»  exemfdts  monftfare.  Incerimde  quflxia: 
idam  pduca  adducere  pl^cec  ,  In  g';ALi;.ia  filiae  etibrores 
Kqgum,  d»m  collpcancur  ec  nubunt,  nihil  praecer  pecuniam 
lijeregalibus  proediisdelibafe  podunc,  fed  ceit^m  pecimia* 
iymmam  acvipiqnt.  . yh»v^  nfCinja4eo nMgna  &ut  aadquiori 
lemporc,  de  qua  tODivfvs:*  V  mkfifiancede C^arie/  VlUft 
00  dmn^  aux  0is  di  i4s  maijm  df-Ftmitei  fiMi  dix  miJ/t  Mvrtii  tt 
fambien  ai^  Ebfabeth  de  France.^ede  Phiiifpe  le  Bel^fut  m/^ie 
au  Roy  a"  AngUierrt ,  fi  »'  eufi  eile,  que  /iouze  wilie  livrej  en  ma- 
riage.  On  me  Sira^  aue  c'  eficit  beaucoup,-  veu  la  rarete  d"  or  eft^ 
argent,mais  aulfiia aiffetence  efi  biengrande  tntrt  dix  mtl/e  livres 
tt  quatre  cens  miUe efiui,  de  quo  iAQV"Efl  de  CHiRRON  **♦ 
yjabeau,  fiUe  du  Ray  Vhilippt  ie  Bei,  n^  avoit  tu  en  mariagt  pita 
,  qtte  dotiZM  miile  efcus^  epou/iint  le  RoyEdouardd'  An^ttrre.  JHait 
afrtfent  les  mariageifimt  ttSetnem  bauffe/  qtie  pli^'trt  arufitns  tn 
,■.'.,'        ,-.  doment 

'*B>AV.BJlfrSUtnmM^.m.  '  '  ■    ■  '  •  ■    ' 

.      ♦•  de  L  RtpitMiqme  livre  V.  Ch.  i. 

••  9gU  LfuyAiTM  miitip^JUiu(:M^  JUj^ {L «. JE«).  ^ ^. 


»1 

Jae 


quae,ab.  Amadeo,  Sabaiidiae  principc  dGcebatur  cenmm  tha- . 
lect^um  millium  dotem  A.  1436.  accepit  *  jEiusdem  alcerae 
§i^jC5fli^inae,:^i?\iC;arpbipmifr;de&^61oi5'.iju^ 
p»ifijoi.xi^WJn'lI''4°j''?'f™^"'  eonl^itiiebatiir.  ^\  Luflpt 
ijicu^  3tt.lB..I!,,:fifiae"(eiupri  J4l>j.  IJDrboriio'3Qcatae  dotjnf 
3eait.centum  millium  thalerorum'*#*,'quam  ctiairiaccepit 
eiusdcm  filia  fecundogenita  Ioan'na,Xudouico  Aurelianenf^ 
poftea  fub  Ludouici  XTl.  nominc  Regi  nubens.  **^(.*  IVIagda- 
fcnae  Francifci  I.  G.  R.  fi&^',IacQ&i  V.  Scotiae^.  in  doterii 
Mnftitui^  fi^it  iiinvTi^  centuus  millium.aureorqm  prou£  tabu- 
lae  ddcent  *****  'ijiIabethaeiHenrici  11.  G.R.  filiaeprimoge- 
faitae  iPhilippo  U[,  Hifp.  Rcgi  155».  riiq}tae  dos  fiiit  quadringen^ 
tprum  maiium  tlijlerpnjra.  f  .EodemanfiijJFriijafci  L^^.^ 
Idrum  R.  filia,  Eminueli  IPhiliberto  Sabaudiacquqi.^iiupta 
prp  dote.obtinuittftcenta thalecormn miUi'a.',ft  Kaderii iufti^ 
mai572.'  Margarethae  Hpnrjci  IJ.  d.R,  filiae,dumMcnriccj 
Kauanaie  Regi  elocarctu^  data  ell::  j4|  quam  etiam  accepic 
C^tbarina  Henriqiifll.  R.  GL  fqrpr  ynica,Henrico  Lothann» 
giaefiripEipij598- 9l«Wa--^J4t'  p6i;ift,ianae.Henrici fV.K. FrJ 
:■  ^.    ■')■■:-.     ^-  ■  -ct.  '    ■ .  .i^""?^.^  -ii  .    ■■;,'■  ..iilecundoi 

*  ■Tabulae  dbMlcs' extaiit  apni  ii'r  koht.  Tam.'lII.  P.  l 
■  ■  Oi  ii.jT».  ip.       .   ...   .       !.,...-       ...  ,:.  ;     . 

••1.  c.  T.  IIL  p.  1. 0.  45.  p.  S8- 
*«*  tabulae  fint  apud  d  v  uotlTTam.ni.  P.  I.  p.  ^tfc. 
■'-'■  ■'■i^  HhiuMt'afSi'ttVliiHI'f-:Tim.i.fp:  -^,      '^     » 
•/•"  apud  D  T  M  o «  r.  T.  UII.  P.  U.  n.  ii^.  -j».  149.   ■     "  ' 
t  confcT.  ubulasapud  DT  MoiTT.Tl-V.P.'}.  p:  4S.'    ■' 
ttl..cT.V.P.  I.n.  s8.p.so.  •  'X    .■•    ■  ..'^ 

■^"      nf 'dftrafenWilotilia^ltnfirf^iiJiSVr^taii/  i^it.T.V.f  1. 
,    niioi.pn*.-       ■"■      -.•><   ■^.  I !:;:,.  »  .   ....    1 

titt  »'>"^<iiA*#«'<t°4»f  )W9lt..^rab.V..r,*;a.Mi.  p.  jfi. 


.Gooi^le 


fM  ~  ■»<*li:  ««■■*r».' 

fecDodagenitK,  4« rVitec Amidoo Vata^imSmaMtr- 
cipe  1619.  dncctntar  Ludouins  XIIL  fnicr  docan  cDnftimit 
qiiadriogenconim  tnilliuni  thileronim.  *  Eius  vero  ibror  Eii- 
bbetha,  Henrici  IV.  primogenita,  Philippo  Hl.  Hifp.  R^  A. 
i6i2.  quingentomm  millium  Tlialerorum  docem  attulit  ** 
Hcnricae  Mariae,  Henrici  IV.  R.  G.liliw  ccrtiogenicae  Coro^ 
lo  I.  M.  Britcanniae  R^i  nupcae  dos  fuic  conftituci  oEto  cen- 
cum  millium  thalerorum.  *ji*  .  Quingentoruxn  millium  tha- 
lecorum  dotem  Maria  Lodouical^ilippi  ducis  Acotdianen- 
&  Sli»,  cum  a  Carolo  U.  Hilpanianim  Sege  duc^tur,  ac- 
stpit.  ♦«,« 

■  5.  xxm. 

Angliae  Re^  diuerlam  dotis  qoantitatem  dedere.  M 
craSracu  mter  Fndcricum  II.  Romanorum  Imp.  et  Henricora 
m.  Angliae  Regem,de  Ifabella  loannis  (me  terra  filia  eloamda 
1236.  conucnit,  vt  Friderico  do6  triginta  millium  Marcarum 
argenti  optinii  Stcrlingorum  folueretur  *»•»*  Eduardns  ni; 
Ibrori  liiae  EleonQrae  Raynaldo  Geldriae  comici  nuptae  dty 
cem  confticuic  dccem  millium  libcarum  Sterlinp^rum.  f  In 
tn^atu  inter  Rupertum  R.  imp.  et  Henricum  lUI.  Angl.  R, 
pro  contrahendo  matrimonio  intcr  Ludouicum  fflium  imp' 
natumaximum  etBIancam  di£li  R.<itiam  priin^^nitamLdni 
dini  d.  VII.  Martii  inacccci,  conclufo  dos  proiniBiturxt.H. 
nobilium  cuaei  Aiuliae  tt  Margaretba  Eihiardi  IV.  A  R. 
filia  A.  1467.  Carolo  fiurgundiai  duci  nupca  {xo  doce  obti- 

nuic 

*  doMlia  paiAi  ^ia  ipvd  »  MoiiTToiiLV.P.'n.ii.is^p.)i<, 
**  Tide  fiipn  /.  Ig. 
;'  tiit  fupn  }.X. 
V  (iipi.  f .  XVI.  , 

•^y  «"»"■  ■>W«;»B»J  l.»iIi«iTi(  ai,emii.J^l.t.X  p.  ga^  ' 

't  MbulMfuntapud  DT  HOHT.  T.  I.'p.Jl,  Q4l^p^l2t. 

tt.ii*.«ibiilalipirf>r  ««IT.  Ti  II.  (^l;  ii,ilif.  pk.i|]. '. 

,    Gocit^le   . 


firjtiilrim  IBifriiAi,  ^v 

fltft  iitntMaai  dttcentoram  milllam  foutnrara  niri  Francia^  * 
Maigatetha  HenriciVII.  Aflglorum  R.  flia,  hcoboIV.  Sco- 
tomm  Regi  i^t».  in  matrimonium  ^adfcripta  pro  dote  otxi- 
Hiait  tri^ma  aureorum  nobilium  AngUae  millia*''  Maria* 
HenriciVlI.A.R.filrae,dum  Carolo  Archiduci  AuftriaeM»- 
zimiliani  I.  imp.  nepoti  150S.  deponlaretui:  centum  qtunqua- 
gbitamlUiumcorORatoramdoseftcoDftituta*,*  EUlabcuoe' 
lacobi  I.  A.  R.  flBae  nobenti  Friderico  Falatino  d.  XVUj 
Ncla.  i6ia.  dos  promi(&  qiiadraglfita  millia  librarum  fterlia- 
earum.  %^*  Eandem  fummam  Carolus  L  filiae  Henricae, ' 
Mariae  maricandae  Guilielmo  Araulionenii  paSis  dotalibuit 
Aromiiit.  V%,*  Henrica  -Anna  eiiBdem  Caroli  I.  filia  Ptui 
nppoAurefianenf  Aici  1661.  quingeiita  lexagima  florenntm; 
Callieotum  miffia  in  dotem  attulit.  f  '         :      - 

§.  XXIIL 
Ex  fldaudiie  hiftoria  haecce  ooeiimint£ninp1a.  Adel^j 
heidae  Viaoris  Aniadei  Sabaudiae  ducis  ffliae  tcrtio  genitaci 
^oae  FeFdiiiando  Bauariae  Ele&oris  Maxiniiliani  primogeni-' 
to  nuptu,  dabatur  per  tabulas  dotalesAuguftaeTaur.die  IV. 
Oqoembr.  1650.  dos  itiit  conlhtuta  duoentorum  millium  co-i 
ronaiorum  aori  C  (cutorum  Italiae  f  f  Uabeliae  SabaUdica»)) 
ffiiae  itSoS.  Alpbonfo  pcimogenito  Cadlans  EftenSs  Mutinaei 
oucis  fiiit  nupta,  Carolus  Emanuel  pater  dotem  coi^ftiniit 
duoentorum  millium  fiitorum.  fff  Eadem  quantitas  data  eft' 
Lodouicae  Mariae  Sabaudicac,  dum  Mauritio  Sabandiae  prin- 
'  Rrf  5      '  '   '  "cipi 

••LCT.  IV.  P.l.p.Tir 
V  L.  a  T.  IV.  P.  I.  p.  «.  ■ 

•..•l,c:t.v.  P.11.V.S0. 

•A*  L.C.  T.Vl.P.  I.  p.  ijo. 

t  L.  c.  T.  y,  p.  II.  p.  354; ;  ^ 

tt  ciniutabHhKapjideriCHSHOH  JVawM  p.J82*  «xguolM- 
.  .    bct  DV  MOHT.  T.  VI.  P.  L  p.  s6t, 
•tJtl-C.T.V,P.n.p.»l, 

1     i-j»',do,Goot^le 


fot  iCtt.  IZ  tk4ni  .\ 

dpi  1643- iit 'imtrimoniuin  conotderQRir,'*  qiniq.qiieqllet» 
ccpic  Char!oaa3abiudita  Ludoui<»  duci  De1ph|no!(4si.  «lo- 
can  **  Margarcthac  Ludouici  Safaaudjae  diKi*  filiai,  kBRni 
Marchicnf,  Moniisfo:  i454.nubemicon(liaifiifuitdosGenina 
milliumfcntoniniauri  noui  deSabaudia%*Margaretha$abaa- 
dica  1444.  Ludouici  duci  Bauariae  elocata,  a  frurc  fuo  Lodo- 
vico  Sabaudiae  duoc  doccra  obcinuit  centum  vieinti  quinquc 
iniliumfioreiionimRhenen(ium^*it*Carobe  Sabandac,  dom 
FridericoSairohiaedUci,  Friderici  placidi  EkSoris/ilio  14^. 
inmatrimoniumfuiiretpromiRa,  dosaflignatafiiic  cennm  mil- 
iium<lorenoruminauro.\*«*Verumetre£tu  dum  carerec  hec 
matrimoniim  Carola  com  ******  dpte  duc^moruni  MlUiun 
ibaleninMn  Oelphioa  eft  cpUocata.  Amad^us  Sab^dfae  co^ 
mes  ibrori  Hiae  loannae  lo.  lacol:^,  Moni;istei?cen<i  5:pn)i(i 
1307.  nuptae  dotem  obculic  iexaginca  florenorum  millium  | 
Ludouica  Sabauda  lani  dc  -Sabaudia  filia  primogenica  A.  1473. 
Ciarolo-SabaudiBedad  mipcaiplidotcm  atcalic  qAinquaginta 
millium  flotenomm  auri  puri  ponderis  ac  valoris  jj 
LudouicaniilippiSabaudiae  comitis  filia  Carolo  Anreliaooin 
duci  I487-  nupnii  coHocata,  docera  acmlit  trigeraa  quinqoe 
millium  Iihramm  Turohenfum.  tit  Amadeus  ComesSabau- 
diae  6liae  Idae  Cacharinae  Leopoldo  Aufhiae  duci  1310;  eto- 
landaedoccin  coniliaiic  0^0  miUium  niarcfaaitim  ago^ 

f^-^^.y:.'  ■  ■,-xxv 

i.     *  L.  C.  T.  VI.  P.  r.  B.  ijj,  f^i£S. 

*  *•  L.  C  T.  IV.  p.  1.  iki)i.  p.  iji.  

V  apuddTiLiiHoa  pketti*  p.  ];$.  ct  dt  UOiTT  Ut  pt.1.  B.IJ^ 
p.  110.  '     ■  -      ■ 

-    *,/  Dv  MOHT  T*  ni.  p.  I.  14T.  LuaigCoot.  n.  p.  jt.       ■      ^ 

*//   Du  MOHT  T.  III.  p.  I.    p.  1«.  ■      ' 


De  quo  GviCHBHon  T.  I.  p.  5)1. 
.-  Tabulae  apud  dt  i(OHT  T.I.-P.  I.  a.  J99.  p.  ]4J. 
tU  c.Tbm.  ni.  n.  j)j.  p.  455.    ;■ 

tit    DV  MOHT     T.  III.    pi  H.    104.   p.    IJfli' 

t.y-t  «MM  TabuUe  apud  du  Monc  Ti  I.  .p.  f.  a.  ^141  p^jf^  • 


-•4 


/Gooqlc 


/tifim^fi^lf»^* .  5Q3. 

^:  r^,  rH  rrul'!-:?  '^'igj--  X3t!V.''  "^■'■'  i^-''''^--'£  .^.  ■■:■•: 
-i  Kt' *<^ii*Tve,ALX'HVE  ^neipi^  Beacns:,  Emanuelai 
IV)itd(^Uae  R.Htfa,-<)ilAiljai.  Cai^ok) Sabaudiae  duci elocare- 
^  nr,docan  ilK  dtti^tconKum  miHfumdui^corumtpirouthabenc 
'^te^kv*  Mis^PANiA'  Lt^oulco  XIII.  G.  £.  duiti  Annain 
•ftiMBpi  m.  H.  R.,  fiBam  ducerct «  ILudouico  XIV:  G.  ». 
5J&riam  ^Therefiam  .  thor?  lodam  fibi  'eligencL^ '3o 
Sl  foluit.**  Anna,l!ani  Regis  Hierofolymitani  filia  Ludo^ 
vico,  Aitradei  VIII.  D.  Sabaudiae  primogenito  1432:  ."nupta 
'dotera  fttyJit  centum.  rail^ia  ducaf  priHjP^  *** ,  Maria  BurpundicOy 
lihilippi,  Audacis,  filia  1386,  jiupta  mit  Amadeo  Sabaudica 
^Mtigue  io  docem  dpdit  jcentuui  millium  [ibranm '  \^*     \  1' 

>       -  -      $.      XXVL  .-,':'  ' 

Nonnunquam  m  (fofw  feeuritatem  Jidei^fihres  conftitiie- 
bantur,  qui  (e  iure  0d^<^»  oU jgabant,  prout  -in  tabulis  dotalt- 
_bus  inter  leopoldum  A^aam  et  Can>ariJiam  Sahdudiaan,  de  a. 
1310.  f  vi^emus  agitatam,  m  quibus:  l^or  juoque AxmA&is 
^orci^s  jiraediBus  tenemur  procurare  in  qmmum per  ms  fiat  ^  taa, 
ftare  poierit,  quodfponfatta  'huittsmodi  confummabuntur,  hinc  a  fefi^ 
Bfdti  MfchaeUs  froximum  in  mum  amtum  conpletum,  danfto  eandef^ 
j^tenham  Filiam  noftram  rf/ffoDomino  Dttfi,Lup6|do,  v^  - 
![hctycaet)oniinae  Eljzabeth,  quohdam  Kpmanopim^^egjna^ 
Genitrici  JTuae,  nsmine  Ducis  eiusdem  ^anda  poft  di^um  termir 
wim  ftterimm  requi/iti  Ji^o  quoque X>\xct  dare  aehemut ,  etpre^t^ 
tiiMu  botiajide^  p^odot^  fliaenoftrae  oftomilliaMansiiamm  ar- 
^Dti  puri.  et  legalis  in  terminis  m^  '  fiiiptis,  Mdelices 
a  \tB«. :  cwfummatioMi  Jpmfaliitm  m^\vnum  snoum  qultuoc 
aullia,    dehtde  jmm  rraa&f9.  duo  miUia,  pefiea  vetxianno  a/i» 

•        ■  retioht» 
•■  '*.tpud  DT  .MONT  T.  IV.  p.  I.  t].l^.   p,^.  «r  ericuEifox 

;!         prft^t   p.  5OJ.  :  1  '       ' 

-  ••  confei^anm»  ftipra /.  iVL  rf  XVn. '.  ,  . 
%*.  »t  MoitT,  T.  n;p;  ri;  ii.  iji.  p.  z^?.  .  ■         '- 

'%,•    IJ.G.T.-H.  p.I.  n.149,  jliiotf.      • 

t  «ztaotapud  6T1CUIMON  iVnnv/p.  if^.  et  btmomt.  Tooa.  |. 
p.I.p.jj«.  ■  :-  • 


,,'Goot^lc 


yo4  .  ,OKiX  D*A*» 

revolta^  refidua  doo  i^Utta,'  eCfn  caodone  Caa  &ca^ 
x^aatjokaimt  dods,  ^^Duci  cconimi^duM^orcs,  fe^  obfi- 
des  idoneos  dare  debemu,  ^anm  quiaquaginta  a^  mji^  ck|- 
ihoc,  et  rendentiam  habcaot,  i  Friburgo  citra  wrfiattrrat 
■Cmuu  aHtediSi^  qtu  facrammis  CQX9QXiU\M»  paediSis  lAUgMii 
wumad  recifiendum  et  fraefinttndtm  fe  m  oMlagtum  velper  jp, 
vel  per  alium>/iHi  ffoffl/nf  in  Villa  ^n\iUTi^  J^m  vnius  men^s  ^  fi 
(blucio  argenti  praedt^  hSts  non  fuent  tnt^;raliter,  hoc  adiie. 
So:  Sinos  aSquoi  Ci^es  Friburgenfes  vel  ficrucnfcSi  confiitueri- 
nau  pro  fideiullbribus  Domino  Duci,  quod  Friburgenfes  in 
Bema  etBemenfts  in  Friburgo,  obftagium  obferuarfe  debcant^ 
vique  ad  foMoneth  integram  pecuniae,  etfi  aHquit  ^ae&Soram 
obfidum  leu  fideiu{Ibra(n  anteprimamfihitionem<\\itlitnQrrnSi'- 
lium  marcharum  ugeaci,  mori  ctmingeret^  in  toatm  ipfias  «fa» 
idoneum^  infravwu.menfitfpatimnf^rog^e  deitmtf,  f^qiam 
.piarmtu  rean^i,  .         ,  • 

^  $. ,  xxm. 

In  tabulis  matrimonlalibus  lotei.laaimm  ^abau^iip  ct 

Margaretham  de  Benoioco.  s.  13^2.  flc  placuit:  *  pro  qka  m- 
4em  dote  filvenda firmiuj  f^^Domino  Phncipi  di3i  Domiao  fiel- 
Vaoci  fi  Jidemque  confiituerunt,  quibus  in  folidum  ergaDomiauQl 
Vrincipemfupra  di^untfiipuiantes  proTe,  et  ruisb^redibih.  et 
fuccertbribus  quibuscumque,  »ec  non  ad  requijitmem ,  et  paeces 
diai  Domini  Principis,  etproipfi  erga diStmi Notarium'fiiptitantemt 
A  recipientem  pro  tSffa  Domicella  Margarita,  et  alHs  qtfontm  in- 
terefi,  et  p^it  interefiede  et  frort^tntlQiiK^&ttUoOiy  as 
•&ao  Dotalicio  manuienendo  ,  defendendo  ,  .  et  cwfirvmub 
iir(?tf>  DomicellES  Prindtialefr  et  Fideiuflbres  intertefftrmtt  ^ 
khit  hr  iblidum  *t  fe  cemfiitmrmt  Princcps  Uluitris  Dmimuymfier 
AmedeDS  CtHnrs  ^baudiw  viri:noUies  Domini  Gailkripus  da 
GrtndTfono,  Dominus  de  Sat^a  Cruce^  Ludouicus  Revoire,  Do- 
mtnusDome^,  Hnmbercus  Mufi^  Dominus  Sanai.StetbmwNe' 
tnorofii  Stephanus  de  Laia,  Hugo  de.ChaleS,  Stepftarlus  de 
Taney  Milites,  et  Petrus.GerUifn  dcBellicct  X6<^«rWK(^ 
haudiae,  qui  omnes,etfinguiiiaratiarforaiiterad£vqngeS4Sa^ 

[Dei 

•  4fHd  DT  MOMT.  U.  p.  I.  p.  4O, 

,    "'  ■  "  i:an7edb,G00t^lC 


firjmtatl  iOfnim.  .Ml 

J)«fnpriuJ0is omiahits &:0$guUs dc^quibus  (e  obttgaveront 
Ipecialker,  et  exprefle  diSit  Domino  prindpi,  etDomina 
Bitlincifl^ilKKiWimfwiiiiWlliKfrrc  miinin! 'nrlinjiiili  hnili  (in 
MabiUa,iiinikili8ia,i>eKftntia^  pnetedt^  et  fimra.  Itat 
OmwHugi)  i;  GMtouMiles  lic  liqK:  fi>li^one  Dotis^  (fi^ 
AtDomlnoBeHiioci, «r^j di^wtf  DominiBnPrinGipem,  et S» 
^fiur^tutieke,  tt  sifibtMmto  BocMoii,  «<  xt^mnaaMKi» 
fm  4Sv  SoHdno  Prindpe  trfo.  iMw-Doininnm  Belliiac^. 
aUljue  lfil<irm/hf^tmmvtJifrafiMgmit,etimij/lktfiMi 
nmfieprMfiima,tt]fiiD»v,  cam  pi(aelhtiOae  iiminend  cor.i 
eonlti3vdMrfi^^ti)Dei^SaiiliSt>iirim)iiiJim,mJeliitt,qiiti 
»^/l^tSo9li»^iiSi»^^aaiadil6eiifiSi«twaitiiiu  obremaiM 
gtmfntniiSa  ili'«dStifi  ittfair  BnmnasMfageaUmtladl 
TtiSifitUMm  Ptfiiii  ^fim  rrfilreitir,  yd  amiifinmerttfnmt 
iila,frlteiniJit,fttmiaitaiArca.9iiauoiiiem  i3eltitniio«is.dUbv 
tMis^aJettametrtmjeteot^ervatioitemTioa^ica  meimifrati,^ 
tiotiil(iiii^«^imtur,{t^fir,etttmti^i^li(tciiiK9itm 
tip./rDMino^Beniiki/k^MicU.Mnrre^^M^^ 
fihiurimiitiitetttfpiiiiittltitfrteii^^lKTSacfAitariitiiatUik  < 
tfntmta,  in  tfui  ^t  Jtfeihis,  «nirrlloAa^a  «pvdCaiUlliohehl ;  U 
I>ombis,  tiMecfinrim  Mirvttdpf^fi,  tt  ttmmta-tn  timiim 
timc  elt^,i^  dit^alfmiiiiiHffmtxe^Mti^  ili  «liiaiAHoflagiia 
V-miftKiWifiWTideiMfenSvvn  PrfncipaMSW  lElKwf  Oominnaf 
Husonebv  deOtniint,  tf^jtittlHiit  iffmim  fniiafirmti  y  et  aa» 
tiermif  eHdeiit,m  et/Mlt  ifpthim  pMmfirmit,  rf 'nmvMcnmr  iitiMi 
it  ctittet'iKl>rtmtt3iJ>om}<Ka  FrinceiK  o  Dominw  BclliioaF 
At  e^rtm  'itrtmi1llii,ettMistti9mims  frtnJi^,pniit  frtamoHii* 
ifJSrtm  frMgmlnmrrltJmi  tliprai^Sit  omnibiis,  ee  fin{i^ 
mdemes  pi»itti'ViJhrt»n,ik' fwtnr i/$('fialiiim»  Priace|>si  it 

1Hi(ninttsBelliiOtiV>M-i!>n^''|l)lM"<'MI'Ii«  litBif 

atmntitliref  «l  HliiMb,  it/li  nMitlHifiMai  tmirii  litidim 
fiirinttSitermil,-  ;'  • 

^    ..'■ .         .         .  .'•>••...■■  ■..•.■.,.  f,  xxvm  . 

'iiftmi  Itr.^^llflJ^,.^^^,'^^^,^.^  .,%^i.,,   .^_.^^^^,, 


arif,  <i—  ftrr  e*  f»ttlifiitfimt  nxAir  A  Ti^liiM  li^dK 
Bame ou i  fit Ifci^iticn,  imr  Us  mtns-imtti^taBaiAB  et-iah 
dieuMes,  i  eBi  t^trmmu)  fa>  Im  fimHnittjrMmmfttfiK^ 
crj/mny  doiuritn,  «««tfMwiM,  atfimUe  nmtBJfi*  bt^ia^  foimix 
ffeliMmipantz.  EttaM/DmaeArvnnil^mtfruirefciu 
n  ci  m  mrt  et premU  imJMtmimlit  Jm'tm'taK:6aai  tt' 
tutrti  tim  parafernntt,^%<iet'«t  )dma.fi^:ellt  amjlftrtiz^ 
ttrmu  dtffiu  iftAl.mmitaifi^a blguts^c kibux,  ifiKltM  Sei^ 
iienrDuctuM^uriAiM^coinfBepropresdj^Ar;  IttuitirwtAt* 
amt  tt  jtdttemetit  de  nmti  ektrgei,  tutgittmitti-iiifm^imfitim 
tt  aianSitif  u*  dMmn  tt  ea^bm  Ui  Mtriagn  qt\tmfmm 
itia,  tnctrt  fne  UHti  fMtacrtttftrU^ttttafima  kt/ttt  M/uifmu, 
kBtimitiUfttttl^ukiuiUfif^^yfikitfefimmf^it^ 

i  "saaL"'' "''  "  ■'■  ■■  ■'•' 

,  ^  .Ide^  intabalisdpa!ibisiaterCMimIX.Ga)l>aeResem 
apqi^^^^^om^iaximilxdiii  11.  iRip,  filiairi  MaAiiii.'XSV. 
Imuw.QTpl vidfniiK QcAiami verbrs^*  {I £(l'A;)rein«{aKiit 
ttriti  etiionan)i^,qu;  ««nr  deJJ{fiibain.if  ceiitMarime,^ 
moR  de  ladile  &rimgtmt  Pritttjt^  AjniK  Keim^^bu  Uffimi 
Ihrytvam  i  eOe  ki  dit  Stipiar  Mti  «ViNliinfw*,  qfit  Mit  Jkt 
'tif/timix,etiiiimu  tiofet,  qiK  bditei>ii'  wn  ipniifn,d» 
ignel;  jbranx 'et  chc^  fe  fefa  iitvninat',  fi  dk  oe  teairt 
iJdfirt&S  eii  ii  ■rie,  fefont  renduft  <*  temtflto-  enieNMfit* 
*t  librenient  aux  Hefitiers  dc  ladfte  SerenfMiiffri^i^,  &. 
«IK  Iteioe  eti  ceiix  i  qui  elle  ordonncia  et'  1Iil}io(era.  Ao. 
iquel  cas^  ictaannnmt  icDiblableinenc  wSiSeihtiir  ilisitrei- 
'Cin<niiiiks.i(iiaiH,4u'.iI  aora  donq^z  i  ladice:  Siiiw.  xouis 
4a\K, tueviti^tmimt ie ce MandgeftfmtrtAoAit  Jliuani' 
•}l.utreiChitiiit,«t  liirvivanc  i  kii  bdite  &r«n^!Mr  jVnii!^ 
Ifiitarefltsine^  cBBsnrafcsdiB  Dati,  tt  joteix,  tmt  oeiB  qa* 
;dl<!  j(ii*ipo|teS^«omme-ceii».qae  MkSei^mirKti  fretC^f. 
.^!^ilbd^v^^i\a,pafpi&irt  tMfne  ^Jii  Bfettt 

,'■,..,,■.  '"  ""  ■■'  '"■"'    "  ■,;  ,irt'-"  ■■■■■""'■" '•'■■■)fHf"* 

,      .'  '     ,      Gooijlc 


./«BfelJHiii  ijjtff^ 


^? 


laecB^m-i' ,ieM, SKKiye.Jadit«  &iiei0n>if:  frirxeji &turt 
•tiiBilair  noi^  «tvtMbts  Kitfifudfft  Itiiruigetn  vie^rs 
de  (an  tiepas,Kst^  Srt&BS  fy(!«edei$ac^nx  IJiei^  et  Herita- 

r^  de  iaiite  SmniSiiM-Sate'^,  JVJire,  ^lop  (jhj  p^-  Droit 
HoMe^  tt  ,{ai;;les  l/ira  S  isp)ni.^iiium:  leur  comppe  et 

dic  IVbriage^Iaditt:  &):<«t^/>ii!  fnn-^DOUFra  (^ifofir  leami 
hd.  efi  fermrpar  tej  'Iwe  et  eovtutnef  diiait.  Rffiautne,  et  ^  iadite 
Mai&nde  FrancB^^.stiS^i)  Bfj|[:aiP9i<W.deIx>ix>iic(;^umis 
■'  ilar(»eritiU^Oiii^fmJiiiitefir.Sir0ieiitJe 
•*  t'0imfi,  wnrraciBiiirriifhrfTTjnmf  il 


....,■        ;■,  .§.  mxi.  ■,  ■■  •■  -  ■;  ;     . 

'.\\  .  I^ea^  .a^qre^^^ii. TdbiilTs  4otaliJ^  ihieT ffemieimjii. 

JJqgisjSlian),  jP«(i^/  A  XvD-  4i«'>ft'  !J7i<io(ichi(6.  *'Bt 
pareiOeinent  cii  conVenuec  ac«^^  qiie  e/i  ca/ de  ctifebti^ 
dudic  Mariage  par  le  crepas  dudit  S^mxr  Koi'  &  Ifmuarej  M- 
dice  iXiffv  furvivant,  ibit ^ti^y  aic  Enfans,  ou  non,  ilfira  eie 

fcba*eiMiondektemriJi,iimmwiatti,emdenmiiceraicd' 
";iEc'.enlc^';de"taWi'ciab'M,  elM  «m«nn»ftaithe  et 
-,ouict^'  .rfe  toutes^detteS  let  bipoieqaes '  dt  laiHie  canmianaD- 
^tt/qjcoix^ljf  c^ftiacpbHgfeattiantledicnbriag^^  fit 
jip^rra .' Bcanni(>tii!i  '\^t-bif^  Jqirenjre  deme  cem-citijial^ 
tM<milc,,^,  d«:  ti^^ifw  W J«!ff'  ,Eiri(^  i  .eBe  dptmez  pb* 
lAaaitAK,  pvlewiyv^^w^^^^^veclgsaics  deiix^eni mlBe 
-iivret  .TktnM'  i  tllci.dwiilKmr  la jieinc'laK(e^et  let  cin- 
-fiaiiK  mHIe  JJnfiee  Ttmmiv^miii^.dsmmfi.^ii^fitgfemi 
jei  Freret,  ct  tous  les  autres  Biens,  qui  lui  poarronc  itne  |^& 
cfcay^iyis  diiranc  leMariage  ^ir,Sxci;^f«i,Di>nini»i  «i  aittre. 
■       ■    ■    ■••'.  Sss  3  HKW; 


**  uaMt  iitmi »r  uoar  3^,f;^.If>'ll.-Ci^/.''/A 


,,Go-ot^le 


meat:  i^KpritfiH  ptrtisiiSatalattfM  fletfBnVt toarfai 

ftinez  i  &  perlbnfle  ec  4 /iR  i^;  eriUiMit^  S  qudqasi  linnte 
'qu'  ib  {e  ipniflenc  monter :  enfeinble  les  baqoei  et  joiiux,  qui 
lui auront  Mdonnez  par  ledit  Seigneur  kW  3e  itaoam iop 
Mari.  Lesqucls  potip  ^bvier  i  rouci  doui«  i  V.  avenir,  fe. 
';ronc  mis  par  inrehtairc:  ec  avenant  leeas,  que  ladice  Bem 
decede  avanc  lcdic  SeitMur  Rd  de  Hmarte  fon  Mari ;  ei  qi» 
dudiiMariage  n'y  eSc  Enfans,  lesfnceUleiirtecai9naiii& 
;de  laditt  Dme,  aurontet  recoovciront  toUEU  lesii^iet  ttjt-. 
imx  palr  elle  apporcek,«t  eonta»  oi  Eiaveataice^ieodna 
•tii.  fait  ivee  KmU»l^>Kti>i''K«'^UVTOin««  {uniTfi  toim  ft*> 
qu'  elle  n'  en  ettC  autrenienc  difpofi',  aulli  ^/ dwuan^iiailk 
ttui  i  eJle  oonfticuez  en'  Btt^KX.  qoi  doivenc  demeurer  pro- 
.pies^elleftauif  ijeus;  eaXarmi^lei  deux-cou  mHlffjvret 
,a  dle  doiq^par  Ij  'tfmefi  Merti  et 'ler  etkjuaiite  mlle  U- 
Jatei, '  aufli  J.eBe  .d^nniSes  pal*  Meffi^niurs  fes  rriirSs;  -ei  Si^ 
tre  ec,  cous  te  autres  Biens  immeumes,  qaiferdntaventB'  t^ 
idiij»ibdit«D(i»«parSu«ce(non.  f 

^:;;.:':;',  '^ ['':;[ «■■  ;#xtt  ■  .,"■;'•■/■; ;  ■■  '^. -■■'> 

-.1  :  In  Corvri^u  Matrimopii.incer  Ifefipim  Vil  Pelodiae 
-priminn  pqi^  Gallae  Kegon.  cuni  Zj¥iWr(s'L'otharin^.  9^~ 
jidt  d.XIV. Febr.  1^75,  .ij^  fv(cefiofie , fic  definicur.  .  ^  iuii 
■fmUiAiemeniai       '  ' 

£n£lnt,  et  (lue  I 

/»er  mn  Hcriticre  i  .  , 

meuHes,  qK  'mBuiitki,-i  eUe  'pripirei  el  ipiiHemmsi  ftf^etle  taf» 
gpmez,iCetml qui defoH^viijam  eUi en eHl  .dom^ntai/^i it-^eK- 
cuns:  de  U  refilulit»  iei^uiis  emietr.lii  MajclU'W  ikmHh 
f<rtr««(J*  *■  •' ,  '.;■■.!,.-       ■'.'■^:-  ..,,■.■••■■     . 

T.1.;.  .4  -  ;    b;.  ::'.,,•  .,  «f 

■         ngitiz=db,GOOglC 


>cLk..CXVD..p..H^. 


firjmin041ltlhr'mtk  SM  > 

-v...  ■••  -.:■.!.'  ■■.>&  .xxxnt' f. -^  -    ! .  ■■■ 

lit^tJlihellaf^aiaDMat  d:  XICIilFebr.  «SdS-  Ratemae  con. 
claRs*'  fic  fiiit  aefinitoiri:  T^J?^  Doitiims  Omiei  'A^mfiu 
ifm'jlmihe_  et  BhUgm»  omma  tt  Jinglfle  hnaypraefevtia  etjttturai 
£3i  Sermi^itm  Dttcis  Mutirtae  ex  amthuriutte  eidem  vt  Jie[rra  auri- 
(yia  tittlto,  et  'e:i  umOt  doAatidtiis  ptA^Of^mera/^JiTttpJicit  intervi' 
i^sdmatiii  et  danar  euBiie  Seretaffiitie''tri^iae  ijtib^il^' ahfenti  «-■ 
lem^tte  illaJfrij^mo^VeuerAttii^tt  &tmiiio'CaritiltaB'pro  ea'ae^ 
ceptanti  hticatottai*ttm  qttinqiiagitiia  miUe^  ^ohtin  metRa  'part  ad 
adetmdem  Scretiiffiltitlm  MtliltacDtlcemTettttntl»^  Ji  JiOa  Stri- 
tmjjima  IJaheUafne  liberii  exMcjpttrimt^  morianir^Ji  ven  liim 
lxiJlttnt,adeosdemredeatdiaatlieiliapati,fiiam  Dciati  vt  fa/rs 
Ili^iiuam'hpfomij^i»,mt:tanmrfrtiir:jiikitfin'»i0  aptif,  itec 
,  «fe  mnda^  idem  EKuniauS  Comes.  Alfoafi^  otf^aiis  bona  (wm^..Se- 
gtniAiau  Frincipis/iu',  dttre  et  refiiuere  pruiiittit  iffi  Serenifuime 
Uanta^  liabeUie  in  anmemcifjitmet  etuminf  tiSi^fpOtis  foluendat 
ijreJHtuendae...,    ."..;'-';       .     '.,'   ■''.•';•■'    «ii,',     " 

••-■■  ■'^•'  ■•■■■  -•  •■  ■"'■'■ "  \:  ■Ksm\,-       '"■'  .'.-  •..■  •'• 

^'  "VTab&liJ  l)dQHfc&  HrwvHifVi^bimi  Mariii  MecHce» 
A  'XXyi.  Aprflis  i66d.  'HmiiHlte  COnfeaiS,  **.  fic  definitur. 
Xtett' ■cas.de  Uiiroliltion  du  Maria^e par  la  Mon,  de  ladite  Ser&; 
inffiilie 'PriAdeile IIms  aucuns enfiins,  kiiiSii%)mt Roy /n»  ra- 
ire  et  tefiitiiilti  au^iKipKmQfi^XMitMktimilferapmliif 
'  trdeimf,mbiiffxst*)ciyniBtitrUed»riiezJel«iir  lifiientaire^iilem 
fir»  fait,.m-cas  tamesfms  qu^.eUe,t{  eA  ais  ^^J^  enjanble  U. 
^mtBXt  de  quatte  ccnt  mil  ^aisqiiifom.  Ufi  de^lers,  de  fix  cent 
|nil  ^^s,pajfes ^petar  ifdst  ^i<^\  finonjjiu'S.  M:'aime  mteux  jiiiii^, 
4e)d fiirnme enit&e fa^vie duriini  auauefcas  laate  tbtnme  de  6k 
ccnt  .rail  Ecus  Jera-  'eitli^ement  rejtitit/e  apris  la  m'ort  de  laditi 
Kajtai.  'Itf^&e  Serenifiinie  ffmt/cSe  dUaisfeii  Bifane 
^ocr/es  du£t  Matiage,  lesditi  enfiiHiftiecederom^  tout£  les  bien% 
Amf  ,meitblei  qii  immeublet-  i  edu  ■Jelaigix;  eti  qm  luy  pourTnent 
mtrlemr  et  firont imr.enx  felm  Itfjtr ■itf.tmimf  ii.Fr!0i, 

..:'■''/.'■  .  '  '  '       tt. 

•  cl.  F.  11.  n.  UX.  p.  o.  ...    ... 

>cl.  ?.  IL,  l).ULt.4.  '  ^     .       •         .i...-,' 

ngitizedbiGoOt^le,  ' 


inmt:  et  faprMlfti  {nnicnliertaleM^CM'  BnSdn^  uarfai 
taUOtiiKm,  baua, ajiiamiia  vai/iUeil  Atnu (efvM|^te<fe^ 
Rinra  i  <^  penbnne  etifox  ufm  «'«tliMw,  i  qudqno  fimnw 
|qu'ils{epaitTentnioneer:  entemblelesbaqauetjoiauz,'^ 
lui  aoront  £t6-donnez  par  ledifc  Seigjteur  Kffi  ie  Naoam  foa 
Mari.  Besquels  polir  obVier  i  toutt  dou»  4f  airenir,  ft- 
rontmis  parinrefitaire:  et  avenant  le  fias,  ^eladite  Baai 
decede  avant  ledit  Seinar  Rm  de  Naxnrte  fon  iMari ;  .et  qi» 
dudii  Mariage  n'  y  eSt  Enians,  les  foccAlleurret  aio»  caufe 
;de  ladite  Dme,  anront  «t  recouvriroiu  caum  leii^ta  <r  jfc 
Viwx  par  e11ea[nx>ni:t£,e<  confciiitBen  E  JiivaQtainvpiilsniaiiiii 
tti.  fait  ^vee  )eM4SHj^iMiiiL'M'»k<V««r>»4  pmiryfi  «au  feu 
'qu'  elle  n'  en  eut  autrement  diTpofi;  aufii  les  iewa.ait«aiiib 
tau  i  elle  conllituez  eo' Otr.VL qni  doiveiu  demeurer  pro- 
.nccs  %  dleec  au:;  iiens ;  tXiiatA^le!  ieux-ceiu  miUeUvret 
.5  dle  do^v6e»  par  la  Wnefr  Merei  jei^le^  tii^Uaiife  mlle  U- 
«f",  aufli  J.eUed^nnfepar  Afej^Wwv  fesFi*tt;-tS(Si^ 
'tie  ec,  tous  leS  autrcs  Biens  immcuHes,  qui  ferbntavehlB  i* 
j^u$  iladit^Dwwpar  Sncceinoa.  I 

^:;;.;',;'-;  ■.';  ■;;;,'  $;•  sixx».  '  :;t  ,;"'  ;  ■■■  ^^  '■■'' 
■.j  .  In  Cqntr^^u  Matrimooii,inter  }fefifm  VHl  Pelotiiae 
^;>rimam  pqltai  Galliae  Reg4n,  cum'  himiica  Ijxhma^,  9^- 
nii  d.  XlVi  Febr.  1575,  d^  jifcsfTo/K, fio  defiiiitur.  ;  ^.  au^ 
-fimUabiement  acfnrdLMfe ca C|4- ^  d.ii£>Iutton dudlt Mjfri^d^  ilals 
£nfilns,  et  ifue  leiip  SeiHieqr.  Roi  fiffriuf,  ///rt-yrrtil^tf '«  r^W- 
■tuer  aux  Heritiers  de  laoite  tDame 'riw/'!?^  chpcimr  ki  Biens,  tM* 
neuhUs,  qit^  imineiitlef,-i  eHe  ^prepirei  ei  apaftenanil  ^i^^eW  ei^ 
' tportez,  fl*  itmtmtt  defoh  'viiiant  eUe  enekt'ilvmi^.9ttdiffbli-^-:em- 
'  cunr:  ie  la  rejtiiulnH  tlttfMtli  emt  utli  MajclU'tir  JtiHttt- 
teranHiite*.'  .  1,  ;:'.!,.:.    .  ■'-  •^.:'.  ,  ., ,,-    ^ 

■  ■- i'  i'i'^ '-'"-''  ''^%"'7aaaa. 

I    ,,r,db,G00t^lC 


pirfi0k-ii0iSI0iiA  511  . 

"  jtjv' ■-,  r-'i-^        f  yixxm.' ',  ^  -■-  >,■■/ 

-t:  i^TibuNstDecalfo  Aifimfi  Ateftini  Tiask  Mu^hiii^^ 
aniju6^?^flwp9abatjd»cie  d:  XXlfcFebr.  1608.  Rmrmae.  con- 
cTnfis^*'  fic  fuit  aefinitum:  ^tp]^^'  Dothttms  Comrir  'Atfotifw 
gim'.»miA€.  «  ohUgms  tmima  et  fingi/ia  bonaypraefentia  ttfutttrai 
^ai  Stteniffim  Ducis  Mutinae  ex  attthurime  eidem  vt  fupra  attrim 
§Uia  tnulo,  et  ex  caafa  tfotlatioitif  pu^a?^  meraf^fimpUdt  intervim  ,  ~ 
Jujdenauii  et  dotiar  M8de  Sereniffme-ivpfitae  Iph^U^i' ahfentt  »-■ 
^kfnque  'iUufiriJjSmo  ei^-Reuer^^o  DeMmCarSnaB  fn  ea^te^ 
ctfptanti  bticatonor>um  quinqmginia  mi^e]  fH^m  me&a  part  ai 
ad  eundem  Sereniffitnttm  Mutinae  'Ducem  reitet^atm-  ^  fi  Ji£h  Sicre^ 
mffima  Ifahellafine  liberis  eitJbacinatrimtmio  moriaturyfi  vert  iikm 
axifitmtyOdtosdemrediMt^iiiiiediapAstqiiamXicxstAvtfufra 
eliSjiihiai^hpt<mu^Mfied:timmxfrimiJMh»0in'^  afitflT»  wc 
tffo  BBH^,  ^ov  Dcuiuous  Comes  AUi»ifi^  flJi^  omniaSe^ 

q^tijQkai  PrincipisySu'»  dare  et  refiitttere  prvtiittit  ^fiSertamunaa 
k&ntae  l&hc\lieinmiumcafumeteuetttiafiSSaeT^^fiiitendae 
it  r^itnendae,  ..  "-    '  :  ''■,','''   .'     '    " 

-..■■.■l:-.-;  :  .'  .■■':    ^.■•xxxinL*--. 

^    'hiTabdli^  I)ciaIW  fl«ir(W'lV;  bam  Marid  Mediees  - 

AXXVl.  Aprilis  t666:ilorenfiiie  cbnftais,  *»*.  fic  dcfinitur. 
£t  en  cas.  de  DiflblutiDn  dn  Maria^e  pat  !a  Mort,  de  ladite  Sere^ 
fnffihieTrir^de&  faRS  «ticunS  enfitn^  Hr^/f  SBigHeor  Rojr  ,^  rm- 
ire  et  riphtiir  attdit  Seiffteur  Grtti^  Dkhc,  mkqm  ii  fera  pm^  ii^ 
tr^mti.  1»  ba^laes  cc  joyMK  d  elie  dwiiexfehn  C  Jn^entaire  qulem 
fir»  faittmcas  teuteJfois  qM*  eUe  n'  en  ait  ^Jfiofej  enfimble  Id. 
(omtB^  de  quttre  ceot  niil  EcMsjtiifent  le^  deiixters  de  fix  cent 
fd^  Ecifs,payes^ottr  ifSt  Dot;  finon,que  S.  M..  'aiw  ttiieitx  Joiii^ 
tU  Ujo/tmip  init&f  fa^vif  durant  au  quefcas  iadte  ibvome  dc  $x 
cent  mil.  Eciis  fera'  ejtti&emem  feflttii/e  'apr/s  la  mort  de  laMtk. 
MajedtL  '^Etfi  fiiSte  Sereniffime  hfixi^effc  ^hij/mt  Bifitfiit 
ftocr/es  dudit  Mariage,  lesdits  enfantftucrderom  £  touts  les  bien% 
taitt  meuhiet  qi/  immet^les-  ^  elUt  Jeia^hi  €ti  qui  luy  pourroienli 
Mpartentr  et  fermt  entr  -  eux  feim  krmfti-atituanN^  ie.Fr^ 
...  :  ■  ■'.■-  *  '  '  '         ee, 

•  C  I.  P.  II.  D.  UX.  p.  ot.  ,.,       .    . 

>«.!.  P.  IL.n.in.p.4.  ■    '.  .i  ..  o 

■     ,  ngitizsdbyGoOt^lc     * 


tt.  Mtu  ta  cas  <)ue  b  DilEiliitioii;  dudjt  Mmet  fiutt. 
vaae  t^  U  Ah»  prixiiy  dtdif  ScigitMrKsJr  T«!fChre- 
^BO^fimtm  i  /«y  UJiu  fi^me  EMupiJiit^  ii  y^fitSih. 
fim  «  nm  dudit  Marite,  Udiit  Sueail&nii;  rriiicaOe  fittm 


„  .         .      -,  f"/. 

Mffmt  umtiugarde  et  Mpejl  mtx  Rimej-di  Frgncei,  et  en  uw 
usjularafmddailemeiit  iaditf  fittme  Eane  defm.  DoiiJlfre,  cmmu 
ii  efi  ditt  et  de  teu  fe  que  dejfiu,  faii  fK*  etie  demeure  en.Prmte 
tH  ^tdkfe  reike  mBturj^  xe  qiti  demeurera  enfa  Itberti, 

»',..    ■ . .,',;..  ■   %.  XXXV,',.  ■..,    .,  :  ;: 

'  -  '  inTabdiidstditkii*  irmrKiWAkiwlV.Foldiiaejl»,' 
Mm  et  Ludoidfitin  Uariam  Gmmatmn  <t.  ■t^jfj:.  COnGh^«a  dft* 
Cemitur:  Ec  anivani  que  k  Ra  3e  Fpfapi*  du«otifi,BKHmi 
de  hdice  Princeji,  ou  auociDent  dilpo&  de  hdite  SonUiK 
de  nraf  cens  mil  livres,  oa  de  1'  aigent  prorenaht  de  lir 
vcnte  ou  autre  afienaciQn  <]ili  pouirtilt  ellre  £utc  par  hdice  i 
{rolce^  dn-fiiewqurlui  auront  dU  vm  votn  lea  siains 
pour  ia  /bnme  iejix  tem  ntil  liv.  (uttm  T  i^er  paienKnt  ^ 
hdils  Smtae  t  un  inilliM  et  dend  de  Ziiirf/,  oil  de  ta  ^miiw  ibv 
fi*  veui  mil kvret,  ^kpaiement  enaeuiEAic,^  bditc^ni». 
i^  en  argtii^tOufi  iss  i\ta&wmtt.dfnti^(ent^mil  linwid! 
nne  fart,n  de  fixannuil  Htret  Jtf  mttre^  mtt&t  omploajes 
tic>ur1Csaflairesdtiji«ij;f<ibnKdesdiC9  fommesliiivanc  qncte 
Jffl  Jijfo&irtiini  «uradiii»fe,ouqu'il  en  autnciiHitoiij  jtaiffics 
jfeir^,  («■ont,rendu&  erreftitnees  i  \a  Prmafe  efrb  la  A/l 
/oicji«<ii($t,A&TOm fur  le?  Biens  du  R«  Ji  Pih^.c^aime 
il  a.  efte  dlt,  ou  ii  oie  eHoic  mbcte  lans  cri  avoir  dj&<if{'  '(elon 
IssLoix  ec  cDutumc«iies  enians,ou  en  cas  qu' cHe  fiiftmaite 
fins  enfan^i  fes  Heriti^cs-dii  oaft^  tt  ligac  dudic  (eaiStigiuiir,  ' 
Bac de^MtnuullCoaiptia^t  -.  , .,  .  , 

«.    XXXVl.     i 

■    ■'  ••    -'  ■.•  •'  7^'        I  ^ 

•  '  L.oot^lc         I 


..,■$.  xsxvi:    ■        ,  •    .  -,, 

la  Tibulis  dotalibus  intcr  Br^iaWu»  Batnriae  Prin%  - 
Mmatque  Ade&adm Sabaudjm a. iS^o. coBwoit. *  Item^ 
finutur  fi  tx  affifmme  Dimm  cmfimmiaK  Murufaiio,  Sertr 
^K^SiiMOmnuAiielhaidis  friim<ruttur,iiinimrum  inter  liberof 
^g(uextaiit,uuribfe<«libei!e  diCwoeodi  de  proprietate  totid; 
SunmiaeMorganaficwfeufpon&ilitiae  Iti^ia^I^ieriirifrtfaf 
tx^attilm  tamnn  de  laniiie  feu  inedia  eiiis  parte,  abertfi- 
niffe  ^adfiaerfiitem  Set^iiffiinaii  Mtriium  fermmeitte.  !»• 
fifer  fnmiffun  ejl  iam  diSae  dotis,  donationis  propter  Pfiptias 


thfetingin^  l^  mnibus  fiSi  ikriinu  it  pertiiitntiif, 
nec  nm  cifira  et  hona  cum  traefeSuris  et  ijmtuir  Ciuitatilmt  . 
fc^msauia,  Land&er^a,  Friedberga.et  Aicbacb  cum  mmhui  iti' 
iofi  ianm  TraifeSuranm  fertinentiii,  redditibui  etiuri^Jiiif 
tmAiu,  (fdhui  bffttbecit&reitifiimaeDmituie  Aielbaidi )».iii»»i- 
bm  ^uae  Seremtaei,fiue  inti^lionfiu  euentum  refiituendaeDotu 
ct  pneftoridi  ccnfus  «c  Donatione  propter  nvfxias  deiiii,fian 
ttiamcaeterUaHitr^Htaeimafiib/eSiiimmdamereaueumifi, 

■  „    •..       ...■■?.    XXXVH.  ■.  . 

Qgandoqne  terrae  in  dottm  ftiemnt  datae.  Obtinoft 
hoc  iam  dum  temporibus  ttntiqwHimi.  Amfhifdlii  in  ddcem 
data  fuit  Acamanti,  Tfaeiei  £ho.  Apud  H^crUm  Agamem. 
non  fepteoi  yrbes  fe  AtbilU  dare.pollicffiir.  Qqsi^res  ffliae 
&ai  cjn  nuhenti  in  docem  dedit  Atediani  vniuBmK).  Laiwffik 
£piroan]m  Regi  iyri»  nobens,.  indotein  eijamilit  Gon:)»- 
•xain  viimlali-Agathedepatre  fiio  beUd  Bap<ani.-«f  Dariif 
fcr  Uli»3S  pciebat,iin'/iSr<M7iun,Sot)n:«e  «rac  <umen,ia^/f 
\r«  ■  Alenn- 

*  apod  or  uoMT.  T.  VI.  p.  I.  p.j^ 

••  rLTTAILCHTS   fjlittFi.^   .V;    .'(it  V..fIT..?;t    l." 'T  • 

.Gootjlc 


'514  '  ^'  '•£  ^  '^-  - 

Akxandcc/a  adiimgertti  .  Dotmfore  mum  regiimem  iieer 
Uelkfpotitum  et  Hdyamnefnjitami  inde  mentemJpe&aHtihu  ter^  ■ 
ris  contentumfefare.  *  Sic  etiam  apud  Cbakoeonijfiam.  **  Qu 
reJi  Cen/ahrinam,  LeoiAardi  ducis  jiHam^  Jratri  Omfiamimf  vx^ 
tem  deait,  bac  tamen  coniitione^  vt  dotis  lumim  Ceiiftantino  vrh 
Claremiatraderetur.EcpJK^Q^^:  Cenebifumy-Min  dotemrOt^ 
f:^«/^  Meflenae  ec  Ichaoiiae  rtr^mfflt. 

f .  xxxvra. 

De  eodeni  tefhncur  pa8a  docalia  incer  Henricmn  Gode- 
fiidi  Brahantiae  Ducis  fflium  primo^nitum  ec  Matbildaa  VH- 
lippi  Flandriae  Comids  ndptem^de  a.  1179.  quae  nobis  exhibet 
AVBERTVS  MiRAEVs:  %*  Haec  efi  cemiemiofaSa^  inteT 
Camitem  Fiandriae  Philippum,  et  Ducem  Lotianiae  Godfjridim^fit- 
ftr  contraSu  metrmmi  Henricifilii  Ducijj  et  Methil^s  neptis  Co' 
miti/i  quaefcripta  commendate  efi^  ne  memorrae  nouerca  ^limoiie 
f^ttffufceri  in  foflerwn.  •  Saem  iiaqtieomnet  etfinguE^quodDun 
Ctdtfn^  dedit  HenricoJihojMo^  edduandami  inde  MetbildmnOf 
ftem  Comitiff  Bntfelhm  eum  CefieBe,  bMiimity  tt  amnibiu  permei^ 
sutyyiiwdem  cum  bomimtetommiusfertinentiis.,  LeucMO  eumbh 
jimnmet  omniSut  pertinentiit,  Vcciam,  et  Rufcbbrock  tum  bouaniie, 
et  omnihu  t  perttnentiit,  et  quidquid  Dux  behet  imer  Sonniai  et  FUar 

.iUiam.- jUENKfCvs  eutem  efiei^u  Patrit  fui  et  fuerum.boau- 
mm  coi^»  dedii  beec  ommepreenotaee  in  dotem  Matiiildi  jnfr- 
'fHwm  ei  uuheret:  bae  interpofite  cwnditione,  quodficontigerit,\icmv' 

'  'txaa  morieii^ueherede,veieuemreH8opoflfeheredeeiiqug^dotem 
iBem  pi^^etit  Matbildis  Btere  et-  elfomte  tote  vitefoe.  Si  vn-o 
^IUASim&^^U^rit  imfufitpeo  berede  ex  Henrico^  Coiiies  Flan- 
-driae  temiHt  BmifeHam,  ^uout^  ei  reddamur  mille  etquin- 
^ntae  h^brae  FlaDdreims  monetae,  ^t  ^edte  Dwi.  JSawl* 
^wfue  feieiiduUffmdJiiixxaiGusflut  vixerit,  fum  Dax  fetet 


•  apad  cTiritM  th.  IT.  cm*V. 

••llb.V,  -r- 

V  CeMt. ^umt. Keeum tii^ XCO. ni i^. y. iMTfln.  I. 


r.dot^ic 


^int,  fiictrdff  ^  iq  XH^catQ^n  taaqaaffiheref  (im^.eimitia-a^ 
tum  dtv^imtut  imrx  ^ered(taria,  quM^DuTL  mdo  poJ/ttUt  praete^ 
Vf^afD  CC  CQqiitatum  de  Arfchot.  m f  fone comigeru»\icer 
jiicum  mri  nte  Pttram,  AtTV/Henrici. A  quimpffi  fe  rtiujuerit  « 
-fkfathildeySu^^^^CfS^tf.  ita  fuaedts  Duci  tao  fuo  »  Qucatum  #« 
KfniAV  fofej^nemfiunn.  praeter  VrCiiiain  etCpmiUtuai  dcAr» 
St^iv^,^  lUmAc})i /ta£ety  fi  Jiutius  pmi  vixiget,  . 

-        .   .  ,$.  XXXIX.      ■  ■ 

bi  TiidaHX  matrimoniali  inter  Eduardum  L  Ai^lonB^ 
Jt^m  ct  i£!Knf«8  Nauurae  Regem  pr.  Kl.  Decembr.  137$ 
fiiper  coiur^endo  matrlmomo  inrer  Hewicmt  61ium  di^;i^  . 
gisAngliae  ctTvmim  ^i8i  Rc^  ^Tairae^filtam aondaEb^ 
Hemiatr  'fiKae  fuae  (mosShvona  m  RegnumNavarrae ,  Ed» 
ardus  filto  Vafiomihn  {»Y>nRicit)  prout  in  tabulig  condnetar.  'V 
^/  Edvardus,  Dei  gratii,  Rex  Anprliac,-DominusHibcnria« 
tt Dux  Aquitaniae;et  Hcnricus, et^mtgrattM^  Rex  Naufflraei 
Campaniae  ct  Briae  comes  Palatin.  mtum  facimus  vnfueffi^ 
quod  tfdhmorem  Deiicunjsderata  ettam  commmi  vtiState  Terrarttm 
confimumyinifmhus^fr^ter-maiitiam  gentij^muita  mala  baSenus 
ferpetrata  fidffe  mfimttur,  ad  ipfa  radicittu  extirpanda ,  n  ad  pra^ 
videadum  ne  demeps  bUfimiiia  com/iiiitantitr  j  tales  inter  nos  im- 
twMtf  A«8^J4  vHeUofiO»  i^^Mf^  traefiaus\^sismta%,  Bex  Na- 
y$rratfPr»miftinuis  et  a^iummM/  praifate  Rtgi  EdiHVdo »  dare  et 
tradere  Iohanna(D,^<nB  nofirdm  *t  eaetiedemfHeiincoJl/toprimor 
f,enito  et  baere^  praefati  Edwardi  Regiis  Aqgliae.  w  ^onlani  efi 
vxorem  legitmiam  derpoiifandam,  etduceiid%m//s7^0r:/^w^rtf/v 
finitts  a  lure  adSfmfaUa  et  Matrimoma  contrabeftda.  Et  aos,prae- 
&3iu  'Ed^arduSypromittimas-e/  cmoenimus  praeS£&  Regi  Navar* 
rao  dare  et  tradere  Henriam.,  Primogemium  noffrum  filiuttt  ethaere- 
demy  lohinnae^  fijiaf  et  baeredi' praediSi  llegtj  Navarrae^  in  virum 
legttimtm  defimfandum  et  ducendum  feniporihus  praefimtis  a  lure 
adJponfaUa  et  Matrimonia  amtrabenda,  ficut  praediSum  efi,  Item 
noJ,  Henricus  Rex  Navarrae  waediBus^  promifimus  et  convemmus' 
praedtSo  Re^  Edwardo,  quodfiabsque  afia  p-ole  Jegitimfi.  ex  nobis 
defiendente,  decedere  ms  contii^t y  (j\\ixid  abCt^  quoJpra^ata 
,  Ttt'  4'        '"  *  loluiuui 

*  EaauK  ^oddaiioMTtonuL  p.  I.  b.I|.  p.  411.  , 


,,Go(.:)t^[c 


tosnn^  BSt  mfhtt  mi\s  fkccedityet  fit  haetn  m  R^gnelTtiwMe» 
#r  ntnitatihms  praetS&is  i  ita  samtm  quod\ti  Feodis  Ecctefiaram  ct 
«llodiis,  ac  airis  acqulfiii^lms,  per  nos  vei  tntecifvres  w^hraftSity 
Jn^seter  Comiucus  praediSos  et  regnum  eudem  loariiia ,  attn  ettett^ 
riifttts  firmhus  y  admttetur  ad  virilem  porcionem  feeundam 
Ci)nruecudinem  ec  fortim  Patriae',  taetermnfimt.,  JtnrNavarrM 
fraedi8us>  au8or$-  DmiWy  filium  Ma(cuUnum  ItgittmQm  firfe^ 
perimus  vnum  vcl  f^urea,  fitf  ntbisfi^fu  teuipore  martis  w- 
^rw/nNirtMiMinja/RiMm/^  qoadra- 

ginta  mUlia  libranim  Taroiienfmin  id^e  et  fi&erejHo  kt  ^ 
ttmfi^f^  ntfiiti  lohanna  praediSai  vtdHtcet  Vij^nti  mittia 
libiamotl^mAienfiinnitf  MairituattH  cmitraSi,  ec  tfiu  v^gfind 
Bullia  Hbranim  INironenfitnn  a  dteAtatiiHktmi  emri^in.viuat 
tmuBH.  Freu^mu  etiam  et  ctitvemmus  «*/ ,  Rex  Aa^iite  pr^et^ 
#K/,  di6h  K«p  NaTame>  eum  Mattiuumum  fieerit  tmrmStoa  m- 
ter  pr^efieum  Ftlitim  n^rum  Heoricum  ec  lohaiuuDi/iiuat/raf* 
ifi^M)  Rens  Navarrae  'en^guabimut  et  trademus  tttm  terram  m*^ 
fram  Ym^nae praediSafiiio  itofirg  Henrico  teuendam  eo  mo3oi 

rfelicis  recordatioais,  Heiiricuft/wMr  nefier  eam  n^s  tradi- 
ncgmdfit, 

$.  XL. 
InTabDNsDo(aUbt)simeri1:£^«yS(M,  Petri.  Arrt^ariat 
Regis  fillum  atque  Fkhmam  Edoardi  I.  Kegts  Angl6rum  fr 
liam.  apnd  Ofcam  XVIII,  Kl.  Scptemtt'.  a.  iz^.  conftffis,  * 
fic  dccemitur:  i9os  autem  ArchiepifcopDS ,  et  Epilcopos  praem 
dtSi  eiusdem  Dcmini  Regis  mandatit  parere  viletttes^  wrtute  et  au- 
Soritate praediffi  raandad,  cmtri&o  Matr'm<mio'ferverha  depae- 
fenti  inter  illunrem  Domtcellum  Alfonfum,  eiufdemVomim  Rc- 
^  primtgenitum praefentem  et  itluf^renl  DomiceIlamAIi3noram, 
iUufirisRe^s  Angliae  priiiiegenitam,  'per  nohiUm  virum  Domiiiuta 
lohannem  de  Vescy ,  procttratorem  eiusdm  Domicellae  ad  boc 
J^eciaUter  defimatttm,  mmhu  eiusdem  Domicellae  cantrabentem  per 
eadem  verha  de  prae/enii  confinjtm  eiusdem  Domicellae  exprhnen- 
tU,prout  iura permittknt,  eidem  iSufiri  Domicellae,  vice  ntmune, 
iKoet  auBoritatt  Domlni  nbftri  Regis  ArragOoum  prae^iipro 

an-is 
•  ^pui  Bv  hodt;  Tgm.  I.  p.  I.  n.  Ul.  p,  41J, 

nan/sdb,G00t^[t'.  ' 


-       perfhmum  SHi^ktm,  Jif 

«rns  ee  arranifR  not^Cy  Aam  et  t^^nmm  hca  h^rrmt  d»< 
itmtetgy  JciScfti  '■  ra^m,  Barbaflrum.  Lonam  et  Pertafiam»  ctm 
tmnihtu  f^Sis,  Aideh,  Ptcbisy  Moneticis,  Iudaeis  etSatracenis  iMeiB 
'  habitgttt^usyet  in  ptfierum babitetmis i  Au  et  bafTa  Iufli68f  wtW 
itiam  et  mixt»  Imper»^  cum  ommhtis  ^mtMgiis^^HtaiihiSjJiniitiie, 

■  ceems.  et  aSit  omnihu  pertmentiity  ad  MQa  Uca ,  fiit  ad  Ovmimwm 
^WdwJbraw  LOcormy  fstxpte  moda  fpeffamihtSi  ct^ttscumque  ree<» 
vitiiiexpMdmeniijnomnfx,fiu  con£tionis  txifiam ^  licet  fiteciahter 
kaieat  ttominar}^  nichit  Dominii  vef  pr&prietatis  JraediS»  Demmt 

■  i^ro  Kegipenititf  retinemet;  immo  eadem  ab  ipfi  tMahier  aiuSai' 
kitts,  qiiamdim  eadem  Domicellji  prae£Set  ioca  tenuerity  fem  tener* 
yeMfritj/kiimhimfmmam  affipiatiofa&imiusmMSfliinffaeifta^ 
$enda,  teneHda,  et  p^^enda  per  ipfam  Oonicetltm  >  oet  Matidattm 

Jbum,  praedi3o  conJiaHte  Aiatrimmio,  et  Hiamfiiua,  Ji  ipfa  fupr^ 
wceritjfioe-^Jit  iu  Regno  Aragon.  five  ei^ra^fit  vultiSp  five  (Mr 
fngatay  adVoiuntatemfuam  mde  fKt^idmn,  cum  omnihut  fruSihus, 
retiMtibuset  exitibus  de  SSBi  iocit  etpertmemiis  eorttmdem,  quoftu 
iaedo  ex  nunc  tevandis  et percipiendts  eisdemAn  forcem  feu  fdlimo- 
Dcm  Docts  mimme  cemputaiis.  donec  da  qfiadragintB  millibusljbr. 
ftigrormn  Turon.  quos  eawn  Domicella  ^crt  praadiSo  vtra 
J^  in  Dotcm  /eu  Maritagitun,  et  khermtir  tfidem^  tW  Domine 
Kegi  Aran)n.  nomine  jrraediSi  Domini  Al&in(i  filii  'biAfand 
aiusdem  Doiniccliae  tet^ore  traductiams ,  phie /kerit  Jatit' 
Jactum, 

§.     XU. 

'    Caroliu  IL  SiciliaeKex,  CartJo  Amgeniae  Regi  cum  filia 

iSargaretha  a.  1290.  in  dotem  dedit  Comitatiua  And^aucn- 

iem  ec  Cenonanenfem  his  verbis:*  Itemy   quod nos  dabimut 

tidem  CanMb'  cflnr  ipfa  Marguarita  QmHCflcas  Andegauiae  ec 

Cenomaniae,  cofcain^ue  Terram  ^um^  babenms  in^Ajidegauia 

ct  Cenomanif ,  et  iocts  inbaerentibus,  fiu  vicinis,  a£ectis  pactis  et 

fewvemiombks^  ftuejefuimturi    vidcUcet  quod  fi  inter  iam  mctat 

panet  facificari  contiugatj  et  idem  Carolus,  tus  quod  habet  in  Ara- 

j^iae  Valentiaeque  Regnist  ac  comitatu  Barchiooniae,  ex  depma- 

timefacta  auctoritate  dictae  Sedts  quittaoerit,  quod  ad  requifitionem 

Ttt  3  -   ,  nofiram, 

*  tx/at  tfud  fif  uont-  T01B..I.  O.LV.  9^430* 


,,Goot^[e 


mfhwmtVel  btrt^HHfhi^ifceedenu  adbtic  tmfii^  IUhmiim&« 
«kfiae^T^i  P*ce  mtavenume  tenantf  baMit  ex  tumc  ipfey  et  ^ 
$itm  p^erittup^  emt^^  ex  Jicta  Nata  Nofira,>$W  ex  aiis  com* 
mge  tMtimM  dejunderit ,  ia  proprum  Hercdiutem,  tamfMimfi  ei 
^fittsFMremihutotvemffet,  comitacum  totaaiqueTerramAade- 
gsniae  ct  Cenomnuae,  vt  ejf  di^um:  fi  tamen  laem  CaroUis  pne- 
moriitur  fili^e  n^rae,  prale  non  extante  de  Matrhmm»  earm- 
dem,  ££tm  Marguiritai  ^namdiu  vixerit ,  teitam  Terram  ipfim  tene- 
•  Ht:  fid  ea  de  mcdio  fablati,  etitnnfi prglem  ex  aiio  virofii/ceperit^ 
fraeSSi  tmmtatttt ,  fim  terra  cttm  fiut  pertmentitj  iihere  et  intewrt 
deitaiimtidprsedictimVomimmiR^^FTZtK^KjVelha^edam 
fimmfitm&ter  Rcgem  Fraiiciac :  h  fi  proies  eiumu  de  carfare  <)SkS 
Ctrou  defiarety  ad  ^fim  DoiniiHim  Regcoi  Fraadafl,^^r/  berc^ 
demfimnifii^iiterKtffxiidroenireia.  Icemi  exprejfi  cot^entnm 
ifiy  qnodfipaxhmuemtAwmfueritffrocxdente  MatrimmA  prae-' 
idSo,  et  ipfi  Cmrila  iutfimmm  d!Ei!?i>Anigoniae  yalendacque  Re. 
gnis,  et  Barchinonenfl  Comitatu  retineme,  veliliudfitte  mtfira,  vd 
here£s  mftri  reqiufitimt  fuittauerit,  comitatut^u  Tetram  Andc- 
giuiie  et  Cmomimae  cum  pertinentiii  fiiis,  vt  ^aedifitur,  nibiU' 
tninus  aj^aiim§t  f^Cirolo  ia  Miritagium  aatn  didafiUM  iw- 
)frw,  tali  cOBdicionc  appofita,  quodfi  prolem  cx  did^o  Macrimo- 
oio  rcliqueritr  ippiproIesyfahddiSae Ftliaevite  hz^itfecmidMm 
fycorum  con/ttetadmem,  in  ipfis  Comkatihusj  feuTerrts/uv^/; 
fidtpfi  Carolo  finc  prole  ex  eodem  Matrhmmio  decedme  (c\\tod. 
•bfitj  fuper  viuente  di3&  Filja  nefira  Comitatus  Cenomamae  eidenu^ 
Filiac  n^rae  ad  Ticim  foBm  rmwfff^/,  et  Comitatus  Andegauiae 
adnetj  vei  principslem,  Heredem  nt/lnm,fietimpofi«bitum  tm  C»- 
roU  1  likere  reutrt*tur,  • 

$.  XLIL 
Pociflimura  vero  huc  £icit  czemphim  Otbmit  IV.  Bor- 
gtindiae  Omtit,  qui  dum  nullos  haberet  Uberos  l^cimosg 
praetcr  hbamiam  vriicam  legitimam  filiam,  iUam  vni  aPbi* 
Mppi  PulcriFnncomm  R^isfiiiisx  1295.  de(pon(auic,  atqoe 
Burgundiae  Omtatum  dotis  lococoncedit,  his  verbis:  *  Venon, 
quonia^  Rciges  Franciac  vt  fi%quencius  non  conGieaerunc  fi- 

lios 

*  e.L,M. pXSrS* ^ifu.  .         , 

i:an7,db,G00t^[c 


firJiMariim  i&^fiitV'  9>9 

Bos  firos  niaritare,  riifi  cnm  iidem  JBlii  cum  ▼xorftus  fbis  mag»^ 
ms  ftironias,  et  magnos  reddirusin  dotem  reciplunc;  «w  . 
'tw^dtrantes  ^ed  aBttr  de  di8a  fii»  mjffa  cam  freefat»  Dotiuno 
Kega  €am  ahtto  d*  pratdiSit  duoSur  frmagtmtir  pins  Jitis  hi/iti» 
nimt_^K>^/a/tac<mtrah*remimmfpoteratfiuSjtotamCfanitaiumti)>  •■  \ 
ftrum, caftra,  poflefliones,  homagia, fcod»,  et  omnia  iuram- 
firaperjonalia  et  rHlia.,  thicitmqm  et  in  fidhiuaan^ue.  iotififiam,  ex 
nmtc  dt&o  Dominp  Regi>  recipienti,  leeitimo  admiaiftratorio  nQ>- 
minc  fiiii  di,  Jt/turi  f/miti praediffae p&ae  mflrae  cum  eademfili^ 
mofira  damtis  et  irrevocabiliter  ajjignamtu  in  dotem.  Vromittenta 
ttdem  Domiao  ^t^\Jolemniterflipulami,  di&inrt  filiim  nomintl 
JlponfaliDm  buiusmoiS,  et  oh  caufam  emim  in  domom  ee,  poteft»* 
.  tem  ipfliis  Domini  Regis  ifx  mmc  transducer^,  et  tpfi  DominoRe* 
^  traiUre  et  deUierart  ex  nunc  lotum  comitatum.  Baroaiam»  ta^  ' 
ram,  caftra,  iura,  hom^a,  ec  feoda  praediSa,  libera  et  imm»* 
«M  ab  mmi  oUigatiMe  deHtanm  et  ipjum  Dominum  Re^em  \el 
nandtttrinm  fimm  tx  nuac  inducere  in  po^ej^onem  et  quafi  fofe^ 
Item  oittmipn  et  finp^mn  prae£3artm  etfacere  ex  nunc  tpfi  Do- 
iBino  Re^  vr/  aiii  pro  ipjb  ad  haec  recipiemui  ab  ipfk  atnfiititto  prae*  ^ 

figri  et  firi,  tiimtia  etfinguia  btmsgia  jitpradi&a, 

f.     XLHI. 
Tbeobaldus  I)ux  Lotbarif^iae  Bliae  (Iiae  Martaretbae  . 
ft.  1311.  Guidom  Flandriae  comiti  nuptae  in  dotemmxAxt  varias 
cerra^  prout  cabulae  docales'''  habeant :  c'  efl;  a/^voir  que  nois 
jbiebaus  t>ic  deHusdit  donons  a  dit  A&^^gwr  G»y/,  a  femme 
Dami/iUe  Marjpuritte  nocre  ano^  fille»  et  je  Gn^t  defliisdit  It 
dois  prendre  ima  loyale  famme ,  le  iainte  Engl^e  fi  conlent^     . 
en  la  meniere,  ct  en  h  fcmne  cjr-apr^  devif^;  c'aft  afTavfflr 
que  ^oiis  Thiebaiu  Dus  defTfasdn:  avons  donnei  ctdonnons  i 
hditce  DamoiJeUe  Afarguerirte  notre  fHle,  et  adic  UonfigmarGup 
cior  caulib  dt  Martage  et  de  dondenocts,  )e  Cafteil  d!r&w^,Ia 
Caftcllerie  le  Moer^  ct  les  terres  de  Beure^  et  toutes  les  appar- 
^cnances,  en  quoi  qu^elles  gifenc,  quelles  qu*dles  foient,  et  (fe     . 

loel*' 
*pioAiiiciHi,Tincii  CM.SjpAiMr.  5.  IL  p.M)^ 


keUaiann«at,etledevoii(enhetiierM(sia(  «t«alep4^ 
dans  Ut  CKUi  it  Hmwr,  par  devanc  k  Cmte  Jt  ftmlntit 
coucceke  6iicen  poom^eckel  nousenap(BRiciicet  puet 
tppBttaic  i  cenir  eo  iMxinige  i  touioun  por  eaub  ct 
pcr  h»n  hoirs. 
*^  $.    XLIV. 

TtitJtnu  Montifeiikenfe  Marchio  TtLili^  ffliae  fioe 
Jlfmmi  Sabaodiae  Oxnn'  a.  tjjp.  *  nmcae,  huins  maccimonil 
eonteniplacione  confticoit  m  Jotem  dioie  Dominae  CiaiMW 
dat,  tendit,  ocdic,  ec  concedic  tihtaa  iuraJuOf  et  ratioaet  fflji 
Gompetentes  ec  competenda,  compcticuras  et  competiaira  n 
«|ln/,  ViUt  Latei,  Cyriaci  tt  Ca/iUanan^et  eanm  maJamatit, 
ct  in  lerrit^  pratis,  vineis,  nenHvifaus,  alpibus,  aqnaniinde< 
cniiibu*,  domibin,  ferviciis  fi£lis,  et  Kiaitiu  MUi  anumMw 
metaBi  txifiatt.,  tailliis,  homagiis,  iidelicatibus,  feudif,einptt^ 
teocis,  Iaudibos,venditioniou5,-iuxi5di3ione,  Mrn/,  erMncnr 
iaiperiit  ct  rebus  aliis  vniuerfis  cum  eorum  peitincariis  qoae- 
cuiiane  lint. 

J.    XLV.  < 

Anno.  1357.  incer  Witttiltum  Brabanciae  Ducem  atque 
Lajauicwn  Flandriae  Comicem  faQa  fuic  amcordia,  vbi  intcr 
alias  le^  conucnit:  Marparetbae  Comtcis  vxori  Mrwer^a^ 
cumvicis,  Mroa,  Va!rica,Benbe«u, Oriis,  Vitnieriiim,&*- 
ihhviica,  UHMi  BirivJraco,  Barg/len,  Smifietn,  SnHa,  Sma,  et 
Winegbemi  dod  siBgnarencur,  ea  cnncn  iege,^  lie  qnid  de  ptivi- 
tegiis  ihiimrfiiitflim  mocec,  almacae  Comei. '  > 

§.    XLVL 
In  Tratlaai  matriiiioniali  incer  C^abm  VB.  Qaflonoi 
et  Itethm,  SootiaetRegem  de  Gonaahendo  inier  Itdmiitmt 
CaUiae  DelfUimm  et  Marga^etiam  laoobi  filiam  a.  I4a&  con. 
t  cMg^ 

*  ixlMl   Tdalal  Ifad    bt   mdht.  Tim. /.',|t.  Q.  n.  CypCVi^. 
p.  uo. 
'     **  tefte  PKTto  PITUO  ArfravJMIiM^. /r(.  jv.  Fb^  , 


^fmmaa  iSufltium,  521;  . 

dtdb,  dc^iiittir:  ^"  ttm  3sBa  Dornina  Mst^FetR,  rwM  raihne* 
HBi  Domini  Ludouiei  tempore  fiduro  ad  Dignitacem  Regina- 
fcm  coronae  Franciac  Aevtnerit^  der/tbinr  Jefmdian  qmd  Regf-' 
nab  EVaneiac  j&w  leges  et  cmjuetudines  diSi  Regni  fiknr  effe  er 
fuermt  dctatae.  kem,  fi  contifigat  di&um  Dominum  Ltidouicumt 
"<ilecedepe  «w^^wflm  ad  CcMWiam  Regiam  peruenorit ,  Matrj~ 
hiomo  vonfummatt  di&a  Domtna  Jotahitur  ^  vt  foient  'dbtart  Jponjae- 
Primogenrti  Regis  Francrae :  at  fi  ma^s  ^cet  dos  nominata, 
Sotdhitur  de  duodecim  mflle  libris  in  reddjtu  iuxta  aejhmationem  ■ 
librarum  Trauciae,  et  conjlituetur  dos  in  Fortali£n$  tt  Domuuig  - 
honari  et  Jiattd  tssA&t  Dcuninae  cendecattihar' 

§.     XLVH. 

Jomtnet  de  Burgundia  CofatideStttnifesttT>omma&Atliur' 
Jau  et  faceba  ipfius  Concheralis  in  jpsdbs  dotalihus  tnto'  ha»^ 
mmOiMenfeta  et  6tiam  Tuam  Elifaheth^m,  varias  terras,  ia  dot^ 
m^unictunt»  lais  v£rbis. *  Et  ms  lohannes^  Comes.el  lacohi        • 

Comitina  de  Stampes  praediSi  et  maxime  not  Comidfla  ji^ 
boc  debite  auQorifata  per  di3am  Dominum  conthoralein  meutit 
quam  quidetn  au^orifationem  a  lihera  vofira  voluntate  accefaavimu* 
grarattter,  et  non  coaSa  prom^mus^  et  promittimai,  quod  eadem  Eli- 
fabeth  vnica  iflia  noflra  dacet  m  Ipbniam  et  mantum  ip/itili 
Dominum  fohaiWtem  Ducem  Ciwa^tvR  fectmdum  ordinattonettt 
fitn&ae  Ecclejiaet   vt  praediStim  efij  'vt  vltra  in  fatua-em progrefitu  • 

fraediili  MatrimoHivquodDeodatttetonfumaiitur^  donawsnust  tr/h. 
didimuSf  cejfimas ,  transportatKtis  et  sransferimMs  irreuocabiliter  ete 
nuuc,  eMsertis  nofiris  fcientia  et  lihera  voututatf,  pi'o  nehis^  a  omni- 
kusmllris  heredihus  fitecefforihus  et  caufam  bahMiihus  ,perpeiue^  4t 
ferpetttis  iempatiitist  'idem  filije  nqfirae  pro  jdoCe  {ua,  et  adjrue»' 
dumeaprofiet  liherissK^heredihusJuiste^imis^  de  corppre  fuo 
nads  et  procrea^tis,  et  in  ieeitimo  matrimonie  ah  ea  defcendentibus, 
Villas,  Caftra,Tenas  ct  Donunia  inferius  declarata:  Scten^m 

-    •  txtdt  s^  BT  Moirr.  Tom.  U.  p.  H.'  n.  GXXXVII.  p.  114. 
*•  cttant  io  B>iTHMAtii.  Ox).  Diplom.  n.  LXXXVl.  p.{H. 

Stmdi  hir.  Prud.  Herac.  f.lt,  .   V vy    .-     .      ,    : 

.1  , -.  ;  Gootjlc 


ir^  Tcrrti  >  OfVra ,  Dottios,  Feada  et  Dominis  de  Pbtre  ct  ften* 
gers  Vlvete  fituMta  arcm  oppida  BruKgcnC  et  SluifenC  mmmm 
crfMrdinfeiidumde  Bch^  ct Ba^uuaoi  deBn^iff,  incaaam 
tmmbus  etJmguliffidrAomimSj  Iuri5di£l:ionibua,  prouentiba% 
Ctcmokunends,  luribus  patronatus  cc  ieudalibiis  at^  aliis 
mmbmscuMUtnilniexim^feclufi,retfnt9,aiisrefin$at0iUtm  Terrmt^ 
Villasy  Cafira  et  Domma  dc  Caycn  et  Bonlanicourt  ia  Sery 
fituata  fraedtSunt  Cayen  fupra  mare  m  ore  fiuamas  de  Seamm  et 
traedidum  Boulamcourt  circa  tfuin^ue  mharia  i  praeneminata 
Cayen.  et  quatuor  rmitaria  de  Abbatis  Villa  mauentia  et  tenta  n 
J&xb/vm  Cahetlanatu  Sandi  WalericiySr^tf  ffiurr,  in  ornmtus  fro- 
fr^huy  Iurit£&ioniius y  DominiiSy  remitibasy  lur^mt  patrtnatus  et 
fettdaUbtu  atque  aiiis  qmhuscunque,  rui  txinde  ficbtfiy  quas  qmJem 
Strrasy  qitatnuis  nobis  aonatae  fuerint  in  tradatu  tnatrsmow  nofiri, 
fiaicetvoete  ec  RengcrtVlyet  pro,m)>le  libris parificilf:  ntQfictae 
feaSs  hereStarn  tt  anjmi  redtBttu  computamio  quadraginta  qiiia- 
qae  groiTos  monetac  Flaodrienr  pro  ana  libra^  ft  praefataCajai 
jetBoaliticoarc/rrfftf/wmilielibris  memtae  acvaioris  fracdtSa- 
•rumfitmfts  batreditarii  et  amiui  redditus, 

§.  xLvni. 

Coroiotta  Q^ri  ec  Antiocbiae  Frinccps  iMUnpSabaD- 
•diac  Priocmi  a.  I45S>  nnpca  in  dotem  t[>ft  atnilit  CyfriR^tmm^ 
prouc  tabolae  *  habenc  defupcr  conia-ipcae.  Icem  mcsdics 
Seignnirs  /iaAe^ademrs,  et  FrKttreurr  au  nom  qoe  deffiis  >  des 
inaincenanc  oonflicuiflenc  cc  donnonc  pour  et  cn  nom  de  Mtf 
yidge  et  de  dote  a  niondic  Seigntur  dt  Gentmeies  Ofafieatix^  ViUesi 
Vagauix,  tt  amtres  bient  cy '  sprb  declairca  et  Ipccifi^i  v  lesr 
qucidxpromcccen^oommcdemis  fairc  valoif  de  revemiS  an- 
•nDc!etamenvinresconimeautiTprinfoetremes,ieIoBla  coa- 
ftumcdela  Secrete  ^tsy^^tafommedeJbcmiBeDutatss  ct  cn 
;  oucre  Ii^  conflituinent  m  flsm  (£r  diVf  cmit  cc  que,  ^  Jtof  a  don> 
d6  ct  p«ic  avoir  dcmnd  a  raadice  Dame  ia  Princeje  dbpufs  h 
iDort  de  la  B^ifi/me  faMere^  lesquels^^xs.et  Oaftcauu  tien- 

dk^ 

•*  i^ui  DT  MonT.  Tim  in.  p.  I,  a.  CLXXXVI.  p.  qi.  «(«ticm^ 
MQir-Pnuu  p.jitf.  . 

Ic 


3r»  ct  fiaa  tenn  dc  tcnir  nwndic  SeigtKtir  iU  Cenew^  fdon  X 
vfa^  du  Pays,  et  <i'cn  fere  fidelec6  ct  hom^e  au  Rojr. ' 
/rn»,  promectent  lesdics  Amiaxeur/ et  fracwrettrf  pour  ec  aa. 
nom  i^ue  deniis  que  (itoftque  mondit  Sei^ur  de  GetteueCcn 
arrive  m  Chypres  et  ejtmt  cmfemileditMartagei  les  Comtes,  Ba- 
Tons,  Oieyaliers,  f^yers,  ecaucresJ&n«m»-  li^s  du  Rff^aume, 
viendront  dcvers  loy  et  luy  promettront  dc  le  tenir  et  rece- 
voir  «n  leur  Rirf^  casadvcnam  que  le  Kcy  mom^  fanser^ans 
majfes  le  itrpalMariaget  et  ce  a  came  dc  m^^iKDameJaPrinceJe 
ia  femmc  cn  pa^  et  convention  que  defaillanc  au  Roy  com- 
mc  d\t  e^  Jant  Er^attj  m^es  de  loyat  Mariage^  ec  aulB  madi^S- 
Dame  la  Wmcejfe  fans  enfans  (que  Dieu  nc  veaille)  XcdttRi^am^ 
foitetdoyetapparcenirccappartlennc  plcinemcm  et  encierer 
abent  a  monilit  Seigneur  de  Geneve,  referve  coutes  fois  tout  aa-' 
trcs  droits  et  decifions  qa'  il  pomroit  appartenir  aux  autres 
Meffieitrs  Enfans  de  Satnrge  S3k,%  de  iAadmM  U  Ducheffe  de  Savoye 
fii^  dasl^tiioydeOiypret.    . 

5.    XLBC 

loanna  Farcurtia  Comtefle  de  TancarviSe  Renato  IL  Lotha- 
linClae  Duci.  a.  14.71.  nupta  niarito  fuo  in  ^tem  atcutit  lurafac- 
Kfffionss  in  terras  pacernav  fi  fine  mafculis  h^edibus  ^eriC  de. 
niniftes>  prout  tabulae  defuper  coofeiltae  *  habenc.  Que  mes> 
dics  Sergneur  et  Dame  marknt  leur  ieule  Ftlle  et  Ekfant  vnjqu; 
pour  le  prelent,  a  mondic  Setgnettrde  Vandemontf  avecques  totts 
fis  DrQtts  de  StKCeJJion^  ou  noms  et  a^lions  qui  luy  pourrooC 
compet^  Ct  appartentr  s^rh&  le  deceds  de  mesdits  Setffiettr 
et  Dame  de  Tancarville  et  de  chacun  d*eux-  £c  s*  11  adveooic 
que  mesdits  Seigneur  et  Dame  de  TancarviUe  euflent^ou  temps 
avcnir  Enfans  majfes,  font  rc£erv6s  a  laditc  Damoifeile  iettr  Fille 
totts  fes  urints  de  SttKeffien^  et  totttes  ct  cfaascunes  leurs  terres  et 
iSW^i0an>/,quelquep3rqu'clIc9^{btent  6tu£csetafHes,.ctcout 
felon  les  Viagcs  ct  Coumimes  des  Vvf&  ou  cUes  foht  ficuee^ 
4C  afli&s. 

^.      ..        VvTta  :  .   .    .f  ,t. 

•-&£  P.LK.XXV.  P.W4.  -  ...... 

'  .  _  I    an7,db.Q00glc 


5H  Ctf.lX.  Dtdtu    ' 

$.     L. 

Bbnc^,  Gunielmi  Montisferra:m/is  A^chioius  ^tae, 
Quae  X  1435.  Caroh  I.  Dud  Sabaudiae  fiiic  nupca,  Bmfadus 
Marchio ,  -  ma(cuTis  deficientibus ,  dsitiidiam  terraruin  panem 
indotm  condituit,  prout  pa£H  habenc  docalia  *  his  yerUs: 
Jn  primh  convtturutUy^uoii  ca/u  ^aa  prflHibatus  lUudrisfuaus*  Do 
iTiiiius  Marchio  ot  hac  vita  migraret  rclii^is  poft  fe  filiis  mofculis 
legitimis  et  nacuralibus  vno  vel  pluribus^  ITluflrinJma  Domitut 
Slancha  Ntptu  fua  in  docem  et  nomine  dpcis  babeat  vt  fra^a- 
ius  IllirfWfiiifius  Dominus  Marchio  ex  mmc  eidem  confiituit, 
Ducacos  o£biagmca:  minia^foluendos  in  temurat  iitfra  Jeriftit, 
yideUcet  «mw  Amo  quinque  mille  Ducacos  v^ue  ad  mofltmen' 
ium  Jblutionii.  Qtiuj  primus  terminus  incipere  dekeat  fofi  rmtem 
graeUbati  Jltuflrinimi  Domini  Marchionis,  et  non  antea  ebli^anS 
p-o  caurione  folucionis  diffae  dotis  Terras  et  loca  vltra  Fadum 
exiftemia.  hetn  quod  cafu  tjuo praefatus  niuflxifluniis  Dominus 
Mv^io  Moniisferrati  Memfumi  claudat  extremutn^  nultis  poft 
fereliai«Fih"fsMafc«lisDatur:tfbu»et  legitimis,  exnunccon- 
fiituit  prO  dote,  et  dotis  nomine  llluftri0imae  Ddminae  Blan- 
chaty  omnes  TerraSj  LocOy  larifdiSiones,  homagia^  fuperioritates ,  et ' 
Jura  quaehahet  vltra^aduinjJacieadteocafu^mniV^ihUijet  Ca< 
ticWani  praejentes ^  et  qw  in  futsrum'  erunt  pariter  et  homints  til-_ 
Oaram  Terrarum  promittetit  et  iural^unt  ot/eraare  fne  firepUtty  et 
'wUqua  cannadiSiorte fapra fcrtptam prmijjioriem ,  et  rmijftmeftt fa- 
cient  difforvm  Caftrorum,  ctLocornm//i<rf^,  et  fine  exceptiont. 
Jtemconitenerunt  quodreiiifuumdiSi  Marchionatas  •dtdelicet  dtX' 
tates  Caftra,  Terras',  l^)ca,  lurisdiftiones,  hira  ecl5omini3 
inediaca  ec  immediata  exiftentia  citra  Padum  tihiaentpic^  t,atu  ia 
]Montcferrat<^  y»o«  ihj^aTtihus  vltra  Tanaerum,  et  in  qushus- 
Kumipte  aUis  partihus  tn  diBi  Hlufhriinmi  Marchionis  mera  et 
libera  voUttttatey  et  difpqfitiom  r«majKant,^uae  tan^umrcfcruata 
f§e  voluit, 

$.    U 


•  txtant  stui9it  stowi  1im.in.t.Jln,  Mrnt.  x^ 


■^8'^ 


•^. '■   >:  r.  ■.-  '^;-'-       4.    ht  ,'.-■■:  -■.}-;■'■:' ^  ■    ,S 

;;()i!>-Vln.  3. 1451.  pet  tabda^  doclflcs  /^;^gi^/tlVi.  DecBiribf.* 
J491.  confe£Hs  *  confert  Ducatim  fiium  Haeredfcaritim  Brt- 
tanfliaeMiaoriijtAU  modcr:  Et'infau6rm  et  cotaerr^taTionem 
^Un^  et  ^dnfentiens-  eidem  Eljmtinae  Anrjae  faaqrem  mamaU^ 
lequaiM  'exhibere\,  oh  cdifaf  praem^^s  ■ddmidt.i  ce^r^  ftitai^^ 
atmijh/et  trmsporramt,  iemtr^urprdefimiiim  dorrat^cet&h  quUt&t^ 
SmittU  «  tra»sporrat  invu^caMiter  perpeftioad  h*redifariej  in  ca~. 
/um  qtiofi  diStts  C3iciAiatuffitiius.Ai  bocjictthi  tranjtt^  di8a  Dor 
fHhta,  Amu  fitper  ^iunge,  tkrqfie  &inrii  ex.  nrttpt  ctrm  n>  nwn?^ 
moBiopraedtSo/fgitfmefit^ureati^  {^iuda^^e  df^nirtttr  D.  HUftu^ 
Chrififttjomne  et  tale  ius^  rtormif^  ratu^em,  adionem  et  obligfititmern^^ 
proprietatem^  ac  poffeffianem  mao  ChriflidmJJimo  antea  iti  praemi0ir 
corapetetrtej,  ita  tarrien  quod,  fro  euitando  Guerrarttm'incommoditd'  . 
les  aRosque  fimflrvs  euentus  verifimiiiter  fecuturos  inter  Ptftrias 
entediSas,  praedi^  iUi^ris  Dornina  ]^a  ad  alias  nuptias  nuUate*  > 
MUs  conmtaBity  praetS-^iiam  carri.  Regejuturo  ((i  ilH  piactterit  et  lici~ 
iUrri  fuerit')  vei  cunr  aHa  pro:fimiore- praefttmpfHto  Jutt^o  fuectfftrt  . 
te(  corona  PVanaaehnti  aiSaiqid  teneUtur  i»  eum  cafumfacere  ei 
exhiheredido  Doiaiao  R«g\  frotefnpore. recognitionej et  redUtfHf 
tittsfeudiHet^  tata  hoaormam  ^uam  vdles  hadentu  etmeadehitas 
imtiin^  Dbcatu»  «t  Comkatvs  praediSarttm  eium  Jittf  pertinemiif^ 
iie^poierh,aut^iiceijitB^  Ducatumet  Coiuitatum  eorutur 
qmpertinmias \aUenar*  m  alitis  matau  quam  <fii?i.Doiiuai  noAii 
KegiSy  frt»  tempore  et  fuccejforum  Frahciae  Regum*    .  ■ 

:-;,i  ■■:■■.■,    .    .^:ri*- ■_•;■,;■•  ;:  ;  ■■ 

, '  tuiimemSSl.  (ianiae~Ra  eum  ffliain  (iiani.vnieam  CZ» 
im  fVmijce  ydcfio  Coffliii  tunc  Erigolisnen^  'a.  1506,  de- 
,foonfaret,ComJtatum£/t/fflj#m,yly?fflWf»,  Jlif.^i«KM/««  et  tivia- 
fliimCMcjijg&jndumeom^Bi^  nis  verbi^:  »  FremierE- 
i      V  ''      '■  '    'Vvv'§    ■  'iMeil^ 


r;inMl4M^'j»  MiTEiTmviili..f,  tUMCS!M,t,tfi. 
w  (.  i.  Ton.  IV,  p.  I.  g.  XLV.  f.  n. 


„Goot^le 


jW  Ctp.  IX.  DedM  r 

fncnt,  incontinent  que  MaJtme  duJe  de  Fnnee,  ct  AAi^Sar 
ie-DuJe  Valdt  reranc  vcmis  en  i^  reqaiirpoiirQanfoinnier 
et  accomplir  led.  Maridge,  il  fe  contbmihen  et  accooipliia.. 
En  faveur  et  contenjplxion  duquel  marii^ek  X«' conuituS. 
m  det  ee  marit^e  i  niadite  Dame  b  fille  lesX^iqr^  deBUai  (f  ~ 
4fi,  et  Soiffais,  Seigmriei  de  CMCf,  et  tpui  ce  qu'  il  a  au  Ko>; 
jaunie,  qui  n'  efl:  que  de  twamg^,  en  remenant  neamnoin^ 
ctKleniantilui  f  uTuiruitdesdics  Qimtez,Terrei,  et  Seiemi- 
Ttei,  ia  vie  durant  £t  au  cas  qu'  i  celui  Setgneio',  que  Dieu, 
deint,  dehHfe'  enfant  m^e  apris  fon  dec^  toutes  et  quantef 
fois  quebonlui  femblera  avoir  et'retirer  d  hii  les  dites  Cem^ 
tit,  Tirreiet  SeigHeuries,  en  bailhnt  a.maditeD<»w,oa^(e» 
beuritiers,  autres  Terresa  Koiaume,  avec  ticre  etpr^miaen-' 
«e  de  Ouche. 

$.  m 

thilipfiu.  Sabaudos  Comes  (kimieifif  com  ChailenaJtiire^ 
Uaneiifi  varias  terras  in  detem  obtiiiuit,  prout  in  Tabulis  dot<h 
libus  d.  17.  Sepceffibr.  ijag-  fuit  defiaitum.*  £n  &veur  et 
comemplatiaa  du  wiel  Martagemondit  &v.  le  Dutde  Im^ 
mm%  i  baill^et  defaifK,  i  iindite  jVnory^Ouri^  <f  ()»<•. 
%ant  pour  Ibn  partage  le  droic,  part  et  porctOR  i  efle  appar.* 
tenant,  i  cauft  de  la  fucceflion  de  feu  l^mfeipievr  iMfi.i  Of 
lemi Duc de Lenfueville  fon Pere, et de  feu  Mmfeigiieur leBiK 
Claiide  fon  Frere,  ks  Terres  cc  Sefeneuries  tte  &  Mupe ;  te 
Bourg  Ddifons,  "rair,  Valbennoi^,  Enciaiqucs,  le  Pericr  et 
(3ai^,  ct  autres  TerrBS  et  Seigheuries  ,de,la  S^ifbpfle  Do- 
poisuCu^  auPaii  de  Ttwp^imt^metexcefte Ftthaier  et  ja 
VuhiBiere  ^  feai  engagiei)  la  Tcrre  ecSeigneuricdeBraj' 
fiir  Seine,  iicufe  CT  Champagite,  le  fief  de  Ramburc  iwui  en  Picar- 
'die  Ia'rciTeet  Seignciirie  deSeco^dignjrfltntcen&iniet  le» 
'  F  V  /  ,  tcrrcs 

•  »««JoTic«i,o»  .frotm  fi  tui  •*  uotet:  Ttmutft  b.  t 
a.  CCXXU.  p.  511.         ..;    ..      '    .;    .  i .  .r    ;    .,.  •• 

■  .      '  '  ■        .      Goot^le 


ftrptfunm  iUt^ham  ja^ 

Tcnct  et  Seignoirieg  d'  Eflrepaigny^  ec  de  QiiSk  fi>naiii!S 
Bniesen  Niimaulie,  avec les droiigy appjiawceset  depen- 
danixs,  et  cont  ce  qui  eil  compris  fbuos  tcs  reccptw  duditeii 
Terres  lans  aucnne  choie  retenir  et  relerver  en  icelle,  ec 
desdites  Ten-K,  Seigneuries  et  Juftices,'preeminence,  ap- 
^artenances  d'  icelles,  mondit  Srinmr  k  Diic  s'eft  de^is  et 
pcTaiR,  1  voulu  et  vent  qne  ledit  futur  Epoox  en  puifib 
^ndre  pofleffion  de  feur  antorit*,  foitreeeuen  fbjr  etnonw- 
mage,  des&igjienriesFeodaux  dont  fcsdites  Terres  fontte- 
nnes,  et  les  Sujets  et  Vaflaox  d'  icelles  faflent  les  fb^  et  hom- 
niages,  et  porcent  obeyflarice  aadit  (ntur  Esponx,  le  Mari^ 
ilblemnif^  ec  accomply,  et  moyennant  lesdices  'TerK*  ahifi 
baiDte  et  delaifl&s  audits  fcuurs  Espooit  fe  (bnc  tenus  jieaf 
Oontent^  pour  tous  droits,  mrc  ec  p<ntion  appartenante  i  la- 
dite  Deimifilk  en  la  Succeflion  des  fesdits  feu  Pere  et  Frere, 
et  i  eSti  convena  et  aceord^  qn'  il  fera  loifible  i  moDdiC 
Smrk Dur  dtLmaniBe,  les  hoirsetayanscaufe  derecoo- 
vrer  et  mettre  enfi  main  lesdites  Tetres  (f  t^rtfiiigny  a 
GuiSe  -fmtmnt  en  payent  ausdtts  fiicurs  Espoux  la  fomne  ie 
trtnte  rml  Uvres  deaanf  crence  ans  prochainenient  venantss 
Ijesqv^cs  Terres  defliis  declair^es,  eftimces  valoir  marre 
milcinq  cemr  Hvret  de  Reitte,  feront  herkage  propre  i  ladits 
pemufeUe  Chnrlotte  i  Orlems,  ct  aa  cas-qv^lc  voisc  de  vie  jl 
trepas  fans  defeendans  de  fon  corps,  fedit  propre  heritage 
retoumera  <i  fe  Maifm  ie  Dmeis,  fi  d'  iceluy  prtyre  ladice  Df 
mifeHe  Ciarhtte  a'  avoit  difpoK. 

§..  Lnn. 

^Maria,  Scociae  Kegina  Fmmja  11.  Henrici  Gallicarmn 
Regis  filio  a.  158S-  nopta  ipfl  m  daem  Scotiae  Regmim  attulit, 
Jiis  yerbis:  *  Plus  i  tt£  accord^  qu'  au  cas  que  mi  Mariage 
proiocdeHoir,  ou  Hoirs  nMa,  1'  a!n4  ou.  qui  reprefentera  f 

aini 


'  ifiMtMeec.  L  n»,  r.  p.  I.  D.  ZV.  f.  ih 


„Goot^le 


•alne,  avec  le  Koiaume  de  Fnnce,  fueoedefa  an  fMmokt.  ^ 
-Er^  et  pnn^  ies  Annes  dcs  ieia  fioiiaunKs^  li^  tiofeiD- 
l33e>  ec  fous  mdme  Cpu^oqnc 

f   LV.     - 

Subinde /r^«r  i>9r^n  in  certa  rummacpnftantem  edam 
terrae  fuenint.t^nceirae;  lo4m>tes  l>]x  ^ituncenijs j^am 
iiam  Bonan  a.  1370.  Amadat  VII  Sabau^Hve  Coiniti  hiv^' 
«oUocauit  «rvi  dote^attmt  m/Qium  lihraruitL,wm  iure  ^cedeo- 
^  li  HiK  masculw  deftcerit  et  tems  iedecim  UbrariuonuUia  iO' 
^t^efoibtf»  prout  Tabulae  docales^,  habqu,hi5videlicet  ver- 
tiisi:  £t  aulu  Mor^ieyr  k  jQac^dfiu  dit  pFomtt  qU'  il  &ra  et 
pro^hasfera  avee  cout  e^aic,  que  Madite.i}.d«tf  £9«^  iaFiils 
prendra  en  Mary  et  EspouK  lcdit  .^^.  Et-pour^ontemT 
l^on  dudit  Mariage)  ec  enn-etaiement  <!'  JceX  Mtnffieur  k 
£>uc  defftjsdtc  dqntsi  ec  donne  audit  ^tteyj  en  Aom  ec  cauf^ 
i#  Dfit  de  (a  Filte,  £t  tmr  sout  k  Dmt,  pertagt  4t  ikffiatre  qii 
ttie  pourroit  aooir  ^s  hiens  Patemaux  et  Mat^mauXf  (eta  milif 
jrams  i  &r  par  tme  foy  a  payer  audic  N|oi^cur  le  Cointp 
en  tiom  du  ait  Am^  Jon  fi»  a  l^ugi^  aux  Termesjiy  ddU  - 
fous  esfcriprs,  X^e^  a^voir,  le  joiir  qu'  ilsieronc  c^uf^ 
trente  milhjrancs  ifor^  ec  par  apres  dc  compter  du  jour  dudif 
Mariage  fano=vdi^4b(i!w&/r^/,etdelieBOUcreen  chascun 
an  dix  aaie  Jrms^' jus(\\i68  a  I'  accomplifleniBnc  ec  paycmenc 
de  la,Soaime  de  cent  mUkJratu  deflusdice,  Item  accord^  9U9 
au  cas  quc  Iedic'Afo^fc«r  /^X)acyToit.de  vie^ireqjaficmeni: 
fatts  avoir  Hoirs  maffes  descendans  de  fm  propre  corps  de  lcyal 
Mariage,  laditc  Madame  Bonnf  fi  fitJe  fera  fa  Heritiere  en  toutfi  ^ 
eUe  ejioit  fruley  <t  sii.en  avqit  plufielirs  elU  heruerafelm  fe  portion 
tant  feulement^  ce  en  ^uoy  if  la  peut  heriter:  et  auffi  aucas  que 
Madame  h  Duchejfe  Merc  de  ladrte  Madame  Bome  iroit  de  vie 
a  trespairementTtfW  Boirs  majfes  de  fon  csrps  ladire  Dame  Bataf 
fcrafa  H<?n/«Vf fjCiitbiltfi  clle  eftoitibide^ettielleseftoiencplifr 

fieucs 
•  extdnt  dpud » V  M  OB^.  Tom.  %  pw  I.  a.  L3CX.  ^  f j.     ,  i  * 

.  Goot^lc 


fti^auifmiBiifrimi!.      ^  :5I) 

-So^Fittra^liilnlipordcm  <4tiilBjrpwAI(>iti<t4bvtolt<7vv- 
.  im^AlDiilenoiiilindesFilks. .  iMmtlktixivii^mmitsii- 
tcsRirnesieStiesdfuc^  faSt,<(aeMoBiitS/iigK!iifteai>il/f, 
&'C'et  conibmm^  ledic  Mariage,  baillera  et  deslivreni  aiidic  . 
il««y  fon  fils  potir  teiiir  fon  eftit,  tant  dt  Tdore  qui  vaudn 
</ii/zg'Tniliefrimt  di  tevmm  fitr  gji,  OiBft  tax  <t  iklrtefelles  noa 
'COinptcs  en  valD£:  CesquetxyWzir  /»i/tr  ^iOTf/par  la  nuni^te 

Sue  deiliis  efl:  contemi,  hiv  feromaiiis  et  Idiigfiesenh  Teife 
eBreile:  etaaGasqaeladileTerieneferoitiiisy!  npiw/tsii- 
kl,  le  furplns  luy  fera  aifis  et  aHign^  fur  I'  amr;  Tecie  do 
Moodit  .ta/imr  ilr  Olfuc  du  ploi  pr&  de  Bcelfe  I  ■     >      .1 

..:,. '  ■  v .. .  $.;lvi  .  .  .'".•..     '": 

QmndoqiK  Jinrw^  in  Rtgna  vel  Prouiftcias  «Viiili/fl»  ftlt 
'delinita.  Eitemplufti  praebet  Mifabeiha,  loannis  Ducis  Gorfl- 
,cen(is,  qui  frater  era:  Wencesjai  Imp.,jffo,  quae -ylWOT/ij  B».*. 
haaifio  a.  1409.  fuic  nupta,  cui  ip  cafum  de/rciefniim.ma/ctd^ 
.nim  DiKMus  GorUeeiifis  in  f^otein  fuic  conceiTiis,  fca  'cum  iwe 
robiAuid'  Ducacum  Ijixeriimge^em,  cwneo.imtant.de  chiiicy, 
«  Advocada  Al/itiae  (quae  onnia  lodxia  Maitchio  IMorauiae 

.  a  H^iliiajimBoheiniaecege  viM»ircrceiiebac  poffidebatqiK) 
.ctimrufe{Mrcinemii9.(*)^firt^'c»:  QmimemidemNefitm 
mfirmi  £lifabefli.^^fll5fffl»AritonioDiidBMibaMJae/rfl<iirr^  deie- 
mus  ei  ^MJmuf  ittgiliiHa^  in  vxorem.  Cai  etiam  Elifabecll  ^epti 
•nofirte^in  faaiirem  huius  matrimmH,  reboramtu  ,'tipprobainuj ,  rati- 
/KOmnt  ei  emifiiilittnuroll/nia  iura,fitcceffioues.et  aeuolutiimes^quae  ' 
'Jibide  iure,  nufi)efttt6iie,  et  ordine»  po/1  naflra/n,  uic  nen  Serenijjimi 
-Disami  Sigitnvnuft  Regis  Vngofiae/fratris ,  et  etiam  ilhfiris  lutkfi 
£r0ndeburgbenfis-et' ^rajtiae  Marchioifis,  Pacruj,  nofirorum  car't^~ 

.  moripn,  mortem,  f^^gwu  tomfetere  qitouis  niodo.     In  cafu  vidtUcei, 

quo 
-  •  cQat  padmnHfad  ucnnyu piaat.  Mifg.^  lib.  SL  c  dtxttr.  p.  )99. 
LlixiGIvMCnf.  6ehn.IiipiOm.Tein.tL  fh  |l|).  «t  DVaCOllT-Z^ 
II.  f.  I.    T-Pi-      ' 

StnaHIiif.Fnid:Henic.F.n.     ''"' '    Xxx  ■     -    •; 

■    •  .■     •    ■■■         ■■  1 3iir,db,Goot^le 


53«  €af,U*  Drdkt^ 

qoo  Nos  ttgtm  Vngarne>  et  iodoaim  Mvdiioiicm,  ISbais 
tt  hercdibus  ex  noftrit  corporibus  procreaciff,  poft  aos  non 
dereliftis,  ab  bac  luce  C^  avtrtat  DetuJ  migme  oomteic 
Q»  cafu  Nos  Wencesnus  Romanorum  ec  Bohemiae  Rea^ . 

2'  i/dm  Elifabetb  teddimms  ha$iUn,fibaii/ittm$ff»dG)cctdca4ajm, 
Uhebit  qm^  iffojhcadfrgy  ec  rnccedec  ad  omnes  dignitKe^ 
Princjpatus,  (huninraet  cerras  noftras,  «ectiMeonandemllk^ 
XnganxetMsFchkmiStPadJkeet^etey  iweetOrditUj  %a 
fitfray  impedimfntij  mn  $t^£iit^tu  ^uiiucmnmf.  Iiem  faw  cafit 
noey  Segem  Vr^ariae  ec  Marchionem  ludociBn  bercdes  et 
liboY»  cz  noftris  corpnibui  proereacas  habere  ooM^erit, 
nnc  Ducaras  Gdrlicenus,  Marcnionatiis  Lu&ciae,  a»  mm  aHa 
dimfmayfiue  terrae,  ^tMs,  qttae  A  ^ttas  losnnes  f  •pmWDuxCOt- 
licennsy^d^tff  ElirabeCQ  Gemtvr,  baiuiiy  Jim  vixit  m  kammry 
untdt  et  paffedit  j  ai  ipfam  Elifabech ,  libero&  ec  heredes  fnos  de^ 
mlutntur,et  pertmehustt  fkao  iure,  impedimentis  mn  ol^antibus  fW' 
huscumqae.  Item  praefatae^^f^Ui  Nepd  noArae  facimns  et  m- 
thifirtmsy  Regiaqw  euamtati  Bohemiae  indttlgemuSf  vi  ipfa,  et  eiitt 
mmine  Antonius  p-tff<AAi/,  Ducatam  Luxcmbur^Mrem ,  eam 
comiacu  deChiny,  '*  AduocsCia  AIAciae  enm  fittipertiuntiii 
(qax  omnia  pracracus  Iudociis  a  Nobis  BofaemiacR^  fxipn 
wQuy,  iNpignori$,tenec  etpo(Gdct)d^AdnoIudocoRidmm^ 
'  at  exfilittre  feffit  gt  vaUat.  i^uae  etiam  iiiftbti^  Je  de  teterwiy 
-^namdm  fib*  vitaxameffueritt  euuilem  Dneatna  LuxembaicieQfis 
t>vcliSAii poteriteffe3ua£termminare.  Et fi eandem SiMh«k 
-Kberos  et  heredes,  vt  Iperatur,  habere  contigeric,  onic  hulu»- 
modi  fiii  liberi  et  heredes  ad  ipliim  Ducanmi  Liixanhiwei^em, 
Cotnitatum  0>iny  at  Aduoeatiam  Aijatiae  fiiccedere  debnimff  et 
JiKeedentj  ei  VafaB  Regni,  et  Cvrenae  Btbnuae  beradiiarie  nimtu-' 
pariy  ipjbrumque  Ducacosi  Comitacus  ec  Adnocatiiie /nMT «vri 
foereder  etDtmini.  \tcmfi praedida  EIJM)eth  libcris  ct  heredilxis 
ax  iam  dido  matrmomo  ntn  derclidis,  diesfues  clauderet  extremoSy 
.w/  mMwi^EUiabcd^  liberisev  huiutmodi  mairimpmo  enAcii- 
-  «ibDS  i  dtteferit-y  et  pa0ed  iidem  Hieri  et  heredts  etiam  detederent, 
timc  idem  Anconius»  hertdesetJiicce§hrejfm,-Xioe&xxttn  Lnkem- 
kirge&iem,  eam  Ceiaicatu  Chmy,  /f  etifm  Aduocati»  Atfaciaet 


<Mr  l/rmNrui  aMfr«A(«v»  f^/,  tfitHr^  e^rity  BMaHtmyJi  Mrm 
vmutrfis  pMitieiiUitf  CCBtivo  F«ls  dijifnic«Mt  e3ccepco)'pro,iMita* 
itudi  Jitmma  fecuniaf,  frt  qua  i^fa  Eliiabeth  fiu.  AaixnmiS,Jim 
normaef  jpfot  et  ipfam  a  praefaa  ludoco ,  virtttte  Induhi  (yt  prae* 
mitsjtat:)  rtf^merit  ^  exjoiueritf  ah^ue  aii^ua  fruSuum  y  redditU' 
»m  et  frouentttum  de  eisdem  Ducatu  Luxemburgenfi  et  Comitatu. 
Ching,  it  etiam  Aduocatia  Alfatiae,  percrptorum  dcfaicatime^quoi 
m  firtem  ipfurfummde  prmapaUs  tomputari  mlumut  qaoquo  mo^ 
dotVertim  i/fis  eidem  Antoiiio  donauimiu  ft  danamuf  ^  M  gratia  ' 
-^ciiUi^  titttfo  •oeri  tt  iufii  pignorisy  habera ,  tenere  et  pacijke  pefida» 
r/,  cim  ompihut  fuif  pertmentiis  qtdimtcmuitte  deieant  et  ddf^tint^ 
tffnehau  et  pojfi^hufft^  Ua  ampie  etjntefriy  fifift  Dtix  Wencefllau» 
defitnSus  tei^t  vacptamiilks.et  illainf,iffh  -muentf  Jamdim.et  sftf^ 
kiqueeidem  Antoai,c>.*  vel/mt  here^iv^  tpSif^c^trituu jpraefat^ 
pecuuiae  fitmma  per  nos,  beredes\  it  fitccejpires  nofirot  vut  cufi^ 
centum  et  viginti  niillibus  florenonmi  Rheneons  moiieta& 
qaos  praefata  EHfabeth ,  in  fidffi^um  Jv/icis  conjiimmatioi^s  £8ie 
fuae  parentelaeet  matrimonH^m  etfuptr  "ipji  Ducatu  Lucembur- 
genfi,  Comitatu  Chiny,  rf  ir/idffl  Adv^catia  Alfati^e^  cum  perti- 
nmtiis  fmsi  nes  Wehceslaus  de  muni/kentia  wfita  fpeciaU  dei^nmf, 
atgratioje  deputauimusy  parata  in  pecuiuaf  data^  perjoiiaaet  fnwB^; 
naa  fiimt  imegraHter  et  tid  plenum, 

'■     -    :  •'.      §.  lyn , .  -/.."  ' 

UeehteA,{mitia(ptdine,  Girilielnii  Dikis  Baua^e,  Han< 
nonienfis  ot  HolIaiadia&  GprRirrj.filia  hatim  de  Franciay  Ducis 
de  Touraine  a.  1415.  nupta  ipji  ius,  maJcuHs  deficiemibus.  in  Han-' 
noniae,  HollaiKliae^  Selandiae  et.Frifiae  Dueatumjttccedendi  ini 
docematQ2Ht,(ffouc  verb&habcnc.  *'^p^tianiuoitquenoai' 
If^Br/nu  fusdiee;,  &rv£ci3sIionsndtrei..^^nur  a  Fere  Cugiie^i 
nou8«t  nos  de&endans-fuecederions,  aux  Pait  de  Hainaue  de> 
2faCibRit,deZ«Axfi(^retde/>r/^avee)ekfsa^^  - 

viftm'aU'io»ff  du^ccsrdenOtrekiit,  JWgjfrtfT  ff^P^     fl  rtq- 
haSkftdm  de-Fik  legim/ie;paar  hic^)k  mbn  hi  mi^tHon  eC' 
.   .Xx^^  Qi^  .,^  ^.  .         ^poff^qp    . 

'  ,  ^  '     ■     -  nanzsdbyGoOglc 


J3f  e,t.tX.Dtib» 

pofleflion  dei  fusdiii  Fms  li  SiimiuHtr,  k  ia>  AiMaiit«nB. 
ine  dic  c(l  ap^ieiKbtnt  i  nout  fyiedi  'Awraine  comme  Mmi 
n  Tvttvr  de  nous  /tf^Zrn^  (usdice  e^  henditaiiemenr  dvx  £n< 
fimfntrkzdttmu.  Etcomnre«&ri?rfi!n^fusdlncati&-_ 
de  r  ai&Sion  nacurelle  qu'  i!  a  d'  obligation,  pow  fei  tius  et 
Sme:s,  defire,  ec  reuc  qu'  apris  £i  morc,  ils  Ibient  gOHuemez 
ec maincenus en i;el honneUr droiu ec louablescogQinies  mie 
tcsAKetres  lcs  ont  ceai»  etgouuemn:,  ec  cemme  il  1'  a  biit 
lui  m^me  ec  pretehd  le  &ire  ci  ipris  iusques  a  la  moit,  nous 
wanc  memes  donnilbuvence  fois  lesenfeignemencs  ec  inflni- 
«ions  pour  i'imiceravec  honneur,  nous  reconnoiflbns^qne  ce» 
«♦is,  inftruaions  et  enleignemens  a  1'  ^gard  des  ftsdices  cho^ 
lcs,  ftront  hdnorables  ;  ef  profitajbleSj  pour  nojis.  et  no« 
ti^riHersiinonsenavons,  ec  memes  aux  Pais,  Seigneuries. 
ft  Suiecs  fusdits,  dont  nous  lemercions  Qooe  cher  Pere. 

'  §,  Lvm. 

obtinebac  cameD  apud  Gallsst  vc,.n  terr/^  vel  fj/ndt  filUbm 
Regum  in  dotem  auc  ^ia  fufientatione  fueriuc  cpaceiH,  ab  iJUis  Mm 
imqtusm  haereditas  poHideanCur,  auc  kgicima,  fed  Cfntqm  vc 
ftdlisnado  quaedam,  auHsfruSus  adiUos  tantum  et  iiberes  ai  iltis 
pertegitimum  matrfnmium  prccreatos,  pevtineat,  nec  vlcrsexcen. 
dacur:  Dequo Lq yseav*  Quant aux cerrcs baillte enma- 
fiig^  a>«  filks  de  Ftaiioe ,  auparavanrrordonnaiicedudo- 
Biains  «Ues  n'  eftoienc  pas  eftioMs  reverlibles,  fi  non  en  de- 
6ut  tles  ms^  et  fcmelles,  comme  dv  tillet  prouvc 
Wen;  poiirccquelapremiereconcelSoo  eftaac  Aifijc  a  vne 
fille,  nwnftnit^es  ijiie  les  temelles  en  elioienc  eapsbles,  et 
ipuce&iisla  levinjkm  oe  billbit  d*  y  eftre  Ibolenttndue,  a 
cgufe  th  la  ntture  in  dmaine ,  ^'  w  feiit  ejke  alieni  iT  Hknaiim 
dn  UM  irrevteaUe,  qui  ftc,  qenac  oioiw  vne  de  nos  filus  grandet 
qMereUcs.concje  les  Anglqif,  poar  le  0«/  de  Vtxm,  donne  «i» 
.fDtriage  a  iia/latit  Mfrj^icitte  df,  B-antt,  lilte  ^a  gt^  J^i^,  i, 
' .'        '  leunej 

•  iii  Irdts  iiitfeis  Ov.  IV.  cfc.  IX.  ii"|j.  fiAo.  Mad  ii»m»iMi 


/rinv,  msri^  a  Hmry  III.  Iliy'Je  Angieterre,  qui  mour«tynv 
n^m.  ■  Mai»  Buioerdi^  &&.y.ce4te  ctittcultc  no  pdut  ptus  arriveri^ 
ponrce  que  les  /mvj  ^  Amaue  ne  fiint  pins  baiBdes  pmrenuntm 
«c fimpletneatevBiariage. emfiUes  deJTance^  ains ieulemeiic  ei^ 
payemcnt  des  jdenki^  dotaux  a  dks  liquidenient  promiS}  ei:^  ' 
comme  cn  engdgement,  oa.vente,  a  hmiti  de  rachiptj:  et  ne-. 
'antmotnspoin^jcrcfoeftetmerite  du  .SffWf /ti^, '  cela  eft 
hccompare,  a  tout,e{t  par  tout,  au  vray  appanage  mesme  efl; 
fouvent  dahs  ao$  livres  appeI16  de  ce  npm. 

'  .   .  .§.•    ux. 

.;  Sub^qcje  ittram  Dotem.  fuerunt  concefTa,  v^lconfirmata» 
^o\3f,J^enricits  lV<  luip.  jecit,  filiam  fuam  l^tolomaco  defpon- 
denG,  ci?  quo  PETRVS  DIACONV9:  *  In^erator inter  vrbem 
Komaai  ingredtens,  et  Pomificem  exinde  Sfceffjfe  praenofcens,  con-  .  . 
(Ules,  Seoatores  ac  Froceres,  f>tfrf/m  donis.^artim  promitfis  aJfi 
0trahenti  JPtolomaeo  lUiffirisfinu  Oi^avta  tlnpe  progenito ,  Ptolo- 
inaei.  mflgnificemisfimi  Confulis  Romanorum  ^io^  Bertam  filiam 
Jhaiti.  in  conwgio  tradi^ity  eiqtie  ib>na  perplurtma  conferens,  ^uicqauf 
0Vits  eijts  Cregofius,  abiqtte  parentes  bahneront,  vel  retinaerant 
proiidiSo  Fcoiaemeo ,  et  baeredibtit  eius  Imferiali  nuSoritata  i^ 

§.    LX. 

Delaeobol  Arragoniae  Rcge  dicit  bernhArdikvs. 
COMCSivs:  ♦*  J?*  ipfo  tempore  lacohus  mme  id itts^  quo  etian^ 
fepetere  in 'Prottinda  fhhhfilcberienjem,  ^re/atenfiw,  Avenionenjem 
it  Masfilienfem  ditiones  potcrat,  Mar^arithae  Franebmm  Pegi- 
.  fw  SMmanai  Berengarii  Provinciae  Comttis  fratris  fikae  attrihmt. 
fyd  citm  iii CatoiustLtideuiciSegisfi^atergermanuSytjuiBeatricem 
ciusdem  'Rayt^mdi  Cmltif  filiam  naiu  minimam  vxorem  duxerat, 
ejjit  potitus,  earfive  tufia,  fiue'  iniufie  pofiesfime,  Ludtt^co  permk- 
fe^/ej  retinuiu 

;'  ,  ■'  Xxx  3   -  "     §'■  LXI.  - 

*  CitWM.  CtfiMnfi  lib»  IV.'«)p.  ixt,  ip.  HOaiT.  T.  IV.  p.  ji^ 
^vitd-iUfh^tUb.xt.p.fiu 

I    .Mr,db,G00t^[C 


{34  Ctf.iX  Dr  itt4 

\  .  LXI.  '  .        * 

VkUnts,  Tbeodori  liiurchioais  Mmtitfinrtunfii  filia  ^ 
«pMi 'Sabaodiie  Comid  «•1330.  nupCa,  futedm  Im»  «  Trmis 
ateulk,  prout  tabulae  defiffwr  confeOae  *  hAaat:  Cmm  ma^ 
.  tritmm  cmtmpiatume  praemStu  Dominas  Marchto  ccm^imt  ia 
Aoism-^SaeDcimnae  ViolantK  dat,te»4$t,^i^,  et  amixdit  tmnis 
itira/ita,etrati9ne/^competentei  et  ctmppentiaf  cmi^hmrat  et 
competitMra  in  Cafiris,  yiUis  Lancei,  Cynacif  et  CafeUartm,  et  etawm 
mondamentisy  et  in  terrif  ^ pratis ,  yineis,  nemmibus,  a^ibtUy  aqn^ 
rimi  decttr^tts,damibttM  ^Jervitiis pais  t  et  omnibus  Mtms  aatucnm' 
qna  nutaSi  extfiant.,  tatBtisj  b»iuagiis,/(deiitatiitts,  ffudis,  emphitef 
tis,  iaudihtSj  vendiiionibttSj  iurisdtSme^  nmir,  et  mi^tis  /mperiist  et 
rebus  aiiis  vninerfis  ctim  eorttm  pertinentiis  quaecitn^uej/nt ,  ei  qm^ 
cnmaue  nomine  cenfemtuTt  pa3o  et  conuetitiane  exfresfim  taUhns  ap^ 
pofitts,  ^uod  fi diSus  Doaunm  Comes  (quod  Deus  auertat)  #>;«#^ 
moriretar  di3a  Domma  Violandt  fuperftite,  fa(?</xpySD  Vicrfan- 
(ll  vna  cum  <lote  fba ,  et  dotalicio  Hberi  redeat  ad  Dominum 
M^rchionern  vel  tius  haeredes  ittxta  beneplacittim ,  HtStmitatem 
diSi  D.  Marchionis,  vel  eias  baeredam  fttu  fucaforum ^  et  DiStt 
Domioae  Violandae.  &verodi0a  Domitia  Violanda /r«W0n^ 
ietwr  d^o  D.  Comite  rupernite  fine  liberis,  efuoddiaa  daca  hi 
tfotem  absqne  docalicio  »ne  dohacione  propter  rmptias  aKffl  D^ 
.Comitis  redemt  libere  addiSum  Dominam  Marchionem  tv/ JUr^. 
redes,  et  fuccejfores  ipjitu;  falurs  {emper  racionibus  dotalibtis  ft£!it- 
jKrcrDomiBae  Mar^arethae  de  SaDaudia  dudumJiil^cbiwfae 
Momisferrati  caeten  cafus  dods  rcfticuendae  ivri  eammunii  itata- 
m*n.quodmpraedi3it  gnmibuscafibut,  feu  in  aUguo  afii  'cafiidotii 
rrfiititendae,  nan^Jfit  ittpediri  refiitutio  didae  docis/«r  aUqua  ittra 
acquifita  per  ipfiim  p.  Comicem,  vei  dtu  praedecefforet ,  ve/per  tS^ 
3am  Dominam  Margarethain  e»  aiia  caufa  quam  ex  ea  dotis  i^ 
fiut  Domioae  Margaretbae  :  Et  fi  contmgeret  diSam  Domtnain, 
ViolaQdam  decedere  fuperAitibus  ex  ipfa  Liberis  Malculis  ex  £r 
80  D.  Comite  procreatis  quod  iura  quae  babet,  vel  baberet  diHui  0. 
Comes  vitra  dida  daca  ia  doteni  per  di&um  D.  Marchionem' 
(A^tf^  Dominae  Violandae,^  ^ett  D.  Comid  in  cafirispraeS' 
Qis  perueniant  ad  diSot  Uberos,  iiiuscommune  poftulac,  ec 
requirib  .  •.  5r  -  JJQl' 

*  extsM-afndnjHOXT^Ttm.l.  p;  IL  ■.  CLXXVJU.  fwni...  ..-  •' 


§.    Lxn. 

Margaretba  cfc  BeU(ijocs^.\yS%.  lae<£o  Sabaudo,  Achaj^- 
Principi  nupta,  remictit  marko  fuo  omma  iura  et  aSsones  m 

^haereaicacem  Belloiocenfem,  his  verbis:*  Et  remfftere  deBeat 
-£3a  Domino  Belliioci,  omnia  iura,  partes,  portiones,  afliones 
rea^es,  perfonales,  meras,  mixcas,  vciles,  dire^as^et  ^m  qiia$- ' 

:  cunquK  (ibi  compeceaces  et  .ccmipecenda  quacnnqtie  fibi  occa- 
iione,  et  quibusuis  titulis;  feu  cao(is,  iir  dnmibus-  ec  &igalis 
haeredicatibus,  rebus,bonis  etJuribus  qutbuscwifie,  mae  Jhez 
rwtf  bonae  metmriae  Domm  Eduardi,  ec  Dominae  ffluriae  de 
Til  Dpminae  auondam  Bellifocr  Ptarif^  et  Matris  dtBomm  Dmi' 

•  »'AnthoniiI>t»m>v;n«wBelIiiociv^d^^^^  . 

m^qwucwnque  /mtjp&  bom  ct  iura,  vbiamupte,  tt  ^uocmtque 

.mmmu  mmcup»aw,Jatua  diSae  Domicellae,  et  exprefe  rejefttatat 

fiet  fuandt  centmget  legttima  JitcceffiQney  et  efcheuta,  Muis  etiatUt 
ei  ex^eJle  rejeruatis  eidem  Domi(%IIae,  quod  in  ca/a  quo  £ffus 
DpOQinus  BeUiioci,  quod  akjit^fine  liberis  mafculis  legitimisy  vn» 
veiplurihut^  ex  fuopropria  corpore  procreathj  decederet,  eidem  Do- 
micetlae,y^/<bi  ^,  et  retaaneant  onma  iurafua  ormtesqueaSi^ 
nes  auaectmquey  et  qualescumqm fint,  ^uae^  et  quas  nunc  baiet,  et 

-fropttnro  tempore  poterit  haberej  ex  qmhuscunque  caafis  in  onmibus^ 

-Hfotguiis  iMentStatUm,  hnis,  rebus,  et  iuribus  patermsy  ef  Meter' 
msfu^e^is,  non  ohfiante  fienda  quittationa  pratJiSa,  qma  fie  vt 
fraemittitur  aSum  et  conuentum  extitit  imer  Partes  praedi^at* 

^   §.    Lxni. 

lacobo  in.  Scociae  Regi  dum  a.  1470.  cum  Chrijiiam  I. 
^Uahorum  Regis  filia  defponlareti^,  iura  ipfi  in  Orcades  et 
'Scberlandicas  infulas  iuerunt  conce{Ia,de  quibus  bvcmna- 
"nvs:  *  /iWWd^^(i//wDaniamdecreci,  v/ Mar^ricam  Ddw 
Regis  fiUamylacom  peterent  vxorem:  vtque  profpicerent^  quoad 
[fierijafetj  vt  vetus  cQntroucrfia,  de  Orcadibus  ct  Scherlandi- 
.    ,  '  ■  cisiD- 


•  cf.TocB.  If..p,Lp.HV 
•*  iib.  XU.  p.  «I.         " 


,,Goot^[c 


5|ff  ..   'Ckf,tX.  D*  iM9 

ds  infuli^  im^s  vtrimfu  gtiuis  tladilnu  eteerefta^  t^le^ttm', 
frmceps  nm  Ugatioms  fmt  Andress  Stuaitu%  Vtiteri  fimf,  iim^ 
'  qiu  Scotiae  caacellarLUS.  Xie  nuptiis  facile  cam  Daoo  tramsaSmm 
onuii  iutty  fuodia  oianes  circa  Scotiam  ittfuiat  maiorvs  iitts  fAi  ssr- 
roearenty  dotis  nomtne  remiflb :  tantim  vi  priuatts  agrtnrwm  pn^ 
f^^ibns  cauerftisTy  vt  agrosy  fuat  ik  hahrem  vti  ante  poffederanty 
iia  tenerentyfmtty  fui  pigoon  oppofitos  donec  dos  (bluerttiir.y^- 
tant.-  Sed  pofiea  kcobo  nepvti  ex  jSUa  raem  nata,  Dtnuai  opiiw 
imfuMm  in  ftrpetmim  cefpjflt, 

%.    LxmL 

Ama  Sabaodica  Liidotiici  XI.  Rcgis  Frvtcoram  iiq>ds 
eiCorore  FHderico  Arragtmto  Ferdinandi  SiciNae  fieffiis  ffl» 
*(ecandogenico  a.  147&  itt  doran  a  di^  Ludooico  oon^icutani 
aiccalit  C^micatas  ^iSlioms  ec  Ceritanide^  'prout  ex  c^Hitis  do- 
calibus  *  patet:  ItemproffatusCytrx^imis^rnxisDomiiasXJ^ 
'dpuicUs  Rex  ¥rxRQxycvimproTmfit  diffit.  Ailtonid,  Thomafib,"8t 
I^nceloco  Procuratoribus  recipientibus^  et  flipuldfiibus  diSak 
docem  (modo  qm  fupra  cot^entem)  tradere  et  n^^nare  praedi- 
^0'illuPTi(1!imo  Domino  Frederico  in  t^afcripto^  paBo  et «»- 
fbtione  videlicet,  quedft  cafu  contingat  di&um  Matrimomum  dif 
folui  per  obicum  didae  illuftrifnmae  Damilellae  Annae/S^Myv 
[fiite  diSo  illuftriffimo  Domino  Frederico  tali  cafit  exifiim^u 
filiis  ex  diBe  Matrifmmio  ipfe  illuftrifflmus  Dflm/»lw'Fredeirte» 
durante  vitafua  remaneat  Dominus  di£be  docis^  diSi  Statia 
qtd  pro  dote  ipfa  (i^gndbitur  et  pofi  mfrtem  fuam  deuetaat  ai 
jitiosfeufilias  diSi  Matrimonii.  Si  vero  ex  di3o  Matrimemo  na 
renumferint filii,  tunc  ipfe  iHuflriflimus  Dominus  Frcdericus  «^ 
maneat  incegralicer  Dominus  diSae dotis,  et  diSiStatuSi  et  ac- 
eipiendo  deinde  aliam  vxorem^  et  procreando  fitios^  diBus  ^t^iCUS 
remaneat  apud  ip/iatt  illuftrifllmum  Domnum  Fredericuin,  ^t 
eius  filios  ex  fecmdo  Matrimomo  procreandoSy  etin  cafu.^iw ipfit 

Dominns 

•  tMtam  r.  L  ToB.  111.  p.  U.  p.  4«.  - 

■        llanzedbvGoOt^lc       * 


■■■iffljijlliiiiii»!  'rii.fjuiuuriiDij'.'  ^-/^-sR  i::rii3iq  libuD 
•    »,,..■>  •■.i>...'V-.  ■>•.  ■iiinSfl'  'iilKV'i'^,1  Ji'.";  "J  («■■ii'i'ln»«33 
TnTfifiaibnsjrtcSJVoMiiifaitej&j  4 

-  feKrwiT(^%!fe«?Jww?^ 

fo^pBy,  Koi  )>r>5fc(Sroi(|n,ftn,f wptai  «^sftimMMn<J)t4Jet.«t> 

dit  Ji«  (^iia^ninfiitiirBpoilI^iaiitiijdwtliHlnimif^aSuil 

m  q*iMBe.»»'Uprtunihi4mpmrti>ipmttiKrmitmaiaedeiii)i  ; 

>ii/>~«t  mffi  I*  ]n«AIta«Ciaii{iiiiBen  <kt«is>iBciibte,'teMl% 

■      lAitt^idKqiiViifbaiiititiqnitraiik '  i-  '■<ll  ■  :>ll":.';'->  i'j  f.-ii^O'  a 

..,.,.    ,;|,;,  .jf,  -.*f.,;i;., ,;   r^!  ,.:■    u   ■&  :nf  ■/ni'rf^::  :..J  yi^^t-i 

.■,v,  ...;,,,    ,,.■.,;,■$...  ■LXVl:.v;r:  .■':••     :-.v..w,^ 

.•Qmodoq»  lUtM  «  ijwii»  fiicniiic  dita, {)ro«  inicoaii 

paGasne  inntEtiKera  Ixihmmie  ec  Copnicein  «iMi« .  a, 

1»:^ ;  £)ic.4>fiinmtl  ^i^  <£)«  ^ii:>fi(iaM  flnth /A)  Qoittfll* 

^A^/nv.-.fiVexominomaniiBiiinoriaafry  praxinlam  iHc  .)iafi 

bebit;  ideni  AfiStViimOiiteain-e&i^DMiMftrmKiiqiinb^ 

iufcntimmmamt,qaodt)<ateaaiiCaaaK,Mit^aiuJii— 

.„.,.>„.  .■■.::,-,.-.\':§-«'J^m.d:.i-  a.1'  .■...:>  .',,. 
'.  ^. Ijifiiffniim ot  ppoj|i,.inj5ri)I)omi>««?Liiw«»  Cflnceditu» 
Qmffifiie  Oa^icae  R-imafa  hoiiafiDgpii%  U4^.f i|i*flupca% 
in  qu6  deiinlttir;  £t  'en  &vear  et  conte^^lq^^iDn  nt^  M*r 
riage,  1aditeZ7inw  DafcbeJ^vixTi  et  emponera  m  ^or^  les  renie 
et  Dwaire  qm^eSea  el  lui  tokpftiieii  la.^acbide  A. 


f  AiiieH^par  verta 
dc  fimorrmHV  ^«rf>r^ayec,,detvcoiiimaad£e  qifnuxreiefea 
DWWI^^^W^d/iy^^i^^nte^le  fesi^ 
•^ques,'ci'.Kid3  mbits  't^  |t!^tcrne1s,  matemels  qiie  autrev 

■"■'  ■      ■■■  "■''■"  '        ■  ',,";'""',  'iWim^    ' 

■.-■•••.«»»  *TttKSvr<»»>"/>*BWsmi«.'r4''»K'p-*^^^  ~ 

,■  ■\,,  ■        ■ 

'  Strtmilm mi  HerticT,»'  -i  ■•■-■*fj^\  '    '  ■'■  '"*," 

■  •    -  -  •     ,      ■Goot^lc' 


dudit  pFanier  Mari^,  ypochecqoa,  allig«aMn,'aiih]iMH 
ces  en  faiSes,  ec  aalu  [ni'ic^li^  S>  emre  tm-  IBa/ht  frimce 
'  MiiiJiigtDt.ii  OiKljriJenca  Pa/am,  it  uti  mcttttafftntKxOe 
Maaame  Oorotbit  Prtn^ejjf  lu  Deiaumartffit  Soeur  «irn^  de  4Mh 
dice  DBme  la  Diubejfe.  Lesquels  Traictez.  fe  QbterTeroncieloa' 
JcnC  fqrme  et  tcocor;  £t  pour  ptus  trtnie  feflrcic  «iesdice] 
^enits  it  DeHtin  Mll^in  tt  afflgnx  i  Mu  Bteliefe  '(«'t  Kiiaif 
il^Mitini-tiimtlitlMfiliiiperiiMii^teit^ti^a^^  coMfina.' 
tfoiicu  bonM  ftnu,  pfanicctMC  di OM'  dlQxXet  diidic  ^<r' 
iit  MMm  coQuneay  poor  qoi  que  ccfoiCi  fi^noa^.aTce  1«  etillcge' 
^fUittHr^it.  Ofiint,  ct.  i«i;anaK  farpnAI  iMrttcioa-, 
a  icellei  et  laqucUc  cUe  de9lwesafflach9ii(uian6iindeic9«fti» 
^oEtc  i6s  mainccnant  avec  claule  irricance  de  tout  ce  que 
poucroit  ^irc  au  contraird  ;li^.  eh  ou9crc  ell,  accord^  ct  traia6, 
que  i>  dBiant.bdit  fninc  Maiiai^  fcidice  i^nie;le'iadl^,  le 
prix  et  forc  pcincifnl^qu'  cfl  JtcemmJlt  ■£»,.&•  anvsnicace 
cm|)k>yiraae.b(iinicloy«Badi)uiiidort<flcScigiKUiSiesi^<t7<^ 
res,  «c  fertirQnc  iceuix  ew  taSk  ^Sm]  «nwr  i'  iaHuigt^ 
ftofSt de maditte Daic la'Diiiitfi^,aCaM<^  deicendans #1 
dejct  aiidei&ili;d!iceulz  posr  Saditte  Male(W,'etH$(iens' 
fclon  lesdics  Traiacz;  et  fe  ^cpQrde.du  cdifffde  SiJditce  Mir-' 
itfit,  que  en  cas  que  \c^(s' Seignt^t  Duc  et  MaranijG^ryV' 
♦ent;  bdlte  Dai»  BiKii^Axa^t:Ss^~Umie;Vm:'Awiair^ 
Marjiiii'iiayt3^deaiik  am  miSi  ijaii  <M  Kaii''<fii  s''ttL'^' 
^pnrra  fi  yie  (SWnt' 

i.  ,■■,".  .  •'■  ■,;'■  ,f  'iJCVni,  ■■."■;. -v'",^ ;■;,;•' V 

'  ■  jtii  ^btMWtiiendli  Veita  Jttiiitiifa:»acsXMfliim['eiii^^^' 
iiiriii)n'iStatihas{alkpa(h\\3ti.  '  '.fih^aaGaSat  hi)^  v^rain^ 
deiuo  t')fLI.ETVs:*/54'terRtgesconatibneslubditis  donii- 
tti  iai  imptrart,  qMmdaMas  fiiaifUxafU,  ti^piime..iffeii,Jttx 
Wtiptpi^  Paicb^  imnjeclinda  ifji^ijllify  '^ftth^Kiffn»' Artgliat 
lim?:,imtlf  km  (^Mi.JetViHirt^itliiiitJmm.  mm^a^j^ 

ditii 
•  ttlaiH iii  teji ^.^ami.  f.  aH.- .:^  .\\  :~ti\  . i-.V  «w.-rfi. 

■C,oo'"^lc 


mHlnMrrMdi,  iffs  mfiltmmMm^d  iififitmtmraiiaak 
cnfattuflatanmitTttniendaefftuty  Hoc  lus 

\m-vaamfiit4fim!a)ma>e»i  Iprt^iiTti,» 
^CmilmVlk  Sax^^allanim  duknlTabfl 
nkim  nujpcui  collocarct,  in  R^sno  lh»j(»j 
ItidiiEii^deqDO  P.CANidi/pH  Ff^ericm  U.  Imp.  cuniiU- 
}ni>*.>e;MM^<W£ni«i!>li6»0M«Hli«  TliiaMciRllitMr' 


■?">*»}«  I»L  II.  c.  Ki-  p.  9jr. 

%*  tpuifttrnm  ATlHRf^  li^.  Vi\Mg,!Xyi.:M  :  33  .ji>.xV  " 

*M*  de  r  Angkuip  .^-JIU.'p.-nS.  .g  .1  .rro:   -r  u  0 1^  v  u  Lu^  *,* 

-    .  .  -  ,     :  Goot^le 


imn^tHkxtSilit.  1  idwKii»  A^iiHiwii  iVqm  jilliiliii  ut. 
6rvarrDaii«>$i;^<r  KLockrvi.A'^.  .  ■■ '■  ,i    .•..■'■        ■■  .■» 

■■  '^  ■.'■  '  ■■''■'^■"    •«-•  .ucxi-.;  :'■;■•'  ,;'-;:V',,  ■■•;, 

'Cdhilfiis3to*oftnsffli/''ai;  1604.' 

■  AHgaur,  ^ium  Utmtfmmt  Jijf' 

■-1; ,-  ,■  ■.  .  ■-  ii;3qi'ir  111.:'. 1 
:.K  '■:mo  .,!i;:\  .!■  -..  .^'ii,  ViMi.:,  .^.''('■■S3b.liy:t,^:: 
-.1'  iJhelqiuadtqiiea lsrti<%ii]o«(tituia.(i.  JIi^jy«i\-Ai!>ia!i 
GdliK  Raxiiit'  TttStm  ■satrimwiidi  '^  <«ctaii<Jm^  IV< 
Su«giiiidiaeC«iBi<c«ii39i.  i^mitcic  Cbg>n>  /iwn  iirjr^ 
bi»  vcr()i»;. /'kim 

««Wt'^  «*&»■«» 
^«!^4l^*<»iqi 
P^aont.9  Turg 
aiaiK  ioiii«ii4an 
flnQml|i«tn(nr4 

nmmdem  liirr  tn 
noniin  Turooen 
^utiihttanttmiW 

t>»gm«»aitmmUiMfintmtl>firmtlilt(iitn  Mtt  inauiaUi  tm- 
«na&nUMairinMar,  oiimi'  ijiani.fliatn.Iiigitiriuini  ivwii^tym 
tifK*t>tm,i-^Pm*ititir  ^imtiiMUrfrtpli^  UoiUiiip|n,R|e<i|i| 
«w<;^iiW(<i!iSfeB|  lilM(nf.flollrajn,,,iW  umin.^Jimi^fii if^s 
tkeri.  4t  tmihm  piiffitij  ntfiif  *r/  mftitiirft  c^ui  mlatrity  iln  itt^ 
iuiffiii  amdiiiotBiiitj  faSioiiiiitt,  tttCtiitiititiiiiiu  ptriitu  ptr  titmSs 

:^-'?'^*^'' -;^' ■■'-.-■,'- -:.■$:, ^pjm 

"   •^<%)fra>WtM4UbS*VI|r.'h^q','J4^'-  '«'  i      i      :     :it" 

*•  rf/»rfLoccii*i*'A^IilW'VW..pi'4rt.T      V -i^  -1.  i  ,\  V    '.     V 

.  Goot^lc " 


-o3!lMtii»a/lau»,att«»,.a>y^Biirrfl»ia«eio'naiitto^ 
ii<Jjigi*irwW;fr>ai<fep(iwi»rtw^»tMas-A«g 

in&V>  MMin^y«.  prob!  IalimtMiiidbidiUygcsiGbii&a[itn.a<n 
oec  *  ^o  Huio  Dux  Bgrgundiae  fiiais,  pritdms  et  ^wttaneus^ 


Mm 

W 

fita»ilt,t^uifisJitpmiuJitUibaii  ir^sSm  Omillijem/miik' 


Ipulib.us'  ITbris;^  ^i^fi/'  Conrts  ttftiriir  ifuaerertt  »  pncnrare  iif 
Re^^ab^ticri^  'veH^Himem  re^iiioi  competnitem,  quibtss  red^ 

Et^jMMu^^MMMf^iMnripkWiiStfc^  pteliiKm  fii», 

ii«wvMM>-,;pigHote  «  iiaibi»»  ateHfeaiMer^BlMicine.jK^OTt 
«ainm^e  m|  Ti«gDlKuiii  £>lutkitaeim  ^uentiiMeaiiftf^af^a 
tinmCoimti^Ji^i^iQifirimreJtliiWi  cu^Umu  manipitiftt  , 

!  'i!'''.''^:' J^?^ .  :'"''p-  ■UOcni.-.;  'vj" '';  ::'^--^-'  -'    ■ 

^'',  '^fc.  Jlmiiretiai  'LimcenfifiXbmStaSitriai  liiicimpat, 
dff^cM  iV,.  mp.„ilotM  'cattaitaii  tfi^nidklSimijhreiMimi,-    ■ 
&,i^ Alkrhii  ^mittit:  'Auihgtobcn  vWriTiifgattrt'treui 
&  one  Gc&rde  A^  wir  if/if  XXXiaufend  Guliai,  die  uns  der 

.;|i   .T.ri.iriT   i^.5-.',  .»>^>;XX»9  .-     ■    ■l,;.;,-     ■     -VOIgB- 

•^iaMtid»iiiVik.'m:Mp>\.tL«S.  ^.^i^^  ■■  " 

n  a,-,7,d  b,  Goot^k 


voivename  imfo  Henr 'db-:  JBitf  zifr  Hdmaaoer  «iMn  Iql. 
SacioJnnhuts^ofilitta,*  nHegiitiri  4ts  imtifeiittfcg»- 

eriin  feiaen  KflMglidlwtH»u6rfi»u»ilH»li«|7(igWihi(i  ^v    < 

,..     ,•...'(.■,..    ...    ,-.  ■.      ,  >!...;  11.  i.U  ;'.i;.;j  o-i)U '.?>   ".':.) 

-r......  ,.,■.>.,  .....,'  j....LX5ani,v, ■■,,.-.■, ,v,.«v.:..,.,.,v> 

-'•'' I«ei« ''«tli 

ifalhrum  Rexi 
piarpla  Qtace  < 
AsouSiCei^»  qii 
aw^-Maicuge, 
m,()(annlnC'a 
'f  nBam<t  Kre 
pyitecnoOmTra-cdeFec  iTc«-Ani6,CcJi9^  /c^Omrdk.Axt 

* 

U)i' 
<n 

de. 

■f 

de 

J 
ffu 

--;  i>/extant  apud  LTtfi6i^ixC«f:  Girm.  DifUm.Tola.  n.  p.  Ijf. 


OSobre  prochain  venantv  anguel  jqur  feri  jrayi  audit  Mai- 
fnsnair  it  LmgutraiUe  ]a  fommc^  crHq  ml  efati  (f  <»*  et  Ics  au- 
«Bs^WMAS»  MHii^PMijWil  eflAivaM/au^''M^  la- 
dHe'«M6(if' tt  WaaBr«;Mmt««iW«  'e!)4itt«»>inn^'%iivai£> 
M|'<f>«i):  aiflaVofr  Mr.«hacik«\d<)ciII&'diililittiaTommeiiii 

(ffBrMt  J»f«iyS>»»r  di  I,>)igiiltXlle  (dk  tenn'd'  emplc^Ke 
lrem*mil  e/eus,  fnr  en  "iTerres  et  SBigneories  qui  ieraiit  te 
ptoprtihKr^e  dfciMdite Dnmiffilhifiefis  h«rt,  a  fas-aB< 
it»liiiti'M»fiUf<M»xiBttmdiiS^gmr  inLoiigiimiBeiatipom^ 
]»:difidft»4'Ia  «al«it£. :  jAv«i  «t  pflof  b  ierat^  a  pgjyeuiew 
dlt  taoRB;  fomnK:  ifc  Moraae  mit  ifius  rf  «r,  te  Roy  noftrodit 
A^war^i  Igailli  et^lelin^  ^udii  Mi^^war  i;  la^^oRu^les 
Places,  Vilics,  Tcrres  et  SeigncurieS''dfr>h  Murc^et^Oi&hK 
afliz^  au  Dat^hine,  et  L«li]ge$.  affis  ^n  Touraine,  avec  leuis 
appartenanccs  ct  dcpendances-^quclconnues  tant  en  Iu(tice, 
fiietk  IM-iferall^,' ^tiroits  ct  devetrs,  rerites,  reventu, '  profits  ct 
eMMynMiMf  qudleanqi^raii  paurroieM  vehir  et  yffirdesi 
djtes  Terres  et  SbigneHifesj  et-i  1*  occagon  d*  ioelIcs.c& 
quelle  maniere  que  ce  fm,  iKiivobllant  quelconqiKS  aliena-  ' 
tipns  ou  dons  qqe  ie  RBytimKdit*Sefgiieur  ifitit  desdites 
"^Wtk-a^SiH^^bri^^Y»  aucUnesappgrtenances^d'  itelles 
i^^^i^^di^qtie^^perlbnne  qne  ce  ^it';'  lesqudles  TnOndfe^ 
S^mif^ae  •LimgiteiiHli''tieiidn-et-^l(^ri'-,  et-ei» 
!*!«&(»>  Ife'  fliiits  et  ^efeHttS  ^our'  lujr  iyddr  afifform) 
W  Itit^-  Aj  ;%M^;'W'  fl*l>e><wyyS«  '^at  a  c^'  *  ma.n 
^K6Bii>i«yfeSeMfSiKxye,&as  ek  qti  il  lliit  aucuHdment  teini> 
derabbatredeiadice  ibimne  aiicune^i^hofe  i/^fu^^^unf^W/^Siliir,'- 
^J^^ail^  ^  &uits  qui  ieront  per^us  des  dites  Terres  et* 
Seigaeuries; . « lefqd^ftuitl  dgai  jiefeat-ilciUir  fioftredit 
'"•     'f' ■".'■'«  ""t   ''SSiiieiir 

•      .„  -  :.:.:-■{ .1  .y  J  •.,• 


Goot^le 


)44  ..Oi^iy.-BfJtit 

AtaM^idDiiiiiist^donne  potir  1«  «srafw  11  (liirilMJiC ■■llii 
i&fiigiuir  drlMigimimtcniadkcDtmti/UtfirJimmt.   '5- 

•j.  Lxxv..    ■         '.;i; ' 

Sfttfrdw  IV.:  AaglonnB  Sex  MKgmiaia'  fgiaiji. filM 
anibBiirgandiaeOupia.i4S7.  ))wtsw,ijii:d«eipr()i«clap«t 
DiTiueft,  Ws  vtcbi»:*  iKm-qmJ  tta pi*  fe «Jiirllfniiimt 
Jiieafiritmn  Anglif  RcKibasfRMUW,  iiri«<fw  AnMiiurH 
mrnneiiSi  Domini  Regis  timMmw  /Mwk  pro  4oi<3>  «t  onh 
trimono  ^Sw  Domime  Mirgaretlne,/iKi«  ymn»i  (mmam 
dieenftmini  cnittiimScutonun.anrii^FaBeiniiMivmrWilifiir 
fi»  ^  vigimi  tribui  «H«is  cnm  medio,  fwnin  &ngiiitt« 
et  iaoioam  fiidmr  naxcam  auri  (XiiMkna;  ,T(«cenla),  <Wi 
aSam  inMKr«tii  tf^iilRM, "  cwfim  bmnim  ai  aibrea  qoiii^ 
gihcagroflanim  nmUM  FlaadriaBfm  fnliittfim,  iifr»  Vf- 
tm^ii^&iittiedatii^t.  •:;•.":.  .^,!!-'.'  .•■...■: 

,■       :  •        -  ■  1    •  ..   ■•■•■(\itf  ;■■     '-  ■: 

,    '  §.  Lxxvi   ■/     ,  ..■:  -  _ 

ldmliida»iUt.yii.AmaeSal>mditie.exCorontyepiii. 
hffi.  Siidtnin  AmgonioPrincipi  XaraajeOli  nc^iSMA».. 
amRnlUtiiiMiCtrittiiiileiaiiVxaic^^rjiy-.,'        < 

''.;''■  ':.'.§.  Lxxvii:v'''^>'!'j^.' ;.;.-• 

OWitf  V.  Imperator  Cbrifiienm,  ChrilUeri^  U..iliegir 
QanoramexCotorefua  Ifti<aifiliae  fecundo-gemtaezijo}; 
froKim  .^eraae  Dnci  A^ediolanenii  ouptae  miti^f.  coQfljiwt 
tdUiim  mKimflmiiaurm^dmiiin-.^*'^  ixiiem\wai^Qii^tmr 
MM^JiriMtHe^icotuncDiki  itorfioiai^poftfub  nomiiK/^. 
tiaie^  Gsit&Tfwa  Regi  nupiic,  Cleiiiens  VU.  I^pa  mwiiw  )••'■. 
Uiim  Jhltrtnm  <itiem<xs!&asjit.*mit* 

■  •;'      ;•        .    ;i,'  .:    ■     ..    .  .S.:LXXVHI., 

-     ,  ••  jle  quo  infni  /;  84. 

V  ««^  »»  «lOHT.  Tom.  IV.  h  IL  p.  <<, 

;ian,rtb,G00t^fe 


■  '''    ;■     i;  LXKvin.  ■■■■"    .    -     -f 

tRmiau  TV,  Hcx  OMae  (btort  fuae  vnieae,  Qtthmnit 
HenrfcO|"£»fiiina^/«iW«jjf*  «.  1589- nuptaedatem  oonftiei* 
'  treumentm  mitHum  ThalerDrum,  et  quidem  prout  verba  Iiceia- 
rum  tvm  in  finem  exaratarum  habent:  leiit&igni:ar,pmt 
'serMi^ntr  de  plus  en' plus  ^'UcRte  Damefi  &xur,  qiC  il  afe^iiittf 
Jm  iten  umnie  m  ioH  Brere  deitfiare  celiii  de  fa  tres~cbere  SoeMr, 
etmqiie,^iiveMtitremerieeiceattm^&t  deFcance  a  frornis  tt 
jfnimet  en  faueur  ibutit  Muriage  futur^  et  pcur  i  icelui  parveiuri 
eknuerde^fUiep:aceetUeralitiaiaiRteX>uacf$Siar,yftit. 
«r  de  If0k-«ais  iBiJlftEcuslfof  falul,  * 

'  \5.   ixxK.  ■•  .  ,  ; 

£ii^au  Xin.  GaitlcraiD  ReKTorori  fuae  a.  169.  ?'/S>Fr 
Jlnai»,  Sabaudiae  Duci<l»imi  oonftituit  futirii^emm^jirHr 
■tmn  Thilerarum.  *  LudDUiau  XIV.  iMtncan  i/lariani  ^ 
ASoeigiBa  a.  1645.  <  VUiil>sUi<i  IV.  Voleniae  S^  nupcam  u  jXtft 
j>npntaidotai]it,p[OUtverbababent:**  DueuN^e<l6do«- 
lant  tn  MariagtM  &[ii  de  filagne  la  JuiSue  Dame  frinceffi 
«mmefi  eHeelioit fa  BSt.  UsmJiix  MariamJlJi^c^:  f^ 
Jippi  Aiffelianenlis,  fratns  fm  £liam  jiu|^i>-  XM|r«np 
«WKta.  ifi79.dotaiat.  *»*  :    .<> 

i'  Lxxx  ■  ;  ■ 

Kwmtion/temppris  exemplum  praelxiit  idem  Luiauian 

■XIV.  de  quo  L  ak  K  e  y)  ttu^^  'de  joniio,  Principe  Eboracenfi 

Icribens  ?  Le  .Roi  Tres  -Chretien  Jui  p  prepofer  la  PnnceHe  de 

■  .-    '._'■''      Mbde- 

*  vide  SipM  Dv  if  onT.  «oi|»  ijiploib.  T.  V.. 
"*  Tido  fupn  sv  MOMT.  coipi.diploiii. 

Vf"P"S-'an:     ■■"■,'■;'      ■   •       :,     '„"" 
VTiJelijpM.  -  ■  ■•'""    •'■■'    ■■•■■'"I  : 


y.*T<»».IV.p.47<. 
arMiwlBr.iW.HBwc.Pafl'.- •'>■-■■"  •■  Zlii 


b.Goot^Jc 


54«  Cip.IX.BiJiu 

Modaie>  i  fm  Ufnmii  Jt  imur  cinq  cenis  millc  ^cut  t—rli 
-Ddc  cmm  U  neit  fm  fonr  uUe  delt  Princefie  Henricae  d'  Aiv 
rieterre,  ifm  ifmf'  le  Duc  d'  Orteans. «  fmr  aUt  ic  X  Lifame  de 
Poitugu  qm  tp6mfa  /cRoi  Clutrles  //.  //  j*  acquuta  de  tcutet  cet 
gnif  frmejfet.  et  anfait  qu'  a  ce  prix  ilfe  renSt  Maitre  de  la 
Cour  et  de  P esprit  dc  ces Piiaces  erqiCitite  tiitt pet  ieux  qu' S 
ne  J*  jit  lie  tenri  UiMtatnes. 

§.    LXXX. 

.  Qrandoque  nnlla  cma  fiimrm  (upicflj,  (iltnn  dicinir, 
tsUm  ttfarente  iUufiri  ttetem  canfiitutunirif  tMtae  Mgmtmifit 
tmtemem,  prsDC  in  tabulis  dptalibus  *  Gtilettci  Vicecm- 
tit  Mediolanenits  eutii -Blanca  Sabatidica  die  X.  Septcmbn' 
1350.  definitnr:  frm  fMi  amt  Jefionftuianm  fiaaan  fer 
ipfiim  Deminmn  Galeacitun  ni  ferfona  tt  ie  ferfena  thaae 
Domicellae  Bfanchae,  iBe  Dominus  Gateas  det  iUi  Domi- 
-Cellac  cmna  iocaliajanri  et  ai^genti,  et  quatuis  alia  j«i>e  «u- 
Jimt  iHiiu  dejpcnfatimii  eidm  Domicellae'  itre  cmienit  per 
ipfitm  Oomiitam  Galeacium:  Et  fi  pn  time  adpjemm  mm 
iarentnr  eo  quod  non  effint  ibi  parata,  ftod  pofimodttm  ijum 
'oito  commeditai  adefi-poterir,  dentur  per  ipfitm  Dominum 
.Galeacium  eidm  Domioellae  fecwidhn  Statum  vtnusque 
comm,  'fiaet  Ipcalia  Jm  ilUtu  Oomicellae  ttiim  a  fttam- 
fn  Jaiintnr  tt  juepo  tempore. 

§.  ixxa 

Concedebantar'  etiam  fcminae  illuAri  praeterdotem  0e- 
aodia,  localia  •Va(a  et  quac  ad  corporis  ,  omatam  fiiccren^ 
prout  in  pa&is  dotiilibas  interdiim  definitum  legitur.  Sic 
m  Tabulis  dotalibus  inter  Amadeim  Sabaudlae  R-incipem, 
poftca  fiib  nominc   IX.  Ouccm  cc  r/eJWom,  Caroli  VII. 

•  ■        R<«» 
T  a/ni*rtie»t.Tm,ltf,a.,mCCCXIBipna., 

Goot^lc 


kegi<  GaHanmfiiiiin  Tvwdie  KVi.  Augalli  143S.  ooa&<. 
Qis,  *  defiftinim  fijic:  £t  pource  qu"a~pre(cotb(liteX>>iw. 
F«ln^  convenablciiient  ne  (c  peut  enioiiaiiler  ni  v&ir,  comme 
■1  appaniendroit  It  elte  ^it  d'  i^  ledk  tres-excelleqt  &> 
«t  les  inns,  I  tidite  fotennifation,  fonc  cc  feront  tenir  de  l'.eii 
/ouaillei^  v&ir,  et  ^wnir  boaoiiibl^neni^  mfi  qii  i  lac  telt 
Omu  ^artitiidrM, 

J.  tsxss. 

InTNdjdlsdMaliblis*'^  interijH&waiiiiiDdfAinamintxc 
Reges  diaom  W.maaeCmlM(m  Sabaodam  a.  1451.  dieitiir: 
lumfai  ioc^a,vettiinenta  et.a)ia  onnmenta  ijjms  Domiiue 
Cueae,futHitt'£Sanmpmimfnfi'  digfmittitMinfMti, 
rr'temttifr  ttiiehtdtfeatMapt^vtriitr^tteptrctittm  himtree  a  fitttut 
Jecentiim^  et  from  tttfamUhts  ttjfbMt  et  iMter  ttUes  Prin^ttji 
peri  a^uettiat. 

f    LXXXffl. 

In  LuAmici  Dncis  ADrcIianenfis  Tabnlis  cnm  Taatna,  Lu- 
dpuici  Xi.  filia  a.  1477.  dicitur;  *»*  Iiem^tt  iottutra  le  kai  4 
iBadite  Damc,  leanne,  Ja  JiBt  rdjes,'  habillemens,  ct  joiauz  de 
i^oces,  ainii  qu'  il  appanient  ^jiBe  de  Km. 

j.  LxxJciin. 

In  tabulis  dotalibus  inter  CaroUan  V.  timc  adhuc  Au- 
ftriac  Archi  Dncem  et  Reiutam  Ludouici  Xn.  Regis  Gallo- 
"rum  filiam  PttriJUs  d.  XXIV.  Martli  a.  1514.  fiiit  definimm :  *^ 
Et  outrc  ce,  lcsdics  Seigiieur  Roi  et  ilnV  feront  tenus  mcubler 
v&ir  et  enjoiiaiUer  lamte  Dame  Kenie  de  bons  et  fiiflifans 
Zzz  a  mcuUcs 

*  49MiBT'uoiir.  7^/I7.p.I.p.m. 
•*  iKtMt  tfui  DT  uonT.  Tom.  UI.  p.  L  a.  CXS31,  p.  i|], 
%•  4^  DT  HOHT.  Tom.  III.  pL  L  >.  CCOOa.  p>  4<i. 
•«•  Tsa.  IV.  p.  .L  a.  0X17.  p.  MO. 


„Goog.k' 


j4«  .JCtp.tX.  Dt*it 

amiiles  bibits,'£C  johat,  lelao  qa'  il  appsdent  i  tdk  IJsaB, 
cta  Irar  digaitf  Royale. 

tECIIO  SECVNDA 

DE 

GERMANIAE  PKINCIPVM  DOTE. 

Inter  GemniiiaB  Ppndpesyd  rma  aiiri  offpltiK  limma, 
vd  eciain  iiuegnm  TerrUerikm  im  dortm  6li&,cvioe&sa 
vjdenns :  roemontu  dignae  Tum  tabalsw  dotalcr  ihn 
i^bV^fM  Aip>  ac^oe  «mv  ez  filiabus  fuis  cura  Ifimicv  iM« 
BNnniae Ouce  x  iao7.  eomraaae:*  Aiino  Oaminieae  ta- 
enmtionis  MCCVU.  qoinCo  Idus  Febnnrii  indSion*  ded> 
nia,  A^  fuerunt  haec  apud  Gfiknlmlhif  quae  infe^ius  func  an- 
nocata.  Dammu  Fhitppns  ikri<0mm  Ronnaorani  Kei 
laaper  Auguftus  vaam  dejiiiiwusjuii  cle(£t  w  masrimomaJHi» 
Ducis  Brabanciae,  et  itafiHa  fiicceiet  in  haereditatem  paier 
pam,  aan  aliSiJiliiihus  Domlni  Regis,  fecundum  fus  a  confiic- 
tudinem  Tireutoniae :  et  iffe  Dominus  Rex  illam  filiam  affg- 
tuibit  ifji  Duci  Brabantiae  t^id  Siniich  i^arto  (tecina  die  poji 
Pertteeiifiei  vel  fiii  mmciif  viMicel  Camin  Gelriae,  Ghriftiano 
luliaoenii,  Coinici  Hohenliaden.  Et  iffe  Dominns  Rea  ^n» 
«mini  iferit  aeeaicm  aiimfleitt  datafdefrmijit.  JBudetiam 
iittt  fde  frmifit  Cbnradus  Spirenl»  Epifcopus,  iwaaenot 
■fiwie  in  ammam  Domm  Regii,  Gmo  de  Mjnzemberch,  Hemi- 
«rMarefchallusdeKalliuin;  rroifiwaliiminilterialesDomiDi 
RegisJ&iii'  mcdo  iurabanr,  Cetenim  Dmt  Brabantiae  daiit  in 
doteni  filiac  Domini  Rcgis,  redditut  valentet  amuatim  jnille 
marcas,  etfi  contingar,  fibamDominl  K^is  mofiy  anrefiamjiat 

camalis 

•  tmitia^dtjtiiQiwu  AGemOmi  ZLf,i^  et  Gri.  fiitlm. 
9«.  II.  t.  ult. 

-    '  nanzedbiCjOOt^lc  . 


ftrfmmmm  Uhfirifau  SA9 

catmto  fionionQio  inicF  jcam  tt  ipfum  fflnn^ 

Dmimj  Rex  keo  iiltuj,  daj^t  ^iam-iefitiabusRdsfrw^iBQ  filio  , 
Tiaasin  mdtrimonio JfMamttmeBaiuerrtkMraaeti^fohitam\ 
Ji  autetn  cemigerit  mbn  tilRUh'  Dtlcn  Bnrt^anriae  fittiliter  aia* 
taraakm  eommixtionemy  fi-t^e  Dux  Hrabantiae  tmc  aliom  filuun 
habuerity  fraediBa  filia  Dommi  Regis,  vel  aUa,  ff  qu»n  fia- 
baerit,  iUt  filio  Dads  Brabancfae  matrimomaliter  cojndaBittir, 
liemfi  comigmtf  quoiitder  iam  diSas perpmasy  videbc^  ffliam 
J>omini  Regis  er  fitiuni  Ducfs  Brabancrae,  camate  commerciurk 
imeruenmts  fi  time  filium  Ducis  mori  contrgerit)  fine  prefe, 
i^afiUa  Ehmim  fjmf  ormdbuf  diehur  fws ,  tenebit  ad  vfum 
mim  Wk.  bonxy  videiicet  recEdkus  miUe  Hitrc»3un,  fw/  ipfi 
DuT  Frabantiae  m  Doeenr  fibi  ^gnsnerit;  pi^m»dwn-<saak 
^morfua  fuerit  ffSA  Dommi^  Regk^  iim  ^a  bomt  ad  duc^ 
Brabahtfae,^nnv  tixerityVelfi  twK  mortmisefif  ademri^ttmot 
.  fmredet  reuertmtur,  Item  fi  emtigerit  racfri  fitium  Docis  &9bail-  - 
tiae  enie  camti  copuhm,  et  fi  ipfe  laac  aSummm  bahimii,  if^fii 
pux  Brabamiae  Domino  Regi  fi/iam  fuam  reflituet,  ipfe  etiam  rs~ 
^  .iuiieiit  iUa  kona  qiue  ia  dotem  filiae  Regis  dtderat.  Si  aute^^ 
Dev  dame,  coniigpritt  vt  iatii  didar  perjhiae,  videScet  filia  Dominr 
Regis  et  fiTius  Ducis,  prolem  habuerint,  catiSit  mortuij,  iBa  froier, 
.ficut  tufium  efi,  m  Ugitimam  paremum  fuccedet  haereditatem.  & 
-ficttt  Dminut  ReXydata  fideybaec  fi  feruatta^nm  promifit  ttpr*  eoia 
ammam  fuam  iuratum  efi :  Ita  Dux  Brsbsnfiae  pro  tpfo,  fi  kocfep- 
natttrum  fTotrnfit  data  flde  er  inf^er  iurament»  cor^rmatut:  vxor 
efuoque  Domina  Ducink  idem  ft ferueturam  promittet,  datafide  tt 
ttarekit,  iurahunt  illad  idem  minifitriahi  fui  et  fiiae  citdtates.  Ih 
quibus finguTare  videmus  quod  nen  fponfae  fater,&^fponfurJport~ 
Jae  fuae  (»nfKraerk  reditus  vatcntcs  annuatim  mifk  marcas, 
deinderqnod  pof{  vmui  filiae  mortem  ante  copolamrcaniidciii, 
aUera  debeac  rubfHtm:  Tertio,  quodhae  t^Iaenon&Tum 
l^onfi  er  fjionfae,  fed  ctiam  quonaidam  MitdfieriaUum  m  ani-'' 
^.ntamRcgis  ftiramento  debuennt  confinnari.  ItxIeHeinricQS 
Brabanciae  Afonii»»  di£ti  JPi^{^  filiam  duxtc  vxorcm,  de 
Zzz  3  qua 

'    l5an7edb,G00f^[c 


qmFRAKCiscvsHARABvs:*  EratMnifn»  hidcflDAra 
vxor  Maria  fitia  FbHtffi  oUm  fbitHHnu  imperatoris. 

jUterti  n.  Anftri»  ArchiJ)ucis  fijia  fiaindo  genlu  Jfem- 
Kin/OjTiroleoli  Comiti  fuic  promifli,  licet  niatTiaiooiam  effi^* 
AU  fiieric  deQicuCum^  de  quo  R.  P.  Antomus  Stfyerer  Soc.  les. 
ficcrdos:  ••  Amo  MOCCUI.  IV.  Idttt  Augufli  Atberttis  //nJ/iT 
emn  fyoxi^aiprortdfit  Maiahardo«  htdus  patre  Ludouico  ffmv- 
riae  Duce  *c  "PfroUnfi  Comhe  fpor^nem  acceptmte  Durad  n  Ar- 
souia  9ulg9  Baden.  Ea  pofl  itemium  tn  vrbe  Pons  Arulie  £S4 
M.  Cai.  Novemirijj  ac  itertim  Oeniponte  yil.  Idut  Dfcaiihiseo»- 
Srmats  fuere ,  tM  Albcrtus  oBo  *t  vf^Mi^  euAitf  ftoeaimm «  ^me 
ttmc  Ludouico  mutm  dejsrat^  in  filiAe  Do^em,  feu.  docis  ptrtem 
€e£ma  promitntiatdt.  Pcrgic  iUe  fcrihens;  Atm  MQXLyni.  ite- 
rum  Pgrentet  Albntus^  et  Ludouicus  in  vr^e  Pataui«ifi  mei^ 
Maio  amuenere,  ac  coniugii  fponQnwm  mte quedtiennitfmfadam 
mon  tam  ipfi  XL  Calend.  lulii  £ait^rmarunt  ^  quam  profet  eorttm.,e$ 
^onfi  Mejnhardus  ac  Margarita ,  quos  en  tejnpore  iam  puhertatem 
t^ecutos  judico.  tte  vero  iisdem  dieiitSf  data  fiie^  torofe  conitmgh 
"  rent,  fanguinis  Tincplum  obnabac*  anno  preximo  a  Papa  dSffohe^' 
drnn.  iMdomcui  itidem  XVIll.  Cal.  lulii  niirjvi  Mar^antac  quio- 
4^uies  millf  libras  deuariorum  Vienneafiom  m  Vtrgmitatis fr^ 
ftum,  atu  aimpenfasionem pomifit^  ac  ia  pignus  confignatdt^  vnem 
jHchttcfj  autt  pragfeSura  attinente.  Magnum  fane  ea  tempeHato 
precium  (tatatum  fuit  yjrginicaci ,  de  qua  hodie  tani  &cfls 
Craosigitur. 

$.  m. 

Wilbebnut  Friderici  .SelHcofi  filiug  ftarttUy  diftus  Tmtty 
«pii  in  cerranim  diuinone  Tbitringiamj  terram  Orientalem  et 
'WrasKomM  partej  obcfnuic,ct  plerumque  Vinariae_ctB:cards- 
hergae  kAtm  habuic  d.  ao.Iun.  1446.  ^./iMMv  Alberd  Q.  /»p. 
fiUae  lenae  macrimonio  iak  iim£his ,  doie  i^  eaam  Ducatorwm 

mBhm 

,    *  Ann.  Brabantiae.  p.  I-  p.  ijo. 
••  Viu  Alberd  II.  Gip.  VU.  p.  H. 


•ptrjmtrm»  aii^rium,  5,51 

mHhtmfhmfit^  ec  jojgneris  locd  DuGatum  Ltnccnburgenlem 
«tque  Comitatum  Chimacenfem  accepit.  De  ho^  dicrt  od> 
OROivs  FABRICIV9:*  vxorrm iiucit Aftnam^Alherti Ao^oe 
Dutis,  t^egi'  BobemiiK,  et  laox  Imperatoris  Romani  maMimatti  natu 
fkem:  Matrtmoniom  iUud  iamdum  a.  1440.  fuerat  conclufum, 
proDt  MULLE*  Ts  Hos  docet,  fcribens:  **  /«  ^rfem  lahre  •mw* 
jiU  Herizog  Wilhelmin,  zn  Sachfkcn,  imis-  lahre  feinei  Ahfrt^ 
RAy/ir  Albrechts  !!.  iilceftc  Tochter  hmZjIhrers  Altets  g.  lahr^ 
^fjelich  verfprocbeih  und  ihm  looooo.  Ducatcn  zur  HeiniAeOer 
Terfcbricbeti,  iedoch  -xird  in  den  Oflnifchen  fycefi  de  Amta.  r^^A 
wf  m  «iwr  xtoifchenH.  Carlen  vim  Burgnnd,  und  Cbur^F^jl  Frie^ 
Jericki  dts  gHtigentatiderer  TocbteTf  Annenj-pBrgewefenenHeyraib^ 
wrmddety  dapobiger  IQ^x/erl  Prince^  zur  Mitgabe  120090. 
Docaten  auf  d»  Hcrtzogchuni  Latzelburg  und  die  Graflcbafc 
Cbimey  angetoiejen,  tmd  verficbert  teorden  fey.  Hanc  dotttionem 
Fridericos  lil.  tan^udm  diSae  Annae  Tiuor  Imp.  d.  ».  lun.  144J, 
.  tor^rmamt,  fsrout  idemvi^L\.^%v%firibit:*if*  Am  Tage  Bovi- 
facii  bat  Kiyjir  Friederidi  der  III.  ^  von  feinen  Vorf/mtr  am 
/fnrJ^,  JC^!!^  Allbrechten,  Hertzeg  Withelmen  III.  ta  Sach^ea 
getbaneaipige^Jeine  Tocbter,  ImgEcr  {mit  ■we/chem  Titiil  diefi 
Kayfer].  Printzefsin  von  ibren  Vetter^  gedachien  Adj^Friederi- ' 
chen }  m  £efer  Con^rmation  zu  mteTfibiedenen  mablen  genenmt 
wrdy  ttnd  alfi  diefin  Titui  aucb  FUrfkinncn  von  hOclifter  extra- 
{Mon,  Ibrem  Stamu  mcht  vor  disreputirliA  gebalten)  Annen,  Ibma 
tur  Ihe  tugebett ,  als  yirterund  f^rmuud  Mrgefialt  befiSttget^  dajf 
gedMbten  Hertztg  Withclnien  i&e  Braut  in  etner  kurtzm  ge-m^en 
.iSetf  nacb  Numberg  ebeiicb  gefindet^  odet  in  defien  Bttfiebung  vo» 
dem  Kayftr  lclbit»  oderfemen  Erben  60000.  guter  Oiilden»  Vn^  ' 
Yifcher  .Duclteu  zur  Poea,  inner  lahres  Frifi  Ihme  entrtch- 
fet,  und  nicbts  defloweniger  dieBraat  infilbiger  Zeit  dabin  gefcbaffi, 
fi  damdiefi  beyCbitr-Furfi  Fricderichcn  II.  zu  Sachtscn,  undfei' 
Her  Gemablm,  als  desKAyfers  ScbtoeflerfOder  dem  Briutigam fiibfif 
Furfil,  anterbalten  ■merden,  iedoch  dieU*r  vor  %,  lahren  von  daco 

diefw 
*  0^'Si-  ■£"">•  lib-  V[[.  p.  ya^. 
**.(A)vW  £(X0».  ad.  d.  i/.'Maii.  1440. 
V  Aniiat.  %xt.  ad  h.  anif.  Iplae  T<To,Iitfcnc  «SCUlt  <Pu4  MTlLlftTil 
-   -"-"---^IV.  C.'WI.  -  "- 


Stodt-Q^iuti  ^  IV.  c.  VU.  p.  ^ 


,,Goot^[c 


jj(.  Ctj.^dLCtf.lM 

aiefoBri<*«,  fidilodetBrmitnichtlegeii,  fondero^l.Wo-- 
jjhen,  Mc»  /t"*"*  <*»  mireeur  ».  '•*»■»  M  ^-^*?"  "«* 
C»ri/f/.  Vtnrtmi,  trmln  UffnfilU.  Vnd  ifi  dKfir  Befiiaigimgr' 
Britf  tufimcliut  wtrlltH  m  tim^^anii  tm  titiia.  Beyittjit 
CtJiniM—  ifi  w»  rfgnMwfe»  Kijfir  FTicderichea  lia.vm  lii- 
m^Vtri^im  tmfioayao.  Oaociai  vtr/fr«iim Hanth  get  laf 
«oo6o.  Dacacen  wegen  dcs  Haufis  Oelterroidi  gf/UU',  inrf»» 
Herntg  Wilbilm,mu  yttiettU  tkr-  Mtngtn  70000.  Ducatca,  ^ 
yiKim  md Bilmiii tycicctplirti  wonk».  fi^iJeriaii  vtn  Sua. 
niM  EltOtr  mu  cum  jnttrt  V/Ubcimo,ffnfit  frtmittimt  Donmm. 
ium  prifttr  mfiuu,  zar  mdiritgimf  ttttt.  fhiUtn  Ui^ai/ii  wmd 
Ducaten.  •  Tmulem  vert  Afalhnmmm  d.  »-•  i»«»  M  Umm 
fot  Viii  Jitm  a.  14^  initc  ciniutt  tenenfi  fiiii  anfnmmnmm, 
*  »»> /ifa»  Mvi.i.s»vs:"  Mtnttgiiud)  yiti,HtlttHtnaf 
Wimelni  IIL  la  Sactifen,  mit  feintr  erjhm  GemtUim,  Ammm, 
Ktyftr  AUrechti  II.  Txbter,  eine  ricil  JeU.  mnd  Ctattfiitilmgtn 
Fnrfinin  Biyfeyn  vieltr  FnrJIL  Pir/Smen,  Beflager  zm  lebn».  wrf- 
tten  On  ErfomltrUdi  litb  imi  vimhgihait,  mt  -aM^Ai  tley 
rtth  mcht  »»*?  gelimgen,  inJem  dir  Hertztt  Jit  StmtUin  ver- 
fofiev,  tmdrji  Ediansberg»  m  Vermihnms  btlien  Itfien,  ■atkbtt 
■  ibnMberntchgehaiiiftbrttriiitt,mijlitrchjliefiirgintmmtntXii/t 
hugeMHUnddi^iiylmadkM. 

$.  IV. 
Mtximilitmij  I.  nepcem  (aam  Ehftbetbmn  Chr^imuU.  Dft- 
llite  Regi  a.  1^14'  deTponfans  jntcr  aiia  promittit:  *  Cmn  qtm 
folliai»ttr  et  rtidaser,tt £am  ^tSxfiinemni  ia  datemA  iaoesai 
■  «t  quinqua^ti  nrillia  ilorenoram  auri,  cnmamdiiitnittuttm 
Termimi,  vt  infiii  txprimttnr,  ettnm  veftimmii,  OnHai,  ftfit- 
fiBim&timunitniifiUaititutumfitat. 

$.    V. 
CarolnsV.  Imp.  <i9msS>uariae?niiapii>romitciC<.<;34. 
filiaro  fiiam  Mariem,  vtrique  jdhuc  impttbtriiiu,  vna  cum  dote 

.    <)uia- 
*  extant lictcrae apud  iiTi,LveTil.c.r'  P.  teal 
**  ad  d.  20.  InQ.  144^  Litterai  nuptialcs  <t  tio^tei  ii)  liti  noptiis  tHn 

apudMVLLCltTM  SitMt.Cthintt. ^.  IV.  c.  VIL  p.  214  tm/f. 
\*txtMBt  TabtiUe4ocaIc*apudbTHieiTtlO^J)/>JMt.2We.Cp.]7t. 


ttrftkamniBaffrim.  ^^2 

f»0amrgi$t4  mBmafiaramnm*^  und  derrelbenlhrecMaieftsfi^ 
Tocbcer  lu  Hcyrath  Gurfi  eeben  fbll  fuftf^g  taufend  Giddru 
MeinUclrm  Miintz,  iaien  GiiStfp  zu  funffzebfn  Fatzeit  zu  rechnen^ 
uod  darzu  zu  einer  Heim-  Steuer  und  Befleruug  auch  fnnffzir . 
'  taufindGjUden  Rbanifcb  bemeldcer  Wchrung.  LiceC  hoc  mik 
ttimoajum  efle^u  fueric  deft^ucom. 

f    VI.         ^  •        '        . 

MaximJidmul.  BauariaeKle8»f,  Ferdstumdi  11.  Imp.  ifi- 
liam  Mariam  Amam  duxic  vxoreni,  KX&dot  fuit  ccmftituta  cett. 
tum  miUiwn  Jhrenorum  Rhenet^iumy  prout  tabulae  dotales  ha-  -  # 
benC  *  Netalicb,dafi 'oir  Kajifer  Ferdinand  heineldte  tmfere  freund^ 
Mche  geiieite  Tochter  Maria  Anna,  mit  ibrenfelbfl  eigenen gmett 
Wiflen  andjreyen  tViSen,  gedachter  Churfurfien  in  Bayem  Ihd.  zu 
leinem  ElichenCemahi  tewiOigt ,  ttndver^rochen,  ttndlhro  Lhd  zit 
Mnei/j  geariffln  Hprabs-Guth,  hundert  taufend  Gulden  Rheinilch, 
ieden  Guldeh  zu  {anSiehm  Fatzen,  ^u^  Sechzig  Creutzer  «  recb' 
Men,  undfelbige  inner  lahres  Frifi ,  Wler  tingfi  zweyen  lahren ,  ndch 
dem  Beylager  geben  und  rriegen  iajfen,  darzu  Sie  unfere  Tochter 
mt  KIeidern.Gefcbmuek.  Credentz,  Si^  und andem  Ibren  Stand 
^et^t^beiidi  zu  Haufi ferti^en  vooBen. 

$.  vn. 

Exinde  ■videmns  axdreac  CHRYsosTOMr  zAr 
X vsKi  **  computun  non  adeo  iuftum  ene^dum,  vbi  Michae^ 
Ui  Polomae  K^ie  marA'monjum  cum  Ferdittandi  lU.  Imp.  fiUa 
ElecMiora  improbat,  fcribic:  Avariiia  apprebendit  dotem,  cuiut 
HuUio,  aia  tie/ao  tjuantum  tratiittitur :  quaad  perjbnam  Regitj  itt^ 
veturet  bic  aSbi  maiarem  dotem;  Nen  ejt  id  tnagnum  illicittm  Regi 
^oloniae:  Deinde  millio  ille  aon  erit  canti:  vc  {uflei^urus  fit 
iumpcibus,  ec  {uftenc^oni  Reginae:  In  nofira  cmditieneyfcitmu 
fuantum  vxores  tffumaut»  ticet  vno  tuHtcum  vebaiuttr  curru,  tmo  - 

tubent 
•  extint  paAa  doulia  apuif  LQNieiVki  Cm.  \\.  p.  i^g. 
**  apud  DV  M<IHT.  7^.  VL  p.  I.  p.  in.  ~ 

V^ifitl.  Hm,  T.  p.  177. 

Struuii  htr.  Pnid.  Henic,  F,  lH.  \^        -     Aaa  a 


atmt  /Mx»,  n  vn*  nJmqiaitiiH  fifnitmtr,  luffiftrimt 

A««n>f  Mlm.    Qmdfijka  i»  fnuifime  tnmuur  RtifM.  fMI 

fiducum,  mtlia  w  ftUtmr    S&mI  Ttro  RnnpuU.  ittiBrti  Miu 

titUt  iaT  nenfpKitiida  docalida  miirfupi».      Ntntt  'ffnrl 

gentilitiOTi  dainus  Auftrhcae  legcm,  jni/  fTOftcx  ceiderai- 

donein  dominionim  pta»  dotis  non  dent,  qnam  50.  nuDia  no- 

renorom,  Gtniumcimiiuli.Ptlnici  m.   milSa.  Exptru  t0ii 

Ptlmt »  rtctiuifitii  txtvifb,  Annae  Coiiftncnr  CteciUae,  oi 

tdnllimaii  cmiclabrim  trftnitim,  a  limilitiu  snefiac  rniut  rttrt 

fml  rtctptt ;  w  ipfi  mtmm  pntr  tim  tpiii  TtUmim  Stndmmief 

ftm  im  pridem  defmaum  ixifims;  qiimu  rift  tam  txpedithitim 

ixnptrimK,  aldt  illij  nmK  Itntt  tjfei  UertHtii  /  cnf  facro  ranen 

aomHS   fiiae    conftitutione5  refringetent?  flw  «ua*  gemm 

tiiricipimtt  Mmtrcbtnm,  fm  mmfiimii /n  tfeSt,  ftimmt 

tgmi  pro  ratiooc  ftatfls,  iiuRart  dekeUt,  m;fteriain  m  bccgrtt- 

imi  cittiitpiim  imliimim  Itltrt.    De  hoc  vero  MichteHi  matri; 

monio  fic  Caribit  franci»cvs  waonbkv»:»  Cicfar 

pneter  vim  magnam  pecmiae,  muUcbrem  miaimifdiige»' 

immmilliimfrttiltdadil. 

Kecemiori  aetate  ^eniffima  Mnria  Jofiptit  lofeplu 
ba.  primogenita  Frideriai  Augi^  tunc  principi  Regip,^hodie 
pSiiiiarum  fcgi a.  1719.  nnpta,  in dotcin  attnlic  ceiaim  ftret»- 
nm  mWty  protu  in  Friderici  Aagufti,  Frfncipis  oinc  Regif 
AcceHione  et  confitmatione  &&x  KeiamittlcDii  dicitur ;  vt 
'  Dile^  {npn  jiuamt  etntim  mdHim  Jfirimirim  RBtnaifimi  do- 
lisnarotae  cidHn  in  contraEhi  macrimoniali  conftitiaac,  fia' 
tutoqne  tcmpore  nmnerandac,  omni  patemae  auieaeque  Itic- 
oefHoni  et  hiereditati  httta  moren',  in  inclyta  Dam  Aifirital 
ram  dudum  reoeptnm,  reiiunciaret.  Emcndandae  igitur&nr 
Etterae  Hlftoricae,  •  gallice  (iriptae  rem  ita  proponcntcs: 
On  3  mandi  du  n.  du  pa(K  qne  1'  on  avoit  6it.fyre  d  r,Ar- 
chidudiefle  Ufefiiue  promifle  au  triiiie  EliSfrM  JtSntf,  vne 

■    Simt- 


•  fl!/.  lutlUi  f,  I.  Eb.  n.  p.  u» 
*•  ilM  iF  Alml.  rp9,  p.  441. 


,  ..Goot^lc 


firfiimmilhfriii»,'  SIJ 

Jtnmmnim  i  li  Stucf;^  nx  f<i!t  Her/£imni;  li  ^t  tKtie 
VmctSk  derculwoii'^  ttitagt.fiin  la  mtlime,  ^'milbflt- 
■  rms  em  arpnt  compuat,  ec  auunc  eo  loyaax,  mais  comme  etie 
tt  r  Atcin  DudKge  &  Soettr,  om  chaciuie  bim  de  1*  Empereor 
hfefh  leur  Pere  environ  iot.  milkjbrimm  hfmx,  oa  ne  feia 
pa$  oblig^  de  leur  en  donner  davancage.  Eadera  verbx  rc>  - 
periiincur  in  AeceSione  Remaidati<mi/i  Qtrala  AJherto,  txaio 
nincipe  £le£lacali  Bauatiae.  nunc  £i!&r£  &a<L 
$.  K. 
Ferdinandus  Nfaria  Bmariae  ElcStr  £liae  ioae  Mari/» 
Amae  Ludouico  De^hino  a.  1679.  nupcae  dccon  pnmnctit; 
amtiem  nuff «r  iMertnim  am  ieciUikitt  coniKnieDdbus  hi»  ver» 
bb»  *  Moolieur  le  Hnc  Macimiiient  cpnime  Admiaiftraceor  ec 
Cucaceur,  promet,  oc  deimureni  obtig^  pour  Monliaar  V  Ek' 
■^fmr  ii;Baviere,de<donner  eu  doce  ^  la  ifiirCTi^w  jPniBci^.A£>-. 
rie  Ame  Cbrifiine  de  Eaasiert,  en  iavcur  du  Mariage  qu^  elle 
Concni(W  vita.Mi»fdgneiir  le  Dai^m,  Vis  vniqued)]  Kak 
tres^breJHen  de  B-ance  ei  de  Nauarre^  ec  lui  paiera,  ou  a  oelui 

2ai  aura  pouvoir  et  conuniflion  dudic  Simieur,  h  Jbnime 
j  caamileciu,CKi\aia  iufte  valeurenla  Vilu  de  Parii,  com- 
me  auin  de  lui  doniler  de$  pierreties  et  autres  omemens  mon- 
tant  a^areilleibinmei&^nr  ndlEau,  et  hdite  dote  lera  paee 
CD  la  maniere  f uivante.  Le  tiersjiu  tems  de  h  oonfomma- 
■km  du  Mariage,.  r  aucre  tiem  h  iin  de  I'  ann£  depuis  la> 
dice  coolbfflmacion,  ec  h  ii?r«f^;'mH^/w^iarf/f  (ix  mois  apres^ 
cn  {occe  que  \'  entier  paiemenc  de  ladite  Ibmfne  de  cent  mH 
Ecui  iera  faic  en  dix-huic  mois  de  cems,  aux  termes  ec  potti- 
ons  qui  viennent  d'  eftre  fpecifiez.  Porro  dicjcur:  & 
Maieftl  TreiCbreflieme  i  oblige  d"  aflurer  et  aufliffera  h  dete 
de  hdite  SeremMme  Princefe  Marie  Ame  Cbriftiae  ftr  bonnes 
cences  ec  biens  alHire^,  ec  for  fbnd  ec  alCgnats  valables  aa 
GOntencemenc  de  Maifieur  t  AJiaimfirateur  et  de  Monfieur  P 
'        %  Aaa  a  »  EleSeur 

•eklem  iMd  etml  l.t>iia>  Rdciii- Afdiir.  rse<c.  Coiiliii.ll 
p..io|. . 

•    ■  .  "     .  DiiizidbiGoogk 


BtSair  de  taiim,  6u  Ses  perfannes  qu'  3  tforiiiiiMfanr. 
oet  eflet  a  mefiire  et  a  proportion  de  ce  que  la  diie  IMtjti 
aura  receu  desdits  cni  ml  Eau ouds  leur  iulte  valenrdans 
les  tcrmes  d-defliis  dits,  et  envoiera  aufll-toft  iMmfiaa-  [  Ai-t 
mmflranir  et  Monfleor  l'  EkSeur  les  aOes  de  ladite  afligm- 
tion  et  conflgnation  de  rente.  Et  en  cas  dediflblation  i^it 
Mariage,  et  que  de  droit  la  reftitution  de  la  dore  ait  lieuelle 
ftra  rendue  a  la  Serem^nu  PrhuedeMarie  AmeCbrifime,  ou  i 
oelui  qui  aura  charge  ou  droic  &  elle,  et  pendant  le  teriis  qni 
coutia  qu'  on  ne  lui  rendra  point  fadiic  dote,  fon  Akefi  on  fes 
hetetieisetfiKceffeuisiouirontdesrevenas  a  quoi  iemoir 
terontlesdiuca>rmi£waraifandudeniecbwr,  qai  ieronc 
paiez  en  veitu  desditcs  aflignadons:  Sa  Mai^Sl^i^Cbre' 
pieme  donnera  poor  HieH^npuwr  U  Dat^kin  i  li  Snvm^iaePri»- 
ee^e  Marie  Ame  Qmfiiae,  ponr  les  ^,;*»  et  iaHua  la  valeur  de 
emquaale  ml  Eiut  tttrjit,  l^oeis' ec  tousautres  qa'-cllepor^ 
(era  avec  Ibi  lui  appartiendront  &nt  difliculc6,  comme  ettaiK 
MenedejMpatrimme,pr*p-eii\»dxtcPrijHefe,  ies  herideia  ou 
Gicgeflbai^  ou  t  ceut  qui  turont  £»  dcoit  ec  cta&. 

$•    X. 

In  Sereniflima  Gente  Saxuriea  primtm  confiituendge  Dotir 
mentionem  faaam  TiderausiDpaAo  vNioNlsinterH^t^fcfAnimr 
CC  Baltbajarem,  Tiiuringiae  Landgraaiai  ttqoc  Muniae  Afartbio' 
neid.».  13(7:*  ioqttodecemitnr:  fMreautb.dilfmr algii^ 
mmTodletwKin  und lie^ Ixmer  VntandimLetenTOcbar  md 
mcbt  Ssbiie,fifill mfir  Seber  Bnuler,  Er  Balchilzar  ebe gennJtt 
tderfiine  Erbeniiefellm  unfir  TOchtcr.  <iSf  unbejieda ■aeren,  ei- 
babrlicb  balten,  ml  aHm  dm,  dafifie  dnrfen,  tls  dat  Facilcn  wohl 
zierlich  ifl,  i>/zii  iirn-  BeftatiuHg,  midjidl/e  dam  heffatleti  er- 
babrBcb  nach  Rach  unrem  Hn.  und  Prtiauai,  ali  viir  ibme  dai 
tftnienundielrauen 

f.   H. 

•  atam.  c  L.  P.19&  '  ^ 

_  ;  ■         nan7,db,G00t5lc 


ttrfiikfnmHtifirmi.  Uf 

■■■■■■        •  .      -     f.  ■  XI.- 

Deinde  in.paElo  tmfi-aitrmratis  tnetr  diQunt  Bdtbafa- 
tm,  atqae  Hermmmm  Haffiae  Landgnvium  a.  1393.  ininvet 
per  timnan  niatnmonnun  confimiaca,  *  dwdmdeam  mittnm 
ibrnerum  confticuimr.  Daniif  habin  wir  Herren  beyderfyc 
eynander  in  tmwtn  in  dy  Hand  gelobet,  und  gegebin  imier 
Kindeie,  nemelichn,  wir  BMxzxr,  EmFridricbi:,  unfem  Soi^ 
lungmuwen  Mmianten  des  obgenanten  Ijaidgraven  flir- 
iMwTochter,  und  wir  Hermm  unfiie  Tochter  Margmten, 
Hera  AfoiEric/^  des  ^nanten  Hem  BiiZr^im»'/' Sone,  z« 
TKhter  £Sf ,  als  feme  als  unfcr  gdfiUcher  Vater  ier  Babft  fyne 
Loube  darzn  geben  wil,  dammb  wir  obgenanten  Henren 
bey;de.railer  guienBotlchafit  getmwelichin an  yn beftellm 
fiiuin,  nnd  wir  Herman  habin  auch  alzo  getobec  deme  ^e- 
nanten  Hem  Baltiazar,  and  Herm  fHeiricbe,  fiTie  Sone^  zcu 
geben,  von  tmier  Tochter,  obgenant,  Mitgiie  ■wegin  Tmxlff 
tafeniga»  GSldeti,  dy  gut  (Tnd  an  GMe,  laidlcbaer  gimg  m  Gc 
tdcbtt.  AIzowannHerM>(il»7V*,uineraegerianten  fijftiii. 
xirt  Son,  byslaiien  wil,  imd  rungfiouwe  Marrarae  obgenant 
Hezai  Jar  uk  mmbn  ifl,  fo  fiiUin  wir  Bahbazar  und  derieU» 
Her  mitricb  unfer  Son  eynen  kieftn,  dem  wir  BiUhyn  da» 
Slofi  glaubin  wuOin,  mid  fyner  Zc^hdn^ig^  von  onfer 
md  aurfi  unfers  Lantgraven  Hermau  wege,  yme  habin  eyi, 
lar,  der  &i  ims  Herrenmic  einander  globin  und  (wertn.  We> 
re  datz  wir,  Landgrave  Herman  oder  unfre  Erbin,  die  obge- 
Bantcn  Zwejftu/end  GSldm  bezaltcn  byrnie  dem  lare,  fo  Cillin  _^  1 
wi'r  Babbazar,  und  fHedericb,  den  Voit  lofs  fagen  Eyde  ond 
Globde,  und  an  Landgrawen  Ht/twb  den  wieder  wieicn, 
Wirden  aber  dy  zwelffiufind  GSlden  bynne  dem  lahre  nicit 
bezalet,  fb  filde  der  Voic  uns  Babhazar  wd  Friedricbe,  und 
tmfem  Erben,  ia  Stund  nachdem,  als  datz  lar  voriouffen 
■  >  Aaa  a  3  .  were, 

DanzedbiGoOt^k 


«rere,  Bielfteyn  das  Schlc»  niid  allen  (yma  Zcugehprnieeft 
ifnmwenen  daz  wir  inhcdden  und  des  geA)ruchfl  fiiliin, 
ab  lange  wir,  Landerave  Hermm  oder  unfere  Erben,  d^  eg» 
nanten  Zeaelftyfem  aUtltn  genczlichen  bczalc  hetten.  (Jnd 
vanne  wir  dy  Berzalunge  thiin  willin,  das  fullin  \rir  Hem 
SaJtbazar^  Hcm  Fritdericb^  obgcnane,  und  iren  Ertnn,  cyne 
Viirteil  hms  Inintlichn  vor  verkmdigcn,  und  dy  Betzah- 
tur^  fulde  auch  gefidiehen  zeu  DrieiliReoder  Molhufen,  in 
wmhe  der  Scece  eyne  wir  obgenamen  BaUiaur,  Friedrici 
iinleT,Son,UDd  unfcic  Erbin  kioea. 

f.    xn. 

In  (a9n  vmenii  incer  B<M>itfarem,  Wilhtlmim,  FrHeriemt,. 
Wilbelmm  et  Fridericmt  imitrej  *  a.  1403.  iterum  dccemiair: 
wereauch,  das  unfer  obgenantc  Paitheyn  dne  von  Todcea 
wegen  abgienge,  und  Iieile  hinter  ihm  am  Lebcn  Vkbte^ 
tuid  nicht  S6hne,  fo  follen  wir  andcm  FanfacTeo,  und  unfo 
Erbe,  diefdhe  Tdcbier,  die  mbefiattet  werex,  crbahrlichcn  hal- 
ten,  mic  allen  deme,  das  fie  bedurflen,  ali  das  Fir/letiwiH 
TttMch  i/l,  bis  zu  ihrer  Beftaccung,  und  follen  Sie  dann  ht- 
fatte»  erbabrlicben,  lucb  Ratbe  der  Partbefx,  die  ahgai^  vxrt, 
fi^emde,  Herm  md  Mamt  als  miiglieh  und  bil&h  ift  ohne 
Gefehrde.  Idem  ferc  dicicur  in  pa9o  via<ms  poft  Wilhtbm 
aSni^f  mortcm  ima  Fivdericmi  Wilbtlaim  a  FHitricm  M 
vhrtm  (fc  a.  1410.  **     ■ 

$.   xm. 

Foftea  in  Serenlflima  Gcnts  Saxmca  «irca  dixeni 
Hluftrium  in  FaEto  Cerfi^atermtatis  Saxtmcat  acque  Hafi' 
fiaeat  a.  1431.  primum  des  vigititi  atiatuor  milSa  Jlartnonm 
■Rteiitii/im&mieGtua\*  idquodmrcliquisetpociflimum 

jnvlciiiii 
^  apud  LTNio.  GfWni.n.p.  199.       ' 
*"  apiid.  LTHiGiTu  c.  I.  p.  lo^.  vcrba:  ZUfi  tierete.,. 
%•  etat  apuil  UTLLiiTU  m  tl.  T.  Huaic.  *f— ^■"—  "  Vi-*- 
caf.  LXVIL  |.  XU. 

Goof^le 


ferfinarwm    Vbifirhm,  tJ» 

iH  vTtima  Ae  a.  1614.  *  etiam  fi^  corHiiiimnrn,  tiis  TerlH»; 
£r  ifl  aucb  in  diefer  unfir  l^rikterfchafit  dttf  und  Ihbergekmg  wr> 
nendichhedmget-,  ob  eimte  itnter  tms  vargenaimte  Partk^  ^meebt» 
$cbe  mimliche  Geiurth  abgienge,  tmd  dvcb  Fraulei»  abgegangenen  - 
Aammef,  die  zu  der  heif.  Ehe  noch  nicbt  aiisgeretzec,  mch  berS' 
fhen  tvSren,  nachficb  lieffe,  da0  alsdamt  die  andere  Partbey,  auf£* 
ies  aigegangenen  F^ftentbmn  md  Landc^  imnafien  vie  vorgefcbrie* 
henftebet,  verflorhen  tvire,  diefilben  Fraulein,  atsviel  derwarei^ 
ieg/ivhe  befitidern  auHetzejt  tmd  beraxhenfi^  tm  yier  und  zwan- 
aig  taufend  RhetnHcher  GuMen,  ^ne  Gefibrde.  ledoch  •m  der 
Furfly  der  alfi  zuktu  imter  emer  der  Fartbeyeny  das  isibren  Cbm-m 
and  FSrflen  zm  Sachfeity  ah  eme,  oder  Heflen,  ah  die  andere  ¥ar- 
Ibey  gtntzlicb  verflSrhey  mcht  mebr  derm  rmFritufeiD  deffeMeen 
!kemmesy  vjie  ohfiebet,  verSeffej  fiS  derfiiien  ^  Siimma  imrer 
Heimfleuer  verbeffert  vrrden  mit  zwantZH  taufend  GtitdeB.  W» 
sber  der  Furft  derer  znjiey  verHefle,  fi  Jm  ihnen  die  Heimfleiter 
ieheprt  ntierdent  ihr  iegHcber  mt  zehen  tauJend  Gutden,  too  aber 
aeren  mehr  tairenfifiU  ihrer  iede  Ausfietter  mit  vier  und  zwan- 
Zig  tdofend  Gulden,  tDie  ohherShret»  tmd  ihren  atien  ohbemeldt  iee*' 
« Toeitere  Befferttngy  nocfa  wegen  v^tertichcr,  MQtterlichcr,  BciU 
deiiidier  Erbfcham,  legitima  oder  anderer  GefiUJe,  teas  mehr  z» 
reichen,  zk  gehen,  oder  folgen  %a  ia0en  fchulSg  feyn,  fimehrnfy. 
^Uen  nm  (MerSbrten  Stimmen  alier  threr  Ferderimgy  fi  fie  zit  bo- 
ieneedSchten,  aSemhalben  vergnSgt  tmd  ah^ichtfiyn  und  bieihe%, 
tttntficb  bterSber  feeiner  Suce^on  oder  ^^detmg  an  den  Haul> 
iem  Sachfen  ond  Heflfen  anmajfen  in  keineriey  Weifi  oder  Wege  etc, 
Cui paucis  mutetii cw^mat  aHerumpaSum inter  Saxene^,Branden- 
turgitof  et  Rajfias  eodem  Anm  irfitmn.  Et  ifl  mtdt  m  mefir  tmfir 
Bruderfchaffi  undHandlung  vomemHcb  hei^nget,  oh  einige  nmermtr^ 
vorgenanter  Partheyen  affi  ohne  eheliche  HKinntiche  Fechte  L^i- 
tes  Lehens-Erben  abgiengen.  Vnd  doch  Tikhter,  Schweilera 
und  andere  Fraulein  aio  demrelben  Haufe  gebcdirea,  eitie  Uer 
ritebr  hirtterfich  veriiefen,  £e  zu  der  heit.  Ehe  noch  nicht  ausgc 
letzet,  nockberathen  vistTttdaft alsdann  Se  andem  Partbeyenauf 
eBe  dasabgegangime  Cbur-^FSrftentbum,  Birften$bm,  Herrfchafi . 

mtS 
*  can  apod  LTHiciVH  P.  Spcc.  pt.  m. 


Googlc 


5«»  Q^/X  iVAcr 

und  Sjnden^  imm^en  mr  vefi^dtnfhen  fldtft,  vtrftgrhm  tArm, 
Sifilkfn  Tocbter,  Schwcflem,  oder  Fraulein,  mU  vielAerer  itS- 
ren  iegiklM  mit  vier  und  zwantzig  .ttuicacl  Gidden  Rheiiiildi 
Ehft-Gcldes  imd/mfi  .aUen  gndem  Furfil,  Auifetzu^en  ■ausfetzen 
mnd  iert^fen  Jolkft^  in   aUermtjfen    jr//  £e  abg^orhenen  Fiir* 
fifn  dawr  in  ver^ngentn  Zeiten  Are  Schw^em  etnd  TsAter  ga^ 
^i^rtdiA  ttutg^earet  nnd  herathet  baheni  te^b  too  der  Fiirji,  der 
ttjh  der  Ime  nnter  «nvr  Partbey  verfiurh^  nicht  mebr  dmm  tx\ 
FrduleJn  defeAen  Stmnm'^  vertieffif  JeJI  derfilhen  SeSmrane  ihrer 
Heimfieuer  gA^ert  -werdeny  mit  vier  und  zwantxij^  tailend  Cid- 
dieny-mfe  »herderernabrverliefieM,fofiJlibnen  £e  Ai^emergjh 
hefirt  ■werdeni  Ihr  ieglicber  nut  zwuuzig  taiifisnd  Gdden>  tmd 
Ibnen  fiir  der   keine  Befemng,  necb  wgen  Vateiiicher,  Mittter- 
/jicher  oder  Brilderlicher  ErblQiaffien  X^gitioia  oder  flndere  As- 
ftlie  wasmehrzureichen,  lueebenoderfoilgeaxulailen&hul* 
d^  lcynjfindemfiefiilen  mit  nherubrtenSmnmenidfferihrerFerm 
dtrmg  fifie^zM  hahen  gedacbten.  aOendmlben  vm^gv^t  nnd  Jihge^ 
tidUft  fiyn  und  iieihen,  mdjieo  bieruier  keiner  SucceJSm  ttder  an* 
derer  Aiforderung  an  dm  Hai^em  Sadifea,  Brandenburg  uod 
Hcflen  anmajfm,  in  ieiner/ey  Weifi  imd  Wege.    Wa  aherdte  ver- 
.  iaffene  FcSuleiiif  ibrer  viiirm  eifu.  edej-  mehry  'aie  vorje/chrieien  fie- 
betj  mht  chdit^  woiden,  das  doch  io  ihren  Willen  Aebea  folte, 
diejeihmfoUdie  Parthey,an  we/che  £e  lande  und  Leum  vorJaBen, 
ia  ihrem  Frauen-Zinuner  Furfllich  unterhalten,  oderahtrfieo  ih- 
rnn  mcb$  geieg^Jeyn  ■wo/te^,  in  und  hey  deffelbm  Ojur-mU Birfien 
Hoffbattmtg  «md  Frauan-2mmer-  zujeyn-  oder  zu  hteihm ,  w  andere 
IfVff  nnrMothduriftigerVnterfaaltungundLeib-Gediat^  als  uihrL 
Viertaul^d  Guldca  verfehen  tmd  verforget  vierden.  Adduumporra 
invtrofnepaSodeviduts:  Oh  nun  amh  nexh  dn  ietxien  Fmfims 
Abgmige  ethche  FUrllen-  Wittben.    ^Sr^  vArtn  defielbm  Stammes 
ait  der  Partbey  t£e/er  Erh-Verhriidertmg  venoand,  Ihrer  vilfm  ei- 
ne  oder  mel^  nacbfiinem  Tode  im  Lehm  die  damt  at^Jilchm  drr 
verfiorhenm  Cbur-  Furfienthum^  Herrfcb/^tm,  Schi^^^  StMem» 
Mircktm,  DSrffinm,  Landen  oder  IguAm.  yerfibrethung  y  Veran~ 
fung  oder  rirn»^/ffi^(/ir;/Ke7xaths'Gutn^«/iv;irrHaupt-Steuer, 
oder  Morgea-Gahc,  71»/  dar  aenamtt  ivire,  aittm ,  ^efelbige  und 
Ibrer.  tegbcbefiUheyfilchtryerfcbreitmng^  Verwifmtgt  o£r  Ver- 


C(H)'^lc 


iirit  dcTfMb- 


Vt 

"Ka&iieit  ieia^/iK  u^^^t'e  i^Aeyjfbinnenuad^p^^tien'.  miUrr 
mmnLtb  tHias  von^iHlSeifuUmrmefen  md teiHnaenve^ 
^lxiM  Cefibrdt.        .      ;  ■  .   .       -*       ,  f 

%  XIV.  ,  ■  .;■•..;,  { 

1 ;  .,Jf,iset:.mdi^ijBsatqHe'  amfiBfHiJiiK  i|iW  &oi«iift>Psffi»- 
.dwn<  .,^p.o«ipi,T*.«EiH»icv.s  sjiimiiGF.Mji!^ .«qHi- 
ii«roJ<«M»«fili»iiw»'iaSeiTOMinB.i>i««».JliiCTTO  fSnSinai^ 
^idteSea^artfliiMiitaKmaKwaiila.  lo.  Geoiighu  L  EUu 
«or. titTd&Biemo fi» de». «Sjs.**  dmmin iftiM EkStn^ 
'ximSSttSi^lbm^iimTialeivnm 


^Ts^ifetSisrSStVfcwi  nh^fitfen  Jtrnetm,  £u  Slf.Wd.  ei(r  H 

'dnrdt Gvtes 'Seegen,  von  ibter  seml  bochndacUen  drAer'SlAme'1 
•gezeug^,  i»R?>&enift.  Rathjit/Chnr-rrintzenSiWWO*'"*'*'"?^ 
dm,  nh  iarvm  xn  Iht.  'JJd.  Toie  geh»fitmen,  Ttfdtetn  nnd  tuguJi- ' 
fimen  Furfiimun  wobi  dnfiebKt^jnzvi^icben'  veFt?hen.i'mth^itS^ 
ilenerzwOliFtaijleii4Thalerx4.^//W  v  rfblr.terecbnet,ohne 
■jiUmlyJJmttlmVUr-Kifiemiom  tMi»'MHSgmrl  foU;  Ee 
fiaeneteraejmeti^fcber.niiiiWoaMHaibkt.,saxiaviiA,  KleU 
'BodKni  KfiiimiMnddergitkhen  nn^iiren  FiifiLEIternJiJtftn 
wttfitm,  mmd  «toaftitf»  merdtn.  .  '.      -      >  ■.■  j .-  ..     > 

M,  '■■.>.'..:,,' -i.  -  •>;  i$i'.XV.  i-.^'..-  ■"'..■■...:^'-\^^''\ 
^  >  I»>Sci«iii(Biita'Gents  S^iM»»  IfaKaei-fWv^Aiiw-^teiSt 
•fios  ^kndecinitriillillin  Jhrenorum  Mljileiifiatny  qu8e'potilSnidfta 
tjt Ojiigis'frnancUli(iu  efl;  pneAaiida,  atqde  vdcatflp diePriii- 
•ae^in-Slener:  SiMide^ttilieii  tnnitr  edaih  ^oi  <tilt  eopAitotii. 
«Mic  A.~P/l«%/l4»0ii»i$M.'  '<MtM«r;ii)&  (<«^A  '»*!';'  Ame 
.1  .  .-     •\.;\...'i .  ..•,.a'i>..4 «'....  1  •>&  ,«*.-vii  "■>..».;  ■•>»»v«''S^Jl» 


'.    *  4t  Jftmtgi*  t.  Xlli  n.,t7. 

»^*^  tsttftf^d -littnitivm^^  fi'ttf.i' 

J^iIir,.frfti.Jlir!f(^f.JJf,^^  .„ 


■'•'Goot^k 


SitHfi CU9^ofrid^o,.Da<3  Miif/lahnfl^jmfat^iaim 

Cer  l.»nygeHger  Muntl,  Je"  m-inii/ ivmtas  Mnfiiii/ Grc/cheH 

"■■     '.  .  J:   XVI '      ■  :.    ... 

**.  I/OA  Adolpho  Friderico  S/rWii^Ji  li^d  R»{rrr/VyJ^inti'loach«- 
itiicor'.  b^ilUt  i»Jottm  tt  elocalifmfm  titiue  rati^  iocaliunx'qui^ 
^ecim  taWXii  fuerltnlconjittitai  '^tut pa'3a  tfotaiia  **'  dotenttjtt 
vertit:  Wami  dai  eheUebe  Be^lflgtr  ge^hektittJoUen  itnd  ■uioUen  w. 
JlirtT^  Frieddcbt  ietzt  ef^ehnter  la^  geHdtqt  Schweiler  Uil, 
'macS' mMi  iniirt  (n '  Gon  nlxnMlimn'  Vaierr^iiiAr  Tt^ 
-iUfMenlMfcHcn  T>il)iDiilion,<  Tititlt-  HiyalluiQU  UiJ  Kffil.  AUtfM'. 
im£iMi*MiT^i')tiat)Lu'a^:^fnetlmei\Miitttiii)itfiin!ntik 
Jii'mifil>.Heicl>fituMicb.^aCXm-aaii:HKiarC  Gnvft^^atai- 
.oen  Mann-SorccD,  A  j/«ri  ntcb  ^ltbffeeienBtyiuir.h  J*rStait 
JtUm^Wfn.  ft  Slk/^cbni  Brnndcabiirt.tinil- l/^f^inh'^.^ 
.jUift.  riil!  fefiilagfnfn  mey  ^tel  .t^gpi  ttiiiiifiyt .  Mitfnir 
xiAlen  itnittntriateiiyvi^:ermtbty/^h..i$ooo.c^T.^TXX^fi^^ 
'und  Silber-Gelder,  aucb  vor 'Hbrijie  Standhta^e  AusAanjuigm 
.Braut-Kieidern,  Kleinodea,  Beccwercl^itf  lied  ^ndern  McuUen, 
BraiitWateo.und  Ffer^tea,  Beyiagers- Fneiciuea,  W  t/ojf; 
'jreidmi tinaiiijileen Hijhi,'         ■  ■  T-V  \' \  k      i 

,' , '.' ',"  '':■  '■■'  ■ .  ! ',  .§■  ,xvn-     ',.":  ■'■  ■  ■• . .  ■■  ,^^i 

t^ridericus  Wjilielniqs  Din  Sax(»-A1teoblit]|(ilG9  ii  ,%e- 
.flamenco,liioa.,i6(S8.  difponit:  &  vmrdnai.imr.eacbluBnut, 
tbfiiiifiTtntMVLTatiitir,  imd  iBe  itniGm  mci  miter  inmn 
mSchtej  vm  Vnfim  Sobn,  Herm  Fried>-ich  Wfihelm,  ««rf«.i«p,'(iMr 
kvnftigeine anfl^indige  Heyrkthzu p^cken  Tffird,  Fiirfll  tmdviit 
^f,^iyfilffn  Han/e  lierttimiuii.iiitdgetrHiKhSck)  imt*fi*t"  "td 
.mugefertifft,  his  dabinabir  mit  'ihrm  Vnnrha^  et  alfigeifoft^^Keif- 
.dm (oUe,  ivit  es  mit  itnfirn  liehtn Schweilerq„  ibl.  04ir.fili'gohl3h 
riabetyafialteii  wrdeji;'  VndfiU  diifein  nacb  jie^rTQ^Cer,A;iMe 
'J^  lohw;^  Magaalfiia,  urdiaffempndinfit  dit  ^,  ^urfhG^ 
.tttSifiinfimirztiigenvierdenithr  VitterhallmdAuifiattmg,  Jti- 


*  cnam  apud  rHitii.itu  .^HBif  .ftdiliiit  "iaauU.  f..t6u'i.-^ttf       \ 

imtlMerlllenkMix.'^6tH.  -.  .,..'■,  • 

••  Exnni  aaa  apud  Dhua  de  lieet,f  r  .tpp.'  ^.VL  ^;i.'4i  Lrlli»  .    I 

CM.]i.fm.  I 


'Wrf 


,,(dtu,  afik^ 


/tmMfh^iuimtmiiUUiifmtt.in'«mi'-»iid gntMirtiiik'-  ' < 
mi&sB&g^miiuBKiifxaii XI1413.  iri  dotem' 'cttaAHtufc,^,^ 

4mll4.A|-j>m»i'.T«cU)ebMi(rrrfJa„ai8fiinn6fl'Jtei,Js^ni- 
jft*w*n>.y?^,>,r(lirfeft«»;  'H9«lite|iy«a  ajr  giiimfiS&Uiehii 
firi^V.  uier/aM.Mpi,i>iifr,diirfa/i^^ftri>liii<iaii6»i«  fOM 

ma  ttUe  arg/n3fi}  War  aitcbt  dap ,  dtg  genaidl 
ehr,  Ibr-  enier  eder  fie  heyd&tMeie  ibr  Erben  ' 
uiAim  ,  und.Jkr  einer^  def:  viAher  mter  Jhn.  ..'fotche 
■fiinf.mh»r-i'«M'.Hfrimr,  *VW7ieirErtuihfil^  m%eben 
'«»w,'ftlbft:ben«hen  «na  b«ttli(!tcn  wolt  in-  der  Heil-She,- ¥/5« 
■iiei.HmiliKr.,fi,l)iritocliltreillei',..zilfeltl>^'fmithen.i(^hmt 
••1»  &^«(imji  ul)ttsjrtM(3i«T8(jftrid<JuWm  RWeWifAdfltfja. 
'li^mikirenifihi.gebhi,  icMe»\iith'  HMchreiien,  Mi  imaA, 
■<l»ft.to.'MeiTg*»flk  (tetfemiadieeidiittr.beffihwi&temaf  inS 

^mutjdUlfinierien.  < 

;\.,:i,i,..  ..,..■   .•.■^,J;.'xnC  •■        .■=''.■■: 

«\)n^i(Hbne  .Jlfflw4''*m%i)';«  »'^473..®^ 

■^•^Jia«.^w^  'S&/^j^;fiiit.'miifittfta,i}lsaji^ 

rrj  .^J''V''fl°?'»iW>"*'if«z«n  Bna  •voSa^  auch,d»B-uiv 
i«^.  J^h^V^mj^r.  ffk  "nfim.  %!4i\lmer.  m  mierathi» 
verlaJSen,  auch  die  Tochar,  die  mfire  SShne  eielich  HberiafimeH 
lind  in  eheliche  Stande  befitien  i^irden,  Ihr  keiner  iiber  ze- 

Im  iiitffi>i»fi0liiifSMc«xi^St^idis-^adt^^mMgA  cm 

«ft-^ifcen.  JJotb.;^*  »■«**,  f9B^«i5f:ip<fc)ilMSi*»a^ 
od<r.Yater«,4i««^:d«r.SleaUMKi^n:wiin]c,elirei),  tM 
^  %i^aueli  Uir  M«i  eMtatbhlits^tlai^iiat.taiih^ 

f0lfr-mt  «wMi^cie^HsaMk  «Aiartte«l»tLwt«><i4(iL 
ni-jti  Bbb  b  «  ■  Lent 


■M 


,.^le 


Iicat^icsLiiiiascbco.  Mm^iAiyHiria  HkitimiiTtr 
nnmi^fraiMiKtnm  dc  a.  ifoy.iai»  (iffinint.  Wiranlais, 
fezen  und  wollen  auch  Om  uafalD  Vicitcni,  die  wirnach 
.VofiniTodt,.  hi«itr  oac  ufa»Mint.inI^/audi'4Be  Toch- 
ter,  <<>  uaftr  iSSinrefeii(i;i.airriaiBami  j  uod  iB  ^KUcb  Skaid 
tN^hen  vuiden,  ibr  keiin  ilier  Zci<»  roi/Maiifa  Rkn^ 
nKynuiikair^pflicfaiig  (ejrD^ZDgctitiiidartUEiMaaa- 
JifheFetngiiiK,  nich  iharBrOte.idJeniVskerty 'die  Dri»  d«c 
«e  aTo,  b^«dlen'«ai<dai,,Ebtai^»iid^dte«th«rMe!d)«« 
chdich  bejrgetctilafKn  hat ,  Hwli  aHer  Nochddrm'^  dqr  b«. 
ftaiPonnverzeiben  (bH,  VirerlicHs,'  MBtterliclteand  Bra- 
Asrtichcs  Etb»,  doch  fonett.  Sie  Btr  i<feder,l;sui^  boch  LcO> 

*rtuTeipb.;L  .  .;:  ;._JVA-r^-^;\'.- 

Auicammilliimftrtmrmm,iAmi^tifSmt  «g«Oui|C«r«ani  •8' 
arffinitwanin.li  iDaTcuU  .dffei^wc.. .  Him  CbiHHmiir^Ht.- 
diio»  Tcil>iiien(aruobanC:urnKi4)M»cniElim  vaiiiiil,  \Wne 
^r'virfnium  wir,  .^iffi ifffir» /i4m  ?!**•»»,. •*{ii<(ih  Annni 
)ibfif^arK//^iaAiiil  MagddloWD  SjUUe^  «««««wNiirid»-*»- 
Wrrr  Mr/  imfim  kUt  iimA  unfem  Todt,  mii  «ij^HfrUtMtljKtiehr 
ten  Gemshtin,  ^M  VormundnmKl  Jet  HfmOttr-VtminKmieni  m/^ 
j6»  mn/  Emwiirtimfjcti  vcrliyrmtn  inMc,  vfjmfimnlmf-  •"d 
^imiithmiciirmc%vmu\ite«i  Culda,  ic^t^Slf^t^. 
-Aiiifeiti^ng  znitr  Heyrsth -Guth  gcgehen_  •wcrden ,' 'tfm^en ;c!ie 
^uigticyrmir^  nrit  EintTillignn^  ihrcs  lcbnKiigeii  Ce>ni£ls  '^«- 
mlimi.  M^r»  Vnfrrm  Hmi/ictrimUlticlltnnmiftimmutVitxcdli 
ttmfillf.       .  ,    .  :      .■ 

...■;^',-     '     .,^:.--J^:'JCXi,'  '  !:!-. 

hiliittiSb^iinS,  iaaklK;/ilithm'0aifiiiim'^pii 
SeiodlKantum^paraiaiiH  wfymiv.&it  cittiA^^ 
Air%/aMediani  dii^tiftlanan  Siae  iow  iU;Aiir,3Hin<litl() 
BI.  JiiiiKini|ifDaciinbeHt{dbfemaBiMinii(li>>f^ 
jaiWm  Mfom»iuiasliA«KRife)ii»i>iIliiii<»ri4iWdla4A>^ 
iUiaiiNv.4^'*«niln»  iianetihtie»  CMI»  IMtWM^ 
ju.J  c  '1  !'''"  Idem 

I  ,  ,  ,.Goo<^lc 


■i*5 

'idem  JBlPiA  'AMaii  GOthttbir  iiam  mgimfiinmhim  9ti~ 
"iiemm%  MiiiHlWdtMaitfcl^^nach^S;  XoroAz  cKs.  Uaritiomtn 
SiWoBtaioafliui^icui ufai: tat  li<Ki£%Aii-it#')iiiab<s£)6s  ph»- 

j.  ,'xxn. 


phorp,  l%miVif  Smf  nuptat^  dotei^n  iMtifuit  Cnnini  mllimfio- 
rmirm,  Plsjfleiiburg,  F^i^ypg^voif  Antont  1445.  jUfeww 


Uat  fipo  «farrW,  Afterto^AHiHacd  iraptad,  dotom  asnftituh 
'trifinta  fim>iiiruln«AViii)i/i6a3da  ^irmter  nuptias  cpntliHA 
auddragintd aifyiqaeikreniflrmrt mii&i,  witnmi  &JP^oiielte»- 
*r^^-f^.JISKrAumilm>  Sffae  rSfeiWW^^TptyinA 
HaHiae  Landgrauio  nnpta^  Mcm^^ii^/il/i(\!igimfj»^m(t. 
Ifmjbremnm,  OnoltzbaeM  t^teytag  nach  Oftem  1482.  Huic 
VJMg^  WSAi:,  rrMMiH»  Menncbe^^  GmiHilnpalliFridt. 
'iDiiu  (tnmiiiMmftoimttitJtmrmiiraM/htammiBlMiinftS, 
MtnAtidtan  iiii»  Aifiib  ManBK'nKli>det.ApefteI.;n7h(Hl«NC 
li#;«My«wMMhiolfliae&iE.<Uur!K>raa;  datem  a«^ 
wiil^m  ySlliimpiiiumi  ^oooii:  MKnrjainrQurKgtattiwia; 
iw soso. wcgeq iinier eiffiio  nnd.laDdQni-.GQier  doa  4j(. 

liai! jS)iUn>^4iiaUi6rMmetaa>rM^  iWl.fiSwv,  e^ 
*««i»r.iM**/,6«(««  in  dQlw»pflffii*l»eft*»i(9*r/*«- 

«iriiSnMtkji^&jtiwH,^;;,^»».,/'^!'^  *{  *«W 

trofibmu  zn  N«rii«<T|^  «irrfa»».™»  mm»  tiginertmd  i^nliTm 
(Mjpj:  Aii|OniFg.  1/.  »  pnr«f>i*r.  ij-./7.Tsibirtus  laDior  .Mirc** 
jfSrmTSwfTHnigUndje&rir/ofiWojf  nM/«»vil»mi  ftdecin)  n.il- 
liDni  Sottna^am.'miiaki,."iab  lemmVnUemmmiilrihmie  mul 
HlKiillg^k^lM^WItdHidrgi  lini  MueilUmn'  fimd-Brii- 
Bbb  b  }  :  ■'-■  r-^  ^■■ilerlidMm 


ogk 


■.ierUehm  Willai  Jtmuft,  i^  u^ M/ktt^^tan^  JMi 

.£ckhen  Simu  CeUei  i3dd)t  tnr^^t^cdhdf  j>a  der  Aitc)f  «bi 
j.Fehr.tj^ji.  S^pilanm  (loiem  Chriflianus  Atarciw^V  Anri^ 
Mariae  Io.Auomo  Eggcnbetgico  mi/itiit  eoiifiititit  AuKntonua 
Hlilljum  Tbalerorumj  et  quidem,  aiu  Jimderbapren  erbekliebeK 
iedetickliehin  Vrjjuheli,  Meeiicbtet  e$  wideralc  vaterlicfi^  coni- 

■pi£h.ScsH3x£aikm,'rhfe)ihrgietf.Aigi^ii<(^.--    '" 

■  j.  -.xxiiL    ■•  ;■"  •„■■',■■■ 

y  b>  SerovlSina  Gente  Pnlatimi  notum  eft  mqtrimbnium 
Jnter  Carolm  IV.  Imp.'  atqu^  J^iiua  Ry  Jolph  j  Pop<'.  Palacioi 
^ifiiiamili.  i349.'p)Mraauni,  cui  in  dofem  a  patre  Rudolpho 
.hieran^  cpnftituta /cx  liiirc^tim  ^millia,.  ()rpnt(abufa«Jiabei)t 
jjcaajes,:*  ^JMunC&.yprgpnanntenHeryti  fo|gefein  Zusek 
^imiliifyrg^ttgiuiheiiQieia JpteHIgi.concextus docet) die  in del'. 
j^ben  f^nundfchaffi;  bienennet  irf,  derenSumm»  ift  Snli!  iaa- 
finijfbii^iiiittk  J<>riMcr*'&r^.dic  wir,ilunBbeKcifepT<* 
.fao, und bejireifen agfljfiw^iijp^.i'    .  .,      !"-  '.,  ,j 

:   '         •■..$.  xm.    ■  Vi  ;■.■.:';.';„. 

-.      llifertusWatit«a.hif.(iiK(s»Agi»tii-iei9^4i>ltit 
^Sma*!  Comiti.naatiK  XSS9S-  •»  airM'M>>^WHrM«:  »mg>m 
i '  tHefarii  infiibm  adiignnii ,'  proiA  4Si  nMiMK At 


fiJum^in') 

««rfale(iafliintur:.'tiac.<itr:d§einlidterni<erli*beri 

^'HerriandiV«rtlir  (idiuid  fanen  ErfaMi  <uiis  -Api^ 
ii*<Sn'mi  fetiierTOChter  7«  ttttBcriihttnMeiegabiiimiJii- 

Stldeza  dem''Edlcn'Graven  Akff,.Qnnaxaekmxmim 
er  ATarcii)  liffiftrHiH«lM'nefoiiiiddilidbcn<Maiiiii:ge)idk 

'xierireia^ed  iini'niiiling  GUien  m  dci  bbgenamer.  feink 

^^/toJii^iBKayferswerde*»'  ■'.'•'  "  ■> 

-!•  ■         ■i'.'-^'     ■.-.,'•',.  .§•  ..X5£V. 

'.   .     •  ^6'*ia«iiir..Tg»Lp.n.ii.CCCZV.>.ifn>.       i         . 

'\    ^"!»i««<i.WTUd,Vij<.l.,.  H-fm.M^JI»<r.mii 
K....  .  .ru  InfiU.  f.  ji.       jciuj:.'  " 

■     I  .,  r,d»,Gooi^lc 


frfilitnm  «ajftW  %Sf 

,  coU&canir  cuin  tniintayiunm^ciidlvm  litiKJfM  ')>»«  dli 
midtrfi  fiis  VerbiS:* /WWcn^W* '(fie^U^  iinfiJe'll«B« 
Todlt*  ■)a-;l.!eWen;K*WfeTft'e8ffl>¥<Sie;)*Sk§^  «h«Si 
fshbiii  y<mrauen,  imW>»Hincfii«Piai»Witiffll«  SBfWab^ 
TiinitdtiJtieyleteri  nfid  fofen  HSeiii  (wSit  *r  i^IMtfOiintf 
rracfi  fbfchen  vollbfacliten  Bcyliger  nnferer  ■  'FSch**  «i-  ei-* 
WiH' tefchtcn  V&frkti -Quth,  ■imm  ^^  ■  tafani  miA 
Sti,l*n)/f*,i*d<!ii"4u')i''BatzeJi  (j*? ^30; '*(*««•  geMiteheo   . 
bit 'ISimkKiraoAV»,  W*»ii;:G^A*lt's»^^ 
fcn-andWn^  ■me^tUr^nrjfinMi  iinf^-^>iil(-'^l^ti^ 
Jihfewkl^^eiiAiaid,iiifirtigm:  '■' ■    '  -.     :   - -.  !>:) 

runi  ftater,iippfica.  1671;  CarilaiiiBl^tliahamCarcmJtiitmi^ 
^iSeAt  PaMui  6^in^is  clliiu  doce  m  tabnlia  .  idocV  ' 
Mmm  * '&  OMttam  erau  Es  iiivair  diidii>.  Mni^ie  fflandit 
■iH^nimPriliaEbSaf^icobltaniMDttttifidtdoaiaiSi^' 
■t)ax-r»iiiafie.fk'&ik.,6chm^jl'a»tif^ktfyim^sykl» 
iijttfmPaUnMmmtbiinie  deiectvarttt^x&aSatiiixt 
:B  eft  i  presem  etl  pofieffion,  («nt  eo  V%e  de  diumer  oi 
'pany|et  OECitiaiiS)  qai.  len  doliiirfe  ftrtieMarffti,pm)f 
W^iigW,  donriiineaaBe  ct>  sltiinacioRfei -£«1«  ^kti  licft. 
^gronC'  mtiire'  de  pn|pre,!liquelle<UilniiM!Rlia|Blfe  danc  u^ 
in  «)(&  h  coiifeinnutiaa  du  Mariagc,  et  pour  .h  fiirei^  de  l|| 
C|urile  tbus  lu.bieris,  .mwblea  «fiouneuUea  de  mondJc 
'..  .,.'t.   ■(.  '.'•  'l  ■    ;'..'l  '::•!■.'•  M      'i!';  K!.;;ji  .,'.,u   ,  ■   .i&t^^aMr 

,.  ...  »01»  il«  /»r. *»«. iUM/r.  Afp.  Bl. p.  17.  o »'rf6*i.  JPoaiJni 
T.    ■'■(«.J.p.aj.  , 

••  e<lantdan!lscTttl,T,iy,p.>t<.fT.liailI.iT'VU.f.IS>.t*; 
Mia.»ini.U.;p.^  '        '       J    .  . 

Goo^lc^ 


f«! 


Of.  ly.D^itu 


(oiimwV  cb»';  <*<=  nMndit  Se^gtar,  D»c  i  OrUau,  Kauaae 
jkaliiiRiKque^iniMMruificJVKdcfinituin:  Mondic  ,&»>»" 
Pw»f,Q)n(»«,|«ir.  b,fiiwuUereaffi)*Q(i  qrf  il  ponpj^p-— 

katmtttjtf»^  paur  h  tanuM  irtaif  ««JiiiiWf  ^ 

h  «haiBiqii^-arrivam  1e  {itedcoesdc  h  dite  pami^ri'-^ 

flas  efJii»,  ks  ^mfiartria  ii^gwft  tt  j^ftiix  Mfigains^ 

ftkon  w  awa*n«|nw«i  6"  9»  .9«  J»^*?  ^'S^?^ 
CD  Mi»e  «»nn»nia»»e;  bqi^#c,««ftiiBnpn4iraraB^J^^i.«? 
fiKtiK.dub6rkMf«  cto,*isw_OK^aiW,^«iliil 
twedaMde  Mite  A^  ii  fuoirc  EpooiciUr  ai/^,agre>  toii. 
^  fbi^  k  deccds de  hdite  Dim  trmc^^i^aijfm»,^ 
vie  duiaD£>   - 

-< '  t£Q)WUn]flippi<£ilidifiI  fidbn^MknM^tevriixo- 
Mjtaionk  Ffiocipi  Rcgia  Foiooiie-a.  xfi9K;  ■«i^iitdaiaB 
■idit  teumn millmjbrmna  Rine^at/:  (imat  .rarbaaMl: 
«nn  ^  blfaeatf  ft  dkina.a.nndiiii«<:iS(i!iaiiSnae.MlM(t 
«B/UviijirSEKiiiSimls  Oummu  SkShr  pttHtMMmm  », 
^ttif-  figiMft  itm  i(r;/il>»e(iiuniiic  lnEliedi&a*i«liSkiCiadRCf- 
4Mi:/iiMwai  JH^taifimm  mni»  aiifln.ai  mvu  .aMtMi.^irit 
HvMi  tifata^nutrmiftnittiifaMiK-  PnKii9itmtttttirm- 
tmt,t^vfilimirc^.ia6afmiiBaf  leftaaMidaejMrMr 
4fan  wbMoair  rdfa(w.paaBi>  inima  i«t8»»>—jW>» 
jrvat/aait^-SeiaiiglniaaiiJaBMiap  Jpa^  <■'  iiWmfanint 
tusii^K^tiriimtfmii  oic^ilemtiimBiM.fiitU^aiitmiimrmf 
fi»nmnftfeiiiimM.m:JMiamm,fimrip^imrtdm»ttifiitci^mmt 
mmM  mlibri  mit,  ioxta  rinis  ct  legcs  Rcgni  Polaniae,  hm  tt 
~  1  lceitiinp  iif^a&i  Scicnil^n^e  PopiniK  Kcjp^  Jtlaie- 


•^:V'ixvni. 

'  •'eiiMai>»J'tiilUWiffcA«IUt.  &«.tf.jf^Jll^'"  ,i^  " 

.     .      .  .  ■  "       '  "" '8^- 


■'  .      ■'      ■  5_  XXV1H.'    ,;•''■;  ■■'■■■.";'  .,'. 

BtUiriViaiajfis  filtt  (Jtettafiiat^DflKiucvis  ■fvKTtiifei-  *> 
dle Vierdte  TochterHeitaogfEH^Jlen,' Frtulein  M«<fat-tf&i(..  . 
bckam  mrEbeGnffSimm  zn  der  lippi,  itir  Mitgiflt  war 
j^».  Kiinifcb.  Gotd-GHldeH.  -Francflc^  Ducis  LunelMrgenfiSj?; 
lineae  Gifixnei^  «idua,  fcfan»  ikririii,  HeArico  Mfttterifif 
£«>wrii>ai>  filhm  Qtf/>«yKm  K  r^  defpondet  oum  IM»>M^ 
i*(ifi»j  TOafertWm  dl(/i^,  Cuius  pO(i(*(k*parttiHSet»iBfl^ 
gnati,  rdiquum  vero  mater  «Srrffl^ma  praefticit,  prout  taBula-- 
wmaotaliftni**  verbatobem:  UnoB*0)d.  jTO»if  riiW«««f 
Wiferi/fr)«)flM;»«i(dahiftdie  HothgdbBhriiertirftta-Herr! 
flWwV*  nnd  HeffiWJft^«»,  difcl4iig?5rivlBebr6*«reji4«PteoJ 
gennxu  Braunfehweig,  und  Lijnebra^  «tc.  IJnfere  ^ttfHSi.^^ 
ehe  Hebe  Herrtn  und  Oheimen,  vhn^tmjhtil  GDli.GDIdt>i,< 
ventiSge'  (fer  zwffchien  Ihre  Liehden  und  gemeldter  ^wferJ 
6«n(rtEllebtnMuhraenund^ch*^rtern  PtCueft  CtoertaOi&i 
gerichten  Vertr^cn,  erlegen,'  Uitj  dasi-Qbrlee  t<dz^^stneUw 
bnfere  Frau  Muhme  und^Sphwefttr,  von  ^m  ihren  dar7.11 
chnn 

Beyia 

Ihrtr 

l^ild  btr^^oiqii.  .'  V-  <   .   '  .  ■  ;    '  . 

■,-.A.,.-..--;tn.«:-5v'$.'  ■XXBS':;/'.  '-■.■;:     -;:/.,      ■ 
,„  ,,4ww>HMt  J^i='^*™tfvi<=o^^*urgBn(is 
(t(»(w,()i!iP5iy(rOf<iqniiu;tuno.Scl}iri!pzl^ 
■,,   '  ■   .'  ■■       '  ■    ■'  "1  ■  ■■.".'  .,.  ■'..■.■,.■'  ■",'■',  .'    tem    ■ 

j;.     *  Clnonif,  f84^ Dc iifdfini  Bripi.Iilieris  ^i9.f^^rtiiLip»Ts  it^  ^ 
..      .;i:i,Tt  t.tt:HTiiiii9.iti BrdiieLfibwtigiCbromc.mi.m.c.TSXS^V 
t-  ■  '-'    'pc^V^.  lcd  ea  dc  detc  planc  otniiit. 

..'.:••  .c^tn|iiilu<WrSiTH',P,<#«ja(»li>i\li'a«>fcn.in4i|li>n.  /«'. 
iiiao<i)wi76£fK.qiiiiii]c(NiHa&  Hvu<iiiTa1aBi«V..i|wi*;naUWI.T^U|; 

Stf«w<  &r;  iW.  H<T<»f.  ?.  J/.  ■■••  Cdir  t  v.ft 

Goot^le 


tem  obtinult  dam  'Thdtrtnm  miiim  cum  iocaUhu  Principe 
dignjs,  his  verbis:  *  Dieieniji^h  und  ()tn  aa^ere  verfpre. 
<^en^rtzogen  Aiilm  Vkic^s  za^Fwn&hweig  und  LQw^ 
bng  Durchl.  jeto  fi«Bndii;^ngeliebcen  Tdchter  zum  Bral- , 
Scbnm:,  oder  Htyriabj-Guth,  aitH  iiujiiid  Tbiilfr  an  guten 
groben  ohnwegerlich  genehmen  upd  gaftgbahren  Sorteft 
rtuczugeben,  i)nd  i/«K»  Ifb*  voi  T"^  bw  «muhlen  nnd  fi-,' 
iKcn  zu  blTep.  ,  Hann  fiits^rit^  diofelbe  mic  rolchen  Gt^ 
fSmtck,  KJtidm,  KUimlitn,md  fiirjll.  Gcratht,  mch  Kittfth 
mid  ffiriai,  ^lapt  dariiber  ausgeicrtigter  und  uncerlchriebe- 
■ter  Specification)  ;:u  Tei&ljen,  isb  Jk  damtt,  Ihrem  Stande 
gpra^s,  whl  beftehen  mfige.  Qeftalt  dann  aucb  dainebcn;; 
l^fiTtciitSr.  Durchl.  die  zu<^m  ohoe.  WeicMufSiplwit  aazu-. 
ftelleoda»  Bejrjager  erforderts  Unkoften  iibtr  Mch  nehmen 
wollen,  iedoch  roU  und  \riil  die  Printzeiiiin  darauf  deft  im 
Fijrftl.  Haufe  Braiaifihweiji-lMKiiirg  heigebrach«#  Veixieht,' 
micConlenj  und  Katifis^tion  Ihres  zukq^igin-EhcHeims 
io  geweknlisher  Fatin  ableiften. 

'    -  '        §.  XXX.  <  '■       ■ 

'  iSjiWo  Wflrtembergica  CSfiyfiyiiwV  Ducis  iara  defimSi 
Sia  a.  1583.7".,  PhiUfpo  Duci  Saxo-Altenburg«nflftit'nupta,- 
cni  frater  UidomcMt  dotcm  conftltaic  trifittia  duonm  im&mn' 
jbmmm  **am  iodaHbus  Principe  dignfe  et  qbideffl  hunc 
ih  modum :  Wir  Hertzog  Ludmp  zu  Wuriemiereji/Htn  und 
wollen  auch  Hertzog  FHedri^h  Wilbeliti  zv  Saehjen  und  der" 
gemeldter  unfer  Schwefter,Fi^uIcin Sc^Ba,ixtm  ffeurafb-Gut 
geben  Ttvey  uiid  irf0g  tai^end  GSIderi,  ;feU  Ifeiflfeehn-I^tzen, 
oiKSeciiigCrtiitnern  gercchnet,  und  fixfai  Se'mit  Kki^mi 
fUeinoditn,  Gefchmucken,  Silber-Gefcbirr  und  andem,  wie  bey 
*dero  Hams  Wiiitemberg  herkommen  ift,'  und  einer  Fflrftin 

■;'„/; ,/,  :;;,,',i,'; ,.  ;,';■,. ;gebiihit, 

.['I  M,ttitidt.-taMie.«pai'tTliB«iTM  tmm%  \lL.>f.'.^  cvpoirR 
*»•»'!'•.»*•  ..  ,1   ...,:....>-..■■.,;  ........i 

■  ,  nan,=db,G00glc- 


feifiiunflii  iUftiim.    '■  j^ 

gebOlm,  verfehen.  A/ma  Wurteiibe^ica  marieo  (uo  Ta.  Geot- 
l^;  DiKt  U^mfi  !a(^4  BMeg«nfi  &^ittiMtriMAi  dm- 
tilmtttiSSmiflsyf^Mssiii*'"'  'i"'  /^-   .'   ,  <     ,i 

;■.,    ,  ..  .  ?•  5^5^x1;;    ■  ;  ^     ■ 

i  , .  tlmtro^fyg'^  5i«?SV  D"»?  Mijmpelgattenfis  filii 
t(.4<^p.i,n»«ritp  /ijio  i^to»  :fr;(iT<<:i.l^i;  Wiirtfiiiljergico 
Qelfd^a  IiBeWi  iigufi  AirmmBi  Rtei^i/ium  miiia '  iii  doterrl 
actulit,  his  verbis;  Zuaem  voremanteh  Unfei-  Herctogs  Gei 
argf»  za  Wurfemberg,  etc.  hertzlieben  Tochter  una  Prin-j 
ceflln  vermOge  ies  in  a.  1607.  aufoerichiiten  LahdtaES  'Ab-  ' 
{(:heid,  und  a.  1617.  hernach  zwilct^  denen  Herrn' GilMfei 
^n.HeJWJgep  z»WJJrtembergi.«c;  erfofeten  auch  Bachg&. 
.  heads  in  a.  i6a8.  confinmirten  Briiderlicneh  Vergleichs  zu 
rcchten  Hcytath-Guthiflwe.  G«^«i- zu  15.,  Patzenoder6Q.' 
Kreuczor  gere$h£^,(gebiihreu,  welchc  Si^nKna  <£rr.  sflooa.^  (jid^ 
ia  inif  behaiiigs  gnug&me  YciJc^aSuhg.def,  .regiej^iijs^ 
Hcrtaogen  zU'AVurtenberg  etc!  hergefchbflen  un' 


„.  „  p  .      .        "B?.''^«.,T, 

zablet  werden  (bUen. .  Falis  aber  folcne  fchuldige  Erleginig 
nicht  erfoigen  volte,  fo  erklaien  wir  uns  gniitlig  dahin  die- 
iclbea  upfccer  l*K^gd'f  hteften  'Tixiitei!  und  Printzelfin  zii 
Vuca.Firfik  A^^';  wojiicht  bald  riach  dem.Eurftf  Beyi 
lagetv  tlodi  in  Jahf  uiid  Tag  beiTOc^  aas.iirifeni  ■Fiirftl.  fr^: 
pr^Wiieln  auf  unfcre  Unfcoftennach  Bi;efslau  zu  ubcrma- 
chea,  Odfif  fonft  auf  andere  bequeifie  Wege  erlcgen  zu  laC 
(itt,.auch  nach  40»  Werho&ai(folchen  faumigen  FalL' 
felbe  rechtn^gi^  iVf^rc,  dem  Herfepniimen  gem'aB  iu  ver- 
ainfen,  Unfssrri^gtdTabcr  biniyifafcraB  dem,  fo  dafur.iCi 
hafftenfchuldigerfundenwird,  zuTucheri  und  vorzuhalfeij, 
irie  wir  uns  auch  folchen  ausdriicklich  und  au&  zierlichn 
yorbeb^nenhabfn.wqllen.  **,  „,(,;;  '  '  ■'>  ' 

Ccc  c  s       '       §.  XXXfl. 

■  .■•■•fi^njpii-fM»  «ptid  j.\]iliBt'i}4!'CiJ,'^eiiti'£ift.  lini.i.^.^^ 
*'  £»«iu  tabulM  apud  LTH10ITM.  CM!.i9iitM<;D^/l  'Tpn.n^^p.jio* 


«1« 


■.■,■--:  •,-■•&  •xxxn.-- 

ESfdftiit,  Hel)rii£,  Ha(^  l^ndgami  Sia  -t.  1478. 
Juam  Naflbvii  Comid  luit  riupca,  aAaaa^falfamfiartiu^ 
ntm  millia  in  doKm  foeruiy  wrA\KiX3LvniamiiacaUbus,  prout' 
jn  tabulis  dicitur :  *  -  Es  fcll  auch  alsdaim  der  yorgenant  unfer 
gnediger  Herr  urid  Eydimb,  oder  lein  rrbeft,  WaniiJiedie 
obgenanc  Frau  £)!{/aJ«A,.ifliler>iebe  Tpchrer,  den.obgenin^ 
ten  nnrerm  lieben  Schvagtr  aHb  zii  HbCs  fchieken  und  eh»' 
fich  beyzulegen,  mit  KUidimp  und  K^^w^merHch  und  zier- 
iifih,'  nach  ihren  Stand ,  fo  (ich  voU  zem^,  zu  Hure  bna.' 
e«h  nnd  antwurttehi. 

*  -  f  xxxm         .       . 

'  MedtiUH,  Henrtci,  Haffiife  Lmdgrluii  SHi,  bamib-' 
iiiori,  Duci  Ctiuiae  a.  i^St.  nupta,  dotemattuKc  «MnnMm^ 
Me  ttiilHum  RiieTief^am,  **  undder  Q;enandtuii(erliebeFHn]. 
«er  und  Oheim  LandgraA  Heimit  foll  der  ehe  genandcen 
frauen  ^i'i';6Mli!!7)fynerDochteri  unier  liebtin  Muhnen,  zo 
^cn  obgenandcen  dnfem  lieben'  NcHen  /fli'*ttw  Hert^^e»  voii 
Clcvc  und  Graflen  von  dcr  Marck  zu  recht^  Braitl.&bati 
imd  Meiegigitmen  ftiiffad  Twmnjg  imjiiiigaer  ftiidfcbtr 
euUenCMr-fvrfieiiMSiitz  framkfiirAer  M*«»,  guet  vion 
Celde,  und  (ch-*er  gem^  van  Gewichce ,  und  inihe  die  aas. 
richfcn  und  bezahlen ,  immaflen  hemach  gtfchriebot  folget, 
hemlich  Vann  dic  Ehegenanijce  Frau  Mecbiild  Unfer  Ireb» 
Muhme  des  gedachten  Unfeis  lieben  Bruders  undOhehnea 
laildtgraveri  W««nVi/ Dochter  unfefNeue  Hertzc^  JiiiMSi 
chegenandcehelichbeyligcn  fullen,  und  deroenandc  Uniet 
lieber  Bhider  und  Oheim  LandtgraiF  Kaawf  Praii  Meehit 
litniein  Tochcer  unier  litljen  Muhmen,  den  gedaduen  un^ 
iem  lieben  Neuen  Hcrtzog  Iiiam  ^u  Huile  bringen,  oder 
fchii9fccn.,vurde,  elieliGbKy2ulegcn,'dais  idan  nir  ISmei; 
'  ■.,  :  '-  ioJ  (Snn 

•  •  Excmt  tabulac. U  liifilMAt^   (iMilt  tlSlfMut  ititatlint*r 

■tmttilimXixiilmeiitttVSii ..:._  ' 

ngitiz5Sb,Go0gle 


tti^iikiilmabifi/itiM.  •  j7f 

daMri  imi:ia{igflneMR'ifty'viiRog<ih  Wr^ 
aut&  die  Etitgtinndan-^UnlinieA-Geklec,  {lofalicb  i^U^  mf 
mMhjg  diifi^  GiiUm-bitutJiiillz  mil' Maigieffi,  iatlaaisils 
«lan^Sie  Ehelich  -beyliegen  loli ,  jnit  edc  bringenv  oder  fUiick- 
hen ,  nnd .  die  al^balde  dem  gedachten  Hertzog  lohaiw.^beA 
liefiern  und  bezahlcn ,  daf-a/fdll  auch  der  genandt  unfer  lie- 
ticr&bder-tind  OheirtA'  LandGraffe  ■i^/«»7Vj6;  'dieefedach- 
tc  ^n  Dochter  unicrer  liebeti  Muhme  Frdu  Mechtr^lf»  deh  ' 
yorgl.  Hertzog  loham  unfern  Heben  Neuen,  mit  Guiden  KUi~ 
noden,  KkidemundSilhfmGefcbinen^,  sierlicb^pd  Ehrlich,  (b 
iiir.  nach  Ihren  Fiirftf.  Staad  woll  gcziehmt  uhd  .gebiirth,  zu  . 
I^i^iufe  brlngen,  oder  ichickhen,  und  da^idde  auj^h  bcy  ihr 
«1  hleiben,  zuordnen  zwe  Erbarn  lungAauen,  <;ip  Cammer- 
-Maet , '.zween  erbar  Knaben,  einen  Cappellan  und  einen 
Sehn^er,  damit  diefe  FreuHdlcham  dei  Heil.,£he,  im- 
itiAlen  vdruad-nach  gefchrcwetfftet,  voUfiliih werdeoha 
Eelehtde.  '  ' 

'    '■-  .-  ■  $.■  XXXIV.  ^         ■      ■ 

. '  Anm  Bamimi ,  tommmat  Ducis  filia  priof  i  matrimonio 
:?C«^<M£0'.Anhaltino  Prinqpj,  ^tqu^  hoo  defun^lb,  H<fffn>» 
iSimssS.  fiqrggnwi|>^upta  rtrisque  dotemyiii^ati:  thateroi 
rmiiiliiim  aSuNt,  prout  in  tsibulis  dotalibus  pofteriortbiis 
Aa.i56&videmus,verfais:*  Und  foH^uhferBemims  freund- 
'liohc  liebe  Tochter,  hochgedachten  FBrft  Hainrichen  Seclu 
vben  Tauftnd  Thakr,  dh  wir  wejhnd  den  Hochgebohrnen 
TiJrftenund Herren CarfH,  Fiirften  zu  Anhalt  &c  nnd  uB- 
/erer  Freimdtlich^lieben  Tochter,  zurZeit  der  erfteit  Eht^ 
ausgemacht,.  eptricHt,  zuegefteltt,  Und  lim  leiner  leligeii 
i,iebHcrrnBrueder,Fiirft  &«?/«»&■»,  undt  Fiirft  Ber>(. 
kardx,  unlerer  frcundlichen  lieben  Tochter,  gegenAbtre^ 
•imigdes^Had^  JGa^S&nr^.'ib;lhr  Li  Leihgedii^j  wnjCi' innen 
bat,  zu.erlegenfchuldigleyni  ztimBrauifchatz,  f:^  dem 
Ccc  c  3'    "  ■    SttKr- 

'  «Uauapiiil  LtrniciTM  V,  ,I0>^)(  p.  V<> 


..Goot^le 


^: 


Yj^  ai.Tx.Ciii.itu.. 

SahtT.Gipiiir:^tflbimdi,  iatiikn,KliyiitHiii?fiMit  -mi  Wk, 

gtn,  wie  vvir  Ihrer  Lisb  fokhes  mitgfgeben,  ufld  Ihr  Ijel» 

Sethach  erzeigtt  hat,  und  Ihrer  Lieb  aus  dem  FuriU.  Hwfe 

MiJt  yetzo  vviedctum  folgen  vvirdt,    eifi-und  zoe  zu 

hritieea. 

.  $.    XXXV, 

EBfibftbt  Molfbi  Oiumfit  Comitis  filia  a.  im.KtivMi 
•  de  FMenitrg  nupta  dotcm  attalit/>f (mi  miliumJhrmoriimHiil- 
laMlicorum  •  Catharina  ciusdcm  AMpbi  filia  Fridcrid ,  Cotnitis 
Ulirhn/!i,Rlio  a.  i}';3.  dbtem  attulit  ilecem  miUium  flarimum 
.loUiindimum  •  ■Elifiibetha  aiunjis  a.  1434.  Ucnria  iuniori-  Co- 
inid  Sdnimrtziurgia  nupta,  dotem  attullt/fr  mittium  firtniirum 
J3ltnenfium,  qootum  ratione  certae  terrae  pignori  foerunt  affi. 
Knatae.  *•  Htlena,  Adolphi  Cliuenfis  Ducis  filrt  ».  143+. Tft»»/» 
i)Tinruiccnfi  Daci  oupta  in  dotera  attulit  qutimrieaui  fiimt 
fum  miffin,  cnm  mille  florenis  pro  iKalibiu.,  prout  tabulaWM 
dotaUura  verba  habent:  ;o ■  .SnYuUtn  Mirftoi  «91  Adolpfe,  W- 
toite  vcirfit.  afgebrteke  aefi,  mfi  Erven  berlougm  vm  Clmi  th 
dmn  hinougt  Heynrich  voirfil.  'offgelnclit  oufi^  onft  &ven  hatou- 
gen  von  Cltve,  olidann  lierlouge  Htynricb  voirfil.  mil  ol^  liever 
hiichier  loufmutn  Htlenen  voirfil.  m  Brut-Schatt  tiid  Medegiven 
lievm  Vierthien  Dnlend  overlandifche  Rejnifche  Gnldcn,  nim 
ten  dcr  KarjSTjleH  of  den  Bhcyne,  offnnderCua  Glitden,  Pijmennt 
*i  tydl  dtr  StUtynie  Dtir  voir  gelicks  gatt,  lui  dait  ttr  Di^d 
Ovetlandifiche  Rymfibe  GHtdtn  ohn  Klcynodie,  dat  Ookk-fflSft- 
Verwefen  faU  macbet  teefamt»  Viefitien  I>nlead  Outr^n^fcht 
gheinifille  Gulden  ,  Iiu  dat  Geldt  uni  Kleinoedl  tmrfiLJoiUtniir) 
^elfh  voirfil.  i^Gtbrtckht  Oufi,  onft  Erven  veirfil.  iorin  laiem  tee 
l^Unt  let  liihouS' tierlouitHtnrich  voirfil.gltroavel.enJfitJchU- 
'ienfei  ^tftn,  dt  voirfil.Jliil,  In  deH  heiligin  Pinx  Dage  iiir  neet 
velgende,  ludiai  Kieymd  voirfil.  foU  alfidarm  lee  Cbebie  iey  Burger' 
'aiifier  «>  Stde  aliain  tet  itr  veirfil.  Stnm  en  van  Duyliend  ^ff- 

•  EanMnbiilae^iitalain  ciTRliati  Cl^  AsrtaMiw  l^iinr 
Mtcberi  Anlutibut  aHtSt,  0, 13X, 
•>  c.  I.  a.  LXIII.  _ 

•  V  c. '•  »•  •-''™- 
Vd.  ii.IJQtlV.  .  •  \ 

i!a37,db',Goot^le 


ptrfiMrmi  iK/fmau.  ~  ^yf 

ffK^fthen  "kniuJA^  GuUen-  tae  gmerdig€t  infrdmiJndfie  •me,  ia^ 
hy.  dmfthm  BKrgermtifier  end^  finde. ,  ddnn  gevttr^dtgft  wirt ,  dt^  ■ 
yM&v  Wyfoe haedmfeydm  toe  Verdenwfen,  iudineret  jMcJthff-d» 
^  Hertug^  AJB^h  -vinrfil  afvfye  &fafen,  tb^.Bfta&^  eftJ/dt 
.V^fcbl.met gedoenM!amdenjnocbaendfdeJuS9_»folttn  Wy.,  ind^ 
Ceiredifet  Quje  Erven^  Hortoige  von  Cleve  mt  itv^iig  Pfirden  md 
/Uannen  doir  voir  Imue  Ryden  tae  CoeMeioff  UiQorp  mmde.y  tvP  imt 
fim  Ceer^  ant  mfifdns  Lyvey  Ind  vMtmtrmtr  bauat  .ept/mijf  Afyik 
Vtges^  igrr  der  6itadt  toe  fiheiden  die  Btttl/nge  der ,  yiertiett '  bufink 
Hfiymfibe  Gulden^  Ind  der  Kleyn^  vmfcbi.  enfey  in  Maten  vmfchL 
ifyMnlihnidicb  Bidealigefcbied, . 

"■'.-''■  .  .§-  .  XXXVI.  .  ■„ 

Marta  Joinnts  Giwi^s  Duds  ee  Elifatiecbae  6lia  •^146«^ 
l^iphp -^Wi  Miicenfi  et  tAooteaii  nupUi  ip  docem  dttiulic  ivV 
gmti  fiorenorttm  Uhenenjium  miWa,  verbis:  Ind  zu  foleben_  Beylegen, 
foUen  und  7oiSen  viir  lohann  ttnd  Elifabetb,  Nwtzot/g  ttnd  Hertzoa- 
ffme  von  Cleve  VMrfien  die  vorgetheldte  'Frau  Merta  unfe  Lieve  Tocb' 
Jer  rmf  Kleycfbn^  und  KiehtoSett  gejertigt  und  hysgerichtet  baven^  ' 
at  ener  ftert^uginne  und  furfiinne  gezemit.,  Vnd  loir  !oham  uni 
WfShefh  Het^ZBug  und  HertzMigmne  vtm&inje  f(dlenund  imUmden 
lipget^tdxen  Hertzog  Adolph  lunck  Hertzougen  zu  Guylicbet  zu  dem 
Bergeymit  Vnjer  lieher  Tocker  Frau  MM^ia  za  recbten  firuitichatzo; 
kfiig'  Cib^ttn/Mede^veaif^mZwaiitzigiluyfendgote  Ichwa-. 
ire  «verl^ndifihe  Rhein^cha  Gulden-  Miintze  der  Chur-Furften  hey 
Rhrjmef  »h  datum  dij.Brieffes^  gemiintzt  genge  tmdgeve,  und  die  den~  - 
fe&en  iUrtzog  Adotffen  m  eynre  alinger  ohngedeilter Sommen,an  gu- 
ten  fihioairen  overlandijchen  Bhynifihen  Gulden,  off  ein  ander  gutem 
Gulden  P^emente  dat  in  zyt-  drr  Bezmlonge  zu  C&lne  davor  gieng^ 
imd  gft0  •iD'dhi^i  vertifbten  md  '^eil  bkmbim  *  t^  Md  dat  iey^- 
genl^bkbt.     ■    '  y\'   -■-  '    ■  ■  .":-.-      ■ 


j..  xxxvn. 

,Cfipe 


'  jy^yu^  IpanQis,  Cnpenns  Ducis  eCiMariae  Tulianen& 
nlia  nacu  fenior  to.  Frid^co  Saxcmiae  tiinc  Principi  EleBa-ali^. 
I{^^  EleS^ris  filio  a.  1526.  dotem  attulit  vigimi  quinque 
mliimt  jloremrm,  pveoti  verb^  jt^t^i^^ofeRii.  eiua  io  C4u»in 


.  Go(.:)t^[c 


eonicriptihabtat:'*  DirfHbckipi/erTKlitifvitBmmrHertag 
VW  Hernagimu  zm  Qnn  md  /Hficb,  foalf-mfA  ^Emmczig  cso&nd 
Galden  mgMm  Gtngin  md  viiehtigm  'RetpUchen  GoUtgBMea 
Omr.  fSrfl.  ScUtgi  ml  it  /Se  Bezihlang  JhUher  Mit-  Ci£  mt 
KblMckenGiiUtil ^ntzlich  intblit  hdmi  iiiiriitn,  faU  unter fil- 
tbir  Bexiblung  tUr  haiii  Tbeil  mit  doppei  Dacaten,  Noblen.  £n- 
aelotten,  Cronen,  Loeuen  nicb  Wiirturtmg-i  me.aie  zm  /rmcf- 
farth  getreHf  genpmmm  tnrttm,  aufdm  Tag  tmd  Zeit^  •menn  dsi 
EbacbeBey/ifgergehalttli,  xm  Heyrith-Getde  imicbtmj  tmd bemeU' 
tm  Ifn/lm  liebm  Ohlimbm  apdScbwecber  den  Cbnr^FHr/m  zuSeKb. 
fm  imd  imfem  kUngiigm  Eydam,  dadltrcb  Ihre-  Lbdm  bUlig  md  istll 
gmiiget  zu  Handm  jielim,  mtd  Jandtbahrlich  obn  allen  yerxag  te" 
zahUn,  Wir  wUen  aiicb  ibefe&e  Vnfere.Ueie  TofbteryFraulem  ^ 
biffen  mrl  fiattlicbm  ehriichen  Gefchmck  wid  andern  auch  mit  einem 
SUier  Gefcbitr,  mi  tmer  FSrJlm  ligiiei  midgeHbret,  virfebm  wU 
aifirtigm, 

jf.   xxxvin. 

JAmu,  loannis  CIiiKn<is  Ducis  e^Maria  luliaceiili  lilii 
iecundo  ^nita  a.  1527.  Frcmcifct,  Antonii  Lgcbaiingiae  Oucis 
filio  priniogcnito  nupca,  dotem  oonculit  .triginta  mtlkiimJiBre* 
nemm  Rbeiunfium,  prout  verba  tabularum  *^  habent:  Deriel- 
ber  unftr  Dochter  w<rflcn  vvir  Hcrtzog  und  Hcrtzoginnc 
-Zli  acue  und  !{iiich ,  dreyliigtinifend  in  guten  wicht^en 
Meimfchen' GoU-GuUm,  odcr"  den  Werth  dafiir,  innerhalb 
r3hres-Firift,'nach  dem  Tage  und  Zeit ,  VVann  das  eheliche 
fieylager  gchaken ,  za  Heyraib-Gdib  enttichten,  und  bemeld- 
ten  Francifcusi,  MacEgrsffimi  ui(feai  zukuq<fiigen  Aydim, 
oder  reiocn  Anyy^d.,  zul^foqden.ftellwt  W  daiicklich 
olinc  allen  Verziig  bczablen,  wir  wollen  aucj)  dicfelbige 
Vnfere  Dochtcr  Fraulcici,yl«aa.ipit  ftatlicben  und  cbrliohen' 
Gefchenk,Kleider,  Kkinodim  und  andecn,  auch  cjncm.Silbcr- 
GclchicT,  to<«  einiT  FdrfHn  eigm  und  gebiihra:,  vetfchen  und 
abfeirtigen. '      ''!.'■''■'  "■■'''   ■  •       ''  ' 

■    ■',    ■.  '»  -   :i,.  ..:.  r-    1,.,.-   ■,  1     ,■.■...-;     ■,     xXjqx. 

■■'.'•'isljitftibrfitiapiitDtiHiiii^n/riiCVl   <"  ••  -..:'..l  1  .-.    ■■ 

-iiuaci.  0.  cax.  . 

n„,t,z'=db,Google 


.pfrJuaarumiSafiriuni.  j79 

%.  XXXiX. 
Anno  1539.  matrimonium  comrafhim  &it  imaHenrfdm 
VnL  Af^orum  Regem  atque  .4fl^Mm,Gullielmi  Oucis  luliae» 
CU(^aeecM(»idiimfiliam,  vbiintabulis  dt)talibus*  pnmum 
iiuc  definitum:  Um  conuentum  eonconianm  et  cimbt/ian  efi^  quad  ■ 
idm  Dominus  ec  illufh-iflimus  Dmc  luUa^  Geldriae  et  Cliuiae 
Scc.  intra  ^uohm  menfium  Jpatium  (fi  commeatus  aut  ialuus 
«onduGus  -ad  hoc  ofctfineri  poffit)  /aw  ^^imptihui  et  et^enfit^ 
fraefatam  Uluftrifliinam  Principem  Domtnam  Annam  Jorwem 
fuam  chariffimam.  honorifice  proflatu  fm  comitatam  in  fines  oppidi 
fiue  Villae  Catlefiae  velterram  transmittet,  et  traducett  veltrans' 
taitti  et  traduc:  facietj  tam  fpiendide  y  tum  veflimentis,  tum  auro, 
£emr/iis  caeteroque  apparmu^  et  mundo  muliehri  cultam  atque  nrna- 
ioniy  fuppeUeSileque  vaiia  atque  henorjfica  inJhruSam,  vt  decet^  talem 
ac  tantam  principem  tam  praeclaris  parentihus  ^rtam^  ac  tanto 
Kegi  matrimonio  htngendam.  De  dote  vero  decernitur ;  Item 
fonuevtumy  amcardatum  et  conclufum  eft  inter  p-aefatos  CotnmiJ^ 
Jitrios-,  'et  Oraiorei  viriusque  partium  ptaedi3aram ,  quod  Dominitf 
JUuftriffimDS  luliae,  Geldriae,  CUuiae  &c.  Dux  heredesque  aut 
%tucefforesfui  nomine  dotisy  fiiif  Iqco  dotalicii,  (qune  hic  pro  Synb- 
nimis  habentur.)  praefato  JRegi  AngUae,  heredibus  ac  fuccefforti- 
busJutSyCciitom  miHia  florenorura  auri,  intra  vnius  anni  fpatjum, 
pefi  folemem  mdirimm/i  contraffum  ee  modo,  quofupra  diSum  efi^ 
tn  facie  Ecclefiae  hahiiumy  modo  et  forrna  fe^fuemihus,  videlicet, 
quadragmta  milUa  florenorum  aurr,  eo  die,  quo  matrimonium 
Jolemnijahitur,  eireliqua  fexflKinta  millia  intra  annumyproxime  iU 
lum  mmfequentemin  chiirate  ix)vid\m  foluet,  feu  folut  faciet. 
$.  XL. 
Maria  Eleonora  Withelmi,  luliae,  Cliuiae  ac  Montium 
Ducis  filia,  a.  1572.  A&erto  FriSerico  Boniffiae  Duci  nupta,  in 
dotem  contercbat  vi^inti  attifif/eJhm>rtmiRfienettfiummiUia.** 
Gadem  Dos  conftitiua  raic  Aaiaej  prioris  ibrori  a.  1574. 

Hilifpd 
■     •-«»«** cL.  n.  CX.  P.14J.         " 
**eitant  tabulae  dotalei  cU  n.CXX3u 

^tumliir.?rud.Herm,?.lL  Ddd  d 

I   !,n7,db,G0'0t^[C 


fhiliwo  Litdmco  Palatino  ntiptae.  *  Similiter  Tarcn  MofiaU- 
'im  loanni  Palatina  a.  1579.  in  macrimoniinn  daiae.  **  ^idem 
dos  (a\t  SihilIae,Fbilippe  Badenli  a.  1586.  connubb  iun£he,  vtn 
in  tabulis  nuptidibus  *^*  etiam  dowrwK  la^tiatium  ftt  nKn- 
tto.  fitmlid>fn  (hll  bochermeldttn  Herrn  Philippcn,jM«rg^<i^>»  2» 
BaJen  amd  Hocbterg  &e.  hocbemtndie  Furfiin  z»  Jiiiich,  Cieve^md 
■  Bergf  Frdaiein  ^ibylla ,  tmeficb  det  alteu  iMhl.  Catboltfcben  Braucb 
mach  gebubretyund  bey  Fiirfll.  Perfonen  HerhnitnmyZttm  Stand  der 
'heiligen  Ehe  gegehen,  tingefegnet  ttnd  verm'dhlet  u-erden,  undfi/lches 
yermtttelfl  Qbttiicher  Gnaden^  tm  aller  furderfler  erfter  Gelegenbeit, 
derenjich  bede  Theile  vergieichen  tberden,  aucb  dem  Hau^-Baden  und 
'vMhochgedachtenHermWiUhelmUertzogenzutiilicb,demhochermeld- 
'ten  Herrn  Phi^ppen  Maregrafen  za  Baden ,  imterhaih  labres  Frifi  nacb 
'dem  ebeitchen  Beylager  fiitiff-und  zwantzig  taufend  Gold  Guidei^ 
'<»  dem  Wertht  ■wiefiiches  des  heil.  RBmifchen  Rficbt  jiingfl  puhiicirte 
Miintz-Ordnuiigtfsniwjfrt,  ^f»  Franckrurth  ^fi/AV/j  undjreund- 
Ucb-,  obn  aUenfemen  Koflen  undSchaden^  zu  rechtemHeyramCuth, 
gegen  gehuhrende  QaittungfVhcTgchQng  des  Verweift,  WiddumS 
■  «B(/Bewil!igungs-Brieffl's,  deflen  man  fich  verglicben,  entrichtet 
itnd  bezahiet,  auch  hochermeldie  Hertzitgin ,  Fr'duiein  Sjibilla, 
mit  ibren  Kleinotem,  Gejcbmuck,  Silber-.  Gefchirr,  tmd  andern^ 
wie  etner  Fur/lin  ztf  liiiieh,  Cleve  und  Berg  ■aohigeziemr,  ebriich  ab- 
gefertiget,  undohnfein  des  Marggraffen  Koflen^gen  ^idea  ge^effert 
fxerden  foU,  beneben  ^efem  ifi  abgeredet  mrden ,  alles  was  aat  dea 
■Hochzeitt.  Ehren-Tage  den  vermeldten  Fiirften-Perfonen,  von 
Klcynoder.Silbcr-Gelchirr.Geld  oder  Geldes-Werth  verehret 
Bnd  gefchencket  wird,  deflelbe  ihneD.beydcn  zugleich,  eiffeo- 
thormTch  zuffehnti  und  deswcgen  eio  Inventarmui  der  Gebufar 
aufgericfacet  werdeo  foU. 

J.   xu. 

De  Sffphia  Henrici  XIII.  Henncbcrgici  Principfc  fffia 
■.rf/fcr«,Noribergcnff  Buiggrauio  nupta,fcribi«  fiYRiACvs 

•  c  r.  H.  cxxrir 
••  c  r.  0.  czsin.  ■ 
V  c.  L  n.  cuttiK.  . 


ptrfiiurmilliilhliKH.'  fti 

WANOBJJIERO:  *  Diefe  Sophi»auch  Furft  Heinrich  des 
3CIL  za  HennebeiK ,  Tochter;  befcam  zum  Ehe-Gemahel 
BurggraffH  AlbrKhtm  Ta  tfdnberg,  Burggrafen  Friderichat 
des  U.  Sohn,  Burggraftn  lohanKn  Bruder,  Vnd  ift  ihre 
.  Mit£aie  gewefent  Schm/ilkdden,  Scharffenberg,  die  Vogney  zu  ' 
HerrenSreitmgen:  dat  Gerichre  ,  und  Halberzehende  zu  Ben- 
hau^n.  Idem  sPAj^GENBEROivs  **  dicic;  DifleElila- 
beth,  des  erft  gefurfteten  Bertboldtn  zu  Htnmberg  Tochter, 
und  Buim^fFen  Himfen  zu  Numberg  vertrauete,  des  erften 
BorggndRn,  aus  den  ZbHerifeben  Stmmm  Sohns  Sohne. 
Dem  gcben  fie  einen  Sohn  Burggrafen  lyiedericben  den  IH. 
▼on  welchen  aUe  Marggrafen  imd  (Mtir-  Firfien  vm  Brandenbitrg 
bifi  auf  diefe  unfere  Zeit  herkommen ;  Bnd  eine  Tochter 
Catharin  (wird  vori  etlichen  Margreth  genant)  die  hemach 
Landgrafcn  Balthafar  zn  ThuringenGemahl  vvorden.  Ge- 
dachter  Fr.  Elifabeth  von  Henneherg  Mitgahe  vvar  HeJthag^ 
Hilperhaufsen^  tind  Eifsfeldi.  Welchs  hcmach  Burggrare 
Hanfs  mic  ietzgenannter  feiner  Tocbcer  Landgiafen  B^ba- 
fiim  zum  Heyrath  gut  mitgab. 

$.    XLIL 

Elifiiietba,  lohainis  Naflbuii  Comicis  (ilia  a.  i6o4..nnp& 
Cbrifliauo,  Waldecciae  Comiti ,  cum  fex  imlBum  florenorvm  Ahe-  - 
nenfiuM  doce  ipii  ad(ignata,  prout  verba  tabularum*  habenc. 
Daraufaiich  Webigedachter  unfer  Schoeher,  Vetter  undStihn,  Graf- 
fe  lohmn  &G.  alt  der  Uerr  Vater  zugefagt  und  v,erJprochen  hat, 
voohUrmeldler  Sehier  Ijebden  Tochter  Fraulein  Eliiabethcn  &c.  xu 
rechtem  HeuratlvGuth  aut  der  Grafffchaft  NafTau  &c.  Vier  tau-" 
feiid,  unddann  aut  Weyiandl  der  Wohlgeeohrnen  l^aaen  Magdale- 
nen,  gebohmerGrifin  zu  Waldeck  &c.  GrdSn  zji  Nafliu-Catze- 
nelnbogen  Sr.  Lieiden  erfien  Gemablin ,  ali  dex  Friukim  Fiau 
MutierfeeSgen  yerlajfenfcbeft  iivov  taufend  Guldeu ,  iml  alfo  i» 
Ddd  4.»  .    «'""•. 


•  HemKbtrg.  ChroH.  Uh.  V.  c.  xii. 

Goot^lc 


birr. 
-  c.  I.  lib.  V.  c,  viir. 
V  <xt»t  iQ  1.  T  M 1 0 1 1  ^etiteg.  Senti.'  lim.  II.  p.  14}^ 


j%t  Ctf.  !Z  Dedett 

tmer  Simm  Sechs  taufend  Gulden  jeden  zu  Fonflzthen  Batzen, 
^jer  zwanczig  Siebeii  Albus  gerecbnet  *  mitzMgflvHy  undfvkb^jb- 
rtm  Herm  md  kieiffiigen  Ebe-Gemgblrt,  innnbaih  (abres-Frifi ,  nadt 
iem  AeUcben  Bnlager^  entxoeder  an  baaren  Geld  z»  erlegen,  eder 
fikhe  Summa  bifi  tu  endlicber  ErUfungmit  dreyhunderc  Gulden, 
vorgejihriehrner  Webrung  nacb  VerUuff'  des  erflen  labrs  za  verzin- 
Jen^  und  an  geivtjfen  Orthen  bifl  zu  der  voUkontmenen  Erkgung,  (fe- 
tmbr/icb  za  verjichemy  jedocb  mit  dem  Vorhehait,  da  die  k^jfttge 
heyde  Ehe-Leutb^  befindin-n  Scbeinbahren  Nutren^  mit  dem  Capiul  zu 
f^effen  tcufteny  dt^  alsdann  auf  wrgebende  Denunaetiva  wedl^' 
iii^gung  einfj  haiben  labr/j  wob/gedacbter  ipiterfieandiicberHe- 
^  iXcbiveher ,  VetterundSehn,  in  B^iegtmg  deffelben  Ca^tals  t  fidf 
mUfabrig  und  vitterticb  eruigenJoUe  und  viaUe.-  Nehen  dem  bat 
auco  wtbigedacbter  Grafe  lohann  zugejagty  necbfl  bermbrte  Seiner 
tJehden  Tochter  mit  Kleidt}Dgen  •  Kleinodien  und  andern  ihrein 
Gr^ichen  Scand,  und  dem  herkomuicn  gemcers,  VatterUcb  ah- 
znfertigen  und  zuverjl-bent  mit  •wekbemohheflimbten  Hcurach  -Guch, 
anderer  hewilHgter  Ahfertigtmg,  aucb  Wbblgedacbtes  Fr'duleinzajrie- 
denjeyn,  und  nach  LObl.  Gebrauch  des  Haudes  Na^aii- Catzen- 
ctnbc^n  &c.  dau  MdnnL  Scamm  (Jo  fang  der  vwbanden  feym 
toird)  zu  guceh  mic  Vorwiisen  und  Venvilligung  ihres  kunfto- 
gen  Herrn  und  Ehe-Gemahls,  uf  Vfltceiltch,Brudcrlich,Schvre- 
iferlich,  auch  Ritcerlich  Erbegnugfam,  «m/ivif/cifrni  Recbtge- 
kiih-t.vor  demebelkhenBeylager,  Vcrzigt  thun  foll ,  ^mcbamct 
«vr  ihren  liebden  andere  mms  dem  Haufs  Naffau  &c.  verbearttheta 
'  friulein  jederzeit  gekiftet  undgetban  ^^,doch  nnbegebeu def- 
fto fo  Ihr,  uf  den  Fall  der  MannsScamm  der  Graffen  von  NaP> 
fau  &c.  Nach  dem  Willen  des  Alliuacbtigen  abgiengCv  VOq 
Recbcs  und  Billigkeic  auch  Herkommens  vvegen,  gebuhnc» 
iBekhes  Jhr  durcb  diefen  Verzigt  nicht  bemmmeMy  fon^m  m  tUe 
Weteevtrbeba/tenJhinfiU. 

§     XUII. 
Amia  OttiUa  NaflbiHca  lindac  Saarhncker^   a.  1609. 
f^iihebno  Comid  S^ynen/ict  Wiigcriftemenfi  nopta,  in  docem 
^militeSotmOiumJloret/irtimRhewtt/hmitproutdta^m  fyit.* 

,Bey 
*  exttat  tabvlfx  »paai,wsi*iwu  ^eUtg.Jieul.'7iuhJL  p.  teoi. 


Bcy  fokher  Heyrath  und  eheljcher  VermaWiM[  Ht  ahge- 
rcac  und  verwilligt,  dafi  der  Woh%ebohrne  Grnffmd  Herr, 
HerrZMAii^,  Grafl^  zu  Nafau^tm  SaarhvekfM,  undzte 
Strmerdai,  Hcrr  zo  ItfAr,  Wisbadm  und  Ttz/iein,  &c.  gcdach-' 
CenFr^uIein  aknek  ottilien,  feiner  freun^it^en  iic- 
ben  Sdiweftcr,nach  befchehenen  ebelichcnv  Beyichlai^  iix 
dotem  und  zu  rechtem  EbeSteuer  und  Heurath-Gvds^pexc^ 
andem  derofelben  SchwelYA*,  gehoi  1^1,  und  will ,  mk  tof 
ftnd  Guiden,  FranckfUrtber  Webrmg ,  jeden  Guldcn  zu  /f. 
Batzm  odcrjetzjg  Creutzem  ^echnetj  dcrgcftak  dafs  ieezi  an- 
gereichte  Capital  Summe  in  ireyeh  Terviinen  bencnddicfa; 
der  drttte  derlelben  auf  kunffiige  Oftcrit  des  fahrs  1610.  der 
Zweytej  drittc  Theil  uf  Oftem  jfcflgenden  hhrs  1611.  dcr 
dritte  und  lerztere  ufFglcichm^fsige  Zcit  des  i6ia.  lahrs,  bafar 
neben  derPenfion  der  zweyer  letzter  Terminen  pro  rata 
vei^;nugt,ujidgegen  gnu^merOuittungbezahltwwd^nfol, 
darzu  wohl  befagt  Freulein  mit  KMiem,  Kieinoiien^  Gefibnnick, 
tnd derpkfcbefi,  ibrewSiand gemiifi ,  wie  ein  Frdtilein^  aiu  dem 
Hai^e  Na£hu  gebobren  nach  aller  Gebuhr  chrl.  ausilertigen, 
verfehcn  und  vcribrgen,  damit  3ann  alfb  wohl  gedacht  Frau- 
bitt  zu  frieden  feyn,  und  nacb  Dfbl.  Herkotmnen  des  HatifesNaP- 
fim  Saa^BrScireny  Kraffi  drr  Erb~Eimgung  ufall  Vitter&cb,Mutter' 
kcbe^  Bruderlicbe  wtd  Scbroefierficbe  Frb  -  und  B-b'  Falie,' 
ietzt  erle^tt  oder  iunfftig  erledigt  vjerden  mdvbten,  und  alfa  auci 
uffaUe  itndjede  Neben~una  Beyfal/tjo  lang  m'inntichStamm  vorban- 
aen,mitV9rv}iJfen  und  VerToiUigung  ibres  kunfftigen  Ebe-Cemabh^ 
HerrenGr^en  JJ^tibelmtzurSajinjtttdWftgen/Ijrin&c^iaheiier  und 
beftandigfterFortti  Rethtens  und  Gevvohiiheic  vor  dem  Eheli- 
dtm Bcy]agCT geiubr/icb  Ver^gt  thun,  und  alfo  alle  ihrc Gerech- 
Ctgkeit,  K)  Iiehat,  oderhaben  mochte,  dem  nechften  Erbeo  nt&nnL 
Gefiblehts,Graffen  tu  Najaa-Saarbracken,^ufiellcn,un<i  \3bergehea 
ibll,alle$  nddblnhalc  HcrNocelundVerzlcgs-Brieffs,  fo  daruber 
bqgijften  Ift,  yvelchci:  jdw^itiHcrreo  Grofte.  ]^eimen  verfjegelt, 
and  fubfc  ibirec,  ob  vvohl  gedachtem  HerteaGrajfenLud-wigeit 
».getoeaUw«dea.  ,  ^^4  tf  j  5.  XUV. 


„Goot^k 


jl4  Ct.lX.Dtiiu 

i.     XLIV. 

Sifbiii  Augufta  Nalfi>uienfis  Wilbelm  Anhakiao  a.  1696. 

atipta,  daem  attulit  vigimi  mUiiim  Thaltrmm,  prcut  rerba  pa- 

Qorum  *  habent :  Zwcytens,  nachdem  bewilligen  und  ver- 

ferechen  wir  Heixricb  Filrft  zu  Nafm  etc.  vor  uns  Unfere 

Erben  uod  Nachkommen,  obbeTagter  Unfererfreundlicbcn 

Ueben  Tochter  Princcflin  Sifbien  Augtfleii,  zu  cinen  rechtcn 

und  wahrcn  HeyrittbtJjiub  aas,  'apas  in  Utferm  FirflL  Ha^ 

Najiau  DiUenbitrg  Herkmmens  und  lablicb  ift,  worzu  unur 

To(^Uer  Lieb^&n  aiu  Jbren  preper  Mitreln  laid  Eigembwa  fo 

,viel  in  dotem  conferiren  und  cinbriDgen  werdcn,  dalsdie 

gantze  Sunune  des  eingebrachten  an  im  Rom.  Reiche  an- 

nehmlichen  gangbahren  und  wohlgiiilcigen  Soiten  fich  <wf 

•ojtannis  tauftnd  Tbaler  betaiiaen  wird,  wclche  tocoff.  Ttaler 

innerhSb  lahr  und  T^  nach  vollzogenen  Bcylager  gcgen 

gnugfameQuittungineinerunzertheilcen  Summa  nadi  Horz- 

aerSa  in  Fu^  Wjlbelms  tm  Anbali  Liebden  gcwahriam,  oder 

wo  Sr.  Liebden .  es  ionilen  cmpfangcn  zu  laHen  belii:t)ca 

wollen,  bringen  zu  laflen,  wie  niciit  weniger  gemeldte  Un- 

lerc  Tochter  damelxn  mit  FurflL  Gejcbmuck,  Kleidem,  Silier. 

Oefibirr,  Kui/chmd  P/erden,  auch  alien  andern  was  cribrdert 

wird  und  gehdriff  ift,  dergeitalt  zu  verlehen,  wie  ibichcs 

deto  FurlH.  Scand  elgnet  und  gezicmet,  und  dafs  Sie  damit 

[leich  andem  ihres  gleichen  Furftl.  Perfoncn  wohl  heftehen 

.'an,  welches  aufe  wenigfte  -  -  -  Thaler  gekoftct  haben, 

oder  werth  feyn,  auch  in  ein  Ibnderbahres  Verzeichnils  ge- 

bracht,    und  davon     iedeni  Theile  ein     umerlchriebenes 

Excmpiar  zugcftellcc  werdcn  Ibil.      Dahingegen  verzeihec 

fich  jimlerer  Furft  Heinricbt  zu  Nafau  freundlichen  vielgc- 

liebtenTochtcr  Licbde  mit  ihres  Hcrm  und  Gemahls  Lieb- 

dcn  Confens  und  EiiKviUigung  auf  Vmer-  uai  Brtderlicte 

Erbftbagi  wd  Giitber,  doch  foll  JolchcTgcftalt,  dals  diele  Ver- 

■     i  •■  ■  . '  ziclit 

•emniapini  i.Tiii«irKT.^K(M>>g>r<fi|i  >iir.p.|t.  ' 

■    _  Coc^lc 


•kai 


firfimtnia  'iOifiriiim.  •  jjj 

zicht  aiSime,  'nii^  Ibro  ex  barreitae  nuttema  akMiiit,  wte  it 
>fen  andem  etwa  mvnehknden  CteKcht&mtn  hinerwetu 

priteiudiciren  majfe.  '    *  , 

$.  3{Ly. 

,  liar^metha  Lignicenfis  Merto  Bauaro  a.  1353.  dotem  at . 
Oilit  trigintt  millium  Jloremrum,  et  qiiidcra  zu  rechterMos- 
KJKobe,  fed  paullo  poft  dicitur :  das  wir  die  30000.  taulend 
Guldeh,  die  uns  der  TBtgenante  unferHcrtdcrKfinig  zut 
Hciinfteuergebcnfoll.  *  Jlgnefa  Oel/iiifis  DadSa  iSSgitmat-. 
di  hap.  Txore  Barbara  dotem  trium  milliumlhreTioranxcA. 
pit  qoam  marito  Ca/pari  &blickii)  a,  1437.  attulit.  *» 

$.     XLVI.  '        •  ■ 

Varia  adhuc  exempla  ^tir  datae  et  acceptae  inter  illu- . 
ftres  familias,  diimitii»iispriiptermaitiat,etMorgmgalaeeiiSiie. 
dis-  Hortlederiams  Mhibuit  illaifris  *ir  Gecrgius  Mekbior  i v- 
.DOLPHvs,  *,*quae  hic  repetemus. 

Zugebrachte  oder  verfproche-  'Wiederlsge. 

ne  Heyradis-Gelder. 
Zwe/fmafindguleGald-GuUeli,        Se  viel  zar  Viedirltge  mf 
Ijmdgraff  Balwofar  in  TbiiriB-  fprocben.  ■ 
gen,  viegen  de£en  Sobnt,  Land-    ■, 
graff  Priedricbs  zugefagt,  von 
landgraff'  Herrman  zu  Heffen, 
wrfeine  an  diefen  verf^echene  • 
Tochler,   luttgfer  Margaretben,  ■ 

t.  t}P!.loooo- Marcle Slhers  Land.    ■   -  >  ^ 

ffraff  Friedricb  etc.  etc,  von  Kay- 
fer  Ludewiren,  zum Braut-Schaz    ■  ■'■■  .' 

imd  fleimfieuer^  vorjeine  Tvcb-   •         ■ 


ler 


*  tmmoMuuiaiirjiiemt.  C>i.Otrm.  Kfim.Toa,tti 

p.  1«. 
••  eitantubiil4ei|>|i<l  LrMisirH^f^,  Ar.p,^,    • 
V  dt  Jm  fnmti,  ibjlr.  4y.  IIL  p,  yj. 


iCciot^k 


5»« 


Ctp,JX  Dtdnt^ 


tbgcAiTachte  oder  verfpioche- 

oc  Hevriths-Gelder. 
//r  Mecbtiia^  tvo  vor  dit  Rercht- 
StTube  ctm  iure  mtichrefeos  ver~ 
Jibrieben-ioerJetr.  ijjj. 

iciHW.  Dttcaten  vonKayfir  Ai- 
irecbren,  tw  /eme  Tocher  Itntg^- 
fer  Amen^  Ff.  Wf/hetitiett  tm 
Sachfin  verffrochen^  macb  Afier- 
ben  k.  Aibrechts  aher  wb  ieffen 
■Vettnn  K,  Friedrichen  itonK  ta- 
'  tor.Jponfae-  auf  dreyfiig  tmfmd 
Ducaten^  •wegen  des  Haufes  Oe^ 
fierreich  gejeiiut,  tmdvonH,  Wil- 
bebaen  tnh  Vorhehait  der  Sieien- 
■xff  tttufend  Ducaten  ait  Vngarvj 
Babem,  acceptirt  144*.. 

Bey  der  andern  £he  nth  Friiu- 
lein  Catharinen  von  Brandenfieinj 
venoittihter  vw  Hefihrg.hatHr, 
WiUhelm^  dieioeii  er  von  deifei' 
^i^ak ar  fOifim  maiuT  ^^ 
tni  der  l£ihgedingi-  Verfibrei- 
hungy  enoebnet)merckiichen  Mit- 
gahe  fiichts  zugewarlfn  gehahty 
diefen  Mangeidergeflalt  erfiattety 
dafi  er  (auf  Art  deralten  Tiut' 
Jchen  apad  Tacit.  de  mor.  Genu. 
c.  ig.)  zviantzig  taufend  Giildetk 
zum  Heyratb-Gut. 

2poeo.  Ducaten  von  Fr.  Mar^ 
gaT'  geh.  von  Oefterreich^  Chitr- 
Mrfi  Friedrkhs  det  U.  G.  144^. 
..  2oooo.Gi.FfAuleinElifahethvon 
"Bayerrf,  Chat^Furfi^Brnfiens  G/- 
mabiiny  '14JO. 
ioooor  O.  JRr.  I^/rAt  Wffis.  Al- 
hetckts 


VMwfaVe, 


30000.  Dacaten^  htden  CSBiu~ 
Jchen  Receffamo  14^2.  ■rngen  ti- 
ner  Heyratb  woifcbm  Herr  Carkt 
von  Bkrgimd,  und  ffitiiem  An- 
iten  toa  S.  'mrd  vermaUet.,  d^ffi 
xur  Mit-Gahe  di^er.  trituej^ 
tjopoa,J)tKaten  aujdas  Hertz^ 
ibtmi  JJmburg  und  die  Graff"- 
fchaffi  Chymay  angrmefen  smd 
verhchertioorden. 


ZioantTJe  tatifend  ■aa-  Wie^~ 
lage  gegehen,  aufvier  tanfind 
GUiden  JHbriKh,  Verxim^Miig, 


So  viei'  zar  Wiederiage  a^ 
^o.  Ducaten  iahriicb.  ZimfiM, 

jb  viei  Wiederiage  mt  iahrl. 
Snfienanf-Oier  'tattfinkf  GSidm, 

Vier  fMrendmdmiBhriicbar 
S«sKris 


.Gno-t^lc 


perfm0iim  ^k^rkm^ 


i^ 


W3ederl«g«.' 


^gebractiOQ  bdef  verr^odie- 

oe  Heyraths-GeltJcr! 
irechrj  Gmehlinj  Mmgraff  Ah    SmpnyVenflamfifturtffkdir^ 
^recbts  Tochter  iw  Br.  i^^g.         iage  md  M^rgengabe. 

Altm  mfonders  der  Modtu  praejtandi  zu  cbfirairett,  da§  nAm- . 
hch -Mefi  gegen  die  20000.  Gutden-,  Jb,  des  Bfautigams  t^terwegett^ 
Jeiner  anermeldtett  Marggfiiff' A^echten  Tochter  fr.  Annenjmt  z«' 
geben  gehabt,  tompenfiret^  g^S^  etngnder  imte  tehalteny  nichts  defl».- 
soemger  ^ber  einer  ieden  Furftin  Ihr  davor  gehi>riges  Leih^edit^  coth- 
tonfiitwret  toerden  JblL  <4sS. 

Hierhey  ifi  xu  mercien,  dnfi  diefe  Heyratb  zu  VoBaehung  mtht 
^edifhen  «nd  diefe  Vrfula  i»mach  m  H.  Hemrichen  vvn,  Mftnfierberg 
■vermahiet  vmdf" 


loooo.  Gtdden  FrAul.  Zeden^  R. 
JUhrechts  Gemahlin,  K.  Georgens 
in  BShnun  Gemahlin  1461.  . 

^echzehn  tatdend  Giilden  '^,- 
Sofien  H.  lehanjens  Gem-  geb.  voif 
MKke^ttrg  i4p9. 


So  viel  Wiederlage  jhfhM  def 
Morgengtibe  attfvierhmdert  GiiU 
den  i'dhriicher  I^ertinnfiung. 

So  viel  Wiederlage  mit  tahrl. 
Verxhmfitmg  aufjooo.  Galden  ihi~ 
demfi  Ihr  auch  aufden  FaU,  da 
Sie%u  IbrenEitem,  Br&dernyOder 
finfi  anders  •mohtn  fich  vitnden 
isurdet  von  balben  tabreh  zu  haU 
ien  lahren^entrichtet  tmdabgefoU 
get  •aserden  filie. 
,  jji«w.  Gulden  FrHul  Bijabetb       So  viel  auffSfiff^  taufendGUl" 
von  Hefen  H.lobanfinsiH.  Geof'    den  Tdhrl.  Hmfien. 
gens*Sohne)  G.  isos. 

tooooo.  Gulden  Rbeinif.  Cold'  ,  ZviSiff'  tat^fend  Gulden  »*&r* 
Galden  von  Ka^lfi^  CarTen  TDeeen  licber  Verzinnfimg  {ohne  De~ 
ftmer  Scbmfier  WAukm  Catha~  termintrttng  emiger  gewijjea- 
rinen,  Jnfantin  von  Spanien  H.    HauptSummen.  ' 

lehann   Friedricben  verjprocben 

U^ey  zu  mercken  dafi  diefe,  ^gleicb  za  pSBigen  ScUufi  and 
tiiederbolter  Canfirmatien  gediebene  Henratht  zu  vmrcklicher  VoU' 
xiebitng  tucbt  geikmmen. 

Von  Tedoth 

^^trmiIur.^rud,lJfroie,  f,U,  Ece  e 


j...Gooc^[c 


9M/  C^.nL  Dt^* 

Zoff^ndat»  oder  vn^foche-  WwijfThBr 
ne  Ifeyraths-Gelder. 

Pt»  Br.  MJntrethin,  re$.  vtn  ledcch  find  dtrjilhtn  jm.Gd~ 

AMt^  ifi  mcit  heftidltck,  dafi  den  iikri.  Snnfifn  (tbn*  Benm' 

Jfettige  ixt  ermebmem  Herm  U-  nmag  einer  HMfft-  Smnme)  imJ 

baimen  ein  Heyrath-Gmtb  %up'  xtaar  derge$e^vtrfcbriekemoar~ 

brsch  hsbty  mIi  w»  vem  in  der  den^  dafiibr  diefetbe  sncb  ai^er 

Uih^edin^-  Verfibreihnng  (die  dem  Landen,  wbin  fie  ficb  in  /fr- 

ihe-Beredimg  ift  gtr  mcbt  wr-  rem  Wittib-^nde  •aenden  atfc^ 

banden)  mcBfdie  geringfte  £r-  ten,  vem  balheu  Inbren  zm  bnJhem 

mebMmg  gejibiebtt'  labren  gebtffert   loerden  fiUte, 
ffKK 

gfw.  Galden  RbeimfcherGold-  sSt.  GUiden  Ubrl.  Verxim^ang 
CSdden  Fr.  SihiBen  von  fiiJicb,  bingegen  verfprocbenrime  Benen- 
^rUer  ndchft  hefagter^  H.  lobmm  mmg  einer  JifrmUchen  Widerla^» 
Friedeicben  Gem,  is>d.  mtdDetemimrmig  ernergewjem 

HMft-Snmma, 
,  -Bey  tlrrReyrab  vnijcheu  ftr.       Oh  gUicbffmeldtermalfen£a- 
hbanm  EniftenetcMc.  mndFi^iu-    feHeyratb  Mneheyratbs^mtge- 
/ein  Cotharinenf  geh.  vonBramt^    teefen ,  fe  Jmd  docb  der  Bhftin 
fibweig  ifl  xmar  eine  siumma  he-    fiMzehn  taufend  Guldtn  Capitel 
•  ifemietfie^h(-wiezuvermercken)    amfzjiry  taufend  GHlden  tifbrii* 
ftegen  VmiermSgens  des  Scbtoie-    cber  Zinnften  ztm  Uih^utb  ge- 
ger-Vaters  {H.  Phiiifp.  xu  Br.)  ferxet  wrdem, 
£efe^enachmndausderEbe'Be~ 
redmag  gelafen  'ofordemy  i^i.  ^    . 
mlfo  eim  matrimanium  ^  dota 
gjnBefem. 

Ef  iftfmflen  dahey  m  VorfcbUg  geiammmem^  U  PhiSffamMzm' 
ftrmem,  feinem  Tochter  JHann  auf  dejfen  kiinffnges  Erfiichen  hey  eraa 
mrfeUender  Gelegenheii  einen  fiattiicben  Sitterdienflj  iedoeb  nach 
Bevi^tniS  feittes  Vermifgensy  zu  ieiften.  Oh  aher  derfeihe  xiam 
WerckgefteUet  •atrdenyfindet  fub  keine  fetHere  Nacbricht. 

ifOooThalerCbur-FiirftMaritz  So  viei  mderiage  aef  7000. 
ym  F.Afftefienvon  HeJkn,iS4t^       Tbaieriabrl  Zim^eny  denen  her- 

nach  nocb  tom,  Ihaiar  xmgeiegat 

wrdeit, 

imh  Sa 


,,Goot^[c 


ferjiikfrtm  iSi^kim. 


HejMbOcMer. 

,  tmt.TbiUtrCbia-lirfi.Aiipif 
,VM  A*.  Aimm  wv  Dauaurci 
,  iafia  Bxisit. 

tS<m.  litttr  mt  Br.  AgKi 
l/iiaig  vm  JnbA,  Mvderir  Bbi    nalir  Btrl. 

IfS*. 

itm.Tluk  H^Mii  mii  fiM. 
TUL  aiuvririrEhi,  Himng  h- 
bawi  VriiMcB  dm  Mkkm  zuge- 
brtcbie  Utrgaig^i-GlUlt,  vm 
,  Fr.  Axvejin  etc.  IK.  ifSf.  Wime- 
(m  ame  emi  iii  ifm.  Ihalet 
Wiederlmt-GeUer  JtinerGmM- 
Un  ven  Ibrer  verigen  Ehi  aujjei» 
lAelmg  ZK  Hmxm  gilafi»  ■mr- 
dm. 

u>im.GU.  B.  Miam  rriiJrich 
ikrMjmitfiiiier  Gmiablinaiidirer 
BheFr.EliJiibeib,  giMmePfalz.- 
eriffin,  ifsS. 

jitm.  aadm  Rbeini/:  CuUm, 
H.  leiann  WUbelmen  vm  Fr.  Do- 
ntien  Snfamm  Pfah-erijin. 
ifta. 

aoM.  esUm  (K.  Wthnagl 
ti.  Friidricb  Wilhelm,  vm  m»L 
itmimPfalz-eriyh  andererOe. 

Vfit' 

tSeei.<inUmH.liihannvmFr. 

Cinthem  Marim  geb.  vm  An- 
hall  isft.  ■         ,  .  „ 

En  Sngnlare  ifi,  Jafi  Omr- 

FirJI.  ttuMpb  III.  zu  S.Jeiner  a» 

er.  Iiban»  m  Siz  verehluhtm 

Ticbler,  (Kllgfr.  Uhii)dat  Burg- 

eraffm- 


f«» 


'   A  «w/  Wiedlrlage  atf  (ti. 
VMer  UhrLZniifm. 

Si  viel  Wiederlaee  anf  JMOi  ' 

jotet.  Thaler  Wiederlage  m^ 
tm.  lialirliibrLamfi». 


Se  vid  ««^jMu  eiUm  Ohrt. 

Siufim. 


Anchji  viii  anf.  (400.  eOUIm 
ahrl.  Zia^ 


Se  vill  Wiederlage  aaf  J 
addm  lihrl.  Ziinfe». 


AnAfiviel  anf  jtea,  Vialir 
UhrJith  Zm^ 


Eeee  a 


fiMr 


„Gpot^le 


5>» 

Meynths-Gelder. 
9rtffmAmt  ztpn  HejnM-Gitt 
mt  gegehgij  li^-. 

Moe.  Schock  guterfrty  Burger 
Qr.Jeind  vm'  iM^^en  B«l- 
thafim  m  Tbiirit^e»,  jHntr  4Ht 
H.  Rtu/e^en^  nacbtaahif  Chtir- 
fwffi  wrmShiten  Dichter  fr. 
4men*mi$  gfgehn  wtrtieno?^ 

20ca»,  GSiden  FriUUein  Annen 
Omr-Fiirfl  f^tedrichs  zm  S.  Tocb- 
ter^  Mgr.  Aibrecbtens  tat  Brand, 
G.  14SS- 

99000,  Gold'  amen  I¥,  Annen 
tandgr.  Lt/diags  zuHe^mG.von 
Ihren  BrudemJi.Siegpitmdy  Hein~ 
ricb  tmd  Wiibelm.  ztt  S,  14JT. 
•  goooo.DucatenMen  Herr  Corht 
«m  Burgund  mit  Fr,  Annen  H. 
Fi-iedrkbt  Tochter  gegeben  iwr- 
denJolUn,  An.i4S7. 

30000.  Giiden  Itmgfer  Mtrgs- 
tethen  H.  Wilhelmt  zu  S.  Tochter 
Ojttr-Furfi.  lohami^  xu  Bran- 
denhtn-g  Gem.  14/17, 

30000,  CSiden  a/n  deren  Toth- 
ter,  Pr.  Catbarmen  «m  MOtifier- 
itrg  t4S9' 

30000.  GSiden  Rr.Margarethen 
Chur-Fiirfi  Bnfiens  Tocbter  H, 
Ueinritb  von  Bratt^.  Gem.  1476. 

20000.  Seiner  3item  TochterFr, 
Chrifiinen  KStiig  lohatinjenin  DJ^- 
namarck  Gem.  1477. 

20000.  Giilden  />.  Marien  Phi- 
^fptn  in   Fmmtm    Gfmabiin 


Caf,VL  Dtdtta 


Einer  gewifien  Wiederlay^  vird 
dakey  mcbt  gedaeht,  findem  in 
generr  obn*  Determiiyrttng  einer 
gewifen  Sttmme^  das  LeibJSedm- 
ff  attf  Hatf^  nad  Stadt  Beltitx 
z»  tMfiituiren  verjprocban. 

4MO.  Gutden  likri.  Zhmfieu 
vor  duHain^eatrt  WiaeUrkffmi 
und  Morgengdk, 


'  Wird  keimr  andkm  Wiedrrlt^ 

ge,  ais  eines   LeibgetSnges  ai^ 

Spangen-  und  Griiniert  mgenert 

ervsehnet, 

Hii^egen  ioim.1hlicaiini  tM 


So  viil  WtederUga,  tf»/';j«M 
Gnlden  libri,  Vetzm^g, 

fy  viet  Wiederlagr  tmd  auf 
4M0.  GSiden  IdbrL  Zm^  to^ 
ZM  £e  Margmgaka  ntit  etugt' 
recbnet, 

'  So  vtel  Wtederlage  und  tuj 
40000^  iahri,  ZIsb^  verjjfrocb^ 
nes  Leib-CetSnge. 

Zar  Wieder/age  etc.  etc  W 
Leibgedinge  aufgewffe  Aembtir 
4M0.  G.rahri.Zmnfi,verJcbrieben. 

jooa.  Guidm  ITihrUcbe  Hm^ 
tsoo9»  GUiden  C^oL 


,,Gooc^[c 


ptrf((i$armf  ilfyifiriiti»»  s9-^ 

He)rratfa$r<7eMer.  Wiederiag& 

«wr  Ibren  Brud.  Cbttrf.  I,  F.  tmd 
■itib.  Eri^ltnf  die  AMricktmtg  dei 
^ejhgersnitbt  ^ngerechut, 

■  2OO00,  Gulden  Fr.  Catharimm  Tmt  Wi^erlage  Soo».  Guidm 
if.  Aihrecbts  z«  S.  Tocbter  Erz-  I^brl.  Ziwj^,  'aelchei  in  properr 
H*  ^Smttnd  vm  Oe^^G.i4S3,  tion/necli^  vorhergebenden  ein 
Wiedewlarevon6oaoo.9ttidenaui- 
trHgiaitfwtlcheSuaimreitcb  t£f 
Ml^ftotg  gefetzet  ifl,  . 
'  Tn  den  pa^  mufuae  iucce^onis  zwiJchen  Lander.  WiH^ 
heTm  undBalthalafn.Gebr,  ij87  wird  insgemein  verglicnen,  daCs 
wanri  Landgr.  Wilhehn  ohne  Sohne  abgienge,  einige  Tdchter 
iaf«T  nach  fich  Hefie,  fiin  Eruder  dief^en,  fb  lanee  fie  utibeilatte^ 
ertarlich  (oder  wie  es  in  dem  Erbtheilui^  ReceflV  zwiichea 
tandgr.  Friedrichcn  Wlhelmen,  und  Friedrichen  Gebruderri, 
und  vettem,  1410.  gegeben)  erwiJrdigUch  mit  allen  als  einer 
tOrftin  geziemet,  halten,  uud  Sie  danrt  erbarUch  Codep  ehrwiir- 
fl^tich)  beftatten  foHtc.  Wie  eine  Ftlrftiq  aus  dem  Hanfle  Sach^ 
(en  oderHeflen,  der  ^rhverfcriideruns  nach,  abzuftntten  ift  eigent- 
.  licherNachricht  zu  finden,  ia  dem  Bericht  von  lelbiger  Erbver- 
BrQderung,  c.  5.  §.  I.  Worbey  auch  zu  obferviren  Chur-Fflrft  lo- 
faannfens  Bedencken,^feiner  Tochter  Fraulein  Margarethen  zu 
der  mir  Hr.  Friedrichen  vbn  Lieoiitz  vorgefchlagenen  Heyrath 
nur  rootso-  Giilden  (Co  Vater  zugebracht)  mft  zu  geben,  mit  der 
Auftihrung  (gegen  MarKrafFGeorgen  von  Br.  alsHeyrathsmann) 
dals  ob  wohl  iibrie  Getdt  nach  Gelcgenheit  der'Zeir  zo  erlpah- 
ren  wElre,  dieweif  ledoch  das  Hauis  S.  Ihre  Fraulein  mit  20000. 
Guldeh  btshero  ausgeiTattet,  ib  wollte  ibm  mcht  geziemen,  dur^ 
leaijchkiinfrtigvon  feinerTochterunrreundlich  verniercketwer- 
den,dalsergegcn  Ihrhieririnen  etwasNeuesvemchmen-undfich 
mit  wenigerra  Heyr.ith-Geldtc,als  in  dielem  HaufTc  herkoramen, 
tla  Sie  doch  aHer.Erblchaflt  fich  dargegen  beziehen-  miiflen,  hef 
derlelben  erzeigcn  (blte.  . 

'    '  "     B^ickfaQ  derer  Heyraths  und  WiederJaffs  Gelder. 
.'■  rBey-dcrHeyrathzwi(chenH.WiIheIm  zu^adilirnundFrau'' 
lcia.Ainten  voa  Oeflerreich,  ifl  verglicheu  worden,  dals  dieHey- 
"-      -  -  £c€i  c  i  ims- 


.^le 


S99 

HeynRhs-Gelder. 

CrgffenAmt  zam  HeyraA*Gti$ 
mit  gfgebermSf, 

2900.  Schoci  gutir  fr^  Burgtr 
Qr,  Jeind  vtm'  Um^^en  B*l' 
$hafim  in  Tbiirit^en^fiimr  j» 
H.  RuJ$i^nty  nacbmahif  Chitr- 
fuffi  vfrmHhiten  Tithter  Fr. 
Amen^mh  gfgeien  tmHlenisjf- 

20000,  Gul^en  Friulein  Annen 
amr-Fiirtl  Friedrichf  xu  S.  Toch- 
tery  A4gr.  Alhechtenr  %m  Brand, 
G.  t4SS- 

tpooa.  G6ld'Guiden  F^.  Armen 
tandgr.  Ufdtvigj  zitfiefienG.von 
IbrenBrudem^H.Siegmund,  Hein- 
ricb  und  Wilhelm.  zu  S.  i4Jt. 
'  MtoooSiiicatenMen  Herr  Carh 
«w»  Burgtmd  mit  Fr.  Amen  H, 
Fi-iedrkbs  Tochter  gegeien  toer^ 
denJoUen.  An.i^j. 

joooo.  Giiiden  lut^fir  MargS' 
tethen  H.  Wilhefyntzu  S,  Tochter 
Qiur-Fm-fi.  hhannfien  zu  Bran- 
denburg  Gem.  1467. 

Mwo^  GSiden  dn  deren  Toch- 
ter,  Pr.  Catharmtn  «m  MHnfier^ 
i*rg  t4Sf' 

M$o.  GSiden  fV-,  Margaretben 
Chur-FSrfi  Ernfienr  Tocbter  H^ 
Heinriib  von  Braunf.  Gem.  147S. 

aaooo.  Seitfer  ^ltem  TocbterFr, 
Cbrifiinen  K8tug  lohannfinin  D3- 
namarck  Gem.  1477. 

20000.  Giiiden  F\r.  Marien  PU- 
"fypen  in    Pmmtm    Gemabiin 


Ctf,iX  Da  dtu 


Eiatr  gtwijiim  1f^eJtrltgtmn£ 
tUkiy  mtht  gtdaebtj  foiidtm  m 
itnirf  ,bm  Bttmtuniriiii^  emnr 
gewiffen  StomUt  dat  Lei^etim-» 
ff  af  Mfi  lai  Sukk  Beltin. 
TMeMfiitimreiiverffnAeii.     ^ 

^ata.  GiUe*  Uhrl,  Zimfiem 
Mr  4!»  Heii^ffeter,  Witderleimg 
mnd  Mergeugat, 


■■  Wird  iehur —dem  Wiederlf 
ge,  ajf  emet   Leiiget^et  tt^ 
Sfangen-  itmd  Griil^g  imgeaere 
ervieimet. 
Hingigem  ntta.Oiutn  Ohrl. 


St  viil  Wiedertage,  fl/jm 
GOUen  atrJ,  yerzimmfimg. 

A  viet  Wiederlap  mmd  auf 
4M<i.  aiiUem  IlHirl  Sm^  ■af. 
ZM  die  Margimgale  mil  nmge- 
rechmet. 

'  Se  viel  Wiederiage  mmd  auf 
^mt,  latrl.  ISmmfie  verfirtdu- 
nej  Leib.Gedinge. 

Ziir  Wiederlate  etc.  ete.  mnd 
Leibgedinge  attfgemfe  Aembtir 
40».  (i.rihrl.Zmnfi.verfibriehin. 

ym.  Giilden  librUcbe  Zimt^ 
'S«tt,  QHldem  CafttaL 

Zur 


«Goot^lc 


f9rphmm$iSufirih»>  59-1 

IleyntliSr<3eHer.  Wieder)4g& 

«wr  /fcr«B  Brud.  Churf.  I.  F.  md 
■fyb.  Srn^en,  die  Aturichtmg  ^s 
^ejl^ers  nitbt  an%ericbntt. 

■  ioeott.  Gulden  Fr.  Catharlm»  Zur  Wi^erlage  $009^  ffiildm 
B.  Aihrecbts  z»  &  Tochter  Erz-  ^hrl.  Zin^^  leeiches  m  pr9p«tr 
n,  Siegmund  wa  Qefia.  G.  1493,  tionj  nechjl  vorhergeberiden  ein 
'  WiederUrevon6oaoo.^idenaui' 
tr}iri.ai^iaelcljcStemnmamh  dit 
J&kfimg  gefetzet  ifi.  . 
Tndenpa^  mufuae  fiicceffionis  zwilchen  Landgr.  WiH; 
lieTtn  undBalthafarn,  Gebr.  13  S7  wird  insgemein  ver^licnen,  dals 
wanrj  Landgr.  Wilhehn  ohne  Sohnc  ab^enge,  einige  Tochtet 
aber  nach  (icb  liefle,  /ein  Bruder  diefi*}bei^  (b  lange  fie  uhbeflatte^ 
erbarKch  (oder  wic  es  in  dem  Erbtheifutira;  Recefr,-  xwifchen 
tandgr.  Friedrichen  Wilhelnaen,  und  Friedrichen  GebrikiemV 
und  Vettem,  1410.  gegeben)  erwUrdiglrch  mit  allen  sls  einer 
tflrftiii  geziemet,  halten,  uud  Sie  dann  erbarlich  (odep  ehrwur- 
diglich)  beffatten  fontft  Wie  eineFOrflii^  aus  dem  Hanfle  Sach^ 
fen  oder  Hefien,  der  ErhyerbriiderunK  njch,  abzuftatten  ift  eigene- 
.  licherNachricfat  zu  finden,  iti  dem  Bericht  von  fetbiger  Erbver- 
Briiderung,  c.  3  §.I.  Worbey  auch  zu  obferviren  Chur-FQrft  lo- 
hannfens  Bedcncfcen ,  ^feiner  Tochfer  Frauleiii  Margarethen  zu 
dermif  Hr.  FrJcdrichen  von  Liegnitz  vorgefchlageneii  He^rath 
hur  roooo.  Giilden  (fb  Vater  zugebracht)  mrt  zu  geben,  mit  der 
AttfUhrung  (gegen  MarKraft'Georgen  von  Br.  als  Heyrathsmann) 
dafs  ob  wom  ilorig  Gefcft  nach  Gelcgenheit  derZeir  zu  eripah- 
ren  ware,  dieweiT  ledoch  das  Haufs  %.  Ihre  Fraulein  mit  aoooo, 
Guldeii  bishero  ausgeftattet,  fo  wollte  ihm  mcht  geziemen,  durff- 
teaiichkLirifTtigvon  lemerTochterunfreundlich  vermercketwer- 
den,daisergegcn  Ihrhierinnen  etwasNeuesvcmehmen,undfich 
hiit  wenigenTi  Heyrath-Geldtc^als  in  diefeni  Haufle  faerkommen* 
tla  Sie  doch  aIIer,Erblchafit  fich  dargegen  beziehen-  muflcn,  bey 
derlelben  erzeigcn  (blte.  , 

' "     ^chfaU  derer  Heyratbs  utid  Wiederlaffj  Gelder. 
,-  .BeyderHeyrath?.wi(clienH.WilheIm  zuSadiltnundFrau*' 
Idn.Amien  voq  OeAerreicb;  ift  verglicheii  worden,  dals  dk  Hey- 
''       "  '   £ec;c,2  ratbB- 


,^le 


jO*  C0P.IZ  Dt  At0 

ndis-imd  ^ederiags-Gelder,  wenn  es  w  Schtdden  Ume,  «ie- 
der  (Uhin  fillen  Iblhen,  wo  lie  herkoniiuea  isya,  1442.  deree- 
flalt,  dais  ntch  Ihrem  Tode  Kon^  LatigUus  (Ihr  Bnider)  oder 
deflen  Erbent  das  Leib-Gediinge  lahrlich  auf  drey  tiufend  Dua- 
ten  Aatt  der  Zinnfe  zu  gemeH^  and  zu  behi^en  fai^Kn,  t^  dic 
dK^ffistaufend  Ducaten  entricbtet  1449. 

Es  finden  licfa  nich  Copie  einer  JLeib-Gedings-Verichrei- 
bvng,  «rorinne  disponiret  wira»  da&  die  FQrftia  bey  etwa  kiinff- 
tiger  Veriinderung  ihres  Wittwcn-Standes  mit  40000.  Gl.  voa  dem 
iJeibgedin&e  ri>gel6fet>  und  nach  Ihrem  Tode  die  HeUfte  daroa 
Jln  H.  Witlhelnis  L.ehns-Erben  zurad:  £iUen  foke,  wovoo  aber 
kein  Origiiul  und  alib  auch  nichts  zu  beiinden,  ob  (bkfaes  ia 
vim  oblieatioais  er^ngen.  Bey  R  Wilhelms  anderer  ^e  (mit 
der  von  BrandenOein)  ob  zwar  ikme  von  derfelben  nichts  zu^ 
bracht,  iondern  das  Heyrath-Guth  von  dem  firiiutigam  geg^n 
«orden,  fb  ift  iedoch  darbey  diele  Veriehung  gdchefaen.  dals,im 
Fall  kilnf&iger  Abldfung  die  40000.  Giilden,  womit  i^ttiigege- 
fehehen  mogen,  in  caiu  Deficientium  liberorura^Uu:  die  HelSte 
eigenthiimlicOf  zu  freyer  Dilpofition  bleiben,  die  andere  abcr  an 
die  Lehens-Erben  zarOck  fallien  ibllen. 

In  dem  Heyraths-BriefFe  zwifchen  R  Albrechten  von  S.  und 
FriiuL  Urfiila  vonBrandenbure  (/bzwar  bey  dem  Atfbn  nicfat  an- 
zutrefTen)  ifl  zwar  ein  rokiier  Rildc&II  bedinget,  nachmahls  ibet 
in  der  zwiichen  Margr.  Albrediten  zu  Br.  und  Fr.  Annen  voa  5. 
Anno  14S8-  getrofreoe  Ehe-Beredun£  davon  abgewichen  uod  nw 
derweit  vei^chen  worden,  dais  bceder  Farftinnen  Veter.Broder, 
Vettere  kemes  Wicdcrfalls  von  Ihnen  gcwiirtig  fe^n,  rondem  was 
Sie  nach  Ihrem  Todt  verlaffen,  au&r  dem^  was  Sie  zu  Ihter  See- 
ien  Heil  verfchaffec  hatten,  bejr  dem  Stamm  dahin  Sie  mfa^a- 
thet>  bleiben  follten,  worbey  ledoch  die  Obferuatioii  ankero  zu 
erhohlen,  dafs  fblches  per  modum  quendam  compoifatioius  ge- 
fchehenfeye,  ob  aber  nachmah!s,da  dieHeyradi  zwifchen  eriiaa- 
iten  Hertzogen  undFriiul.UrfuIa  ihrenFort^ngnicht  gewonnoiy 
dieferPunawegendesandemHeyrath  (zwifchen  befa^erMsrgr. 
und  Fr.  Annen)  wiedenim  ^itndert,  und  auf  einen  Riickfall  ge- 
riduet  worden,  weits  man  dennahlen  nicht  zu  berichten. 

in  der  Ehe-Stifrtung  zmfchen  H.  Albrechten  »1 S.  und  Fn 

~    Zedeoea 


tnJSnarm  i&tfifiam,  59} 

Zedenen  etc  ecc  M  pad&uiet  Ai&  nach  AbAerben  dcrfefben  die 
40000.  Giilden,  l^yraths  und  Wiederlags-uad  Morgengdbs-Gel- 
der  an  ddsBuisSacn&A  allehie  fiUen  fblltea 

Zwilcbeii  Chur«Ftirft  Priedrichca  dem  H.  und.  Fr.  Margi- 
rethen  von  Oeflerreich  iil  dieie  Mafle  getroSen  worden,  dals.  ob         % 
xwar  die  £he-Gelder  39000.  Oucaten  die  Wiederlage  auch  fo 
viel  und  alfb  zufammen  5^000.  Ducaten  abzutragen,  wegen  des 
Wieder^ies  iedoch  nur  dieie  Vcrfehung  geichehen,  daft  der 
Fiiritin  auf  dem  Fall  Ihrer  anderweiten  Verehli^ung  (aach  Abfler-      *   . 
ben  des  Chur-Fiirftens)  die  Ablofting  des  W;tthums  von  demtj        ' 
SachlUbhen  Lehns-Folgem  mit  40000  Giilden  gefchehen  moge, 
und  davon  nach  Ihrem  Todc  die  Hetffte  an  desChur-Fiiri^Er- 
ben  etc.  etc  hinter  fich  fallen  ibllen. 

In  der  Ehe-Beredut^  zwitefaen  Cbur-Fiirfl  Friedrichen  zu 
S.  imd  H.  Albrechten  in  Bayern  (wegen  Ihrcr  noch  unraiindigen 
Kindere  H.  Emflens,  nachmahls  Chui^FQril  zu  S.  und  Frau  Eli- 
fiibeth  von  Baycm)  iil  paciiciret  worden,  dais  bey  Entflehung 
Letbes-Erben,  aus  dkier  Ehe  der  tiberlebende  Fiirlu.  Ehe-Gatte 
die Heyraths- und  Wiederlags-Gelderauf  feine  Jjcbens-Zeit  zu- 
genicflen ;  Nach  deifcn  Abiterben  aber  felbige  wieder  Iiinter  fich 
■n  die  nachilen  Erbcn  dcs  HMes,  djivon  Sie  herkommen,  aem* 
Uch  dcs  Heyracb-Gutbs  an  Bayern  und  die  Wiederlage  an  S.  fal- 
IsOf  in  cafu  contrario  aber  vererbct  feyn  ibllten,  1450. 

Ob  zwar  Fr.  Catharina  von  Braunlchwcig  obgedai^ter  maf 
len  Ihrem  Ehe-Gemahl  H.  lohann  Eroileniein  Heyr^-Guth 
j[fufler  der  Zuiage  eines  Ritterdienils)  zu^bracht,  fb  iil  doch  in 
oer  Ehe-Beredung  verwilligt  worden,  dafs  von  denen  zur  Abld.  . 
fimg  des  Leibge£nE9  gefetzten  uooo  Gulden  nach  Ihrem  Tode  • 
'  niie  Hdifte  an  Sacnien  zurilck  fallcn,  die  andere  Ihren  nachfle« 
Eiben  getailen  wndea  follten,  wie  dann  auch  bey  der  Ablofuns 
aur  eine  Helftte  zu  entrichten,  auf  die  andere  aber  nur  die  Zin- 
fen  uihrtich  abzuilatten  feyn  werden. 

Zwifcben  H.  Moritzen  und  Fr.Agnes  von  Heilen  jfl  ver* 

gidien  worden,  daS  die  Heyraths-  Wiederlaes-  and  andere 
elder,  dcnen  aus  diefer  Efae  nacfa  den  Todes-Fall  der  Furftia 
Torftefaenden  Hiii^vn  zuftefaen,  auf  den  Fall  abet»  da  Ibeine 
dttau»  encugce^  odet  vor  deoea  &Icera  beeden  oder  eioen  Ab- 

fterbea 

□  igitizedbyGoOglc 


jH  Cap.}X.  heim  ^ 

l^erVn  VTiirdn)',  «fie  Hcyrjths-  Odder  flAlmt  ^ugfbiMtKeq 
Kleidcrn  und  Silber-Oeknirr  iin  Ibrca  Vater,  LoDdgf.  Phiiippea 
oder  Ihre  Brueder  oder  Schvreftcr n,  <riiivo  luarito  ad  dies  vt* 
tae  vAi  frudu)  <lie  Wiederlage  aber  «i  Sachfen  zurock  fallen, 
und  dcAvvegen  vbn  der  Wiccvven  den  S.  Erben  gnD^me  Ver* 
fKherong  durch  Er^fthjffi  ,od<r  Haade  ^eiucht  vvcnkn 
folten.     ^ 

XnderHeyrath  zrvilchen  H.  lohann  Priedrichen  und  1q- 
fantin  von  Spanien  iH:  abgeredec  vvorden,  dag  ttie&f  auf  den 
f  all>  da  jener  vor  Ibr  vaiturbe*  voh  denen  Zvvcv  hundert  taft- 
fend  Gulden  Heyraths-Geldere  hundert  caufena.  wiederum  zo* 
fallen  fulten,  dergcftalc,  dalJ  Ihr  dtefclbe  ihr  Lebenl«ig  mic 
Funftcaufend  Gulden  uber  die^wolfftau&adLetb-Guchs.  jahc* 
'  lich  verzinnftc  werde.  Nach  threm  Todce,  die  hunderc  caDfend 
Golden,  oder  deren  Fenfion  dcr  Fnnff  taulend  Galden,  aof  ihre 
aus  diefer  Ehe  auCh  auf  <ien  Fatl  Ihrcr  andem  weicen  Verehe- 
lichung.  auch  auf  die  daher  erzeigten  Kinder  ztt  glelchenHiei- 
]en  failen,  da  Sie  aber  in  Wiccwen  Stande,  oicr  bey  der  jodert 
Ehe  ohne  Kinder  verblcibe  die  Zwey  hundert  taufend  Gulden 
denen  Kindern  edler  Ehe  allein  zuliomnien,  waon  aber  deren 
keine  rorbanden,  die  hundert  taufend  Gulden  aof  Kayftr  Cari 
od6r  de^en  Erben  zurucli  fallen ,  jcdoch  die&ibe  Hb.  iohana 
Friedrich,  da  er  IbrenTodcerlebec  ad  dies  vtcaezugcbraucliea 
lafTeD,  und  von  feinen  Erben,  fo  nach  ddTea  Tod  laBer  Vjer 
lahren,  icdcnlahres  mic  3focx>.  GI.  abgeftactet  «erdea,  jedocft 
der  Infantin  in  cafu  deficiendum  liberorum  dar4il>er  zo  teltirea 
frcy  ftehcn  Iblle. 

Bey  der  Heyrath  mic  Frl.  Sibillen  von  luUcfa  ift  al)gered^ 
dsfs  in  quemcnnque  cafiim  das  HeyrathoGuth  nicht  wiedet 
hincerfich  anlolichfaUen,  (bndern  beydemHaafeSacbfea  blei^ 
ben  foUe. 

Dergleichen  auch  bey  Ihrer  andern  Ehe  mic  Hertz.  lohana 
Friedericnen  &c.  nur  mic  diefen  Anhange,  dafs  ditf  Heyraclis- 
Dnd  aus  voriger  Ehe  zugebrachce  Wiederlazs-Gelder  (Saluo  ia 
utrique  marico  fuperftici  ufu6ii6lu)  erlilicn  auf  ihre  Tocb^ 
Toriger  Ehe,  Fr.  Annen,  oder  denen  kbnfftigen  Leil>es  Erben  ia 
dcjren  deficieot  aber  ao  den  Laodgr.  faliea  folfiea,  oiit  gletcli- 

nanzedbyGoOt^lc 


ptrfiiufm.ia^fSMm.  -  ^^ 

mae&gO^  CflDtioii  we^  des  Rueek-FalU  d«r  Wiederl»e.  Bir 
dc&ea  aiiderer  Ebe  mitHr.Elirabechv  £5  Ibtceii  in  C«fu  deic^  . 
cncium  liberorum  die  H^raths-Gelder  mic  dem  zpxebTKhfiea  ' 
Schmuck  und  Silber-G(4:birr,4n  P&ltz,  utid  dic  Wiederlwe 
an  Sach^n-zaitick kommen,  ialoo icidem  marico  lupeifticiia 
jbecuQia  dotali  vfufrndlu.  £ben  auf  diefe  Weife  zwifcheii 
ChurCAuguflen  und  Fr.  Annen  aus  Denoemarck,  wie  aupb  Ijey 
defleo  anderer  Heyrach  mic  Fr.  Agaes  He4.wig  yon  Anhalteo.     - 

Derrieichen  Zfrifcben' Hn;  loEabn  Wiihelmen  luid  Fr,  po- 
totjwm  Sufinmea.  .- 

Desglercben  zwHcben  den  bivden  Herczogen  uhd  Gebrii- 
dera  Fri&lrichWilhelmen  uad  lofaannftn  zu^oh&i^UfidDcro 
..OffinahlinneiL      >    ' 

f:     XLVa        . 

Ittccr  comicum  ec  Dyna(tamm  Isnperii  ifamilias- plttfa 
animadvertere  licebiccxempla,  afl:  quae  hie  adduoere  nimis 
prolixum  et  inutile  forec.  Inter  ctU^ioGthaecfunc.  Godedi- 
dus  Dynafh  jf  J^^t^ein  dgbat  Rohinoj  Fdderici  dcCpbema  • 
fHio,  vna  cum  Elijabetha  feniori  6Iia'  a.  trjt,  fiptttaffitta  marcas 
in  reaUibus  anmis  in  docem.  *  E^  God&jdus  de  Eppinftein 
io  Robino,^i&'a  Domtm  Friderici  4e  Couema,r0m  Ijyikjenieri 
^lia  mea  fepcuaginta  marcas  CoIonienT.  monece  l^^is,  in 
reddicibus  vnnvndmperc^ptdatittdsmimo  ttM^  W^a,  iWfli 
Brub^ch,  vbi  vi^imus  odtacexdomiHi»  ConacmtnG,  iv/iepcid» 
genca  marcas  ColonienT  monete  curribilis  et  legalis;  ^i&s^fi 
$n  promtQ  dedero,  cmuerti  voUt  in  hereditatem  umparandam  tK^s 
fiumen  Are  ec  Brubach.  vhi  fimkis  hiac  tnde  melius  videbitur  expe* 
dire,  Has  ftpcingenca^  niarcas  vel  ieptua^nta  in  reddiiihtts  2 
Se,  aaa  Robinus  Lyfe  camaliier  fe  £onftinxerit ,  et  matripjomum 
inter  ipjhs  contra&i^  JUerit  conjiimmatum ,  injra  dnnum  Robiao 

o\ama&t/ijiiia  mea,  fine  ptoiaaeceffmt^v^imfruSttmygiiatm/fit 
,vixer$t.  oMuehit:  auo  rmrtue  adberedes  HigitiTUox  iiitre  revertenrur, 
V     .. /„  ,■:  .  .     JMmm 

■j,  *extamt,*^^<^Ud<^tnt;9Tiii%^Xilu^.{.i^i 

Samntm^.irulHermc.p.Il  Viii 


t.zedbyGoOglC 


f)ig^vmLyhinARtAma  kmjtkmim,  vt  ft^  «Ktmm  innm 
tt  vxvtis  net  cmrn  amis  frmihu  ttfirmhu  ftrd^t  Aktam  fw 
mmm  it  aMutmiu 
^^ .       ■  $.     XLVHL  ' 

Saa  Qrifina  Fhilippi  Emefti  Comitis  Hohenloid  <3ia 
1. 1646.  napta  fiiic  Wi^fgangs  Friderico  aeqae  Comiti  Hobenloir 
«tfj  inque  dotem  attuHtj  oSoJbretionm  fmtHa,  quorum  dimidt- 
vnpanemindocem:^teram.tanquam04r4^i«ra»acoe^c,  de 

fuoTabuIaedocales:  Ferner  rollcn  Hoch-VVahlgediiqblan 
laukin  Inhaks  didcr  GrafiTchafit  tknet/Unifiber  latie  ver- 
■eueiter  Eibeinigung  von  faeeden  Ihro  Gnaden  Herrn  Ge- 
briider  Herm  G™7<wWi«r  AHrechen  und  Herm  &iSSmf 
ricb  FHedericben  zu  rechtcr  Ehc-  Sccuer  ge^ben  vv^den, 
faejftmifeiidOiieUenaiOeUimd  mxiifcraaareftii/eiilGiil- 
ii»,allesdenThlr.zuanderthalbenGuldengerechnet,(ich»» 
itetbaeniigen  Klty^em  und  Kieino^en^  Fbrem  Standgetn^  damit 
Miszmumen,  und-ibll  die  Erlegung  gelchehen  an  guter  gro- 
ber  onrerfehl^ncr  Muentz  und'  VYehriing,  inner  ^ey 
gleichen  lahrs-Friften  vbn  dem  Hochzeitlichen  Beylager  an- 
Kurechnen,  jedoch  ohne  Zinnls  zu  er/hcten ,  und  von  fetkm 
erft  hochvvohlemannter  Dero  Herm  Qebrueder  der  halbe 
Theil,  nehmlich  4cxx>.  D.  von  HttmGnSloacbimA&red^te/^^ 
dmn  Tviedenim  4000.  fi.  von  Ihro  Gnaden.^  Bferm  Giaff 
Veinricb  FHedriiien  ufTZiel  und  Zelt  vvie  rfft  geineldc  za 
kezahlen,  daieme  aber  von  Hoch-Wohlbefeter  Herm  Ge- 
bmedcrc  einem,  oder  dem  andem  in  ieczt  bcftiraime  Zeic 
iiichceingehaltenwerdenlblte;  ift  ansdiuccklich  bedingetj 
dals  von  defien,  oder  dcrfelben  Gn.  Gn.  der  §ebrauchlicbe 
Zinnfi  i  cempore  m«r^  geforderCtauchi  obaweieerlifib  ent- 
(icbcet  vverden  foOe,  ZtpniitieM.,  wilf  tkcr  Hochaeirar 
von  obbenanitten  Fiieiif  tai^M  GiaUni  aUein  Viir  tan^ 
GnUen  laid  raehrers  nichc  ab  ein  Heyratb-Giab  und  mit  fw.y?. 
»  mitderkfeit,  annehnMi  und  Ueibch  liie  uebrige  4000.  8. 


no,t,zBdb,Google 


necM  enneldcer  Muoicz  md  AfVehrung  fcr  Fraeul.  Hoch- 
sciKrhi,  ttt  mit  itin»  Hrnmjhyen  PttTinumt  m  fibal- 
tm  leid  1*  mdin,  in  HiiniKn.  AmaStrynmlb  Octoni,  Ca>' 
anci  BSeAergeifi  a.  i;i5.  liapta,  iaS  Ifi  dMah  actotit  fix 
mllia  finttmtm  Kiaafium.  *  Und  haben  die  Wobt- 
gebohroe  Veftg^nanste  folchen  hilig,  inmafieii  wie  faier 
aia  fblget,  trerbedinckr ,  alfb  d&  denn  gnadMleii 
Gra&n  Oetm,  und  Fi^ilein  itam  aun  richBgen  %iHh 
gtsQaiiEbrfian,  und  mi^egeben  foHen  Verdini>nb  t 


Jad  gutr  mgirgmmur  &im/iiir  GiMhi  m  Gtik  BaMi. 
Geldt,  der  Oiur-FQraen  bf  Khines  Sdibges  und  Mfiniiei 
Frandcfoter  Wehmg,  in  Kraffi  Vocn^he  2uilHdi  I» 
hann  Grafe  zu  Serne  &c.  und  tJns  GrSfmnen  lobaimmem 
Wietwen  &c.  hiOTCvor  ufeerechcct  und  verdudinckt,  vfer- 
brifet  und  vcrfegek  ift,  aSa  drn  tiaidert  GM  GuUen  labf 
Jtenien,  nach  Lude  und  InhaTt  derfelbigen  Vortraghe  haben ; 
und  fcjlen  'arir  Otto  GcafT  zum  Rieteferg  (Xc.  auch  Fritulein 
.^imigebohme  Grafinne  zii  Sej^'ua&r  zukiinfRig  Genudil 
'  und  imferm  beyder  Leibes  Erbcn  darmit  gantz  ulsgeletxt 
uod  ausgeicfaieden  fcyn  ns.alien,  und  jeden  der  V>^lge- 
bohren  Herr  flWwrrir  epsra  GraSen  zu  *)iiK ,  Herr  zu  Hott' 
'  hrg  {fc.  (ehnger  GedachmiSi,  und  GratatiMwner  zuSe^- 
ne,Gra{en  iS^io/)i7>iuS<>hne,UnferenUeben  Schvreher-Vat- 
teis,  Schwagers  und  Vctters,  und  ihr  Lbd.  Libes-Ethen 
Landerajfflchaifien  und  HerrfchafSei^Seyn^  HombucE  iind 
Frailsburg  &c.  allen  ihren  Giund  zn  eehSnkigfn^unaalleil 
andem  ibr  Lbd.  Henfchaffien,  Sehla£r,  Scadte,  ErUcbaff- 
fien,Pfiuid(ch^ffeea, Laiidcn,Liiden, Guflcem,  bewcg-mxi' 
vsixvve^dti,  liegend  und  fahrendes,  vyie  die  Nahmen  ha- 
-  ben  oder  wo  die  gelqgen  find,  dSfe  Be  ieramdhant,  oder  her- 
ri^  ueber  kuitz  odecXmg  gomhnen  und  ktuegeo,.  anfil- 
len  mogen,  und  genehm  habeik 

*  Ffff.  $.   L. 


..Goot^lc 


p^  ctt..a.  Dt-iiit, 

{.  XLBC. 
Ifta  iUnftriinn  fAamm  dos,  fi  trJHMi»  loerit,  pront  in 
plerisque  Seremffmnai  f^iliiseft  receptura  cx  tribuh  Pn^ 
KadalibKi  eft  comparanda,  prout  vocari  folet,  ifi  dnc  Lmdet-. 
btwnieittz.  Dluftrie  dei-VBOLFF*  equidem  dicit:  mti^ 
'  mtn  eft,  Bon  in  Saopia  tmtaaufedet  vnmerfiieGenamitieftr' 
mciit  rafflf»  itmn  i  fMilis,  id  qmd  et  Veterei  JCti  **  feiUi. 
Twit.  Ui  Keceflii  Prouinciali  Witrteiibergia  a.  1607.  idem  fiiit 
decretum,  duem  ftianiK  frincifm  taragiatenimiaifie  Afaxa- 
giatmm  vigintiflorenotnm  miUijbus  ex  tribmit  PnmncMBhu 
piaeftandomm  coribte  debere.  Id  quod  in  diuifione  fi-ater- 
w  «.1617.  foie  confirmatum,  *t*  hisverbfs:  DeiMdcH 
fiBen  Micb  dii  Fm^I.  Wiuliiii  m  def^gn  Fiirfiiifi  dirJtettim 
'  "  vfiber  CmflJ^  hit  eben  Mtidiuiitir  mejfieii  zMgeMm, 
^  und  dabey  £e  gevvOhnlictie  Verzichc ,  laie  feWige  iey  . 
U,  Uavfe  herkommen,  zu_lijlin,zufilrderfi  aii%ev>iefen  tmd 


£ifn  Pirflt.  Haufe  I.  _      . 

5'  ehaltin  vierden,    die  aucb  neben  gebuhrevder  Abferligung  Ibren 
landgemiB  zugleich,  doch  ohne  des  ahem  rtgiereitden  Landes-Fiir- 
fienF^iulem,  ab  mil  denen  lifeine  hefvtidere  Maai  undHerkmmeu 
kat,  nacb  Befig  des  in  labr  Sickztheiihundert  und  Jteben  auffgericb-  . 
ttten  Liiidiags  Abfciiedi,  von  gemeiner  Landfchaifi  in  Wurten* 
lienz  mit  zwgntzig  tauund  Guldeo  HeyrattisGotit  verfeien,mul 
(onfen  der  Aiufertigung  bulbtn,   me  bienmlen  gtmeldl,  glballen 
verdtn  ftSen.     ItUm  cvKfirmatar  in  Tabulii  dola/ibui  *-^*  intcr  . 
Syluiuni.  Fcidericum  VVurtenbergenlem  Ducem  Uneae  Oclienns 
tt  Eleonoram  Charlottam  WHrttnbergenfem  d.  7.  Septembr.  nf?i, 
^  itiam  i  Rmiolpho  //.  /m^.  d,  /.  Septembr.  Itos.  Vragtefuil  dt- 
trttum,  dotem  filiarum  Holfaticarum  en  Teppitorio  ene  prte- 
JlaHdam.\***  Vtrummx  efl,  vt  nf  omnibus  Giimaniet  Provm-  . 
^  btc  tb^ntre,  caaetdamui,  Hcttrn  pltritqut,  dum  pauctt  mtte.  00- 

mt 
•  d«  Arrr  Ammp.  ISidfr.  p.  11.  e.  II.  p.  i^ 
«■TBILI.  ^kMit  itit.itmd.   p,  VII.  c.    ti  fuid PdptBui  ■•  }0, 

X««f.KiacHOT.  rMf.  V.  jiiKiiifSiB  Chff.  V.  OtCXXI. 
*J!  attt*fndi.viti%tiM  Oiu.U.f.yM. 
*a«*  «tuot  apai  LTMiaiv  II  CaiL  Germ.  Diflam.  Tim.  H.  p.  51«; 

,V>*  Foot-Somaiu  oliiba  TumiTi.<i«i^.»»  imCanCatr. 


ftrfmarmn  ilb^rium.  59S 

^■Tottmifimu-Salhtjff&t  £Ar  filuie  IHincipi^  Rfflile  finnHt^ 
wg0ti  Thalertrum  tnil/ium   iottm  ex  doiiiabio  ;fto  conpi^trtf. 

Conf.  HTNRICVS  ROSENTIDIL'*'  /f  fJ»3V  M  JHICOtA.VS  »«T-  • 

%jyif^  d^hecreprpkxtM/ptttawtts. ,      ''.-'. 

y  ■  ■;•.■,■,.;;.■•; 5-  >  '.     -','■, :^ ■  ■■, 

De  ei»  vero  fubinde  fulwta  fuit  QumJHq:  ifus  tfmumt-  ■ 
timtm  WujlrimtJJUebtts.dBtlmxmfittuerettneatVi  an  Fater  lui^ 
i^ris,  an  vero  Prine^j  Re^etis.  InEurop^  Regnis  atqa^  aiiis 
Frincipadbus  libcris  R^es,  fgror^s  foas  amjue  prbioipiim  fe» 
qiiionim  filias  dotare  exemplis  faperioribas  paiebit.  Fatri 
ulut^Tt  hoc  onus  dotandi  .tribuuQC  \Q,..hiMKA^vs,  *^*  l<t. . 
fhjeriau  HHETivs:  *^*Enieftu!  cothmaXnvs:*»*** 

GW^<iaiUWEIDtING%**»*    G».^flrKI,0CKIVS,*»*»*** 

JHafoerut  »RiT5CHivs.f  C^«r  zjptJtEiivstt  ''ojo' 
quitnr:  i^iud  attinei  P);ivdfei,  Pufet,,  eiCmftei  AfaM^iatai, 
sibgefimdene  oder  verziehepe  Helren ,  ees  iaec  ta^netudo  w/ 
^at:  Qumam  ipfir  Lege pragmatica  tanta  alimoniae  prouifio- 
^is  affignacio.^^  <^i  vt^jrrtdigmtatesenerit  vruereftfffint. 
ISiic  quia  ^^  regBaJitnt  ^grpgati ,  ad  exenipnim :  filiHrum .  elocar 
tirviamhilfrofifuiiMe  tvpliui.fetttefiffum.  la.wiLHEi,- 
Kvs  iTTERVs,  lil  iniitramque  partero  di^utat;  verura 
nihildecidit-    Econtrario  Primogenito  regenei  hoc  onos  im- 

ponant  10.  HENRICVS     SPRIKOSFEI.II,ttJt  "EKMAI'- 
Fff  f  3:       .  .  ■     NVS 

•  Sjil.RHd.txf.V.  CMtl,  UJXSII' gltfft^.. 

■     **C4f'.Vl.   tf,  X1.VII.. 

','ti  A.  B.  c.  ny.  (MXI.  f.  t. 
*»*dc  Portinte  dkmtit.  cip.  IK.  0.  51.  fnil.  ■ 
,       ',','Fel.lV.Cnif.m.aVI. 

,    *«"*»*  de  oilire  thtitiiii  ffidt  lUufirium  B-dtntm  Afdiugi4llnm, 
'    •,%*•*  de  Contrihitidiiimti.  c.  VII.  a.  xtvu  ..... 
t  <jk  tUtdtidne  FUide  Princifit  <ap,  vpi.  /.  11.    ■ 
-    tf  <le  lun  exigndi  C«lb3di' dd  etetatieitem  'fiiantm  tSlifi^itm 
.|.  iir. 
t;t  <le  A»<)/ /ar/mV  Ca|>.  VIII.  |.  im. 
tHt  *«»•«*•  «S»- »•■'•  ** 


..Goot^le 


«00  .    Ot.lX.  DtilM  ^ 

|tvs  TULTBivs,  *  Myi.BKVi  «I  KmuHmim  **  SLit 
tvi>oi.F,-*«* 

$.  Ll 
Quodfi  ron  ipfain  penitiiB  infpiciamiB,  in  plcrisqiM 
RiEtis  gemilitiis  deTaper  fiiic  defininun.  b.  Gar/iiu  t 
SeSor  in  Tcftaneni»  (uo  de  a.  <6;a.  diftiogoic  incer  Mat» 
wM,  Die  Aiatfeiier  atqne  Acmmm,  Die  AusftattunE 
quae  in  ih!/tr  a^genttit^  iocatibiUy  vejHkiu  Unteis  atque  einsmoQ 
confiltit  ilhm  ncQori  Kegmi  tribuic,  hanc  vcro  Pacri  illu- 
ftri.  *>»*  Eadem  rationclii.  GMrmu  Dux  Kcnacenfis  in  T» 
(tamentofiio  conltitatic:  Haben  dielelbe  gleich  aSen  FGiM 
Ptintswfiinnen  von.  unfem  Fmftl.  Haufe  Sachfcn  der  fimlag 
Suw  in  der  Mafse,  wie  es  bMshero  in  unlem  Pinftlichea 
Haike  gdialtea  worden  auf  abgdegten  gewoehnlichea 
VerzichtzuEenicflcn,  dieuefarigeAu9taituneen,hacjedvve' 
derFaeiiU.  Ekem  von  den  Ihrigen  herzugwcn.  )n  Alhrii 
/ttbiOii  Bratdtiiiirpci  EkStrit  Difpoficione  de  a.  iSti.  foic 
decreturo :  Das  dciftlbe  (primaeeninis  Regens)  der  andon 
abgegaigenen  Tocchter  al)e,  die  iie  hinter  Hmen  veifaflbi 
wuerden,  verratheo  und  befteuren,  als  ob  lie  (eiiie  Leibl 
ToethterVvaeren.    In  Ducatu  Wunenbetjico  didt  my^ 

1,ERVS  AB    EHRBMBACHf^^^^^primogenitUSflHttj&IVfX 

fanilia  Wiitne»berficajiliiilm  condeceBCcm  docem  conlKtni^ 
tmd  wird  (ycU  Heyradi.Gut  von  der  tandlchaiff  Eitdcon» 
men  abgeftanet,  vigore  Chrfltfbm  Ducis  VVuercen^ergiae, 
et  Grarjn  Comids-Montidi^aRli,  tiansaSianis,  dic  4.  Maii 
a.  1565.  $.  Dat  mict  gemeine.  Vbi  filiabus  iplsBpriaiPgenid 
32000.  floreni  Khesnfes  fn  doce  definiuntnr:  qnae  lamen 
fiuiuin  in  Jiliabiu  tbragemtemm  ad  aoooo.~aureos  moderaca 

fiiic 

•  Vol.  IIL  ConC  Vli. 

•  f.  III.  Daii.  V.  1.  m.  f.  M. 
■   •    -    tlum.  OMlr 


V  de  jMre  Aem.  wijh.  p.  loj. 
%»*  adiiiiur  f.  49.  Ifapn. 

-  .    ~  '  I    ,ir,d0,Gt'>O<^IC 


'   fn^fimwm  iliiflriilm.  tM 

4te.  Efata  axiffnnatmn  Mt  in  divifione/nttmu.  a.1617.*  . 
ct  in  paQis  jMaliluu  **  inter  Sylaium  Fridericum  Wiiep< 
tenbngeniein  Nneae  <V^i^/atque'EltoAorMti  Oharlottam 
Mum^gatdenfem  a.  1671.  Ideifi  caM<!n  etiam'Io<M»  Tiaberg 
putaaerim,  licet  per  paSa  gattilitia  nihil  ftierit  definitimi, 
nm  doi  eie  Kepno,  Prvuinaa ,  vetjeuiio  deheatur,  atqiK  ex  Tyibu^  .  _ 
iiif*miKialiSiu  efl'm^nenlit.  Cui  igittir  niflta^jsmlfegti^ 
Frouinciae, vel fcndi  otmenitjei liiulhMn ius cdHeaandi eixo» 
petitj  acinde  primogeiiltUs  ponfcflpr&udi  ad  dotem  e]l«8*eaii 
oonnituendum  tenetur.  Fater  ad  «ocationem  die  Ausftatnaig 
«rit  ebligatu». 

J.   Lm.  - 

Supw  d>/>/  Sbcc<!Sione  eti^m  varia  in  p<9Js  ihhiliUii 
Frincipum  et  Cpmitnm  Germanlae  deiiniri  lolent.  De  eb 
Tero  plurimum  di^utatur,/f  mi/ibr<ni  deJerit  ea  lege,  vt  fpon- 
la  ante  maritum  ,^ /r'^/,  aeftin6h,  dos  ad  eius  patrem  re- 
deat,  vel  iamSiam,  non  imctn  fetiesttmriiiim,  quanmiB^dotali- 
tium  iltioMiftitueritjfananeatetdubiumfiiboritar,  iBi«iu*«i 
faBwn  iokiit  >*f*Kmio(or{m  erit,qui  valorrtn-hiShMn  p» 
aorum  in  dubium  vocet,  aft  fa&um  noc  cum  tale  quid  inter 
Fridericum  II.  Ducem  Lignicenfem  et  Sidoniam  Mariam  Dd« 
cemTefciuricenfemconneniflet,  dumRudolphusn.Inip.hanc 
daufhlam  .confirmare  renuit :  Weil  fblche  fpecial  conucntiott 
(vthabent  ipfifHma  fbrmaiia)nichtanein  derSchlefiTchencon. 
ftitution  fondem  den  ueblidKn  Saechfifchen  Rechten  'aoch 
alfo  dembishero  iederzeit  in  .GraFfl.  Schlefifehen  Fuerften- 
thnniem,  unter  Furften  unc^  andem  VomehmenPetfbnen  a- 
taltenen  (^brauch  \n  wifeder,  vvie  denii  aufhSle  die 
Menzpgin  folcher  Cfeiiftitntfon  niid  Landes-Qebrauch  uiiM* 
wieder,  dieiervvegen  haetten  ihre  Maieftaet diefes  Puno» 
kalber,  auf  gdialten  nothvvendigi!  Ervvegimi  dcr  Sachei» 

dahb 

VkMCRifciiiliiiauiftiih6c.'Vi;"fitiii;i»tis.  f^ST- 

n  an,5d  b,  GoOt^le 


dahio  nfiduint,  dafi «cdiet&Hs  ides ZuraMk&fls  faaAer id- 
lerdings  dem]L.a]dec-<iebnuGh  nach,  daTs  jiehnilich  derlelbe 
an  ihn,  dcnHcnzog  Friedridi  als  Ehemaiinaufralcfaob. 
gcmcidnn  Fall  koimiie  imd  ialier,  gehalten  Ktcrdcn  fi>lle  Jk& 

J.  LUI. 
Necdeiimtexenipla  Territmiimiiium  daii.  Probe  hic 
diftiDgneiid>cfunccerrae,tixigniinmadqtii(itae,  abiis,  quae 
in  dOMoi  &enint  ceiKclae.  Uiac  itiat,  in  quibo;  FocFninae 
fiiCGedunt,  easdcmque  in  dominium  ciuile  maritorum  Olu- 
ftrium  transferunt,  quae  deinde  ad  haeredes  abcuot,  de  qui- 
bus  infra  erit  dicendum,  vbi  dcSuKf^iM  Foemitua  erit  fenna 
Has  voD  vocamus,  quas  ab  illuilribus,.piiKt)tib|i9  -fiiiabus 
dc((iat)fitii  docisloco  cojjatas  pooimus.' 

$.    LIV. 
Riederiau  11.  Imp.  ^erofuo  ABxno  degem  ifiiliax 
Maichioni  &    Thurmgiae  Landgniuio  terram  Himet^m 
■  ia  dotem  caooeiHt,  prout  teftatur  patri;  ipiius  Henrici  iUu- 

'  ftris  Diploma.  *  Hettriau  t).  Gr.  Myfetin^  et  orietuaUs  Mar.. 
tbio  et  Thurii^.  Lattdgr.  et  Saxotiiae  Corties  Pahtitatr  et  terrae 

'  BUfenet^  Dtmittur.  Ooaper  ghriofiUitttwn  pattiinum  uofirvtHj 
'friieriam  Rotn.  ItiOi.  m  tkitagio  decem^  ttiiUium  ttiarcarm  argaai. 
ratiotie  fjm/alicii,  flie  /ie  Mirgitreda  fSo  m^ro  iilaeito  df 
^^ffi/atet  adepti  funuis.  domlaaim  Ptifettet^i  ^ttrre. 

,  .  ■  $■  tv.  ;  •  ■    ^ 

Rudolphus  Habsburgicus  Tnfi.  ht£iim  Watfii.  fiiam 
WeKeslae  Boh^iaeRegiinmacrimoniuin  coUocauit,  de  «!• 
ius  dote  ovHRAVivs.  **  Datain  mmi'ilh  ipfa  EgraVen- 
ceslao,  et  infi^  orces  c^t^nres  in  Mifnia  iex  X^aiiat^uartm 

.    Cttefar 

Goot^lc 


peifiiirtiiSbfriii».   .  «oj. 

QKjirper  vi^ltmffimfii  Mjfidja  Uhmi  irU,,  Dimlmtt  faSat 
mt.  BaIdo&  lliunsif^e  Lini<%niiiqs  uB»Kw  ifcdf»  Mar- 
gtredora,  AJbat!  Har&ergaifii  Siii;^aaHj%!iai»,  doci  Jnx 
turtgUa,  UeltSxngum,  »lperliu0^£icf«liUiL *  .;   . . 

§,  .LVt  . 

Manmilianii.  AuIlriaeadbacilnfoDKcu-.poQea  Jnp,  ' 
Sliae  Af<z>-^>ira:i«:  etiam  diuerfae  terraein  dqtem  fiienu^ 
prpinJiBe,  de  quoGvicHENON:  *'  Cette  frmcefc,fai 
la  Negodation  de  FUHms  de  Saxye  Omte  Je  Bnfi,  n'  «font 
ag^e  quededeux  ans,  tut  accordte  ran  148^'  arec  Qwrla, 
DaiJmdeFrttKcSe^Xs^Rm&imhaoiaieCberks  VW.  foc 
f  ArchiOucM«»w7Mir  lanPere,  ga|  lu]f  donnani  liu  Jes  • 
Cmtes  d'  finois,  de  Baurgo^ne,  £  AsoKrre,  ^  <3}amiUis  etie, 
^toffte,\KSei£rieuriesde^ins,,de  BarjiirSeyiuGi^^&yet&i    '  ^' 

:$.    LVU     ■  ,  :■     ; 

Cabnrgenfis  tra&ns  tiinis  viciWs  detis  ha  fnit  cclfiB. 
Prtim  quidem  dttn  fci/Zw  Heimanni  II.  ffmwferOTV;  Comi- 
tis  ril*;  ttfftms  XIV.  foror  a.  1268-  Otnmi,  Siandenbuieicd 
Marcbioni  matrimonio  iungeretur,  poft  ipfius  mortem  cSiir- 
^*i^^tt»aum  in  dotaiitium  accepitjde  <juo  srANCEK" 
SEEe:*»*  IJacliMarggrafenOjrojTodtejnatFraw/xrfJge- 
bohrticGrafihvonHenliehCTp;,  mitihresSohns /imwrt  Unit 
Willen,  ihrl^S^ftAwmdWohnHngaufCobargeineguri 
Whge!Zeitgehd)t    Und  ift  ihr  Anno  ijog.  BiichoirAnarw 

*  FAiKiciTsOr^.  ^Smm.  lib.Vl.p.460r 
••  Tom;  I.  p.  6fA,  ■    * '  * 

*^' Cbmi.JtemieieTg.Vh.n.K,xxxiU    >.        ..    -    '■ 

■  &rumilKr.  tnd.  Jbrm.  f.  II.  Ggg  g  ' 

'■         ■     ,  l!an7,db,,G00t^l? 


(04  Cit.a.Dt  dif*^ 

vonWOftztargi  inilirLeib-Gedingei^eMien,  nnd  et- 
Vche  Ofter  eingenoaunen :  Pblt  monem  Popponis  XIV.  qm 
di£be  Indiibtu  enc  {rmx,1imitlMK  filius  Jbnumtu,  m  P^ 
ponis  Tellameoi»,Ciiiw^^'  tetns  aBcimadit,dequa  tPAw^ 
«ENSERo;  *  a.  1291.  indieferGraflePoppoder XIV.  den 
4.Febr.  geflorben,  nur  eiii  lahr  nach  leines  Henm  Vetton 
Tode,  tmd  bat  Land  und  Leute  leiner  Schweftcr  Sohoe 
Marmrafen  Hermm  za  Brandenburg  kurz  vor  fcrn6in  Ende 
au%eralen,  und  denfelben  12.  Schmer  und  Stadte  in  lei- 
hem  Teftament  vemnchet:  aiisgefezt  aUe  feide  mehrfte 
Blnt-Fremide,  dals  alfo  Marggrafle  Hermam  taft  die  gantze 
Cb^0j^yn!v^^«einbekommen.  Darzu  ihn  Mai;ggr3r^iy- 
mm  rnid  deflen  Gem^  Fnm  Tiuia  feine  Schweiler  mit 
iEnondlichcn  Worten  beredet.  Perglt  idemspANGENBSK- 
Oivs:  **  Und  ift  diefer  ilTm<aiii(MarEgrafFzuBrai^n- 
burg  der  iuttae  Sohn)  ein  (chfiner  holdfn^r  lunger  Herr, 
ofit  und  viel  bey  feiner  Mutter  Sriidem  Graflen  Pcf/iai  den 
XIV.  in  Franclten  Lande  zu  Coburg,  und  StnOirgewefin: 
md  iicfa  gantz  fmmdlich  tiad  zodiiitig  zu  denifelbAi  ||>ebat- 
ten,  und  auf  fciner  FV)u  Mntter  Anftiflhmg  immerni  Oh- 
^  gelegen,  und  auch  fo  vicl  zu  Wege  gmndit,  difi  ibn 
deiulbige  gleich  fik  leinen  Sojin  gehalten.  Und  endHch, 
weil  er  (eiUl  keine  Kinder  gehaht  zum  £rb«n  gemikjit: 
nbd  in  feinen  Teftamait,  ihnie  alle  leiile  Lande  imd  Giiicr 
belcbiedcn.  Hae  v«ro  tenac  €»turga^i  Henrico  XII.  Pi>d- 
cipi  Hennebenpco  per  nwrimonium  ipfins  cam  iuifisi«,di- 
Bi  Herraanni  nlia,  in  dotem  iteram  fusmnt  conoe^  'KS'*' 
bcnim  «rAH«ENiERe;%*  Anoo  1314. Traid  eine  Ettc- 

•  lith  n.  c  tau 
^  lib.  D.  t.  ima^  ■ 
%'Vb.y.ium 

I     .  *.  ■  •  " 

■  '  .,  ■       l'.n7,dl/.G00g[c 


rf^j^MINMK  NMplMMk    . '  .  titf 

BeRdoBg''  gedidcligMwd  be&tddlen  zwifijioidMen  PBrft 
Hdiiridm  nrid  Frewl^  'Stirm,  J&i^genf&n.^irmannr  zu 
Bnindertnig.etmimHemi  zu  Henn^erg  auf  Co^^  Sfiel 
Tochtnr  von  Fr.  A«ki>,  Kxtf.  Allneiu  Tochter  erzeogt; 
«uf  velche  Heyiath  Fr.Benhold  hngc  gedadit  wie°dadureh 
die  Coburgilche  Eflege  viederan  Ha^fi»'^  gebjracht  wer-r 
deh  mCichtei  '  Daram  er  mit  .MaFrorafien  Woldeoiarm, 
diefes  Nahmens  den  erflai  Qiur-Firakn,  zu  Brandenbutg^ 
(dcr  ^jeTer  Guten  Schweficr  hatte,  zuvor  viel  UoteiredunGr 
eepflogen:  und  ihr  auch  feine  Meynnng  gebracfat.  DamacK 
durch  denfelben  &mer  tTnierhandlurig,  bey  der  dritten 
Schvefter,  der  Heitzogin  zu  Glcgmi  Ib  riel  erhatei:  &i& 
diefelbige  in  <diefe  Hej^th,  und  Mitgabe  au£h  gevdliget: 
dafs  diSer  Giatai,  ihrer  Schwefter  die  Cobi&gifibe  ffltgfBX- 
ld<t»b  fiilgen  mtichtB.  .  Und  aUbkamdurdidie(ee>I>ttei 
die  Pflege  Cebiirg  fo  nnn  bey  23.  lahren  Brandenbiagili^ 
gewefen,  viedetumb  an  Henneberg.  ~  Poflea  vero  hae  tpr- 
Tae  Hennebergicae  per  dotem  Caiariiuu  Haiiiebergicae  jn  dir 
tionem  Snomcaedomus  venerunt,  de  qao  OEOKOivs.  fv 
BRicivs:*  Etdm  i*  Comentii  (t/eitJceii/i  a.  1344.)  nuiter 
lau^im  mSerentti  nt  Comitis  Hennebeigioi  fiHa  naeil 
fiie  natu  mmm  traderetw :  ^a  in^imit  woree  pueSae  froh^eif, 
nec  ertait  conteiniieiidae  Henrici  opes:  venmi  cuni  dc  dote.  conue- 
■ire  -non  poflent;  ea  tltUberaxioin  aiivdtenam  reiicitur.  Sio 
etiam  spANOENBEKes  '■^.Aof  diefaiHofund  Wpilebea 
aii'/;Swr;^,  ift  von  •iner£ie-&r«bi^  gehanddt,  vie  eins 
Heycaifa  mnfijien  tauJgiaifiai  Friedrichen  den  iiimii^ 
nai  Ft^kikiaKatbariH,  Fiim  Heinrichs  zu  Hennebem^Ijbch- 
ter^  geftiffiet  voden  mOchte.    Aber  e/  bieffb  iir  ^e  tani. 

'  ••  lib.  V.  p.  IJS' 


Cootjlc 


1k£«i  gclcblonen  weniei)  konte.  'WelchesideriiFarftileiar 
nchengarfehrveiictumhct..  .Vcni(neeaeVABRibi.o%* 
fimeltrgini  Myjn'»/  fwW  «/iu-OfjfeKaiau,  nmjobim^tiitirfr 
tgmtaitmTtfiiiuilm:  vmm  ttimt  Suarceimrntiim  t^imfri' 
Jtrici  atlimuiiit.      Btarritir  igimr  at^r^fim  *d  t^fiditirm 

.  AieoCttiiii  .tiaipK  aixiji*  Hemmrffir iirifinu.^ Smee^ 
hoiglo,  iHtndgnuias  tm  ama,  mtfu  di»  '*  An  iic  3k* 
vutftiiurgi  cm  if  mgrtiuwr,  a  cmiitfmi  de  mptSsirmt. 

■  fTANCENHBseive  *  dc  eo  Iw  fanaiiis:  DainalM'var 
aucH  eingrdlle  Fehde,  zwifchcn  den  Landgtafien  ;^  Tbii- 
«kigen  ond  den  Graf&n  zu  Schwanziborg  ind  WeJDiir. 
Nun  iconnte  Fiirft  Hrinricb  vonHcmieberg  decHofanei,>» 
ihft  feimr  Tocittr  ialbm  2»  I/imui  wioderlalvCn)  nidifal- 
lerdiiiga  vergcfien.  War  derhab:n  nun  Willens  denQniff 
m  Scbmrrdirt  auf  ihr  anfii^bei^  wieder  dm  Itmffgr^ffiti 
Beifland  zu  leiitta,.  So  bald  aber  folchs  der  Land^:a&  ln- 
nen  irard,  eben  dassumahl  ak  cr  An^adt  zuin  andetnnU 
bdtgnt  hatte:  nad  ihoie  die  Zeitung  einkani,  lUs  Forft 
tUmici  in  Ahoaog  .were  Ai^ait  zu  entietzeit:  BefiJiM 
Uld  eiliat  er  ihn  fromdUch 


>  iu  ibme  mlfyiifnimtmi 
ptea.  Wkdanaauchedchah.  Oa  fie  (ich  iifc^  ilK  a 
Jiiltfgeimliriir«tifretmMtbmteiiimderb^inettn,anA« 
dKn  aUb  vcrglicheii,.  dals  Foift  Hdnikhv  feilKr  TudM* 
<^wv  mr/  etlicie  Hteitn  tmigAen  fiSii,  und  fidUedca  faHb 
.  in  Fricdedaraofvoneinaoiter.  Dehoo4}Etrttsi«*~.irjw 
yaiciys:  **  Anoo  13.46.  aBm  Hcaaebeigio  demudmist 

v'iii>.vi.p:%;.. '•  '  ' '.  ;     ■-:•■' 

•..     •  KI).  V.  c.  K.  p.  Ijf^iji 

•*  Ori^.  Sdx.  p.  6yi.  r  AVaieiv^  Hli^  IhEmc^  jMg.  TCnmi 
ftdiiu  tPANOKiiiRiialts  «d  ■nniim  iJ4J.'lui;f  t^ilt.    AJde 
.     .  rtimmju  SnffUm.  lHJtar,GfllHir,ptno,M.    ~ 

I    ..ir.lo.CtXlt^lC 


<to :t«ir'*ft,"H8irn"cf  Htrtnebergfci  B\3Ccahiriiui'lfimiam,yi  . 
A«4Ww^titio  Tl«(piOR<kretur}  <kdti^'t{ir:-'QM)n^)a;fa€t3  m»' 
gniiteei>l«/diQ)inTfneratCoburgum,f><iiicwrmM^u^ 

dum  tradendum  generb  expaSa  efletj  caiifas'  quibiis-  le  excu-' 

-  Jarct,  reperit ;  Prfnceps  ipa'fU9^fiIfara"e(  domtim  remittft,  cc 

Crter  aceuiat  !nipnid^ti!!ni..%ftfM^^»^'Kf,  (}iii  praeuidu^ 
aequo  arifmb  ^latufuiti  iV«f^9m(,  arm«  rrfa«/»(iraf,  «*>  ' 
.fefllBBrfiiitK^a/.-  SfANOiiiuBiBilqWs;*  Im  fiilgenonl  t^u^ 
fthldsee  Ftli*  H*i"nch  ieine  Toeliter,  Frewltin  }E«*i(fiV 

-  den  iungen  Laiidgraiien,deme  fie  vertfuwet^*ar,  gen  yenaem 
-gar  kfiSlicli  gezieree,  «nd  lierrlicii  geleitet.      Die  «»arfi 

Qenfelbigen  ehelicti  iKygefcgt:  nndcjne  ifaiiKcheNaeheef* 
g^alten.  Aira:  Me  Freimdfchaffi  werete  flicht  lai»»^ 
DlhiJ  Farft>6*iw'e*.wegeftfr&h,  dtetterfrch«f6«i)4»^ae* 
Landgraifen  dergeihlt einzarSamen,  wie  Er  begbhrts.  Di)' 
Vrard  der  Laii(%n^  auch  wHnderKch  imd  (ciMehe  dem»' 
von  Hennelwrg  feine  Tochter  wieder.  **.  Hennebei^ittit, 
autem  6am  ipfe  damnanf,  jxmerit^em,  qui  cum  pbtentiore 
bellum  fuicepifiet;  et  mcttiens,  nei-nimium  laceilitus  priiN 
ceps,ad  fe  cuertendumprogrederetur:  fraaus  deniqueiiliae 
SondHiflimis  preciljus,  quae  maritum  afiiiaim  amatnt:'  dc  fi. 
tisiaSibne  ItfM^dwamappellat ;  lacpam  ejfe,  inquiens,  ns^ 
i0iiciUatimem^tlbeo incipere,  qui  cta^a  iHJair^lruat fiajfetz  tS:^ 
(ii&(  fada  fi^' qnae  iiierint  iniilna:.  excafittaetateqi.qcM' 
fn  fehibus  itiipam  caifilii  ttSit^'.  bnt  FHncigem,  vt./itfem; 
Cdlo  faciac:  et  qaem  paulo  ante  iiiceruffl  legfiret,  micjKhai 
«r  tmcm  IJi  fttimr':  deprecatur  denlqiie  ec  demeiitianr 

,,■'■:'■',  ..  .\.-.-::'  ;  ,  .<5g;!g^g  j.;-;  .;■    ;:.,  :  ta-'. 
■i-':-'Vi.^-*.vi.^'tffj    - '•  "  .  .•..,-,.,-■;,.;"■■»'■ 

-Ii;-[»»lib.vi.  p.  (Ssi.  ,    . 

.  V  *'***■"*■>*  e.  1.  p.  i^*.    .   ,-.       -"■•■'■  .-:^.-^ 


..Gootjlc 


(o|  Ctt.IX.lkiiif>. 

inficm.  Nemih)e«oblciini$aiiMriiiternMM9«ah!(^:. 
EUJilxtba  ^riderici  nnter,  quae  iU«s  nufxias  \Mm\atn,  reas. 
iudi^nc  de  Hennebeigiae  nniribiu  opcimis  atqae  mdiietlit' 
fimis.  Cuptde  igicur  vtrinque  'conditioBes  lacae  ab  arbiuis, 
{ii&ipiuncur:  qui  capci  in  bello  erant,  dimittuntur:  dmma 
damnis  compeniancur:  Catbaritu  ad  jnaritum  e  vefligio-ce: 
miititur:  CMovm  et  Sumdxr^im  M  Jiaainir!  ciuesfidem 
^nc,  ie  in  Imirinp  poteilatc  futuros;  impcri^  tamcn  ni 
eos  HenQebetsico  viuenti  mxi'  adimitur:  *  Hemioo  veto 
Hennebergio  i.  lo.  Sepcembr.  1347.  deftmSo,  di£)ae  ttnae 
^ohirgti^a  cenecupt  triieria  Straaa,  de  qoo  spanoeh- 
aEROIVs:  Bald  nach  vollbrachten  Begraebniis  iind  dieVo- 
terciiane>xumdf9cG>hf>x<yM«r^;,  mramit  verichriebetHa 
ORMnamlfdi &iiir/,  ^nigtierg,  Sfmaierr,  Kaiftalt , Rit- 
4tebMi  Vmbfiatt,  an  den  iuagen  Landgraneo.'f>iH^hici  za- 
Tliyrineen  angewiefen.  ViraaUbkamdieGnfBichafltiiiid 
Furftenainiilbum  diefe  hecTUcheFflege  ondifitSiaae  m>  im 
gtttfi). 

f.  Lvm. 

.20.  de.  ^w^m&i,  Comes  de  .SVamA^retDominus  de  Dur- 
dan Qiae  6ix.Sifatabiie de Burgundia, lobtimii^ Qiue^Ducl, 

-  nuptap,  prouttabiilarum*»*  verba  habent,^  doteJiUfnieli-.^ 
l^<aApa^deiimm,cefmiif,tradidim)ettriimfm^imi,eKcaerit 
wifiris  fiiemia  ei  UberaU  vo^ate,proprietotemCa&Ti,\3bh, 
rum,  Terianjm  et  I>)minoruni  de  Welmunfter;  et  ViOewn- 
torum  de  Cadellania  Tenremondenli  «if^piinlrSim^Vn^ 
mftrainet  fiur  beredet,  de  torporejiu  in  k^timo matriim^oli^ 

.  fraefertw  pvereatot,  in  continenti  poft  mortem  nafiram  laoDpae 
Comitiilae  fraediSae  tt  im  friut  de  eitdem  Teshl  de  bgel- 

'«UII- 

*  *rAK«BHBBIIO.  C.  1.  -,-, 

••  Mulltt  Smts.C»binet  p.  V.  c.  ir.  '.    '    "  '•      ' 

%*  dUUItSFudDITRMAKTll.  C,  [.   d.  UZZTI.  ^         ~    ,       . 

-       n3n,,db,(jOOf;le 


«aav 


JirfiiutrmiSii/Miia.  «o»     _. 

mm/ltiattViQK  emimqatfmirimntjnttid''''''  'l^t^ 
Abh,  inmmtiu  Jiiri^,  Pmamii,  fr^eSihiu  itreAUtiliu  «tque 
m^imetltitqilibiucmqieniiiliilderejervato,  velfetefito,  except»- 
•mti^o  et  vlu  &aGbliiebij  iacobae  prae^Sae,  vita  ruyfir^  dunmte 
gbt^  ee  qudd  aboi  iUo/  ontrare.  piffiimj  modp  -^iacunatte^^'  Et     .   ■ 
■  pro  mttiorefeatrittttefrottiifimut  et  fromittimux,  per  eatdem  prae^ . 
Jetites,  ftatim  coiyimimato  Matrimomo  praediSo  tm  deueftire  et 
enheredare  de  dMaprofrietau ,  tMetficutferiinebit,proprae- 
<i^«  Cognato  oofho  lc^nnne  Duce  QiueiMi '<»if  <i^«  Mbra- 
bumo  e£  marito  fiiiae  ^oftraeJi^adiSite  de  ipja  inueftienda  ^ 
Mxreditando  ad  oput  eiutdemfiiie  noftrae  ac  berediim  faerum 
fTaediSwm  de  Ctrforejiio  ip  legitinu  murimmo  froefeatonim. 

§.  ux.   '..  '  -"■''■ 

Miiri»  Vrilhdmj  luliacenfis  Ducis  filia  a.  149&  Ifaml 
Dtici  Cliaenfi  nupta  in  doton  attuIitDiK-iinu  fues  In9iacen'reni 
aiqne  Montiunt ,  proat  tabularum  Dotalium  verba  habcnt.  1* 
Und  wir  Heftzog  Wilhelm  Viiifll.  gencn  oevcmyt?  nnd 
teKrafft  dHselven  Briefs  zo  rechter'HeyKchs  Vu^, "5rera& 
mit  nnfer  Dochter  Viitftl.  an  den  Viirftl.  Uns  leven  BroflerJ 
von  Cleve  Sohn,  zo  bringen  beede  Unfer  Fiirften.Oomben 
-  von  Guyige  nnd  Berge  fnd  darzo  Unfer  Grafichafit.vonR*- 
vensherg^mit  famt  alien  andem  Unfem  GrafBchaffien,'  Hen^- 
laiafienPfandfchafltert,  Vedyen,  Herlichlceitenund  andersfe 
yvaund  we  vvir  die  ind  das  alts  haven^itzundoder  Inieztdcont- 
menden^yden  eriangen  ijnd  nach  unieoTodeveilafsenyy^ 
dcn,  niertdavona(!lj!ivenhochausgcfcfiieden,  UndwirHer-  - 
czOgloliann  yurili.geven  auch  andemitz  und  iniCnft  diefes 
Briefi  in  recUer  HyGchs  Vilrwarddn,  mit  IVnfem  Sohnr 
ViiiiU.  an  die.Viirgl.  Uns  lenen  Broders  von  Guylge  ond 
Boge  Do<&er.z^ig|;e<t  Uttft  PiJtiicndoninK  voaCleve^ 
<:•'„■;..■  'unct 

''        .  "  ■■     "":':'''•■  ■  I  I  ,  '.Cbot^le 


('9  .,  <!»f^<3!M^_ 

GM^BchaA  von- der  Marek  zolaint  gilkii  iipjera  (M!m 
Grafficlufiien,  HerWclnlicea  |>faadrch>%>,  V(«de)re)i,Heif 
lidwic und aoders  d  woeuod  vtric;  wir  die und doa aV«t 
ytzod  Fain  oder  in  ZdiainineadQ]  Zjidui  edawcn  iryadgi^ 
oiecdavanofrUyvennooh  ub  ee(chiedea,alsl3che«xot^ 
do)  Teylen  mit Klaren  Underlcheide  hema  geraiit,  geftur- 
weitundgeliect  ftcic  fcem.  alfiibalde.wHBenandie  Unicr 
Haaoog  Wiliclau  Dochier  iiod  Vaikt  Heitzois  bbmiif 
Sehn  yon  Aherund  iilinn^aizas«(chitiH  (eyn,  teUcn  ^ 
^Mich bej4egen,  dac  docfa  over  f^.mffzeim labn» Sm» 
t/Mm  niet  verzcgen  blX  werdeh,  ijnd  foU  dic  Trows  •» 
f(^ebeB,  yurhyn,  aUsbalde  folchcs  zu  b^dep'I}i«ileB  iB4n , 
Kedsen  bendig  und  bcllendig  i(L 

.-.,'■';  ,'  ,  '*•  ^  ■      :  --  -  ,,  .  - 

Catliaruia  GonAeri  Schvvanzbivgici  Qia  Rsioluiida  ^ 
Bovienfi  coinici  1473.  aupta  inaiiio  pcacter  dotem  quucr  mil- 
lium  auceomm  iura  Schvvaitzbuigica  in  ciiucacanGclnhul» 
iiam,Gani$eroaCarolo[v.bnp.oppignoiacainj;iitulithi$veiiiis 
Itqn  dals  a]leP£ind(chafit,wd(3ie£eGra8enyoiiSchwaca7 

,  liurg  vomKeich  an  Scadc  und  Surg  Gelnhauleri  gefaabt 
.(^  an  HecmSeinbardenGralTzuHaKiu  dcn  i4.Mami  17:^. 
yermaehlten  rraacn  gebohEner  Graffln  zu  Schvvarczbuig 
iiechR  4000.   Gold  Salden  baar  zum.Heyi»th»  Giifh  mi^ 

^qgeben&ynlbhe.*     ,, 

'  •tfiuiTwtd^Xonai.Valaattiaogtii.iifS.f.l^      ',',■.,' 

■      ■■■    F'-    l       N      I     •,&'••■ 


-,'.,Gbo<;lc 


DarLd_b,G00t^le 


Dioitizedb,GoOgk 


This  book  should  be  returned  to 
the  Library  on  or  before  the  last  date 
stamped  below. 

A  fine  is  incurred  by  retaining  it 
beyond  the  specified  time. 

Please  return  promptly. 


.Gooc^lc 


Do,t,zBdb,Googk 


This  book  should  be  returned  to 
the  Library  on  or  before  the  last  date 
stamped  below. 

A  fine  is  incurred  by  retaintng  it 
beyond  the  specified  time. 

Please  return  promptly. 


\ 


.iGoot^le 


DioitizBdb,Googk 


This  book  should  be  returned  to 
the  Library  on  or  before  the  last  date 
stamped  below. 

A  fine  is  incurred  by  retaining  it 
beyond  the  specified  time. 

Please  return  promptly. 


j..Gooc^lc 


t,z=db,Googk 


This  book  should  be  returned  to 
the  Library  on  or  before  the  last  date 
stamped  below. 

A  fine  is  incurred  by  retaining  it 
beyond  the  specified  time. 

Please  return  promptly. 


,;Goot^[c 


Dioitizedb,GoOgk